Protocol voor omgang
met gestrande walvis
2
EERST
Oude beelden Texel bij' RTV N-H
Auto over de kop tij'dens inhalen
www.texelsecourant.nl
VRIJDAG 19 JULI 2013
'GOED DAT HET ER AL NA EEN HALF JAAR IS'
Terugkeer naar zee, tijdelijke opvang en dan terug naar zee of het dier uit zijn lijden
verlossen. Drie scenario's die zijn uitgewerkt in een protocol van het ministerie van
Economische Zaken voor de omgang met levend gestrande walvissen.
Het walvis protocol werd deze week ge
presenteerd door staatssecretaris Sharon
Dijksma van Economische Zaken. Aanlei
ding was de stranding van de buitrug op
12 december op de Razende Bol.
Het nieuwe protocol laat weinig aan het
toeval over. Er staat stap voor stap in be
schreven wat te doen als één of meerdere
walvissen in de buurt van de kust opdui
ken. Bedoeling is dat dan een deskundi
genteam en een strandingscoördinator
binnen een uur ter plekke zijn om de si
tuatie te beoordelen. Het team moet be
staan uiteen dierenarts met verstand van
walvissen, een marien bioloog en verte
genwoordigersvan de bestaande opvang
centra voor zeehonden.
Zij geven advies aan de staatssecretaris
die eindverantwoordelijk is voor de be
slissingen. De deskundigen bekijken ter
plekke om wat voor soort walvis het gaat
en bezien of het mogelijk is te voorkomen
dat de walvis daadwerkelijk strandt. De
staatssecretaris hoopt dat vissers, be
roepsvaart, recreatie vaart en andere ge
bruikersvan de zee het tijdig aan de Kust
wacht laten weten wanneer zij een walvis
nabij de kust zien.
Mocht een walvis daadwerkelijk stran
den, dan komen de drie scenario's om de
hoek. Het protocol bevat een lijst waarbij
per instantie staat beschreven wat de ver
antwoordelijkheden zijn. Essentieel punt
is dat een walvis niet langer dan twaalf
uur vast mag liggen. Daarna loopt het
dier volgens het protocol onherstelbare
spierschade op..
Voor terugkeer naar zee (scenario 1) is
het van belang dat een walvis vrij is van
ernstige verwondingen, kan zwemmen,
georiënteerd is en aan de oppervlakte
kan komen om te ademen. Is het nodig
om te slepen, dan moet het dier met de
kop richting zee worden getrokken en
ondersteund worden om het blaasgat
boven water te houden. Voor scenario 2
(tijdelijke opvang) is het van belang dat
het dier niet te groot is, veilig kan worden
vervoerd en na behandeling kan voortle
ven in de zee.
Zijn de eerste twee scenario's geen optie
meer en zijn de twaalf uur verstreken, dan
komt scenario 3 in beeld. Als de dood al
ophanden is, schrijft het protocol pallia-
tieve zorg voor om het dier rustig aan zijn
of haar eind te laten komen.
Anders wordt euthanasie voorgeschre
ven om te voorkomen dat een gestrande
walvis moet lijden. In dat geval wordt in
eerste instantie uitgegaan van een dode
lijke injectie in de bloedbaan. Bij grotere
walvissen is het gebruik van een vuurwa
pen een optie. Als allerlaatste wordt het
gebruik van explosieven genoemd.
De gemeente is tevreden dat het minis
terie duidelijk heeft gemaakt wie waar
voor verantwoordelijk is. Burgemeester
Francine Giskes, die na de buitrug om een
protocol had verzocht, vindt het goed dat
er al na een half jaar een document op
tafel ligt. Ecomare is content dat beschre
ven wordt wat er al in een vroeg stadium
moet gebeuren om een dier te kunnen
redden.'Het is van belang om snel te kun
nen optreden.' Het nieuwe protocol, dat
de komende maanden nader wordt uit
gewerkt door het ministerie, is specifiek
gericht op levende walvissen. Voor dode
walvissen die aanspoelen, stond al op pa
pier wat te doen.
'Even iets bijzonders'
Met elkaar een paar uur een horecage
legenheid runnen, samen een tuinwai
aanleggen of andere bijzondere zaken
meemaken.
Dat hebben Victor Lancee vanTexelduinen
en Annemarie Swart van Texeltrips voor
ogen met een samenwerking die vandaag
(vrijdag) wordt beklonken. De twee be
drijven, die accommodaties verhuren en
uitjes aanbieden, bundelen de krachten
om gezamenlijk hogere management-
lagen naar Texel halen en bijzondere ge
beurtenissen te laten meemaken.
Lancee: 'We denken aan management
teams die aan het begin van een veran-
dertraject staan of een beleidsplan moe
ten schrijven. Die kun je op het eiland
uit de dagelijkse sfeer halen en niet alle
daagse zaken laten meemaken, zodat ze
gezamenlijk een start maken. Het is ver
gelijkbaar met een paar dagen de hei op
gaan met elkaar.'
Volgens Lancee biedt het eiland volop
mogelijkheden voor dergelijke groepen,
maar wordt daar nog niet voldoende op
ingespeeld. Lancee: 'Als het bijzonder
moet zijn, kun je groepen bijvoorbeeld al
met snelle RIB's in plaats van de veerboot
naar het eiland laten komen. Verder is er
hier meer dan genoeg om mensen te sti
muleren even 'out of the box'te denken.'
Beide bedrijven blijven ook zelfstandig
hun activiteiten aanbieden.
Jerrycans met water
Drinkwaterbedrijf PWN heeft aan de Ro-
zendijk een verzameling jerrycans met
drinkwater geplaatst.
Het water staat voor de zekerheid op het
eiland voor het geval zich problemen met
de overgebleven drinkwaterleiding tus
sen Texel en het vasteland zouden voor
doen. Een van de twee zinkerleidingen is
sinds eind juni buiten gebruik als gevolg
van een breuk.
Een woordvoerder van PWN laat weten
dat vorige week dinsdag zes vrachtwa
gens met jerrycans en woensdag drie
vrachtwagens naar het eiland zijn ge
bracht. Het gaat om jerrycans met een
inhoud van vijf liter. 'Ze zijn koel, droog
en donker opgeslagen. We hopen ze niet
nodig te hebben, maar je kunt het beter
achter de hand hebben.' Hoeveel liter er in
totaal is, is niet bekend.
PWN heeft ook nog een watervoorraad in
reserve onder de Hogeberg (een zoetwa
terbei) en die heeft het bedrijf achter de
hand voor het geval er op een reguliere
manier geen water meer voor de sanitaire
voorzieningen zou zijn.
Volgens de woordvoerder van PWN wordt
nog onderzoek gedaan naar de oorzaak
van de breuk in de zinkerleiding. Direct na
de lekkage liet het bedrijf al weten dat via
de overgebleven zinkerleiding het water
transport ook goed kan worden geregeld
en dat de kwaliteit van het drinkwater
verder niet in het geding is.
Kinderen die voetballen op een weilandje
waar nu de Dorpsstraat is, Jac. P. Thijsse
in actie en toeristen die op een voorloper
van de Jan Plezier over het eiland rijden.
Het zijn historische beelden van Texel die
volgende week op RTV Noord-Holland te
zien zijn. De regionale omroep is voor het
programma Zomertoer van maandag 22
tot en met vrijdag 26 juli te gast op het
eiland en verzorgt elke dag van 16.30 tot
17.00 uur een televisieprogramma over
Texel. Ook de radio besteedt aandacht
aan het eiland.
De Zomertoer komt elke dag vanaf een
andere locatie. Vast onderdeel daarin is
een serie met oude beelden van het ei
land in de jaren dertig, vijftigen zestig. De
serie is gemaakt door onder andere Jaap
Eelman uit Den Burg, cameraman bij RTV
N-H.
Eelman: 'De historische beelden komen
uit de collectie van Dusseldorf, een oud
directeur van Smit Internationale die in
de jaren dertig met een camera over Texel
trok. Dat waren filmpjes op 16 mm die ge
digitaliseerd zijn.' In de serie is aandacht
voor de visserij, TESO, het toerisme en de
Jan Plezier.
Een 47-jarige vrouw uit Oosterend is dins
dagochtend over de kop geslagen op de
Oosterenderweg. Ze raakte lichtgewond.
Het ongeval gebeurde nadat een 40-jarige
man uit De Cocksdorp vaart had gemin
derd om een erf op te rijden. Een 35-jarige
vrouw uit Oosterend die achter de man
reed, besloot in te halen. De 47-jarige
vrouw die achter de 35-jarige vrouw reed,
was echter ook begonnen met inhalen
waarna het verkeerd ging. Het ongeval
gebeurde ter hoogte van de kruising met
de Harkebuurt. Schoenmaker kwam erbij
om de auto te bergen.
Aan het woord komen hotelier Harry
Wuis, visserman Fup Krijnen, rondvaarder
Adrie Hutjes, Pieter Dros van de Jan Ple
zier en horecaman Piet Zijm. Zij vertellen
over diverse ontwikkelingen tussen vroe
ger en nu.
De Zomertoer komt donderdag 25 juli
vanaf de Land bouwdag in Den Hoorn en
vrijdag 26 juli vanuit Oosterend waar dan
de twaalfde editie van Oosterend Present
gaande is. De drie andere dagen zijn me
dewerkers van RTV N-H nog aan het in
vullen en die blijven vooralsnog even een
verrassing.
De presentatie is in handen van oud-
Texelaar Ron Flens (uit Eierland) en Step-
han Roest. Zij praten met diverse gasten
en laten het nodige zien vanaf de locatie
waar ze zijn. De Zomertoer is op de regi
onale radio te horen om 17.20 uur in het
programma Bernd de Boer op Radio N-H..
Dan worden reportages van circa vijf mi
nuten uitgezonden.
RTV N-H is op de radio te ontvangen via
93,9 FM en tussen 17.00 en 18.00 uur
ook beluisteren via het kanaal van Radio
Texel. Radio en televisie zijn eveneens te
ontvangen via www.rtvnh.nl en de Zo
mertoer is te vinden op Faceboek.
Maandagavond vlak voor twaalf uur
was er nog een ongeluk op de Oosteren
derweg. Een 22-jarige fietster uit Leeu
warden en een 18-jarige bromfietser uit
Oosterend reden op het fietspad frontaal
tegen elkaar. De fietster en de bromfiet
ser moesten beiden naar het Gemini Zie
kenhuis in Den Helder.
Volgens de politie bleek uit onderzoek dat
de fiets van de 22-jarige vrouw geen wer
kende verlichting had. Van de bromfietser
werd bloed afgenomen. Dat wordt bij het
Nederlands Forensisch Instituut onder
zocht op de aanwezigheid van alcohol en
drugs.
Fietsenstalling
opgeschoven
De gemeente verandert alsnog de inrich
ting van het plantsoen bij het Esperanto-
monument in Den Burg. De rijwielstalling
wordt verschoven naar het andere stuk
van het plantsoen en een deel van de
beplanting wordt weggehaald zodat het
monument over de volle breedte weer
goed tot zijn recht komt.
Ook de juist aangebrachte verharding
voor het monument gaat opnieuw op
de schop. De betonnen tegels worden
vervangen door gebakken klinkers en er
komt een pad van een meter breed voor
mensen die het monument dicht willen
benaderen. Maatregelen worden geno
men om te voorkomen dat fietsen tegen
het monument worden gezet. B en w
hebben tot het een en ander besloten
naar aanleiding van de protesten die de
zojuist uitgevoerde herinrichting van het
plantsoen hebben opgeroepen.
Van verdwijning van de fietsenstalling is
dus geen sprake. Het college meent dat
in de praktijk duidelijk is gebleken dat
een stallingsmogelijkheid op deze plek op
korte afstand van het centrum niet kan
worden gemist. Er is wel eens overwo
gen om een rijwielstalling te maken bij
het kruispunt Bernhardlaan-Kogerstraat
voor fietsers die het centrum van Den
Burg bezoeken, maar men concludeerde
dat daarvan veel minder gebruik zou
worden gemaakt. Met als gevolg over
last door massa's fietsen die op allerlei
ongewenste plekken langs de route wor
den achtergelaten. De vergrote stalling
op de nieuwe plek bij het monument zal
er echter veel fraaier gaan uitzien. Geen
provisorisch ogende houten hekken maar
stalen frames in gedekte kleur. In verband
met de levertijd worden die echter pas la
ter geplaatst.
College legt zich
neer bij uitspraak
Vorig jaar weigerde het college op te
treden tegen een hoge schutting en een
houten scherm rond huisvuilcontainers
in De Koog. Volgens b en w voldeed de
schutting aan de voorschriften en kon het
scherm worden beschouwd als tuinmeu
bilair. De buurman die om optreden had
gevraagd maakte bezwaar tegen de wei
gering en toen dat vergeefs was ging hij
naar de rechter. Die vond dat de schutting
door de beugel kon maar zei dat voor het
scherm vergunning nodig is. Omdat die
vergunning er (nog) niet is werd het be
roep van de buurman gegrond verklaard.
Het college legt zich hierbij neer en gaat
dus niet in hoger beroep bij de Raad van
State. Volgens wethouder Edo Kooiman
zal dat de komende tijd meer voorkomen.
isdag 12 december I
UI. 'U'. 'UUI.'U1. H. 'UUS
Over de kop langs de Oosterenderweg.
