Oude buurschappen
in Akersloot
Middelbuurt
Starting h
Dam
Sluisbuurt
De Woude
Stierop
Klein Dorregeest
Hoorne
Molenbuurt
Hongheest
Kerkbuurt
Boeckel
.yOORJAARSBIJ LAG E 2011 (CT|)
Het dorp Akersloot ligt op twee langgerekte smalle strandwallen. Een strandwal ligt
wat hoger en droger dan de omgeving, dus al vroeg een veilige plek om te wonen.
Deze strategische ligging op de strandwal heeft Akersloot een lange periode van wel
vaart gebracht. In de 17e eeuw komt hierin een kentering en is het gedaan met deze
welvaart. Dit kwam onder meer door de inpoldering waardoor Akersloot geen open
zeeverbinding met de Zuiderzee meer had. Het dorp Akersloot was inde middeleeu
wen opgebouwd uit vijftien buurtschappen, verspreid over de strandwallen. Met de
economische neergang verdwenen een aantal van deze buurtschappen. Wat rest is
soms nog een straatnaam of een bord op de gevel met de naam van het buurtschap.
hoogste punt van de strandwal tot onge
veer een meter boven zeeniveau en lag
rondom de huidige NH Kerk. Om de Kerk,
die diverse malen is herbouwd, woonden
de notabelen, zoals schout en arts. Er wa
ren ook winkeltjes, een openbare school
en cafés. Als je nu rond de Kerk loopt is
nog veel herkenbaar en tegelijkertijd ook
veel veranderd maar de geschiedenis en
de verhalen zijn gebleven.
Watersij
Buurtschap de 'Watersij' was aan de
westkant van het dorp gelegen. Aan de
westkant van de Watersij
waren, vroeger aanzienlijk
meer woonhuizen dan heden
ten dage en was er bebou
wing tot aan het Kerkmeer.
Daar heeft ook het klooster
gestaan van de Franciscanes
sen. Op deze gronden zijn
nog de fundamenten te vin
den van de oude dorpskern.
Het buurtschap 'Middelbuurt'
strekte zich uit van de Bosch-
weg tot het noordelijke deel
van de Kerklaan. Hier lag de
haven van Akersloot met een
verbinding naaropen (Zuider)
zee. Veel pakhuizen en scheepswerven
waren hier gevestigd. Door de inpolde
ringen verloor dit gebied zijn belangrijke
economische betekenis.
Buurtschap 'Startingh' lag op de plek
waar ook nu de Startingerweg ligt. Achter
de boerderij van de familie Veldt lag het
thans geheel verdwenen Stet aan de
Schulpvaart. De bocht die de Schulpvaart
hier maakt, het zogenaamde keelgat of
vernauwing, is genoemd naar het oud-
Saksisch woord Startingh. Vandaar'De
Startingerweg'.
Buurtschap 'Dam' bevond zich waar nu
de Hemweg loopt. Ook in deze omgeving
waren vroeger veel Scheepswerven en
havenactiviteiten (of zich hier ook een
Stet bevond is 'nog' niet in de geschriften
terug gevonden).
Buurtschap 'Sluisbuurt'
lag rondom het vroegere
sluisje van Akersloot waar de
Schulpvaart een bocht maakt
naar het Alkmaardermeer.
Vroeger was hier een sluis
wachter, in Akersloot een
gemeentefunctie, vanwege
de drukke scheepvaart. Voor
dat de sluis er was, was er een
overtoom (nu Fielkerweg).
Hier passeerden de schelp
schepen komend van Castri-
cum en Bakkum. Ook in dit
buurtschap waren havenacti
viteiten en scheepswerven en
een Stet. Het sluisje is rond
i960 gedempt.
De naam zegt het al, het buurtschap 'De
Woude' bestond van oorsprong uit een
bosrijk gebied. Door inklinking is het
gebied flink lager komen te liggen. Deze
buurt geeft aan hoe Akersloot er in vroe-
gertijden uit moet hebben gezien. Veel
stolpboerderijen met een enkele woning
daartussen. De visserij maar vooral de
handelsvaart op het buitenland speelde
hier een belangrijke economische rol. De
Woude had een eigen Kerk en een school
tot circa 1844.
Middelbuurt
'Stierop' was een belangrijk buurtschap
gelegen aan een druk bevaren waterweg
De Stierop. De bevolking bestond over
het algemeen uit vissers en schippers.
Zowel De Woude als De Stierop behoren
nog steeds tot onze gemeente.
Het buurtschap 'Klein Dorregeest' be
vond zich waar het nu nog ligt en behoor
de tot aan het einde van de vorige eeuw
tot de gemeente Uitgeest. Het heeft de
oudste kustlijn en daarom ook de oudste
bewoning. In 'Klein Dorregeest' zijn
ploegsporen gevonden van zo'n 4000 ja
ren oud. Het laatste wapenfeit bestaat uit
de ontdekking van aardewerkscherven,
natuurstenen en vuurstenen voorwerpen
waaronder een fraaie pijlpunt uit de laten
Steentijd in 'Klein Dorregeest'.
Sluisbuurt
Kerkbuurt
een schuur waar nu de boerderij van de
familie Hollenberg is gebouwd. Volgens
de overlevering heeft in deze buurt ook
een klooster gestaan.
Aan het Hoorne, rondom het pontveer
lag een druk gebruikt stet, vooral toen
in de 14de eeuw het 'marktveld' nog
gebruikt werd als handelsplaats. In 1870
waren ertwee aanlegsteigers, een voor
vee en één voor passagiersvervoer. In
1950 kwam aan de combinatie van dit
vracht- en personenvervoer, Alkmaar
Packet genaamd, een einde.
Het buurtschap de 'Molenbuurt' was veel
1_ groter dan wat daar nu onder
bekend staat. Het liep van
rondom de Binnengeester
molen inclusief 't Stet tot een
groot deel van de Julianaweg
en Kerklaan. Het buurt
schap kende van ouds een
grote saamhorigheid, wat
jarenlang leidde tot jaarlijkse
gezamenlijke bustochtjes.
Buurtschap 'Hoogegeest' be
gon vanaf de kruising richting
Alkmaaren liep door tot de
kruising Roemersdijk - Buurt
weg. De oude naam voor
Hooggeest is waarschijnlijk Hongheest.
Omstreeks 1880 werd hier een huizen
blok gebouwd met de naam 'Kazerne'
en ten noorden daarvan werd nog een
huizenblok gebouwd op de 'Plaggenstick'
later 'Zodenkrocht' geheten. Elk blok be
stond uit zes huizen en deze huizen zijn in
1912 gesloopt.
Vierhuysen
Het geheel verdwenen
gehucht 'Vierhuysen' lag on
geveer op de locatie van de
huidige wijk Kerkemeer, ten
westen van de Wester Hooge
Dijk. Het buurtschap 'Vier
huysen' is rond 1300 ontstaan
na de aanleg van de Wester
Hooge Dijk (huidige Water
zijde en Buurtweg). Dankzij
dit dijkenstelsel, dat zich tot
Beverwijk uitstrekte, hielden
de dorpen in Kennemerland
droge voeten.
Het Buurtschap de 'Kerk
buurt' bevond zich op het
Het buurtschap 'Boeckel' is het meest
noordelijke buurtschap van Akersloot.
Het lag rondom het voormalig kasteel
Boeckel en was een groot buurtschap
met eigen kapel, school, café en winkel.
Het kasteel is waarschijnlijk omstreeks
1400 verdwenen. Tijdens het Spaanse
Beleg van Alkmaar is Boeckel geplunderd
en in brand gestoken door de vluchtende
Spanjaarden. Het oude leen 'Bokelok'
(Boeckel/beukenland) was omstreeks
1400 met Akersloot tot 'Heerlijkheid'
verheven. Er was een groot stet met een
brede los- en laadplaats op de Schermeer
ter hoogte van waar nu de Betonweg/
Kanaalweg is.
Molenbuurt
Lamoor
Dit buurtschap lag ten westen van het
Noord-Hollands kanaal tussen Boeckel en
wat wij nu noemen 't Schouw. De naam
Lamoor is afkomstig van laag moeras en
lag aan de Ooster Hooge Dijck. Het was
vroeger een grote woonbuurt. In de 17de
eeuw was er een schuilkerk gevestigd, in
'oef uit Akersloot
