't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
No. 1727.
Woensdag 4 September 1889.
Zeventiende Jaargang.
NIEUWSTIJDINGEN.
Abonnement
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Buraaux: SPOORSTRAAT
ZUIDSTRAAT.
Advertentlön
van 1 tot 5 regels25 Cent
Elke regel meer
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
HELDEK, 3 Sept. 1889.
Het kerkgebouw der Ned. Herv.
Gemeente alhier, genaamd de Zuiderkerk,
werd Zondagmorgen jl. op plechtige wjjze
in dienst gesteld. De predikant der ge
meente, de weleerwaarde heer Ds. W.
den Hengst, wees op 't voorrecht, dat de
gemeente nu een eigen bedehuis heeft
dankte allen die tot de stichting hadden
bijgedragen en uitte den wensch, dat 't
kerkgebouw aan zijn doel mocht beant
woorden. Daarna sprak de leeraar een
kort maar indrukwekkend woord naar
aanleiding van I Kor. 3, vers 9, en wel
't laatste gedeelte Godsgebouw zijt gij."
De dienst werd door een groote menigte
bjjgewoond, waarbij °°k uitgenoodigd
en aanwezig waren de burgemeester en
secretaris der gemeente Helder, benevens
eenige leden van den raad.
Zooals we reeds voor eenige dagen
hebben vermeld, maakt het kerkgebouw
zoowel van buiten als van binnen een
aangenamen indruk.
Op Maandag 16 September a. s. zal
te Schagen, in de kolfbaan van den Heer
C. Kos Pz., onder presidium van den
Schoolopziener, den heer Mr. M. Büchner,
de jaarlijksche algemeene vergadering
worden gehouden van de onderwijzers en
onderwijzeressen in het Arondissement
Helder.
Na de behandeling der gewone huis
houdelijke aangelegenheden, waaronder de
keuze van één lid des Bestuurs en de
bepaling van plaats en tijd der in 1890
te houden bijeenkomst, zal de bespreking
der navolgende onderwerpen worden aan
de orde gesteld:
a. Het aanschouwingsonderwgs. In te
leiden door den heer W. Westendorp,
van Helder.
b. Overdrijving op het gebied van het
onderwijs. inteleiden door den heer J. G.
Van Eden, van Moerbeek (gemeente N.
Niedorp),
en c. Lichamelijke straffen. Inteleiden
door den heer A. Blad, van Haring
karspel.
Tot onderwijzer aan de Rjjks-nor-
maallessen te Texel is benoemd de heer
J. P. Bouma, laatst te Njjmegen.
De te Vlieland gestrande botter U.K.
121 is afgebracht.
Te IJmuiden is een visscherman,
die in beschonken toestand aan boord
ging, in 't Kanaal gevallen en verdronken.
Gaarne voldoen we aan een ons ge
daan verzoek, door de aandacht te ves
tigen op de navolgende aankondiging van
het Hoofdbestuur der Vereeniging tot
bevordering der Nederlandsche
Visscherij.
Ten behoeve zoowel der zee- als der
riviervisscherg, zal in een der lokalen van
het gebouw Krasnapolsky," te Amsterdam
op Woensdag 11 Sept. e. k., 's namiddags
1 ure. een Beurs worden gehouden, 't
Hoofdbestuur noodigt ieder, die slechts in
een enkel opzicht bij een dezer visscherij en
direct of indirect betrokken ia, uit, ter
gemelder plaatse te verscbjjnen, of zich
te doen vertegenwoordigen. Tot goedma
king der kosten zal een toegangsprijs ad
25 cents per persoon worden geheven.
Leden van het Hoofdbestuur der Veree
niging zullen aanwezig zjjn, om alle ver
langde inlichtingen te verstrekken.
De Minister van Buitenlandsche Za
ken vestigt de aandacht op een bg hem
ingekomen schrijven van den waarnemen-
den consul te Buenos-Ayres, volgens het
welk de landverhuizing naar de Argen-
tgnsche Republiek in den laatsten tjjd
zoozeer is toegenomen, dat het steeds moei
lijker wordt alle emigranten plaatsing te
bezorgen. Zelfs zouden de eigenaren van
koloniën reeds weigeren huisgezinnen aan
te nemen met veel kleine kinderen, die
nog niet bjj de werkzaamheden behulp
zaam kunnen zijn.
De minder goede berichten van vroe
ger naar de Argentjjnsche Republiek ver
trokken bloedverwanten of kennissen,
heeft eenige hoofden van gezinnen te Haar
lemmermeer en Sloten van hun voorne
men, om ook daarheen te trekken, doen
afzien.
In het geval van oplichting ten na-
deele van de Amsterdamsche Bank, tot
een bedrag van f 25.000, gepleegd door
Heinrich Hon Hon, laatstelijk boekhou
der bg de firma Duitz en Zoon, handela
ren in diamanten aldaar, is eenig licht
gekomen. Sedert den dag, waarop het
geld door hem geïnd werd, Zaterdag 3
Augustus, is van Hon Hon niets verno
men. Een onderzoek door de Nederland-
sche in vereeniging met de Fransche po
litie ingesteld men had reeds dadelijk
vermoeden, dat de falsaris naar Faankrgk
vertrokken was heeft aan den dag ge
bracht, dat hg drie dagen na het aan
bieden van de chèqua, dus 6 Augustus,
in een hotel in de Rue St. Roch, te Pa
rijs, is afgestapt. Hij was toen in gezel
schap van een vriend, zekere H., en schijnt,
blijkens in het hotel achtergelaten en ge
vonden voorwerpen, als eenige vrouwen-
kleeren en een pruik, vermomd over de
grenzen te zjjn gekomen.
Eenige aanduiding van het tegenwoor
dig verblijf van Hon Hon heeft de politie
nog niet mogen vinden. Hij schjjnt al
spoedig de lucht er van gekregen te heb
ben, dat men hem te Parijs op het spoor
was, en heeft daarom maar enkele dagen
in genoemd hotel doorgebracht.
Men vermoedt evenwel, dat hg zich nog
in de Fransche hoofdstad ophoudt.
Zaterdag is te Breda een soldaat
tijdens de oefening door een zonnesteek
getroffen en reeds heden overleden.
De rechtbank te Groningen heeft
J. P., voorheen postbode te Onderdendam
veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf we
gens diefstal van een aangeteekenden
brief, met een waarde van pl. m. f 7000
van den heer Talens te Uithuizen.
Donderdagavond kreeg te Leeuwar
den een echtpaar uit een onaanzienlijke
buurt twist, die zoo hoog liep, dat de man
het huis uitliep en in de nabjj zijnde gracht
achter het militair hospitaal] sprong. De
vrouw, die hem was nagesneld en hem
wilde tegenhouden, geraakte hierbij ook
in het water. Beiden werden er echter
weldra uitgehaaldde man was inmiddels
buiten kennis geraakt. Aan den sergeant
van den hospitaaldienst Koopmans mocht
het evenwel gelukken, hem spoedig we
der bg te brengen. Het echtpaar keerde
daarop, in alle opzichten bekoeld, huis
waarts terng.
Rotterdam, 31 Aug. Volgens opgave
van Burean Veritas zjjn in de maand Juli
1889 verongelukt 52 zeilschepen, alsvan
Duitschland 8, Amerika 9, Engeland 20,
Chili 1, Denemarken 3, Frankrjjk 6, Italië
1, Noorwegen 6, Rusland 1, waaronder 3
vermist.
In dezelfde maand verongelukten 9
stoomschepen, als: vau Amerika 2, Enge
land 3, Chili 2, Spanje 1, Frankrijk 1.
Door de verschillende stoomvaart
maatschappijen is de vracht voor het ver
zenden van vee naar Engeland belangrjjk
verhoogd. In een alhier gehouden ver
gadering, door de voornaamste veehan
delaars uit het rjjk bijgewoond, werd
besloten tegen deze vrachtverhooging te
protesteeren, metdien verstande, dat indien
de maatschappijen weigeren de vroegere
tarieven te herstellen, door den handel an
dere maatregelen zullen genomen worden.
Een gevaarljjk vernielingswerktuig is
ontworpen door den heer Cavett te Pitts-
burg, n.L een onderzeesche ramboot.
Zjj wordt aan boord van oorlogschepen
medegevoerd en op het gewilde oogenblik
te water gelaten. Volgens de Militaire
Gids" bevindt zich aan de voorzjjde van
de boot een sterke cilinder, als van een
stoommachine, ongeveer 4.5 meter lang.
In dien cilinder beweegt zich een zuiger
van 30 c. M. middellijn, die den eigen
lijken ram vormt. Door stoom in bewe
ging gebracht, heeft deze ramtoestel het
vermogen, om de huid der sterkste pant
serschepen te doorboren, terwjjl de boot
zich met een snelheid van 20 a 22 knoo-
pen zal kunnen bewegen. Het dek der
boot komt overeen met den waterspiegel;
de brug heeft den vorm van een
schildpad en is door sterke stalen platen
gedektslechts een zeer klein gedeelte is
kwetsbaar, n.1. de opening bestemd tot
waarneming van den gezagvoerder. De
bemanning der boot is zes koppen sterk.
Te New-York zjjn thans 2 huizen
in aanbouw, waarvan het hoogste 15 ver
diepingen zal hebben, maar aan den voor
gevel niet meer dan 12 M. breed is; van
achteren slechts 7 M. De 5 eerste verdie
pingen zullen geheel van jjzer zijn. De
kosten worden op 225.000 dollar geraamd.
Het wordt gebouwd voor rekening van ze
keren heer Noble Stearns. Het andere,
dat ten behoeve der Amerikaansche Bank
op den hoek van Wallstreet en William-
street opgetrokken wordt, zal 9 verdiepin
gen hebben, maar 211/* M. breed zjjn.
De »City of Paris", van de »Inman-
ljjn" op Amerika, heeft de reis naar New-
York in 5 dagen, 19 uren 18 minuten,
afgelegd, d. i. sneller dan tot nog toe
eenige annere boot.
Het krankzinnigengesticht te Leuven,
door kloosterbroeders bestuurd, is door
een hevigen brand geheel vernield. De
vlammen verspreidden zich zeer snel, maar
men heeft al de verpleegden ongeveer
200 kunnen redden en de monniken
ontkwamen allen aan de vlammen, op een
na, die nog vermist wordt en vermoedelijk
om het leven gekomen is. Van de kost
baarheden en kunstvoorwerpen uit kerk
en klooster is nog een gedeelte gered
kunnen worden. De schade is zeer aan-
zienljjk.
Yokohama, 30 Aug. Door een over
strooming zjjn te Wakayma bij Osaka
10.000 menschen omgekomen en werden
20.000 personen vau dak beroofd. On
der de inwoners heerscht groote ellende.
Te Newcastle, in Engeland, waren
Maandag 11. 2 werklieden bezig iet» in
een riool te herstellen, toen plotseling
een hevige stortregen begon te vallen en
het in het riool binnendringende water
hen medesleepte en verdrinken deed.
De Amerikaansche luchtreizigster
miss Lawrence is Woensdag te Nijmegen
opgestegen en een minuut later met een
valscherm neergedaald, zonder den hals
te breken. Zjj kwam neder tusschen de
salissaden der Werken. Daar men het
uchtruim niet door schuttingen kon af
sluiten, was de ontvangst ternauwernood
voldoende om de kosten te dekken. Zoo
doende zal er de aardigheid spoedig af
gaan; zijn leven te wagen voor een hand
vol rjjksdaalders, schijnt voor velen eeu
begeerlgkekostwinnnig, maar gevaar te
loopen niet slechts het leven erbjj in te
schieten, maar er bovendien geld bij toe
te leggen, zal wel niet veel liefhebbers
vinden.
Een Zweed, Akjj, is van Charenton
naar Meudon gezwommen, een afstand van
16 K. M. dien hjj in 9 uren aflegde. Ge
heel gekleed begaf hjj zich te water en
ontdeed ztch toen eerst van zijne kleede
ren. Een stoomschip en een roeiboot ver
gezelden hem en voorzagen hem nu en
dan van een hartversterking en van si
garen, die de zwemmer bljjkbaar met ge
mak rookte.
De cholera schjjnt in de haven van
Tandjong Priok geducht het hoofd op te
steken. Het hardst had het Noorweegsche
stoomschip Jacob Christensen daarvan te
ljjden, dat Vrjjdag 11. hier van Cheribon
arriveerde om kolen en water in te ne
men. Zaterdag kregen twee man van de
equipage de ziekte, werden onmiddelljjk
naar het militair hospitaal overgebracht,
maar overleden daar bjjna dadeljjk. Het
schip stoomde toen naar de buitenreede,
waar des nachts nog zes man werden
aangetast. Zondagmorgen begaf zich de
tweede waterschout met een stoombarkas
langs zijde om de sloep te sleepen, waarin
de zes zieken lagenook deze werden
dadeljjk naar het hospitaal getransporteerd,
waar er een onmiddellijk na aankomst
bezweek, en in den loop van den dag nog
vier anderen. Yan de acht zieken zijn er
dus totaal zeven gestorven. Zondagmid
dag ontving de tweede waterschout van
den adsistent resident voor de politie
vjjftig kettinggaugers met het noodige
carbolzuur en sublimaat, waarmede hjj,
onder toezicht van den dokter van het
wachtschip, het geheele schip zoo goed
mogeljjk begon te desinfecteeren. De e-
quipage vond intusschen een onderkomen
bjj voornoemde schout; gelukkig is tot
Zondagochtend niemand van hen meer
aangetast. Zondagmorgen vroeg is het
ontsmettingswerk voortgezet, waarmede
men hedenavond hoopt gereed te komen.
De vlag waait van den voortop.
Ingezonden.
Het ontwerp—Mackay.
Het behoeft niet tusschen stoelen en banken
gestoken worden, dat de financiën der ge
meente Helder in een ongunstigen toestand
verkeeren, zóó zelfs dat, bij een volgende be
grooting, heel licht nog weêr tot verhooging
der plaatselijke directe belasting zal moeten
worden besloten. Zou het nu in dezen toe
stand niet noodig zijn, dat de Gemeenteraad,
in plaats van zich met minder belangrjjke
zaken lang bezig te houden, eens ging over
wegen of de invoering der onderwijswet van
den Minister Mackay geen schade zal toe
brengen aan deze gemeente door het lager
cjjfer der Rjjks-subsidie in zake het openbaar
lager onderwjjs? En mocht het blijken, dat,
even als vele andere gemeenten des lands, ook
de plaats onzer inwoning schade zou moeten
lijden door het tot stand komen dier wet, zou
het dan geen overweging verdienen om, zoo
't niet meer mogelijk is bij de Tweede-, dan
toch bij de Eerste Kamer der Staten-Generaal
bij adres op verwerping der nieuwe onderwijs
wet aan te dringen Steller dezes laat de
politieke quaestie, die op 't oogenblik bjj het
tot stand brengen dier bedoelde wet hoofdzaak
schijnt te zijn, geheel buiten beschouwing, doch
doet, door deze opmerking in het openbaar
mede te deelen, alleen een poging om de be
langen der belasting-betalende ingezetenen te
bevorderen.
Met mijn dank aan de geachte Redactie
voor de plaatsing van bovenstaande regelen,
betuig ik haar mijn hoogachting.
Helder, 31 Aug. 1889.
Hoe heeten wij?
In de tram Amsteldijk (Amsterdam) zat een
oud vrouwtje van buiten. Op den hoek van de
Ferdinand Bolstraat bij Heinekens Brouwerij
roept de conducteur: .Ferdinand Bol, Gerard
Dou, Frans Hals, Jacob van Kampen!"
Eenige passagiers verlaten de tram. „Hoe is
't mogelijk," merkt het oudje tot haar buur
vrouw op, »dat zoo'n conducteur in zoo'n groo
te stad alle menschen bij hun naam kent. Die
heeft wat te onthouden."
o
Als een der gasten een glas breekt.
Kleine Cor »Hé MaWat jammer En
juist een van die mooie, die tante ons haast
niet wilde leenen
o
DE WARE LIEFHEBBERS.
.Wat die Indianen op den drank zjjnJe
hebt er geen denkbeeld van In Dacota bood
me er een, een Hoofd, zijn paard met zadel
en alles, ja zijn vrouw en zjjn kinderen, voor
de laatste flesch brandewijn, die ik bij mij had!
z/En dat heb je natuurlijk aangenomen
„Ik ja dat kun begrjjpen De laatste flesch
die ik zelf nog had
14-Daagsche Maildienst
van de Stoomschepen der Stoomvaart-
Maatschappij „Nederland."
v. Amsterdam.
v. Genua.
14 Sept.
„Prins Frederik".
26 Sept.
4
28
10 Oct.
os
*0
12 Oct.
„Prinses Amalia".
24
26
„Prins Alexander"
7 Nov.
9 Nov.
„Prins van Oranje"
21
n
23
„Burgemr. den Tex".
5 Dec.
-o
7 Dec.
„Koningin Emma".
19
21
2 Jan.
4 Jan.
„Prinses Marie",.
16
o
18
„Prinses Wilhelmina"
- 30
Vertrek van Amsterdam des morg. ten 10 ure.
DE PRINSESSEDAC.
Voor de bewoners van alle andere gemeen
ten des lands is het niet moeielijk te zeggen,
welken naam zjj als ingezetenen dier gemeente
dragen. Alleen wij, die hier aan Holland's
noordpunt wonen, hebben er eenige moeite
meê te vertellen waar we wonen en hoe we
heeten. Wonende in de gemeente Helder,
die slechts twee buitenwjjken (Huisduinen en
Koegras) bevat, zou men denken, dat, behalve
de bewoners dier afzonderlijke gedeelten, wij
allen Helderschen heetten. Dit is ech
ter zoo niet. Een groot aantal menschen
hier noemen zich Nieu wediepers, op
de werf en op de oorlogsvaartuigen weet men
niet beter of men houdt verblijf te Wil
lemsoord, en de zeeloodsen wonen, bljj-
kens de aanduiding op 't zeil hunner vaar
tuigen, te Texel. In geen andere stad is
zulk een variatie op te merken. De vice-
admiraal woont als directeur en commandant
der Marine te Willemsoord, doch in
zijn functie als bevelhebber eener Stelling
dan woont hij (zonder dat hij moeite heeft te
doen zich te verplaatsen) te Helder. Van
wege het Ministerie van Waterstaat wordt
bepaald, dat het Telegraafbureau te Nieu-
w e d i e p en door datzelfde Ministerie dat het
Postkantoor te Helder is gevestigd. De
minister van Justitie zorgt, dat hier twee
notarissen worden benoemd, de een te Hel
der, de andere te Nieuwediep. De
schroefstoombootdienst Zur Mühlen vaart nog
altijd van Nieuwediep en niet van Hel
der naar Amsterdam. En al deze vreemde
dingen zou men nog met een aantal kunnen
vermeerderen, als we nagingen hoe moeiljjk
dit alles door vreemdelingen wordt begrepen.
Een handelsreiziger noemde vóór eenigen tjjd
de namen van een paar winkeliers in deze
gemeente, die in zijn aanteekenboek vermeld
stonden, de een als te Nieuwediep en de an
der te Helder wonende. De menschen wonen
notabene vlak naast elkaar.
Zou het nu niet eens tjjd worden, aan deze
spraakverwarring een einde te maken
Vergelijken wij, om de dwaasheid eens hel
der te doen uitkomen, het Instituut voor de
Marine alhier met de Kon. Academie te Bre
da. Waarom moet nu het genoemde Instituut
vermeld worden als te bestaan te Willems
oord Men kon met hetzelfde recht de Aca
demie noemen naar de plaats of het plein te
Breda, waar het gebouw geplaatst is.
Wellicht wil de Regeering wel eens mede
werken om in deze meer eenheid te brengen
in 't noemen van de plaats onzer inwoning.
De ingezetenen gelooven wel, dat zij allen
aan den Helder wonen.
Helder, September 1889. W
Heldersche Moppen.
Koopman (tot indringenden handelsreiziger)
„Als je nu niet maakt dat je weg komt, laat
ik je de deur uitsmijten."
Reiziger: „Dat zou ik u niet aanraden. Het
kon u een hooge geldboete op den hals halen.
Als u een kleinigheid van mij koopt doet u
veel verstandiger.
o
Zaterdag werd de negende veijaardag van prin
ses Wilhelmina ook hier ter plaatse gevierd.
Van openbare gebouwen, schepen en particuliere
woningen sag men de vaderlandsche driekleur
wapperen. Was de Augustusmaand in 't begin
en 't midden erg herfstachtig, in 't laatst keerde
de zomer terug en vooral Zaterdag hadden we
uitstekend wedereen warm zonnetje, helder
blauwe lucht en een frissche, noordoostelijke wind.
Dat Bchoone weder werd temeer gewaardeerd,
omdat ditmaal 't jaarfeest der prinses met meer
dan gewonen luister zou worden gevierd.
Door de goede zorgen der Commissie voor
Volksvoordrachten, de namen hebben we onlangs
gemeld, was 't plan ontworpen voor een kinder
feest, waaraan alle kinderen, die de openbare of
bijzondere scholen in deze gemeente bezoeken,
konden deelnemen.
Daar 't aantal ruim 3000 scholieren bedroeg,
bad men hen in drie partijen verdeeld: de kin
deren beneden 8 jaar zouden bijeenkomen in
„Tivoli", de meisjes boven dieu leeftijd op bet
terrein achter 't Instituut voor de adelborsten en
de-jongens op het veld bij 't Observatorium ge
woonlijk bekend als „De Windwijzer".
In de scholen kwamen de kinderen tegen 1
uur te zamen en gingen iu optooht naar de plaat
sen, waar ze verwacht werden.
De oudste jongens zonden deelnemen aan volks
vermakelijkheden, alsver-springen, takloopen,
turfrapen, enz., welke spelen plaats hadden on
der leiding en met medewerking van de leden der
verschillende hier bestaande gymnastiek gezel
schappen, als „Oefening kweekt Kunst", „Pro
Patria", enz.
Aangenaam werden de jongens beziggehouden
en lieten zich de aangeboden versnaperingen wel
smaken. Na afloop werden aan de overwinnaars
zeer aardige prijzen toegekend.
In Tivoli werd voor de kinderen een tooneel-
voorstelling gegeven, die bij beurten door eeu
derde hunner werd bijgewoond, in dier voege,
dat de voorstelling driemaal werd herhaald. Die
niet tot de toeschouwers behoorden, vermaakten
zich iu den tuin, met schommels, draaimolen, enz.
Een alleraardigste verrassing was ten slotte 't
„IJsfeest", waarbij sneeuwballen in 't rond vlo
gen nagemaakte natuurlijk.
Op. 't terrein achter 't Instituut werden de
meisjes alleraardigst bezig gehouden, eerst met
hoepelen en daarna met marcheeren. De beer B.
Polak maakte zich hierbij zeer verdienstelijk.
Dat ook op beide laatstgenoemde plaatsen voor
't noodige tot consumptie gezorgd was, kan men
gemakkelijk begrijpen.
Ten slotte kreeg elk der feestvierende kinde
ren een plaat met het portret van prinses Wil
helmina ter herrinnering.
Op de plaatsen, waar 't feest werd gehouden,
waren leden der Commissie aanwezig, voor de
noodige regeling eu werden daarin getrouw ter
zijde gestuan door de onderwijzers en onderwij
zeressen der verschillende scholen.
De Commissie voor Volksbijeenkomsten heeft
den dank der schooljeugd niet alleen verdiend,
maar we mogen gerust verklaren van de inwo
ners onzer gemeente. Met moed hebben die hee-
ren een taak aanvaard, die. vpornamelijk wat 't
financieele betrof, niet licht genoemd kan worden.
De streelendste belooning voor hunne moeiten
en zorgen zal wel zijn, dat ze zooveel verheugde
kindergezichten rondom zich zagen en de over
tuiging, dat ze velen blijdschap hebben veroorzaakt,