3
LEUKE MEID
Veertig jaar hengelsport in
Heiloo bij De Vroegte Wint
1
GOEDE KANS DAT ZE
HAAR SCHOOL AFMAAKT
De Instantie
Stichting Ouderenwerk Heiloo:
royaal uit z'n jasje gegroeid
I
DeVroegte
pêÉÊ
ggf§^ - |fg|S
m
UNICEF geeft ze toekomst.
GIRO 121 DEN HAAG
EUROPEES JAAR
PAGINA 6
UITKIJKPOST 17 NOVEMBER 1993
HEILOO - Nodig een stuk of wat
enthousiaste vissers uit en laat hen
aan het woord over hun hobby: het
kan niet anders dan dat je onder de
indruk raakt van hun toewijding en
kennis. Bij hengelsportvereniging
De Vroegte Wint in Heiloo lopen
heel wat van die kenners rond. Ko
mend weekend vieren zij, samen
met al die andere leden, het 40-jarig
bestaan van hun vereniging, die in
1953 onder aanvoering van Hein
Scholten in de toenmalige Rustende
Jager werd opgericht. Scholten
werd voorzitter en bedacht ook de
naam De Vroegte Wint, waarvoor
hij met een fles jenever werd be
loond door de barkeeper van 'De
Rus'. De geest in een fles, de spirit
in de vereniging. Dat mag je wel
zeggen na vier decennia. Een bloei
ende vereniging in Heiloo, waarvan
de leden in bijna al het Heilooër wa
ter hun hengeltje mogen uitwerpen.
Strijd om het viswater, dat was in feite
de reden waarom De Vroegte Wint werd
opgericht als afsplitsing van de Alk-
maarse vissersclub. En voorzitter Hein
Scholten heeft er samen met zijn
bestuur, met namen als Huijzer, Van
Geilswijk, Hoet, Oppendijk, Boonstra,
Jansen en Van Straaten, alles aan ge
daan om zoveel mogelijk viswater te
verkrijgen voor DVW. Het begon met
de Oosterzijpolder, die via de firma Dil
in Akersloot van het Lange Rond werd
gepacht. De machtiging werd verkregen
en dit was het startsein voor een bijna
continue uitbreiding van het viswater,
dat nu nagenoeg heel Heiloo beslaat.
Zandwinning Plan Oost
Dat ging overigens niet altijd zo makke
lijk als men zou denken. Bijvoorbeeld
ontstonden de eerste vijvers in Plan
Oost ten gevolge van zandwinning met
de bedoeling de putten later weer dicht
te gooien. In deze 'gaten in de bodem'
stond vanzelfsprekend water en waar
water is trekt de vis naar toe. Onder in
vloed van De Vroegte Wint werden de
putten omgedoopt in de vijvers, zoals
we die vandaag de dag nog aantreffen.
Dat is wel iets anders dan tegenwoordig.
Nu wordt de aanleg van vijvers in
woonwijken - bijvoorbeeld Ypestein -
ingepland in de ontwikkeling.
Natuurlijk is het belang van de leden -
hen de mogelijkheid bieden om te kun
nen vissen - het meest belangrijk voor
het bestuur van De Vroegte Wint. Maar
daarvoor is het onder andere nodig dat
het water goed beheerd wordt. De vere
niging is hier zelfs aansprakelijk voor,
zoals in het huurcontract met de eigena
ren van de diverse stukken water is vast
gelegd. Niet vissen vanuit bosschages is
één van de regels, die daarbij geldt, of-
tewel zorg voor het goed blijven van de
waterkant.
Vergunningen
Een middel om het beheer zo goed mo
gelijk te controleren is het verplicht stel
len van een vergunning voor mensen,
die in de waters onder het beheer van
DVW willen vissen, bijvoorbeeld ook
voor (zomer)gasten in de gemeente. De
praktijk leert dat er bijna voor iedere
gemeente een aparte vergunning nodig
is. Er is wel een landelijke vergunning,
maar daarmee kan men niet zomaar in
elk water z'n hengeltje uitwerpen. Een
soort viswater-catalogus is nodig om te
bepalen of er ergens al dan niet gevist
mag worden. In samenspraak met ande
re verenigingen en in federatie- en
bondsverband wordt wel gewerkt aan
een verbetering van deze situatie, maar
zover is het nog niet.
Al klinkt het simplistisch, om te kunnen
vissen moet er natuurlijk vis in het wa
ter zwemmen. En daarvoor is de kwali
teit van het water van belang. De
Vroegte Wint kan op zich weinig aan de
kwaliteit van het water doen, maar wel
worden er controles uitgevoerd. Maan
delijks wordt op negen plaatsen in Hei
loo een watermonster genomen aan de
hand waarvan ondermeer het zuurstof-
en chloorgehalte wordt bepaald. Deze
informatie wordt gestuurd naar de over-
koepelende organisatie NWS en na
tuurlijk wordt de uitkomst van de
metingen binnen Heiloo gebruikt.
Plotselinge sterfte
Een bekend voorval is de plotselinge,
massale vissterfte in de vijvers langs de
Ewisweg een jaar of vijf geleden. Het
water was nagenoeg dood: zuurstof
bleek nauwelijks aanwezig door een
overstort vanuit het riool ten gevolge
van hevige regenval en een dikke laag
kroos. In overleg met de betreffende in
stanties is toen de doorstroonf van het
water verhoogd en is het water weer op
het gewenste peil gekomen.
Overleg is hierbij een sleutelwoord. Dat
geldt bijvoorbeeld ook wanneer het uit
diepen of uitbaggeren van sloten aan de
orde is. Al te gemakkelijk kunnen hier
door vele vissen zinloos verloren gaan.
Een simpele ingreep - een deel van de
sloot wat dieper uitgraven, zódat hierin,
al was het een oase, water blijft staan -
kan dit leed voorkomen. Een dergelijke
oplossing is er ook wanneer de sloten
rondom zwembad 't Baafje droog val
len wanneer het zwembad gereinigd
moet worden.
Bijzondere soorten
Over de hele linie zijn de DVW-ers te
vreden en zelfs trots op het Heilooër vis
water. Die trots is ondermeer gebaseerd
op het voorkomen van enkele bijzonde
re vissoorten in de Boekelermeer, waar
de beschermde modderkruiper en de
bittervoorn nog rondzwemmen. Enige
zorgen hebben zij wel door de komst
van de vuilverbranding en de uitbrei
ding van het bedrijventerrein. Regelma
tig moeten er sloten en tochten afgevist
worden en de. gevangen vis wordt dan
overgezet naar ander water. Hierover
heeft DVW weer contact met de uit
voerders van de betreffende werkzaam
heden.
Ook andere ontwikkelingen hebben ef
fect op het water, zoals het omzetten
van weideland in bollengrond. Een an
dere grondsamenstelling en andere be
mesting zijn merkbaar in de biotoop
van het water. Bijvoorbeeld is de snoek
gevoelig voor deze veranderingen. Het
merendeel van de vissers voelt zich
nauw betrokken bij deze zaken. 'We
zijn geen natuurbeschermers, maar wel
voor 98 procent natuurmensen', aldus
de DVW-ers.
Biologische kringloop
Daarnaast hebben zij zich te houden
aan tal van regels, die gelden wat betreft
het vissen. Een deel hiervan is landelijk'
vastgesteld, maar een deel ook door de
vereniging zelf. Zo heeft de ledenverga
dering enige tijd terug bepaald dat grote
snoeken niet uit het water gehaald mo
gen worden. Het geeft natuurlijk een
kick om zo'n kanjer aan de haak te
slaan.
En voor de visstand zou het ook goed
zijn de grootste exemplaren uit het wa
ter te halen: de kleinere krijgen zo meer
kans. Een korte toelichting is op z'n
plaats. Grote snoeken eten ook hun
kleinere soortgenoten op, in plaats van
bijvoorbeeld witvis. Meer witvis bete
kent minder watervlooien in het water
en daardoor neemt de hoeveelheid algen
weer toe, wat slecht is voor de water
kwaliteit. De biologische kringloop
moet blijven bestaan.
Aandacht voor de jeugd
Over alle ontwikkelingen doet De
Vroegte Wint verslag aan haar leden.
Bijvoorbeeld wordt er aan de - momen
teel ruim 300 - jeugdleden regelmatig
een informatieblad verstrekt met uiteen
lopende onderwerpen: verslagen van
wedstrijden, beschrijving van vis- en an
dere diersoorten in en om het water, de
natuur in het algemeen, gedrag langs de
waterkant en verenigingszaken. De
jeugd krijgt veel aandacht. Goede infor
matie is noodzakelijk, zo meent het
bestuur. Aan het enthousiasme van de
jongste leden tijdens bijvoorbeeld de
wedstrijden is te merken dat dit effect
heeft. Heel wat anders dan bij een groot
deel van de volwassen leden, die meer
'vergunningkopers' dan 'verenigings
mensen' zijn.
Dat laatste weerhoudt DVW er overi
gens niet van om alle taken met grote
zorgvuldigheid uit te voeren. Zo werd
dit jaar nog snoekbaars en aal uitgezet
om voor deze soorten het gewenste peil
intact te houden. Deze vissen werden
betrokken van de kwekerij van de Orga
nisatie ter Verbetering van de Binnen
visserij. Ook werden het afgelopen
seizoen weer tal van wedstrijden gehou
den voor de verschalende disciplines
binnen de vereniging: senioren heren en
dames en jeugd. Uitslagen hiervan wer
den regelmatig in de Uitkijkpost gepu
bliceerd.
Jubileumfeest
Aan het eind van het jaar staat tenslotte
de viering van het 40-jarig bestaan op
het programma. Op zaterdag 20 novem
ber wordt er voor de jeugd een middag
met Oudhollandse spelletjes gehouden,
waarvoor ieder een uitnodiging heeft
ontvangen, 's Middags staat er een re
ceptie op het programma, van 16.30 tot
18.00 uur in het restaurant van sporthal
't Vennewater. Naast belangstellenden
en genodigden zijn natuurlijk ook alle
leden van De Vroegte Wint welkom, 's
Avonds is er tenslotte nog een feesta
vond, alleen toegankelijk voor geno
digden.
Voor wie tijdens de receptie 's middags
zijn of haar felicitaties vergezeld wil la
ten gaan van een cadeau, geven wij
graag de suggestie door van De Vroegte
Wint: 'Het bestuur van DVW heeft ge
meend uw gift ten goede te laten komen
aan de gehandicapte kinderen in Hei
loo, om ook deze te laten delen in onze
feestvreugde'.
Hengelsp'Ortvereniging^
FVXWl
"Waarom zou ze 'm niet af maken?"
Nou, ze zou bijvoorbeeld geen mogelijk
heid meer kunnen hebben om naarschool
te gaan. Omdat ze moet werken, met haar
ouders. Om in het onderhoud te kunnen
voorzien. Terwijl scholing daarbij juist zo
belangrijk is. Geld om haar lessen te laten
volgen is er bovendien niet. En de kennis
om zelf enig basisonderwijs te kunnen
geven ontbreekt bij de plaatselijke
bevolking.
UNICEF geeft opleidingen voor onder
wijzers, bouwt scholen en levert les
materialen. Binnen deze onderwijs
programma's wordt veel aandacht
besteed aan voorlichting over voeding,
gezondheidszorg en de eigen leefomge
ving. Daardoor hebben al duizenden
kinderen kennis opgedaan, die ze helpt
bij het opbouwen van een volwaardig
bestaan. Zodat we kunnen spreken van
verbeterde levenskansen in de honderd
achtentwintig gebieden waar UNICEF
werkt. En dat willen we graag zo houden.
Steun UNICEF. Bel 070 - 3339300.
4
HEILOO - Ouderen, senioren, 55-
plussers: ze vormen de nog steeds
groeiende doelgroep van de Stich
ting Ouderenwerk Heiloo. Bijna
wekelijks is in de Uitkijkpost het
een en ander te lezen over de activi
teiten van deze stichting en verwan
te organisaties. Opvallend is daarbij
natuurlijk de berichtgeving over de
educatieve en creatieve activiteiten:
cursussen, lezingen enzovoort zijn
er te kust en te keur. Maar er ge
beurt meer bij de Stichting Oude
renwerk Heiloo, zoals blijkt in een
gesprek met de fulltime coördinator
van de organisatie, Gerrit Zeeman.
Het gesprek vindt plaats in 't Tref
punt, het centrum voor het oude
renwerk, aan de Westerweg in
Heiloo. Hoe lang dat nog zo zal zijn
is maar de vraag. De stichting is let
terlijk uit z'n jasje gegroeid.
't Trefpunt aan de Westerweg beschikt
ondermeer over enkele kantoorruimtes
en een leslokaal. Dat laatste zou alleen
al met de vele groepen van de talencur
sussen overbezet zijn. De kantoren zijn
te klein voor de mensen die beroepsma
tig en vrijwillig zich inzetten voor het
ouderenwerk. Gelukkig zijn er nogal
wat parttimers, zodat de kantoorbezet
ting over ochtenden en middagen ver
spreid kan worden.
,,In feite is de accommodatie voor het
ouderenwerk al twintig jaar te klein",
zegt Zeeman. ,,Er zijn nu plannen voor
nieuwbouw aan de Pastoor van Muijen-
weg. Wij hebben samen met de oude
renbonden al een plan van eisen
opgesteld, maar de stand van zaken op
dit moment is niet bekend. We blijven
natuurlijk wel aandringen. Als je het
vergelijkt met andere accommodaties,
zoals gemeentehuis, jongerenwerk en
muziekschool, hebben we ook recht op
een betere huisvesting".
Open voor iedereen
Wekelijks trekken de activiteiten van de
Stichting Ouderenwerk Heiloo tussen
de 1.000 en 1.500 deelnemers. Die acti
viteiten variëren van sport tot taalcur
sussen en van creatieve tot educatieve
zaken. ,,De stichting werkt voor iede
reen in Heiloo, men hoeft geen lid van
een ouderenbond te zijn", legt Gerrit
Zeeman uit. „Openstaan voor iedereen,
dat is kenmerkend voor onze stichting.
Wanneer er activiteiten van start gaan,
proberen we zo snel mogelijk een eigen
bestuur daarvoor te formeren. Men is
dan onafhankelijk, ook financieel, al
bieden we waar nodig nog wel on
dersteuning".
Naar deze formule zijn er al heel wat
bestuurtjes actief binnen het ouderen
werk, bijvoorbeeld het tennis en de cur
sussen Engels. Ook voor de zojuist
gestarte wandelclub is het de bedoeling
dat een eigen bestuur de organisatori
sche en financiële zaken gaat regelen.
„Ouderen zijn meer dan uitstekend in
staat om hun zaakjes zelf te regelen",
aldus Gerrit Zeeman.
Kostendekkend
In tegenstelling tot wat te gemakkelijk
wordt gedacht, moeten de deelnemers
aan de activiteiten van de Stichting Ou
derenwerk Heiloo de kosten hiervoor
nagenQeg volledig zelf opbrengen. De
activiteiten dienen kostendekkend te
zijn, anders is doorgang niet mogelijk.
De stichting krijgt per jaar in totaal
4.000 gulden subsidie voor de activitei
ten. Dat vergt de nodige creativiteit bij
het opzetten van bijvoorbeeld cursus
sen: de subsidiekraan kan niet op elk ge
wenst moment open gedraaid worden.
Een oplossing die gevonden is, is de in
schakeling van ouderen als docent.
„We maken goede afspraken met de
docenten, van wie een aantal in feite als
semi-vrijwilliger bij ons aan de slag
gaat", verklaart Zeeman. Op die ma
nier snijdt het mes aan «teerdere kan
ten. Allereerst kan er een activiteit
worden opgezet, vervolgens blijven de
kosten beheersbaar en tenslotte blijven
senioren die kennis hebben van een be
paald onderwerp of vak actief bij de sa
menleving betrokken. „Niet alleen
consumeren, maar ook produceren",
noemt de SOH-coördinator dit.
De 'productie' wordt overigens zorgvul
dig afgestemd op het aanbod in de ge
meente Heiloo. Wanneer blijkt dat er
behoefte is aan een bepaalde activiteit,
dan wordt eerst gekeken of iets -derge
lijks al bestaat in Heiloo, eventueel bij
een andere vereniging of organisatie. Is
dit het geval, dan wordt getracht één en
ander met elkaar te combineren. „Soms
lukt dit, zoals bij het volleybal, soms
lukt het niet. Maar we proberen andere
verenigingen altijd te motiveren een ac
tiviteit overdag op te zetten voor oude
ren. Lukt dit niet, dan gaan we zelf aan
de slag, zoals met het tekenen en schil
deren het geval is", zegt Gerrit Zeeman.
Infocentrum
Het is in de inleiding van dit artikel al
gezegd, er gebeurt meer bij de Stichting
Ouderenwerk Heiloo. Een zeer belang
wekkende activiteit is de start van het
Infocentrum voor senioren. Voortgeko
men uit een suggestie van de Beleids-
raad voor Ouderen, waarin diverse
verenigingen, instellingen en de gemeen
te samenwerken, is het momenteel een
goed lopend onderdeel van het oude
renwerk.
Op diverse plaatsen in de gemeente zijn
de molens met 'Gele Gidsjes' te zien en
vele hulpverleners (en anderen) ontvin
gen reeds het 'Handboek Ouderen Hei
loo', waarin informatie geboden wordt
over allerlei zaken, die voor ouderen
van belang is. De losse gidjes worden zo
actueel mogelijk gehouden en dus regel
matig vernieuwd. Alle gidsjes samen
vormen het handboek. De belangstel
ling voor deze publicaties van het Info
centrum is vanaf het eerste moment
gigantisch geweest.
De start werd mogelijk door een eenma
lige subsidie van de gemeente Heiloo.
Nu moet de Stichting Ouderenwerk
Heiloo zelf de financiering vinden bin
nen haar begroting. De bezetting van
het Infocentrum, dat dagelijks open
staat voor ouderen met vragen, is mo
menteel in handen van een stagiaire. De
SOH hoopt in de nabije toekomst bij
voorbeeld een 'banenpool'-plek hier
voor te kunnen realiseren in samen
spraak met de gemeente.
Initiatieven steunen
Een volgend aspect van het ouderen
werk is 'ontwikkeling en ondersteu
ning'. Deze woorden hebben het oudere
begrip belangenbehartiging vervangen.
Het komt er op neer dat de SOH initia
tieven ondersteunt, waarbij de deskun
digheid binnen de gelederen van de
stichting uitkomst kan bieden. Een
voorbeeld is het project 'eenzaamheid'
van de ANBO en KBO, dat momenteel
vanuit de Stichting Ouderenwerk Hei-
gg loo wordt opgezet.
Een ander voorbeeld is de start van de
Senioren Vacaturebank op de landelijke
vrijwilligersdag (7 december). Over dit
ortderwerp, met als centrale invalshoek
'vrijwilligerswerk voor Senioren', kunt
u elders in deze Uitkijkpost meer lezen.
Binnen dit aspect van het Heilooër ou
derenwerk kan men ook de signalerings
functie zien: aangeven wat gaande is en
richting geven aan mogelijke oplossin
gen, zowel voor de doelgroep als voor
instanties en de overheid.
Tafeltje-dek-je
Tenslotte behoort 'dienstverlening' tot
het pakket van taken van de Stichting
Ouderenwerk Heiloo. Hieronder vallen
het vrijwilligersvervoer, de 'klussenser-
vice' Graag Gedaan en de maaltijdvoor
ziening Tafeltje-dek-je. Dit laatste
wordt door de SOH weer uitgevoerd
zonder subsidie van de overheid: de
deelnemers betalen samen alle kosten.
Zij kunnen individueel in aanmerking
komen van een overheidsbijdrage.
„Dit werkt wel", zegt Gerrit Zeeman.
„Maar voorlichting is hierbij heel be
langrijk, evenals een stukje zorg. Wan
neer iemand stopt met Tafeltje-dek-je,
vragen we altijd naar de reden. Is er een
probleem waar we iets aan kunnen
doen, dan zullen we dat niet laten".
Impuls voor efficiency
Bij de Stichting Ouderenwerk Heiloo,
dat zo nadrukkelijk actief is op het ge
bied van maatschappelijke zorg en wel
zijn, voert een zakelijke benadering van
de organisatie en activiteiten de boven
toon. Het budget-systeem-, dat door de
gemeente Heiloo ten aanzien van de
subsidiëring vanaf 1994 voor deze in
stelling wordt doorgevoerd, past daar
uitstekend in. „Het wordt veel duidelij
ker en het is een impuls voor de efficien
cy", vindt Zeeman. „Wij bieden een
produkt en dat moet betaald worden".
Aan de ene kant is de gemeente de afne
mer: zij wil ouderenwerk in Heiloo op
een bepaald niveau; aan de andere kant
zijn de senioren natuurlijk zelf de af
nemers.
Voor alles staat vast dat'het ouderen
werk in Heiloo zeer actief is. De bond-
safdelingen van KBO en ANBO hebben
daarin samen met de Stichting Ouderen
werk Heiloo een belangrijke rol. En dat
zal in de toekomst naar verwachting al
leen maar stijgen, al was het maar om
dat de doelgroep nog steeds groeit.
De SOH-organisatie - „Met een groep
zeer actieve vrijwilligers", aldus Gerrit
Zeeman - moet en wil meegroeien met
de ontwikkelingen. Dat daarvoor een
betere accommodatie voor nodig is dan
het huidige Trefpunt, mag voor een ie
der duidelijk zijn. „Voor ons gevoel
hebben we de goede richting gevon
den", oordeelt Zeeman. „De Stichting
Ouderenwerk Heiloo is bij wijze van
spreken een flexibele, creatieve en goed
producerende welzijnsinstelling. Van de
gemeente Heiloo mogen we derhalve
ook een goede huisvesting ver
wachten".
Jaap-Wim van der Horst
VAN DE OUDEREN .EN
SOLIDARITEIT TUSSEN GENERATIES
