J
GIJS DE PEUR
BOERMA's
LEZING OVER OUD HEILOO
f 1.25
WARENHUIS 1ANSEN
ROODE KRUIS
Plastic
Slawasser
ALLEN
KOOPJE VAN DE WEEK
Onze feuilleton:
UITKIJKPOST
1 JUNI 1956
WERKSCHOENEN
met sterke
Rubberzooi
slechts f12.95
SCHOENHANDEL EN
REPARATIE-INRICHTING
Raadhuisweg - Tel. 2321
MODERNE VERKIEZINGS
PROPAGANDA
De Partij van de Arbeid zal op dinsdag
5 juni met een geluidsfilm-wagen een
rondgang maken door Heiloo waarbij
op een drietal plaatsen een kort pro
gramma zal worden vertoond.
Het zal bestaan uit een beeldenreeks
met gesproken woord en zang, filmpjes
met toespraken van de ministers Drees,
Mansholt en Suurhoff.
Voorts zullen er tekenfilmpjes vertoond
worden. De plaatsen waar een derge
lijk programma zal worden vertoond
zijn bij de Witte Kerk, kruising Ze-
venhuizerlaan-Heerenweg-Hoogeweg
en Burg. de Wildtlaan.
„DE OUDE PASTORY" TREF
PUNT VAN LETTERKUNDIGEN
Vervolg van verslag Oud*Heiloo
In de bijzonder aantrekkelijke lezing
van mevr. De Lange-v. Foreest over
oud-Heiloo, vorige week woensdag
avond, vertelde zij ook over een aantal
andere bijzondere gebouwen etc. uit 't
Heiloo van vroeger.
Zo over Ypenstein. Of het Willem
Bardes de Stedehouwer van Sonoy in
W.-Friesland geweest is die het huis
Ypenstein deed bouwen is niet met ze
kerheid bekend. Zeker is dat wel zijn
zoon daar in gewoond heeft. Ypenstein
deelde in de Napoleontische tijd het
lot van vele grote woningen het werd
gesloopt. De poort echter bleef met 2
oude iepen bomen gespaard tot in de
twintiger jaren. Maar bij de bouw van
de Willibrordusstichting werden deze
ook afgebroken.
Mevr. De Lange liet voorts plaatjes
zien van Egelenburg en Ypelaan.
Over Nijenburg viel natuurlijk veel te
vertellen en waren er veel lantaarn
plaatjes. Het huis werd gebouwd in
de eerste jaren van 1700. Het werd
gebouwd als jachthuis voor Machteld
van Foreest (Geboren 1642 in Hoorn)
door haar vader.
Vijvers en grachten werden er omheen
gegraven. In die tijd moeten er niet
twee maar vier bruggetjes zijn ge
weest, daar vlak om 't huis de verbin
dingsgrachten van voor naar achter
moeten hebben gelopen.
Het huis is later, wat stijl betreft, be
dorven. Dat bleek overduidelijk uit één
der plaatjes.
Langs de vijver hebben beelden ge
staan. Van het zand uit de vijver is
volgens de overlevering de Katteberg
ontstaan.
Dat op vroegere prentbriefkaarten van
Nijenburg vaak het onderschrift stond
de Echo kwam omdat er toen, vanaf
de Straatweg, een bijzondere heldere
echo van over de vijver klonk.
Hildebrand in zijn stukje over het water
in de Camera Obscura zegt over deze
vijver „Liefste aller vijvers, gij weet of
ik u lief heb."
Sprekende over een plaatje van het
Sluishuisje aan de Heilooërdijk deelde
mevr. De Lange mee dat deze weg
reeds in 1280 aangelegd is. Het Sluis
huisje is in 1945 gesloopt.
De spreekster vertoonde een plaatje
waaruit bleek hoe landelijk de kom van
Heiloo er in 1744 uitzag; een kerkje
met een paar huisjes en verder wat ko
renschoven.
Er waren in Heiloo in 1749 115 huizen
en een molen (400 inwoners -)
In 1717 werd de molen geteisterd door
brand, hij werd opgebouwd in steen
in 1808 brandde hij weer af. Een ander
plaatje liet ons een dorpsgezicht zien
met 't koepeltje van 't buitentje „Ma-
riënstein, wat in 1868 werd afgebroken.
Huis „Overweg" werd gebouwd door
Wentholt die in 1854 burgemeester was
en trouwde met jonkvrouw J. A. v. Fo
reest. Later werd dit mooie solide huis
van ongeveer 1891 tot 1915 een her
stellingsoord, zoals de directrice zuster
Beets in de uitgegeven folder schreef,
„voor borst- en malarialijders".
Onlangs las mevr. De Lange dat dit
huis het eerste Nederlandse sanatori
um voor longpatiënten is geweest. Het
werd later, overigens zonder veel suc
ces als hotel geexploiteerd en tenslotte
in 1917 afgebroken. Thans staat daar
het raadhuis.
Vervolgens vertoonde mevr. De Lange
de „oude Pastory" waarvan in 1796
gezegd werd ,,een zeer goed en nog
nieuw gebouw". Burgemeester Went
holt liet als president kerkvoogd een
verdieping zetten op het bestaande
bouwsel. Toen werd het een hoog vier
kant huis. Hasebroek was in Heiloo
van 1836-1843 predikant. Hier ontving
hij zijn vele letterkundige vrienden.
„De Alkmaarse Wagen" was het mid-
del van vervoer in die tijd. Brieven wer
den er niet meegenomen.
Beets noemde in één zijner gedichten
dit vervoersmiddel „bolderwagen
„De oude Pastory" werd de plaats waar
banden werden gesmeed voor het leven.
Mevr. De Lange liet ons dit, zowel in
proza als poëzie op zeer geestige en
GEVONDEN VOORWERPEN
1 blauw wollen vest, 1 zilveren arm
band, 1 onster, 1 geelfilter, 1 paal, 1
rijwielsleutelset, 1 zadeldek, 1 paar
blauwe gymschoenen, 1 zwart rijwiel
tasje, 1 grote sleutel, 1 bruin lederen
portemonnee.
ER VAN GEPROFITEERD
Een onder regerings toezicht gestelde
verpleegde van de afdeling „Paulus"
van de stichting, wist in november van
het vorig jaar te ontvluchten.
Eerst heden werd hij in Den Haag ge
pakt. N. heeft dus geruime tijd van
zijn vrijheid kunnen genieten. Hij is
weer naar Heiloo overgebracht.
artistieke wijze beluisteren. We hoor
den o.a. namen van Toussaint, Pot
gieter, Hildebrand en Hofdijk. (Om
streeks 1840 gasten op „De oude Pas
tory").
Tal van foto's liet mevr. De Lange nog
op het doek zien van het oude Heiloo,
voor een deel uit de kom van de ge
meente daarbij verscheen de oude
stoomtram ook nog.
De inleidster besloot de serie licht
beelden met een foto van haar vader
en moeder in 't oude prieeltje op Nij
enburg, waarbij zij zei nog dankbaar
te zijn voor de grote liefde die zij haar
hadden gebracht voor Heiloo en wijde
omgeving.
De lezing en lichtbeelden waren zeer
interessant. Bij het projecteren van en
kele plaatjes was de reactie merkbaar
onder vele der aanwezigen. Vooral van
ouderen, die een deel van de snelle ont
wikkeling van Heiloo meemaakten.
Een spontaan en langdurig applaus was
de waardering voor het gebodene en
voorts een hartelijk woord van dank
van één der aanwezigen.
Het was een mooie avond, die spoedig
gevolgd zal worden door een tweede.
(14)
Vader was door zijn verschillende func
ties bij de kerk, de gemeenteraad, het
polderbestuur en de coöperatie veel van
huis en moeder leefde rustig haar zor
gend leven van een boerin op een grote
hoeve, slechts bedacht op het welzijn
van beesten en bewoners. Zij werd hier
in bijgestaan door zijn vijf jaar jongere
zuster Jaantje, die nu twintig was en
de beide meiden Greet de bovenmeid
en Anne de ondermeid.
Het bedrijf eiste alle aandacht en hun
gehele leven stelden zij in dienst van
de grond en de dieren. De hoeve was
er nu eenmaal en de grond diende be
werkt te worden, men was boer en
daarmee uit. Als enige afwisseling
spaarzaam familiebezoek en de zondag
se kerkgang.
's Ochtends melken, daarna ontbijten
en verkleden in de onwennige donkere
kleren en de heldere overhemden, dan
naar de kerk. Na het kerkbezoek koffie
drinken met de eigen gebakken'koekjes.
De ouderen bleven dan tot het eten
wat praten over het land, de beesten
en het weer, de preek van de dominee
werd nog eens doorgenomen, terwijl
de kinderen gingen spelen. Na het eten
opnieuw naar de kerk, de avond werd
dan verder gevuld met orgelspel en
zang, of met voorlezen uit de Bijbel of
een ander stichtelijk boek. In de zo
mer werd 's avonds nog vaak een wan
deling gemaakt door de landen.
Gemakkelijk was het leven der boeren
niet en niettegenstaande alle ijver en
zorg bleef het een zeer wisselvallig be
staan, afhankelijk van de weersomstan
digheden en de onzekere opbrengst van
de produkten. Ondanks dit alles bleef
hij zijn ph'cht doen, het land wist niets
van crisis, goedkope invoer, dumping,
regeringsmaatregelen, invoerrechten of
steunverlening, het land lag daar door
PREDIKBEURTEN
Ned. herv. kerk
Zondag 3 juni, 10 uur, ds. van Rhijn,
N.H. predikant te Oudorp.
Ned. herv. evangelisatie
Zondag 3 juni 10 uur, de heer de Bruin
van Heiloo.
's Avonds 7.15 uur, ds. Keers van Am
sterdam, jeugddienst.
Gereformeerde kerk
8.30 uur Ds. A. M. Boeijinga
3.30 uur Ds. A. Reen
Lokaal vergadering, Holleweg 97
V.m. 10 uur Breking des Broods
N.m. 5 uur Bediening des Woords
R.-K. KERKDIENSTEN
St.-Willibrorduskerk, Westerweg 265.
Op zondag 3 juni zijn de kerkdiensten
6.30 - 7.30 - 9.15 Hoogmis en 10.45 u.
In de week 6.45 - 7.25 en 8 uur.
ZONDAGSDIENST DOKTERS
De zondagdienst voor dokters wordt
a.s. zondag waargenomen door
Dr. Nijenhuis, Akersloot, K 2513- 309
WIJKVERPLEGING
„HET WITTE KRUIS"
Zondag, Zr de Lange, Holleweg 32.
Straatweg 111-113 Tel. 4115
God geschapen en verlangde te worden
bewerkt. En de boer, hij ploegde en
egde, hij mestte en zaaide, hij pootte
en oogste, zoals zijn voorvaderen had
den gedaan en zoals zijn kindskinderen
zouden doen.
Dit alles overdacht Jakob, terwijl hij
over het vertrouwde, zonovergoten erf
keek, waar alleen een paar kippen voor
de machtige tas rondscharrelden op
zoek naar verdwaalde graankorrels.
Het eigen erf, beesten, die geheel van
hem afhankelijk waren, dat is de be
koring van het boerzijn, rijkdom noch
macht zijn hiermee te vergelijken. Hij
voelde, dat dit ook zijn bestemming was
en dat hij eens de gebieder over dit
alles zou zijn, met naast zich Marietje.
Marietje Hier moest hij onwillekeurig
aan moeder denken, die, hoewel in we
zen geheel niet heerszuchtig van aard,
toch rustig in huis en hof de heerschap
pij voerde. Dit was haar aangeboren
en het sprak als het ware van zelf, dat
zij zonder morren of tegenspraak door
de meiden werd gehoorzaamd. Nee,
Marietje in haar plaats, daarvan kon
hij zich geen juiste voorstelling maken,
een ander dan
Anna soms, Anna van „Niets zonder
God's zegen", op wie vooral moeder
veel prijs scheen te stellen. Ja, die zou
hier inderdaad beter op haar plaats zijn,
dat moest hij eerlijk bekennen. Maar
Anna als vrouw, nee, daarvoor kwam
alleen maar Marietje in aanmerking en
wanneer zij eenmaal als zodanig was
erkend, zou de rest vanzelf wel in orde
komen. Zo ver was het echter nog lang
niet. Tante Gerda in de arm nemen, die
was toch vroeger zelf met oom Frans
Nee, geen hulp van anderen, als het
er op aan kwam was hij mans genoeg
om zijn boontjes zelf te doppen.
Alsof zij zijn gedachten had geraden,
GEMEENTE HEILOO
Burgemeester en wethouders van Hei
loo roepen gegadigden op voor het
pachten van de bermen van de Kanaal-
weg van de Kennemerstraatweg tot de
tweede brug (groot ong. 2,80 ha).
De pachter dient deze bermen te on
derhouden. Dit onderhoud omvat ech
ter niet het schouw- en heinwerk.
Brieven met de geboden pachtsom
spoedig te richten aan burgemeester
en wethouders. Gegadigden kunnen
zich ook melden bij de gemeente-archi
tect te zijnen kantore, dagelijks van
10 tot 11 uur 's morgens.
stootte Gerda hem aan, om een bord
voor hem te plaatsen. Speels streek zij
hem met de hand door het haar. „Schiet
op en kijk eens even of je vader nog
niet in zicht is, het eten is zo gaar. Dro
men doe je maar in je eigen tijd, ze
moet toch niets van je weten.
Jakob dook snel onder haar hand door
en stond op. „Hij zal zo wel komen,
maar ik zal even gaan zien."
Toen Jakob weg was, draaide zij zich
naar de boerin en vroeg „Hoe is het
toch met Jakob, heeft hij nog steeds
geen vaste verkering Die schiet ook
maar niets op."
Zij had van haar man van de verhou
ding met Marietje gehoord en daar zij
van de boerin, die met de rug naar
haar toegekeerd stond, geen antwoord
kreeg, voegde zij er nog aan toe
„Gaat hij nog altijd met Marietje van
Hoos f
De boerin draaide zich om, onaange
naam getroffen, dat zij weer aan deze
kwestie werd herinnerd. „Ja, jammer
genoeg wel, ik begrijp die jongen niet,
ik weet niet wat hij in dat meisje ziet,
maar hopelijk wordt hij nog verstan
dig."
De meid, die ook van het geval op de
hoogte was, luisterde nieuwsgierig toe,
totdat de boetin, dit merkend, haar
toevoegde „Anne, ga jij de baas even
waarschuwen en kijk gelijk waar Jakob
gebleven is, want het is tijd."
(wsrdt verwlgd).
MN
