'Site over Russenoorlog
verrijking voor museum'
TEXELSE 5 COURANT
Koger boothuis KNRM heropend
Het Luchtvaart- en Oorlogsmuse
um op het vliegveld heeft vrijdag
een website over de Russenoor
log in gebruik genomen. De site
bevat onder meer interviews met
Texelaars die oud-Texelaar Arnold
van Bruggen in 2009 maakte voor
zijn film over de Russenoorlog.
Van Bruggen verzamelde veel beeld
materiaal en vond het zonde om
daar na de totstandkoming van de
film niks meer mee te doen. Dat
leidde tot het plan een website over
de Russenoorlog te maken met
daarop de interviews en ander mate
riaal over de oorlog die van 6 april tot
20 mei 1945 op Texel woedde, nadat
de Georgische soldaten in het 822ste
op het eiland gelegerde Duitse infan-
teriebataljon in opstand waren geko
men.
De website (www.derussenoorlog.nl)
is opgebouwd als een tijdlijn. Bezoe
kers komen binnen op 5 april 1945,
één dag voordat de opstand uitbrak.
Daarna kunnen ze scrollend met de
muis vooruit of terug in de tijd gaan.
De site begint op 1 januari 1939 en
eindigt in 2009, het jaar waarin de
interviews plaatsvonden. Er wordt
volgens Van Bruggen onder meer
aandacht besteed aan de nasleep
van de oorlog en de vraag hoe men
sen die ervaarden. Van Bruggen:
'Waren de Georgiërs de bevrijders
van Texel of waren het muiters?'
De site werd vrijdag officieel in
gebruik genomen in het Luchtvaart
museum in bijzijn van burgemeester
en wethouders en vertegenwoordi
gers van het Texelfonds en Lions
Club Texel die financieel bijdroegen
aan het maken van de site. Het
Texelfonds doneerde €8000,-, de
gemeente €4000,- en de Lions Club
€1000,-. Van Bruggen en zijn partner
Eefje Blankenvoort van hun bedrijf
Prospektor waren een jaar lang bezig
met de site. Blankenvoort liet weten
dat er ook een educatief programma
aan gekoppeld is dat bestemd is
voor groep acht van de basisschool
tot de vijfde klas van het voortgezet
onderwijs. Scholen kunnen het pro
gramma, dat in onderdelen is ver
deeld, downloaden van de website.
Aan de hand van vragen bekijken de
leerlingen de interviews om zich een
beeld van de oorlog te vormen. 'We
gaan scholen hierover benaderen in
de hoop dat het landelijk wordt
opgepakt. Texel was het laatste
slagveld van Europa in de Tweede
Wereldoorlog en we hopen dat scho-
Schoolvoetbal
begint eerder
Op de velden van Texel'94 in Den
Burg wordt woensdag 18 april het
jaarlijkse schoolvoetbaltoernooi
gehouden. Verdeeld over 35 teams
strijden de Texelse basisscholen
om de prijzen en de spreekwoor
delijke eer. Op verzoek van ouders
en begeleiders begint het toernooi
twee uur eerder dan gebruikelijk,
zodat de kinderen na een lange
dag niet pas aan het begin van de
avond weer thuis zijn. Om 11.00
uur gaan de eerste van in totaal
len daar meer interesse voor krij
gen.'
Wethouder Eric Hercules prees de
inspanningen van Van Bruggen en
Blankenvoort. 'Deze site is een enor
me verrijking voor het museum. Je
kunt wel achter een bureau gaan zit
ten en met feitjes bezig zijn, maar
het gaat om de mondelinge overle
vering. Persoonlijke ervaringen
geven inzicht in hoe de Russenoor
log is meegemaakt.' Dirk Vinke prees
namens het Texelfonds eveneens de
site. 'Het is een goed document
geworden.'
Tot het andere materiaal op de site
behoort onder meer de natuurfilm
Texel, de parel der Waddeneilanden
die Herman van der Horst en Nol
Binsbergen in 1944 maakten. Van
Bruggen: 'Die film is een mooi docu
ment van Texel in de oorlogsjaren.
Alles was relatief rustig, totdat de
opstand uitbrak.' De website is op
schermen bij het museum te zien en
hij kan ook thuis achter de computer
worden bekeken. 'Je kunt er lekker
lang achter zitten om de zaken door
te pluizen.'
103 wedstrijden van start. Rond
15.45 uur staat de prijsuitreiking
gepland.
Tuinmarkt
De natuur doet het nog rustig aan,
maar de tuinmarkt die Gudy Witte
zaterdag 21 april houdt op het erf
van Pontweg 99 staat in het teken
van de lente. Er kan een kijkje wor
den genomen in de tuin, er zijn
allerlei tuinplanten te zien en te
koop, er is brocante en Co Koomen
demonstreert houtbewerking. Ver
der is er koffie, thee en koek.
Georgiërs
Naar aanleiding van pagina 5 van
de krant van 12 april het volgende.
Kransen leggen, overledenen her
denken, stilstaan bij de gevallenen.
Heel begrijpelijk en terecht als je
een dierbare hebt verloren, geen
twijfel over mogelijk.
Onze innige en goede banden met
Georgië worden steeds weer bena
drukt, hetgeen jaarlijks rond 6 april
resulteert in een stukje in de Texel
se Courant. Maar stelt u zich eens
voor dat het 822 Russisch infante-
riebataljon nu eens niet in de nacht
van 5 op 6 april 1945 in opstand
was gekomen. Na de bevrijding
was er dan op Texel een moment
van vrijheid, vrede en wederop
bouw aangebroken na vijf jaar Duit
se bezetting en hadden er, zoveel
jaar na dato, geen slachtoffers van
de Russenoorlog herdacht hoeven
worden. En dan doel ik in dit geval
uitsluitend en zuiver op de Texelse
slachtoffers, geheel onvrijwillig in
deze situatie terecht gekomen.
Zelf heb ik de oorlog niet meege
maakt, ik ben va 1955. Wel heb ik
een nichtje, na de oorlog geboren
uit een rendez-vous van mijn tante
met een Georgiër. Tante hielp hen
na de oorlog onderduiken. Mijn
nicht heeft hem, de Georgiër dus,
uit respect voor haar vader en moe
der pas na het overlijden van haar
ouders opgespoord en na jaren
mogen ontmoeten, leder jaar valt
het me echter eer op hoeveel eer
en glorie die Georgiërs wordt toe
gedicht. Zij hebben immers gestre
den voor de goede zaak. Door hun
opstand tegen de Duitsers dachten
ze zich naderhand weer zonder
kleerscheuren in hun vaderland te
kunnen vertonen. Rehabilitatie dus.
Door hün opstand op 6 april heb
ben zij de nabestaanden onnoeme
lijk veel verdriet veroorzaakt.
Tijdens mijn werk in de ouderen
zorg kom ik regelmatig in contact
met mensen die de oorlog, of in
ieder geval de Russenoorlog,
helaas van zeer nabij hebben moe
ten meemaken. Het zijn nu mensen
op hoge leeftijd en zij hebben tij
dens hun jeugd, volwassenwording
en huwelijk de beschietingen van
onder andere Den Burg en de
gevechten elders op het eiland als
zeer angstig ervaren en hebben
vaak de dood in de ogen gezien. Zij
hebben broers, zussen, vaders,
moeders en in het zwaarste geval
de eigen kinderen en baby's zien
sterven, allemaal voor de goede
zaak.
Diep tragisch, deze mensen heb
ben, zeker naarmate ze ouder en
fragieler worden, tot hun dood
alleen nog maar pijn en last van
onverwerkte trauma's die, naarma
te mensen aan het eind van hun
leven komen, alleen nog maar ster
ker beleefd en ervaren worden.
Voor hen bestaat geen toekomst
meer, alleen nog een verleden.
Daar word ik ieder jaar rond deze
tijd ambtshalve mee geconfron
teerd en nadat ik gisteren mijn
Texelse Courant had gelezen, wilde
ik deze overpeinzingen graag met u
delen.
Anja de Jong,
Den Burg.
De voltallige bemanning van station De Koog van de KNRM poseerde
zaterdag bij het nieuwe naambord en het vernieuwde boothuis.
Met de onthulling van de naam 't
Reddershuus is zaterdag het
verbouwde en uitgebreide boot
huis van de KNRM in De Koog
officieel heropend.
De naam werd onthuld door Dirk
Dragt, voorzitter van het Dorus
Rijkers Fonds dat een belangrijk
deel van de verbouwing financier
de. Dit is een fonds dat in 1923
werd opgericht om oud-redders
financieel te steunen. Tegenwoor
dig biedt het fonds volgens Dragt
steun aan het gehele reddingswe
zen.
De verbouwing ging ruim een half
jaar geleden van start, nadat oud
penningmeester en oud-secretaris
Willem Grisnigt van de plaatselijke
commissie van de KNRM op 29
augustus 2011 het startschot had
gegeven. Er is een gedeelte van
vijftig vierkante meter bijgekomen,
de buitenkant is rondom met red
cederhout bekleed en er ligt een
nieuw dak op het gebouw. Door de
uitbreiding heeft het boothuis een
uitgebreider bemanningsverblijf
gekregen en het sanitair is ver
nieuwd.
De werkzaamheden werden uitge
voerd onder leiding van Frans
Zegel uit Oudeschild. De beman
ningsleden van De Koog verricht
ten zelf veel werk en benaderden
verschillende Texelse bedrijven
voor sponsoring. Tijdens de ope
ning kregen ze van diverse kanten
lof voor alle inzet en het resultaat.
De opening werd bijgewoond door
onder andere Cees van Duyven-
dijk, voorzitter van de KNRM, oud
voorzitter Baron van Till, directeur
Roemer Boogaard en Hans Bak
ker. De laatste, oud-redder in De
Koog, was aanwezig als vice-voor-
zitter van oud-reddersvereniging
Moed, Volharding en Zelfopoffering
en overhandigde Rob Vinke en
Sidny van Zon een schildje voor in
het boothuis.
Burgemeester Francine Giskes
(voorzitter van de plaatselijke com
missie) blikte met Van Zon kort
terug op de circa tien jaar die
vooraf ging aan de uitbreiding. De
KNRM werd daarin geplaagd door
een serie van tegenslagen. Aan
vankelijk lag er ook een plan voor
een veel groter boothuis met het
oog op de komst van de Francine
Kroesen, maar dat veranderde,
nadat Oudeschild de thuisbasis
van de Francine Kroesen was
geworden.
Tijdens de toespraken werd opge
merkt dat het nu tijd is om in Oude
schild een knap boothuis te reali
seren. Directeur Boogaard merkte
gekscherend op dat dit 'over tien
jaar' een deal is. Hoe de plannen
voor een boothuis in Oudeschild
zich verder ontwikkelen is, is voor
alsnog onbekend. Dat is mede
afhankelijk van een vlootplan dat
de KNRM voor de gehele kust aan
het ontwikkelen is. Momenteel ligt
de Francine Kroesen al wel over
dekt in de haven van Oudeschild,
maar van een boothuis is daar nog
geen sprake.
Tijdens de onthulling van het naam
bord bleek overigens dat de kom
ma bij de t van 't Reddingshuus
verkeerd was afgedrukt. Giskes
loste dat tactisch op met de grap
dat het op een Texels wijze was
geschreven.
Boothuis
De KNRM heeft sinds 1974 een
boothuis aan de Badweg in De
Koog.
Aanvankelijk is het een klein boot
huis waar enkel de truck in kan
staan. In 1991 wordt het gebouw
met zes meter verlengd, zodat red
dingboot de Zalm er ook bij kan.
Het eerste reddingboothuis in De
Koog dateert volgens gegevens
van de KNRM van 1850. Dat
gebouw is van hout, kent wisse
lende plekken en wordt in 1881
door een stenen gebouw vervan
gen. Dat stond dichter bij het
strand (ter hoogte van camping
Kogerstrand) dan het huidige boot
huis. In 1950 vertrok de roeired-
dingboot uit De Koog en kreeg het
station een lijnwerp- en wippertoe
stel en een truck om reddingen uit
te voeren. Die materialen stonden
tot 1974 in het boothuis ter hoogte
van Kogerstrand totdat het huidige
onderkomen aan de Badweg in
gebruik werd genomen. Voor de
verbouwing en uitbreiding nam
KNRM-architect Jan Timmerman
plaats achter de tekentafel. Hij
tekende een boothuis waarbij het
oude en nieuwe gedeelte naadloos
in elkaar overlopen.
Door de verbouwing heeft het boothuis in De Koog een ruimer
bemanningsverblijf gekregen. Dat wordt onder meer gebruikt voor
instructie en nabesprekingen. (Foto Jemen ven Hattum)
Op het parkeerterrein bij de LTS aan de Emmalaan werden afgelopen
week vernielingen aangericht.
Arnold van Bruggen en Eefje Blankenvoort demonstreren in het Lucht
vaart- en Oorlogsmuseum de nieuwe website www.derussenoorlog.nl
aan Dirk Vinke (Texelfonds), wethouder Eric Hercules, Cees Boersen
(Lions Club Texel en burgemeester Francine Giskes. (Foto Jemen van Hattum)
Burgemeester en wethouders brachten vrijdag tijdens de ingebruik
name van de website over de Russenoorlog meteen een bezoek aan
het vernieuwde Luchtvaart- en Oorlogsmuseum. Een week geleden
tijdens de heropening was dat niet gelukt omdat toen op dezelfde dag
ook Kaap Skil en het vernieuwde buitenterrein van Ecomare officieel
werden heropend. (Foto Jeroen van Hattum)
Gedeputeerde Joke Geldhof nam onder meer een kijkje op het ver
nieuwde buitenterrein van Ecomare. Naast haar directeur Anton Hur-
kens. (Foto Gerard Timmerman)
DINSDAG 17 APRIL 2012
Geen subsidie
reumapatiënten
Reumapatiëntenvereniging Texel
krijgt geen jaarlijkse subsidie
van de gemeente. Een verzoek
daartoe is terecht afgewezen.
Dat oordeelt het college op advies
van de Bezwarencommissie die in
februari een bezwaarschrift tegen
de afwijzing behandelde. De reu
mapatiëntenvereniging, die niet
eerder een jaarlijkse subsidie kreeg,
stelde dat zij in aanmerking kwam
omdat zij bijdraagt aan het maat
schappelijk belang, veel leden
heeft op Texel en samenwerkt met
andere Texelse instanties.
Volgens burgemeester en wethou
ders vervult de vereniging een
maatschappelijke rol, maar sluiten
de activiteiten niet of in voldoende
mate aan op de doelstellingen in
het beleid voor de Wet Maatschap
pelijke Ondersteuning. 'Er wordt
niet voldaan aan de subsidiecrite
ria', aldus het college. 'In het bij
zonder geldt dat de activiteiten niet
of in onvoldoende mate zijn gericht
op maatschappelijke participatie
zoals in de WMO-beleidsnota is
aangegeven. Ook zijn door de
gemeente andere organisaties aan
gewezen om uitvoering te geven
aan het WMO-beleid.' De Bezwa
rencommissie deelt dat standpunt
van het college.
Bluesjam
In eetcafé De Kroonprins aan de
Kerkstraat in Oosterend wordt
zaterdag 21 april vanaf 21.00 uur
een bluesjam gehouden, Wie mee
wil spelen, is welkom.
Herdenking (4)
De naam Rijk de Vries riep in twee
stukjes in de Texelse Courant her
inneringen wakker. Toen ik in 1944
na een operatie in Amsterdam uit
het ziekenhuis werd ontslagen, kon
ik niet terug naar Roosendaal,
omdat de Geallieerden inmiddels
het zuiden hadden bevrijd. Een
advertentie van een school op
Texel kwam als geroepen, al zou
het natuurlijk maar tijdelijk zijn.
Want ja, zo'n eiland. Prompt werd
ik uitgenodigd voor een proefles.
En hoewel het zomer was, wist
Hein Steenhuis, de directeur, een
aantal leerlingen op te trommelen.
Na afloop volgde een gesprek met
de toenmalige burgemeester, Rijk
de Vries. Inmiddels had ik verno
men dat hij NSB'er was, dus gaf ik
mezelf niet veel kans. En toen deze
ambtenaar dan ook vroeg of ik
wilde collecteren voor de Winter
hulp (een organisatie die ervan ver
dacht werd het geld naar Duitsland
door te sluizen) kon ik rustig zeg
gen: 'Nee meneer'. Gevraagd naar
mijn redenen, accepteerde hij zon
der commentaar de uitleg. En iets
later in het gesprek vertelde hij dat
er op Texel nogal wat onderduikers
waren, ook van 'de overkant', maar
dat die hup belangrijk was voor de
Texelse economie. Hij wilde dus
niet ingrijpen. Hij vond mijn open
heid zelfs te waarderen.
Na afloop van het sollicitatiege
sprek ging ik naar de secretarie om
mijn kosten te declareren. Tot mijn
verbazing ging even later de deur
achter mij open en klonk de luide
stem van de burgemeester: 'Mijn
heer Van Dienst, wilt u de voor
dracht in die zin wijzigen dat de
heer Peetoom bovenaan staat.'
Tamelijk verbaasd keerde ik terug
naar hotel Texel, waar meneer Ru
toen nog de scepter zwaaide. De
dag daarna weer met beurtschip
per Zuidewind naar Amsterdam.
Toen ik later meemaakte dat De
Vries achter een handkar liep en
werd omringd door joelende figu
ren, maakte dat mijn gevoelens
heel ambivalent. En wat dat eiland
betreft, tja, na 67 jaar zit ik er nog.
Boordevol prachtige herinnerin
gen.
A.C. Peetoom,
Den Burg.
