T VLIEGEND BLAADJE
KLEINE COURANT
VOOR HELDER. NIEUWEDIEP EN TEXEL
19.
No. 1005.
Dinsdag 3 October 1882.
Tiende Jaargang.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
„Ramp Adder."
Abonnement
per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent.
3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
Uitgevers: BERKHOUT Co. te Helder.
Bar«amSPOORSTRAAT eL ZUIDSTRAAT.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn
C.
ige
ijk
Het Centraal-comité tot het inza
melen van gelden voor de nagelaten
betrekkingen der bemanning van Zr.
Ms. Rarnmonitor Adder en het ver
doelen dier geiden, bericht dat het
comité in zijn jongste vergadering
zich heeft samengesteld als volgt
Yice-Admiraal R. L. DE HAES,
te Willemsoord president.
Burgemeester van Amsterdam Mr.
G. YAN TIENHOYEN, vice-president.
Idem. van Rotterdam Mr. S. A.
YENING MEINESZ.
Idem. van 's-Gravenhage Mr. J.
G. PATIJN.
Luit.-Generaal N. YAN WILLIS
te 's-Gravenhage.
Secretaris-Generaal bij het Dep.
van Marine L. J. T. BROEKHOFF
te Idem.
Jhr. C. HARTSEN te Amsterdam,
lste penningmeester.
Mr. E. N. RAHUSEN te idem,
2de idem.
J. YAN DE YEN, griffier bij de
directie der Marine te Amsterdam,
secretaris.
Het comité verzoekt beleefd aan
de sub-commissiën en andere corpo-
ratiën, die zich met het in ontvangst
nemen van gelden voor dat doel be-
[last hebben, de gelden die tot dus
verre bij haar zijn ingekomen, wel
aan den heer jhr. C. Hartsen, Fre-
|deriksplein, No. 34, te Amsterdam
Jte willen inzenden.
Namens het Centraal-Comité
J. YAN DE YEN,
Amsterdam, Secretaris.
26 September 1882.
tfel
NIE WSTIJ DINGEN
HELDER, 3 Oct. 1882.
Zaterdag voor acht dagen werd
door den heer C. D. Zurmuhlen,
namens de maatschappij Nederland,
aan den WelE. geboren heer, Jhr.
Six, kommandant van Z. M. stoom
schip »Marnix" een prachtig gouden
remontoir aangeboden, als blijk van
erkentelijkheid voor de verleende
hulp, bij 't ongeval, dat eenigen tijd
geleden aan 't stoomschip Voor
waarts" overkwam.
Naar aanleiding van achter
staande annonce vestigen we de
aandacht onzer lezers op de tooneel-
voorstelling, heden avond in den
schouwburg Tivoli door 't tooneel-
gezelschap van 't Grand Thèatre,
directie A. van Lier, te geven. Het
blijspel »Ons Otje" wordt van elders
zeer gunstig beoordeeld en, afgaande
op de renommee van genoemd ge
zelschap, verwachten we bij de opening
van 't seizoen een talrijke opkomst
van 't publiek.
De uitvoeringen van 't collegie
s>Entre Nous" hadden steeds veel
aantrekkelijkheid en we vertrouwen
daarom, dat de aangekondigde voor
stelling, waarvan 't programma, in
annonces en aanplakbiljetten om
schreven is, druk zal worden bezocht.
De buitengewone uitvoering,
Zondagavond in Tivoli door den
Burgerkring Harmonie" gegeven,
was vrij goed bezocht. De opvoering
van Balt de Marskramer en Kort
van Memorie viel blijkbaar in den
smaak der aanwezigen.
Met de visscherij naar zeepaling
langs onze en de Texelsche kusten
gaat 't dit jaar bijzonder slecht. De
lichte maan en het vuren van het
zeewater werken niet gunstig op deze
visscherijDe hoop der visschers is
nu op de aanstaande donkere avonden
gevestigd. Mocht ook dan de uitkomst
niet gunstig zijn, dan is voor dezen
herfst de grootste kans voorbij.
Yorleden week Woensdag stoom
de de monitor De Haai" des middags
om 12 uur van de reede van Maas
sluis naar de Noordzee. In zee ge
komen, werd de monitor geschalmd
de luchtkokers bleven open. Toen
moet gebleken zijn, dat de afsluiting
een zeer merkbaren, nadeeligen in
vloed op de vuren uitoefende en tevens,
dat het personeel der machinekamer,
het op die manier geen half uur
zou kunnen uithouden.
Dat zal niemand verwonderen, als
men weet, dat s ch a 1 m e n beteekent
het bedekken met zeildoek van alle
openingen in dek, zooals luiken, koe
koeken (ramen), trapopeningen, enz.
Dat zeildoek wordt door middel van
schalmlatten stevig aan het dek be
vestigd met behulp van haken, klem-
of span schroeven of ook wel eenvou
dig door spijkers.
Men begrijpt dus, dat de lucht
toevoer door enkele luchtkokers on
genoegzaam is, vooral omdat men,
om goede ventilatie te hebben, ook
aanvoer onder in een vertrek dient
te hebben en niet enkel afvoer naar
boven. De meeste buitenlandsche
iepen dan ook, die er op ingericht
moeten zijn om desnoods geheel te
worden dichtgemaakt, zooals b. v.
het Engelsche ramtorpedoschip Poly-
phemus, bezitten krachtige centri-
fugaal-ventilators, die de versche lucht
met geweld zuigen uit een lucht
koker, hoog genoeg opgericht boven
dek om het inslaan van zeeën te
voorkomen, en haar in machinekamer
en andere verblijven persen. Men zal
kunnen begrijpen, dat genoemd schip
zulk een inrichting hoog noodig heeft,
want zijn twaalf locomotief ketels,
die den stoom moeten leveren voor
de hoofdmachine van 5500 indicateur
paardenkracht en voor alle andere
toestellen, als ventilators, luchtpers-
pompen voor de torpedo's, electro-
dynamische machines (het schip ge
heel ingesloten zijnde wordt electrisch
verlicht) enz. enz., verbruiken heel
wat zuurstof.
(Brielsche Ct.)
Uit een brief geschreven door
een officier in Atjeh, kort na de ge
beurtenissen van Augustus, blijkt het
volgende
De troepen waren ontevreden met
het burgerlijk bestuur, omdat dit aan
bedekkingsposten verbood opvluchten-
de Atjehers te vuren maar vooral
omdat een controleur, die een uit
rukkende colonne vergezelde, den ka
pitein bevel gaf om een vijandigen
troep Atjehers niet aan te vallen.
Evenwel schenen de troepen ook niet
ingenomen met den toenmaligen mi
litairen bevelhebber. Eindelijk werd
erkend, dat de kommandant eener
versterking, ofschoon gewaarschuwd
dat een bedekkingspost zou worden
aangetast, een veel te kleine macht,
30 man, uitzond om dien aanval af
te slaan. Deze macht bleek dan ook
onvoldoende.
De Atjehers, die transporten, pa
trouilles en bedekkingen aanvielen,
hadden ook Beaumontgeweren en scho
ten uit hunne hinderlageu bij voor
keur op onze officieren. Men wenschte
dat men hen in het gebergte, waar
heen zij telkens terugtrokken, met
een voldoende troepenmacht bestoken
mocht.
Drie Indische officieren hebben
hun ontslag gevraagd, omdat zij niet
verder willen medewerken tot besten
diging van het wanbestuur op Atjeh.
Sedert 1873 is de toestand nog niet
zoo ellendig geweest als thans. Voor
de soldaten is het een treurig leven.
Aan herhaalde overvallen staan zij
blootwie in handen der Atjehers
valt wordt onthoofd en daarna ver
brand een officier, die gewond achter
moest blijven, werd op de gruwelijk
ste wijze mishandeld en langzaam
doodgemarteld. Men vreest voor op
roer onder de troepen, die morren
over den schijn vrede waartoe zij ver
oordeeld zijn en die hun al de lasten
maar geen der vergoedingen van den
oorlog verschaft.
De hoofdcommissaris van politie
in Den Haag verzoekt in kennis te
worden gesteld met de verblijfplaats
van W. E. Hooveling, oud 50 jaren,
gekleed als dame, in 't zwart met een
hoed met zwarte kanten en dito
veeren en dragende een zwarte en-
tout-cas met gebogen haakje. Zij
heeft 10 Sept. jl. haar woning te
's-Hage verlaten en is per Rhijnspoor
naar Utrecht gegaan. Zij was in
den laatsten tijd malende. Op de
aanwijzing van haar verblijf is f100
premie gesteld
Zaterdagavond te zes uur is
het Nederl. stoomschip Comeet, op
reis van Bari naar Amsterdam, op
tien mijlen afstand van Gibraltar, bij
dikken mist aangevaren door het En
gelsche stoomschip Calville. De Comeet
zonk vijf minuten na de aauvaring
en de bemanning sprong over aan
boord van de Calville, die haar te
Gibraltar aanbracht. Het laatstge-
melde stoomschip heeft schade beko
men.
Een schipper van Capellen aan
den IJsel is Donderdag in de rivier
de Maas overboord geslagen bij 't
wenden van 't zeil. In weerwil van
alle aangewende pogingen mocht het
niet gelukken hem te redden. Hij
laat een weduwe met vijf kinderen na.
De grijze Duitsche Keizer wordt
door velen zijner onderdanen werke
lijk als een vader beschouwd, en me
nige eenvoudige ziel wendt zich in
de verlegenheid, tot hem om hulp.
Zoo schreef onlangs een meisje, dat
met naaiwerk den kost moest ver
dienen voor haar hulpbehoevende
ouders en hanr broertjes en zusjes,
maar geen geld had om een naai
machine te koopen, hem een brief
waarin zij hem verzocht haar daar
aan te helpen. En in antwoord
daarop ontving zij weldra een fraaie
naaimachine uiteen der eerste fabrieken
te
Onlangs zijn te Cavaller-Maygiore,
in Piemont, 12 fabrieksarbeidsters op
treurige wijze om het leven gekomen.
Zij hadden nl. in hare gemeenschap
pelijke slaapkamer de petroleumlamp
half neer gedraaidde vlam deelde
zich langzamerhand aan de petroleum
in de lamp mede, en de arme meisjes
vonden een benauwden dood in den
verstikkenden damp.
De stoomboot »Neptuno," die
door de Amerikaansche regeering was
uitgezonden om levensmiddelen over
te brengen aan de in de Lady Fran-
klin Baai, op 81° NBr., gestationeerde
Greely's wetenschappelijke expeditie,
is te St. Johns teruggekomen. On
doordringbare ijsmassa's hebben het
schip belet, verder dan 79° NBr.
door te dringen. Het schip heeft
echter verscheidene andere stations
van proviand voorzien.
Men moet in Amerika zijn om
vreemde dingen te zien gebeuren. De
geestdrift wordt daar door dieven ook
reeds practiscli toegepast. Het vol
gende geval is daarvan een sprekend
bewijs. Een vreemde tooneelspeelster
had te Nieuw-York al de toeschou
wers in verrukking weten te brengen
en toen zij den schouwburg verliet,
wachtte een menigte vol geestdrift
haar op. Haar rijtuig kon slechts
met groote moeite door de volksme
nigte heenkomen; men juichte, wuif
de met hoeden en zakdoeken, en de
geestdrift ging eindelijk zoover, dat
eenige kloeke mannen de paarden
uitspanden en het rijtuig jubelend
naar het hotel trokken. Den vol
genden morgen wilde de tooneel
speelster een rijtoer doenzij riep
haar koetsier en beval hem in te
spannen. Best, mevrouw, antwoordde
deze, maar de paarden. Wel mijn
paarden zijn toch goed genoeg. O, ja,
mevrouw, zoo uitstekend zelfs, dat de
heeren, die ze gisteren hebben afge
spannen ze maar niet hebben terug
gebracht.
Dezer dagen is de hofschouw-
burg te München voor het eerst elec
trisch verlicht met Edison-lampen.
De verlichting voldeed algemeen
zeer goed. De voornaamste Duitsche
schouwburgdirecteuren waren er dien
avond tegenwoordig.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur!
Vergun me, door middel van Uw veel
gelezen blad, (zelf zei U zeker uit gewoonte
„blaadje") belanghebbende ouders op iets
attent te maken.
't Betreft bier eene zaak, die voor vele
kinderen hoogst nadeelig kan werken.
Laat ik U zeggen wat ik bedoel. Schier
dagelijks ben ik in de gelegenheid op te
merken, hoe de schoolkinderen alhier, zoo
wel jongens als meisjes, een verkeerde zucht
aan den dag leggen voor gymnastische oe
feningen. Voor het doen van die toeren
hebben ze de ijzeren afsluitingen, die men
hier meestal voor de huizen aantreft, uitge
kozen. IJselijk is het om sommige dier
gymnastische oefeningen te zien, zooals
eindeloos ronddraaien, slingeren, enz. Ja,
wat nog vrij wat erger is, ik heb 't gezien,
hoe eenige kinderen aan hunne beenen
gingen hangen (natuurlijk met 't hoofd
naar beneden) en probeerden, wie van hen
't het langst uithield. Ze begrijpen niet,
hoe ze daardoor stijgingen van het bloed
naar het hoofd krijgen, waarvan de gevolgen
allerverschrikkelijkst kunnen zijn. Daardoor
benadeelen ze in allen gevalle niet weinig
hunne gozondheid. We kunnen 't hun
niet kwalijk nemenzij begrijpen nog niet
wat kwaad zij doen. Maar M. de Redacteur,
mogen wij dit maar zoo aanzien, zijn wij
niet verplicht hen op 't gevaarlijke daarvan
te wijzen P Ik hoop, dat U er over denkt
als ik, en dit toont door 't in Uwe courant
op te nemen, opdat het onder de aandacht
komt van belanghebbende ouders. Gaarne
zou ik zien, dat ook onderwijzers zich deze
zaak een weinig aantrokken, eu ter voorko
ming misschien van vele ongelukken, deze
verkeerde zucht naar gymnastische oefenin
gen bepaald tegen gingen.
Gymnastiek Ik ben er sterk voor en zou
gaarne zien, dat het een verplicht leervak
werd op iedere lagere school. Maar als
dat gymnastiek moet heeten, die voor de
gezondheid zoo hoogst nadeelige toeren, die
de kinderen daar (vooral op de Weatstraat
is dat erg) uitvoeren, dan weet ik het niet,
maar moet ik U eerlijk bekennen, dan heb
ik een verkeerd begrip van: „gymnastiek."
U bij voorbaat dankende voor de opname
dezer regelen, blijf ik
Hoogachtend,
Iemand, die dagelijks wandelingen
maakt door de gemeente Helder.
De goede bedoelingen van den in
zender zijn wel te waardeeren, maar honderd
bladen schrift zullen geen verandering bren
gen in de gevaarlijke toeren der jeugd.
De Red.
Vriend Jochem!
Ik had je onlangs eens meenen te schrijve n,
maar ik wist geen nieuws genoeg, maar
nu geloof ik dat ik het zoo ver brengen
zal, twee blaadjes te vullen, want we hebben
hier tentoonstelling van Landbouw gehad.
Jongen dat had je moeten zien, ons heele
plein rond om de kerk was stikvol met
vee. Ik heb nu wel niet veel verstand van
koeien en schapen, maar ik hoorde algemeen
zeggen van de vele vreemdelingen, want
er waren hier Dinsdag velen van den vasten
wal, dat er prachtige koeien, paarden, os
sen enz., aanwezig waren. Het merkwaar
digste van de tentoonstelling was diter
was éen boer, die kwam deze keer met 13
verschillende beesten, als paarden, koeien,
ossen, rammen en schapen. Zij stonden
tusschen alle andere beesten in. Wij hadden
vreemde keurmeesters, de heeren D. de Groot
en P. Tijseu in een woord allen onbekend,
nu die boer heeft de eer gehad, dat al zijn
vee wat op het terrein aanwezig was, be
kroond is geworden: 8 eerste, 9 tweede
prijzen en 3 getuigschriften, vindt je dat
niet kras, Jochem, de veekoopers weten
wel, dat Simon A. Klein, best vee heeft,
maar i k zeg het strekt den heeren keur
meesters tot groote eer, dat die ook zijn
vee wisten te beoordeelen, terwijl ze vol
strekt niet wisten of zij van één boer of
van zés boeren waren, 's Middags hadden
wij een harddraverij; elf paarden namen
daar deel aan, daar heb ik maar even bij
geweest, juist toen het om prijs en premie
ging. Een groot zwart paard van de heeren
Sloos en Schaaps behaalde den prijs en
de bles van den heer P. Maats de eerste
premie; terwijl een bruin van den heer J.
Mooiman de tweede premie had. Toen was
de pret over dag afgeloopen, maar 's avonds
was in alle herbergen muziek en dans,
doch de heeren leden van Landbouw
hadden hunne bijeenkomst in het Loge
ment het Schippershuis. Door tusschen-
komst van Jan de Schilder mocht ik ook
in de zaal. Nu het zag er daar duivels
netjes uit, dat moet ik zeggen; de zaal was
netjes gedecoreerd, en was 's avonds vol
menschen maar ik hoorde ofik zag niets van
muziek en muzikanten. Ik zeide tegen Jan
moeten ze hier niet dansen. Ja, wacht maar
zeide hij, straks zal je wel wat zien. Nouw
ik wachtte tot braaf negen uur, daar kwamen
veertien muzikanten, die gaven daar con
cert. Nu veel verstond ik er niet van maar,
i k en velen met mij, vonden het prachtig
mooi, mRar toen ze voor den dans moesten
spelen toen was het ellendig. De meesten
muzikanten liepen weg naar beneden naar
andere herbergen, er bleven er hoogstens
drie of vier, maar die konden voor zoo'n
zaal met menschen niet voldoen. Ik vond
het niet netjes van die heeren. Als sij nu
gezorgd hadden dat er altijd het halve per-
soneél tegenwoordig geweest was, had ieder
te vreden geweest. Ik zeide tegen Jan, ik
dacht dat jelui ze net even goed voor het
bal als voor het concert aangenomen hadt
en ik meen dat het zoo'n koopje ook niet
was, van daar hadden ze ook wel goed
hun best mogen doen om hun eer op te
houden, die hen ook moest toekomen.
Sakkerloot, nu heb ik al een brief vol.
Nu hartelijke groete koor, tot later.
Met achting uw vriend, JAAP.