'T VLIEGEND BLAADJE. KLEINE COURANT VOOR HELDER. NIEOWEDIEP EN TEXEL No. 982. Vrijdag 14 Juli 1882. Tiende Jaargang. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Kalender der Week. Atoonnement per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent. >3 franco per post75 Afzonderlijke nummers2 UitgeversBERKHOUT Co. te Helder. BoreaalSPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT. Advertentlön van 1 tot 5 regels25 Cent. Elke regel meer5 Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn. JULI, (Hooimaand), 31 dagen. Opkomst der Zon 3 u. 58 m. Ondergang,, 8 u. 13 m. Zondag 16 Maandag 17 Dinsdag 18 Woensdag 19 Begin der Hondsdagen. Donderdag 20 Vrijdag 21 Zaterdag 23 NI EU WSTIJ DINGEN HELDER, 14 Juli 1882. Nadere bijzonderheden omtrent de ramp vau den monitor Adder." Men leest in bet Handelsblad. De vraag, of het schip Woens dag of Donderdag is vergaan, blijft nog onopgelost. Hiermede iu ver band liet volgende: Er zijn een aantal onjuiste berichten verspreid. Zoo heeft de Italiaansche bark Donderdag te IJmuiden bin nengekomen den monitor niet dien dag gezien maar den vorige. Ook bet bericht uit Katwijk, van het zien van den monitor in den namiddag van Donderdag meldende, is verdachtalthans later werd hiervoor Woensdag geschreven. Dit is zeker, dat de Adder Woensdagavond, ter hoogte van Scheveningen is gezien, volgens opgave der visschers omstreeks half tien. Zij vischten op een diepte van 9 vademen (27 meters), deze opmerking dient om den afstand uit den wal ongeveer aan te geven, toen zij op plus minus mijl afstands door het stoomschip blikvuren zagen i ontsteken. De visschers hebben deze [seinen van het in nood verkeerende loorlogsckip vermoedelijk niet als •noodsein opgenomen. De Donderdagscbe scheepskost, in de magen der slachtoffers gevonden is, naar ik verneem, geen stellig be wijs voor bet vergaan op dien dag. Het kan zijn dat er Woensdag bij vertrek geen versch vleesch aan boord was, en dat hierom de voeding voor beide dagen werd verwisseld. De aanteekenmgen van wijlen den luit. t. z. Jonckheer moeten betrek king hebben op Woensdag. Genoemde officier bad de wacht bij het uit gaan te IJmuiden en moet de wacht dien dag opnieuw gehad hebben van 4 tot 8 uur 's avonds. Bij die laatste wacht maakte hij aanteeke- ningen, bestemd om het geheugen te gemoet te komen voor het rap port, tot 6 uur, het uur waarop hij is gaan middagmalen, en de offi cier van piket zijn dienst tijdelijk overneemt. Het uur, door de horloges der slachtoffers aangeduid, 9 u. 15 m., komt ongeveer overeen met den tijd door de visschers bij benadering op gegeven. Het kon zijn dat bet scbip nog dien nacht beeft rondgezwalkt en Donderdag morgen na 9 uur is gebleven, maar het is hoogst o n w a a r s c h ij n lij k dat het Don derdag den geheelen dag onopgemerkt heeft rondgedreven en eerst in den avond van dien dag- is bezweken. Volgens bet Vaderland was noch aan het departement van marine, noch te Helvoetsluis bericht van het vertrek van de Adder van IJmuiden ontvangen. Er is wel van Amster dam naar Hellevoet geseind, dat de Adder van Amsterdam was vertrok ken, maar men dacht te Helvoetsluis zoowel als aan het Departement, dat de Adder te IJmuiden was blijven wachten. Geregeld toch worden alle vertrekkende schepen van IJmuiden door de seinpost van daar aan het Departement geseind; dit volgt dan de bewegingen der schepen. Doch de man, die dat altijd doet, beeft op jl. Woensdagochtend op onverantwoor delijke wijze verzuimd bet vertrek van de Adder te seinen, en vandaar dat men onkundig was gebleven van het vertrek. In het niet ontvangen van een bericht kan men niets vreemds zien, omdat het dikwijls ge beurd is, vooral bij de rammonnitors, dat de kommandant eenige dagen wacht op wind en weer om uit te gaau. Zoo is eens een vroegere kom mandant van denzelfden bodem 8 gen te IJmuiden blijven liggen. Van bet Departement van marine worden dan geen telegrammen ge zonden om te vragen waarom een kommandant niet vertrokken is, of wanneer hij vertrekken zal, omdat allicht zulk een vraag als een wenk zou worden opgevat of als een teelcen vau ongeduld. Juist om volstrekt geen pressie uit te oefenen, worden de kommandanten volkomen vrij ge laten om te vertrekkenhet volgen van het plan van vertrek op het door hen bepaalde uur is voor hunne ver antwoordelijkheid. Zoo nu is het gebeurd, dat men aan bet departement van Marine en te Hellevoetsluis niet bekend was met het vertrek van de Adder, maar dit schip nog te IJmui den waande. Al de aangebrachte lijken, van de Adder afkomstig, op één na, waren voorzien van zwemgordels. Eén lijk was opgezet door het binnengekregen water. Al de andere hadden weinig of geen water in de maag en inge wanden, zoodat deze personen ver moedelijk een langzamen dood ge vonden hebben door het aanhoudend binnendringen van waterdeelen in de longen. Bij de lijkschouwing in de magen der slachtoffers zijn gevonden grauwe erwten, nog niet verteerd, zijnde de voeding voorgeschreven voor Donder- g 12 uur. De omvang van de ramp is in zekeren zin nog slechts ten deele bekend. Met het verlies toch van de menschenlevens is tevens de steun en verzorger van menig gezin ver loren gegaan. Gelukkig heeft het Nederlandsche volk het in zijn macht in dat verlies eenigszins tegemoet te komen. Wanneer daartoe de oproe ping gedaan wordt, zal het, vertrou wen wij, geheel de inspraak van zijn hart volgen. Naar men bericht is de Adder" Woensdagmiddag te half zes door 2 visscherlieden gezien op de hoogte van den Rotterdamschen waterweg. Het vaartuig had dus toen het doel van zijn tocht reeds bijna bereikV De vloed schijnt het seder' weer te hebben teruggedreven, en dan kr^jt het aanvankelijk onwaarschijnlijke bericht, dat de monitor den volgenden dag (Donderdag), omstreeks half twee, schier gelijktijdig te Scheveningen en te Katwijk is waargenomen, meer reden van bestaan. Nadat Woensdag een loodsboot even te voren de Adder" zoo van nabij was gepasseerd, dat de zich daarop bevindende loods duidelijk zijn collega op den monitor onderscheiden kon, is te half vier een Zwartewaal- scke visscker zóó dicht voorbij ge varen, dat bij op de brug 3 personen, vermoedelijk de kommandanteen officier en de loods, zag staan. Bij beide gelegenheden was er geen enkel sein of teeken gegeven dat er iets aan boord niet in orde zou zijn. Men zou dus uit een en ander moe ten opmaken, dat het onheil eerst Donderdagavond heeft plaats gehad. Een marine-officier vestigt in het N. v. d. D. de aandacht op de wenschelijkheid van het gebruik van de Verklikker, uitgevonden door dr. Kaiser te Leiden, ter opsporing van de Adder." Deze Verklikker is een toestel geplaatst in een ijzeren ladingskist, die zoodra een gepantserd scbip binnen den vernielingskegel van de mijn komt, den electrischen stroom sluit, zoodat een torpedo ontploft. - Met het oog op het wel len van het zand, waardoor de»Ad der" binnen een zeer kort tijdsverloop niet meer te vinden zal zpn, is ei- haast bij, dat een scbip met het ge noemde toestel aan boord, dadelijk uitzeile. Men schrijft uit IJmuiden Groote verontwaardiging heerschte Dinsdagmorgen onder de bevolking van ons plaatsje, bij het aanschouwen der begrafenistoebereidselen voor vier der ongelukkige slachtoffers van de; Adder. En geen wondereen gewone boerenkar en nog wel van de ge meenste soort was beladen met de vier kisten, waarin de lijken van de mariniers H. Riemers, T. G. Michels, G. A. van Oerle en den matroos H. Modderman. Terwijl die kisten op de kar stonden, werden het krip en de Hollandsche vlaggen aangespijkerd. De massa volks die deze werkzaam heden aanschouwde, was een en al ver ontwaardiging tegen de marine-au toriteiten. Van de zijde van den burgemeester was alles gedaan wat eenigszins tot verhooging der plech tigheid kon geschieden, Maar van de zijde der marine ontbrak in één woord alles. De directeur en komman dant te Amsterdam, de schout bij uacht Escher, had, op de daartoe betrekkelijk gedane vraag, per draad geantwoord begraven als gewone drenkelingen." En dat terwijl een Braziliaansch oorlogsschip en een Engelscb jacht hunne vlaggen in de haven van IJmuiden halfstok hebben waaien, ten blijke hunner deelneming in bet vreeselijk onheil, onze natie en onze marine overkomen Schepelingen en officieren van die bodems stonden in stomme verbazing zulk een begra fenis te aanschouwen. Maandag is een sergeant der ma riniers met een marinier van Amster dam naar IJmuiden vertrokken tot herkenning van de daar aangespoelde "lijken. Bij die gelegenheid is gebleken dat bet lijk van den marinier R. geheel onbeschadigd was alleen had de ongelukkige zich de lippen ten bloede gebetende lijken van de mariniers v. O en M. zijn meer aan het hoofd beschadigdvan den ma troos M. was het geheel,e bovenhoofd weggeslagen. Men vermoedt dat deze manschap pen reeds te kooi waren toen de ramp plaats bad, hetgeen men afleidt uit sommige bijzonderheden van hun ne kleeding, en de beschadiging van eukele lijken schijnt, volgens som migen, te wijzen op de mogelijkheid dat aan boord het een of ander is gesprongen, hoewel het zich dan moeielijk laat verklaren, dat de meeste lijken van zwemgordels voorzienwaren. Treffend zijn vooral de meer in tieme bijzonderheden, die omtrent enkele leden der bemanning bekend worden. Duinker, wiens lijk het eerst werd opgevischt,is een goedig oud man, die weldra pensioen hoopte te krijgen om op zijn welverdiende lauweren te rusten. De arme 't Is de eewige rust slechts die zijn deel kon worden hij stierf, als zoo menig zeeman, op het bed van eer, de zilte golven, aan wie bij in zijne jonge jaren, op kalme zomeravonden, zoo menigmaal zijn lief en leed zal hebben toevertrouwd, als de eenige veelal bij wie de zeeman op zijne lange reizen zijn hart eens kan uitstorten en lucht geven. Eenige weken geleden, bij 't uitgaan der Willem Barentsz", overkwam hetn bijna een zelfde ongeval als hen thans getroffen heeft. Hij viel namelijk in een schutkolk, toen hij aan boord van het poolscheepje wilde gaas, en zou verdronken zijn als niet een matroos van de Barentsz" hem was nage sprongen om hem te redden. Met hem ging de laatste van zijne geheele familie ten gravehij met zijn zoons hadden jaren lang als loods op de Noordzee gediend een voor één, bij verschillende gelegenheden, hebben allen den dood in de golven gevonden de oude Duinker overleefde al zijne zonen om thans een zelfde graf te vinden. Luitenant* E. Simon van der Aa, de kommandant, was een bijzonder bekwaam zeeofficierjarenlang was bij als leeraar aan het instituut ver bonden slechts enkele maanden ge leden voltooide hij zijn belangrijk werk in twee deelen over de stuur manskunst. Hij stond op het punt om kapitein-luitenant te worden en was daartoe mét het cemmando van de Adder" belastzijn leeftijd moet ongeveer 32 a 33 jaren zijn geweest; hij was in 1872 officier geworden en had een schoone loopbaan zoowel achter als vóór zich. Aan het ministe rie vooral stond hij om zijn stiptheid en kunde zeer hoog aangeschreven. Zijn lijk is nog niet gevonden wel meende men, dat hij op Texel bij (ïude Schild gevonden zou zijn, maar het bleek eene vergissing te zijn bet was hot lijk van een korporaal dat daar gevonden werd. De officier van gezondh. A. Lofvers was nog slechts acht dagen aan boord en eerst voor enkele weken te Gro ningen tot arts gepromoveerdbij was jong, maar zijn studiejaren gaven recht op de beste verwachtingen, die thans mede door de zee zij n uitgewischt. In waarheid uitgewischt, zooals zij alles uitwischt wat onder haar bereik komt, alleen de sporen der tranen niet, die daar worden geschreid door zoovele ouders, broeders, zusters, bloedverwanten en vrienden, die in rouw gedompeld zijn door een ramp, welke misschien had kunnen worden voorzien en voorkomen. Men monpelt in Scheveningen meer van geruchten, die een verschrik kelijke beschuldiging inhouden tegen de visschers, welke de Adder" het laatst gezien hebben. Naar men be weert zagen dezen zeer duidelijk dat bet scbip in nood was en hadden zij de bemanning ook wel kunnen red den, maar dan hadden zij al hnnne netten moeten kappen en waren hun vangst kwijt geweest. Is dat waar 't Bloed trilt van verontwaardiging, wanneer men iets dergelijks hoort en toch wordt het te Scheveningen door meer dan een verteld. Wij deelen het mede opdat de visschers zich kunnen verdedigen, indien die zware beschul diging slechts laster is. We hopen het voor hen. De Vlielander loodschuit heeft voor de Haven te Harlingen opgevischt het lijk van een marinier van de Adder. Ook dit lijk was voorzien van een zwemgordel. Het lijk is te Harlingen binnengebracht. De luit. t.z. Ie kl. H. Nijgh is belast met het opsporen van de plaats, waar De Adder is gezonkende stoom schepen Frans Naerebout en,. Schelde zijn daartoe onder zijn bevelen gesteld. Urker visschers hebben naar men zegt bij Vlieland en Terschelling lijken zien drijvengemoedsbezwaren" schijnen bet opvisschen belet te hebben. (Zie nadere bijzonderheden op de bladzijde.) Door de onderofficieren van bet opleidingschip Admiraal van Wasse- naer" en het wachtschip te Amsterdam is het voornemen opgevat om een assaut en concert te geven ten voor- deele der nagelaten betrekkingen van den rammonitor Adder." Daartoe zouden de jongens van bovengenoemd opleidingschip en wellicht ook de stafmuziek der Koninkl. Nederl. ma rine medewerken, terwijl ook eenige voorname artisten zouden worden uit- genoodigd. Het Paleis voor Volks vlijt is reeds door het bestuur voor dat doel kosteloos beschikbaar ge steld. Blijkens een bij bet departement van marine ingekomen telegram is de oefeningsdivisie, onder bevel van Zr. Ms. adjudant in buiteng. dienst, den kapitein t/z. F. H. P. Van Alphen, Dinsdagmiddag te Cadix aangekomen. Aan boord der schepen was alles wel. Naar men verneemt, zal Zr. Ms. schroefstoomsship »Marnix," komm. kapt.-luit. t/z. jhr. C. C. Six, thans op reis naar Malta, waarheen het eenige vluchtelingen uit Alexandrië zal overbrengen, weder naar het Oosten van de Middellandsche Zee worden gezonden, om, zoo noodig voor de belangen der Nederlandsche onderdanen te zorgen. Te Leeuwarden werden dezer dagen in een gezin zeven personen ongesteld onder verschijnselen die vergiftiging deden denken. Een hunner, een meisje van 19 jaar, is Zondag overleden. Men vermoedt dat de oorzaak gelegen ligt in de vorige week genuttigd kalfsvleesch, afkomstig van een graskalf, dat mis schien aan de een of andere ziekte had geleden. Te Marrum, gem. Ferwerderadeel, heeft een zieke vrouw, tjjdens een oogenblik afwezigheid van de zieken-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1882 | | pagina 1