Abdijen in
de Lage Landen
5
Boeken over Egmond:
Bibliotheek Heiloo
volop in kerstsfeer
Opbrengst glasbak steeg
MICHEL VAN DER PLAS
1
WAT WIL JIJ
LATER WORDEN?
NETZO GROOT
ALS JIJ.
DE GLASBAK SNAKT NAAR GLAS
HOE STEL JIJ JE
JE TWEEDE LEI/EN VOOR?
TWEEDE? IK BEN AL
AAN M'N DERDE T0E
DE GLASBAK SNAKT NAAR GLAS
UITKIJKPOST 20 DECEMBER 1989
Je zou het je vandaag de dag nog
maar moeilijk kunnen voorstellen,
maar onze westerse samenleving is
voor een zeer belangrijk deel
gestoeld op het middeleeuwse
kloosterleven. Het kerkelijk leven,
nauw verbonden met de activiteiten
van de adel en de later opkomende
burgerij, beïnvloedde veel sterker
dan nu het geval is de wereldlijke
ontwikkelingen. Tegenwoordig zijn
kloosters en abdijen oude en soms
majestueuze gebouwen, waarvan ve
len niet weten wie er wonen, of ster
ker nog: dat er mensen wonen. En
dat laatste is wel degelijk het geval.
Het boek 'Abdijen in de lage landen;
en de mensen die er wonen' van Mi
chel van der Plas en fotograaf Robin
Lutz illustreert dit. Het boek draait
juist om de bewoners van abdijen.
Het werd samengesteld naar aanlei
ding van een reeks 'abdij
portretten', die dit najaar door de
KRO en de BRT werd uitgezonden.
Eén van die abdijen is de Abdij van
Egmond.
De essentie van het boek wordt door
Michel van der Plas aangegeven in
de inleiding: 'Dit boek wil proberen
een beeld te geven van het leven, ge
leid door de mannen en vrouwen in
de Lage Landen, die ingetreden zijn
in de oude religieuze orden van de
Katholieke Kerk. Het gaat daarbij
uit van twee gegevens: de oude or
den zelf en de huizen die zij heden
ten dage in onze streken bewonen en
onderhouden
'Abdijen in de Lage Landen' is het
resultaat van een ontdekkingsreis
langs meer dan veertig kloosters en
abdijen in Nederland en België: een
prachtig en rijk geïlustreerd boek
dat een indrukwekkend beeld geeft
van de mannen en vrouwen die de
kloosters en abdijen bevolken, hun
respectievelijke orden en hun onder
komens. Daar de nadruk echter niet
op de gebouwen ligt - hoewel de ar
chitectuur vaak verbluffend en fraai
is - geeft het boek juist een toelich
ting op de werkelijkheid binnen de
muren. Enerzijds is er telkens een
beschrijving van de geschiedenis, an
derzijds zijn er de getuigenissen van
de bewoners. Het boek is als het wa
re een inleiding op het geesteliik le
ven van de abdij-bewoners.
ABDIJ VAN EGMOND
Het eerste hoofdstuk van het boek
gaat onder andere over de Abdij van
Egmond. Deze abdij hoort toe aan
de orde der Benedictijners, welke or
de ook bij andere abdij-
beschrijvingen in het boek veelvul
dig voorkomt. De historie van de
Egmondse abdij wordt vanaf het al
lereerste begin geschetst: de stichting
van een kloosterkerk voor vrouwen
in de tiende eeuw door Graaf Dirk I
van Holland, de bouw van het Ben-
dictijner klooster in de veertiende
eeuw en de verwoesting daarvan tij
dens de beeldenstorm in 1573. De
draad wordt weer opgevat, wanneer
in 1935 het huidige kloostergebouw
neergezet wordt naar een ontwei"p
van architect A.J. Kropholler. Deze
beschrijving wordt gevolgd door een
schets van het hedendaagse leven
van de ongeveer 25 bewoners van de
abdij. v
Na Egmond komen ook Oosterhout,
Doetinchem en Vaals met hun Bene
dictijner abdijen aan bod, waarna de
'oversteek' naar Vlaanderen wordt
gemaakt. De volgende orden zijn die
van de Cisterciënzers, Trappisten,
Norbertijen, Augustijnen, Carmelie-
ten, Franciscanen en Clarissen. Tel
kens schetst Van der Plas een alge
mene historie van de orde, gevolgd
door een beschrijving van enkele ab
dijen en hun bewoners. Fotograaf
Robin Lutz illustreert de informatie
overeenkomstig: sfeervolle plaatjes
van de binnen- en buitenkant van de
abdijen, treffende opnamen van de
ft
V -• - - -A
bewoners en bewoonsters in hun da
gelijkse activiteiten.
OVERZICHT
Het boek wordt besloten met een
overzicht van praktische informatie
per besproken abdij: een samenvat
ting van de historie, het adres, de
mogelijkheid tot verblijf, de werk
zaamheden, enzovoort. Dit over
zicht wordt voorafgegaan door een
uitleg door de abt van de Sint Pieter
sabdij in Steenbrugge.
Voor Michel van der Plas bestond er
een aanvullende, persoonlijke moti
vatie voor zijn rondreis langs de ab
dijen in de Lage Landen: een sterke
behoefte aan ontmoetingen met ker
nen van evangelisch samenleven ter
zijde van de spanningen die de ka
tholieke geloofsgemeenschap zijn
gaan beheersen. De rondreis was
voor hem een herontdekking van het
harmonie-model. Eén van de aspec
ten van troost die van de kloosters
heden ten dage uitgaan is de daarin
te vinden goede wil om verschillend
denkenden en voelenden te doen sa
menleven in onderlinge liefde, ver
draagzaamheid en uitwisseling. Dit
werd, onbedoeld, het voornaamste
thema van het boek.
Uitgaven over een dorp, streek of re
gio wekken snel de interesse van de
Evenals andere jaren zijn de ten
toonstellingsruimten in de biblio
theek gewijd aan het Kerstfeest. Van
de tentoonstelling en mee te nemen
materialen volgen hieronder enkele
voorbeelden.
Allereerst staan in de afdeling vol
wassenen boeken met verhalen over
het Kerstfeest en de -gedachte. De
mooiste kerstverhalen is een bundel
vertellingen uitgegeven door uitgeve
rij Het Spectrum. In deze bundel
staat een grote verscheidenheid aan
korte verhalen variërend van Hans
Christian Andersen tot Simon Car-
miggelt. In het boek 'Alle kerst
boodschappen van koningin Julia
na' zijn alle toespraken gebundeld,
die prinses Juliana gedurende haar
regeringsperiode gehouden heeft.
Naast de boeken met verhalen staan
ook o.a. boeken tentoongesteld met
betrekking tot het Kerstfeest. Deze
boeken kunnen gaan over het koken
met het Kerstfeest, het maken van
Kerstversieringen het feestelijk dek
ken van de feesttafel, etc. 'De feeste
lijke tafel' van Gerard Verschoor
biedt enkele ideeën, voor een echte
Kersttafel.
In de jeugdafdeling staan boeken
over Kerst voor de jeugd vanaf pren
tenboeken tot een leeftijd van onge
veer 14 jaar. 'De geboorte: drie
Kerstvertellingen' is een bundel met
drie verhalen waarin een ezel, een
jonge weduwe en een Romeinse
commandant vertellen hoe zij de ge
beurtenissen rondom de geboorte
van Jezus hebben ervaren. 'The
Snowman' is een videoband over een
jongetje dat een sneeuwpop maakt,
die 's nachts tot leven komt. Het ver
haal van Maria van Christiane Gaud
en Bernard Descouleurs is een ver
haal over het leven van Maria.
In de muziekafdeling staan de gram
mofoonplaten, cd's en de bladmu
ziek over het Kerstfeest 'Young
Christmas' is een album kerstmuzek
van Tom Parker. Van Parker bezit
de bibliotheek ook een cd onder de
titel 'Christmass album'. In de mu
ziekafdeling kunt u ook bladmuziek
lenen van bekende en minder beken
de kerstliedjes. Een voorbeeld hier
van is 'Kerstliedjes om te zingen en
te spelen' van Ton Koopman.
Hopelijk vindt u in de bibliotheek
Heiloo iets van uw gading voor de
komende feestdagen. De bibliotheek
is alleen de Tweede Kerstdag geslo
ten. De overige tijden blijven onge
wijzigd. Meer informatie over de
openingstijden kunt u krijgen via te-
lef oonnummen 33.7845
GLASBAK
bewoners ervan. Zeker wanneer, zo
als het geval is met 'Abdijen in de
Lage Landen', de 'regio' nog op de
voorkant van het boek prijkt ook.
Maar niet alleen in gedrukte vorm
staat de Abdij van Egmond in de be
langstelling. Bij boekhandel Deute-
kom aan de Heerenweg is een etala
ge speciaal ingericht rondom het
boek van Van der Plas en de abdij.
De abdij-gemeenschap was zelfs be
reid enkele voorwerpen beschikbaar
te stellen ten behoeve van de inrich
ting hiervan. Zo kan men een oor
spronkelijke houten stoel uit de bi
bliotheek bekijken.
De boekhandel heeft het onderwerp
iets verbreed: er is ook plaats inge
ruimd voor een andere streekuitgave
met betrekking tot Egmond: 'Het
kasteel van Egmond' door ir. Ar
nold Bakker. Een gelukkige keuze
omdat abdij en kasteel - met name
tot de zestiende eeuw - zoveel met el
kaar te maken hadden.
Deze uitgave van Pirola is het eerste
boek over het 'Slot op de Hoef' dat
alle aspecten daarvan belicht. Zowel
de oorsprong, de bloei en de onder
gang van dit buitengewoon indru
kwekkende Egmondse kasteel wor
den vakkundig behandeld. De
schrijver wijdt ook veel aandacht
aan de ontgraving van de oude fun
damenten en het opmetselen daar
van, wat sinds de jaren '30 heeft
plaatsgevonden. Daardoor is het
zichtbaar hoe groot het kasteel ooit
geweest is: één van Noordhollands
meest imposante kastelen.
'EGMONDSE KERST'
Met de boeken 'Abdijen in de Lage
Landen' en 'Het Kasteel van Eg
mond' kan men een 'Egmondse
Kerst' beleven. De gebouwen krijgen
door hun historie een betekenis in
het hedendaagse leven. Diezelfde ge
dachte vinden we terug in het
Kerstfeest.
HEILOO - De Stuurgroep Promotie
Glasbak kan terugkijken op een suc
cesvol 1989. In de eerste helft van
het jaar gooiden de Nederlanders
ruim 120.000 ton glas in de glasbak,
6°7o meer dan in dezelfde periode
van het jaar daarvoor. Daarmee
blijft ons land met jaarlijks ruim 16
kilo per hoofd van de bevolking bij
de eersten op de wereldranglijst
behoren.
De voortdurende campagne van de
Stuurgroep om de Nederlander te
stimuleren (meer) glazen flessen,
potten en ander verpakkingsglas
naar de ruim 13.000 glasbakken in
ons land te brengen, blijkt dus dui
delijk succes te hebben. In septem
ber is gestart met een nieuwe cam
pagne, speels uitgevoerd met car
toons,* vooral om ook de jeugd tot
-beter gtesbffkgebriMk te stimulererr.
Deze campagne wordt thans voor
tgezet met een nieuwe serie tekenin
gen van met elkaar pratende flessen
en potten.
Om begrijpelijke redenen neemt de
glasconsumptie in de maand decem
ber sterk toe. De Stuurgroep Promo
tie Glasbak ziet dat glas natuurlijk
graag in de glasbak terug. Boven
dien worden alle Nederlanders opge
roepen 'méér glas in glasbak' bij het
rijntje goede voornemen voor het
nieuwe jaar te voegen.
iGLASBAK