Edo Kooiman: van journalist tot wethouder
TEXELSE 11 COURANT
'Met nuchter boerenverstand
kun je zaken hier goed
aansturen'
'Niet altijd naar gemeente
wijzen als het niet goed gaat'
Wethouder met hoofdpijndossiers
VRIJDAG 29 JUNI 2012
'In het begin werden wel de wenk
brauwen gefronst. Heeft hij wel
de kwaliteiten die nodig zijn voor
deze bestuurstaken? Maar hal
verwege deze periode krijg ik veel
positieve reacties.' Edo Kooiman
maakte twee jaar geleden de stap
van journalist naar wethouder. 'Ik
vond hem niet groot, want ik was
al goed ingevoerd. Als persoon
ben ik niet veranderd, al draag ik
tijdens de raad wel een pak.'
Kooiman volgde de politiek ruim
twintig jaar vanaf de zijlijn. 'Vanuit de
persbank zag ik het college en de
raad, maar ik had niet echt een
beeld van de organisatie. Maar
inmiddels ben ik goed ingeslingerd
in de organisatie. De samenwerking
is heel goed. Dat zit hem ook in een
stukje communicatie. Als mij iets
niet zint, dan stap ik naar de afde
ling en maak het bespreekbaar.
Andersom gebeurt dat ook. Dat
werkt heel effectief. Ik heb bij
Gemeentewerken een paar dagen
meegelopen om te kijken wat er op
de werkvloer leeft. Dat wordt erg
gewaardeerd.'
Kooiman praat ontspannen in zijn
werkkamer op de verdieping van
het raadhuis. 'Het gaat goed en ik
vind het leuk werk. Ik heb onder
meer Ruimtelijke Ordening en Ver
gunningen in mijn portefeuille, niet
de makkelijkste onderwerpen. Men
sen vragen wel eens aan me: Hoe
hou je het vol? Ik krijg ook wel kri
tiek, zelfs twee gele kaarten. Ik neem
dat niet persoonlijk en lig er niet
wakker van. Ik heb er wel een mening
over, maar ik ga er op dat moment
niet over in discussie. Dat leidt tot
niets. Wel probeer ik het onderwerp
tot een goed einde te brengen. Het
is wel zo dat wij als wethouders de
hele week met de materie bezig zijn
en ontzettend goed zijn ingevoerd
en bijgepraat door ambtenaren.
Raadsleden werken op min of meer
vrijwillige basis. Ik kan goed begrij
pen dat door het ontbreken van
kennis of informatie soms bepaalde
conclusies worden getrokken. Daar
hou ik rekening mee. Dergelijke kri
tiek doet mij ook daarom niet zoveel.
Vervelender vind ik het voor mijn
ouders, maar ook daarom ga ik elke
week bij ze langs en vertel soms
hoe het echt zit.'
Kritiek was er met name over traag
heid bij de afgifte van bouwvergun
ningen en afhandeling van principe
verzoeken. 'Als journalist hoorde ik
dat vaak. Ik heb geprobeerd dat aan
te passen en dat is me grotendeels
gelukt. Er lag een grote stapel werk
en we hebben gekeken hoe we dat
beter konden oppakken. Belangrijk
was hoe we dit gingen communice
ren met de burger. Als een bouw-
aanvraag niet klopt, dan kun je daar
een brief over sturen, maar je kunt
ook een telefoontje plegen. Heel
simpel. Voor dit werk hoef je geen
universitaire opleiding te hebben
gevolgd, met nuchter boerenver-
groten van woningen naar 200 vier- maar wel binnen de kaders.' Eén
kante meter en het uitplaatsen van van zijn voorgangers zei in moeilijke
inpandige appartementen. Willen gevallen wel tegen zijn medewerker:
we dat nog wel? We moeten juist Regel het maar. 'Zo werk ik niet. Dat
zuinig zijn op het buitengebied. Ik kan ik de betreffende medewerker
wil graag van de raad horen hoe ze ook niet aandoen. Bovendien wil ik
daar over denkt. Daarvoor moeten
we het met elkaar eens zijn over wat
de kernkwaliteiten van Texel zijn. Die
's avonds nog wel in de spiegel kun
nen kijken. Ook als het niet lukt, dan
geeft een verhelderend gesprek
discussie moeten we dus ook voe- vaak veel voldoening. Eén keer heb
ren. Maar ik ben er van overtuigd
dat we de deadline halen.'
Grote klus is ook de toekomstvisie
voor de haven van Oudeschild. 'De
ik hier iemand gehad die een héél
negatief beeld had van de gemeente
en vol frustraties zat. Dat gesprek
duurde maar vijf minuten. Later ben
haven is ontzettend belangrijk voor ik bij hem thuis geweest. Onder een
Texel. We moeten er goed en wel
overwogen mee omgaan. Er is geen
kop koffie kon hij al zijn frustraties
uiten. We kregen begrip voor elkaar
deadline voor gesteld, maar ik zit er en de verstandhouding is weer
zelf bij en houd de vaart er in. Het goed. Het was een uitzondering. Ik
hangt er ook vanaf hoeveel tijd de word veel benaderd, maar de laat-
organisatie heeft. Die is beperkt en
we moeten prioriteiten kiezen.'
ste tijd krijg ik hier minder mensen
op bezoek. Volgens mij is dat een
Teleurstellend vindt Kooiman het gunstig teken. Op straat laten men-
mislukken van het fietspad Bakken- sen me aardig met rust en op ver-
weg. 'Daar is veel tijd in gestoken, jaardagen kap ik gesprekken over
Wethouder Edo Kooiman: 'i
n duidelijk inhoudelijk antwoord'
stand kun je de zaken hier goed
aansturen.'
'Sinds enige tijd zitten we elke twee
andere partij gaat het wel eens mis.
Nu bespreken we de knelpunten.
Als zaken verkeerd gaan, dan stem
men we dat af. Het loopt goed. Uit
dat overleg komt bijvoorbeeld het
voornemen dat we op elke bouw-
met elkaar.' De vraag is of Kooiman
zich herkent in het beeld dat als hij
met Hercules een tandem vormt,
weken met de Bouwgroep van TOP waarbij Hercules voorop zit. 'Laat ik
om tafel om zaken te bespreken, het zo zeggen: Eric kan goed sturen,
Over problemen waar zij of wij ik kan goed trappen.'
tegenaan lopen. Want je kunt altijd
wel naar de gemeente wijzen dat
het niet goed gaat, maar ook bij de monologen. 'Niet aan de collegeta- ben er aan kunnen
fel en niet tijdens de raad. Niet
omdat ik bang ben verkeerde din
gen te zeggen, maar ik geef liever
een kort en duidelijk inhoudelijk ant- raad knelpunten
woord. Als journalist heb ik me geër- weg te nemen. Er
gerd aan die lange verhandelingen, komt nog een
aanvraag een voortoets gaan losla- waardoor vergaderingen zo lang openbare avond
Het heeft er toe geleid dat we dit
anders aanpakken. Commissie en
raad gaan we van begin af aan bij
het aangepaste ontwerp betrekken.
Gisteren (dinsdag 19 juni, red.) heb
ben we het nieuwe plan aan de raad
gepresenteerd. Ze hoefden nog
Kooiman is geen man van lange geen ja of nee te zeggen, maar heb-
door de organisatie en ook door r
Het geld was binnen, er zijn hoorzit
tingen en bijeenkomsten gehouden
en we zijn bij mensen aan de deur
geweest. We waren rond met alle
grondeigenaren, op één na. Daar is
het op gestrand. Een gemiste kans.
Gelukkig gaat het fietspad Redoute
de gemeente snel af.'
Er waren voor Kooiman twee rede
nen om wethouder te willen worden.
'Als journalist zag ik veel gebeuren
en schreef daar kritisch over. Ik
dacht: je kunt wel kritisch blijven,
maar ook zelf die jas aantrekken. En
wel snel van start. Bijna dreigde het ik zocht een nieuwe uitdaging.' Toen
hoogheemraadschap roet
eten te gooien. Ik ben met twee
na de verkiezingen bekend werd dat
hij wethouderskandidaat voor
ambtenaren naar Edam geweest en Texel2010 was, kreeg hij kritiek dat
al brainstormend hebben we een
heel simpele oplossing bedacht:
een verplaatsbaar fietspad. Praten
proeven. Om voor
uitlopend op de
behandeling
ten, alvorens we het in behandeling
nemen. Hiervoor schakelen we een
extern bureau in, dat door de bou
wers wordt aangewezen. Dan weten
we dat tevoren goed naar het plan is
gekeken. Dat geeft een kortere
doorlooptijd. Goed voor bouwers en
duren. Ook nu vind ik wel eens dat waar burgers kun-
mensen te lang aan het woord zijn, nen inspreken.'
maar je kunt niet iemand midden in Het is een voorbeeld van een pro- werkt veel beter dan mailen.'
hij als journalist niet onafhankelijk
was geweest. 'Ik weet zelf dat het
niet zo is en dat ik objectief ben
gebleven. Kritiek
vind ik niet erg,
maar om je frustra
tie te uiten tijdens
van de installatie
van de wethou
ders, waar ook
vrienden en familie
bij zijn, dat vond ik
geen stijl. Doe dat
dan een vergadering later.'
zijn verhaal zomaar afkappen. In de ces dat al liep toen Kooiman wet- Met gemengde gevoelens kijkt hij Het wethouderswerk kost hem meer
rondvraag komen er wel eens vra- houder werd. Net zoals het bestem- terug op de discussie over de WKO tijd dan hij had ingeschat. 'Het is
gen over details. Van een wethouder
die op hoofdlijnen moet besturen,
mingsplan Buitengebied, waarvan
zich vertraging op vertraging sta-
(Warmte Koude Opslag), een proces
dat de raad naar zich heeft toege-
een functie voor 27 uur, maar ik
denk dat we er allemaal tussen de
opdrachtgevers en plezierig voor de kun je niet verwachten wat hij weet pelt.'Ik heb een deadline: juli 2013 trokken en een proces waarover de veertig en vijftig uur per week in
mensen op de afdeling.'
wat het kost om een glasbak te moet de raad het vaststellen, want Rekenkamer zich onlangs kritisch
Kooiman is goed te spreken over de
samenwerking binnen het college
legen. Dat soort vragen speel ik als het later wordt mogen we geen
leges meer heffen. De Milieu Effect
Rapportage neemt een half jaar in
uitliet. Een rapport waaruit Kooiman
overigens zelf een andere conclusie
trekt: 'Er staat in dat ik het zo slecht
nog niet heb gedaan. Ik heb alles
gedaan om vragen van de raad te
steken. Veel leeswerk, de post
brengt enorme stapels, dat lees ik
dan in het weekend. Niemand klaagt
daarover. We zien het allemaal alsof
het ons eigen bedrijf is. Wat maken
echt stappen voorwaarts.'
beantwoorden, heb deskundigheid Ten slotte de vraag aan de wethou-
naar Texel gehaald, rapporten
gemaakt en geprobeerd geld te
der die in zijn vrije tijd graag op de
mountainbike zit: heeft hij al gere-
besparen. Als het aan mij had gele- geld dat het 100 kilometerpad er
gen waren we al klaar geweest, komt. 'Ik wil natuurlijk ontzettend
Daar was ook de school mee gehol- graag dat het er komt. Niet alleen
van b en w. 'De sfeer is goed. Ik
nodig ze zelfs uit voor mijn verjaar
dag. leder heeft zijn eigen porte
feuille en verdedigt zijn advies in het
college. We lezen de stukken alle
maal tot in detail en zijn kritisch naar
elkaar en het niet altijd met elkaar
eens. Discussies kunnen best heftig
zijn, maar we discussiëren op argu
menten, niet op emotie. En we over
rulen elkaar niet. Eric (Hercules, red.)
heeft meer politieke ervaring en is
mondiger. We sparren regelmatig
raadslid met zo'n vraag niet even
rechtstreeks naar de afdeling.'
Soms lukt het Kooiman niet zijn
teleurstelling over de raad te verber
gen, zoals tijdens de behandeling
van het plan Weikoop. 'Onze amb
tenaar is daar 200 uur mee bezig
geweest en één partij heeft er €2,5
miljoen in geïnvesteerd. Wanneer je
als raad akkoord gaat met de con
ceptverklaring van geen bedenkin
gen en zes weken later draai je 180
graden, dat vind ik dan frustrerend.
beslag. We hebben een aantal zaken
uit het bestemmingsplan gehaald,
zoals de vergroting van de bunga
lows en recreatieve opstallen waar
voor we gedoogbeschikkingen
afgegeven, zodat de bouwwereld
verder kon. Dat zijn er inmiddels
zo'n dertig. Daarnaast is er de Nota
van Uitgangspunten (die de raad
heeft vastgesteld). Daar staat een
aantal zaken in waarvan ik me
afvraag of we dat wel moeten willen.
Zoals de mogelijkheid van het ver
pen. Ik leg me neer bij de beslissing
van de raad, maar denk wel dat het
nu nog veel langer gaat duren.'
Kooiman gaat er prat op goed
bereikbaar te zijn. 'Geen spreekuur
op dinsdagmiddag van vier tot vijf,
mensen kunnen hier op elke moment
van de dag binnen lopen, mits ze
tevoren een afspraak maken natuur
lijk. Vaak komen mensen nadat ze
een negatief antwoord op een ver
zoek hebben gekregen. Ik probeer
altijd een mogelijkheid te vinden,
voor de Texelaars, ik denk dat het
ook een prachtige voorziening is
voor toeristen. Maar als wethouder
zit ik aan de zijlijn. Wielersport Texel
heeft dat goed opgepakt, die moet
overeenstemming met Staatsbos
beheer zien te krijgen. Wel kan ik
hier en daar wat adviseren. Maar als
het aan mij ligt, dan komt het er bin
nen de periode dat ik hier nog zit. En
eerlijk gezegd, verwacht ik dat dat
gaat lukken.'
Gerard Timmerman
Aansterken en samenwerken. Dat is de naam van het raadspro-
gramma dat de politieke partijen na de verkiezingen in 2010 heb
ben aangenomen. Het programma is een soort spoorboekje voor
het college met daarin op hoofdlijnen zaken die de raad tot en met
2014 verwezenlijkt wil zien. Per wethouder wordt aan de hand van
het raadsprogramma bekeken wat de stand van zaken tot nu toe
is. In deze analyse over wethouder Edo Kooiman tevens een
indruk over de stijl van besturen.
Edo Kooiman, decennia lang
journalist, betrad de politieke
arena als nieuwkomer. Zat hij
ontspannen en vol humor aan de
perstafel, achter de bestuurstafel
oogt hij minder relaxed, zeker in
het begin. Hij is kort van stof en
heeft doorgaans een ambtenaar
binnen handbereik. Kooiman
heeft de twijfelachtige eer de
nodige hoofdpijndossiers in zijn
portefeuille te hebben verza
meld.
De entree van deze wethouder,
toen Poster hem na de verkiezin
gen als konijn uit een hoge hoed
toverde, verliep niet zonder slag of
stoot. Kooiman manifesteerde zich
als een bestuurder die kort van stof
is en vragen over details vaak door
speelt aan de organisatie. Discus
sies gaat deze wethouder weinig
aan. Met een kwinkslag probeert hij
wel de spanning te breken.
Met Ruimtelijke ordening beheert
hij een zware portefeuille. Zijn afde
ling Vergunningen stond bloot aan
kritiek toen 175 bouwers protes
teerden tegen de achterstand bij de
afgifte van principeverzoeken. Ook
de raad maakt het hem niet altijd
even makkelijk. Maar de oppositie
behandelt hem, ondanks twee gele
kaarten, redelijk mild en zelfs Pos
ter, die graag tegen de gevestigde
orde mag schoppen, laat hem aar
dig met rust. Kooiman kan zijn irri
tatie over bepaalde manoeuvres
van de raad niet altijd verbergen.
Gedogen
Het nieuwe bestemmingsplan Bui
tengebied (hoofdstuk 8) is het
meest in het oog springend. In het
raadsprogramma staat tactisch
omschreven dat 'alles op alles
wordt gezet' om het zo snel moge
lijk te laten vaststellen door de raad
zonder een concrete datum te noe
men. Verstandig, want het geplaag
de project heeft al diverse vertra
gingen opgelopen. Door de
diversiteit aan oorzaken is dat Kooi
man niet allemaal aan te rekenen,
maar het is wel zijn taak het proces
tot een goed eind te leiden. Laatste
wapenfeit is dat hij mei 2013 (in het
interview juli 2013) heeft genoemd
als datum waarop het nieuwe plan
dan toch echt bij de gemeenteraad
moet liggen.
In het raadsprogramma staat ook
dat er versoepeling moet komen
voor vrijstelling- en ontheffingsmo
gelijkheden op bouwgebied. Op
dat front zijn stappen gezet, al
moest daarvoor eerst de grote
delegatie bouwers en architecten
naar de raadzaal komen. Wat gedo
gen betreft (taboe onder het vorige
college), heeft Kooiman ook resul
taten neergezet. Hij regelde con
form het raadsprogramma de uit
breiding van tien naar vijftien
kampeereenheden bij kampeer-
boeren, een al jaren lopend pro
bleem met een winkel bij Kooiman
aan de Pelikaanweg werd opgelost
door een oppervlakte van tachtig in
plaats van vijftig vierkante meter
toe te staan en recent werden de
problemen rond het maïsdoolhof
van Arie Lap opgelost door een
gedoogbeschikking voor een
'recreatieve wandelpad op een
maïsperceel' af te geven. Daarmee
kan Kooiman een praktische instel
ling niet worden ontzegd, maar het
is wel de vraag hoe het gedogen op
de lange termijn uitpakt. Joop
Groeskamp (TB) waarschuwde de
wethouder al een keer nadrukkelijk
toen hij bezig was de Aldi naar de
Spinbaan te laten verhuizen, terwijl
de provincie detailhandel op een
bedrijventerrein in principe niet toe
staat. Groeskamp adviseerde hem
zijn hand niet in een wespennest te
steken. Op dit gebied moest Kooi
man de inspanningen staken,
omdat GS conform het provinciale
beleid tegen een Aldi aan de Spin
baan bleef. Wat het landelijk gebied
betreft, kan Kooiman zich erop
beroepen onder zijn bewind na
jaren van soebatten en teleurstel
lingen in de vorm van een streek-
fonds eindelijk een regeling voor
steun aan boeren op het Hoge-
berggebied is getroffen. Daarbij
moet wel aangetekend worden dat
veel andere partijen daaraan heb
ben gewerkt en de kar hebben
getrokken.
Voor Kooiman is hoofdstuk 2 (ver
keer, vervoer en water) in het raad
sprogramma ook van toepassing.
Hierin worden plannen voor het
Texelvignet, het mobiliteitsplan,
openbaar vervoer op maat en de
toekomst van de veerhaven in Den
Helder beschreven. Opmerkelijk is
dat bij twee van die punten (het
parkeervignet en openbaar vervoer
op maat) wethouder Eric Hercules
zich als leidend wethouder opwerpt.
Hercules en Kooiman werken goed
samen, maar naar buiten toe wekte
het de indruk dat Kooiman vaak
achterop de spreekwoordelijke tan
dem zit. Het parkeervignet is gere
aliseerd en met het openbaar ver
voer op maat gaat het de goede
kant uit. Op gebied van het mobili
teitsplan zijn de resultaten minder.
Wethouder Hercules laat weten dat
dat er nog niet komt, maar dat het
college eerst met een knelpunten
analyse komt. Volgens het raads
programma had eind 2011 het
mobiliteitsplan vastgesteld moeten
worden.
Haven
Kooiman is ook verantwoordelijk
voor de verdere ontwikkeling van
de haven van Oudeschild. Onder
zijn bewind ontstond er een haven
coalitie van gebruikers van de
haven en wordt bekeken op welke
wijze de haven het beste kan wor
den beheerd. Volgens het raads
programma zou daar halverwege
de collegeperiode meer duidelijk
heid over moeten komen en daar is
nu het wachten op. Een tegenvaller
is dat de verhoudingen tussen
gemeente en de Stichting Wadden
haven Texel (beiden eigenaar van
delen van de haven) verstoord zijn
geraakt.
Als verantwoordelijk wethouder
voor de nieuwbouw van het
gemeentehuis werd hij opgezadeld
met een warmte- en koudeopslag
(WKO) waaromheen veel mis is
gegaan en waarvoor extra geld
nodig lijkt om de klus af te maken.
De raad maakte op dat gebied een
eind aan de koers van het college
door de WKO opnieuw te laten
aanbesteden. Een ander hoofdpijn
dossier is de herinrichting van de
Molenlaan en de Kikkertstraat in De
Cocksdorp. Kooiman heeft daar
verschillende keren een vertraging
moeten melden. Er ligt nu een aan
vraag bij de provincie om de finan
ciën rond te krijgen.
Onder leiding van Kooiman gaat er
een rotonde komen op de gevaar
lijke kruising van de Keesomlaan
met de Pontweg. D66 en Texels
Belang gaven Kooiman in de raad
twee keer een gele kaart uit onvre
de over de WKO en een kwestie
met agrarische grond en hoewel
symbolisch was dat niet bevorder
lijk voor zijn beeldvorming.
Zijn grootste hoofdpijndossier is
echter het plan Buitengebied. Gek
genoeg nam een meerderheid van
de raad wethouder Kooiman op dit
front in bescherming, nadat Groen-
Links de aanval had geopend en
voorstelde dat anderen zich hier
mee bezig moesten gaan houden.