BOVAG
lorense
'i
3cJde best
R SCHAAP
apparaat
HALVE
PRIJZEN
BIJ
JOVD-delegatie bezoekt Polen
BOVAG
voor uw
Luuk van Raalte
m
GARAGE ZANDER
P/*»
Italiaanse specialiteiten
Kennemerstraatweg
^410, tel. 331426
Vittend dB vakantie
deer met
Handy Fith
THE YOUNG ONES
Rettich:
meer dan een
witte wortel
KEURSTATION A.P.K.
fir*
Gespecialiseerd
in
Taxaties
koop en verkoop
huur en verhuur van
bedrijfs en kantoorpanden
kennemerstraatweg 111 Heiloo
tel. 072-333000 - 332989
HENGELSPORT
HANDY FISH
HANDY FISH BERT SCHOUTEN
race - tour - sportfietsen
Kennemerstraatweg 99, Heiloo
Tel. 072-330192
Kinder- en tienerkleding
Kennemerstraatweg 386
Heiloo
m..
UITKIJKPOST 9 JULI 1986
KENNEMERSTRAATWEG
MÉ:
Kennemerstraatweg 105 - v. Aostastraat
Heiloo - Telefoon 072-330116
all-round
onderhouds- en II
reparatiewerk
aan ALLE MERKEN
automobielen.
AUTO
OPENINGSTIJDEN:
Dinsdag t/m Zondag
van 17.00-23.00 uur.
Alle gerechten kunnen
worden afgehaald.
Kennemerstraatweg 107
1851 BC Heiloo
Telefoon 072-338080
Goede parkeergelegenheid.
Makelaars- en
Taxateurskantoor in
onroerende goederen
«>sv,
Geopend: dinsdag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.30 uur
Vrijdag koopavond, zaterdag van 8.00 tot 14.00 uur
Kennemerstraatweg 123 Tel. 331843
maandag gesloten.
MIELE
Het meest betrouwbare adres voor al
uw hengelsportartikelen
Kennemerstraatweg 400A
1851 BK Heiloo, 072-336961, b.g.g. 334336
WINKELSTRAATWEG
Vier leden van de Jongeren Organisatie
voor Vrijheid en Democratie (JOVD)
hebben twee weken geleden een werkbe
zoek gebracht aan Polen. Zij deden dit
op uitnodiging van de Socialistische
Jongeren Organisatie in het gastland,
waarmee contacten waren gelegd tijdens
het wereldjeugdfestival vorig jaar in
Moskou. Delegatie-leider was plaatsge
noot Michiel Wigman, vice-voorzitter
in het landelijke bestuur van de JO VD.
Zijn reisgenoten zijn op verschillende
terreinen binnen de organisatie actief,
zowel nationaal als internationaal.
De belangrijkste reden voor het bezoek
was vooral de wil van Poolse zijde om
na het bevriezen van de internationale
betrekkingen in 1981 de contacten over
de grens weer te herstellen. Daarnaast
heeft de JOVD al vele jaren internatio
nale contacten met landen in Oost en
West. Een bezoek aan Polen past uitste
kend in dat kader.
De reis werd per trein ondernomen. Na
19 uur sporen werd het viertal gebracht
naar een groot landhuis, zo'n dertig ki
lometer buiten de Poolse hoofdstad
Warschau. Een nogal geïsoleerde ac
commodatie, waar verder geen bezoe
kers waren en het personeel 's avonds
wegging. Het huis is eigendom van de
Poolse jongerenorganisatie, die 2,5 mil
joen leden telt. De JOVD'ers kregen
voor de duur van bun bezoek twee au
to's met chauffeur tot hun beschikking.
Mudvol
Pas in Polen werd het programma voor
het werkbezoek bekend. Het zat mud
vol met bezoeken aan allerlei organisa
ties. Al de eerste avond werd de eerste
toespraak gehouden, waarbij een en-
gelstalige tolk werd ingeschakeld, even
als in het verdere verloop van het be
zoek. Ook de eerste avond werd een be
gin gemaakt met de overdaad aan maal
tijden, die werden voorgeschoteld. Dit
natuurlijk in schril contrast met de
plaatjes, die in Nederland in de kranten
hebben gestaan van lange rijen mensen,
wachtend voor een stukje vlees of verse
groenten.
De tweede dag werd een bezoek ge
bracht aan de Nederlandse ambassade,
waar een uur met de ambassadeur over
allerlei zaken betreffende Polen werd
gesproken. Michiel Wigman ontmoette
daar ook een oud-plaatsgenote, Marie
ke Schuller, die vroeger in Heiloo
woonde.
Een dag later volgde een ontmoeting
met de instantie, die zich in Polen bezig
houdt met het herstel van de contacten
tussen de overheid en het volk. Directe
aanleiding voor de oprichting ervan wa
ren de problemen rondom de verboden
vakbeweging Solidariteit. Officieel
wordt het bestaan van de vakbond ont
kend. Inmiddels zeggen diverse wel er
kende organisaties delen van de
Solidariteit-eisen te hebben overgeno
men. Tijdens deze ontmoeting werd
door de JOVD'ers ook gediscussieerd
over het liberalisme.
De gesprekskoek voor deze dag was nog
niet op. Er werd ook gesproken met
mensen, die zich bezighouden met de in
ternationale contacten van de (erkende)
vakbond. Volgens Michiel Wigmari is
het jammer, dat voor alle ontmoetingen
in feite te weinig tijd was gereserveerd;
de gesprekken waren daardoor kort en
redelijk formeel. Voor contact met de
bevolking was geen enkele ruimte in het
programma.
Nachtclub
Een volgende ontmoeting volgde in een
plaatsje tussen Warschau en Gdansk.
De plaatselijke afdeling van de socia
listische jeugdbeweging (20.000 leden!)
stond het Hollandse viertal te woord.
Aansluitend was er bezoek aan een
nachtclub gepland in de avonduren.
Daar ontmoetten de JOVD'ers een
Pools parlementariër, waarmee onder
andere over het instellen van een natio
nale ombudsman werd gesproken.
Overigens verschilde de nachtclub nau
welijks van vergelijkbare lokalen in het
Westen: luxueuze aankleding, moderne
muziek en hoge prijzen. Onze landgeno
ten vroegen zich af wat voor mensen
daar kwamen, maar gelegenheid om er
achter te komen was er niet.
Na wederom een gesprek met een van de
vele Poolse organisaties - 'één groot on
doorzichtig web', aldus Michiel Wig
man - werd de volgende dag een bezoek
aan een textielfabriek gebracht. De
werkvloer was verboden terrein, dus
werd er in het kantoor van de jongere
norganisatie, dat in de fabriek zelf ge
huisvest was, gesproken over onder an
dere automatisering. De komst van de
steeds kleiner wordende chip wordt
door de Polen gezien als een mogelijk
heid om het gebrek aan arbeidskrachten
op te lossen.
Tsjernobyl
's Avonds vond het meest officiële diner
van de reis plaats. De landelijk vice-
voorzitter van de jongerenorganisatie
was hierbij aanwezig. Er werd onder
meer gesproken over de ramp met de
kerncentrale in Tsjernobyl, het recht op
arbeid, de Amerikaanse plannen voor
Star Wars en de mogelijkheden voor
meningsvorming ondanks vaak eenzij
dige informatie.
Op de voorlaatste dag van het bezoek
werd de Lenin-fabriek bezocht. Dit is de
grootste fabriek van Polen met bijna
50.000 werknemers. Ondermeer de in
vloed van de vakbond werd besproken.
Deze bleek vooral gericht op zaken als
individuele belangenbehartiging, huis
vesting en werktijden.
Aansluitend werd het voormalige con
centratiekamp Auschwitz aangedaan.
Een zeer indrukwekkend onderdeel van
de reis, dat enkele uren in beslag nam.
De JOVD-delegatie legde daar bloemen
bij een speciale gedenkmuur.
Popieluszko
De laatste dag gingen de vier Nederlan
ders voor het eerst zonder begeleiding
de Poolse hoofdstad in. Twee van hen
brachten een bezoek aan de kerk van de
vermoorde priester Popieluszko. Op het
terrein was ook zijn graf en aan de hek
ken hingen vele spandoeken met uitin
gen van sympathie jegens de verboden
vakbond Solidariteit.
Het graf van de vermoorde priester
Popieluszko met op de achtergrond
de spandoeken voor Solidariteit.
De beperkingen in vrijheid in het Oost
blok werden nog eens benadrukt tijdens
de reis terug naar Nederland. Er was
nogal wat tegenwerking van Poolse zij
de en later ook deden de Oostduitse au
toriteiten nogal moeilijk. De officiële
uitnodiging voor het werkbezoek bleek
zeker toen een uitstekend middel om
verder te kunnen gaan.
Volgens Michiel Wigman zal het werk
bezoek zeker z'n vruchten afwerpen.
Een nadeel was wel dat het programma
pas in Polen bekend werd, zodat van
veel voorbereiding op de reis geen spra
ke is geweest. Ook het semi-formele ka
rakter en de geringe contacten met de
Poolse bevolking drukten enigszins op
de resultaten. Wel zijn de wegen voor
verdere contacten geëffend.
Rettich, een groentesoort die nog steeds
door veel mensen aangezien wordt voor
een witte wortel, is de Duitse naam voor
witte ramenas. Naast rettich kennen we
zwarte ramenas. Beide ramenassoorten
zijn de naaste familie van de radijs.
Oorspronkelijk komt rettich uit Azië en
Zuid-Europa.
Al in het oude Egypte (2000 jaar voor
Christus) werd rettich veel gegeten. De
ramenassoorten stonden ook in hoog
aanzien bij de Grieken en Romeinen.
Reprodukties van het gewas werden bij
voorbeeld uitgevoerd in zilver, goud en
lood.
Lange tijd is er geen of weinig be
langstelling geweest voor de teelt van
rettich. In Duitsland werd de groente
herontdekt en is het daar een bijzonder
populaire groente geworden.
Ook in ons land groeit de vraag naar de
ze pittig smakende wortel.
Hoewel de juiste naam dus witte rame
nas is, hebben we gemakshalve de naam
rettich maar overgenomen van onze
Duitse buren.
Rettich heeft de vorm van een winter
wortel. De afmetingen kunnen nogal
verschillen. Zo zijn er exemplaren van
50 cm lang maar ook van 20 cm lang
(normale afmeting). Het type rettich
van ongeveer 20 cm lang wordt in Ne
derland geteeld. Er bestaan echter nog
talloze andere vormen van rettich. Zo
zijn er vormen met halflange of ronde
wortels, stomp of spits aan de punt en
soms rood- of blauwachtig van kleur.
Rettich, pittig smakende groente
De smaak van rettich is pittiger dan die
van radijs, maar niet zo scherp als van
zwarte ramenas. Verse rettich is sappig
en knapperig.
In tegenstelling tot zwarte ramenas is
rettich slechts beperkt houdbaar. Net
als bij radijs kan rettich door het te lang
bewaren, van binnen voos worden.
'Voosheid' is een gebrek wat vooral op
treedt bij temperaturen boven 25° C.
Bewaar rettich in een open geperforeer
de plastic zak of in rekfolie. Op een
koele plaats is rettich zo'n 1-2 dagen te
bewaren en in de koelkast 3-4 dagen.
Rettich, een jaarrond produkt
Rettich is het hele jaar verkrijgbaar.
Van april tot oktober komt de groente
van eigen bodem. In de winter wordt
rettich uit Italië geïmporteerd.
Het produkt moet vrij van grond aange
voerd worden. Soms wordt het produkt
aangevoerd met blad, dat erg kwetsbaar
is. Vooral wanneer de bladstelen bre
ken, verwelkt het blad zéér snel.
Fe
K-Joules/K-Cal.
0,8 mg
84/20
Gebruiksmogelijkheden van rettich
Er zijn talloze variaties mogelijk voor het
gebruik van geraspte rettich in rauwkost-
salades, hier volgen enkele smakelijke
suggesties:
- rettich, grof geraspt; ananas in stukjes;
zure augurken in stukjes; komkommer in
blokjes, selderij fijngesneden
- rettich in dunne schijfjes; rode en groe
ne paprika gesnipperd; courgette in blok
jes; peterselie fijngesneden
- rettich grof geraspt; rode radijsjes in
schijfjes; komkommer grof geraspt; groe
ne paprika in reepjes; champignons ge
blancheerd, bleekselderij in schijfjes; to
maten in blokjes, bloemkool in roosjes,
zwarte olijven, dille, bieslook en
peterselie.
Deze rauwkostsalades kunnen het best
Duidelijk is dat rettich meer overeen
komsten heeft met radijs dan met zwar
te ramenas. Rettich is evenals radijs het
hele jaar verkrijgbaar en beperkt houd
baar. Zwarte ramenas is alleen in de
wintermaanden verkrijgbaar en is zeker
wel een maand te bewaren. Bij aankoop
van rettich moet de wortel stevig aan
voelen en het eventuele blad moet er fris
uitzien.
Behandeling
Hoe maak je nu precies een rettich
schoon? Als er blad aan de rettich zit
moet dat allereerst van de rettich afge
sneden worden, evenals een cm van de
kop. Vervolgens de wortel schillen,
goed wassen en in plakjes snijden of
raspen. Door rettich te raspen komt de
smaak veel sterker uit.
Voor het gebruik in rauwkostsalades
kan rettich grof geraspt worden of kan
rettich in hele fijne reepjes of dunne
plakjes gesneden worden. De Duitser
bijvoorbeeld, prefereert rettich in schij
ven bij een glas bier. Rettich is uiterma
te geschikt voor dit bijzondere borrel
hapje: rettich in stukken van 6 cm snij
den, met een appelboor tot Vi cm van
de wand uithollen en vervolgens vullen
met paté.
Rettich, een 'slanke' groente
Rettich is een ideaal onderdeel van het
'slankmakers-menu', het bevat veel ge
zonde voedingsstoffen en levert weinig
calorieën.
Per 100 g rettich:
vit C 29 mg
B-Caroteen (pro-vitamine A) 0,01 mg
aangemaakt worden met een frisse dres
sing van bijvoorbeeld olie, citroensap of
azijn, zout en peper.
Andere mogelijkheden met rettich zijn:
- op de boterham: in plakjes of geraspt
met zout en peper, of citroensap, of zure
room met suiker, of in combinatie met
hartig broodbeleg of kwark.
- als borrelhapje: blokjes presenteren
met prikker en dipsaus, of twee dunne
plakjes rettich met een plak kaas ertus
sen aan een prikker.
- als toevoeging van aardappelpuree of
stamppot van rauwe groenten (grof
geraspt).
Recept: Rettich-salade met appel en
wortel voor 2 personen)
INGREDIËNTEN:
1 rettich, 150 gram worteltjes, 1 appel,
Vi kleine ui, 1 citroen, 2 el mayonaise,
3 el crème fraiche, zout, peper, 2 tl
suiker.
Bereiden
Schil en was de rettich. Schrap en was
de worteltjes. Rasp rettich en worteltjes
grof, in een rauwkostmolen. Schil en
snipper de appel. Vi ui pellen en héél
fijn raspen. Citroen
uitpersen. In kommetje doen: citroen
sap, mayonaise, crème fraïche, suiker,
zout, peper en geraspte ui. Tot sausje
roeren. In saladekom doen: rettich, ap
pel, wortel en appel. Sausje luchtig door
salade scheppen.
