'T VLIEGEND BLAADJE.
KLEINE COURANT
VOOR KELDER. NIEOWEDIEP EN TEXEL
No. 983.
Dinsdag 18 Juli 1882.
Tiende Jaargang.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Atoonnement
per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent.
3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
Uitgevers: BERKHOUT Co. te Helder.
BuremiSPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5 j>
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER,, 18 Juli 1882.
Zaterdag 11. werden alhier nog
grafwaarts gebracht de lijken van 7
mannen, die na Donderdag waren
aangekomen, behoord hebbende tot de
bemanning van de Adder." Om
streeks half elf in den morgen zette
de treurige stoet zich in beweging.
Evenveel of weinig minder menschen
bewogen zich langs den weg, om hen
nog een laatste groet te brengen
en getuigenis te geven, dat het on
geluk, hetwelk had plaats gehad, tot
éen harmonisch deelnemenden toon
had gestemd. Bijna in dezelfde orde
als Donderdag passeerde de lange
stoet den weg; de doffe tonen dei-
trom werden ook nu afgewisseld dooi
de ernstig stemmende maar verhef
fende meïodiën van het Stafmuziek
korps der Marine, terwijl klokgeklep
den droeven gang begeleidde.
Het lijk van den machinist lc kl.
J. C. Baartmans ging vooraf, gevolgd
door dat van den 2en stuurman T. G.
Schultze, marinier le kl. W.Ackerman,
id. 3° kl. J. Lenuings, matroos 3e kl.
P. J. J. L.de Ruyter, vuurstoker le kl.
J. J Christianie en den milicien-vuur-
stoker J. v. Rijsbergen.De kisten waren
bedekt met rouwkransen van corpo-
ratiën of familieleden. Voor de eerste
lijkwagen werd door twee machinisten
een zeer fraaie krans gedragen, ge
zonden namens Helders ingezetenen."
Eindelijk werd de doodenakker be
reikt hier waren reeds aanwezig de
Viee-Admiraal de Haes, vele hoofd
en andere officiereu van zee- en land
macht, de Burgemeester en notabe
len dezer gemeente. De mariniers,
onder bevel van den 2cn luitenant A.
J. Paehlig, werden in rijen geschaard,
waar langs op plechtige wijze de lijken
een voor een naar den graf kuil wer
den gedragen. De krans, geschonken
door Helders ingezetenen, werd toen
door de Heeren van Gijn en Strik-
werda vooruitgedragen. Op even
nette wijze als Donderdag werden de
kisten in den groeve neergelaten.
Na het salvo der mariniers trad
onze grijze burgervader, de Heer Mr.
K. J. C. Stakman Bosse, aan den
rand der groeve, en schetste in ge
voelvolle woorden het ongeluk, dat
de Marine, neen, de Natie getroffen
heeft, en dat, hoewel ieder doordrongen
is van het ongeluk, dit hier meer
gevoeld wordt dan elders hier, waar
gemeente en Marine als vereenzëlvigd
of verbroederd zijn. De aanwezige
familieleden sprak hij op deelnemende
wijze toe en gaf hiérbij te kennen,
dat een passend monument, als her
innering op dit graf, waar reeds 26
mannen in rusten, zal geplaatst wor
den; nu reeds was door de zorgen
der gemeente een houten kruis als
Christelijk symbool daarop geplaatst.
Met een laatsten groet aan de dooden
eindigde hij.
Alsnu nam ZExcell. de Vice-
Admiraal de Haes het woord; op
nieuw wees hij op het ongeluk dat
niemand bij machte was geweest te
verhinderen en dat terecht een natio
nale ramp genoemd mocht worden;
troostend was hierbij de deelneming,
die overal was gevoeld en met ge
noegen mocht hij verhalen dat in deze
gemeente de bewijzen daarvan zoo
zichtbaar en algemeen waren. Familie
leden sprak hij toehij herinnerde hun
op deelnemende wijze aan hun verlies,
waarin allen deelden, en gaf nog eens
de verklaring dat 't een bemoedigende
gedachte was, dat de kalme uitdruk
king op het gelaat der dooden, hem
verzekerde dat zij met volle berusting
in hun ongeluk en in onderwerping
gestorven waren. Zichtbaar aange
daan eindigde de geachte spreker zijn
gevoelvolle woorden.
De verschillende kransen werden
nu aan het kruis vastgehecht waarna
de plechtigheid geëindigd was. Behalve
de Marineafdeelingen werd de lijkstoet
gevolgd door verschillende corporatiën
en deputatien van de burgerij.
De leiding van het geheel was nu
opgedragen aan den luit. t. z. lekl.
D. J. Boom.
In stemmige orde trok de talrijke
menigte huiswaarts, in treurige ge
dachten maar met zelfvoldoening,
dat aan de afgestorvene de hoogst
mogelijke hulde bewezen was. Lang,
zeer lang, zal het in aller herinnering
blijven.
Groot was het aantal bezoekers,
dat zich Zondag jl. naar de begraaf
plaats begaf, om een blik te werpen
op het groote graf der slachtoffers
van de Adder."
Treffend vooral was het tooneel,
dat zich Zondagnamiddag bij datzelfde
if voordeed. De moeder van den
zeemilicien, welke den vorigen dag
was begraven, en te Vlissingen woon
achtig was, kon bij de teraardebestel
ling niet zoo spoedig hier zijn, en
bracht nu een bezoek aan den graf
kuil. Nauwelijks daar aangekomen,
viel de diep getroffen vrouw, door
droefheid overstelpt, in onmacht.
Spoedig werd de ongelukkige moeder
van de plaats verwijderd. Alle aan
wezigen waren door dit voorval tot
schreiens toe bewogen.
De Staatscourant schrijft
»Ten einde allen twijfel weg te
nemen, die door ,de vermelding dei-
tijdingen omtrent den rammonitor
Adder, geplaatst in de Staatscourant
van 12 dezer, zoude kunnen ontstaan,
strekke, dat van het vertrek van dat
vaartuig van IJmuiden op 5 Juli jl.
dien dag of later nog bij het De
partement van marine, noch bij den
directeur en commandant der marine
te Hellevoetsluis eenig bericht werd
ontvangen."
De Nieuwe Rott. Courant daaren
tegen zegt omtrent bovenstaand be
richt
Wij waren reeds gisteren geïnfor
meerd, dat er een misverstand in het
spel moest wezen, en bij nader onder
zoek is ons het volgende gebleken
Het Departement van Marine heeft
in den namiddag van 4 Juli kennis
gekregen van het vertrek van de
Adder" van de reede te Amsterdam,
en men wist aan dat departement
dat de bestemming Hellevoetsluis was.
Aan de directie te Hellevoetsluis
werd op 5 Juli door de directie te
Amsterdam, toen deze wist rUt de
»Adder" IJmuiden had ver!' ,en, ge-
telegrapheerd Adder" naar Helle
voetsluis vertrokken."
Het moge dus waar zijn, dat uit
IJmuiden geen bericht gezonden was,
het Departement was in elk geval
officieel geïnformeerd van het vertrek
uit Amsterdam, en de Hellevoetsche
directie van het vertrek naar Helle
voetsluis.
Zaterdag jl. werd te Amsterdam
onder presidium van den Schout bij
Nacht Eseher een vergadering ge
houden door de in Amsterdam aan
wezige Zee-Officieren, Officieren van
GezondheidAdministratie en der
Mariniers, Officieren Machinist en
Ingenieurs der Marine in activiteit.
In deze vergadering werd gevormd
een plaatselijk Comité voor Amster
dam het doel van dit Comité is, te
trachten een fonds tot stand te
brengen ter voortdurende ondersteu
ning van de nagelaten betrekkingen
van hen, die om het leven kwamen
bij het vergaan van Zr. Ms. monitor
Adder."
Het Comité bestaat uit
Den Schout bij Nacht, Directeur en
Commandant der Marine, te Amster
dam, W. B. F. Escher, President
den Kapitein ter Zee W. Steffens,
Marinewerf"den Dir. Officier van
Gezondheid le kl. Dr. F. J. van Leent,
Utrechtschestraat h. Rembrandtplein
den Hoofd-Ingenieur L. C. P. W.
"Visser, Marinewerfden Kapt. Luit.
ter Zee S. Kraijenhoff' v. d. Leur,
Command. Zr. Ms. schip Admiraal v.
Wassenaer"den Luit.-Kolonel dei-
Mariniers M. C. Koning, Maurits-
straat 10den Kapt.-Luit. ter Zee
Le Bron de Vexela, Comdt. Zr. Ms.
Wachtschip, Mauritsstraat 6den
Officier van Administratie le klasse
W. H. F. Vogel, penningmeester,
Marinewerfden Luit. ter Zee 2e kl.
G. M. Titsingh, Rembrandtplein 54
den Luit. ter Zee 2e kl. W. D. H.
Baron van Asbeck, Secretaris, aan
boord Zr. Ms. Wachtschip.
Voor zoover bekend is vormen zich
in de beide andere Directiën dei-
Marine ook Sub-Comité's, terwijl de
Vice-Admiraal R. L. de Haes, Dir.
en Comdt. der Marine alhier, bereids
het presidium over het geheel heeft
aanvaard.
Bovengenoemde heeren verklaren
zich bereid tot het ontvangen van
bijdragen.
Naar wij vernemen is aan Mr.
E. N. Rahusen, te Amsterdam, aan
geboden om als voorzitter op te treden
van de commissie, aan welke de
Minister van Marine het onderzoek
zal opdragen betreffende de ramp,
aan den monitor Adder" overkomen.
De Minister van marine heeft
f 2000 uitgeloofd voor het vinden van
het wrak van den monitor Adder,
Twee garnaalbooten van Sehe-
veningen, voorzien van 3000 vaam
touw, zullen bij gunstig weder Maan
dag uitzeilen om naar »de Adder"
te
Uit Terschelling wordt gemeld,
dat de sleepboot bij Ameland geen
lijken heeft gevonden ze is naar
Schiermonnikoog gestoomd.
Te Deventer is Zaterdag plech
tig ter aardebesteld het lijk van den
luitenant 2e kl. M. Smits, ridder
van de Militaire Willemsorde, in
tegenwoordigheid van vele familiebe
trekkingen, hoofd- en verdere offi
cieren van de cavalerie, infanterie,
schutterij, en begeleid door de mu
ziek der huzaren. Een zeer groote
volksmenigte was op de algemeene
begraafplaats bijeen. Ds. Kits van
Heijningen hield een treffende rede.
Allen keerden diep bewogen huis
waarts.
Vrijdagavond ten ure kwam
het stoffelijk overschot van den luit.
ter zee 2de klasse E. Vau Voort-
huijsen, onder geleide van een paar
familie-betrekkingen, te Voorburg
aan.
Onder algemeene deelneming en
op aangrijpende wijze had daarop
de teraardebestelling plaats.
In tegenwoordigheid van zpn
moeder, mevrouw de wed. Van Voort-
huijsen, en verdere betrekkingen, van
eenige officieren van de Marine in
groot tenue, waaronder de adjudant
van den Broeke als vertegenwoordi
ger van den Minister van Marine,
den burgemeester mr. Bueaille en
andere autoriteiten, van een schare
vrienden en belangstellenden, werden
bij de geopende groeve hartelijke
woorden gesproken, eerst door den
heer Sacré, hoofdofficier, namens de
Marine, waarbij hij een schoonen
lijkkrans bij die van betrekkingen en
andere vrienden voegde, vervolgens
door ds. Verwey, pred. te Rijswijk
en consulent der gemeente.
Het te Harlingen aangebrachte
lijk van Cornelis Patrjn, matroos 3e
klasse, is op kosten van de gemeente,
gevolgd door burgemeester en secre
taris en voorafgegaan door een stads
bode, in een eikenhouten kist ter
stedelijke begraafplaats aldaar ter
ruste g<
Op het lijk van den luit. ter
zee Jouckheer is door de familie nog
gevonden een naamkaartje, waarop is
aangeteekend dat ten half drie is
geschaft. Verder »48 duim water
bij de pomp" het schip verkeerde
dus toen reeds in groot gevaar. Het
tijdstip van laatste aanteekeningen
is niet vermeld.
Onder de personen, die met de
Adder" zijn omgekomen, behoort
ook een jeugdig sergeant-schrijver,
die van de Kweekschool voor de
Zeevaart te Leiden op genoemden
bodem was overgeplaatst en zijn
eerste zeereis maakte. Deze jonge
man was eerst sedert drie maanden
getrouwd.
In vele plaatsen van ons land
worden reeds voorstellingen, concer
ten, enz. aangekondigd, ten voordeele
van de nagelaten betrekkingen van
de ramp met de Adder."
Uit de kas der cantine van het
le reg. inf. te Leeuwarden, is een
bedrag van f 100 geschonken aan het
fonds tot ondersteuning der nagelaten
betrekkingen van de onderofficieren
en minderen van deu verongelukten
monitor de Adder."
Morgenvoormiddag zal alhier
een volkstrein arriveeren van Rotter
dam, Schiedam, den Haag, Leiden
en Delft.
Bij het onweder op Zaterdag
namiddag heeft de bliksem don mast
van een vaartuig dat hier in de bin
nenhaven ligt, getroffen; ooggetuigen
hebben een zonderling verschijnsel
waargenomen. Het hemelvuur ge
leek een groote vurige bol, die met
snelheid naar beneden kwam, de
mast trof, langs het boord ging en
in een ander vaartuig sloeg, zonder
schade aan te richten de aanwezigen
ontstelden hevig en werden een oo-
genblik als bedwelmd.
Toen 11. Donderdagmorgen het
Engelsche barkschip Linden," kapt.
James Crowe, van IJmuiden naar
zee vertrok, sprong in de Buitenha
ven een man van de equipage over
boord, zwom naar den wal en vluchtte
in de duinen. Het schip voer door,
maar door de nasporing der politie
werd gemelde persoon later gevat en
in bewaring
Het gerechtshof te Leeuwarden
heeft de vorige week een 29-jarige
ongehuwde vrouw te Muntendam,
wegens kindermoord, veroordeeld tot
2 jaren celstraf.
De Parijsche bladen bevatten
een aantal bijzonderheden omtrent
de vreeselijke gasontploffing in de
buurt van het in te wijden nieuwe
Stadhuis, die er te midden van de
toebereidselen voor het nationale feest,
zoo groote verslagenheid heeft teweeg
gebracht.
De restaurateur Garch, die op den
hoek van de 'rue Francois Miron en
de rue du Pont Louis Philippe woont,
ontdekte 's morgens te 6 uren dat
er in zijn kelder een lek in de gas
leiding was. Hij gaf daarvan spoedig
kennis aan de directie der gasfabriek,
maar vóór er in voorzien had kun
nen worden, had een gasontploffing
plaats in een kapperswinkel, naast
het restaurant. Het begin van brand,
daardoor ontstaan, werd spoedig ge-
bluscht, en men begon nu in den
kelder naar het lek te zoeken. Maar
eenige oogenblikken later hoorde men,
dat de vlammen zich, door de gas
leiding onder den grond aan het
koffiehuis van den Heer Duchesne,
aan de overzijde, hadden meegedeeld.
Zij sloegen uit de opening van een
riool in het midden der straat, het
geen tal van nieuwsgierigen lokte.
Op eens hoorde men een ontzetten-
den knal en sprong de voorgevel van
het koffiehuis uiteen, terwijl naar
alle zijden stukken steen, glas, ijzer
werk enz. onder de toeschouwers
vlogen. Vijf personen werden daar
door gedood, en ongeveer 35 ernstig
gewond.
De straat had veel van een slag
veldoveral lagen gekwetsten bloe
dend tusschen het puin. De eigenaar
van het koffiehuis werd dood onder
een hoop steenen gevonden. Men
verschafte den gewonden ten spoedigste
geneeskundige hulpzij werden in
de buurt onder dak gebracht en ver
bonden, en vervolgens, bij gebrek
aan rijtuigen, op handkarren en
geïmproviseerde draagbaren naar het
gasthuis gebracht.
De omliggende huizen hadden veel
geleden en dreigden in te storten
de bewoners vluchtten in den groot
sten angst, sommigen over de daken.
Van 8 uren af, het uur der ontplof
fing, tot één uur in den middag
hadden nog telkens ontploffingen
plaats, hoewel men alles deed om
die te voorkomen, en onmiddellijk
aan het werk was gegaan, om de
gasleidingen af te snijden*
Het verkeer door de geheele wijk
werd op last der politie gestremd.
Men vreesde nog aanhoudend voor
nieuwe ongelukken. Maar te drie
uren was alle gevaar geweken. De
straten worden nu met olielampen
