JNVADERS
STEELBAND
„LIMBO-
DANSEN
Heerenweg 174
Heiloo
Te veel vitamines kan gevaarlek zijn voor
huisdieren
VRIJDAGAVOND 3 AUGUSTUS
van 7 tot half tien optreden
van
met speciale attraktie
op het met tropische planten versierde
en feestelijk verlichte „Stationsplein".
UITKIJKPOST
1 AUGUSTUS 1979
F»
FF
Joseph van Schagen
ODE AAN KENNEMERLAND
CULT. CENTRUM ALKMAAR T0ER-IN AKTIVITEITEN
IN DE VEST IN DE WEEK VAN 29 JULI TOT 5 AUGUSTUS
[(f)
Vitamines..,, we weten zo langzamer
hand allemaal wel dat ze onontbeer
lijk zijn voor een goede gezondheid. Is
bij de mens een teveel aan vitamines
niet direct schadelijk, bij huisdieren
kan het geven van teveel aan bepaalde
vitamines gevaarlijk zijn en zelfs de
dood tot gevolg hebben. Missen
kunnen ook huisdieren bepaalde
vitamines echter niet. Willen we goed
gezonde dieren, dan zullen we
enerzijds moeten zorgen voor een
minimale hoeveelheid vitamine A en
D en anderzijds niet moeten over
drijven. Het voor de vuist weg
gebruiken van het flesje AD-druppels
kan voor huisdieren tot een pijnlijk
einde leiden, indien de grenzen van
het voor het dier toelaatbare
overschreden worden. Speciaal op die
A- en D-vitamines gaan we wat nader
in.
Het bestaan van vitamines en de
activiteit ervan in het menselijk
lichaam was iets dat pas eind vorige
eeuw op zeer' bescheiden schaal naar
voren kwam.
Voedingsonderzoeken concentreerden
zich in het verleden namelijk vooral
op eiwitten, koolhydraten en vetten.
Pas in 1911 dacht de onderzoeker
Funk een stof ontdekt te hebben in
het lichaam, die onontbeerlijk zou
zijn voor een goede gezondheid. Deze
stof was een chemische verbinding
met onder meer stikstof (aminegroep
met een duur woord). Al snel werd
Funk's ontdekking onderkend en
werd de naam vitamine (vita is in het
Latijn: leven) aan deze stof gegeven.
Vandaag de dag kennen we hele series
vitamines die kernfuncties vervullen in
de lichamen van mens en dier. Elke
vitamine heeft zijn eigen letter
gekregen.
In de voeding van kleine huisdieren
worden we regelmatig geconfronteerd
met het feit, dat veel baasjes wat extra
vitamines aan het voedsel voor hun
dieren toevoegen. Vooral de vitamines
A en D en het zogenaamde vitamine
B-complex.
Dit laatste schept geen problemen.
Geeft men het dier teveel, dan leidt
dat niet tot schade. Heel anders is het
echter gesteld met de vitamines A en
D. Daarmee is het oppassen geblazen!
Vitamine A
De functie van vitamine A in het
menselijk of dierlijk lichaam is nog
niet helemaal bekend, althans lang
niet alle activiteiten van deze vitamine
hebben we weten te achterhalen. Het
gekke van vitamine A is eigenlijk dat
het helemaal geen specifieke functie
lijkt te hebben. Toch doet het een
heleboel dingen in het lichaam. Een
soort manusje van alles. Weten we
lang niet alles van deze vitamine, wat
we er wel van weten is welke
ziektebeelden ontstaan wanneer er
geen vitamine A in de voeding
aanwezig is.
Een van de oudst bekende gevolgen
van vitamine A-gebrek is het
onvermogen om in de duisternis te
kunnen zien: nachtblindheid. Wordt
het tekort weer aangevuld, dan
verdwijnt het ziektebeeldvahzeif weer.
Al in de veertiende eeuw was het
verschijnsel bekend, zonder dat men
wist wat de oorzaak was. Het eten van
geitelever kende men echter al als een
geneesmiddel" hiervoor. Overigens
bevat niet alleen geitelever vitamine
A; iedere leversoort is een rijke bron
van vitamine A. Sommige dierlijke
leversoorten bevatten zelfs gevaarlijk
veel van deze vitamine (bijvoorbeeld
ijsbeerlever).
Blind worden.
Door tekort aan vitamine A treden
direct veranderingen aan de huid op.
Deze gaat langzaam verhoornen en
veel sneller schilferen. Zelfs het
doorzichtige hoornvlies van het oog
gaat na verloop van tijd verhoornen,
waardoor het gezichtsvermogen ver
loren gaat.
Ook anderszins kan blindheid bij het
dier optreden. Tijdens de groei zorgt
vitamine A namelijk voor een normale
bot vorming. Een tekort aan deze
vitamine zorgt voor te dikke botten,
waardoor zenuwen in de knel raken.
Soms is dat waar te nemen doordat
het dier blind is geworden of doof
door het afknellen van de gezichts
respect ievelijk gehoorszenuwen.
Pas op met het AD-flesje
Iedereen wl zijn huisdier in optimale
conditie brengen en houden. Men gaat
er - onwetend - dan vaak vanuit, dat
alles wat voor de mens gezond is ook
voor het dier wel gezond zal zijn. Dat
is ten dele ook waar, maar helemaal
gaat dat niet op. Het flesje met
vitamine A en D druppels wordt veelal
te royaal gebruikt, want tè veel
vitamine A is beslist niet goed voor
het huisdier. In te grote hoeveelheden
toegediend blijkt het namelijk giftig te
werken. De hond kan er - net als de
mens - nog het beste tegenwant hij is
in staat om de vitamine A langs
natuurlijke weg (binding aan een
alcohol) via de nieren weer uit te
scheiden. Bij een kat is dat niet het
geval. Aanvankelijk constateren we
een daling van de eetlust, terwijl bij
jonge dieren de groei begint te
stagneren. Worden deze signalen door
de eigenaar niet tijdig onderkend, dan
treedt een volgende fase in: afwij
kingen van het skelet. Het meest
kenmerkende verschijnsel is dan een
stijve nek. De dieren kunnen niet
meer zo goed bukken om voedsel en
water op te nemen. Het ziektebeeld
kan dan in één keer zo ernstig worden
dat de kat vrij snel sterft.
Fabrieksvoer
Het is niet alleen oppassen met het
flesje AD-druppels, bij veel fabrieks
matig bereid dierenvoer kan het
toedienen van deze vitaminedruppels
zelfs gevaarlijk zijn. De zogenaamde
volledige voeders bevatten voldoende
vitamine A en D. Extra drqppels
betekenen dan een overdosis.
Anders ligt het bij zelfgemaakt
voedsel. Aan de hand van analyse
tabellen (o.a. verkrijgbaar bij het
Voorlichtingsbureau voor de Voeding,
Laan Copes van Cattenburgh 44 te
Den Haag) kan berekend worden
hoeveel vitamine A al in het voedsel
aanwezig is. Vervolgens wordt ook de
hoeveelheid caroteen berekend Deze
stof (provitamine genaamd) wordt in
het lichaam van het dier automatisch
omgezet in vitamine A.
Rekensommetjes
Wie zijn dier evenwichtig wil voeden
met vitamines zal regelmatig reken
sommetjes moeten maken. We kunnen
ervan uitgaan, dat een hond circa 100
internationale eenheden vitamine A
per kilo lichaamsgewicht mag hebben.
Bij een hond van 15 kg. is dat dus
1.500 eenheden. Bevat het zelf
gemaakte voer 800 eenheden vitamine
A en nog eens 200 equivalente
eenheden in de vorm van caroteen,
dan mogen maximaal 500 eenheden
extra verstrekt worden.
Bij katten gaat het om 300
internationale eenheden per kilo
lichaamsgewicht, voor een poes van
vijf kilo betekent dat dus 1.500
eenheden. Een kat kan geen caroteen
omzetten in vitamine A. Uitgaande
van hetzelfde voer als boven (800 A
en 200 equivalenten in caroteen) kan
dus nog 700 bijgegeven worden,
omdat het caroteen niet omgezet
wordt.
Op het flesje AD-druppels moet de
concentratie per milliliter afgelezen
worden. Een milliliter bevat circa 30 a
35 druppels. De concentratie per
druppel is te berekenen. 'Dan is het
een fluitje van een cent, maarhoud
het bij druppels.
Simpel? Ach, er moet wat ervaring
opgedaan worden en dagelijks zal zeer
consequent moeten worden gerekend.
Wie zich die moeite wil besparen
houdt zich dan maar liever bij
fabrieksmatig bereid volledig voedsel.
Behalve een juiste hoeveelheid vita
mine A bevat dit alle stoffen die het
huisdier nodig heeft in een evenwich
tige samenstelling.
Vitamine D
Deze vitamine zorgt ervoor dat de
kalk en fosfor uit de darm opgenomen
worden en aan het skelet toegevoegd.
Een tekort veroorzaakt de bekende
Engelse ziekte of rachitis. De botten
van het dier blijven slap in de groei en
onder het toenemende lichaams
gewicht ontstaan de bekende O- of
X-benen.
Veel minder bekend is, dat te grote
hoeveelheden vitamine D giftig zijn.
Dat uit zich in eerste instantie niet
zozeer door bovengenoemde rachitis
verschijnselen, als wel door pijnsymp-
tomen wanneer het dier aangeraakt of
opgetild wordt.
Deze pijn ontstaat doordat er uit de
botten kalk en fosfor weggehaald
worden, die zich weer op de
buitenzijde van het bot neerzetten. Er
ontstaat een ruw en rafelig botopper-
vlak. Als er spieren overheen bewegen
(wat bij optillen zeer zeker het geval
zal zijn) manifesteert zich die pijn het
duidelijkst.
Bovendien treedt in en rond de
fewrichten van het dier verkalking op.
like beweging zal voor het dier na
verloop van tijd teveel pijn veroor
zaken, waardoor het in een hoekje
bewegingloos blijft liggen.
Gevaarlijke bij-effecten
Niet alleen op botten en gewrichten
treedt neerslag van kalk en fosfor op,
ook elders in het lichaam heeft
verkalking plaats. De meest gevaarlijke
plek vormen de nieren. Zij slibben als
hel ware dicht en zijn niet meer in
staat het bloed voldoende te zuiveren
van afvalstoffen. Het is duidelijk dat
de concentratie afvalstoffen al snel zo
groot wordt, dat er een uiterst giftige
werking van uitgaat. Braken en diarree
zijn - als deze verschijnselen van niet
voorbijgaande aard zijn - de meeste
symptomen.
Voor hen die hun huisdier „met de
pot" laten mee-eten weer een
rekensommetje. Honden hebben per
dag circa 10 internationale eenheden
vitamine D per kilo lichaamsgewicht
nodig. Katten 30, waarbij opgemerkt
moet worden, dat katten zelf ook
vitamine D kunnen vormen als ze
regelmatig in de zon kunnen
vertoeven. De vitamine D wordt dan
in de huid gevormd. Ten aanzien van
honden zijn de geleerden het wat dit
betreft nog lang niet eens. Een klein
beetje vitamine D is bij honden dus
aanbevelenswaardig, maar blijf vooral
een stuk onder de maximaal toelaat
bare grens.
Het berekenen geschiedt op dezelfde
wijze als bij vitamine A. wordt het
dier gevoed met fabrieksmatig bereid
volledig voedsel, dat is toediening van
extra vitamine D absoluut uit den
boze. Ook deze vitamine is in
voldoende maté aanwezig in het voer.
Rest nog te zeggen, dat toedienen van
vitamine D alleen maar zinvol is als
gezorgd wordt voor een verhouding
tussen kalk en fosfor (1:1 tot circa
1,5:1).
Hierover later meer.
Winkelhof 't Loo 20-22
Heiloo
Hóe heerlijk ligt de nieuwe dag
in 't stralend licht der zon,
de eeuwige levensbron
De bloemkens aan de duinenrand
staan stillekens te pralen
van de ochtend-dauw af
tot de zon in Westerkim gaat dalen.
Ei, zie het groene land,
waarop eenmaal door het Scheppingswoord
veel bloeierids is geplant
En dan dat prachtig vergezicht;
een streling voor het oog.
Geen kunstenaar geeft het zuiver weer
in schildering of betoog.
Daarachter onze duinenrij
de grote, wijde zee...
In 's werelds grote symphonie
klinkt het eeuwig ruisen mee.
O Kennemerland,
eenmaal gewrocht
door 's Heren eigen hand,
U heb ik lief met hart en ziel,
mijn schoon geboorteland!
Jeugdtheater
Kaastheater:
Promenade
concert
Maartje N. Zwaan.
woensdag 1 augustus
plaats: kleine zaal, 14.00 uur
entree: f 2.50, voor cjp/65plus geen
reduktie;
groep: Poppentheater Musquit;
voorstelling: Don Christobal en Donja
Rosita.
vrijdag 3 augustus
plaats: Canadaplein (bij slecht weer in
de hal van de Vest)
entree: gratis;
groep: Het Wespetheater;
voorstelling: Het geheime liefdesleven
van mevrouw Rozeman;
zaterdag 4 augustus;
plaats: Canadaplein, bij slecht weer in
de hal van de Vest;
entree: gratis;
groep: André Valkerings Boogie
Woogie Band.
Inhoudelijke informatie over deze drie
voorstellingen is reeds eerder vermeld.
Poppentheater Musquit: voor voor
stellingen op 4 en 18 juli;
Het Wespetheater: op vrijdag 13 juli
André Valkering: op zaterdag 14 juli.
Nog 4 dagen 3 halen 1 betalen op onze GEHELE collectie.
Ook onze collectie uit Alkmaar en Hoorn
NU IN ONZE ZAAK TE HEILOO.
Dus nu ruim voldoende keuze.
Voor u een speciaal rek met pantalons
en rokken van 139.— voor
Wij sluiten onze zaek te Heiloo op 6 augustus en
heropenen woensdag 15 AUGUSTUS
en presenteren u dan het nieuwe UNIQUE" concept