NAJAARSBIJLAGE 2012
HEIL00 - Nederland telt slechts een aantal fotografen die internationaal doorbreken
en wiens werk wordt opgenomen in het wereldwijde circuit van bekende musea en art
galeries. Het klimaat om in Nederland in de fotografie bekendheid te krijgen is volgens
fotografe Hellen van Meene vrij beperkt. „Het aantal musea en galeries in ons land is
klein, waardoor de mogelijkheid om met enige regelmaat werk te tonen beperkt is. Ten
toonstellingen worden hier jaren van te voren besproken. En als je ergens in Nederland
een keer een grote expositie hebt gehad, dan ben je vervolgens weer jaren uit beeld."
stelling in het Stedelijk Museum Amsterdam, waar
uit een aantal aankopen volgden. De eerste stap op
weg naar een succesvolle carrière. Succes dat Hellen
nog altijd niet zomaar kan verklaren. „Ik ben blijk
baar vaak op het juiste tijdstip op de juiste plaats.
Uit de lichting die in '96 van de Rietveld kwam, is
een aantal bekende kunstenaars voortgekomen. In
1998 werd mijn werk in de collectie van de beste
galerie van Nederland opgenomen en al gauw kon
ik me fulltime met fotografie bezighouden en ervan
leven." Op de jonge leeftijd van 23 jaar had ze al een
stevige basis opgebouwd toen ze ook internationaal
'in the picture' kwam.
Haar werk is een spel van licht en omgeving dat als
decor dient voor het onderwerp: jonge mensen in de
gevoelige fase van hun leven. Onopvallende muur
bloempjes in al hun onvolmaaktheid, wiens schoon
heid tot bloei komt door de lens van haar camera.
Hellen werkt alleen met daglicht; haar studio is de
wereld om haar heen. Elke foto vergt dan ook de
nodige tijd en voorbereiding om uit te zoeken waar
en op welk tijdstip van de dag het mooiste licht
verschijnt. „Alles moet kloppen. Soms loop ik als
een beeldhouwer om een model heen om te kijken
hoe en waar het mooiste licht valt." Zelfs in toeval
ligheden lijkt bij Hellen alles te kloppen, bijvoor
beeld als ze tijdens haar reis door Rusland op een
afgelegen landweggetje per toeval op een prachtige
locatie stuit of wanneer Hellen toevallig een prachtig
model 'op straat' tegenkomt. Lijkt, want haar geoe
fende oog om de toegevoegde waarde van ongerepte
schoonheid op waarde te schatten, is een proces van
jarenlange ontwikkeling in het anders durven kijken.
Hellen is een van de medeoprichters van Photograp
hers Live, een groep fotografen die masterclasses
en lezingen door bekende (internationale) fotogra
fen organiseert. Het doel is om andere fotografen
(beroeps en serieuze amateurs) te inspireren. Meer
informatie hierover is te vinden op
www.photographers-live.com.
De rest van de wereld biedt wel continuïteit, en dat
is de weg die fotografe Hellen van Meene is ingesla
gen! Reden dat haar werk in eigen land weliswaar
minder vaak te bewonderen is, terwijl ze internatio
naal van Amerika tot Japan wordt geprezen om haar
foto's! Werk van Hellen is onder andere aangekocht
door het Guggenheim Museum in New York en
het Museum of Contemporary Art (MOCA) in Los
Angeles en is daar opgenomen in de vaste collectie.
De overzichtslijst van exposities in toonaangevende
musea en galeries over de hele wereld is indruk
wekkend. Niet slecht voor een jonge, eigenzinnige
fotografe van Alkmaarse komaf en woonachtig in
Heiloo!
Hellen was naar eigen zeggen een eigenwijze leer
ling op de middelbare school; leren was niet haar
grootste hobby en ze 'miste' wel eens wat lessen
omdat ze zich veel liever met fotografie bezig hield.
„Ik werkte met een eenvoudig roze camera en later
met een Practica, waarmee ik mijn vriendinnen
fotografeerde." Echt plezier in leren kreeg ze op haar
18de, toen ze op de Rietveld Academie was aangeno
men. Daar werd haar werklust en talent opgemerkt
door Willem van Zoetendaal, docent Fotografische
vormgeving aan de Rietveld Academie. Hellen: Je
onthoudt iets pas echt als je gemotiveerd bent iets
te leren! Ik heb me op de Rietveld in alle vrijheid
kunnen ontwikkelen, omringd door docenten die
dat aanmoedigden. Waar sommige studenten de
houvast van een opdracht nodig hadden om de geest
te prikkelen, volgde ik liever mijn eigen weg en pikte
gaandeweg vanzelf de dingen op die ik wilde leren.
Een opdracht zag ik als iets storends, het leidde me
eigenlijk alleen maar af! Liever wilde ik erachter
komen wie Hellen van Meene is en wat voor werk
ze wil gaan maken." Hellen is ervan overtuigd dat
een talent vanzelf een keer komt bovendrijven; deze
overtuiging sterkte haar in haar keuzes iets wel, en
vooral iets niet te doen. Al tijdens haar opleiding aan
de Rietveld koos ze ervoor geen concessies te doen
die haar zouden afleiden, maar zich geheel te focus
sen op het ontwikkelen van een eigen 'handschrift'.
„Zo heb ik bijvoorbeeld vanaf het begin mode
opdrachten laten lopen. Dan moetje iets maken wat
de klant wil en ik ben geen pleaser. Ik bleef in die
tijd liever bij de Hema werken!" Inmiddels wordt
ze juist dankzij haar eigen stijl nu door de modewe
reld benaderd. Ze neemt alleen die opdrachten aan
waarin ze een 'carte blanche' heeft.
In '96 zwaaide Hellen af en ook na de Rietveld
bleef Willem van Zoetendaal haar volgen. Hij
had haar aanbevolen voor een groepstentoon-
Internationale furore
voor Hellen van Meene