'De stilte die je op zee
hoort is heel bijzonder'
2
EERST
Vernieuwd paravliegtuig is stiller
Leden Rabo te gast bij' marine
www.texelsecourant.nl
VRIJDAG 17 MEI 2013
VRIJWILLIGERS HOUDEN LOODSBOTTERTEXELSTROOM OP KOERS
De Texelstroom is een stoer, markant schip, een loodsbotter met historie. Maar niets
gaat vanzelf, een groep vrijwilligers is enthousiast in touw om het zeilschip in de vaart
te houden. Samen doen ze het onderhoud. Wat hulp kunnen ze wel gebruiken.
Zoals met zoveel dingen zie je het ook bij
dit zeilschip aan de buitenkant niet water
voor nodig is om het dek glanzend en het
schip om de vaart te houden. En te zorgen
dat er voldoende geld binnenkomt om de
rekeningen te betalen.
De 'Stichting tot behoud van loodsbotter
Texelstroom' is weliswaar geen bedrijf,
behoudens wat kleine sponsors en inci
dentele bijdragen, moet het schip zichzelf
bedruipen. Dat dit niet altijd meevalt, wil
len de vrijwilligers wel erkennen als we
ze in de kajuit spreken onder het genot
van een bakkie koffie. Maar overduidelijk
is dat de zorgen ondergeschikt zijn aan
de liefde voor dit schip. Soms met enige
zelfspot. Zoals HenkTroost, de vrijwilliger
die het vaartuig als zijn broekzak lijkt te
kennen, wel eens voor verrassingen komt
te staan. Bijvoorbeeld toen de stroom er
eens uit lag en een trap op het pedaal in
het toilet aan de ene kant van het schip
er toe leidde dat aan de andere kant de
noodverlichting ging branden. Maar ook
hoe hij na een onderhoudsklus naliet de
boel dicht te kitten en bij de volgende reis
water naar binnen droop. Of de anekdote
over de onderhoudsreis naar Krimpen aan
de IJssel. Toen ze in Amsterdamse gezel
lig door grachten voeren. Verhalen rijgen
zich aaneen, ook over de dokbeurt in Den
Helder, waarbij de Texelse vrijwilligers
dagelijks heen en weer pendelden om de
mossels en andere ongerechtigheid van
het schip te krabben en de romp van vijf
nieuwe lagen verf en coating werd voor
zien. Het maakt duidelijk dat de uurtjes
niet worden geschuwd. Natuurlijk wordt
er ook gevaren, elke donderdagmiddag,
als de Texelstroom met passagiers het
Wad op gaat. Dan moet letterlijk schoon
schip worden gemaakt. Olie gecontro
leerd en worden allerlei andere hande
lingen verricht om het schip zeilkaar te
maken. En natuurlijk koffie gezet. Als dat
allemaal is gedaan, kunnen de vrijwil
ligers achterover leunen. Passagiers wil
len beleving, dus die worden buitengaats
aan het werk gezet. Om het zeil te hijsen
en het schip te sturen. Niet met het roer,
maar met de helmstok. 'Geen vrouwen
werk', wijst Renske van IJsseldijk op de
zwaarte van dit werk. Frits Steenbrug-
gen: 'Het is verrekt lastig om dit schip op
koers te houden, ze loopt snel uit het roer.'
Het mooiste moment is volgens Troost
als buiten de haven de motor uit gaat
en het schip over gaat op zeil. 'De stilte
die je dan hoort, heel bijzonder.'Trijntje
Troost-Lap: 'En dat in combinatie met die
schittering op het water.' In een paar uur
tijd, waarin de wind soms wegvalt, is de
actie radius beperkt tot de Rede van Texel.
Maar de beleving kan anders zijn, vertelt
Wim Hoekman over een kinderen die on
derweg druk in de weer waren en volledig
gedesoriënteerd. 'Die dachten dat we een
rondje om het eiland hadden gevaren.'
Dan toch nog even over de geldzorgen.
Het gaat allemaal net, maar het houdt
niet over. Verhalen over onverwacht hoge
kosten bij vervanging van de motoren an
dere tegenvallers. Om de kas te spekken
timmert de loodsbotter aan de weg met
het overnachtingsarrangement 'te kooi
op de Texelstroom'. Gezelschappen kun
nen het schip ook huren en op donderdag
hopen op een schip vol (betalende) passa
giers. En wat extra vrijwilligers. 'Want dit
is toch leuk en gezellig.'
'Beperking B&B zal
leiden tot claims'
'Respecteer bij logies met ontbijt be
staande situaties waarbij langdurig meer
dan zes bedden worden verhuurd, maar
handhaaf bij nieuwe situaties het maxi
mum van zes.' Aldus het advies van mr.
Walter Brommersma aan de politiek. Hij
verwacht dat de gemeente anders straks
opdraait voor schadeclaims.
Over logies met ontbijt is in het oude be
stemmingsplan niets geregeld, maar in
het nieuwe wordt het maximum op zes
gesteld. Brommersma schetst het ont
staan: 'In 2003 is het aantal van vijf opge
nomen in de Nota Recreatie en Toerisme.
Dit aantal hing samen met de gebruiks-
verordening. Boven vijf bedden was een
gebruiksvergunning nodig, met onder
meer eisen voor brandveiligheid. Die wet
is later komen te vervallen en daarmee de
grondslag voor vijf bedden. Tegenwoor
dig stelt het Bouwbesluit specifieke eisen
voor tien en meer bedden. Nu wordt ge
daan alsof in het bestemmingsplan één
bed (van vijf naar zes) cadeau is gedaan,
maar zo is het niet. De gemeente is vrij om
een eigen richting te kiezen. Landelijk zie
je dat per gemeente allerlei verschillende
aantallen worden gehanteerd voor logies
met ontbijt.' Door het maximum op zes
te zetten en daar op te handhaven, zullen
gedupeerde verhuurders claims indienen.
'Het gaat om mensen die van oudsher
meer dan vijf bedden hebben en op grond
van de regeling uit 2003 niet zijn aange
schreven of waar niet is gehandhaafd.
Hierover zal de rechter tegen de gemeen
te zeggen: Zo langjullie dat hebben laten
voortduren, toeristenbelasting hebben
geïnd en dus overduidelijk sprake was van
meer dan vijf bedden, dan mag de bur
ger er op vertrouwen dat de gemeente
hier kennelijk mee akkoord is gegaan. Als
de gemeente nu alsnog ingrijpt, is dat in
strijd met de beginselen van behoorlijk
bestuur. Bestaande rechten horen te wor
den gerespecteerd.'
Maar het mag toch bij iedereen als be
kend worden verondersteld dat sinds
2003 vijf het maximum is? Brommersma:
'Dat aantal staat weliswaar in de Nota
Recreatie en Toerisme, maar niet in het
oude bestemmingsplan. Ik denk dat lang
niet iedereen dit maximum aantal kende
en uit jurisprudentie blijkt dat het allang
niet meer vanzelfsprekend is dat iedereen
de wet en alle regels uit z'n hoofd kent.
Mensen die veel hebben geïnvesteerd in
hun accommodatie en straks niet meer
mogen verhuren, zullen bij de gemeente
een schadeclaim indienen.' Brommer
sma verwacht dat de rechter die in veel
gevallen zal toekennen. 'Nadelig voor de
gemeente is ook dat vooraf geen inventa
risatie is gemaakt.'
Een stuk stiller, veel minder brandstof-
gebruik, maar wel krachtiger en sneller.
Dat is het resultaat van de montage van
een nieuwe motor in de PH JAS, de Cessna
Caravan waarmee Paracentrum Texel pa
rachutespringers naar boven brengt. Ook
het zustertoestel, de PH LBR, kreeg een
andere motor.
Het Paracentrum schafte de 'JAS' aan in
1992 en in 2003 volgde LBR. Vrijwel iden
tieke toestellen die elk vijftien para's kun
nen vervoeren en die, zeker in het hoogsei
zoen, af en aan vliegen om de para's naar
de springhoogte van circa 13.000 voet te
brengen. Om daarna weer net zo snel te
dalen en de nieuwe vracht op te halen.
Met de oude motor kon de JAS een keer
of drie, vier per uur heen en weer. Dankzij
de nieuwe Turbo Prop-motor van 900 pk
(was 600 pk) en een nieuwe, vierbladige
propeller, beschikt het toestel over zo
veel extra vermogen en snelheid, dat nu
elk uur een extra vlucht kan worden ge
maakt. Een forse investering, maar waar
mee, zeker bij gunstige omstandigheden
als er volop kan worden gesprongen, de
tijd beter kan worden benut en het wach
ten tot een minimum wordt beperkt. Het
tempo ging zelfs zodanig omhoog, dat
het Paracentrum extra parachutevouwers
aan het werk heeft gezet.
Door het extra vermogen kan de JAS een
stuk sneller stijgen. 'We vliegen veel eer
der op hoogte, waardoor je ons aan de
grond minder hoort. Daar komt bij dat
het toestel dankzij de nieuwe, meer ge
ruisloze motor in een lagere geluidscate
gorie (4) zit, waardoor we sowieso minder
hoorbaar zijn. Dat is ook beter voor het
vliegveld, dat nu nog beter binnen de ge
luidzone kan blijven.' Met de nieuwe mo
tor verbruikt de JAS twintig procent min
der brandstof.
De nieuwe motor is gemonteerd bij een
gespecialiseerd bedrijf in België, een klus
waar 400 uur aan is gewerkt. Een fraai
staaltje van moderne techniek, dat zicht
baar wordt als de motorkap open gaat
voor de foto. De PH LBR, ook een Cessna
Caravan, maar dan van eerdere bouwda
tum die bij drukte als tweede toestel voor
parachutisten wordt ingezet, is ook onder
handen genomen. De motor van JAS, die
van veel recentere bouwdatum is en be
ter, is overgezet in de LBR. Daardoor is ook
dat toestel zuiniger, stiller en kan effectie
ver worden ingezet.
Lauri Brons in Klif 12
In Klif 12 in Den Hoorn is maandag 29
mei de oud-Texelse Lauri Brons te zien
met haar voorstelling 'Ik zing zo lenig in
de warte'.
Brons (1990), studeerde Musicaltheater
op Fontys Hogeschool voor de Kunsten en
is bezig aan een opleiding aan het Conser
vatorium van Tilburg, richting Muziekthe
ater. Tijdens deze studie besloot ze zich
volledig te richten op klassieke zang. Ze is
geselecteerd voor de Entreeprijs vanThea-
terfestival Boulevard in 's Hertogenbosch,
wat betekent dat ze de voorstelling deze
zomer op het festival mag spelen. Brons
speelt een try-out van heet voorstelling in
Klif 12, waar ze haar eerste schreden op
het theatervlak zette. 'Ik zing zo lenig in
de warte' is een muziekvoorstelling over
een meisje dat zichzelf opnieuw uitvindt.
Zelf omschrijft Brons de voorstelling als
'een poëtische, muzikale voorstelling voor
alle leeftijden'. De hoofdpersoon schiet
als Alice in Wonderland naar alle kanten:
van groot naar klein, andersom, achter
stevoren, binnenstebuiten, onderstebo
ven. Ze is zo veranderlijk omdat zij zowel
een plek zoekt in de volwassenwereld als
in de kinderwereld.
Lauri Brons wordt begeleid door Toon
Bierman op piano, Ludovico D'lgnazio op
fluit en Jules Stoffels op contrabas. De re
gie is in handen van Peerke Malschaert.
De voorstelling begint om 16.30 uur, de
toegang bedraagt €5,-.
'Veiligheid in geding'
Gevaarlijk voor kwetsbare gebruikers van
de weg, zoals wandelaars, fietsers school
reisjes en ruiters. Aldus omschrijft buurt
bewoonster Theresia Veldman de uitweg
van het bedrijfsverzamelgebouw aan de
Nollenkoog op het Mienterglop.
Veldman deed met tegenzin haar zegje
bij de behandeling van het bestemmings
plan De Koog. 'Maar ik ben er toch en wel
omdat de veiligheid van mijn kinderen in
het geding is.' Volgens haar is het sinds
het bedrijfsverzamelgebouw in gebruik
is een drukte van belang op het Mien
terglop. 'Zeven dagen in de week, van 's
morgens vroeg tot 's avonds laat. Het
Mienterglop is daarvoor niet geschikt.
Zwaar- en bedrijfsverkeer leidt vaak tot
zeer gevaarlijke situaties.' Maar het col
lege van b en w voelt er niets voor haar
verzoek om de uitweg niet te legaliseren
en het bedrijfsterrein via de Ruigendijkte
ontsluiten. B en w: 'Ontsluiting via de Rui-
gendijk is zeer onpraktisch omdat dit een
langere route is met verschillende lastig
te nemen bochten. Daarnaast loopt deze
weg over het terrein van derden. Op het
bedrijventerrein zijn voorn a mei ij kops lag-
bed rijven aanwezig met weinig tot geen
zwaar verkeer en weinig verkeersbewe
gingen.' B en w en mr. Maurice Frantzen,
raadsman van de familie Veldman/Blom,
voeren een reeks argumenten aan die
voor en tegen de uitweg pleiten. Het is
aan de raad om hierover te oordelen.
Leden van de Rabobank maakten dins
dagavond met sleepboten een rondvaart
door de marinehaven van Den Helder. Het
was onderdeel van de jaarlijkse ledenbij
eenkomst die telkens op een bijzondere
locatie wordt gehouden.
Deze keer werd een bezoek gebracht aan
het marinebedrijf. De belangstelling was
overstelpend, maar er konden niet meer
dan 400 personen worden toegelaten.
Daaronder 100 Texelaars die de oversteek
maakten met de TX 44 waarmee ze tegen
middernacht ook weer werden terugge
bracht. In de grote zaal van het gebouw
Kaiser werden de leden na de opening
door commissaris Kees den Ouden door
kapitein ter zee b.d. Anton Nieland geïn
formeerd over de festiviteiten rond het
525-jarig bestaan van de marine en door
Jean net Blijdorp over het in juni te hou
den spektakel Sail Den Helder 2013 dat
zich voor een deel op de Rede van Texel
zal afspelen. Rabo-medewerkster Fen-
neke Krafft interviewde de drie directeu
ren Henk Bezemer, Mark Poldner en Jan
de Dood over recente ontwikkelingen bij
de bank. Mede door de steelbandmuziek
en de hapjes en drankjes werd de bijeen
komst als bijzonder gezellig ervaren.
