Willem Gomes
is dood.
Ik ben tegen.
13
Jonge Willem
'Echt'
Strijdbaar
UITKIJKPOST
19 SEPTEMBER 201
Nationale Opera en Ballet (DNO)
in Amsterdam. Hij speelde het
afgelopen seizoen Messer Buoso
in het stuk Gianni Schicchi. In die
rol blies hij op het toneel als Buoso
zijn laatste adem uit, waarna zijn
medespelers hem als dode Buoso
over het toneel sleepten. "In onmo
gelijke houdingen, onnavolgbaar
door Willem vertolkt", schrijft DNO-
zanger Peter Arink op Facebook.
"Regisseurs waren gek op Willem en
maakten dankbaar gebruik van zijn
theatergevoel, zijn unieke persoon
lijkheid en zijn karakteristieke kop."
Willem Gomes liet zich eveneens
regelmatig zien op de redactievloer
van deze krant. "Een man met een
groot hart". Zo omschrijft direc
teur Janneke Mars van Uitkijkpost
Willem Gomes. "Al liep hij vaak in
één lijn naar onze Jos Kraakman
van de afdeling opmaak, hij had ook
zeker aandacht voor de anderen op
de werkvloer: Willem leefde zich
in in ieders persoonlijke situatie.
Zeker als deze situatie niet mak
kelijk was. In verkiezingstijd las hij
nauwkeurig zijn advertenties na.
Zodanig, dat hij van vermoeidheid
weleens even zijn hoofd neervlijde.
Met dat theatrale talent had hij dan
weer de aandacht op zich gevestigd".
Uitkijkpost herinnert zich Willem
als 'echt'. Janneke: "Dat is een waar
devolle eigenschap die ons allemaal
blijft inspireren. Het team van
Uitkijkpost gaat hem volop missen."
Jos Kraakman is niet alleen mede
werker van Uitkijkpost, maar ook
lid van de NCPN. Namens de partij
noemt hij Willem Gomes "een
gevoelsmens die zijn eigen weg
bewandelde, kritisch, gedreven en
oprecht". Jos: "Hij was een groot
voorvechter tegen onrecht en soci
ale wantoestanden altijd met zijn
raadswerk bezig: de ene keer met
bijvoorbeeld het redden van oude
bomen, de andere keer met de strijd
tegen de afslag A9 en andere vol
gens hem geldverkwistende ideeën
van zijn politieke 'vrienden'".
Samen met Jos ging Willem ook
wel eens op stap naar Artis of
Hoenderloo. "Dat was altijd heel
gezellig, er werd veel gefilosofeerd
en gelachen, want laten we niet
vergeten dat Willem heel veel
humor en zelfspot had."
Op ncpnheiloo.nl staan enkele
video's van deze uitstapjes Volgens
Jos was de wereld waarin Willem
met zijn rode fiets rondreed niet
altijd de zijne. "In zijn wereld was er
respect voor de dieren, was er veel
meer aandacht voor cultuur,
fantasie en spiritualiteit. Dit in
schril contrast met de 'echte'
wereld, hetgeen hem bijzonder
strijdbaar maakte in zijn drang
naar rechtvaardigheid."
Tekst: Evert Visser/EJV
Mediaproducties
Samen met een andere in die tijd
bekende Heilooër, Joop Bosma,
stond Willem Gomes in 1991 op
lijst 10 van het VCN.
Het VCN, toen de enige commu
nistische partij in Nederland,
deed mee aan de verkiezingen
voor de Provinciale Staten van
Noord-Holland. Willem stond op
de kandidatenlijst van het VCN op
de 9e plaats. Het VCN kwam zowel
landelijk als plaatselijk op voor
de belangen van de bevolking op
diverse gebieden. Ondanks onder
andere drukke theaterwerkzaamhe
den was Gomes regelmatig betrok
ken bij acties waar de rechten en
belangen van de arbeidersklasse
in het geding kwamen. Die sociale
betrokkenheid heeft Willem altijd
behouden.
Op de site van de Uitkijkpost las ik dat Willem Gomes is overle
den. Ik dacht terug aan een week eerder, toen ik hem, mandje
in de hand, door de supermarkt zag schuifelen. Hoeveel mensen
beseften op dat moment dat ze een voor Nederland uniek figuur
bij de eieren zagen scharrelen? Even later zag ik hem weer ver
trekken op zijn rode fiets, fier rechtop gezeten, zijn lange witte
haren gekamd door de wind. Ik had niet gedacht dat het de laat
ste keer was dat ik hem zou zien. Maar het feit dat iemand dood
is, wil niet zeggen dat hij niet meer bestaat. In de gedachten van
veel Heilooërs zal hij nog lang aanwezig blijven.
'De eenzame communist van Heiloo' werd hij genoemd. En
inderdaad: politiek gezien stond hij vaak alleen. Hoewel hij
uiterlijk enigszins kwetsbaar overkwam, had hij diamantharde
overtuigingen. Hij wilde graag zoveel, maar kon zijn ideaal door
eigen toedoen, andermans handelingen, politieke tegenstand
of gewoon stomme pech lang niet altijd verwezenlijken. Maar
Willem bleef geloven in wat hem voor ogen stond, en liet zich
daar door niemand vanaf brengen. Zoals dat gaat met sterke
overtuigingen: de grens tussen koppigheid en vastberadenheid
is niet altijd duidelijk vast te stellen. En die vastberadenheid, of
koppigheid zo u wilt, gold niet alleen zijn politieke stellingna-
mes: ook op andere gebieden hield hij er volstrekt particuliere
opvattingen op na. Zo zei hij altijd 'goedenochtend', omdat 'goe
demorgen' hem teveel aan de volgende dag deed denken.
Eigenhjk was hij niet zo geschikt voor de politiek. De poli
tiek is welhaast synoniem aan compromissen sluiten, en daar
was Willem niet zo van. "Ik weet wat ik weet," sprak hij soms
sonoor. Hij liet zich niet misleiden door politieke leugens
of opportunisme. Hij had oog voor de scheurtjes waaruit de
waarheid druppelt, en dat was soms giftig spul, zo meende hij.
Willem was zeer regelmatig ergens tegen, maar daar had hij
zijns inziens ook goede redenen voor. Hij maakte vaak zijn punt,
maar had ook vaak een punt.
Hoe je het ook wendt of keert: Willem wilde de politieke ver
schillen graag overstijgen. Het liberalisme, socialisme of com
munisme: iedereen danst om een bepaalde ideologische boom,
maar voor Willem gold dat elke politieke partij zich voorname
lijk zou moeten richten op de zwakkeren in de maatschappij.
Tot zijn spijt moest hij toezien hoe wij, onder het nu heersende
neoliberalisme, niet meer leven in een samenleving maar in een
economie. Een economie die bovendien buitensporig vaak de
zwakkeren te grazen neemt.
En dus nam hij vaak zelf het heft in handen en hielp hij mensen
waar hij kon. Er zijn vele verhalen te vertellen van mensen die
door Willem met raad en daad terzijde zijn gestaan wanneer zij,
als een mier op een draaiend vrachtwagenwiel, door de ambtena
rij dreigden te worden verpletterd. Ik moest daarbij denken aan
de woorden van schrijver Koos van Zomeren: "Dit is het wezen
van de bureaucratie: er wordt een redelijk doel gesteld en daar
worden misschien ook wel redelijke middelen aan gekoppeld,
maar dan worden die middelen een doel op zichzelf en raakt elke
redelijkheid zoek. En de mensen worden vermalen."
Tegen al die onredelijkheid in de wereld heeft Willem zijn leven
lang gevochten. Willem Gomes is dood. Ik ben tegen.
Door: Mariëtte Maessen