't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
No. 1650.
Zaterdag 8 December 1888.
Zestiende Jaargang.
KALENDER DER WEEK.
NIEUWS TIJDINGEN.
Abonnement
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlek© nnmmers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
.Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bureaux: SPOORSTRAAT an ZUIDSTRAAT.
Advertentlën
van 1 tot 5 regels25 Cent
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertëïitiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
DECEMBER, Wintermaand, 31 dagen.
Opkomst der Zon 8 u. 2 m.
Onderg. 3 u. 44 m.
Zondag 9 Tweede Advent.
Maandag 10 Eerste Kwartier.
Dinsdag 11
Woensdag li
Donderdag 13
Vrijdag 14
Zaterdag 15
HELDER, 7 Dec. 1888.
Dinsdagnacht viel de matroos J.
Zoom, van een der alhier in de haven
liggende Middelharnissche vischsloepen,
over boord en in de haven, waar hij bij
het sterke ebgetjj zeker zou zijn verdron
ken, indien niet zijn hulpgeschreeuw was
opgemerkt geworden door den marine
havenwachter H. W. Jongstra, die, niet
tegenstaande de heerschende duisternis,
in een vlet sprong en later bijgestaan
door een inmiddels toegeschoten loods-
leerling en eenige visschers, het geluk
had den reeds zinkenden drenkeling te
grijpen en met veel moeite in de vlet te
brengen. Aan boord van de sloep mocht
men er in slagen de reeds gedeeltelijk
uitgedoofde levensgeesten bjj den drenke
ling weder op te wekken.
Door den Minister van KoloniëD
zijn de heeren J. L. Koens, F. J. Corue-
lisse, K. Kruyff en J. P. Houthuyzen ge
steld ter beschikking van den Gouverneur-
Generaal van Nederlandsch-Indie, om te
worden benoemd tot vice-commandeur
voor het vak van scheepsbouw bjj het
marine-établissement te Soerabaja.
Op 's Rijkswerf te Amsterdam is een
aanvang gemaakt met den bouw van twee
groot model-torpedobooten, »Idjen« en
Krakatau
Het stoomschip „Zaandam" der Ne-
derl. Amerikaansche stoomvaartmaatschap
pij vertrok Woensdagmiddag te 12 ure
van Amsterdam met eene volle lading, 4
passagiers eerste klasse en 415 passagiers
derde klasse, meerendeels Nederlandsche
emigranten naar de Plata Rivier.
Ook voert het stoomschip prachtig
Noordbollandsch vee mede, bestemd tot
veredeling van den Zuidamerikaanschen
veestapel.
Honderden famielieleden deden de passa
giers uitgeleide, wat aandoenlijk tafereelen
opleverde.
Hét stoomschip zal het eiland St. Vincent
aandoen om steenkolen in te nemen. Het
kan 2 Januari de bestemming, Buenos-Ay-
res, bereiken.
Te Amsterdam wordt verwacht
Mrs. Parson, de weduwe van een der te
Chicago opgehangen anarchisten zij zal
in het Volkspark een redevoering houden,
vermoedelijk met Croll als tolk aan haar
zgde.
De nieuwe postzegels van 1lj% ct.
zullen gebrand okerkleurig zijn, die van
221/g ct. donker blauwachtig groen en die
van 100 ct. paarsch blauw.
Nu de 93-jarige Elske van Aggelen
te Wageningen, oud-marketentster van
Waterloo, nog in leven is, is het goed
nog eens te herinneren, dat zij in zeer
behoeftige omstandigheden verkeert. Bij
de herdenking van Neêrlands 75-jarige
onafhankelijkheid, wil misschien de een
of ander nog gaarne iets bjj dragen om
haar laatste levensdagen te helpen ver-
angenamen. De heer H. G. Stumpf,
leeraar aan de Rjjkslandbouwschool, is
genegen giften voor haar in ontvangst
te nemen.
Kapitein v. d. Bos, van het Ned.
schip Melati, is Woensdag van New-York
met petroleum te Maassluis aangekomen,
die hij Zaterdag voor den vloed bij Sche-
veningen ten anker liggende, van de langs
zjjde gekomen reddingsboot heeft overge
nomen, van iemand, genaamd Pronk, die
te kennen gaf dat hij in staat was 't schip
den Nieuwen Waterweg binnen te lood
sen. Na een paar uren werd hij echter
vermist en bleek het toen dat er een
tafelmes en een reddingsboei verdwenen
waren, zoodat men daardoor tot de con
clusie kwam dat Pronk overboord was
gesprongen eD met den reddingsboei heeft
willen trachten den wal te bereiken. Men
vreest echter dat hij zijn doel niet zal
hebben bereikt, maar verdronken is.
De huzaar (oppasser van een hoofd
officier) uit Amsterdam, wieus verdwijnen
met een bankbiljet van f 100 onlangs
gemeld werd, heeft zich Dinsdag te Breda
bij de militaire autoriteit vrijwillig aan
gemeld en is onder gewapend geleide
naar Amsterdam overgebracht.
In 1886 dronken de Nederlanders
(vrouwen en kinderen meegerekend) ge
middeld ieder 9 liter jeu ever. De pro
vincie Noord-Brabant stond boven aan,
met een middencijfer van 16.61, Lim
burg het laagst, met 3.14 liter. Het
meeste sterke drank werd gebruikt te
Zalt-Bommel (20.42 liter per hoofd).
Uit Urk schrijft men
Een aangename verrassing viel den be
woners van dit eiland heden te beurt.
Door de buitengewone schaarschte der
visscherjj was het voor enkelen, neen
voor velen zelfs, niet mogeljjk de noodige
turf voor den winter op te doen. Zelfs
werd hier weinig turf aangevoerd. Doch
wat gebeurt? Een groote jjzeren tjalk
zat Dinsdagmorgen geladen met korte
turf en talhout aan de N. O. zjjde van
het eiland aan den grond. Aan boord
gekomen zei de schipper: »Ik ga lossen*
en gooide van de lading in zee. Toen
gingen booten, sloepen en al wat maar
een weinig diepgang had om turf en hout
te halen. Duizenden turven en honderd
duizend talhouten lagen binnen enkele
uren op het strand en te 3 uren was de
schipper vlot. Het schip kwam van Kuinre
en ging naar Amsterdam.
Yan den Scheveningsche schuit, toe-
behoorende aan den reeder A. Jol, die
reeds acht weken reis heeft en waarom
trent men zich ongerust begon te maken,
is bericht van behouden aankomst te Ter
schelling ontvangen. Met verlangen wordt
thans nog naar tjjding uitgezien van een
drietal schuiten, dat eveneens geruimen
tjjd op reis is. Keeren zij terug, dan is
de vloot compleet.
Te Groningen heeft tijdens een
opera-voorstelling, waarbjj 28 soldaten
als figuranten dienst deden, de soldaat
H. uit den zak van een operazanger een
portemonuaie, waarin hjj juist zijn salaris
had geborgen, gestolen. Na bijna alles
verteerd te hebben, heeft hij een volle
dige bekentenis afgelegd. Hjj is thans
in hechtenis en zal, naar men vermoedt,
wel uit den militairen stand verbannen
worden.
Eenige dagen geleden werd te Til
burg een lezing gehouden, om werklieden
aan te moedigen zich naar de Argen-
tjjnsche republiek te begeven. Men ver
neemt dat reeds een dertigtal personen,
meestal timmerlieden, metselaars, sme
den enz., die voor het grootste gedeelte
gehuwd en in het bezit van kinderen
zjjn, zich daartoe heeft aangemeld.
Aan boord van Zr. Ms. stoomschip
Prins Hendrik zijn den 20en September
11. ter reede van Makasser bij het houden
van ernstexercitien met geschut, bij twee
revolverkanonnen van 3,7 c.M. de pennen
van de mik onder de borst glad af^
broken.Aan de tegenwoordigheid van geest
en de physieke kracht van den comman
deur van het eerste stuk was het te dan
ken, dat het kanon op zijn voetstuk werd
gehouden. Het tweede stuk viel van zjjn
stoel en kwetste den commaudeur aan den
voet, waarbjj het kanon zelf zwaar be
schadigd werd. Naar aanleiding van het
gebeurde, zjjn de mikken der 4 andere
revolverkanonnen aan een nauwkeurige
inspectie onderworpen.
Yan 2 uur tot bijna 6 uur hield
Maandag de Rechtbank te 's Gravenhage
zich bezig met het onderzoek van een ern
stige en treurige zaak.
Men herinnert zich, dat in den avond
van 30 September jl., op den huize Bloe>
mendaal, onder Monster, door den tol
gaarder en een jachtopziener geschoten
werd op iets, dat zij meenden te zjjn een
otter en dat bleek te zjjn een mensch
zekere Albertus van Veen, die aan de
bekomen wonden denzelfden avond nog
overleed.
De beide bovengemelde mannen stonden
thans terecht, ter zake van het door on
voorzichtigheid veroorzaken van eens an
ders dood, althans van zwaar lichamelijk
letsel. De beide beklaagden bekenden vol
ledig de door een groot aantal getuigen
gestaafde feitenzij hadden, in de mee
ning een otter voor te hebben, van wiens
tegenwoordigheid ter plaatse het gerucht
had geloopen, geschoten en een man
verwonddoch zij hadden den gewonde
zoo goed mogelijk verpleegd en zelf ge
neeskundige hulp en de plaatselijke auto
riteiten ingeroepen.
Na het zeer langdurig verhoor van ge
tuigen, deskundigen en der beklaagden,
ving het O. M., bij monde van den subs.
Off. v. Just., mr. Ort, zjjn requisitoir aan.
Als vaststaande meende hjj, dat het
schieten en verwonden kon worden aan
gemerkt, en dat dus enkel was te onder
zoeken de vraag: is hier schuld, ja, dan
neen? En het bestaan van schuld moet
z. i. blijken uit het al of niet bestaan
van onvoorzichtighejd, en dan meende hij
te kunnen zeggen, dat 't onvoorzichtig
was gehandeld, te schieten op iets, dat
ze meenden* te herkennen, zonder te
hebben onderzocht of dit niet iets anders
was.
Er waren drie schoten gelost, twee door
eersten, een door den tweeden bekl. Wie
had 't doodelijk schot gelost? Dit was
hier niet te bewjjzen, maar 't deed er ook
niet toe. Waar ze samen den dood, of,
was deze niet bewezen, zwaar lichamelijk
letsel hadden toegebracht, daar moesten
ze samen aansprakeljjk zijn voor de ge
volgen. Spr. concludeerde tot elks veroor
deeling tot 2 maanden gevangenisstraf.
Een Keulsch jongeling was onlangs
bjjna in zijn bed verdronken. Zjjn moe
der had, toen hjj zjjn ouders, die buiten
de stad woonden, op zekeren dag een
bezoek bracht, bij gebrek aan beter, zjjn
bed in het badlokaal en wel in een der
badkuipen opgeslagen. De zoon lag daar
wat lekker, sliep in, doch ontwaakte mid
den in den nacht met een hevigen dorst.
Hij nam een kopje en draaide aan de
kraan der waterleiding, die in zijn kuip
uitkwam, doch vergeefs, want de huis
baas, die in de onderste verdieping woonde,
had sinds jaren de gewoonte om de hoofd
kraan 's avonds zorgvuldig af te draaien.
De jonge man vond na lang zoeken
eindeljjk een flesch met drinkwater, waarna
hij de kraan weder dicht draaide, naar
hjj meende althans, want in waarheid
draaide hjj ze juist geheel open.
Toen legde hjj zich weder op één oor
en sliep gerust in. Den volgenden mor
gen klinkt een angstig hulpgeschrei, de
huisbewoners jjlen naar de plaats des
onheils en vinden den jongeling bibbe
rend in een onverwacht gedwongen bad.
Het dienstmeisje van den huisbaas had
naar gewoonte om 6 uur des morgens de
hoofdkraan der waterleiding open gezet
en kwam nu ook, terwjjl allen het hoofd
verloren hadden en men reeds de brand
weer wilde laten roepen om de bruisende
wateren tot zwijgen te brengen, het eerst
op den vernuftigen inval de kraan te
sluiten.
Een Amerikaansche luchtreiziger,
Vandegrift genaamd, is te Columbus
(Ohio) op treurige wijze om het leven
gekomen. Hij zou met zijn ballon op
stijgen en met een valscherm neerdalen.
Toen hij hoog in de lucht was, zagen de
toeschouwers (ongeveer 15,000 in getal)
tot hunne ontzetting, dat de ballon sprong
en snel begon te dalen. Met veel tegen
woordigheid van geest maakte Vandegrift
het valscherm los en daalde nu met groote
snelheid, maar juist boven de zeer
onstuimige Chatahoocheerivier. Men hoor
de hem, niet versmeer boven het water,
om hulp roepeu. Eenige visschers, die
in de buurt waren, roeiden snel naar de
plaats, waar hij moest neerkomen doch
zij kwamen daar een paar minuten, nadat
de luchtreiziger in het water was geval
len. Vandegrift gïeep, toen hij weer bo
ven kwam, den kant van de bootmaar
hjj kon zich niet lang genoeg vast hou
den en zonk weg in de golven.
In Amerika maakt men toebereidse
len tot het waarnemen van de groote zons
verduistering, welke 1 Jan. a. s. te zien
zal zjjn in de Staten aan de stille Zuidzee.
Het zeldzame geval, dat een jaar met een
zonsverduistering begint, kwam niet voor
sinds 1612 en zal na 1889 niet voorko
men vóór het jaar 2161.
Het is een feil, dat de bedriegelijke
handel in wonder- en schoonheidsmiddelen
nooit zoo gebloeid heeft als in de laatste jaren.
Sommige menschen gelooven nog aan het be
staan van zekere wortel-extracten, waarmede
men eeuwige jeugd terug tooveren, den haar
groei bevorderen, grijze haren blond en een
gerimpeld vel glad maken, ja, de hemel weet
wat nog meer mirakelen verrichten kan.
In den laatsten tijd vestigt men in groote
steden zoogenaamde schoonheids-restauratie
salons, waar, indien men het gelooven wil,
verbazin g wekkende gedaante ver w i sseli ngen
worden bewerkstelligd. Een zestigjarige, die
zulk een salon gebogen, rimpelig en met een
grijs hoofd binnentreedt, verlaat het door de
andere deur als een melkfrissche schoonheid,
welke men nauwelijks achttien lentes zou
toeschrijven. Het vel wordt daar blank ge
maakt, met zalf besmeerd, het haar geverfd,
de lichaamsvormen in de vereisehte richting
gebogen, of, zooals de vaktaal zegt, »gema-
chineerd", kortom, de matrone herkent
zich zelve, na voltooide restauratie, nauwelijks
den spiegel en meent haar kleindochter
voor zich te zien. De boeken van dergelijke
ondernemingen omvatten een klantenregister,
waarin de meest serieuse dames uit de beste
kringen, met namen voorkomen. Te Londen
zjjn bijna 10,000 dames, te New-York 8000,
te Parijs 6000, die zich doorloopend van de
hulp dezer restauratie-salons bedienen en als
abonnées te boek staan.
Ieder onpartijdige weet wat hij van de
brieven van dankbetuiging denken moet, die
als advertentiën worden openbaar gemaakt.
Ongelukkig worden juist die middelen het
sterkst genoemd en aanbevolen, tot welker
samenstelling zware vergiften, zooals kwik-,
lood- en bismuthzouten worden aangewend.
Eenige der meest moderne schoonheidpasta's
veroorzaken door hun sterk gehalte van lood
wit, kalk en zink-oxyde zulk een graad van
ontvetting der huid, dat dikwijls het bewegen
der gelaatspieren pjjn doet.
Eee Proces om een Tronwbelofte.
De Londensche bladen zijn in de laatste
weken gelukkig geweest. Geen sensationeel
nieuws van buitenslands, geen belangrijke dis-
cussiën in het parlement, en slechts nu en dan
een kleine schermutseling tusschen de Regee
ring en de Ierengeen nieuwe gruweldaden
van „Jack the Ripper", maar slechts twee
eenigszins buitengewone moorden buiten Lon
den daarentegen een geruchtmakend geding
tusschen de Hertogin van Montrose en haar
bloemist, en thans een zonderling proces wegen3
verbreking van trouwbelefte, tusschen eene
Duitsehe schoone,Valerie Wiedemann genaamd,
en den erfgenaam van den »Earl« of Oxford,
den „honourable" Robert Horace Walpole. Se
dert de tegenwoordige „Lord" Cairns, een paar
jaren geleden, 10,000 moest betalen, omdat
hij zjjn belofte om de bekende actrice Miss
Fortescue te trouwen, verbrak, schijnt die som
geacht te waarde te vertegenwoordigen van een
echtgenoot als de zoon van een rijk edelman.
Hetzelfde bedrag als schadevergoeding werd
dan ook door Fraulein Wiedemann geëscht.
Het gebeurt niet dikwijls, dat een vreem
delinge van de Engelsche wetgeving in dit
opzicht gebruik maakt. De Engelsche dames
fungeeren bij die gelegenheden, alsof zij er
trotsch op zjjn, dat de Londenscho wereld zich
met haar bemoeitzonder blikken of blozen
beantwoorden zij de vreemdsoortigste vragen,
die haar worden voorgelegd. Niet aldus de
Duitsehe jonge dame, die twee dagen lang in
het gerechtshof de heldin was. Zij vond d<
pertinente vragen der advocaten en der rech
ters beleedigend, stampte met het voetje, weende,
weigerde te antwoorden en gedroeg zich in
één woord zóó, dat de Engelschen vrij alge
meen gelooven, al wordt het ook niet openlijk
gezegd, dat hare geestvermogens eenigermate
gekrenkt zjjn. Overigens kon zij op dezelfde
voorrechten bogen als hare Engelsche lotge-
nooten een lief uiterlijk, weelderig bruin haar,
blauwe oogen, innemende manieren, kortom
alles wat noodig is om de gevoelige harten van
Engelsche juryleden, en van een Britsch rechter
zelfs, te vermurwen. Dit alles kwam nog meer
uit door het onbeteekeneud uiterlijk van den
edelen gedaagde, een kleinen „dandy", ex-luit.
ter zee en lid van een zestal clubs.
De beide interessante personen ontmoetten
elkander voor het eerst te Constantinopel, in
1882. Walpole was daar voor zaken en Frau
lein Wiedemann was gouvernante bij de kin
deren van den hotelhouder, in wiens inrichting
de gedaagde logeerde. Zoodra hij haar aan de
»table d'hótea ontmoette, schijnt hjj verliefd
te zijn gewordenalthans: sedert dien da^
liet hij de jonge dame geen rust meer, en het
kwam zelfs zoo ver, dat hjj haar verleidde,
onder belofte van haar te zullen huwen.' Zoo
althans vertelde haar advocaat.
De heer Walpole ontkende dit alles en voerde
verder aan, dat, indien er al een belofte van
huwelijk gegeven was, de wet van Turkije
aan zulke beloften geen wettelijke kracht
geeft.
Er stond ons dus een interessant proces te
wachten liefdesgeschiedenissen, vermengd met
internationale rechtsquaestiën, en het pikante
van de*geheele geschiedenis werd nog verhoogd
door de tijding, dat de „Prins van Walesals
getuige voor den gedaagde zoude optreden.
Het heeft echter niet mogen zjjnwant het
proces is onverwachts geëindigd. De belang
stelling was door do courantenverslagen opge
wekt en het hof was den tweeden dag dan
ook stampvol.
Van de zjjde der dame was aangevoerd,
dat haar een kind was geboren. Dit scheen
een zeer teeder pnnt, en zoodra haar deswege
vragen werden gesteld, werd zij woedend en
was er niets meer met haar te beginnen. De
rechter sloot de zitting zelfs voor een korten
tijd, om haar advocaat gelegenheid te geven
haar tot reede te brengen, doch het mocht niet
baten, en ten slotte bleef er niets anders over
dan haar haren eisch te ontzeggen.
Het schjjnt echter, dat een verzoek zal wor
den gedaan om een* nieuwe behandeling, op
grond van de onbekendheid der Duitsehe dame
met de Engelsche wetten, waardoor zij zich
niet bewust was van de gevolgen, die hare
weigering om te antwoorden zou hebben. Wordt
dit verzoek toegestaan, dan wachten ons nog
nieuwe verrassingen.
Intusschen wordt haar veel sympathie be
toond. Men vermoedt, dat het kind ergens
verborgen is of door iemand werd aangenomen,
op voorwaarde, dat zjjn verblijf' insmersonde
worden bekend gemaakt. In elk geval schijnen
de hersenen der jonge dame door hare weder
waardigheden te hebben geleden.
Ingezonden.
De treurige afloop der schipbreuk van de Ango
en de scherpe veroordeelende critiek der bladen
tegen de Noord- en Zuidhollandsche reddingsmaat-
sehappij, of zoogezegd tegen zekere beambten,
die niet voor de toerustingen te Scheveningen
gezorgd hadden, deden het bloed van sommigen
sterker koken dan al de moorden van Jack the
Ripper, hetgeen mij de pen deed opvatten, om
dien heeren, waaronder misschien ook wel reeders
zijn, even 't volgende onder de aandacht te
brengen
Veel meer schipbreukelingen ondergingen
een vreeselijken dood door nonchalance van
reeders, omdat deze niet voor 't aanschaffen zijn
van reddingsmiddelen op hunne schepen, dan
door achteloosheid van sommige beambtenzij
zouden wel gaarne willen redden, maar kannen
niet altijd opwerken tegen de ontboeide elementen,
zelfs niet met de grootste inspanning of de beste
voorzorgsmaatregelen.
De schipbreukelingen van de brik, die te
Egmond aan Zee strandde, deden wat zij konden,
om de redders in hunne pogingen te ondersteu
nen maar alles te vergeefs, en wel om de een
voudige reden, dat de Fidélité of reddingsbus
ontbrak en geen reddingsgordels aan boord waren,
evenmin als op de Ango, en op de bomschuit
Katwijk 12, nabij Petten gestrand.
Met het oog nu op het nut van een reddings
vest als beveiligingsmiddel in tijd van nood,
moesten aan boord van ieder schip of visschers-
vaartuig de reddingsgordels tot den inventaris
behooren- Want wie kan beschrijven van hoeveel
dienst ze hadden knnnen zijn aan boord van de
genoemde bomschuit, welker equipage uit 10 man
bestond, waarvan slechts 3 door een aan boord
gebrachte lijn gered werden, en 7 zooals bekend
is, hun graf in de golven vonden.
Zouden ze hoogstwaarschijnlijk niet allen be
houden zijn gebleven, als er reddingsgordels aan
boord waren geweest P
En wie kan beweren dat die arme schipbreu
kelingen van de Ango verdronken zouden zijn,
waarvan slechts 2 in bewnsteloozen toestand het
strand hebben bereikt P Die twee konden niet
eens zwemmen volgens eigen verhaalals er nu
reddingsgordels aan boord geweest waren, hoe
veel zouden dan misschien met volle bewustheid
het strand hebben bereikt P En zoo zou men
meer voorbeelden kunnen aanhalen; maar deze
zijn voldoende.
Reeders, maatschappijen en visscherij-vereeni-
gingen, vestigt uwe aandacht eens op het onmis
baar nut der zwemgordels. Want de zwemgor
del is de redder van 't leven van den in nood
verkeerenden schepeling, dat zegt veel, en toch,
zulk een toestel kost weinig.
Voor den visscberman moest het een verplich
ting zijn die gordels aan boord te hebben, even
goed als het nummer in het zeil te voeren.
Voor de groote scheepvaart moest een bepaling
in de zeewet opgenomen worden, even als het
Plimsonsmerk op de Engelsche schepen en bo
vendien moest er nog de reddingsbus of Fidéfité
aanwezig zijn.
Laat ons met 't oog op de reddingsgordels
een voorbeeld nemen aan onze Nederlandsche
loodsvaartnigenieder loods draagt het reddings
vest bij zich in den knapzak. Dit kleedingstuk
in tijd van nood is voor hen, die de zee met al
hare gevaren moeten trotseeren, onmisbaar.
Want niemand is onzekerder bij het verlaten
zijner buisgenooten, hen weder te zullen zien,
dan zij, die zich aan de zee toevertrouwen, en
een reddingsgordel zou menigeen behouden.
Hoe menige zucht zal er op de Ango en de
genoemde bomschuit niet geslaakt zijn door de
arme schepelingen, toen zij, met 't oog op de
kust gericht, aan vrouw en kinderen dachten,
