Passend onderwijs op
Texelse basisscholen
9
‘Op de Kompasschool is Sterre geen uitzondering’
‘Nic functioneert goed in de klas’
‘Op de Kompas gaat het beter’
Van rugzak naar arrangement
PASSEND ONDERWIJS
RUGZAKJE VERVANGEN DOOR ARRANGEMENT
Samenwerking
Overt eg tussen schooldirecteuren Thijs ConIJn, Helga Koen ma en Monique van Gaaien.
‘Julian las in groep
drie al Harry Potter’
komen
t wordt
isschool [5
om kinde
rende plek
lat zij zich
WWW.TEXELSECOURANT.NL
DINSDAG 28 OKTOBER 2014
!ment)t<
concrec
:send ouden
Iclland het
andere
en Sanc
hij
sta
op ee
onder
der d*
len.
van
:n, waar-
rangement’
ran dan het
Een kort be
id func-
itlg om
©oste
rend als ze over haar 6-jarlge zoon praat.
woorden door letters samen te stellen. HIJ
leert woorden als geheel en daar metselt
hfj vervolgens zinnen mee.’ Met behulp
van pictogrammen krijgt Nic eveneens
extra ondersteuning in het leren lezen en
praten.
zijn als Nic
ekotter kan
In groep drie las hij al boeken van Harry
Potter, terwijl klasgenoten bezig waren
met het leren van woorden.
augustus een behoorlijke verandering. Het zo-
?rd. Doel Is kinderen die moeite hebben om mee
weg
vertelt ee
In de praktijk
rangement te
keuze voor regu
voor hun kind h»
‘Je ziet Nic zich ontwikkelen en goec
tloneren In de klas en dat Is prachl
te zien’, zegt Tamara Bakker uit
Het basisonderwijs op Texel kent sinds
geheten ‘passend onderwijs’ 1$ Ingevoer
te komen op school extra ondersteuning te bieden.
Het verkrijgen van een 'arr;
moet slimmer en efficiënter ga;
verkrijgen van ‘het rugzakje'. Ec
schrljvlng van het proces.
Volgens Tamara zou het mooi z
tot en met groep 8 op de Vliet
meedraaien. 'Maar het moet ook wel
gaan en te doen blijven. Dat Is Iets waar
je ook reëel )n moet zijn. Maar zoals het
nu gaat zijn we er erg blij mee. De school
geeft veel medewerking daarin.'
Voor het passend onderwijs Is In de Kop
van Noord-Holland het Samenwerkings
verband Kop van Noord-Holland Primair
Onderwijs opgericht. Daar werken ruim
80 scholen samen om kinderen passend
onderwijs aan te kunnen bieden. De on-
dersteunlngsteams die arrangementen
bespreken vallen ook onder het samen
werkingsverband. De directeuren van de
scholen laten weten ouders graag meer
te vertellen over het passend onderwijs.
Een kind dat moeilijk leert, een kind dat
juist ver voor ligt In de klas of kinderen die
als gevolg van een handicap moeite heb
ben om mee te komen. Voor hen Is het
nieuwe passend onderwijs bedoeld. Vóór
augustus bestond soortgelijke aangepast
onderwijs ook al en was het vooral be
kend door de term 'het rugzakje’dat sym
bool stond voor extra financiering aan
basisscholen om kinderen extra les. extra
ondersteuning of aangepaste leermidde
len te geven. Sinds de Invoering van het
passend onderwijs is de term 'rugzakje'
vervallen en wordt er voortaan over ar
rangementen gesproken. De basisscholen
op Texel kennen momenteel veertien kin
deren die een arrangement hebben. Voor
acht kinderen (sereen onderweg. Volgens
directeuren Monique van Gaaien van De
Fontein, Helga Roersma van de Vliekotter
en Thijs ConIJn van de Kompas”'
het passend onderwijs bedoeld c
ren zo vroeg mogelijk een passe
in het onderwijs te geven, zod;
goed kunnen ontwikkelen. 'Dat kan een
plek binnen het reguliere basisonderwijs
zijn of een plek binnen het speciaal basis
onderwijs.' Volgens de directeuren is het
Al In groep één was duidelijk dat Sterre
van Uhm uit De Cocksdorp het beste ge
baat was met aangepast onderwijs. Een
lange weg van aanvragen
het rugzakje volgde en tot
moeder Anja van Uhm mocht Sterre
zomervakantie naar de Kompasschool In
Den Burg. Er werd bewust gekozen voor
de school voor speciaal basisonderwijs.
Voor het rugzakje moesten ouders dan
wel scholen voorheen bij de commissie
van indicatiestelling zijn. Dat ging ge
paard met het Invullen van veel formu
lieren, veelal een gang langs Instanties
en een kind moest een diagnose hebben.
Werd het rugzakje toegewezen, dan zat
daar over het algemeen een vast bedrag
voor vier jaar aan vast (afhankelljkvan het
gediagnosticeerde probleem) dat recht
streeks naar de school ging om een kind
extra ondersteuning te kunnen geven In
de vorm van extra les, ambulante bege
leiding of extra lesmateriaal. Binnen het
passend onderwijs zijn de termen 'rug
zakje'en 'commissie van indicatiestelling’
vervallen. Ouders die extra ondersteuning
voor hun kind willen aanvragen (lees een
arrangement), komen nu terecht bij het
ondersteunlngsteam. De basisscholen op
Texel hebben samen met basisscholen in
Den Helder Noord één ondersteuning-
steam. Dat bestaat uit Mariken van der
Laan, Jaap Buis en Clndy Strulken-Boudler
en wordt extern voor advies aangevuld
door medewerkers van de onderwijsbege
leidingsdienst en het Centrum voor Jeugd
en Gezin. Het team komt gemiddeld zes
keer per jaar bij elkaar. Als een kind drie
keer In een ondersteunlngsteam is be-
Dat Nic op de Vliekotter meedraait, be
tekent dat hij gewoon )n zijn eigen dorp
naar school kan gaan. Tamara: 'Anders
waren we vermoedelijk op een schooi in
Jullanadorp uitgekomen en dan was het
een ander verhaal geworden. Dan had
hij elke dag met de boot op en neer naar
school moeten gaan en ik weet niet hoe Ik
dat allemaal had moeten regelen.'
De extra ondersteuning voor Nic bestaat
onder meer uit Leespraat, een methode
voor kinderen met het syndroom van
Down om te leren lezen. 'Nic leert geen
werking en volgde overplaatsing naar de
Kompasschool. Aan de ene kant was hij er
blij mee, aan de andere kant speeldetoch
nog de gedachte In zijn hoofd tussen al
lemaal 'rare kinderen terecht te komen’.
De overgang bleek echter een stap In de
goede richting. ‘Het ging hier beter dan
op mijn vorige school, tijdens de lessen
kun Je een koptelefoon opzetten voor het
geluld om je heen en In de eerste pauze
had Ik gelukkig ook ai meteen een vriend
op school.’ De hoop is na het voltooien
van de Kompasschool verder te gaan op
het regulier voortgezet onderwijs.
Zowel extern (Corna Makelaar) als Intern
houden medewerkers van de school zich
met zijn begeleiding bezig. Dat wordt
betaald uit het arrangement en via een
zogeheten zorg-ln-natura-regellng. Wat
dat laatste betreft, wordt het volgens
Bakker nog even spannend wat alle ver
anderingen In de zorg vanaf 2015 (soci
aal domein) voor gevolgen gaan hebben.
'Hopelijk kan alles blijven zoals het nu
Is. Je ziet Nic goed functioneren omdat
hij meedraait met de andere kinderen, ik
denk niet dat hij al zover zou zijn geweest
als hl] opeen andere school had gezeten.'
Die heeft het syndroom van Down en zit
- met een arrangement - In groep twee
van de Vliekotter in Oosterend. HIJ krijgt
vla het arrangement extra ondersteuning
bij lezen en spreken en voor de rest draalt
Ij gewoon mee In de groep. 'De kinderen
taat er gelukkig ook open voor', aldus Ta
mara. 'Elke dag mag er een kind maatje
van NIc zijn en die helpt hem dan als dat
nodig Is.'
Het was een teken voor Marcel en Sandra
Verbeek uit Den Burg dat zoon Julian, die
op De Fontein In Den Burg zit, qua leren
misschien al wel eens veel verder was
dan voor zijn leeftijd gebruikelijk was.
Dat bleek. Hij kwam als hoogbegaafd uit
de bus In combinatie met een autistische
aanverwantschap, waarna geconcludeerd
werd dat passend onderwijs niet zou mis
staan ‘Als Je al hele boeken leest, ga Je In
de klas niet terug naar aap, noot mies',
aldus Marcel.‘Dat roept alleen maarfrus-
tratfes op.'Er werd een rugzak (inmiddels
arrangement) toegewezen en dat vertaal
de zich concreet In extra begeleiding op
de Fontein en extra lessen In de Plusklas
op de Thljsseschcol. De extra begeleiding
speelt zich vooral af op het sociale vlak.
Sandra: 'Julian is aan de ene kant hoog
begaafd, maar op het gebied van sociale
omgangsvormen heeft hij ondersteuning
nodig. Julian weet verstandelijk hoe hij
sociaal wenselijk gedrag kan en moet ver
tonen, maar als hij In onverwachte situ
aties komt, weet hij het niet en kan het
helemaal misgaan.’ De Plusklas is er als
uitdaging naast het reguliere schoolwerk,
de leerlingen worden er geprikkeld hun
Intelligentie op andere manieren te be
nutten. Marcel: 'Daar krijgen ze bijvoor
beeld de opdracht een el In te pakken en
dan van een hoogte te laten vallen zonder
dat het stuk gaat of ze moeten een eigen
winkel runnen.' De extra lessen moeten
voorkomen dat Julian zich gaat vervelen
en met een beetje pech gaat onderpres
teren. De Plusklas valt wel samen met het
gymmen op school. Marcel: 'Gym is een
zeer belangrijk vak om zijn sociale vaar
digheden te leren toe passen.’Als alterna
tief is Julian op andere sporten gegaan.
Volgens Marcel en Sandra Is het prettig
dat de school meewerkt aan de extra be
geleiding. 'De docenten maken tijd voor
hem vrij en er Is een speciale onderwijs
assistent aan Julian gekoppeld, waardoor
Julian de kans krijgt zich gewoon te ont
wikkelen. Daar zijn we erg blij mee.'
Dat het verkeerd kan gaan als niet op Je
plek zit, ondervond een Jonge Texelaar die
pas In een hogere groep van het regulier
onderwijs naar het speciaal basisonder
wijs ging. HIJ wil zijn ervaringen delen,
maar graagzonder naam omdat het geen
prettige periode was. De Jongen kon op
het eerste gezicht meekomen op school,
maar liep daarvoor continu op zijn tent
Thuis was hij vervolgens als gevolg v
alle spanningen niet te genieten, wa
na de ouders op een gegeven moment
besloten dat het zo niet langer kon. Na
een hoop gesprekken met school en een
bezoek aan huls, kwam de machine in
het beste
inderwljs. 1
voor toen nog
opluchting van
na de
sproken, kan het In aanmerking k
voor een arrangement. Dat besluit
gebaseerd op basis van een groeidocu-
ment, waarin school en ouders nauw zijn
betrokken. In het document staat de hulp
vraag, de school geeft aan hoeveel geld zij
nodig heeft vooreen arrangement en hoe
het geld wordt ingezet. Het ondersteu
nlngsteam toetst deze aanvraag en kent
vervolgens het geld aan de schooi toe. Een
diagnose stellen is niet altijd meer nodig.
Een arrangement kan voor één Jaar zijn of
voor meerdere Jaren, afhankelijk van de
extra steun en begeleiding die nodig is.
Het wordt In ieder geval een arrangement
op maat om efficiënt met het geld om te
gaan. Voorbeelden van arrangementen
zijn de aanschaf van speciale hulpmidde
len, de Inzet van onderwijsassistent In of
bulten de klas of gerichte ondersteuning
dooreen specialist. Mocht een basisschool
niet meer in staat zijn om het kind te be
geleiden, dan kan op basis van datzelfde
groeldocument een beschikking worden
aangevraagd voor het speciaal (basison
derwijs als de Kompasschool of een school
elders in de Kop van Noord-Holland. Het
gaat erom dat een kind wordt geplaatst
rtr' een school die aansluit bij zijn of haar
nwljsbehoeften. Dat laatste valt on-
ie nieuwe zorgplicht die de basisscho
len binnen het passend onderwijs hebben
gekregen. Die plicht moet voorkomen dat
kinderen tussen wal en schip raken en
thuis komen te zitten.
van belang voor kinderen dat zij al in een
vroeg stadium de Juiste ondersteuning
krijgen. 'Dat moet voorkomen dat kinde
ren gaan "zwemmen” of op termijn zelfs
thuis komen te zitten.' De arrangementen
worden op maat gemaakteen commissie
bekijkt wat een kind nodig heeft en stelt
daar een toegespitst budget op af. BIJ‘het
rugzakje'waren standaard bedragen ge
bruikelijk. Volgens de schooldirecteuren Is
het passend onderwijs geen bezuiniging.
Het budget blijft landelijk hetzelfde, maar
wordt nu verdeeld over ruim 150 regio
nale samenwerkingsverbanden, waarin
scholen samenwerken. Nieuw is ook de
zorgplicht die scholen hebben gekregen
voor een kind met een arrangement. 'Een
school moet ervoor zorgen dat een kind
op de juiste plek terecht komt, waarbij
de school de ouders ondersteunt als hun
kind mogelijk eiders geplaatst moet wor
den. Voorheen moesten ouders meer zelf
hun weg hierin vinden.’ Op deze pagina
:en aantal Texelse ouders wat het
betekent een rugzakje/ar-
hebben en waarom zij een
’uller of speciaal onderwijs
hebben gemaakt.
‘Op Durperhonk deden een hoop men
sen hun best om Sterre zoveel mogelijk
te begeleiden, maar hier is ze het beste
op haar piek. Hier is ze geen uitzondering
tussen andere kinderen.’ Volgens Anja
ging voorheen ook vaak de aandacht naar
de dingen waar Sterre in verhouding tot
haar klasgenoten op achterliep. ‘Hier op
de Kompasschool wordt geen vergelijking
met andere kinderen gemaakt, maar ge
keken naar wat een leerling kan en daar
gaan de docenten vervolgens creatief mee
om.’ Met het passend onderwijs heeft ze
weinig ervaring. Volgens haar is het ech
ter wel heel belangrijk dat kinderen op
Texel ook op speciaal onderwijs terecht
kunnen. 'Dit Is een voorziening waar we
heel zuinig op moeten zijn.'
I
e. J
Nic Bakker In de klas.
