'T VLIEGEND BLAADJE.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER. NIEUWEDIEP EN TEXEL.
No. 124\
Zaterdag 3i Januari 1885
Dertiende Jaargang.
Kalender der Week.
^At>onn©m.orLt
per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgevers: BERKHOUT <6; Co. te Helder.
BureiBi: SPOORSTRAAT es ZCIDSTRAAT.
ü.c3Lverteiitl6n
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlyk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
FEBRUARI, Sprokkelmaand, 28 dagen.
Opkomst der Zon 7 u. 45 m.
Onderg. 4 u. 40 m.
Zondag 1 Septuagesima.
Maandag 2 Maria Lichtmis.
Dinsdag 3
Woensdag 4
Donderdag 5
Vrijdag 6 Laatste kwartier.
Zaterdag 7
Nadat in het begin van 1883 door den
heer Stork in de Eerste Kamer was gewezen
op de onvoldoende inrichting van 's Rijks
Marine-werven, werd den 19en Juli van dat
jaar bij Kon. Besluit een commissie inge
steld, belast met het beramen van plannen
tot reorganisatie dier inrichtingen. De com
missie bestond uit de heeren D. L. Wolfson,
P. Smit jr., H. M. van der Wijck, C. L.
Loder en A. G. Ellis, benevens den sedert
overleden jhr. F. G. E. Merkes van Gent, die
echter aan den arbeid heeft deelgenomen en
nog vóór zijn overlijden heeft doen blijken
van zijne instemming met de strekking en den
inhoud van het toen reeds opgestelde concept
rapport.
Het rapport der commissie is thans ge
drukt. Het is zeer methodisch ingedeeld, en
de bewerkers hebben door helderheid van
voorstelling en practische inriohting den lezer
de kennisneming van de vruchten van hun
onderzoek gemakkelijk gemaakt.
We nemen uit de „Amsterdammer" en het
„Handelsblad" daarvan een uittreksel over,
hoofdzakelijk wat betreft de werf te Willems
oord.
Hoofdstuk I. Vordert 's lands belang de
instandhouding van drie Rijkswerven of kan
met een geringer aantal volstaan worden P
De eisch der defensie kan niet worden na
gekomen, wanneer in vredestijd de reserve-
vloot is geconcentreerd te Amsterdam. Trou
wens de Rijkswerf te Amsterdam, niet voor
uitbreiding vatbaar, biedt daarvoor te weinig
ruimte aan. Maar het hoofdbezwaar is, dat
de afstand tusschen het punt van bewaring en
het terrein van actie te groot zou zijn. Eren-
zeer de afstand tusschen de werkplaatsen
voor herstelling en het terrein van actie. Der
halve dienen de Rijkswerven te Hellevoet-
sluis en Willemsoord behouden te blijven
voor de conservatie van het materieel, uit
sluitend bestemd voor binnenlandsche ver
dediging, die te Willemsoord ook voor conser
vatie van onze grootste schepen, wanneer
deze voor binnenlandsche verdediging of voor
handelingen buitengaats aangewezen blijven.
Docb het materieel voor de verdediging van
IJmuiden en de Zuiderzee blijven te Amster
dam.
De Amsterdamsche werf wordt door de
commissie aangewezen als de eenige werf van
aanbouw, enkel voor zuiver oorlogsmaterieel
en optuiging van de zelf aangebouwde sche
pen, waartoe masten, rondhouten en tuigen
uit vVillemsoord komen, waar zij uitsluitend
worden aangemaaktvoor de conservatie van
het materieel voor de verdediging van de
Zuiderzee en IJ muiden en van stoomschepen
van klein charter.
De ongunstige ligging van Hellevoetsluis
brengt mede dat de schepen moeten kunnen
rekenen op voorziening in de achterliggende
meer sterke positiën: de nijverheid aan de
Maas is daarvoor aangewezen. De geïsoleer
de ligging van de maritieme stelling Helder
mag echter niet uit het oog worden verloren
bij het vaststellen der middelen van herstel
en suppletie voor de werf te Willemsoord.
De werf te Willemsoord dient tevens voor
reparatie en tot conservatie van het drijvend
materieel voor verdediging der noordelijke
vaarwaters en toegangen der Zuiderzee en
van de groote schepen van algemeenen dienst
die in oorlogstijd dienst moeten doen.
De werf te Hellevoet enkel tot conservatie
voor de verdediging van het zuiden en der
bovenrivieren, tevens voorloopig voor het
loodswezen. Daarom opheffing der overbo
dig geworden ambachten en overbrenging
van overtollig materieel naar de beide andere.
Herziening van magazijnvoorraden voor
spoedige mobilisatie, ook voor de bodems
lste kl. der reserve; o. a. versterking van
den eigen steenkolenvoorraad of waarborg
voor voldoenden voorraad; regenbakken te
Willemsoordmime toepassing van droge
conservatieelectrische verlichting der wer
ven; eigen droogdok te Amsterdam; bet
Noord-Hollandsch kanaal en de vaart van
Amsterdam naar Rotterdam geschikt maken
voor monitors.
Opheffing van alle kuiperijen, blokmake-
rijen en metselaarsambachten aan de werven;
inkrimping van koperslagers, blikslagers en
loodgieters, met ruim gebruik van particu
lieren ook voor reparatie. De huistimmer
lieden zooveel doenlijk beperken tot scheeps-
besehieters. De zeilmakerij enkel te Willems
oord; nieuw zeilmakerswerk bij voorkeur
aan particulieren.
Te Willemsoord, wegens de geïsoleerde
gesteldheid, uitbreiding geven aan het gie
ten, draaien, bank werken en ketelmaken, en
eenige ketelmakers en soheepmakers aan
stellen: nn en dan er een stoomketel laten
maken.
Bepaling van het werfpersoneel op ten
hoogste 2000 man, waarvan ongeveer 1000
te Amsterdam, 800 te Willemsoord en 200
te Hellevoet. Daarvan 500 vast personeel
het tijdelijke moet elk oogenblik kunnen wor
den afgedankt; allen op 60-jarigen leeftijd;
alsdan pensioen van f 300400, behoudens
de bepalingen over invaliditeits-pensioenen
en onderstanden van weduwen en weezen.
Intrekking der medailles voor „ijver en
trouw' en der gratificatiën. Opleiding of
recruteering van bet minder personeel voor
toezicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 30 Jan. 1885.
De uitslag van de Dinsdag jl.
alhier gehouden wedstrijd op schaatsen,
is als volgt: le prijs f40. H. van
Dijk2e f20.W. C. Bruins; 3e
f 10.D. G. Bethlehem; 4e f10.
D. Snip.
Yoor personen niet alhier woonach
tig le prijs Sigarenkoker met zilver
gemonteerd, G.Lunenburg, van Grouw;
2e prijs i portemonnaie met zilver
beslag, G. T. Haak, van Burger
vlotbrug. Aan beideu werd tevens
het insigne der ijsclub vereerd.
Aan de navolgende werklieden
bij 's Rijks werf alhier zijn medailles
voor ijver en trouw uitgereikt met
de daaraan verbonden gratificatiën:
gouden medaille en f100 gratificatie
aan den huistimmerinan K. Tielrooy:
zilveren medaille en f50 gratificatie
aan den huistimmerman T. Teerink,
aan den scheepstimmerman W. C. Snel,
aau den sluiswachter J. C. H. Stel-
leman en aan den werkman J. C.
Moleman.
De Minister van Marine brengt
ter kennis van belanghebbendendat
er van den llden Febr. a. s. tot en
met den 18den daaraanvolgende, met
uitzondering van Zondag den 15den,
schoten zullen gedaan worden uit het
fort op de Harssens, in de richting
van de vlakte genaamd Lutjes waard";
dat het veld waarbinnen de schoots-
lijnen vallen zal worden aangeduid
als volgtten westen door een op de
reede liggend vaartuig met een roode
vlag in top en de tonnen langs den
Tesselstroomten noordendoor een
ankerboeivormige ton, rood en wit,
en de witte tonnen aan den zuidkant
van den Tesselstroom; ten oosten
door de roode ton van de Vlieter,
het drijfbaken van de Kuil en een
ankerboeivormige ton, rood en wit
welke ton, gelegen O. t. Z. (miswij-
zend) van het fort de Harssens, bene
vens een benoorden de roode ton van
de Breehorn liggend vaartuig met
een roode vlag in top, tevens de zui
delijke grens van het schootsveld aan
geeft. Het bevaren van de binnen
deze grenzen gelegen vaarwegen is
gevaarlijk gedurende de hierboven ge
stelde dagen van zonsopkomst tot
zonsondergang.
Naar men verneemt, zullen de
torpedobooten, groot model Etna en
Hekla, in Mei a. s. naar Engeland
vertrekken, om daar ingericht te wor
den tot het lanceeren van Whitehead
torpedo's.
Naar men verneemt, zal dit
jaar toch tot inkrimping van het
werkvolk bij 's Rijks werf te Am
sterdam worden overgegaan. De
vermindering zal hoofdzakelijk plaats
vinden bij de huistimmerlieden, hout
zagers, ververs, blokmakers, kuipers,
metselaars en lgubaanders.
Bij de Internationale hardrijderij
te Leeuwarden zijn de Friezen over
winnaars gebleven.
Omtrent den uitslag meldt de»N. I
Rott. Ct." van Woensdagavond het
volgende
Ten 10 ure hedenochtend ving de
wedstrijd aan.
De prijzen zijn de volgende
le prjjs f 600 en-de gru^tb gouden
champion-medaille, uitgeloofd door 't
gemeentebestuur van Leeuwarden, 2e
prijs f300, 3e prijs f180, 4e prijs
f 120 (De af te leggen afstand is
1600 meter met één keerpunt
Alle prijzen ziju door Friezen ge
wonnen. De le prijs door P. Bruius-
ma uit Sneekde 2e door Renke v.
d. Zee uit Workum de 3e door W.
Zijlstra uit Uitwellingergade 4de
door F. B. Veninga uit Giekerk.
De wedstrijd was te 1 u. 45 min.
geëindigd.
Mist en stofregen bemoeilijkten
den wedstrijd.
Bruinsma reed de baan af in 3
min. 378/s sec.; v. d. Zee in 3 min.
38 sec.; Zijlstra in 3 min. 473/5 sec.;
Veninga in 3 min. 48 seconden.
De Noren Paulsen en* Werner, en
de Engelschman Day hadden zich
teruggetrokken, na gisteren de Frie
zen te hebben zien rjjden De
Friezen zijn geheel meester van het
terrein gebleven. Niet alleen de
overige Nederlanders, maar ook alle
buitenlanders werden geslagen, zelfs
verscheidene ver achter zich gelaten.
Er heerscht algemeene en groote
geestdrift over den zege der Friezen.
De snelste rit werd gedaan door van
der Zee in 3 min. 26 sec. (baan 1600
meter). De Engelschman Smart ver
loor het met 3.331/5 tegen Kingma
met 3.314/e-
Duizenden menschen waren van
den vroegen morgen tot den na
middag op de baan. Er waren files
van rgtuigen.
In weerwil van het ongunstige
weder en veel water op het ijs, was
er een opgewekte stemmiug. De
orde is ongestoord gebleven en alles
zonder ongelukken afgeloopen.
Als een bewijs hoe groot de
liefhebberij in het schaatsenrijden
dit jaar was, deelt de Leeuw. Ct.
mede, dat door den heer A. Hoekstra,
te Warga, in bet begin der vorige
week reeds meer dan 400 paar Warga-
ster schaatsen waren afgeleverd.
Zgne verzendingen naar het buiten
land strekken zich zelfs tot Buda-Pest.
uit.
Okke van den Berg, die Zater
dag bij de hardrijderij van mannen
den prijs van f 100 te Winsum en
Maandag te Onderderdam de premie
van f40 won, was Dinsdag weder de
gelukkige prijswinner van f80.
Onze voorouders, die tegen een
strengen winter niet opzagen, wisten
spoedig genoeg een middel te vinden
op glad ijs voort te komen daarom
vervaardigden zij zich schaatsen uit
osseubeendereu. Het middel ging
zoover het voeten heeft, totdat de tijd
aanbrak, dat men uit smeedijzer zich
een dragelijke schaats verschafte. En
voor honderd jaar werd reeds een
sierlijke schaats gereden. In onze
dagen heeft men allerlei vormen wat
de Hollandsche en allerlei soort wat
de Friesche schaatsen betreft, als daar
zijn Friesche Ulsters, Lindschoters en
Hindeloopers; onder de Hollandsche
was de Berg-Ainbacbtsche altijd de
vermaardste. Geen goede schinkel
(schaatsijzer) echter zonder staal, be
weert een kenner, en hij heeft gelijk,
die in de eerste plaats zijn oog laat
gaan langs den schinkel om te zien
of hij vlak is, dan hoeveel ijs hij houdt,
eindeljjk de .deugdelijkheid daarvan
tracht uit te vorschen. Die vooruit
wil verlangt een weinig ijshoudende
zooals de Friesche, en die een mooie
schaats wil slaan, kiest de Holland
sche. Om te fleuren" en allerlei
jureu in het gs te kunnen snijden,
waarbij men den knapsten graveur
naar de kroon steekt, moet men zich
van Hollandsche schaatsen voorzien.
Staal is echter de eerste voorwaarde
in het schaatsijzer, de vorm mag met
krullen of niet, zoo behaagelijk zijn
als men wenscht, anders schiet men
te kort in zgne beweging en men
glijdt tennaastenbijop osseubeendereu.
Óf men bij den laatsten markdag te
Leiden daarvan de proef heeft willen
nemeu of bij den onbedwingbaren
lust om schaatsen te rijden, met zijn
beurs rekening heeft gehouden, bekend
is het dat op de markt te Leiden
schaatsen werdeu verkocht voor drie
stuivers het paar, Voor drie stuivers
een paar gegoten schinkels met een
schaatsen hout er aan, een baas,
die het daarop volhoudt, of niet spoe
dig tot de overtuiging komt dat hij
eene rare schaats slaat. (L. C.)
Eeu koopman deelt in de Tw.
Ct. een nieuw en weerzinwekkend
middel, om kinderen zoet te houden,
mede:
»Een paar dagen geleden kwam
ik bg een landbouwer, bij wien een
lief kind lag te slapenop mijne vraag
hoe oud dat kind al was, gaf de moeder
mij ten antwoord, U/s jaar, er bij voe
gende, ja den kan al ien half potken
(Vso liter) jenever drinken, dat 't ien
lust is. »Ja," zeide de koopman,
»dat wil ik wel gelooven". »Nee",
zeide de boerin, »dat geleufst doe
nich." »Wel," zeide de koopman,
»wie zou dat niet gelooven," altijd
nog denkende dat 't scherts was. Ni
verloop van eenigen tijd werd het
kind wakker en de moeder haastte
zich haar heldenstuk te toonen. Wer
kelijk gaf zij 't kind oprechten Schie
dammer uit een blikken kommetje te
drinken. Op de vraag van den koop-
maD, waarom zg dat toch deed, gaf
de moeder ten antwoord: Ja koop
man, ik moet dagelijks al 't hoeswark
doen en as den bengel dan nich slao
pen wil dan geef ik hem een goeie
borrel, en dan snorkt hie as ien kar
doeshond."
Het stoomtram-ongeluk te Brus
sel had plaats op de helling van den
straatweg van Ixelles, vlak bij de
Rue Van Elewijck. De achterste
trein bestond uit 6 wagens en een
locomotief. De machinist bemerkte
den anderen trein bij het omslaan
van een bocht en wilde remmen
maar de rem weigerde op den be
vroren weg; hg wierp toen den stoom
achteruit, met gevaar van de machi
ne te doen springen, maar ook dat
was vergeefs; stoppen bleek onmo
gelijk en in steeds versnellende vaart
rolde de trein op den anderen, naar
het Bois de Cambre bestemden,
n.
De twee achterste wagens van dien
trein, welke juist stilstond om pas
sagiers uit te laten, bleven onbe
schadigd en de reizigers ook geheel
ongedeerd. Maar de middelste wagen
werd verbrijzeld en allen die er in
zaten bekwamen meer of minder ern
stige wonden, de meesten aan de
beeuen. Met moeite bevrijdde men
hen uit de overblijfselen van den wag-
gon. Zij werden naar naburige hui
zen gebracht en daar verbonden, later
werden eenigen naar het St. Janshos
pitaal vervoerd. Het aantal gewon
den is 24, waarvan 12 zeer ernstig.
De weg bood een hartverscheurend
'louwspel aan na de vreeselijke bot
sing. Men zag een oude dame met
een gebroken been liggen en om haar
dochter roepen, die met twee gebro
ken beeuen een eindweegs verder lag.
Er lag een heer, wien een voet geheel
was afgesnedentwee anderen wier
beenen verbrijzeld waren enz.
Verscheidene reizigers op de voorste
tram waren gewaarschuwd door een
politie-ageut, die het gevaar zag aan
komen, en van den wagen gesprongen.
Dezer dagen had te Cardiff het
officieel onderzoek plaats naar het
verongelukken van het stoomschip
»Sapphire," dat 14 Dec. 11. op de
reis van New-Orleans naar Bremen
met een lading katoen, in de Zuider-
gronden strandde en heeft het hof
op grond van ontvangen mededeelin-
gen en na het hooren van verscheidene
getuigen, verklaard, dat de ramp
was toe te schrijven aan onvoorzich
tigheid van den kapitein en hem
mitsdien gestraft met de intrekking
van zijn certificaat voor den tgd
van zes maanden.
Sedert menschen heugen is viel
zooveel sneeuw niet in de Italiaansche
Alpen als dezen winter. De berichten
die uit de verwoeste dorpen komen
ziju allertreurigst. De militairen
doen wat ze kunnen om te redden
wat te redden is, maar vele dorpe
lingen zijn omgekomen. Men ver
haalt van een 83-jarige vrouw, die
tegelijk met negen meisjes bedolven
raakte onder eeu sneeuwval, maar
na vele uren arbeid evenals de meisjes
levend te voorschijn werd gebracht.
Tot dusverre weet men van onge
veer driehonderd dooden. De redders
moeten zeer voorzichtig arbeiden,
uit vrees met spade of houweel nog
levenden te treffen. Men vreest
voor overstroomingen als de dooi
i intreedt.
