GIJS DE PEUR
3
PROGRAMMA
WILLEM. BRUUL-TOllRNOOI 1956
Onze feuilleton
UITKIJKPOST
17 AUGUSTUS 1956
(22)
Zij wasMqt rust gekomen en had het
onaangenaims. voorval thuis voor een
ogenblik vergeNn. Ja, Jakob Even
keek hij haar in dèsogen
Zij weerde hem echter^/ en zei ,Hoe
kun je dat nu vragen, afèsjk enigszins
kan, kom ik, dat wéét je, nïstar vader
wou het niet hebben.' Zij lie)*en nu
weer door. ,Je vader,' zei JakoE
raakt, ,wat kan die nou op mij tegé
hebben als het nu omgekeerd was.
,Hoe omgekeerd Wat bedoel je daar
mee Hun stemming was ineens om
geslagen nu de wederzijdse familie weer
eens ter sprake kwam. Altijd draaide
het, vaak ongewild, op dit voor beiden
netelige onderwerp uit. Het liefst had
den zij er over gezwegen, het was er
echter eenmaal en het was onvermijd
baar. Steeds weer wekte het een zekere
wrevel op, wel verzoenden zij zich la
ter weer, maar het bleef toch dreigend
op de achtergrond van al hun denken
staan. Ook nu weer. Zij begreep maar
al te goed wat Jakob met zijn opmer
king bedoelde. Natuurlijk dacht zij
schamper, zijn vader had er geen be
lang bij de dochter van een arme visser
in zijn familie te krijgen, maa'r als Ja
kob soms dacht, dat vader iets om de
centen van de rijke Vermeulen gaf of
hoopte er beter van te zullen worden,
had hij het toch mis. Tamelijk bits ging
zij tegen Jakob voort.Omgekeerd Je
dacht toch niet dat vader er zo op ge
brand is.' Schuins keek zij Jakob aan,
die haar blik niet bemerkend, gering
schattend de schouders ophaalde.
.Trouwen, dat is te zeggen, als het er
tenminste ooit van komt.' .Natuurlijk,'
nam Jakob eindelijk het woord, ,dat
is toch eenmaal afgesproken Ja, tus
sen ons, maar er zijn ook nog anderen
die een woordje meespreken. Voorlo
pig wil vader al vast niet meer hebben
dat ik omgang met je heb.'
Ongeduldig gooide Jakob zijn sigaret
weg en trapte ze nijdig uit.
,Wat cfoet dat er toe. Als ik het byf'
mij thuis maar voor elkaar krijg, zakje
vader wel bijdraaien.' ,0, dus Weit er
bij mij gebeurt, interesseert je/hiet en
dat ik terwille van jou doorjöpend met
vader overhoop lig, doet, ër zeker ook
niet toe, hè
.Natuurlijk.' draaide Jakob bij, voelen
de dat hij te ver was gegaan. ,Kom, je
weet dat ik het niet zo kwaad bedoel.'
Hij legde zijn arm om haar schouder
wat ?ij-smokkend toeliet. Zo gingen zij
zwijgend" verder, denkend aan elkaar's
^moeilijkheden thuis.
Zij waren-nu voor de tweede maal aan
het einde van hun wandeling gekomen,
gedempt klonk hieN^de muziek uit het
.Plasbos'.
,Waar denk je aan brak Jakob haar
gedachten af, ,ik zat zo te denken, hoe
het nu tussen ons moet. VadeNwil van
niks weten, ik mag eigenlijk nieNeens
met je mee en bij jou thuis is het
veel beter. Onderzoekend keek zij
aan. ,Nee, eerlijk gezegd niet sprak hij
openhartig. ,Ik ben er vari de week nog
met vader over begonnen, maar hij
dacht er niet aan zijn toestemming/te
geven.' ,Wat zei hij dan precies V ,Ik
moet een boerin nemen en geen
.Waarom toch met alle geweld een
boerin, er zijn toch meiden, die het
werk doen en alle boeren trouwen toch
niet met boerenmeiden V ,Nee, dat wel
niet,' antwoordde Jakoh» aarzelend, niet
goed wetend, hoe hij haar aan het ver
stand zou kunnen brengen, dat vader
wat dat betrof/eigenlijk gelijk had.
,Kijk eensj/ging hij voort, .het is na
tuurlijk niet absoluut nodig, dat je zelf
het werk doet, maar de meiden moeten
leidipcj hebben en zij gehoorzamen eer
der, aan een boerin, die het bedrijf kent
dan aan een die
ZJs het dan zo n heksentoer om het ook
te leren vroeg Marietje terneergesla
gen. ,Ach, moeilijk, maar je moet er
eigenlijk in opgegroeid zijn, de verzor
ging van het kleinvee, de moestuin, de
was, koken, ja, wat al niet meer, ik
weet het niet zo gauw allemaal. Bij
moeder merk je dat niet zo, daar gaat
alles vanzelf. ,Kan ik het dan niet le
ren klonk het naief. Ja, dat zou wel
kunnen, maar dan zou je eigenlijk eerst
ergens meid moeten worden.' ,Dat wil
ik bestantwoordde zij met vuur.
.Daar is het nu al te laat voor als
daarop moet wachten,' moest Jakob
haaNjeleurstellen. Hij gaf haar een arm
en zei\,Nee, het enige is, dat vader
toch toeshspiming geeft en dan moeten
we maar zielvhoe het loopt.' .Maar als
je vader nu zoNialsstarrig blijft weige
ren, hoe lang moeten we dan nog wach
ten Als je nou konyzeggen het duurt
een maand of desnoods een jaar, maar
wachten zonder dat je wpet of het ooit
in orde komt Ja, wat danj Maar je
hebt toch geen toestemming 'meer no
dig ,Nee natuurlijk niet' haastte hij
zich haar gerust te stellen. Maar
behoef ik er ook niet op te rekenèi
ooit de boerderij te krijgen.'
,Nou en wat zou dat dan nog, ,Hoop
vleit den Landman' is toch zeker de
hele wereld niet ,Nee, natuurlijk niet,
maar ik kan toch niet Je kan wel J
Als je maar wil we kunnen toch p'ök
trouwen zonder dat en dan zien'wat
je vader doet.' ,Wat bedoel je/Dat
weet je net zo goed als ilyOk hoef
helemaal geen boerin te worden. Als
het niet kan, dan begin Xe maar wat
anders, je zal best aan de kost komen.'
.Natuurlijk, maar wat had je dan ge
dacht Moet ik poms ergens knecht
worden Want/als vader zo blijft,
hoef ik bij zijn/leven niet op steun of
wat ook te rekenen.' Boos dat hij weer
in de eersié plaats aan geld en aan
zichzelf dazht zei ze Je hebt toch ze
ker w^f zelf wat geld Ja, natuurlijk,
maar toch niet genoeg om zelf ergens
tp, "beginnen.,Maar je hebt toch een
Jaar handen aan je lijf, dat is mij vol
doende.' ,Dus knecht worden vroeg
Jakob weinig enthousiast. ,Als het moet,
ja, waarom niet Misschien dat vader
dan ook anders tegenover jou zou staan
ik weet zeker, dat hij liever zag dat ik
een gewone arbeider trouwde dan de'
zoon van de rijke Vermeulen.' ,Maar
Marietje, dat gaat toch zo maar niet in
eens, je zal toch zelf begrijpen
Ja, ik begrijp je maar al te goéd,' viel
zij hem ongeduldig in de rede. ,Dan
doe je maar je vader's zin en dan neem
je maar een boerenmeid, misschien heb
je er al een op het oog.' Kwaad zweeg
zij en trok haar arm uit de zijne terug.
.Marietje,' zei Jakob' verwijtend. ,Hoe
kun je zoiets zeggen, je weet dat ik al
leen maar van Jou hou, maar het be
hoeft toch niet hals over kop ,Zo,
als je dan maar weet dat ik zo niet
langer door wil gaan, ik weet niet meer
wat ik thuis zeggen moetik wil niet
eeuwig7 ruzie hebben en om altijd stie-
kum/met je mee te gaan, daar heb ik
n zin in. Ik hoef me voor niks te
hamen.'
akob wist uit verlegenheid niet wat
hierop te zeggen. Hij keek eens op z'n
horldge en Marietje vroeg verschrikt
,Hoe ihat is het al Kwart over ne
gen.' ,Dap moet ik weg ,Goed laten
we dan maar gaan.' Zij hield hem ech
ter tegen Xaat me liever alleen gaan,
als ze ons ziap, dan Ben je dan
.r op me Ik beloof je
week werk van zal
het ander is het
em
aan en be-
het dan maar
,Dan ga ik
niet kwaad
dat ik er van
maken, het een
dan goed
Twijfelend keek zij
sloot ,Ik hoop het,
niet weer zo lang duu
maar.' Ja, en wanneer zi&ik je weer
,Dat weet ik nog niet, maar kom me
dinsdag maar uit mijn betrekking ha
len, misschien weet je dan wAt nieuws.
,Nou, dan ga ik maar, tot dinstlag dan,
dag-' en hiermee liet zij Jakoa alleen
achter, die neerslachtig haar slank fi
guurtje nazag.
HOOFDSTUK 10
Ziezo, da's veertien gulden en vijfen
dertig cent,' besloot Gijs zijn optelling
van de op tafel liggende munten, die
varieerden van een cent tot een gulden.
.Effen kijken of de kas klopt.' Hij stond
op en haalde uit zijn jasje een gedui-
meld zakboekje met zwart zeildoeken
kaft. In de grote rieten leunstoel ging
hij geheel schuil. Het was zijn lieve
lingsplekje, waar hij zich geborgen voel
de en naar alle kanten een vrij uitzicht
had. Hij had een stompje potlood uit
zijn vestzakje opgediept en zat inge
spannen te cijferen. .Verroest,' het
klopt niet! Ik heb 15 cent te veel.'
Opnieuw begon hij de munten, die
jes op rijtjes lagen, te tellen. .Neeyda s
toch in orde.' Hij krabbelde ee-rts on
der zijn pet, die hij thuis ophield tot
hij naar bed ging. ,Da'n hep ik er vast
eentje voor drie stuivers opgelicht
Maar afijn, beter van Zen stad as van
een dorp.' Hij streek het geld bij el
kaar, telde twee gjtlden en vijfendertig
cent af, die hij in zijn geldzakje deed,
stond op, knoopte het vettelinnen zakje
dicht, deed dft in zijn broekzak en stap
te met de pést van het geld naar de bed
stee, dip7 op de achterplecht van de
sloepopgebouwd en met een gordijn
^an/net woonvertrek afgesloten was.
houdt Gijs in zijn zak en de rest
/§aat ïhvxle brandkast.'
Hij sloegN^et gordijn open en bukte
zich naar deNq-ije ruimte, die zich on
der de slaapplaats bevond. Hij lag er
als een prins, ruim en geriefelijk en ook
hier was voor uitzicnKcjezorgd. Leen,
die de schuit voor hem h^d gebouwd,
had een paar patrijspoorten de kop
weten te tikken, die voor licht ehqven-
tilatie zorgden.
Gijs nam dus een duik, lichtte een ver
borgen plank op en haalde een ge
kneusde broodtrommel voor de dag,
die met een hangslot was afgesloten.
Hij stond een ogenblik met het sleu
teltje in zijn stijve knuisten te wurmen,
totdat hij de trommel eindelijk open
had en zijn bedrijfskapitaal zich voor
zijn oog vertoonde, waar hij de rest
van het geld bijvoegde.
Hij/was geen gewone palingventer, nee,
hi/ deed tegenwoordig zaken voor ei-
^en rekening. Hij kocht de vis van
'Hoos en stelde zelf de verkoopsprijzen
vast. Zijn geheime bergplaats was al
leen aan zijn vriend Leen en aan zijn
zoon bekend de laatste had hem er
reeds herhaaldelijk op gewezen, dat het
toch onzin was het geld op die ma
nier te verbergen, want als er eens een
ongewenste bezoeker mocht komen,
dacht hij dan soms, dat deze zicjf door
het hangslot zou laten weerKouden
Die broodtrommel trapte jartoch zo in
elkaaryZ
Aandachtig had Gijs/toegeluisterd en
overtuigd ja gekmtft, maar niettemin
had hij z'n opbergsysteem gehandhaafd.
Hij was het /u eenmaal zo gewend
en zou zijnydagelijks ritueel niet gaar
ne hebben'7gemist. Met een zucht van
voldoening stond hij op en begon be
drijvig7zijn schuit rond te trippelen. Hij
verwachtte die middag Marietje, die
zoals elke week de boel een beetje doen
/kwam. Het was hem nooit geheel dui
delijk waarom dit nodig was, nu ja,
hier en daar lag een beetje stof, de mat
op de grond was natuurlijk een beetje
knarserig en het hoekje naast het trap
je, waar zijn keuken was, een ietsje
vettig en de ramen een weinig aange
slagen van het roken, maar overigens
zag de boel er toch netjes uit.
Hij was in de roef druk aan het rom
melen met emmers, teilen en blikken,
die hij vast voor Marietje klaar zette.
Na uit de rivier een emmer te hebben
gevuld, zette hij die op het grote pe
troleumstel. dan had Marietje vast
warm water. Op het kleine stel zette
hij tegelijk theewater op. Juist had hij
een trommeltje met koekjes voor de
dag gehaald, toen hij Marietje de loop
plank hoorde opstappen. Hij ging het
trapje af en begroette haar mét een
vrolijk ,Ha, daar hebben we Marietje
Meid, je bent vroeg
Ja, Gijs,' was het enige antwoord, geen
kwinkslag, zoals hij dit van haar ge
wend was. Hij keek haar aan en be
merkte, dat zij in zeer opgewonden toe
stand verkeerde. Zij had een rode kleur
en het leek wel of zij gehuild had ook.
zal vast thee zetten, ga jij maar
effeh\zitten,' nodigde hij het meisje
uit. ,HieTv neem mijn stoel maar.' Om
haar op haarsgemak te stellen, deed hij
alsof hij niets opgemerkt had. Hij ging
naar zijn keukentj-p_Marietje ging stil
in zijn stoei zitten. Toen de thee was
gezet, ging Gijs voorNiaar staan en
vroeg ,Nou, valt de rofnmel mee of
niet Hoe heb ik me gedragqn van de
week Afwezig keek zij in net rond
en antwoordde ,Best Gijs, ik ga straks
beginnen.' Ja, kalm aan maar, er is
toch niet veel te doen, we zullen eerst
een bakkie thee nemen, ze zal zo wel
getrokken zijn.' Zwijgend liet Marietje
hem gaan, verdrietig zat zij ineen ge
bogen, af en toe snikte zij nog. Gijs
keek verbaasd en meewarig naar het
meisje, dat zich nog niet had verroerd.
(Wordt vervolgd)
Zondag 19 augustus vindlNweer het
traditionele Willem Bruul-voett
nooi plaats, dat georganiseerd woï^dd
door de S. V. 'De Foresters', op haay
terreinen aan de Egelshoek.
Het programma is als volgt
12.00 uur De ForestersKaacj^ogels
12.10 uur Kolp. BoysSchinkélhaven
13.10 uur Go Ahead '18 Dréo
13.40 uur De Rijp—Vrone/
14.30 uur De ForestersZKolp. Boys
14.50 uur Kaagvogels—JSchinkeïhaven
16.00 uur Dreo—Vron^
16.10 uur Go Ahead j!8<De Rijp
De opstellingen waarmee de Foresters
in het veld komen7zien er als volgt uit
le wedstrijd: /e Jager. Zwaan, v. d.
Horst, Mol, Kossen, K. Zwaan, Tim
mens, Sche/merts, Koorn, Kerkhof en
C. Bruin^
2e wedsfrijd Driehuis, J. Zwaan, K.
ZwaaMol, Kossen, v. d. Horst, v. d.
Pol,/6chermerts, Koorn, Kerkhof, Tim-
ADVERTEERT IN DIT BLAD
Vgér zondag 26 augustus ziet het pro-
famma er als volgt uit
11 uur De Foresters—Schinkelhaven
J.10 uur Go Ahead '18'Vrone
I/TO uur DreoDe Rijp
^HONqir KaagvogelsKolping Boys
13.20 uur^Welpenwedstrijd
14.00 uur Wplpenwedstrijd
14.50 uur om aésde en 4e plaats
15.00 uur om de /èsen 8e plaats
16.30 uur om de le eïs2e plaats
16.10 uur om de 5e en óeSDlaats.
BALLETLESSEN
VANGEN
AAN
te delen dat
meisjes-balletklassen
igmiddag 1 sep-
reisjes-balletgroe-
sdag 4 en vrijdag 7
'damesballetgroep op
Men verzocht
de lessen van/
aanvangen
tember. die i
pen 'Legra'l
september e^
dinsdag 4 septil
NAAR DE' GEMEENTEPOLITIE
Wachtmeester Roemer van de Rijkspo
litie, groep Heiloo/gaat per 1 septem
ber over naar èf Gemeente-politie te
Alkmaar.
4