Speech burgemeester 4 mei
Oorlogsmonumenten in Heiloo
\Tn-s
13
UITKIJKPOST
5 MEI 2 0 2 1
Beste Heilooërs,
staan twee oorlogsmonumenten.
‘De Man van Vught’ staat aan Frederica’s Hof.
Foto: Linda van Rozendaal
Het is een beklemmend thema. Ik zou
zelf ook niet weten wat ik in sommige
gevallen zou doen... Wat als ik die per
soon was geweest of me in een dergelijke
situatie had bevonden? Wat zou ik dan
doen? Voor wie kies ik dan?
Hans Romeyn,
burgemeester Heiloo
Net als vorig jaar bevinden we ons in
een bijzondere tijd. Door corona is er dit
jaar geen gezamenlijke kranslegging, en
wederom houd ik een digitale toespraak.
Deze video is opgenomen in Pakhuis
Dekker, een prachtig gerenoveerde loca
tie met een rijke historie. Tijdens de
oorlog was het op diverse manieren in
gebruik. Als pakhuis voor zaden, maar
ook werd de complete bibliotheek van de
Abdij in Egmond-Binnen hier opgeslagen.
Het diende als gymnastieklokaal voor het
wekelijkse gymuur en op de zolder was
de inboedel van ongeveer tien gezinnen
opgeslagen. En ook radio’s, want men
wilde niet dat deze in Duitse handen zou
den vallen. Tevens vonden in dit pakhuis
bijeenkomsten plaats van de ondergrond
se en werd vanaf deze plek het illegale
blad Telex vermenigvuldigd. Dit is dus
een bijzondere locatie. Beschouwt u dit
ook als een eerbetoon aan hen die zich
hebben ingezet in Heiloo tegen de bezet
ter en voor het terugkrijgen van onze
vrijheid!
Vandaag staan we stil bij de vrijheid die
is bevochten door mensen die daarvoor
grote offers hebben gebracht. De slacht
offers en oorlogsgetroffenen blijven wij
altijd herdenken, op welke manier dan
ook, evenals onze bevrijders en andere
veteranen.
Onlangs kreeg ik een bericht van
Martine Faber, schrijfster en regisseuse
Martine heeft mij een voorproefje gege
ven van haar nieuwste toneelstuk. De
titel is: In het verborgene, een daad van
verzet. Het speelt zich af midden jaren
negentig en gaat over de oorlog en het
verzet. Twee zussen vinden een video
band tussen de spullen van hun moeder
en als ze deze afspelen komen ze iets te
weten wat ze haast niet kunnen bevat
ten. Iemand die hen erg na stond nam in
de oorlog een beslissing die catastrofale
gevolgen had voor hun vader die in het
verzet zat....
Dit roept vragen bij mij op als: Wat
doet oorlog met je? Wat gebeurt er in het
verborgene? Voor welke onmogelijke
keuzes kun je komen te staan? En kun je
leven met de beslissing die je uiteindelijk
neemt?
uit Heiloo. Ik had eerder teksten van haar
toneelstukken verwerkt in mijn 4 mei-
toespraak. Eigenlijk zou vorig jaar haar
nieuwste toneelstuk worden opgevoerd
maar door corona ging dat niet door. Ook
dit jaar is dat niet gelukt.
Zonder alvast de moraal van het ver
haal te verklappen kan ik wel zeggen
dat in het toneelstuk duidelijk wordt
wat oorlog doet met mensen, en wat de
effecten daarvan kunnen zijn op volgende
generaties.
Een aantal jaar geleden haalde ik mijn
toespraak een boekje van Theun de Vries
aan: ‘WA-man’. Ook in dat boekje werd
door een jongeman een keuze gemaakt
De Man van Vught
‘De Man van Vught’ staat symbool voor de
vrijheid. De uitgemergelde, geboeide man
staat ondanks alles rechtop en geeft met zijn
opgeheven hoofd uitdrukking aan trots en
onverzettelijkheid. ‘De Man van Vught’ herin
nert de inwoners van Heiloo aan de trots en
onverzettelijkheid van de mensen die gestre-
Hof. Op 25 februari 1994 is ‘Het Groentje’ in
ere hersteld en onthuld door burgemeester N.
Schoof. ‘Het Groentje’ staat in het park Het
Groentje op de hoek van de Dokterslaan en
de Kennemerstraatweg in Heiloo.
die we met de wetenschap en kennis van
vandaag ‘fout’ zouden noemen. De jonge
man sloot zich aan bij de WA. Maai' als je
het verhaal leest vraag je je, net zoals in
het toneelstuk van Martine Faber, af: ‘Als
ik jongeman was geweest zou ik dan ook
niet die keuze gemaakt hebben?’ De lijn
tussen een foute en goede keuze lijkt heel
erg dun te zijn.
Niemand is zonder zonden, iedereen
heeft ooit wel eens een keer iets ver
keerd gedaan. Het is niet goed om direct
iemand te veroordelen voor zijn of haar
daden. Hiermee wordt het belang van
barmhartigheid en vergeving benadrukt.
In tijden dat het wat minder gaat, is het
belangrijk dat we met elkaar gemeen
schapszin tonen. Dat we aandacht voor
elkaar houden en op die manier de
samenleving in stand houden. Je ziet nu
in coronatijd dat we elkaar in Heiloo op
een prima manier ondersteunen. Kijk
naar de acties van de horeca in Heiloo,
de coronahulpactie op Facebook, de
Het toneelstuk van Martine Faber gaat
over oordelen en veroordelen. Ik moet
dan al snel aan de volgende uitspraak
denken: ‘Wie zonder zonde is, werpe de
eerste steen’.
Zoals hierboven al omschreven diende het
beeld in eerste instantie als vervanging voor
‘Het Groentje’. Op 4 mei 1973 werd ‘De Man
van Vught’ onthuld door de lokale afdeling van
de Commissie Nationale Herdenking en het
bestuur van de Federatieve Raad Voonnalig
Verzet Nederland. Tegenwoordig is ‘De Man
van Vught’ het monument waar jaarlijks door
de burgemeester een krans wordt gelegd in
het kader van de Nationale Dodenherdenking.
‘De Man van Vught’ staat aan Frederica’s Hof.
den hebben voor het heroveren van de vrij
heid.
Laten we met elkaar voor elkaar blij
ven zorgen, zorgen om de democratie
te handhaven, maar ook aandacht voor
elkaar te hebben als het wat minder lijkt
te gaan zoals het afgelopen jaar tijdens de
coronapandemie
Alhoewel er bij ons dus verder geen
herdenking is in Heiloo kunnen we op die
manier toch met elkaar herdenken. En
dat herdenken is van levensbelang!
Beste Heilooërs, dit is de laatste keer
dat ik spreek tijdens de herdenking op 4
mei. Ik wil vanaf deze plek alle mensen
heel hartelijk bedanken voor hun aan
wezigheid bij de herdenkingen de afgelo
pen 16 jaar, ook de scouts, de muziek en
zeker ook de veteranen. Ik hoop dat jullie
de komende jaren blijven komen: samen
herdenken en de vrijheid vieren blijft
altijd belangrijk!
‘Het Groentje’ op de hoek van de Dokterslaan en de Kennemerstraatweg.
Foto: Linda van Rozendaal
Ik wil de geweldige inzet van het
verplegend personeel noemen en de
hulpdiensten die zich enorm voor ons
inzetten. Tijdens de Tweede Oorlog
hebben ook heel veel mensen zich inge
zet voor onze vrijheid en democratie.
Velen van die vrijheidsstrijders heb
ben het leven gelaten, hen gedenken we
vandaag.
Het Groentje
‘Het Groentje’ herinnert de inwoners van
Heiloo aan de omgekomen verzetsmen
sen die tijdens de Tweede Wereldoorlog
gestreden hebben voor het heroveren van
de vrijheid. Het monument is onthuld op 6
augustus 1945. In 1968-1969 is de zuil echter
gesloopt vanwege een reconstructie van het
kruispunt Dokterslaan/Kennemerstraatweg.
Herplaatsing was op dat moment niet moge-
Ijjk. Ter vervanging is op 4 mei 1973 het beeld
‘De Man van Vught’ geplaatst aan Frederica’s
HEILOO - Wanneer we herdenken, wor
den er vaak bloemen gelegd. Denk aan
de kransen en bloemen die er tijdens
de Nationale Dodenherdenking worden
gelegd bij oorlogsmonumenten in het
hele land. Burgemeester Hans Romeyn en
kinderburgemeester Jayden de Vries heb
ben op 4 mei in stilte een krans gelegd bij
‘De Man van Vught’, een van de twee oor
logsmonumenten in Heiloo.
vrijwillige inzet van het Team
Herstelfonds Corona; voor elkaar en met
elkaar in Heiloo. Hoe bijzonder is dat.
In de monumentendatabase van het
Nationaal Comité 4 en 5 mei staan meer
dan 4000 oorlogsmonumenten. In Heiloo
- -
K ."fc I i" 1
