I
Blokken op de Blokfluit
-I~v/ n/ n/ r-
Rekenwerk
Akoestiek
Klooster
Klebert
"Romeinse" hal
Sfeer
Geluidsisolatie
Toonjuweeltje
STICHTING VOLKSMUZIEKSCHOOL HEILOO
li
MUZIEKKRANT
17 SEPTEMBER 1980
i:j
MU2
Even terug in de tijd. 't Was vrijdag
16 november 1979. Een groepje
mensen, vrolijk babbelend bijeen,
op 'een stuk bouwrijpe grond aan
Het Veld in Heiloo. Ze wrijven zich
in de handen. Van kou, maar bo
venal van plezier. De nieuwbouw
van de Volksmuziekschool gaat van
start. Voorzitter C. Knijnenberg
doet de eerste grote grauwe beton
nen heipaal schoksgewijs in de
stugge grond verdwijnen.
En dan het heden, nog geen jaar
later. Op dezelfde plek is thans een
magnifiek gebouw verrezen. De
muziekschool is klaar. Zaterdag 20
september kunnen de deuren offi
cieel, feestelijk en wagenwijd ge
opend worden. Voor het zover is
nemen wij alvast een kijkje.
De zakrekenmachientjes en telra-
men in aanslag? Dan komen nu
eerst wat cijfers. De totale vloerop
pervlakte bedraagt 918 m2. De
inhoud telt 3465 m3. De indeling
bestaat uit een grote, centrale hal
van 165 m2. Daarop monden uit 12
leslokalen, een direktievertrek en
een administratiekamer. Zo'n
1.780.869 muntstukken van 1 Hol
landse gulden waren benodigd om
de bouw te realiseren. Daarbij
dienen nog apart opgeteld te wor
den de inventariskosten (meubilair,
kasten, stoffering, vloerbedekking
en geluidsinstallatie), de grondkos-
ten en de aanleg van straatwerk en
tuin rond het gebouw.
De nieuwe muziekschool is niet
alleen een lust voor het oog. Ook
het oor wordt verwend. Een indruk
wekkende lijst van maatregelen is
getroffen om een zo perfekt moge
lijke akoestiek te bewerkstelligen.
De hulp en goede raad van Advies-
buro voor Bouwakoestiek Delft BV,
was daarbij van onschatbaar
belang.
Als vloerbedekking van de lesloka
len is het vrij harde marmoleum
gekozen. De wanden zijn van
spouwmuren en naar de hal toe van
glas. Deze kombinatie zorgt voor
een goede akoestiek en nagalm, die
door het blafond moet worden op
gevangen. Een horizontaal plafond
zou echter het geluid terugkaatsen.
Derhalve is het plafond onder een
proefondervindelijk bepaalde schui
ne hoek geplaatst; het geluid wordt
Wij wensen u veel succes
met de nieuwe muziekschool
Muziekhandel
Bladmuziek -
Grammofoonplaten
Muziekinstrumenten.
Mient 22 Alkmaar
Telefoon 072-112853
Een van de uitgangspunten bij het
ontwerpen van de muziekschool
was een grote, centrale hal met
daaromheen gegroepeerd de diverse
lokalen en andere vertrekken. Op
deze basis en aan de hand van een
omvangrijk eisenpakket, opgesteld
door bestuur, docenten én omwo
nenden, is het Buro voor Stede-
bouw en Architektuur T. Zondag
BV te Hoogeveen/Franeker aan de
slag gegaan. Het grootmeesterlijke
resultaat van hun arbeid en niet te
vergeten van vele andere bij de
bouw betrokken bedrijven, zal ko
mende zaterdag voor iedereen zicht
baar zijn.
De muziekschool heeft zowel intern
als extern een hoogst prettig, uitno
digend karakter en biedt voortref
felijke kontaktuele mogelijkheden.
De ruime hal, bestemd voor mu
ziekuitvoering, is begrensd door een
Romeins aandoende zuilengang. De
omringende leslokalen staan in vi
sueel open verbinding met de hal,
dankzij de vensters. De funktie van
de hal valt te vergelijken met die
van een dorpsplein. Een ontmoe
tingsplaats voor de leerlingen en
docenten. En u, het publiek. In de
hal zal de komende jaren een groter
aantal, voor iedereen toegankelijke
muziekuitvoeringen worden gege
ven.
Om vooral de openheid van het ge
bouw te benadrukken zijn er nage
noeg geen gangen aanwezig. Im
mers, als je via een gang ergens naar
toe moet, dan hoor je niet bij het
grote geheel. De paar gangen die er
zijn, werden zo kort mogelijk ont
worpen.
Sterk sfeerbepalend in de school is
het veelvuldige gebruik van schoon
metselwerk en de toepassing van
warm getinte vloertegels in de hal.
Ook het uiterlijk van het gebouw
doet aangenaam aan, zoals velen
van u inmiddels al gekonstateerd
zullen hebben. Heel markant is de
vormgeving van het mastieken dak.
Echt een blikvanger, maar toch niet
storend in de omgeving.
De Heilooër Amateur Fotoclub bracht deze historie in beeld, het resultaat is in de vorm
van een expositie te bezichtigen in de centrale hal van de nieuwe school tot 10 okt. 1980.
Blokfluit spelen, daar is geen fluit aan. Simpel. Leuk voor kinderen.
Dat is de heersende opvatting over dit al eeuwenoude, maar zelden
echt voor vol aangeziene instrument. Een holle pijp, soms ook van
plastic, met wat gaatjes voor je vingers, 't Enige wat je hoeft te doen
om er geluid uif'te krijgen is blazen. Iedereen kent de blokfluit,
iedereen kan het. Maar is het echt zo'n eenvoudig instrument?
Waarom is het zo populair in het muziekonderwijs voor kinderen.
Twee van de vragen die wij voorlegden aan Ans Hermans, docente
blokfluit aan de Volksmuziekschool Heiloo, en aan ex-leerling van
deze school Jan Jaap Langereis, thans le-jaars student blokfluit aan
het Sweelinck-conservatorium in Amsterdam.
in de gewenste richting gestuurd. In
de grote lokalen is zelfs een dubbele
schuine hoek in het plafond aange
bracht.
In de hal staan tussen de pilaren een
drietal akoestische houten schotten.
Deze kunnen leuk aangekleed wor
den met bijvoorbeeld schilderijen,
tekeningen en wandkleden.
Ondermeer om akoestische redenen
is de voorkeur gegeven aan vloer
verwarming. Bij radiatorverwar
ming zouden de pijpen het geluid
van het ene naar het andere door
geven. Daarnaast zijn radiatoren
echte stofnesten en vragen een
langere opwarmingstijd. Vloerver
warming heeft bovendien nog een
extra voordeel dat het probleem van
koude voeten resoluut wordt opge
lost.
Uiteraard zijn er ook zeer hoge
eisen gesteld aan de geluids-isolatie.
Met als gevolg dat de vloeren van de
lokalen onderling van elkaar los
liggen. De dakbeplating ligt vrij van
de steunmuren, gescheiden door ge-
luidsabsorberende viltstroken. De
tussenwanden zijn geïsoleerde
spouwmuren met thermopane be
glazing. Dubbele beglazing met een
tussenruimte van 6 cm is toegepast
voor de scheiding van hal en leslo
kaal. Slagwerkers kunnen onge
stoord en zonder anderen te storen
hun gang gaan in een afzonderlijk
gelegen, praktisch geluiddicht lo
kaal.
Schoonheid laat zich niet beschrij
ven. Wij zullen dan ook moeten
volstaan met de hierboven vermelde
technische 'trekjes' en bijzonderhe
den van de muziekschool. Maar dat
dit gebouw van een onmiskenbare
eigentijdse architektonische pracht
is, daar kunt u zich deze zaterdag
tijdens het "open huis", zelf van
gaan overtuigen.
Begonnen we deze beschrijving met
'op het eerste gezicht', nu aan het
eind gekomen, willen we daar graag
nog het woord 'liefde' aan toevoe
gen.
De nieuwe Muziekschool Heiloo:
LIEFDE OP HET EERSTE GE
ZICHT!
Heiloo proficiat met uw
muziekparadijs.
Onze toonjuweeltjes kunnen
hierin schitteren.
Koorstraat 23-25
1811 GM Alkmaar
Telefoon 072-116289
'De blokfluit is wel degelijk een vol
waardig instrument', aldus Ans
Hermans. 'Het heeft als voordeel
dat je er al in een heel vroeg stadium
op een heel schappelijke manier
muziek op kunt maken. Zonder al
teveel theoretische kennis en grote
technische vaardigheid, kun je toch
gauw een goed resultaat hebben.
Hetzelfde kun je zeggen van bij
voorbeeld piano of elektronisch
orgel. Maar die hebben als nadeel
de hoge aanschafkosten.
Een kind kan het proberen met een
blokfluit van zeg 30, 40 gulden. Als
het niets wordt, dan is dat geen
ramp. De schade is te overzien.
Daarom heeft het blokfluit spelen
ook zo'n indrukwekkend grote
vlucht genomen: voor weinig geld
een redelijk instrument, snel goede
resultaten en de mogelijkheid om
eindeloos door te gaan.'
'De blokfluit is allesbehalve een
voudig te bespelen', merkt Jan Jaap
Langereis op. Natuurlijk, als je
blaast komt er geluid uit. Maar wil
je dat er een mooi geluid uitkomt,
dan is blokfluit net zo moeilijk als
welk ander instrument. Welbe
schouwd is piano eenvoudiger. Een
pianist tilt zijn vingers op en zet ze
neer. Bij blokfluit doe je dat ook,
maar bovendien moet je nog op de
juiste manier blazen en je tong ge
bruiken. Technisch gezien is de
blokfluit ingewikkelder dan je zo op
het oog zou verwachten. Met name
de vorkgrepen zijn een groot strui
kelblok. 't Ene gaatje dicht, het vol
gende open, het daaropvolgende
weer dicht, enzovoort. Je vingers
vormen zogezegd de tanden van een
vork. Dat vraagt heel wat oefening.
Zuiverheid
Ans Hermans wijst op een ander
facet van de blokfluit, welke het be
spelen ervan zo verschrikkelijk
moeilijk maakt. "Een blokfluit is
altijd onzuiver. Natuurlijk is het
mogelijk om zuiver te spelen, maar
dat vereist een erg goed gehoor en
een perfekte techniek. Als een piano
door iemand anders goed gestemd
is, dan speel je er zuiver op. Maar
een zuivere blokfluit bestaat niet,
evenmin als een zuivere viool. Het is
de speler die het doet. Ik kan zon
dermeer stellen dat de blokfluit een
professioneel instrument is. Deson
danks is het eenTdeaal instrument
voor kinderen. Ze hebben nog een
melkgebit, kleine longen en kleine
handen. De blokfluit sluit daar
prima op aan. Andere instrumenten
zijn voor hen vaak te groot om te
bespelen. Als ze blokfluit spelen
begint meteen hun muzikale vor
ming: notenschrift, ritmische en
melodische ontwikkeling. Dat
maakt het makkelijker over te gaan
op een ander instrument. Er is echt
alles voor te zeggen om kinderen zo
vroeg als maar kan te laten begin
nen met blokfluit."
Jan Jaap heeft inmiddels al zo'n 9
jaar blokfluit-ervaring. Praktisch
alle soorten muziek speelde hij: re-,
naissance, barok, klassiek, modern,
alles behalve jazz.
"In de klassieke tijd is er niets ge-
komponeerd voor blokfluit", merkt
hij op. "Gelukkig is er wel veel
klassieke muziek gearrangeerd voor
dit instrument. Ook al zijn de ar
rangementen niet altijd even mooi
en bruikbaar, het is belangrijk dat
de mensen die de blokfluit bespelen,
toch kennis maken met de komposi
ties van bijvoorbeeld Brahms en
Mozart. Stukken met een ingewik
kelde harmonie zijn niet zo ge
slaagd, maar de werken waarin de
melodie de boventoon voert zijn
zondermeer prachtig op de blokfluit
uit te voeren."
Improviseren
"Het leuke van barok vind ik dat je
vrijer kunt spelen, improviseren. Je
speelt niet wat er letterlijk staat ge
schreven. De komponist ging er van
uit dat de speler er zelf van alles bij
maakte. Muziek van Vivaldi bij
voorbeeld. Die moet je niet met
allemaal mooie lange noten spelen,
maar met allerlei zelf aangebrachte
tierelantijntjes.
De moderne komposities kun je
eigenlijk met barok vergelijken. De
komponist geeft een geraamte, waar
je letterlijk en figuurlijk zelf leven
in moet blazen."
"Het vrij musiceren wordt op
school niet veel gedaan", vertelt
Ans Hermans. "Voor het meren
deel van de leerlingen is het te moei
lijk. Een kind van ongeveer 9, 10
jaar dat zondef hulp van een boekje
met slechts zo'n drie grepen een
eigen melodietje weet te maken, is
een uitzondering. "Echt" les is
voor de meeste kinderen nog altijd
een lesboekje krijgen. Dan weten ze
wat huiswerk is en wordt er enthou
siast geoefend.
Vrij musiceren is voor hen wel te
leren, maar dan moet je ze vaker bij
je hebben. Zoals nu, eenmaal per
week, is daarvoor te weinig. Het
beste zou zijn wanneer het muziek
onderwijs werd ingebouwd in het
basisonderwijs."
Tenslotte, Jan Jaap gevraagd of er
voor hem als blokfluitspeler ook
muziek in de toekomst zit.
"Wel, mede dankzij de uitstekende
lessen die ik op de Volksmuziek
school heb gekregen, ben ik nu ge-
slaagd voor het toelatingsexamen
blokfluit van het Sweelinck conser
vatorium. Van de 30 kandidaten
werden er maar 10 toegelaten. Als
bijvak heb ik piano gekozen. Later
wil ik les gaan geven en muziek ma
ken in ensembles of groepen. Ik ben
er van overtuigd dat daar een rede
lijke boterham mee te verdienen
valt. Maar dat zien we dan wel.
Eerst 5 jaar hard studeren."
I
Nieuwbouw ^lksmuziekschool Heiloo
Op het eerste gezicht
