OPEN MONUMENTEN WEEKEND
9 en 10 SEPTEMBER
(^ASTRICUM
Open
AKERSLOOT
Kerk en begraafplaats,
Dielofslaantje
De Oude Knegt,
Pontweg noord
Protestantse kerk,
Zuidkerkenlaan 25
Voormalige school,
onderkomen van Stichting Oud
Limmen, Schoollaan 5
Protestantse kerk, Kerkepad 1
Landgoed Duin en Bosch
Museum Gemaal
"Limmen 1879", Fielkerweg 4
LIMMEN
Wandelingen vanuit Huis van
Hilde, Westerplein 6
Rooms-katholieke Kerk "Sint
Pancratiuskerk",
Dorpsstraat 113
CASTRICUM
Stolpboerderij Finus Coronat
Opus, Dorpsstraat 11
In maart 2016 heeft de gemeente formeel
19 cultuurhistorisch waardevolle terreinen
en landschappelijke structuren aangewezen
als gemeentelijk monument. De regelmatige
bezoeker van de gemeentelijke website zal dit
ongetwijfeld opgemerkt hebben. Recentelijk
bleek, dat deze aanwijzing ook nog formeel
in de plaatselijke krant moet worden gepu
bliceerd. Met dit bericht willen wij dat alsnog
doen. Bij de publicaties vindt u een standaard
formele opsomming, maar een nadere toelich
ting vonden wij op zijn plaats; temeer daar het
Open Monumentenweekend een uitgelezen
gelegenheid is om voor deze landschappelijke
monumenten aandacht te vragen. In ieder
geval twee van de vorig jaar aangewezen
landschappelijke monumenten staan namelijk
dit weekend in de schijnwerpers. Het gaat om
de wandeling langs o.a. de Maer- of Korendijk;
een middeleeuwse dijk uit de tweede helft van
de 12e eeuw die heel belangrijk geweest in de
strijd om het water in de regio. Zowel de dijk als
een aangrenzende voormalige Krengenbosch
hebben inmiddels dus de status van gemeente
lijk monument. Voor de overige monumenten
zie de formele aankondiging elders in dit blad.
Meer informatie hierover op
www.castricum.nl/monumenten
^cmn-c n Ec
De Oosterbuurt, waar Hilde gevonden is
De andere wandeling informeert u ook over
het landschap. Hij voert u langs drie land
schapstypen. Het feit dat Castricum zoveel
landschappen binnen de gemeente heeft,
maakt haar zo bijzonder. Dit is ook de reden
dat de gemeente in het verleden 19 land
schappelijke elementen als gemeentelijk mo
nument heeft aangewezen (zie aparte inzet).
Voor alle objecten en evenementen geldt: voor de openingstijden raadpleeg de
regionale brochure (verkrijgbaar bij bibliotheek, VVV's en het gemeentehuis),
www.openmonumentendag.nl of www.castricum.nl
Bezoek de alleroudste locatie van Akersloot!
Al vanaf de vroege Middeleeuwen hebben op
deze terp kerkjes gestaan. De laatste versie is
het Waterstaatskerkje dat er nu staat; het werd
gebouwd met de oude afbraakmaterialen van
de voorganger. In 1895 is de consistoriekamer
toegevoegd. Van binnen waan je je 100 jaar
terug. De begraafplaats rondom de kerk is een
getuigenis van zeker duizend jaar begraven;
er zijn nog gedenkmonumenten van
bekende en minder bekende boeren, burgers
en buitenlui! Voor het eerst na een forse
opknapbeurt worden er weer rondleidingen
gegeven op deze prachtige begraafplaats.
Mis die gelegenheid niet.
Altijd leuk om te bezoeken is de zeer histori
sche plek rond de molen De Oude Knegt.
Sinds 1870 spreken de archieven over een
Oude Knegt. Maar zoals vele molens raakte
ook deze in verval en verdween. Vanuit de
bevolking werd 40 jaar geleden geopperd
om de schamele restanten van de molen op
te bouwen. Dat gebeurde zo'n vijfhonderd
meter noordelijker langs de Pontweg -noord.
Maar in 2001 verbrandde deze molen; geluk
kig werd hij door de molenstichting Suam
herbouwd. Het werd een Zaanse achtkantige
grondzeiler, compleet met twee maalkoppels.
De Oude Knegt staat er nu mooier bij dan
ooit. Met dank aan een grote groep actieve
vrijwilligers. De molen draait en maalt nog
elk week en op de woensdag en zaterdag zijn
bezoekers welkom en worden eigen meelpro-
ducten verkocht; aan de lokale bakkers en aan
zelf bakkende particulieren.
Meer over de geschiedenis op
www.oudeknegt.nl
Aanvankelijk was hier een houten, later een
tufstenen kerkje. Tijdens de 80-jarige oorlog
werd in 1573 de kerk gedeeltelijk verwoest,
maar later hersteld. De lappendeken van
metselwerk die u nu nog ziet, maken de
heftige geschiedenis van het kerkje zichtbaar.
Gelukkig is het kerkje nooit wit geschilderd
of gepleisterd; dat werd vroeger veelvuldig
gedaan omdat al die bouwsporen niet "net
jes" zouden staan. Naast de kerk zijn in het
verleden restanten van een Romeinse woning
gevonden; de contouren van deze woning zijn
zichtbaar gemaakt. Vraagt u bij de koster naar
meer informatie, hij weet er alles van!
www.pknlimmen.nl
Dit oude Schoolmeesterhuijs of Schoolhou
dershuis is nu het gezamenlijk onderkomen
van de Stichting Oud Limmen en van Muziek-
vereeniging Excelsior. Op de Open Monu
mentendagen organiseert Oud Limmen een
tentoonstelling over boeren, burgers buitenlui
met accent op het bollengebeuren.
Vrijwilligers vertellen u graag meer ter plekke.
www.oudlimmen.nl
Op zaterdag 9 en zondag 10 september is het jaarlijkse Open Monumentenweekend.
Veel monumenten openen hun deuren en er worden meerdere extra activiteiten geor
ganiseerd. Vermeldenswaard in Castricum zijn de rondleidingen, die door de Stichting
Werkgroep Oud Castricum worden georganiseerd over Duin Bosch, de landschaps
wandelingen vanuit het Huis van Hilde en de opgeknapte begraafplaats in Akersloot
met rondleidingen, waarbij duidelijk wordt dat een begraafplaats uitstekend past in het
jaarlijkse thema: Boeren, Burgers en Buitenlui!
Start Open Monumentenweekend
Wethouder Marcel Steeman opent het weekend op zaterdag 9 september om 9.15 uur in de vroegere
winkelruimte achter de boerderij Finus Coronat Opus aan de Dorpsstraat 11. Na een feestelijke
ontvangst zal hij zich richten tot de Stichting Werkgroep Oud Castricum, o.a. vanwege hun 50-jarig
jubileum en de zeer gewaardeerde aandacht en zorg die zij hebben voor het Castricumse erfgoed.
In de gemeente Castricum zijn de volgende monumenten geopend en worden de volgende
evenementen georganiseerd:
De Maer- of Korendijk
Het oude verhoogde stukje land waarop de
dorpskerk staat, gaat deels schuil achter het
prominente oude raadhuis aan de Dorpsstraat.
Maar neemt u de moeite eens om de ouder
dom van de locatie te voelen! De kerk stamt
uit circa 1100-1200 en was destijds gewijd aan
Sint Pancratius; Castricum had een uitgespro
ken kerkelijke betekenis in die tijd.
Na de Reformatie werd het gebouw ontdaan
van alle 'opsmuk'. Nog steeds zijn er interes
sante objecten te zien zoals het orgel, het
koorhek, de grafstenen en het doopvont.
De kerk is een blikvanger in het dorp;
hij wordt ook gebruikt voor maatschappelijke
activiteiten.
M(pmj ME HTENQA.G
Cultuurhistorisch E
waardevolle terreinen
en landschappelijke structuren
Zowel op zaterdag als zondag worden om
10.00 uur en 13.00 uur rondleidingen gegeven
door de Werkgroep Oud Castricum (start bij
De Oude Keuken). U wordt geïnformeerd over
het provinciale psychiatrisch ziekenhuis, dat
hier in 1909 in gebruik werd genomen Op dit
moment verandert het landgoed sterk door
toevoeging van nieuwe bebouwing.
Dit karakteristieke gebouwtje valt op, of je nu
uit het noorden of het zuiden door Akersloot
komt rijden. Het oude gemaal werd in 1879
gebouwd op de locatie waar in de 19e eeuw
de Zuidermolen stond. Vrijwilligers hebben
zich de laatste jaren het lot van het gemaal
aangetrokken; het gebouw is gerestaureerd
en er is een museum in gevestigd. Op de
Open Monumentendagen wordt in de voor
malige ketelruimte geëxposeerd door Richard
Herman met schilderwerk en door Marja
Dijkzeul met objecten van hout, beiden
komen uit Heiloo. Zie ook: www.gemaal1879.nl
Is u ooit opgevallen dat het oude centrum van
Limmen wel heel excentrisch ligt? Zou je in
deze uithoek verwachten, dat hier de oor
sprong ligt van Limmen? Langs deze zuidpunt
van de strandwal stroomde tot het begin van
de jaartelling het Oer-IJ, die bij Castricum in
zee uitkwam. Het oude dorp lag dus aan het
water en had ook een haven. Door die gunstige
ligging was Limmen tot het einde van de 14e
eeuw daardoor hét handelscentrum geweest
voor meerdere kustdorpen in de buurt. Het
dorp, -dit deel heette de Kerkbuurt-, groeide
daardoor uit. Wat nog resteert van die heel
oude Limmense kern is een combinatie van
gebouwen op de hoek van de Zuidkerken-
laan en de Schoollaan. Ook de bodem is oud:
archeologische vondsten hebben aangegeven,
dat hier al in de Steentijd bewoning was. De
mensen van de Stichting Oud Limmen kunnen
u er meer over vertellen!
Pak uw kans! Alleen nog dit monumenten
weekend is in de voormalige winkelruimte de
tentoonstelling 'Vervaagd agrarisch verleden'
te zien en op de dars van de stolpboerderij
een verzameling land- en tuinbouwgereed-
schappen.
Twee interessante wandelingen worden u
aanbevolen: de eerste in de voetsporen van
Hilde (4 km); de tweede 8 km) voert u langs
duinrand en door polderland; dit is het gebied
waar Hilde bij een archeologische opgraving
gevonden werd.
Hilde is een prachtige, gereconstrueerde
prehistorische vrouw. Zij leefde in de tweede
helft van de vierde eeuw en is te zien in het
Archeologiecentrum van de provincie Noord
Holland. Met het routeboekje 'In de voetspo
ren van Hilde' kan vanaf het Westerplein achter
het station een wandeling worden gemaakt
naar de omgeving waar archeologen Hilde
hebben gevonden. Het routeboekje is te koop
in het Huis van Hilde.
Kom en laat u informeren over de interessante
geschiedenis van deze kerk! De voorgangers
hebben op meerdere locaties in het dorp
gezeten. Tot 1858 als schuilkerk aan de Bree-
deweg, maar vanaf 1910 in de vorm van een
eigen kerk, gebouwd door Jan Stuyt. Deze
architect liet in de architectuur altijd sporen
na, meestal in de vorm van ronde ballen of
"stuiters". Probeert u ze te achterhalen, ook in
dit gebouw!
