Kindervertelling Het eigenwijze kerstboompje Razor Blade, Herman Brood en Powerplay in Akersloot Er zijn veel meer soorten paddestoelen dan alleen maar de champignon Een witte in Indonesië X Goede wijn behoeft geen krans, maar wel een goed glas! f* UITKIJKPOST 17 DECEMBER 1986 Herman Brood is met zijn oude muzikale maatjes de topattractie bij Dan cing De Vriendschap in Akersloot. Drie popconcerten binnen een week in dancing De Vriendschap te Akersloot. Op tweede kerstdag treedt Razor Blade voor het voetlicht. Over deze formatie is al zo veel geschreven dat je kunt volstaan met de mededeling dat zij weer een geheel nieuwe show op de planken zullen brengen. En wie deze formatie wel eens aan het werk heeft gezien, zal moeten beamen dat zij op eenzame hoogte staan wat betreft de show die zij rondom de muziek brengen. Een dag daarna, dus op zaterdag 27 de cember, zal de bekende formatie Po werplay zijn beste beentje voorzetten op de bühne van De Vriendschap. Power play is geformeerd rondom Jantje van der Mey, vroeger maatje van Leo Klaa- se en Peter van Straaten, die hun heil in een andere groep hebben gezocht. Jan van der Mey is verder gegaan met een stel uitstekende muzikanten en de for matie staat borg voor een fantastisch avondje echte rock and roll. Wie ook de echte rock and roll hoog in het vaandel heeft, is Neerlands meest beschreven popmuzikant Herman Brood. Hij treedt zaterdag 3 januari we derom op de planken in deze dancing, waar hij zo ondertussen kind aan huis is. Herman Brood heeft zijn oude for matie weer bij elkaar weten te halen, waarmee hij op dit moment door Duits land aan het toeren is. Met Danny La- demacher, David Hollestelle, Rudy En- gelbert en Ani Meerman viert hij mo menteel triomfen in de grote zalen van onze oosterburen. Een echte avond vol met prima rock and roll zoals alleen Herman Brood dat kan brengen op za terdag 3 januari. Dit optreden en de twee eerder genoem de optredens zijn te bezoeken voor slechts 25,- tezamen, dus voor de mensen die goede rock voor een betaal bare prijs willen, is dit de kans: Razor Blade, Powerplay en Herman Brood sa men voor 25 piek. Natuurlijk zijn voor het optreden van Herman Brood ook losse kaartjes ver krijgbaar en ook als je de andere optre dens alleen wilt bezoeken kan dat. Kaartjes zijn verkrijgbaar bij o.a. Free Record Shop en Ypma in Alkmaar en natuurlijk bij de Vriendschap in Akersloot. Telefonisch kunt u kaarten bestellen onder nummer 02513-12866. In het grote bos, hier ver van daan, stonden een paar dennebo- men bij elkaar. Naast een dikke, grote boom stond een heel klein boompje. Het kleine boompje zei: 'Als ik later groot ben, trek ik de wijde wereld in'. Maar Grootvader, die er vlak naast stond, was het daar niet mee eens. 'Je bent nog veel te klein. Je moet eerst goed je best doen. Je moet de zonnestralen op vangen, de regen opdrinken en vechten met de wind. Daar word je groot en sterk van'. Natuurlijk had Grootvader wel ge lijk, maar het kleine boompje was op dit plekje in het bos toch wel uitgekeken. Het wou zou graag eens weten waar de bijtjes en de vlindertjes naar toe gaan. 'Ik kan het ze niet vragen, want ik heb alleen maar groene naald jes en geen bloemen. Bij mij ko men ze dus niet'. 'Als je doet wat ik zeg, word je heel erg groot en kan je over het hele bos kijken, 't Is heel gevaar lijk daar in de grote wereld', zei Grootvader. 'Maar toch wil ik weg', antwoord de het eigenwijze denneboompje. Het werd winter en het sneeuwde, op alle groene takken van het ei genwijze denneboompje lag een dikke laag sneeuw. In dat zelfde bos liep ook een man zijn hond uit te laten. Toen hij langs het kleine denneboompje liep, dacht hij: 'Dit is nou een prima kerstboompje voor thuis'. Hij trok het boompje uit de grond, nam het mee en legde het achter in zijn auto, die verderop geparkeerd stond. Het denneboompje was helemaal opgewonden. 'Zou dit dan toch het grote avontuur worden? Het ruikt hier wel vies en het is.hier wel erg donker', dacht het boompje. 'Maar vooruit, niet bang zijn. Dit wilde ik nu al die tijd en nu is het zo ver. Wat zou Grootvader wel zeggen!' Wat hoorde het toch een rare ge luiden, belgerinkel, toeters! Maar het boompje was dan ook nog nooit in de grote stad geweest. Eindelijk stopte de auto en uit het huis kwamen twee kinderen ge hold. 'Wat een mooi boompje! Mag het al naar binnen?', vroegen ze aan hun vader. 'Nee', zei vader, 'het is nog veel te vroeg'. Het boompje werd te gen de schuur in de tuin gezet en bleef alleen achter. Bijna moest het een beetje huilen, want dit vond hij helemaal niet leuk. Dagen bleef het boompje eenzaam en alleen buiten liggen. Maar op een dag kwamen de man, de kin deren en de hond naar buiten. Ze pakten het boompje op en namen het mee naar binnen. 'Wat een prachtig boompje', zei de moeder. 'Dat mogen jullie gaan versieren'. Vader zette het boompje in een bak met aarde en het kreeg een ereplaats in de huiskamer. Bovenop het kruintje van de boom werd een glanzende piek ge zet en iederen was druk in de weer om het boompje zo mooi mogelijk te maken. Zilveren bal len en slingers, ja er kwam zelfs een mooi gekleurd vogeltje in de boom, maar dat kon natuurlijk niet praten. Er kwamen ook nog een kerstklokje en een sneeuw mannetje in te hangen en tot slot allemaal kaarsjes. Wat voelde het boompje zich ge wichtig en trots. Iedereen zei: 'Oh, wat een prachtige kerst boom!' Ze zongen liedjes bij de boom en het was warm en gezellig in het huis. Het boompje had het best naar z'n zin. 'Heb ik toch m'n zin gekregen en Grootvader niet', dacht het boompje. En het bleef nog een week lang heel tevreden en blij in het huis met de hond en de kin deren. Maar op een avond was er een he leboel geknal buiten. Het huis rook naar oliebollen en de mensen wensten elkaar het beste toe voor het nieuwe jaar. De volgende dag kreeg het kerst boompje de schrik van z'n leven. Want juist nu hij het zo fijn vond en zo mooi was, begonnen ze de mooie ballen weer in doosjes te doen, de slingers werden wegge haald en het kerstboompje werd weer helemaal kaal. Ook merkte hij dat er een heleboel van zijn naalden op de grond lagen. Wat voelde het boompje zich onge lukkig! En of dit allemaal niet erg genoeg was, legden ze hem gewoon op straat, naast de vuilniszakken. Het boompje huilde tranen met tuiten. Daar lag hij nu, wat moest hij be ginnen. Een grote denneboom kon hij niet meer worden. Zijn wortels waren weg, hij had geen naalden meer. 'Oh, had ik nu toch maar naar Grootvader geluisterd'. Toen kwam er een stel jongens voorbij. Ze pakten het kerst boompje bij z'n kruintje en trok ken het op de fiets achter zich aan. 'Die gaan we verbranden', riepen ze. Maar even later werd hun aan dacht afgeleid door iets anders en het kerstboompje werd zomaar voor een huis op straat neerge gooid. Weer was het boompje alleen. Maar er kwam een mevrouw naar buiten. Ze mopperde. 'Die jeugd van tegenwoordig Ze nam het bedroefde kerstboompje op en legde het achter in de tuin. Toen het voorjaar kwam pakte ze het kale boompje op en plantte het in de border. 'Wat een onzin', dacht het boompje. 'Ik kan toch niet groeien'. Maar de mevrouw maakte alle maal gaatjes in de grond om het boompje heen en stopte daar zaadjes in. Daar kwamen na enige tijd allemaal kleine plantjes uit en die groeiden en groeiden Gelukkig stond daar het kale kerstboompje, want daar konden ze zich aan vasthouden. Ze groei den tot boven aan toe. Het hele boompje werd groen en na ver loop van tijd kwamen er allemaal bloemen in. Er kwamen bijtjes en vlinders en vogels en het eigenwij ze kerstboompje dacht: 'Het is net of ik allemaal bloemen van mezelf heb'. Zo liep het avontuur van het ei genwijze kerstboompje toch nog goed af. NIEUWS VAN OUD HEILOO Onze vereniging kan met voldoening te- rug zien over het jaar 1986. Er zijn wel enkele leden afgevallen doch daartege-<| nover zijn er ook weer nieuwe leden bij- gekomen, zodat het ledenaantal stabiel blijft. Weet u dat het lidmaatschap vanjj Oud Heiloo een aardig cadeau is om te8 geven (bijvoorbeeld voor de Kerst, ver-|j jaardagen, enz.)? U kunt een aardige kaart bekomen welke als cadeaubon ge-|| bruikt kan worden. De penningmeester Jan van Tiel, Holleweg 37, zal het gaar-* ne voor u verzorgen. Contributie isj 16,50 per jaar. We willen u er nog even op wijzen dat de expositie over het klooster van Eg- mond nog korte tijd te bezichtigen is op de bekende dagen: dinsdagavond en g zaterdagmiddag. Tot slot nog even attentie voor de map— 1 jes met 4 kaarten van Oud Heiloo voor 8 verzending voor Kerst en Nieuwjaar, g Van de eetbare paddestoelen is de champignon het bekendst. Gebrek aan informatie over andere paddestoelen weerhoudt de doorsnee-consument er van om andere soorten te kopen. Jam mer, want het paddestoelenassortiment is de laatste jaren enorm uitgebreid. Reuzechampignon, oesterzwam, can tharel, grotchampignon, eekhoorntjes brood, trompêt de mort: allemaal eet bare paddestoelen die verkrijgbaar zijn en waarmee de heerlijkste gerechten te maken zijn. De oudste overgeleverde paddestoelre cepten dateren van het begin van onze jaartelling. In diverse boeken uit die tijd zijn talloze paddestoelrecepten gevon den. Het is nu moeilijk voor te stellen hoe men in die tijd de paddestoelen ver eerde. Paddestoelen waren het toppunt van culinair genot bij grote diners. De bereiding werd niet overgelaten aan sla ven, de gastheer maakte de gerechten zelf. Op de marktqn werden paddestoe len als kostbaarheden verhandeld en door rijke mensen duur betaald. In tegenstelling tot die tijd heeft men nü over het algemeen moeite om pad destoelen goed te bereiden. Als we het één en ander over paddestoelen weten is dit niet meer nodig, want door een een voudige en juiste behandeling zal de paddestoel zélf z'n volle smaak aan het gerecht geven. Mysterieuze plant Paddestoelen zijn, vergeleken met ande re planten, merkwaardige produkten van moeder natuur. Zo missen ze blad groen, een stof waarmee groene plan ten, onder invloed van zonlicht, hun ei gen voedsel maken. Paddestoelen halen hun voeding uit organische stoffen als rottende bladeren en hout, door middel van een wijdvertakt net van fijne dra den, het zogenaamde mycelium. De on dergrondse mycelium, ook wel zwam- vlok genoemd, is de eigenlijke plant. De paddestoel is het bovengrondse vrucht lichaam, dus maar een deel van de plant. Paddestoelen groeien op scha duwrijke plaatsen. Vooral in bossen, weilanden, grotten en andere plaatsen met weinig zonlicht. Paddestoelen zijn in het verleden nogal eens het onderwerp geweest van legen den en bijgeloof. Geheimzinnig werden ze gevonden, omdat ze vaak 's nachts verschenen en ogenschijnlijk geen voed sel nodig hadden. Het plukken van paddestoelen in de vrije natuur is niet zonder gevaar. Wie niet deskundig is, loopt het risico om giftige paddestoelen te plukken. Ook de aantasting van het milieu kan van in vloed zijn op de eetbaarheid van pad destoelen. Bossen hebben namelijk een filterfunctie. Dat wil zeggen dat zware metalen zich opstapelen in de bodem. Paddestoelen zullen deze stoffen ook opnemen. Lange tijd hebben veel mensen gemeend de giftigheid van paddestoelen te kun nen aantonen door een zilveren lepel rtiee te koken met het gerecht, de lepel zou dan zwart worden. Dit fabeltje is velen al slecht bekomen! Het plukken van paddestoelen is in Nederland dan ook verboden. Meest populaire soorten Zoals eerder genoemd is de champignon de meest bekende paddestoel in ons land. Daarnaast zijn er vele andere soorten, die vers verkrijgbaar zijn. Bij aankoop moeten verse paddestoelen er vers en goed uitzien. Koop nooit oude, bedorven, wormstekige of natte pad destoelen. Ze hebben geen smaak meer en kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. De paddestoelen zijn het lekkerst als ze zo snel mogelijk na aankoop bereid worden. Ze zijn eventueel nog 1 dag na aankoop te bewaren, in een geperfo reerde, open plastic zak in de koelkast of op een koele en donkere plaats. Waren paddestoelen vroeger typische herfstprodukten, met de tegenwoordige kweekmethoden zijn de meeste soorten het hele jaar verkrijgbaar. Of ze worden geïmporteerd uit o.a. Italië of Frankrijk of ze worden gekweekt in ons eigen land. Bekende soorten zijn: Champignon: kleine, witte paddestoel met talloze mogelijkheden. Reuzechampignon: grote champignon, de doorsnede van de hoed varieert van 5,5-11 cm. Leent zich uitstekend voor het vullen met vlees, kaas of groenten. Grotchampignon: wordt in grotten ge kweekt, de paddestoel is iets kleiner dan de gewone champignon en de smaak is iets beter. Oesterzwam: dit is eigenlijk een boom paddestoel. In Nederland worden ze te gen balen tarwestro gekweekt. Jonge exemplaren zijn het lekkerst. Er bestaan 2 variëteiten. De lichtpaarse oester zwam, ook wel tongetjes-oesterzwam genoemd (de smaak doet iets denken aan gebakken zeetong) en de grijze oesterzwam, ook wel kalfsoesterzwam genoemd (smaak lijkt iets op gebraden kalfsvlees). De lichtpaarse soort is ver krijgbaar gedurende de wintermaanden, de grijze soort is verkrijgbaar geduren de de zomermaanden. De oesterzwam is tevens gedroogd verkrijgbaar. Het voordeel van de oesterzwam is, dat hij niet slinkt tijdens de bereiding en hij is vrij lang houdbaar (wel enkele dagen in de koelkast). Cantharel of Hanekam: een paddestoel met een trechtervormige hoed en een korte, stevige steel. De kleur is oranje geel. De smaak is iets kruidiger dan de champignon. Eekhoorntjesbrood: buisjeszwam met licht- tot donkerbruine hoed. Deze pad destoel wordt veel gebruikt in de Duitse keuken. Het is een kruidige paddestoel, die tevens gedroogd verkrijgbaar is. Truffel: meest exclusieve paddestoel, deze soort is in smaak niet te overtref fen door een andere soort. Het vruchtli chaam groeit onder de grond en wordt opgespoord door afgerichte varkens en honden. Ze zijn erg zeldzaam en daar om erg duur. Een paar truffels in een gerecht geven al een buitengewone lek kere smaak aan dat gerecht. Deze soort is afkomstig uit Frankrijk en is daar be roemd voor het gebruik in ganzelever- paté's. Trompet de la mort (hoorn van over vloed): een aromatisch en smakelijke paddestoel. Geschikt voor het gebruik als groente en geschikt als vervanger van de dure truffel in paté's. Shi-take: meest gekweekte paddestoel ter wereld. Deze soort komt meestal ge droogd in de handel en is afkomstig uit China en Japan. In de Oosterse keuken is deze paddestoel onmisbaar. Behandeling in de keuken Paddestoelen moeten op de juiste ma nier behandeld worden wil de smaak be waard blijven en het beste tot zijn recht BROEKMAN MAKELAARDIJ OP SCHOT In een sportief gespeeld duel heeft Broekman Makelaardij zijn hoge posi tie op de ranglijst tegen het Castricumse De Oude Schimmel volledig waar ge maakt. Ondanks dat het niet op zijn sterkst uitkwam ging de 6-1 winst toch naar de Egmonders. Binnen 10 minuten stond Broekman Mak. al met 0-2 voor via doelpunten van Pieter Res. Deze snelle achterstand zat de Oude Schimmel niet lekker, men trachtte Broekman Mak. onder druk te zetten, maar diens verdediging met de weer teruggekeerde Ab Boendermaker als 'rust-brenger' gaf geen krimp. Broekman Mak. kwam vaak gevaarlijk door, maar de Oude Schimmel-doelman stond steeds goed op z'n post. Alleen te gen de inzet van Kees Bijman was hij niet bestand, 0-3. In de tweede helft een zelfde wedstrijd beeld, waarbij Broekman Mak. regel matig op de helft van de tegenstander te zien was. Wim Twisk bracht dit kracht- verschil tot uiting en scoorde 0-4. De laatste 10 minuten van deze matige wedstrijd brachten weer wat opleving. Kees Bijman bracht in een weer war van benen het verschil opnieuw op 4 doel punten 1-5. Pieter Res mocht 10 secon den voor tijd zijn derde en Broekmans zesde doelpunt score, zodat deze door scheidsrechter Jan Duinmeyer goed ge leide wedstrijd in Broekman Makelaar dij 'n heel terechte winnaar kreeg. komen in de gerechten. Als hoofdregel bij het schoonmaken geldt, dat lang wassen vermeden moet worden. Ge woon wassen moet alleen gebeuren in die gevallen wanneer het écht nodig is. Paddestoelen bevatten namelijk van na ture veel water en als ze in aanraking komen met water nemen ze extra water op. Bij het bakken of smoren komt dan te veel vocht vrij. Om dit vocht te verdam pen moet het gerecht te lang doorko ken, waardoor de paddestoelen taai en hard kunnen worden. Laat men pad destoelen lang in water liggen, dan stro men de aromatische stoffen weg, waar door er niets meer overblijft van de heerlijke smaak. Het schoonmaken kan op de volgende manier: beschadigde plekjes wegsnijden met een scherp mesje, vervolgens met een droog doekje de paddestoelen schoon vegen. Zijn de paddestoelen niet schoon genoeg, dan kunnen ze heel snel onder een koude kraan afgespoeld worden. Voor soepen en sauzen, de paddestoelen in dunne schijven snijden, voor groente in grovere stukken. In gemengde ge rechten kleine paddestoelen heel laten, grote exemplaren in vieren snijden of in achten of in dikke schijven. Bij braden, bakken of grillen, de hoed heel laten of deze in schijven van Zi cm snijden. Paddestoelen voor salades in z'n geheel koken, na afkoelen in dunne plakjes snijden. Voor de kooktijd van paddestoelen kunt u rekenen op 8-12 min. Voor gedroogde paddestoelen kunt u ervan uitgaan dat 50 g gedroogd over eenkomt met 500 g vers. Gedroogde paddestoelen kunnen 1 avond van tevo ren in de week worden gezet. Het wee- kwater kan gebruikt worden bij de bereiding. Weliswaar is het lang geleden dat wij Kerstmis vierden in Indonesië, maar de laatste jaren komen steeds meer herin neringen naar boven aan de jeugdjaren van weleer (tempo doeloe). Misschien omdat we er nu over mógen praten en gehoor vinden bij onze kinderen en de Nederlanders, die zich aanvankelijk af keerden van onze Indische beleveniseen. Er is daarbij ook een tijd van voor de oorlog, die ons herinnert aan vele dier bare gebeurtenissen. Eén van die herin neringen is een Kerst-viering op de Bli- tarweg 11a in het vroegere Batavia. Na de enorme opwinding van het Sinterklaas-gebeuren kwam nu de peri ode van voorbereiding van het Kerstfeest. Voor ons gezin was dat ook de spanning van het 'pak' uit Holland, van grootou ders en tantes. Iedere dag was er dat op windende gevoel: als we straks uit school komen, zijn er misschien ka- dootjes uit het land waar je ouders ge boren waren. Vage herinneringen aan het verlof in Holland spraken natuurlijk een woordje mee. Daarginds was het koud en er lag ijs op de sloten en overal een sneeuwwit kleed over velden en wegen. De tijd voor Kerstmis in Indonesië was ook de tijd van de natte moeson. Af en toe mochten we met de overburen mee in de auto en zo naar school. Ook wel eens werden we overvallen door een re genbui onderweg naar school en dan op de fiets natuurlijk. Een fiets was on denkbaar in je leven in Indonesië. En heel soms mochten we met zijn drietjes met de becak naar school. Dat was het fijnste van alles. Zo onder dat dakje te zitten van het driewielige karretje'*was zo knus en spannend! Dat de man die ons vervoerde een vreselijk vermoeiende job had, drong bij ons kinderen nog niet door. In de maand december werden overal de Indonesische kerstbomen, de cemara's, vervoerd. Op school werd de naald boom geplaatst in de overdekte speel plaats in een hoek. Door de leerkrach ten en de oudste leerlingen werd hij op getuigd. Buiten was het vaak schemerig door de wolkenhemel en dan waren die kaarsjes en vooral het engelenhaar pr achtig, prachtig! De schoolopzichter, uiteraard een Indo nesiër, stond tijdens de Kerst-viering met een lange stok in zijn handen. Bo venop die stok een enorme prop lappen en naast de 'sekolah' een emmer met water. Met spanning keken we toe of er niet een kaarsje brand veroorzaakte. De liederen, die we zongen, waren meerstemmig ingestudeerd en de herin nering aan dat 'In exelcis deo' vergeet ik nooit meer! Na de Kerst-viering op school was er na tuurlijk ook thuis van alles aan de hand: het pak uit Holland was gearriveerd! Voor zusje en mij uiteraard poppen met echt haar, sigaren voor vader, eau de cologne voor moeder en broerlief ont ving tekenmateriaal, geloof ik. Natuur lijk zat er nog meer in het pak, maar wat het allemaal precies was, is me ontschoten. De vakantie betekende voor ons het Hollandse feest thuis. Eerste Kerstdag waren de meeste gezinnen thuis. Maze len en de bof tierden welig en menig kind lag tijdens de Kerst-viering op de bank naast de 'kerstboom'. Ook in de huizen waren cemara's op gesteld. Meestal waren dat takken van die immense bomen. Een tak had iede reen wel, met de echte kaarsjes en beslist zilveren ballen. Soms waren dat ballen met van die prachtige afbeeldin gen erop: een landschap met een kerkje of een boerderij. Zacht klingelende klokjes en het trompetje waar je echt op kon blazen. Het diner was echt Hollands op deze en alle andere Eerste Kerstdagen bij ons thuis. Aardappels met doperwtjes en vermecelli-soep met balletjes vooraf. Meestal gebraden wild, dat door mijn vader meteen als biologieles werd ge bruikt: ontleden en het skelet in elkaar flansen, Wij zijn ons hele leven behept geweest met het benoemen van allerlei skeletdelen tijdens onze vele wandelin gen in de natuur. Mijn vader was en is nog bioloog tot in zijn haarwortels. Enfin, de pudding met vruchtjes en sap was het slot van onze Kerst-maaltijd en daarna kwam het ware Kerstfeest. Allen zaten in de huiskamer om de boom ge schaard. Ook hier weer de vochtige kaarsendover naast vader. Schuchter klonken onze stemmen, want de span ning voor brand zat er goed in. Heerlijke eigen gebakken koekjes. Eén van de weinige keren dat moeder de scepter zwaaide in de keuken en wij mochten helpen. En zelfgemaakte advo caat van eieren en arak. Een glaasje met veel slagroom mochten wij proeven. Tot slot het Kerstverhaal. Natuurlijk speelde dit zich af in een land van ijs en sneeuw, sleetje rijden en bittere kou. Het verhaal uit het boek 'De Kerstspro ken' uit het pak uit Holland. Alle kaars jes waren inmiddels half opgebrand en gedoofd, want Tweede Kerstdag kwam ook nog! En buiten gutste de regen, ra men en deuren waren dicht. Een heel warme en gezellige eerste Kerstdag in Indonesië. Onkie den Hoed GEVONDEN VOORWERPEN Gevonden: vlaggestok; lipssleutel; bok je; lichtblauwe handschoen; kinderhor loge; sleutel aan ring; gouden kettinkje; sleutel in etui; 2 sleutels; pas 65 t.n.v. A. Koning; fietspomp; gouden dames horloge; sleutelbos met 5 sleutels; brui ne portemonnee; sleuteltje; fietssleutelt- je; bruine handschoen; 2 blauwe hand schoenen; bos sleutels met label; zilve ren oorhanger; 2 suède handschoenen; schooltas met konijnenkop; zwarte por temonnee; paarse oorbel; 3 sleutels; leesbril en een fietssleuteltje. Goederen afhalen op woensdag- en za terdagmiddag tussen 14.00 - 16.00 uur, bij het politiebureau. Waar kijkt u naar als u een glas koopt? Naar de vorm? Naar de prijs? De ver pakking? Of bekijkt u allereerst of het glas wel functioneel is? Voor sommige mensen is het uitzoeken van drinkglazen een kwestie van gevoel. De vorm van het glas moet aanspreken. In een oog opslag wordt dikwijls besloten welk glas men aanschaft. Of het ook nog functio neel is, komt dan niet aan de orde. Glas heeft een hele lange geschiedenis. Uit opgravingen is gebleken dat het al zo'n 1500 jaar voor Christus door de Egyptenaren werd vervaardigd. De glas blaaskunst bestond toen nog niet. Die werd veel later, zo rond het begin van onze jaartelling, uitgevonden. De Ro meinen namen de kunst van het glasbla zen over en brachten haar tot verdere ontwikkeling. Vanaf de elfde eeuw is er een opleving van de glasindustrie in Venetië. Het Ve- netiaanse glas beheerst tot het einde van de 17e eeuw de markt en in andere Eu ropese landen wordt het Venetiaanse voorbeeld zo goed mogelijk gevolgd. In Nederland en Noord-Frankrijk zijn, rond het jaar 1600, bijna alle glasmanu- facturen in handen van de broers Henri en Léonard Bonhomme, beroemd om de hoge kwaliteit van hun produkten. Kristal Uit Engeland en uit Bohemen komt iets anders. Een nieuwe glassoort: kristal, dat een hogere helderheidsgraad heeft en zich daarbij uitstekend leent voor de vele versieringen die in de 17e en 18e eeuw in de wereld van het glas het mo debeeld bepalen. De prachtig versierde, kostbare drinkglazen blijven heel lang het voorrecht van de rijken. Maar tijden en gewoonten veranderen. Eerst langzaam, maar al gauw sneller gaan vanaf 1960 meer mensen de drank jes van de rijken drinken. De glasfabrie ken zijn dan al begonnen drinkserviezen te vervaardigen die betaalbaar zijn. In de 20e eeuw worden er glazen ontwik keld die qua vorm op de functie van het glas zijn afgestemd. Geur van wijn Waarom is het zo belangrijk om wijn uit het juiste glas te drinken? Die vraag is snel beantwoord. Omdat zelfs een goede wijn, in het verkeerde glas ge schonken, reukloos en smaakloos wordt. En om die geur en smaak gaat het uiteindelijk allemaal. Natuurlijk komt daar nog een aantal punten bij, zoals de temperatuur van de wijn, de helderheid van het glas en niet te verge ten de hoeveelheid wijn in het glas. Het oog wil ook wat, dus moet een glas helder en vooral neutraal van kleur zijn. De kleur van de wijn moet goed beke ken en beoordeeld kunnen worden, want deze openbaart veel over het type wijn dat u drinkt, zoals bijvoorbeeld zijn samenstelling, herkomst en leeftijd. Functioneel glas Een functioneel glas is aan de onder kant van de kelk voldoende breed om de wijn in de gelegenheid te stellen zijn geurige bouquet te ontvouwen. De rand van het glas mag daarentegen niet zo wijd zijn dat de geur onmiddellijk weer vervliegt. Een iets taps toelopende bo venkant draagt ertoe bij dat u lang van de heerlijke geur kunt genieten en dat verhoogt de smaak. Bovendien moet het glas goed hanteer baar zijn en dat betekent dat de steel lang genoeg moet zijn. Wijnglazen met lange stelen zijn momenteel veel ge vraagd en dat is niet verwonderlijk, als j je ziet hoe elegant zo'n glas kan zijn. Een wijnglas wordt overigens uitslui tend aan de steel of de voet vastgehou den, nooit aan de kelk. Er mogen name lijk geen vingerafdrukken op het glas verschijnen en het is niet uitgesloten dat u uw hand ruikt (zeep, sigaretten, hand- creme) in plaats van de wijn. Speciale drankjes De vorm van het cognac-glas is zo ver weven met de functionaliteit ervan, dat niemand daar meer bij stilstaat. Door de korte steel en brede onderkant past het glas precies in de handpalm. Cognac vereist dat u het glas iets verwarmt met de hand, zodat het prachtige aroma los kan komen, terwijl u de drank in het glas laat ronddraaien. In Engeland wordt zo'n glas ook wel snifter" ge noemd (een glas om aan te snuiven dus). Het port-glas is meestal een gewoon, klein wijnglas. Vooral rode port heeft dikwijls een bijzonder aangenaam bou quet en verdient een glas waarin dit tot zijn recht komt. Omdat een versterkte wijn zoveel zwaarder is dan gewone wijn, drinkt u er veel minder van en hoeft het glas niet groot te zijn, terwijl het niet speciaal taps hoeft te lopen. Verfijnde geur Een sherry-glas is in zijn geheel kleiner, maar naar verhouding hoger en smaller dan een wijnglas. Een droge sherry, zo als een mooi Fino of Manzanilla, is deli caat en heeft een verfijnde geur. Eigen schappen die hoge eisen aan het glas stellen. Bij champagne, spumante en andere mousserende wijnen heeft u in principe de keuze uit twee heel verschillende gla zen: de flüte en de coupe. De gracieuze flüte is natuurlijk heel feestelijk om te zien en heeft de eigenschap de delicate geur van de wijn goed vast te houden, terwijl de wijn lang blijft mousseren. Zoals u ziet zit er nog heel wat aan vast aan een goed glas, vandaar dat de glas fabriek Leerdam, die reeds vele jaren zich toegelegd heeft op het creëren van mooi en functioneel glas, zegt: ,,Kijk de volgende keer voordat u uw glas vol schenkt eens naar het lege glas, want een mooi glas is een stuk geschiedenis en cultuur!"

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Uitkijkpost : nieuwsblad voor Heiloo e.o. | 1986 | | pagina 10