gezellige kroegjes en prima restaurants
TEXELSE 6 COURANT
Badplaats De Koog,
Zomeroverleg: 'Minder
overlast en prima sfeer'
Vissersweduwen aan het woord in Kaap Skil
Jan van Beek zag dorp veranderen
DINSDAG 7 AUGUSTUS 2012
gem. Texel
De Texelse Courant gaat van dorp tot dorp om te kijken
wat zich afspeelt en wat er leeft onder de mensen.
Deze keer zijn we neergestreken in De Koog waar we
rondlopen op de wekelijkse Braderie. Hoe gaat het in
de badplaats nu het hoogseizoen echt begonnen is?
Een dag op locatie in De Koog was
voor mij niet nieuw. De eerste drie
maanden dat ik op het eiland
woonde was dat in de badplaats. Ik
heb er nog steeds mijn stamkroeg
en met zonnig weer bezoek ik het
strand bij paal 19,5, eveneens bij
De Koog. Ook is het niet de eerste
keer dat ik uitgebreid over het dorp
schrijf. Toen ik hier een maand
werkzaam was schreef ik een kri
tisch stuk over De Koog, wat veel
reacties opleverde. In dat stuk ver
geleek ik de badplaats ondermeer
met een spookdorp. Dat dit in de
zomermaanden anders is blijkt
dinsdag wel op de braderie. Alvo
rens je bij de braderie bent moet je
de auto ergens zien kwijt te raken.
De Koog komt regelmatig in het
nieuws, maar moeten de Kogers
daar blij mee zijn? Is het niet te
vaak negatief? Het is bekend dat
negatief nieuws langer blijft han
gen, maar hoe ervaren de men
sen in de badplaats dit zelf. We
legden ze de stelling voor: De
Koog komt te vaak negatief in
het nieuws.
Of het daadwerkelijk zo is, of dat
het zo ervaren wordt valt moeilijk te
zeggen, maar 80 procent van de
ondervraagden is het er mee eens.
In totaal legden we de stelling voor
aan tachtig personen (toeristen en
bewoners). Heel kort door de bocht
zeiden 64 mensen dat zij vonden
dat er te negatief geschreven werd.
Minder geweldsdelicten, minder
vernielingen en minder overlast
dan voorgaande jaren. Dit zijn de
belangrijkste conclusies van het
derde zomeroverleg dat 30 juli
plaatsvond in dorpshuis De Hof
in De Koog. Ook de nieuwe loop
route tussen Kogerstrand en de
Dorpsstraat lijkt goed te werken.
Dit meldt de gemeente.
Tijdens het overleg werden de afge
lopen twee weken geëvalueerd. Er
werd vastgesteld dat het erg rustig
is in De Koog, zowel op het gebied
van bezoekers als op het gebied
van overlast. In de weekenden is
het wel druk, maar ook dan is de
sfeer prima. In de afgelopen perio
de zijn door de politie 13 Processen
verbaal uitgedeeld voor onder meer
baldadigheid, alcohol drinken op
straat en wildplassen. Op een cam
ping bij de badplaats is een min
derjarige gast aangehouden met
forse hoeveelheid softdrugs, hij is
samen met zijn vrienden van de
camping gestuurd. De politie con-
Dit blijkt bijna onmogelijk. De grote
parkeerplaats bij de Nikadel is
gehalveerd door de aanwezigheid
van het circus en door de massaal
toegestroomde toeristen levert dit
grote drukte op. Nadat ik auto ein
delijk geparkeerd had trek ik het
centrum in. Het regent, maar dit
houdt de toeristen niet tegen. Ik
worstel mij door de Dorpsstraat om
eerst maar eens te gaan lunchen bij
Sjans. Ik bestel de hamburger Roy
ale with Cheese en dat blijkt een
terechte naam. Het torenhoge
bouwwerk wordt geserveerd en ik
vraag me af hoe ik dit ga opeten.
Hij smaakte trouwens heerlijk.
Terwijl ik mijn hamburger eet kijk ik
naar de voorbijgangers. De toeris
ten lopen met overvolle bood
schappentassen richting de Bad-
weg, Na de maaltijd is het toch
Wel werd door een aantal onder
vraagden gemeld dat dit niet puur
aan de media lag. Zo was er
onlangs veel negatieve aandacht
over de hekken. 'Maar daar kan de
media niets aan doen. Het was wel
belangrijk nieuws en het moet toch
gemeld worden', zegt een vrouw
die al twintig jaar op het eiland
komt. Toch is er ook de kritiek dat
er weinig aandacht wordt besteedt
aan positieve zaken. 'Als die er al
in staan is het bij de Texelaar altijd
op een pagina achterin, terwijl
onrust altijd de voorpagina haalt.',
is de mening van één van de stam
gasten van De Jutter. Zestien
ondervraagden zijn van mening dat
het allemaal wel meevalt. 'Het is
niet per definitie het positieve
nieuws dat overheerst, maar ook
zeker niet het slechte', aldus een
23-jarige bewoner van De Koog.
troleerde 25 verkeersdeelnemers
op alcohol, twee bestuurders had
den teveel alcohol op. Eén persoon
werd aangehouden voor de vernie
ling van een strandhuisje, vier per
sonen hebben een lokaalverbod
gekregen voor een bepaald café.
De veelbesproken looproute tussen
Kogerstrand en de Dorpsstraat lijkt
goed te functioneren, afgaande op
de aantal klachten van overlast. In
het zuidelijke deel van De Koog is
er enkel incidenteel sprake van
overlast. De geluidsoverlast in het
noordelijke deel (de omgeving van
de Badweg) is in vergelijking met
vorige jaren niet minder geworden.
In vergelijking met andere jaren zijn
er minder vernielingen. Of dit te
maken heeft met het lagere aantal
jongeren die dit jaar naar De Koog
zijn gekomen of met andere rede
nen, kan op dit moment nog niet
gezegd worden. De gemeente
meldt dat mensen die last hebben
van overlast dit kunnen melden via
de politie op telefoonnummer 0900
8844.
echt tijd om aan het werk te gaan.
Eerst maar eens de braderie over
lopen. Ik spreek diverse Kogers. De
zomer valt nog niet mee en dat
merkje in de badplaats. De norma
liter drukke maanden mei en juni
vielen tegen. Mensen boeken later
en blijven korter. 'Maar het is al
beter dan de vorige twee zomers',
merkt Jan van Beek op, al sinds
1978 woonachtig in De Koog. Een
gesprek met diverse mensen in De
Koog brengt de bekende proble
men aan het licht. Men wacht met
smart op starterswoningen, de
Aangezien de Texelse Courant op
dinsdag in De Koog was gaan we
in gesprek met één van de mensen
Weduwen: een ode aan de liefde
is de naam van een bijzondere
expositie, die eerder te zien was
op Oerol en zaterdag is geopend
in museum Kaap Skil in Oude-
schild.
Negen vissersvrouwen uit verschil
lende Nederlandse kustplaatsen
(waaronder Texel) vertellen over
het leven dat ze leiden sinds hun
man niet meer van zee is terugge
komen. Ze gaan in op vragen als
'Wat gebeurt er met de liefde als je
man al vijf jaar dood is?' en 'Als je
hertrouwt, is de liefde voor je over
leden man daar dan tegen
bestand?' 'Het ging me erom niet
het verdriet te benadrukken, maar
de liefde', vertelt fotografe en initi
atiefneemster Linette Raven. 'Ik
ging daarbij uit van de veronder
stelling dat als je met een visser
man trouwt het wel echte liefde
moet zijn. Dat werd zonder uitzon
dering bevestigd door al deze
vrouwen.'
De weduwen zijn te zien op enor
me portretten, die op het binnen
terrein van Kaap Skil staan opge
steld. Fragmenten van interviews
met hen zijn te horen door middel
van een geluidsinstallatie, beves
tigd op palen, waar bovenop ook
de foto's van de omgekomen man
nen zijn bevestigd.
Het project kwam niet zonder pro
blemen tot stand. 'Ik kreeg aan
vankelijk heel veel negatieve reac
ties', vertelt Raven. 'Wat maak je
los?' en 'Dit is een beproeving van
God, daar praat je verder niet over'
werd haar voor de voeten gewor
pen door zowel weduwen als men
sen uit hun omgeving. Dat nogal
wat vissers uit een orthodox-gere
formeerd milieu afkomstig zijn,
speelde daarbij een belangrijke rol.
invoerroute in De Koog moet ver
beterd worden en de meningen
over de hekken van camping
Kogerstrand zijn sterk verdeeld.
De Koog, door sommigen liefko
zend De Koog aan Zee genoemd,
blijft een apart dorp ten opzichte
van de andere dorpen op het eiland.
Wonen in de andere dorpen veel
Texelaars, De Koog bestaat groten
deels uit import. Hiervan wordt het
absoluut niet ongezelliger. Waar je
vandaan komt maakt in de bad
plaats niet uit en de vaste gasten
worden door horecapersoneel her
die met een kraampje op de brade
rie stond. We komen terecht bij Jan
van Beek die zijn sieraden ver
koopt voor zijn winkel Van Beek
Byoux. Van Beek (61) is een bekend
gezicht in het dorp waar hij al sinds
1978 woonachtig is en een graag
geziene gast in de kroegen. Op de
vraag wat De Koog zo'n prachtig
dorp maakt antwoordt hij: 'De
kroegjes, de restaurantjes en de
gezelligheid. En in de winter is het
gezellig omdat je de tijd voor elkaar
hebt.' Naast zijn winkel is Van Beek
actief bij de lokale voetbalvereni
ging, waar hij secretaris is. Het
afgelopen seizoen was hij ook lei
der van het tweede elftal.
Doordat hij al lang in De Koog
woont heeft hij het dorp zien ver-
'Maar een dominee van Urk zei: je
raakt de juiste snaar, ik wil je hel
pen. Daar was ik heel blij mee. Hij
bracht me in contact met twee
weduwen, die meewerkten.'
De vrouwen zijn afkomstig uit de
hele kuststrook. De jongste is nog
maar 29 en sinds drie jaar weduwe,
voor sommige ouderen is het al
dertig of veertig jaar geleden dat ze
bericht kregen dat hun man niet
meer van zee zou terugkomen. De
gesprekken die ze voerden met
interviewster Saskia Buitelaar
waren vaak emotioneel en leidden
tot zeer persoonlijke ontboezemin
gen. 'Ik voelde me heel gelukkig en
ineens wordt het van je wegge
rukt', horen de bezoekers van de
expositie één van de vrouwen zeg-
kend en enthousiast begroet. Wat
dit jaar wel opvalt is de grote wis
seling in personeel. Je komt de
barman van de ene kroeg ineens
tegen in de bediening van een res
taurant. Ook Jan van Beek beves
tigt dit: 'Er gaat wel vaker personeel
van de ene tent naar de andere,
maar dit jaar is het verloop wel erg
groot.'
Al met al blijft De Koog het dorp dat
door velen verguisd wordt en
bekend staat om zijn aantrekkings
kracht op zuipende jongeren. Maar
voor een groter deel is De Koog de
anderen. 'Bijna alle gebouwen die
er toen stonden zijn nu weg of dus
danig verbouwd dat het eigenlijk
nieuwe gebouwen zijn. Alleen de
kerk en het huisje van vrouw Mosk
(huisje naast de kerk) staan er
nog.' Ook de braderie is van opzet
veranderd. Vroeger was die nog
veel drukker, maar toen waren de
markten in de andere dorpen er
nog niet.'
Ondanks de drukte op de braderie
valt de zomer tot nu toe niet mee.
'Met name de maanden mei en juni
was het rustig in De Koog. Mensen
boeken later en blijven minder lang.
Maar vind je het gek als het weer
ook zo slecht is? Ik heb het vorig
jaar wel meegemaakt dat mensen
zo ongeveer van de camping
gen. Een ander bekent: 'In het
begin voelde ik me schuldig als ik
lachte.' Raven: 'Heel bijzonder
vond ik zelf ook het verhaal van de
vrouw die vertelde dat ze het jam
mer vond dat ze niet veel vaker
tegen haar man had gezegd dat ze
van hem hield. Bij Oerol kwamen er
daarna een paar mannen naar me
toe die zeiden: ik ga het vandaag
nog tegen mijn vrouw zeggen. Dat
vind ik mooi, zulke reacties.'
Over de vormgeving van het pro
ject is duidelijk lang en diep nage
dacht. Het zijn slechts fragmenten
van de interviews die tijdens de
expositie te beluisteren zijn, zo'n
vijf minuten per persoon. Samen
vormen ze echter een fraai geheel.
De installatie is zo gevormd dat de
uitgaansplek bij uitstek, waar je
eerst gezellig een hapje kunt eten
in één van de vele eettenten die het
dorp rijk is. Ik zelf ga altijd met veel
plezier naar de badplaats die jaar
lijks twee gezichten heeft. In de
winter is er tijd voor elkaar en ont
moeten de vaste bewoners elkaar
in knusse setting in de kroeg. In de
zomer is de plaats bruisend van het
toerisme en lopen het horecaper
soneel, kroegeigenaren, logiesver-
strekkers en andere ondernemers
op hun tenen om de drukte de
baas te kunnen.
gespoeld werden. Dan is de lol er
ook wel af. Deze zomer is al wel
beter dan die van de afgelopen
twee, drie jaar', vertelt hij.
Van Beek was eerder actief in de
supermarkten in De Koog, eerst
nog op de plaats waar nu restau
rant Eigeweis zit, later op in de
winkel op de plaats van huidige
Jumbo. Inmiddels runt hij alweer
jaren zijn eigen winkel met siera
den en kleding. Hij runt de winkel
samen met zijn vrouw Veronice
(Vroon) die zich ook enorm inzet
voor het dorp. Beiden zijn inmid
dels al onderscheiden voor hun
verdiensten in het dorpsleven.
Naast het echtpaar Van Beek heb
ben ze drie dagen in de week een
hulp.
foto's van de weduwen in groepjes
van drie bij elkaar staan. Deze
groepjes doen wel wat aan kapel
letjes denken, waarbij de positie
van de foto van de omgekomen
man ook zeer symbolisch is.
Bezoekers kunnen de verhalen het
beste beluisteren door bij een paal
te gaan staan wanneer daar een
stem uit klinkt en door te lopen
naar de volgende wanneer daar
een nieuw fragment begint. Het is
uiteraard mogelijk alle verhalen
achter elkaar te beluisteren, maar
de verslaggever ontdekte al snel
dat dit een emotionele ervaring kan
zijn.
De expositie is nog te zien tot 3
september.
Joop Rommets
Kunstenaar Linette Raven bekijkt en beluistert haar eigen expositie Weduweneen ode aan de liefde'.
Te vaak negatief in het nieuws?