't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
Mo. 1618.
Zaterdag 18 Augustus 1888.
Zestiende Jaargang.
KALENDER DEB WEEK.
NIEUWSTIJDINGEN.
VEBGADEBING
Abonnement
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nnmmers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BEBKHOUT Co., te Helder.
Bureaux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels25 Cent
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
AUGUSTUS, Oogstmaand, 31
Opkomst der Zon 4 u. 52 m.
Onderg. 7 u. 13 m.
Zondag
Maandag
Dinsdag
"Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
19
Einde Hondsdagen.
Hartjesdag.
Volle Maan.
Alkmaarsche Kermis.
HELDER, 17 Aug. 1888.
Honderd-drie-en-vijftig onderofficie
ren bij de Nederlandsche zeemacht hebben
aan den minister van marine een adres
gezonden, waarin zij verzoeken verbetering
te brengen in hunne geldelijke positie.
Adressanten wijzen er op dat hunne
financiëele positie, voornamelijk die van
de gehuwden, niet in overeenstemming
1 is met die der onderofficieren van den
marine-torpedodienst, van bet korps ma
riniers en van het leger.
De onderofficieren toch van den marine
torpedo-dienst genieten een verbooging
van soldij voor het bekleeden van hun
rang van langer dan 2 en 4 jaar, ten be
drage van f4 en f10 per maand,' over
eenkomstig hunne qualiteit, en boven hun
vast traktement nog een premie van f 25
a f30 per jaar, in den vorm van hand
en aanbrenggeld.
De onderofficieren van het korps mariniers
genieten, onafhankelijk van hunne anciën
niteit of van hun gedrag, bij inscheping een
soldij, gelijk aan die van een onderofficier
in het vaste korps dek- en onderofficieren,
en aan den wal zijnde f 4 per maand
voor kleeding- en reparatie-gelden, be
nevens een zeker aantal der gehuwden vrijs
woning.
De onderofficieren van het leger eindelijk
genieten bij een 6-jarigen diensttijd als
onderofficier een toelage van f 0,30 per dag,
een gedeelte der gehuwden vrije woning en,
hij overplaatsing, vrijen overtocht van hun
huisgezin en inboedel.
Adressanten verzoeken nu verhooging
van soldg, na een bepaald aantal jaren
in een zelfde qualiteit gediend te hebben,
vergoeding van huishuur aan alle of een
bepaald aantal gehuwden, en vrijen over
tocht voor hun huisgezin en inboedel, bij
overplaatsing in het belang van den dienst.
Zr. Ms. stoomschip „Zilveren Krnis"
te llonolola (Hawaii).
Zr. Ms. Zilveren Kruis" bracht in de
maand Mei jl. een bezoek aan Honolulu.
De Koning van Hawaii verleende audiëntie
aan commandant Joekes en 20 officieren
en adelborsten. Na afloop daarvan deelde
Z. M. aan den commandant mede, dat
hg Woensdag den 29en Mei een contra-
bezoek aan boord wenschte te brengen,
en werd de commandant met een paar
officieren denzelfden dag (Woensdag) te
dineeren gevraagd bij den Koning. Het
diner werd bijgewoond door tien personen
en na afloop daarvan werd commandant
Joekes in de electrisch verlichte troon
zaal gedecoreerd met het commandeurs
kruis der Koninkl. orde van Kalakaua
de le officier, luit. t. z. zee le kl. J. van
Scheers, tot ridder van dezelfde orde, even
als de Nederl. consul Paty. Hierop volgde
een aaneenschakeling van feesten, zoowel
van officieele als van particuliere zijde,
hetgeen door commandant Joekes werd
beantwoord met een danspartij aan boord
van het Nederlandsche oorlogsschipdit
feest was zeer geanimeerd en werd o. a.
bijgewoond door 43 dames, die zich bij
zonder goed geamuseerd schgnen te hebben.
Op officieele en particuliere personen heeft
het bezoek van Zr. Ms. s Zilveren Kruis"
niet alleen een zeer aangenamen indruk
gemaakt, maar de Koning, de minister,
tot de burgerij toe, hebben alle mogelijke
moeite gedaan om te bewijzen, dat men
het zeer op prgs stelt dat een Nederlandsch
oorlogsschip Honolulu bezocht. De Koning
van Hawaii drukte den wensch uit, dat
dit een eerste stap zou zijn tot verdere
vriendschappelgke verstandhouding tus-
schen Hawaii en Nederland.
De vermiste diamanten ter waarde
van f 3000, waarvan het heette, dat zij
op de kermis te Haarlem' verloren waren,
zijn door den eigenaar in zijn woning
teruggevonden.
Omtrent het nuttigen van een bier
glas jl. Zondag, meldt het Nbl. v. Ned.
nader
In een herberg op den hoek van de
Driehoekstraat en Palmgracht te Amster
dam zaten eenige personen pret te maken.
Eensklaps nam een van hen een glas,
waarin spuitwater was, op, beet er een
stuk uit en verorberde het in een oogen-
blik. 't Scheen hem echter slecht te be
komen, want aanstonds verliet hg in op
gewonden toestand de herberg. Op de
Palmbrug maakte hg in wilde vertwijfe
ling aanstalten om in het water te springen.
Dit werd hem door eenige burgers be
let, maar nu uitte hij hartverscheurende
kreten. Twee straten ver klonk zijn ge
kerm. Al spoedig waren een paar agen
ten bij de hand, om den man naar het
bureau op de Noorder markt te brengen,
wat echter niet gemakkelijk ging. De
ongelukkige was totaal krankzinnig ge
worden. Op het bureau was men zelfs
genoodzaakt hem een dwangbuis aau te
doen. In dien toestand werd bij naar
het Buiten-Gasthuis gebracht. Welk een
treurig einde na zoo'n vroolgk begin
Een buitenman richtte tot een wees
huis het verzoek hem een weesjongen te
zenden, eeD flinken, fermen, gehoorzamen,
geschikten, vlijtigen, zindelgken, godsdien-
stigen, schranderen jongen met een goed
voorkomen, fatsoenlijk en bescheiden. De
directeur antwoordde hem, dat men on
gelukkigerwijze niet aau zijn verzoek kon
voldoen. In zijn inrichting werden geen
wonderkinderen verpleegd.
Bg het baden heeft een dame te
Vlissingeu haar trouwring van circa f 45
verloren.
Drooglegging der Zuiderzee
Zooals men weet, houdt de ingenieur
De Quartel te Utrecht zich sedert 1885
bezig met plannen tot inpoldering van
de Zuiderzee.
Die zaak is thans zooverie gevorderd,
dat eenige Engelsche en Hollandsche
bankiers genegen zijn om het benoodigde
kapitaal te verschaffen.
De begrooting voor het Zuiderdeel be
zuiden Urk en Schokland is f 90,900,000.
Bg partiëelen verkoop van 190,000 in
te polderen bunders, is de opbrengst mins
tens f 175,000,000
Alzoo voor het Rgk der Nederlanden,
of het consortium een bate van ongeveer
f 84,100,000.
De zeedijken, langs de Zuiderzee, van
af Kampen, langs Elburg, Muideu, Am
sterdam, Edam en Enkhuizen, zullen
voortaan na 1899 of 1901, niets meer
kosten aan onderhoud en beheer.
Over werkeloosheid zal vooreerst, van
1889 tot 1901, niet meer geklaagd wor
den. Duizenden arbeiders, rijswerkers,
steenleveranciers, timmerlieden, landbou
wers, enz. znllen daar, jarenlang, eerlgk
aan den kost kunnen komen.
De vier slachtoffers van den moord-
nslag, in den nacht van 7 op 8 Juli
te Nijmegen gepleegd, zijn alle in zooverre
hersteld, dat zij als getuigen voor de
Rechtbank te Arnhem kunnen verschijnen.
Dientengevolge zal de dader, A. Mulder,
heden voor genoemde rechtbank terecht
staan.
De kersen oogst is afgeloopen, zoo
schrgft men uit het Goesche land. In
andere jaren, als de laatste mandjes uit
de boomgaarden weggehaald werden,
heerschte daarbij gewoonlijk een zeer
feestelijke stemming. De plukkers wer
den door de pachters onthaald en onder
gezang werden dan de laatste mandjes
gekroond huiswaarts gedragen. Doch dit
jaar bleef dit alles achterwege de oogst
was door den velen regen slecht en er
werd door de pachters meer bijgelegd
dan verdiend.
Na lijden komt verblijden
Het wordt door de geschiedenis beves
tigd, dat op, voor den landman, onvoor-
deelige jaren dikwijls gezegende oogsten
volgen, 't Is of de natuur met de eene
hand terug geeft, wat zij den menschen
met de andere hand onthield.
1235. De zware regenvloed van het
vorige jaar was voor de groeikracht van
den grond zeer heilzaam, waut er volgden
zeer vruchtbare tijden, waarin de oogst
boven wensch slaagde, zóó zelfs, dat on
derscheidene levensmiddelen bijna om niet
te verkrijgen waren.
1437. De duurte der vorige jaren wis,-
selde in dezen zomer met een zeer goed-
koopen tijd af. Men viudt opgeteekend, dat
men om dezen tijd voor een-en-dertig
stuivers kon bekomen een mud rogge,
een mud tarwe, een mud boekweit, een
mud haver, een kan wijn, een ton appe
len en een vette kapoen.
1492. Nog in het begin van dit jaar
betaalde men voor een roggebrood vijf
en zes stuivers, doch na een gelukkigen
oogst, die op een warmen zomer volgde,
werden de granen goedkooper en kon
men in het najaar een brood voor twee
stuivers bekomen.
1498. Als een bijzonderheid meldt de
geschiedenis, dat zomer van 1498 bui
tengewoon droog was. In weerwil daar
van werden de vruchten echter door ster
ken dauw zoo wel bevochtigd, dat het een
vruchtbaar jaar kon genoemd worden.
1510 wordt als een bij uitstek vrucht
baar jaar genoemd, waarin door over
vloedig gewas, de prgs der levensbe
hoeften zeer laag daalde. De rogge
kocht men voor tien gulden het last,
voor twee pond boter bedong men nau
welijks drie duiten een goede koe werd
met 30 a 35 gulden betaald.
1532. Op het door misgewas en hoogen
watervloed gekenmerkte 1531 volgde een
zeer vruchtbaar jaar, waarin de levens
behoeften wederom voor zeer geringen
prgs werden verkocht.
1810. De zomer van d jaar was bui
tengewoon schoon en v. waardoor
de druiven reeds in het 1 lin van Sep
tember hunne rijpheid ha
1827 was schoon en lUftitbaar:
laat in den herfst duu:
zomerweder. Ook was
ge maak der boter zeer g.
ha i i
■jat
«ft
gunstige
dat jaar het
bedroeg 6,841,706 pond. t de uitvoer
zulks een hoeveelheid var'* -
uitgemaakt.
Levertraan vervangen
Het kan niet genoeg
room, die van versch gemoï
is, alvorens deze verkoeli
volkomen kan vervangen eil
een zwak gestel, die gedure
getijde dit geneesmiddel noo
onwederstaanbaar verlangen naar haar
geboorteplaats Tradate, dat haar man ein
delijk de reis met haar ondernam. Geluk
kig werd haar wensch nog vervuld, doch
nauwelijks had zij te Tradate het huis
waar zij geboren werd betreden, toen zij
dood nederviel. Het verlangen naar haar
dorpje had haar tot dusver staande gehou
den, doch toen dit bevredigd was hernam
de natuur aanstonds hare rechten.
Te Londen vertoeft professor Bald-
win, een luchtreiziger, die de hoofdstad
verbaasd doet staan over zijn vermetele
toepassingen van de parachute, waarvan
hij de inrichting heeft verbeterd. Dezer
dagen zou hij met zijn ballon uit den
tuin van het Alexander-Palace opstijgen,
toen op het aangekondigde uur een hevige
wind uit het Zuidwesten woei, zoodat
men meende, dat de opstijging niet zou
doorgaan. Zoodra echter een half uur later
de wind iets minder hevig was, besloot
de heer Baldwin liever den tocht te wa
gen dan de 35,000 menschen, die om het
schouwspel gekomen waren, te leur te
stellen.
De ballon steeg op in een volkomen
rechte lijn, maar nam weldra een zuid
oostelijke richting aan. Hg steeg nog
voortdurend en het scheen of er iets aan
haperde. De ballon vervolgde zijn reis en
men bemerkte niet dat Baldwin zich tot
den sprong gereed maakte. De toeschou
wers brachten eenige angstige oogenblik-
ken door. Eindelijk echter zag men den
aëronaut als een vlek aan den horizon
snel in rechte lijn dalen, de parachute
ongeopend.
Na aldus ongeveer twee honderd voet
te zijn gevallen, UTPITWW T
rachute en drogy Ipende de wina de pa-
hem over de velden
-^istand van twee mijlen. Hg
„„„„o veilig op een stuk land in de na
bijheid van Wesleyan Chapel. Zes of acht
voet boven den grond liet hg den ring
der parachute los, raakte de aarde met
zijn voet zoo zacht aan als mi
over een
land'-
onderwijzer èn als hoofd eener school in deze
gemeente ten genoege zijner superieuren, is werk
zaam geweest, van school No. 2 naar school No.
3 en de heer Westendorp van school No. 1 naar
school No. 2 te verplaatsen. Bij de discussie
over dit voorstel wordt door den heer Over de
Linden de wensch geuit, dat in deze zaak het
advies der Plaatselijke Commissie van Toezich* ep
het Lager Onderwijs worde ingeroepen. Dit
voorstel wordt gesteund door de heeren Janzen
en Korver, doch bestreden door de heeren Ouden
hoven en Maalsteed. Eerstgenoemde wijst zoowel
op de veeljarige goede diensten, door den beer
Sant aan 't onderwijs in deze gemeente bewezen,
als op het ongunstig oordeel, vooral ook in den
laatsten tijd over vergelijkende examens, ter ver
vulling der betrekking van hoofd eener openbare
school uitgesproken. Dit laatste werd door spre
ker aangevoerd naar aanleiding van de verzeke
ring des Voorzitters, dat, ingeval de meerderheid
niet met B. en W. kon medegaan, om tot de
verplaatsing van den heer Sant te besluiten, een
ander voorstel te berde zou worden gebracht, nl.
om de vacante betrekking te vervullen door het
houden van een vergelijkend onderzoek.
Door den heer Maalsteed werd het voorstel
Over de Linden bestreden, daar z. i. de jaarver
slagen der Schoolcommissie de noodige gegevens
aanbieden en omdat het schoolbezoek dier Com
missie, slechts tweemaal 'sjaars plaats grijpende,
al te weinig zekerheid biedt, dat die Commissie
een grondig oordeel kan uitspreken. 't Voor
stelOver de Linden, de strekking hebbende om
een advies der Plaatselijke Schoolcommissie uit
te lokken, komt in stemming. De stemmen staken
(7 tegen 7), zoodat in de eerstvolgende zitting
een herstemming moet plaats hebben.
V<5<5r stemden de heer Groen, Janzen, Over de
Linden, Govers, Klik en Korver; tegen de hr.
Van Neck, Maalsteed, Verfaille, Oudenhoven,
Hordijk, Van Twisk en de Voorzitter.
Er geschiedt voorlezing vaneen adres van mej.
B. P. J. Berk-Hoogenkamp, houdende verzoek tot
uitkeering aan haar, van eene toelage, met het
oog op tractement en huishuur over een deel van
l-wnrtaal. aan haar echtgenoot - -
OTEJpmi u,,,.-
nog toekomende. Door den vïomtter wordt, on
mens bet Dag. Best,, voorgesteld aanadressante
een toelage tot een bedrag van f100 te verlee-
nen. Na eenige discnssie, waarbij door den ar.
Maalsteed en door den Voorzitter bet vooretol
van B. en W. wordt toegelicht en verdedigd, wordt
bedoeld voorstel met U tegen i stemmen aan
genomen. Tegen stemden de beeren Over de
Linden en van Twisk.
(In 1826 had „n deed met bliksemsnelheid ruim een Voori«ing geschiedt van een adres van mej.
i 6,572,528 pond half dozijn opeenvolgende salto-mortales,
om den val te breken. „t van het teneewone vacantie worde toegestaan, tot herstel
heer Haward, de exploitant van 8 dheid, Bi: iit adres is overgelegd een
door room 1
worden, dat I Alexandre-Place
len melk genomen heeren, die
is, de levertraan
i dat personen van
weerzin daartegen niet kij|g"de i10' kcmde jaar
gerust, in plaats daarvan,^'8 bebben CD h"n
hftnnen overwinnen,
nemen en in de meeste ,l0..
groote verlichting en een lor room
daarvan zullen bespeuren. »eva ®n -_öl.u:n(y
In verscheidene buitenlaiyn guns o e
Sergnehe°el tdsche ziekenhuizen
nigen room toegediend. U£. daarvoor zooda-
Een knaapje, dat
door een troep kunstenr T00r eeni tijd
in Italie aan zijne oudeei^akers teSanthia
en, IS daar thans verrn,^ werd ontsto.
-
het klad en de vrees vo,ani h(jt „erzet Tau
dien het naar zijne om or ontdekking, in-
De heer ttawaru, ue I harër gezondheid. Bij dit adres is overgelegd een
ree en nog eenige andere I ym den geneesheer Bitter. - Door
zich te paard naar de plek j yoorzitter wordt, namens het Dag. Bestuur,
,aru f i den Yoorzitter wordt, namens net. x,™*—
hij was neerge- I voorKesteld, aan adressante een buitengewone va-
l„.«nlr4nn vtrol I am.nnij Inptp.stfLRn. Met 12 te£6ll
komen votdet'heTin volmaakten wel- I STa'n"'^ misnd to^n Met 1. tegen
^brachteniheuinaar de
dat deze zich op 3000 voet hoogte Bad R ao) F j. Westendorp, met ingang van 1
October e.k. een eervol ontslag verleend, alsmede
laten vallen.
van den Raad der gemeente Helder,
op Dinsdag 14 Aog. 1888.
Voorzitter de waarn. Burgemeester, de heer
C. A. Beukenkamp.
aan den heer J. C. Leich, mede op verzoek, met
ingang van 1 September a. s. als Plaatselijk
Toekenmeester. r>i. QOT1
't Adres, waarin door den heer Leich, een
eervol ontslag werd aangevraagd, bevatte nog de
mededeeling, dat dit door hem werd gedaan we
gens lichaamsgebreken, die hem beletten sijne
betrekking verder waartenemendat hij dus op
I 65-jarigen ouderdom, na 39 jaren alhier werk -
Tegenwoordig 14 leden; met kennisgeving af-l - gewee>ti eM gedwongen rust moet
wezig de beeren Vos en Franken. X vacature. ockeQj en z,ck nu wendt tot den Raad met ver-
De tribune is seer talrijk beset. om sijne jaarwedde, bettij geheel of gedeel-
Na de opening der vergadering worden de no- bchouden.
u. 01 tulen der vorige zitting voorj™!»"» en eoedee- I A
de schurken er toegebra, ra wederkeerde, kmid,
van het leven te beroott .f, f DoI
Door den Voorzitter wordt, namens B. en W.,
ter tafel gebracht de rekening en verantwoording
over het dienstjaar 1887, met de daarbij behoo
'Sht het ^rrne kind
Het groote houtvllODen.
land, waarover reeds evu uit NeV.Scot
sproken, ts behouden te maten ;s ge
gekomen. Nu het nu' New.York aan-
groote hoeveelheden hoflUf b,-kt
koope wijze uit Canada l0'0 oed.
te brengen, zal de h.New.York
zeker de gevolgen onde
Het vlot was 592 vo<
breed eu had een
Het wan samengeste^-aI)g 5a°'23 TOeten. De'vergaderingen
ij -f oftftoO met I hebben respectivelijk op 22, 23 en 24 dezer,
ld uit 2400Ü met ^n den heer Pont,ma, school-
ken, fk 30 duim er in bet district Haarlem wordt met een
i bevatte 5,000,000 I *-*het hoofc
ïad den vorm van
>r twee sleepbooten
ten kostten 4500
ter langs den ge-
zou gekos
45 schoe-
Door den Voorzitter wordt, namenB bet Dag.
Bestuur, voorgesteld aan adressant eene jaar-
lijksche toelage ad f160.- toe te kennen. De
stemming over dit voorstel levert echter geen
i, daar de stemmen staken (7 tegen 7).
waf* sameni_
kettingen verbonden
dik en 39 voeten lang, ei
voet hout. Het vlot 1
een sigaar eu werd do<
getrokken. Deze boo
dollars, terwgl het ver
wonen weg 30,000 doi
hebben. In dit geval zoudenl
ners voor noodig geweest zgn.
wacht, dat de eigenaars 75,000 of j
rende bescheiden. De stukken worden verzonden
naar de afdeelingen, die volgenderwijze worden
samengesteld
le afdeeling de heeren Beukenkamp, Voorzitter,
Hoogenbosch, Govers, Verfaille, Janzen en Ouden-
2e afdeeling: de heeren Maalsteed, Voorzitter,
Dutmarkt daarvan I yftn Neck> prBnken en Vos.
fc^rvinden. I 3e afdeelingde heeren Groen,Voorzitter, Korver,
diePg»flLf. lang, 55 voet I Hordijk, Over de Linden en van Twisk. I nQ[r stee(j8 onbeslist gebleven zijn, tot pensionee-
'geste^^" vnoten. I De vergaderingen dezer afdeelingen znllen plaats eemeente.ambtenaren.
uitslag op,
In de eerstvolgende zitting zal alzoo een nieuwe
stemming plaats vinden. Vóór het voorstel ven
B. en W. stemden de heeren MaalBteed,
de Linden, Hordijk, Oudenhoven, v. Twisk
en de Voorzitter; tegen stemden de hb. korver,
Neck, Janreu, Hoogenbosch, Klik, Govere en
Door den beer Govers wordt herinnerd aan de
voorstellen, die bij den Raad aanhangig, doeb
parige stemmen besloten tot ontslag van het hoofd
der gemeente school No. 3, J. F. Berk, die zon-
der kennisgeving en zonder toestemming de ge
rine van gemeente-a
Aan de orde wordt gesteld de samenstelling
van 3 dubbeltallen, voor de benoeming door L.
Exc. den Commissaris des Konings van zetters
voor 's Rijks directe belastingen. Bij het opmaken
van den uitslag der stemming bleek het, dat er
briefje te weinig in de bus was 80st^eI1-
meente verlaten en zich buiten', leeds begeven TJ, stcmBing plaatshebben,
beeft. Tot waarnemend hoofd der school wordt I ecbter geen Toortgang bad, omdat op voor-
benoemd de oudste onderwijzer aan die inrichting, I ?an den heeI ZOnder stemming met
de heer J. S. van Juchem. I aj-en,een goedvinden, tot oandidaten werden ge-
Omtrent dófinitieve vervulling der onistane va- j(j B en w - „„bevolenen, nl. de
ujj Aberson, D*
wacnt, aai ae eigenaars ,w ot i Men Ter_ van daoMen ^wisseld, n..r aan-
dollars voor het hout znllen krgge. ..'00,000 Mding van ingekomen adressen van de heeren bo,jjb p.
- >11,n. I F. Stuit en W. Westendorp, respectievelijk hoof
den der gemeente scholen Nos. 2
Een arme Italiaansche vrouw,
voor
t 1, houdende
jaren naar Amerika vertrok om ul«„.pi]™ den der Kcu.0«.u.v «v—- -
haar brood te verdienen, en door hj¥W.w bidde bet verzoek tot orerplaatsmg na,.r school
'aar No. 3. Door den Voorzitter wordt, namens bet
kozen
Jelgersma, mr- D. r. n.
Hoogenbosch, P. van Twisk, G. J- van Hool-
werff en A. Klik.
Er geschiedt voorlezing van een adres van
eenige heeren vleeschhouwcrs alhier, houden
de verzoek om verscherping van het toe-
vlijt in goeden doen kwam, gevoelde 'p ar Best-Toorgestefd/omT^ te navolging van het 1 ^'"7^Tnvo^an "geslacht vee in deze
zg voor eenigen tgd krank werd, zulk ".{oen vr0eKer gevolgde stelsel, bij wijze van opschuiving, Door den Voorzitter wordt beaamd,
Sont dip. cederende 20 jaren èn als
