'T VLIEGEND BLAADJE.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER. NIEOWEDIEP EN TESSEL.
No. 1087.
Dinsdag 17 Juli 1883.
Elfde Jaargang.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
A*bonnement
per 8 maanden binnen de gemeente 50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
UitgeversBERKHOUT <fc Co. te Helder.
BwreauSPOORSTRAAT ei ZCID8TRAAT.
Aavertentlën
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsrnimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
DE TENTOONSTELLING
TE AMSTERDAM.
Triomf! De Tentoonstelling is gereed!
Zaterdag 7 Juli is de machinegalerij feite
lijk geopend. Dien dag toch zag men er
voor het eerst alles in werking, en daarmede
kan gezegd worden dat de laatste hand ge
legd is aan al wat er te nog doen was.
Hier en daar moge nog een puntje op een
i ontbreken, maar als deze brief onder uwe
oogen komt, geloof ik niet dat de ergste
pessimist iets te vitten zou vinden.
Het eenige wat thans nog ontbreekt is...
uw bezoek. Ik begrijp volkomen dat velen
het gaan bezichtigen van de Tentoonstelling
hebben uitgesteld. Wanneer men er een
reis voor moet maken en er dus nogal geld
voor uitgeven, wil men gaarne zooveel mo
gelijk zien. Wachten was dus te billijken.
Van nu af zal het dat niet meer zijn.
Er is van verschillende zijden reeds bij
herhaling aanmerking gemaakt op het feit
dat wij, Nederlanders, onze koloniale Ten
toonstelling niet zelf hebben bezorgd dat
wij niet genoeg zelfvertrouwen bezaten om
de koe zelf bij de horens te vatten, dat
wij ons niet hebben durven wagen aan zulk
eeu grootsche ondernemingwelnu, laat men
tenminste bij die in geenen deele van grond
ontblootc opmerkingen niet deze kunnen
voegen, dat wij onverschillig zijn, niet al
leen voor de nijverheids-producten, uit den
vreemde tot ons gekomen, de beleefdheid
tegenover bet buitenland zou alleen reeds
vorderen daarvan notitie te nemen, maar
zelfs voor die onzer landgenootendat wij
naar de schatten uit onze koloniën niet eens
komen omzien.
Het spreekwoord „let absents ont tou-
jours tort" zal vooral van toepassing zijn
op de wegblijvers. Trouwens, ik geloof dat
die categorie maar zeer klein zal zijnde
Tentoonstelling is te schoon, te belangwek
kend, om er geen bezoek aan te brengen.
De graaf en de gravin van Vlaanderen,
die sedert 6 Juli hier zijn, zijn er opgetogen
over in den volsten zin des woords. Zij
vertoeven er bijna eiken dag van 's morgens
tot 's avonds, bekijken alles met de meeste
oplettendheid en slaan letterlijk niets over.
Verleden Woensdag hebben zij den gan-
schen dag gewijd aan de koloniale afdee-
ling, waar ik ze rond in de Serre der
tropische gewassen, naast de gamalan, waar
zij meer dan een uur doorbrachten.
Trouwen», men heeft wel een uur noodig
om het schoone, dat onder leiding van den
Hr. Witte, den bekenden hortulanus uit
Leiden, en van diens zoon, den Hr. Johan
K. Witte, daar verzameld is, ook maar
oppervlakkig te beschouwen.
In de prachtige Serre, door den Heer
Bruns Jr. te Bremen ingezonden en door
de commissie van de koloniale Tentoon
stelling gehuurd, hebben de HH. Witte een
zeldzaam voorkomende collectie van oecono-
mische planten en bladvormen uit de tro
pische gewesten bijeengebracht. Enkele
exemplaren zijn direct uit Indië gezonden.
Van vulkanischen lavasteen uit Ander-
nach heeft de Hr. Witte Jr. een keurig
rotswerk weten samen te stellen, waar het
water aanhoudend doorsijpelt en dat met
het mos en de verschillende gewassen, die
er tusschen aangebracht zijn, een waarlijk
verrassend effect maakt.
We vinden in de Serre den Vanille- en
den .Peperboom, den Kaneelboom en het
Suikerriet, de Kijstplant en den Annanas,
de Tabaksplant en den Koffieboom.
Opmerking verdient vooral de Liberia-
Koffieboom, waarop de Hr. Hendrik Muller
uit Rotterdam het eerst de aandacht ves
tigde, door toezending van eenige zaden en
^rnge planten aan 's Rijks academietuin te
Het is bekend hoe spoedig het voordeel
bleek, dat deze nieuwe koffiesoort boven 't
gewone aanbood en boe de Engelsehen, heel
wat wakkerder en met vrij wat meer onder
nemingsgeest bezield dan wij, zich onmid
dellijk gingen toeleggen op het aankweeken
er van, overtuigd als zij zich hielden dat
met de libeyia-koffieplant goede zaken te
''en zijn.
De ondervinding heeft geleerd, dat zij
juist gezien hebben, want op dit oogenblik
zijn reeds talrijke plantages er van in Indië
aangelegd. Al de planten, welke daartoe
gebruikt zijn, komen uit Engeland, geen
enkele uit Nederland, omdat wij, die de
eerste zaden er van hadden, ons aan de
zaak niet hebben laten gelegen liggen.
Das ist die alte Gesehichte, und sie bleibt
immer neu.
Naast den zoogenaamden „Vleescheter"
met zijn sierlijke, voortdurend met water
gevulde kelken, treffen wij de Waringa aan,
met zijn hoog uit den stam schietende en
zich met dezen vereenigende wortels.
Een paar schreden verder vinden wij den
Suikerpalm, voor den inlander van zulk een
veelzijdig nut. Uit de vezels toch, welke
het ondereinde van den stam omgeven,
maakt hij zijn zoogenaamden kokosbezems
de jonge blaadjes geven hem een gerecht
dat, toebereid, veel overeenkomt met kool
nit den onrijpen bloemstengel perst hij het
sap, om er een soort van suiker van te
maken en eindelijk dienen hem de oude
bladen voor dakbedekking.
Hoog boven aan in het midden der Serre
is op een eenvoudig stuk kurk een Philo-
dendrum bevestigd.
De natuur heeft niet verlangd dat alle
plauten aarde zouden behoeven om te groei
en en zoo heeft de Pliilodendrum slechts
een stuk hout of kurk noodig om welig te
tieren. Zijn wortels laat hij afhangen. In
de Serre bereiken zij bijna den grond.
Onder de zeldzame planten verdient voor
al nog de aandacht een Hyopborbe, een
waaierplant, die met ontzachlijke moeite en
zorg uit den Botanischen tuin te Buitenzorg
op Java hierheen is gebracht. Op de reis
heeft_ deze plant ongelukkiger wijze veel
geleden. Slechts een blad is haar overge
bleven thans maakt zij echter nieuwe.
Niet ver van dit fraaie gewas staat een
Pisang of musa, wiens smakelijke en voed
zame vrucht den Javanen doet zeggen.dat
hij, die vijf Pisangboomen plant, méér doet
voor zijn kinderen dan een ander, die zijn
leven lang voor hen werkt en spaart.
Yan de Serre naar den Gamalan il n'y
a qu'un pas.
Het bezoek aan deze eigenaardige muziek
heeft sedert eenige dagen een nieuwe aan
trekkelijkheid gekregen. Er is dagelijks
tusschen 12 en 3 uur een „indische rijst
tafel" geopend, welke niet alleen het geluk
uitmaakt van alle oudgasten, maar waar
ook anderen, die er eens zijn geweest,
gaarne terugkomen.
Door Javanen bediend, in een geheel
oostersche omgeving gezeten, waant gij n
daar in het hartje van Java, terwijl gij uw
indische rijst met sambal, met gedroogde
gebakken visch, met gedroogd vleesch en
ik weetniet wat al meer eet.
Het is een gelukkige gedachte geweest
van de ijverige commissie voor de koloniale
afdeeling, om zulk een tafel aan te rechten,
en de Hr. Veth, aan wien de zorg er voor
is opgedragen, kwijt zich op uitnemende
wijze van zijn taak. De oudgasten, weten
het beste aan hoeveel bezwaren het leveren
eener goede rijsttafel in Europa verbonden is.
Niemand, die de Tentoonstelling gaat
bezoeken, verzuime aan te zitten aan de
indische rijsttafel.
„Op zijn hollandsch" of „op zijn fransch"
eten kan men altijd. „Op zijn indisch"
hoogst zelden.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 17 Juli 1883.
De kapt.-ter-zee Pften Bosch
zal, naar de Utr. Ct. verneemt, 1
September a. s. als commandant van
het Koninklijk Instituut voor de Ma
rine alhier vervangen worden door
den kapt.-ter-zee G. Doorman.
Het schroef8toomschip le kl.
Leeuwarden" wordt op de werf alhier
in gereedheid gebracht om naar Oost-
Indië te vertrekken, ter vervanging
van Z. M. kruiser le kl. »Atjeh".
Het voornemen bestaat om alle
schroefstoomschepen lste klasse der
Kon. Nederl. zeemacht van een dui
kertoestel te voorzien.
Het lijk, dat te Tessel dezer
dagen aanspoelde, is opgegraven
en door de familie herkend als te
zijn dat van Willem Klaasz Kramer,
schipper van de schuit U K. 171,
welk vaartuig op 6 Maart 11. is ver
gaan. Voor het vinden van dat be
doeld lijk was f25 uitgeloofd. Een
Urker schuit heeft het stoffelijk over
schot naar Urk overgebracht, ten
einde het daar te doen begraven.
Aan de inleggers in de Rijks
postspaarbank werd tot voor korten
tijd door den directeur een kennis
geving gezonden, telkens wanneer
zij f 10 of meer hadden, en wel bin
nen vgf dagen. Sedert 1 Juli j.1. echter
geschieden die kennisgevingen, in
gevolge Kon. besluit van 15 Mei jl.,
slechts voor bedragen van f 25 en
daarenboven 14 dagen na den inleg.
Een der lezers van het Hbl.
maakt de opmerking, dat van de op
varenden, die voor een jaar met de
Adder vergingen, vijf te IJmuiden
ziju aangespoeld en te Zandpoort
worden begraven. Nu te Helder een
zuil is opgericht, die aan den treuri
ge n dood der bemanning herinnert,
rijst de vraag of niet ook te Zand
poort een eenvoudig gedenkteeken be
hoort te berin neren, dat daar een
deel der schipbreukelingen ter ruste
is gelegd.
Men schrijft uit IJmuiden
Donderdag heeft hier buitengaats
een proeftocht plaats gehad met het
nieuw-gebouwd stoomschip Terschel
ling, bestemd voor de vaart tusschen
Terschelling en Harlingen. De tocht
had plaats bg vrij ruw weder uit het
W. Z. W.de zee stond nagal hoog,
maar het schip bleek bij alle wendin
gen, gelijk men van de duineu zien
kon, waar vele belangstellenden had
den post gevat, zeer goed tegen de
golven bestand te zijn. Ieder die
bekend is met de baan, die het schip
dagelijks zal hebben te doorloopen,
tusschen Terschelliug en Harlingen,
en dus weet hoe het daar kan spoken,
kan dus gerust zijn bij de wetenschap,
dat deze boot niet alleen snelvarend
doch ook een zeeschip is.
Het schip is getuigd als gaffelschoe
ner en is ook bovendeks als zeeschip
ingerichtde bouwmeester, die alle
eer van zijn werk heeft, rekende dus
ook op het vereenigen van doelma
tigheid en deugdelijkheid.
Aan den Langendijk (Noord-
Holland) is het koolsnijden weer in
vollen gang. De bloemkool en andere
tuinvruchten beloven een rgken oogst.
Hoewel de langdurige droogte de
ontwikkeling van het gewas tegen
gehouden heeft, geeft de onlangs
gevallen regen uitzicht op verbetering.
De hooioogst is tengevolge der droogte
buitengewoon schraal geweest.
In de derde Wittenburgerd wars-
straat te Amsterdam is een vrouw,
bezig zijnde met goed op te hangen
buiten het raam, door het breken
der rekken naar beneden gevallen.
Men bracht de ongelukkige naar het
gasthuis, maar het bleek dat zg reeds
was overleden.
Welke drukte de tentoonstel
ling aau velen verschaft, met de
werkzaamheden, inzonderheid in de
bouwvakken, is het te Amsterdam
slapper dan eenig ander jaar. Tim
merlieden, metselaars, schilders en
behangers worden nu reeds bij tien
tallen door de patroons afgedankt.
Een treurig vooruitzicht, nu voor
honderden, weldra voor duizenden.
Als de tentoonstelling gesloten wordt,
is het winterseizoen ingevallen en
kunnen velen zich alzoo voorbereiden
op werkeloosheid, tot het voorjaar
van 1884.
De aanhouding van den per
soon van H. v. d. Velden, chef de
bureau der Holl. spoorwegmaatschap
pij te Amsterdam, was reeds geschied,
toen het verzoek daartoe vanwege de
politie werd gedaan. Het tekort is
nu reeds gestegen tot over de f 10,000
loopende al over eenige jaren terug.
Dit tekort had hg steeds weten te
dekken door de ontvangsten van de
eerste dagen der maand, waarbij hij
dan zooveel mogelijk degelden opnam,
welke nog berustten in handen van
zijn onderhebbend personeel, tot ein
delijk de som te groot werd om zoo
te knnneu stoppen.
Tegen Jan Melis, oud 61 jaren,
lederhandelaar, wonende te Onder-
dam, gem. Beduin, die beschuldigd
wordt in den nacht van 6 op 7 Mei
jl. zijne huishoudster Margaretha
Meijer opzettelijk door verstikking
te hebben gedood, is door het O.M.
bij het gerechtshof te Leenwarden
10 jaren tuchthuisstraf wegens moed-
willligen doodslag geëischt. De uit
spraak i3 bepaald op Donderdag 19
dezer.
Een der Surinaamsche inboor
lingen op de tentoonstelling ligt op
't oogenblik ernstig ziek, tengevolge
van gevatte kou.
Het vorige jaar kocht een vrouw
op een erfhuis te Tiel een ladetafel
voor f4.25. In een der laden van
dat meubelstuk vond zij ongeveer
f490 aan coupons, die daarin abu
sievelijk waren blgven liggen. De
vrouw heeft die coupons in haar be
zit gehoudeu en moet ze volgens
haar eigen mededeelingen, later ten
eigen bate hebben aangewend. De
erfgenaam, van den vroegeren eige
naar der ladetafel wendt pogingen
aan om de vrouw strafrechtelijk te
doen vervolgen, wegens toeeigeöing
van gevonden voorwerpen.
In de Anna Paulownastraat te
's-Hage heeft een gasontploffing plaats
gehad. De vrouw des huizes werd
daardoor ernstig aan het hoofd ver
wond en de schade, in huis aange
richt, is vrij aanzienlijk. Zoo zijn o. a.
tal van ruiten gesprongen.
Eeu arbeider te Bleiswijk had
het ongeluk met het linkeroog te
stooten tegen de scherpe punt van
een hooivork, met het noodlottig ge
volg, dat het oog uit de kas werd
gelicht en op deu grond viel.
Aandoenlijk was de aanblik
van hetgeen Donderdag op het per
ron te Amersfoort plaats vond. De
gewezen gemeenteontvanger te Put-
(Gelderland) D. C. H. werd door een
rijksveldwachter geboeid vervoerd
een net gekleed meisje, naar men
zegt van Haarlem komende en hier
moetende overstappen, om hare reis
naar Putten te vervolgen, alwaar zij
hare familie wilde bezoeken, zag, naar
men zegt, haar geboeid familielid.
Treffend was het toen het meisje,
daar ze de geboeide hand niet kon
vatten, hem omhelsde.
(N. Amersf. C.)
In de Hoeksehe waard en het
Roonsche eiland woont een familie,
bestaande uit 10 zusters en broeders,
die te zamen ruim 700 jaar tellen.
De oudste is 78, de jongste 64 jaar.
Een paar maanden geleden werd
op de onderofficierskamer van het 4e
bat. van het te Maastricht in garni
zoen liggeode 2e reg. infanterie een
gouden horloge met ketting vermist.
Een der onderofficieren werd door
zijne makkers verdacht de dief te zijn
en daarom doodverklaard. Heden
nacht heeft deze ouderofficier door een
geweerschot een einde aan zijn leven
Men kent de wettelijke bepa
lingen in Engeland op het verbreken
van trouwbeloften. Ze zgn verre van
malsch en hebben reeds aanleiding
tot menige onbillijkheid gegeven. De
slimste onbillijkheid wordt thans
echter uit Ierland gemeld. Daar
kwam voor het gerecht een dame
met drie heerenalle drie werden
door haar beschuldigd trouwbeloften
jegens haar verbroken te hebben.
Ofschoon dat drietal onwilligen het
beste bewijs was, dat de dame zelve
in haar trouw nog al veranderlgk
was, stelde het gerecht haar in 't
gelijk, veroordeelde den eerste tot
f' 120, den tweede tot f1200 en den
derde tot f7200 schadevergoeding,
zoodat de trouwlustige dame dien
dag een kapitaaltje van ruim f8500
verdiende.
Bg de onlangs gemelde over
strooming bij Bombay zgn 5000 hui
zen ingestort, en duizenden menschen
alzoo van dak beroofd. Erger nog
is, dat als het water valt, men voor
koorts-epidemiën te vreezeu zal hebben.
De Fransche soldaten, die bg
het gevecht van Hanoi, doodelijk ge
wond in handen van den vijand vielen,
zgn door dezen op gruwzame wgze
om het leven gebracht. De gouver
neur van Hanoi liet o. a een gene
raal doodschieten.
-- De mode der nauwe damesja-
ponnea had dezer dagen te Ham
burg bijna een menschen leven ge
kost. Daar viel een dame uit een
boot in het water, en ofschoon het
op die plek niet diep was, scheelde
het weinig of zij was verdronken,
daar zij zich, door haar nauwe japon,
niet genoeg bewegen kon om zich
op te richten. Eerst na veel moeite
gelukte het den anderen leden van
het gezelschap in de boot haar te
redden.
In Engeland is dezer dagen
nu ook de postpakkettendienst inge
voerd. De Engelschen waren in dit
opzicht eenigszins ten achteren bg
andere natiën maar zij zgn die nu,
wat de iurichting betreft, vooruit. Er
worden daar uiet alleen pakketten
aangenomen tot 7 pond toe en tot
een lengte van 1 meter, en een
breedte van 2 meter, maar er zgn
ook depóts ingericht waar poste res
tante verzonden pakketten drie weken
lang bewaard worden.