'Rode klinkers voor
rust op Groeneplaats'
2
EERST
Ruilverkaveling bracht voorspoed
Aantal mosselbanken neemt toe
www.texelsecourant.nl
VRIJDAG 8 FEBRUARI 2013
STEDENBOUWKUNDIGE VISIE GROENEPLAATS
De contouren van de beoogde nieuwbouw op de Groeneplaats in Den Burg beginnen
zich af te tekenen. Stedenbouwkundig atelier Loos van Vliet uit Haarlem presenteerde
van de week een stedenbouwkundige visie op het centrum van Den Burg.
i Vliet uit Haarlem. (Afbeelding I
i de Groeneplaats in de stedenbouwkundige
De gemeente ging eind vorig jaar in zee
met Atelier Loos van Vliet. Op basis van de
inbreng van de mensen die belangstelling
hebben in een kavel en veel van wat er in
het verleden al geproduceerd is, stelde
het atelier de visie op. Architecten Loos
en Martine van Vliet benadrukten dat
het vooralsnog een impressie is en geen
dichtgetimmerd plan.
In hun visie is de nieuwbouw op de Groe
neplaats iets achter de rooilijn geschoven,
zodat er meer ruimte op het plein ont
staat. De bebouwing wordt gekenmerkt
door hoekpanden en daartussen, op de
vroegere plek van het Raaksje, een plint
met kleinere gebouwen. De hoekpanden
hebben in de visie aan de voorzijde een
breedte van 10 tot 12 meteren de panden
daartussen een breedte van 6 tot 8 me
ter. Op de begane grond hebben ze een
diepte van 16 meter gekregen, daarbo
ven een diepte van 12 meter. Het hoogste
punt is 12,5 meter, de rest is veelal lager.
Bedoeling is dat de bebouwing gevarieerd
wordt, net zoals vroeger de huisjes op 't
Raaksje waren.
De architecten adviseren niet alleen de
voorkant (Groeneplaatszijde), maar ook
de achterkant van de nieuwbouw (park
zijde) als voorkant te beschouwen, zodat
het er allemaal knap uit komt te zien. Aan
de achterkant is ruimte ingetekend voor
29 parkeerplaatsen voor toekomstige be
woners en exploitanten. Een paar plekken
zijn deels op grond van het park gesitu
eerd.
Volgens Loos van Vliet zou het goed zijn
als het hoekpand tegenover De Linde
boom een uiterlijk van baksteen krijgt,
omdat De Lindeboom al wit is. Het hoek
pand tegenover Moerbeek zou wel wit
kunnen worden. De begane grond van de
nieuwbouw is in principe voor bedrijvig
heid, de lagen daarboven voor wonen.
Een derde hoekpand nabij het Polderhuis,
dat een serre naar het park krijgt, kan wo
nen of bedrijvigheid worden.
Martine van Vliet, die zich over de buiten
ruimte heeft gebogen, adviseert van de
Groeneplaats en de Vismarkt vlakke plei
nen te maken met één soort rode klinkers
om rust in de omgeving te brengen. Met
behulp van de nieuwbouw moet ook een
duidelijker onderscheid tussen de Groe
neplaats en de Vismarkt komen.
Voorgesteld is de Groeneplaats autovrij
te maken en er net als vroeger een wate
robject neer te zetten. Dat mag dan niet
bij de marktkooplieden voor de benen
staan. Geadviseerd werd eenheid in het
straat meubilair aan te brengen en naar
de bomen te kijken. Voor de Groeneplaats
wordt een markante boom geopperd.
De visie, die werd gepresenteerd aan be
trokkenen, omwonenden en raadsleden,
moet de basis vormen voor een beeld
kwaliteitsplan en een mini postzegelplan
waarin concreet komt te staan wat er aan
de Groeneplaats gewenst is. De gemeen
te verwacht die plannen voor de zomer
ter visie te kunnen leggen.
Daarna is het mede afhankelijk van de
markt en de belangstellenden wat er ver
der gaat gebeuren op de Groeneplaats.
Daarvoor moet het eerst tot intentie
overeenkomsten tussen gemeente en
belangstellenden komen en de gemeente
moet de grondexploitatie nog herzien om
de grondprijzen te bepalen.
Zestig jaar geleden ging de ruilverkave
ling van start. De herindeling van het
land en de modernisering gaf een enorme
impuls aan de landbouw.
Simon Vlaming uit polder Het Noorden
was een jaar of vijf toen zijn vader en
moeder hun boerderijtje in Oost verruil
den voor een nieuw bedrijf aan de Zwin-
weg. 'Vóór de ruilverkaveling werkte hij
zich zoals alle ander boeren het schom-
pes. Van het ene naar het andere landje.
Op het nieuwe bedrijf had hij het land bij
elkaar en was het over met het gemartel.'
De boerderij moest een naam hebben.
'Moeder (Willemina) vond Veelust een
mooie naam, vader (Piet) had geen beter
voorstel. Dus werd het Veelust.'Vlaming
sr. had een gemengd bedrijf, later hield
hij het bij koeien en schapen. 'Op 1 april
1972 namen mijn broer Jaap en ik het
bedrijf over. Later kwam broer Jan terug
uit Canada en kwam er bij. Toen we gin
gen trouwen ging het niet meer met z'n
drieën: er moest brood op de plank ko
men.' Simon Vlaming specialiseerde zich
in melkvee. 'Het was een goeie keus. Ik
kreeg het bij de bank voor elkaar dat ik
een nieuwe ligboxenstal mocht bouwen.'
In 1998 deed hij de melkkoeien weg. 'Wes
(zijn echtgenote) en ik hebben nu samen
met onze dochter en schoonzoon een fir
ma en telen bloembollen, met een jaar of
wat trekken wij ons terug uit het bedrijf.'
Een tijdje geleden lieten Wes en Simon
een nieuw huis bouwen. 'De oude boer
derij werd steeds slechter en gaf niet zo
veel comfort meer. We willen er ook een
nieuwe schuur bij.' Kort nadat ze hun
intrek in het huis hebben genomen, kon
aannemer Werner Dros aan de slag om de
ruilverkavelingsboerderij uit 1954 te slo
pen. Weemoed? Simon: 'Ik heb daar geen
last van. We zitten nu een week in het
nieuwe huis en zijn alle dagen dankbaar
die we er samen in door kunnen brengen.'
Grond die vrijkomt bij het vergraven van
het kanaal over zijn land, gebruikt hij om
zijn erf op te hogen.
Hoe kijkt Vlaming terug op de ruilverka
veling? 'Er wordt wel eens negatief over
gedaan. Maar die mensen hebben ergeen
idee van hoe mensen in die dagen moes
ten martelen.'
Na de Eagles Ranch en Camp Silver, is
Veelust de derde ruilverkavelingsboerde
rij die in korte tijd wordt gesloopt.
Raad wantrouwt
elektrische auto
Texelse politici hebben weinig op met
elektrische auto's. Een voorstel van het
college voor de aanschaf van twee exem
plaren stuitte dinsdag op weerstand.
Eén auto is bedoeld voor de parkeerwach
ter, de ander voor algemener gebruik. De
investering bedraagt €52.600,-, geld dat
via kostenbesparing zal worden terugver
diend. Annie Hin (TX2010): 'Die dingen
zijn een gevaar op de weg, je hoort ze
niet. En voor de accu's is schaarse grond
stof nodig.' Willem Vlas (TB) zei dat de
actieradius vaak lager is dan de fabrikant
opgeeft. 'Vrijdag zag ik de elektrische
auto op een vrachtwagen naar de over
kant gaan. Blijkbaar heeft ie het niet op
eigen kracht kunnen halen.' Ook de in
vestering gaf weerstand. Burgemeester
Giskes: 'Ik schrik wel eens van dit soort
reacties. Door deze aanschaf laten we
zien dat de gemeente een bijdrage levert
aan duuzaamheid en dit stimuleert ook
anderen. De actie radius is 160 kilometer,
daarmee kun je een aardig eind het eiland
rond. Zelfs al rijdt de auto op elektrische
energie uit een kolencentrale, dan nog is
de auto per saldo duurzamer dan op ben
zine.'
De burgemeester, die zelf ook elektrisch
rijdt, kon uit eigen ervaring melden dat
het beslist niet onveilig is.
'Verbeteren dijk
voor veiligheid'
De verbetering van de Waddendijk zal
niet zonder overlast blijven, maar hope
lijk wordt beseft dat het werk niet voor
niets wordt uitgevoerd.
Die boodschap gaf burgemeester Fran-
cine Giskes vrijdag af tijdens de herden
king van de watersnoodramp zestig jaar
geleden.
Ze verwees daarmee naar de werkzaam
heden die de komende jaren 17 km Wad
dendijk, verspreid over tien dijkvakken,
moeten versterken. 'Die werkzaamheden
worden niet uitgevoerd om de burger te
pesten, maar om de dijken veilig te hou
den. Hopelijk wordt dat met de gebeurte
nissen van 1953 in gedachten in het ach
terhoofd gehouden.'
Hoogheemraadschap Hollands Noor
derkwartier werkt op het moment de
zogeheten voorkeursvarianten voor de
versterking nader uit. Bedoeling is dat
de werkzaamheden tussen 2015 en 2020
worden uitgevoerd.
De burgemeester liet tijdens de herden
king weten dat veiligheid achter de dijken
een zaak is waar continu over moet wor
den nagedacht. 'Zeker met een stijging
van de zeespiegel.' De zorg over de dijken
mag volgens de burgemeester ook nooit
worden verwaarloosd.
Voor het eerst sinds 2005 zijn er vorig
jaar nieuwe mosselbanken ontstaan in
de Waddenzee. Dit vertelde onderzoeker
Bruno Ens zondag in het radioprogramma
Vroege vogels.
Onderzoekers van het project Mossel wad
zien dat vooral in de oostelijke Wadden
zee veel nieuwe zaadbanken met jonge
mossels te vinden zijn. Deze voedselrijke
banken trekken veel vogels aan. Vooral
onder Ameland en Schiermonnikoog wa
ren in het najaar van 2012 veel nieuwe
zaadbanken te vinden. Deze ontstaan als
de in het water zwevende mossellarven
zich massaal op de droogvallende platen
vestigen en uitgroeien tot kleine mossel
tjes, die samen een dichte bank vormen.
Veel van zulke zaadbanken groeien echter
niet uit tot stabiele mosselbanken, maar
verdwijnen in de loop van de winter en
het volgende voorjaar. In het kader van
het project Mosselwad wordt onderzoek
gedaan naar de oorzaken van deze ver
dwijning. Het onderzoek richt zich ook op
de vraag waarom de mosselbanken zich
in de oostelijke Waddenzee beter herstel
len dan in de westelijke. Mosselwad is een
project in het kader van het Waddenfonds
en loopt van 2009 tot 2015.
Cursus over
het geheugen
In samenwerking met Texels Welzijn ver
zorgt docent Goos Westerlaken een cur
sus voor mensen die willen weten hoe
het geheugen zich ontwikkelt bij het ou
der worden.
De cursus is bedoeld voor mensen vanaf
ongeveer zestig jaar en wordt gegeven
op vier donderdagochtenden, de eerste
keer op 18 februari. Aan de orde komen
de achtergrond van de werking van het
brein, het verschil tussen vergeetachtig
en beginnende dementie, wegen om het
brein in conditie te houden en het maken
van een conditieplan. De lessen duren van
9.30 tot 12.00 uur en worden gegeven in
De Buureton aan de Beatrixlaan in Den
Burg. Deelname kost €40,-, aanmelden
kan via tel. 312696 of e-mailadres wel-
zijn@texelswelzijn.nl.
Chi neng qigong
In De Aleph aan de Weverstraat in Den
Burg begint donderdag 14 maart een tien
lessen durende cursus chi neng qigong
onder leiding van Esther Speklé. De cursus
is zowel geschikt voor beginners als voor
gevorderden, de bewegingen, de de door
stroom van energie bevorderen en het
lichaam ontspannen en krachtig maken,
zijn ook geschikt voor mindervalide men
sen. Voor meer informatie, www.kaiho.nl.
Aanmelden kan via tel. 06-36398989 of
info@kaiho.nl.
Cursus social media
KopGroep Bibliotheken begint eind febru
ari met een cursus om mensen wegwijs
te maken op het sociale web. Deelnemers
volgen het programma grotendeels thuis
achter hun eigen PC en worden digitaal
begeleid door coaches van de bibliotheek.
De drie bijeenkomsten zijn in de centrale
bibliotheek van Den Helder, maar omdat
het een individueel programma betreft,
hoeft dat geen belemmering te zijn voor
mensen van Texel. Voor meer informatie:
7d i n gen kopg roep@ gma i I .com
Gastgezinnen
Europa Kinderhulp zoekt voor de zomer
vakantie gastgezinnen voor kinderen uit
probleemgebieden in Frankrijk en Duits
land. Voormeeri nformatie, www.europa-
kinderhulp.nl of tel. 072-5039231.
Mosselbanken ontstaan doordat larven zich laten vallen en uitgroeien tot jonge mossels. (Foto I