't Vliegend Blaadje. KLEINE COURANT VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL. No. 1772. Zaterdag 8 Februari 1890. Achttiende Jaargang. KALENDER DER WEEK. NIEUWSTIJDINGEN. ^.iDonnement per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent. >3 franco per post75 Afzonderlijke nummers2 VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG. Uitgevers: BESEHOUT Co., te Helder. Bureaux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT. Advertentiën van 1 tot 5 regels25 Cent Elke regel meer5 Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn. FEBRUARI, Sprokkelmaand, 28 dagen. Opkomst der Zon 7 u. 25 m. Onderg. Zondag 9 Maandag 10 Dinsdag 11 Woensdag 12 Donderdag 18 Vrijdag 14 Zaterdag 15 u. 52 m. Sexagesima. Laatste Kwartier. HELDER, 7 Febr. 1890. Woensdagavond werd in den Stads schouwburg, Koningstraat, onder directie A. van Lier, opgevoerd »De Trom petter- Majoor", 't bekende blijspel van J. Man- staed. Hier was 't echter nog onbekend, van daar zeker de opkomst van een tal rijk publiek. Dat men zich geamuseerd heeft is buiten twjjfel. Voortdurend toch klonk een luid lachen door de zaal en gaf men lucht aan zijn ingenomenheid door een welgemeend applaus. Van dat applaus komt voorzeker 't leeuwendeel toe aan den heer Isouard van Lier, die a's August Drieling optrad, en waardig ter zjjde werd gestaan door mevr. André, in de rol van Suze, zijn vrouw. Wanneer we nu nog den heer Lageman vermelden, als trom- petter-majoor en mej. Kapper als Juliette, dan hebben we de hoofdpersonen genoemd, die zich uitstekend van hunne taak heb ben gekweten. De laatste had bij 't voordragen van 't bekende lied Popje lief" een welverdiend succes. Door 't opvoeren van dergelijke stuk ken handhaaft de directie haar populari teit en kan op den steun en de belang stelling van Helders publiek blijven re kenen. Zooals gewoonlijk hebben we alleen de hoofdrollen vermeld, maar tevens erken nen we gaarne dat de overige spelers 't hunne bijdroegen tot de vorming van een goed geheel. Aan den zang was bij zondere zorg gewijd en de begeleiding door de muzikanten van de stafmuziek mag voortreffelijk genoemd worden. Het hoofdbestuur der Ned. Open bare Onderwijzers- en Hoof don der wijzers- Vereeniging (Bond van Nederlandsche onderwijzers), te Amsterdam, beeft een circulaire gericht tot alle onder wjjzeres- sen en onderwijzers in Nederland, om, door een contributie van fl, lid te wor den van en zich aan te sluiten bjj de vereeniging. Na te hebben opgenoemd wat reeds door de vereeniging in het belang van den onderwijzersstand is verricht en de voordeelen te hebben opgesomd, die voor de toetredenden door het lidmaatschap der vereeniging worden genoten wijst het hoofdbestuur ten slotte op de betere ver houding, die door aansluiting aan de ver eeniging tusschen de hoofden der scho len en de onderwijzeressen en onderwij zers in Nederland zal ontstaan, waardoor de tegenwoordige afhankelijke positie der laatsten voor een meer zelfstandige zal plaats maken en ook hunne meening omtrent schoolzaken beter tot haar recht zal komen. Een soldaat der genie, die te Utrecht in de provoost zat, is ontsnapt, door met een bank een gat te stooten in den muur, die zijn kamer" van den corridor scheidde. Hij werd met behulp der politie weder aangehouden en naar de provoost van de infanterie-kazerne overgebracht. Mozes Barmhartigheid is thans door de Amsterdamsche rechtbank, wegens zak kenrollerij, veroordeeld tot 2 jaar en de genisstraf 13-jarige ladelichter Mackay tot 3 maanden gevangenisstraf. Uit Tietjerk wordt ons gemeld Den landbouwer K. de Yries, te Molen end onder Oenkerk, viel in de vorige week een even onverwacht als ongedacht ge luk ten deel. Achter zjjne woning staat een hok, gewoonljjk gebruikt voor ber ging van brandstoffen. De vrouw van de Vries, uit het schuurtje eenige tur ven willende halen, vond tot hare ver rassing op den groud eenige oude mun ten liggen, die, bjj nader onderzoek, bo ven uit een balk bleken te zjjn gevallen, waarin zich een geheime bergplaats be vond. Het deurtje dat toegang tot den schuilhoek verleende, was door ouderdom vermolmd en eindelijk losgeraakt. Tot nu toe zijn gevonden 30 zilveren stukken, 3 heele gouden rijders en een halve gouden rijder. Het op den 9en December jl. te Haarlem te vondeling gelegd pasgeboren kind heeft een goede verzorging en op voeding te wachten bjj een welgesteld kinderloos echtpaar, dat den jeugdigen wereldburger als kind heeft aangenomen. De branden in Amerika. Uit de bijzonderheden, welke nog wor den medegedeeld over den brand bij den Amerikaanschen minister van marine te Washington, blijkt, dat de brand uitbrak, terwijl de geheele familie sliep. Het vuur verspreidde zich zoo snel, dat de boven verdiepingen in zeer korten tijd met rook gevuld waren, waardoor allen, die boven waren, de gelegenheid tot ontvluchten werd afgesneden. Om zeven uur in den ochtend zag een voorbijganger het eerst rook en vlammen in het huis en maakte terstond alarm. Ofschoon de brandweer zoo spoedig moge lijk kwam, kon zij niets meer redden. Het geheele huis stond reeds in brand en daarbij werd het reddingswerk belemmerd door den zwaren mist, die zeer hinderlijk was voor het gezicht. Twee bedienden waren de eenigen, die nog uit de deur konden ontsnappen. Aan de ramen op de verschillende verdiepingen verschenen witte gestalten, o. a. ook mej. Tracy, de dochter van den minister, een der mooiste meisjes van Washington. Het meisje was in nachtgewaad en zag terstond, dat voor haar geen reddiug meer mogelijk was. Spoedig verdween zij in rook en vlammen en kwam om met haar kamenier, die in een vertrek naast het hare sliep. Mevrouw Wilmerding en mejuffrouw Alice Wilmerding, de dochter en klein dochter van den heer Tracy, sprongen uit een venster van de tweede verdieping en ontvingen ernstige wonden, die echter niet doodeljjk waren. Dat deze ramp in geheel Washington groote deelneming wekt, spreekt wel vanzelf. De minister en zijn echtgenoote sliepen in een achterkamer op de tweede verdie ping. Ten gevolge van den rook, die haar bijna deed stikken, werd zij wakker. Terstond wilde zij haar echtgenoot wek ken, maar deze had reeds het bewustzijn verloren. Mevrouw Tracy trachtte baar man naar het venster te slepen, maar de minister was een groot en zwaar man en zoo schoten de krachten der zwakke vrouw te kort. Toen opende zij bet raam om lucht te krijgen, juist op het oogenblik dat de brandweer de ladders had geplaatst. Door den rook bedwelmd, viel de moedige vrouw uit het venster en werd met een gebroken been weggedragen. Evenwel had zij door den val ook zoo ernstige kwetsuren ont vangen, dat zij spoedig aan bloeduitstor ting in de hersenen overleed. Onmiddellijk klommen de brandweer mannen in de kamer en namen den mi nister op, dien zjj eerst voor dood hielden. De heer Tracy werd bjj een buurman ingedragen, doch kwam spoedig weer bjj. Zijn eerste vraag waswaar is mijn vrouw. Redt haar! De geneesheeren achtten het noodig dat den patiënt de waarheid werd medege deeld. President Harrison, die spoedig ter plaatse was, vertelde den minister, welk lot zijn vrouw en dochter had ge troffen. De heer Tracy verviel toen in een staat van verdooving, die geruimen tijd aanhield. De minister was juist hersteld van een aanval van griep en longontsteking, zoo dat het de vraag is of zijn verzwakt gestel dezen nieuwen schok kan dragen. Dat de minister bjj de ramp, welke hem trof, in geheel Washington groote deelneming vindt, spreekt van zelf. Ook te Boston werd, een logement door brand vernield, hetwelk bjjna alleen door arme Italianen werd bewoond. Tien per sonen verloren daarbjj het leven, terwijl velen gevaarljjk gewond werden. De oor zaak van dezen brand is tenminste bekend. Tjjdens een standje tusscben een dertigtal Italianen viel de lamp om en weldra stond het geheele gebouw in lichterlaaie. De menschen, die in het gebouw waren, werden dol van angst, en wilden uit de ramen springen, maar gelukkig kwam de politie spoedig ter plaatse en wist dit te beletten, totdat de straat met kussens en dekens was belegd. De meesten, die anders zeker verpletterd zouden zijn, kwa men er nu met een verwonding af. Sears logement was een groot steenen gebouw met vjjf verdiepingen, dat 300,000 dollars heeft gekost. Ook te Danbury in Connecticut werd een geheel blok huizen door brand ver nield, waardoor ook een schade van 300,000 dollars werd veroorzaakt. Dure steenkolen. In het laatste jaar is de prjjs der steen kolen verbazend toegenomen. Het verschil van nu met vroeger is geklommen van 25 tot 50, zelfs 100 pCt. Dat dit eene aan- zienljjke onkosten vermeerdering voor groo te inrichtingen, fabrieken enz. met zich brengt, ligt voor de hand. Zjjn wjj wel ingelicht, dan is bjj verschillende groote fabrieken hier ter stede de steenkolenpost in hare boeken met één a twee ton per jaar vermeerderd, en bjj de »Imperial Gas Association" is het bedrag zelfs met een half millioen gulden gestegen. Slechts een gedeelte daarvan wordt terug gevon den in den hoogeren prijs der cokes, zoo als onze huismoeders dezen winter met schrik hebben ontwaard. Een andere teleurstelling is, dat onder deze omstan digheden op verlaging van den gasprjjs wel niet te rekenen valt. Trouwens in steden, die eene gemeente-gasfabriek be zitten en wier gasprjjs werd aangehaald als een voorbeeld van goedkoopte, is of wordt die prjjs reeds verhoogd. Wat zijn de oorzaken van deze prijs stijging der steenkolen? Zij zjjn velen. In alle landen stijgt, met de bevolking en de nijverheid, het steenkolengebruik. Steden zetten zich uit, nieuwe fabrieken worden opgericht, nieuwe spoorwegen aangelegd, nieuwe bootljjnen geopend. Voor dat alles zjjn steenkolen noodig, maar niet enkel voor werken des vredes. De groote militaire mogendheden hou den er belangrjjke steenkolenparken op na voor hunne spoorwegen en schepen. Amerika, Engeland, Duitschland, Frank rijk vergrooten hunne oorlogsvloten, en de kleine landen als Portugal en Nederland doen mede aan de algemeene beweging en zoo neemt de vraag naar steenkolen steeds toe. En wat staat er tegenover? Vermin derde steenkolenproductie. Uit alle steen- kolenlanden hoort men van werkstakingen in de mjjnen, en als de arbeiders het werk hervatten, geschiedt dit gewoonljjk voor meer loon en korteren werktjjd. In sommige districten arbeiden zjj slechts 8 uur daags, welke tjjd nog verminderd wordt doof het afdalen en opstjjgen uit de mjjnen, waarmeê soms een uur verloren gaat. Het gevolg is dus: verminderde opbrengst en vermeerderde productie kosten. Er bestaat weinig vooruitzicht, dat in dezen toestand verandering zal komen. De hooge prijzen zullen echter doen omzien naar andere brandstoffen of zuiniger ge bruik, en menige nuttige uitvinding zal ongetwijfeld er door in het leven worden geroepen. Een modelstad De „Pall Mali Gazette" deed onlangs een smakelijk verhaal van een nieuw Utopia, een nieuwe modelstad, die men in de Mexicaan- sche provincie Sinaloa wil oprichten. Een verslaggever van het blad had een onderhoud met den heer A. K. Owen, te New-York, den leider der beweging en deze deelde hem de volgende bijzonderheden mede, omtrent de „Credit Foncier", de coöperatieve vereeniging die het plan tracht uit te voeren. De oprichters zijn uitgegaan van het begin sel, dat, indien een maatschappij op aandee- len een spoorweg beheeren, gas of andere le vensbehoeften leveren kan, een dergelijke maatschappij deze werkzaamheden evengoed te zamen zou kunnen vervullen. Een on derneming waarin iedereen een of meer aan- deelen heeft, die door het publiek beheerd wordt, voorziet in alles en zorgt in de eerste plaats, dat ieder der aandeelhouders, ieder bewoner der stad, een huis bezit. Er zijn ver schillende afdeelingen voor rechtspleging, geld belegging, geneeskundige hulp, politie, ver lichting, enz. Ieder, die tot de kolonie wil toetreden moet de voorwaarden onderteekenen en een aandeel koopen van 10 dollars. Voor nog 10 dollars wordt een huis voor hem ge bouwd, waarin hij zoolang hjj wil vrij mag wonen, maar dat hij alleen aan de maatschap pij mag verkoopen. Deze betaalt dan den inkoopsprijs terug. Als bijzonder eigendom worden beschouwd, kleederen, huisgerei, eigen verdiensten, ver sierselen, gereedschappen en werktuigen, zoo lang de eigenaar er mede werkt. Niemand kan 48 aandeelen hebben. Even min kan hij rijk worden door een anders dien sten te gebruikende maatschappij doet al het werk. Wil iemand zijn land laten be bouwen, dan betaalt hij haar een door haar vastgesteld loon, waarop de maatschappij het land door hare arbeiders doet ontginnen. De opbrengst moet weder aan de maatschappij verkocht. De boer zelf verdient een commis sie voor zjjn toezicht en hij kan als hij veel verstand van zaken heeft, rjjk worden. Op dezelfde wijs wordt een fabriek gedreven. „Pacific City", de „Vredestad" wordt door breede straten en boulevards in regelmatige blokken verdeeld. Op den plattegrond zijn groote tuinen en ontspanningsplaatsen afge zonderd. „Het moet stad en land te zamen zijn" zei- de de heer Owen. Er zal weinig geraas, en geen rook wezen. Alle wagens en werktui gen, alle kooktoestellen worden gedreven door electriciteit, die in een geleiddraad van de Fürte rivier, op 80 mijlen afstand wordt aan gevoerd. Electrische wagens vervoeren goe deren van de fabrieken naar de winkels en vandaar worden ze door luchtdrukbuizen naar de klanten geblazen." Op eigenaardige wijs wordt gezorgd, dat stad en inwoners er netjes uitzien. Geen ar beider mag in zijn werkpak loopen; hij laat dit in de fabriek achter. De werkman wordt voor zijn arbeid betaald en ontvangt de winst van den verkoop der door hem vervaardig de goederen, na aftrek van alle onkosten. Nadat aan de behoefte der stad zelve vol- ,an is, wordt ook naar buiten verkocht. De menschen wonen bij gezinnen, omstreeks veertien bij elkaar, in een zelfde fcblok huizen, waar ze als in een hótel leven. Er is een gemeenschappelijke eetzaal, waar ieder ge bruikt wat hij wil en aan het einde der week zijne rekening betaalt. Wie in zijn eigen huis wil eten, ontvangt de spijzen door een luchtdrukbuis. Men vindt er een gezelschaps zaal, een school, badkamers, een kinderkamer enz. Wie uit wil geeft zijn kinderen aan een algemeene bewaakster ter bewaring. Alle kinderen worden tot hun twintigste jaar vrij onderwezen en opgevoed. Bij meer derjarigheid krijgt elk een aandeel in de maat schappij. Voor kerkelijk onderricht zorgt de ze niet, maar de inwoners zijn volkomen vrij den eeredien st uit te oefenen, dien zij verkie- in, en geestelijken kunnen op Zondagen in de gezelschapszaal komen, indien ze maar geen geld doen ophalen of nieuwe kerkge nootschappen oprichten. Niet iedereen ver dient hetzelfde loon. De oprichters erkennen het feit, dat niet alle menschen gelijk zijn. Wie het meest en het best werkt, verdient het meest. De maatschappij betaalt hem in papierengeld, waarop is aangegeven het aan tal „Units" of accounts", dat de Staat hem voor bewezen diensten schuldig is. Een „u- nit" vertegenwoordigt een Amerikaanschen dollar en wordt alleen daarvoor ingeruild, wanneer men de stad verlaat. Totnogtoe zeide de heer Owen, zijn 5000 aandeelen genomen, maar hebben zich nog slechts 175 menschen in de kolonie gevestigd. Toen het plan iu 1886 bekend werd, snelden zoovelen naar de vestingsplaats der nieuwe stad, dat men onmogelijk allen kon ontvangen en dit schijnt den goeden naam der oryler- neming te hebben geschaad. De regeering der Vereenigde Staten zond kapitein R. P. Leary om den toestand te on derzoeken en deze berichtte in zijn verslag van December 1889, dat de ergste moeielijk- hedan overwonnen waren, dat het land vrucht baar en het klimaat gezond was en dat de kolonisten vol goeden moed waren voor de toekomst. Een woeste moordaanslag is te Wa tervliet, bij Eecloo (Oost-Vlaanderen), ge pleegd. Zekere Gillis, die sinds geruimen '1 in onmin leefde met zijn zwager Verberckmoes, ging met een geweer ge wapend naar diens woning, schoot de beide wachthonden dood en ging daarna op zijn schoonbroeder af. Toen Verberck moes op de vlucht ging, vervolgde bij hem en loste een schot op hem, telkens als hij meende hem te kunnen treffen. Een straatwerker, die trachtte hem tegen te houden, werd door den razenden man aan den arm gewond. Eindeljjk zocht Verberckmoes een schuilplaats in een vervallen hut, waar een 70-jarig man woonde, en versperde daar de deur. Maar Gillis sloeg het venster in en loste daardoor een schot op den vluchteling. Toen hij bemerkte, dat zijn zwager in een aangrenzend vertrek was gevlucht, klom hij op het dak, rukte een deel der rietbedekking daarvan af en loste door de aldus gemaakte opening nog een schot. De woesteling meende nu, dat Verberck moes dood was, en ging naar huis met het voornemen, zichzelven van het le ven te berooven. Maar terwijl hij af scheid nam van vrouw en kinderen, kwa men gendarmes hém gevangen nemen. Hij verweerde zich en loste een schot, waardoor een der gendarmes ernstig ge wond werd. De drie overigen schoten nu ook op Gillis en troffen hem. Hjj viel echter niet, maar laadde zijn geweer voor de laatste maal en schoot zich voor het hoofd. De toren der kerk te Mortagne in het Fransche departement Ome, is in gestort. Zeven personen werden onder het puin begraven, terwijl ook een groot stuk van de kerk, het orgel en een kapel, vernield werden. De schade wordt op 500,000 francs geschat. Twee personen zijn uit het puin ge red en twee lijken zijn gevonden. Wat er van de andere slachtoffers geworden is, weet men niet. Twee geharde voetgangers, de hee- ren Conald Cameron uit Glasgow en A. Bouwman uit Brookïijn, hebben Europa omgewandeld. Zij begaven zich met een handvaliesje te voet van Aberdeen naar Dover, gingen van daar met de boot naar Calais en wandelden door Frankrjjk en Spanje naar Portugal. Vandaar gingen zij naar Italië, Triest Weenen Krakau, Moskou, Petersburg en Riga. Daar scheep ten zij zich in, doorwandelden Zweden en Noorwegen tot Christania en kwa men over Nederland en België) naar En geland terug. De wandeling heeft juist een jaar ge duurd. Het telegram aan den hertog der Abruzzen fdie te Rio Janeiro vertoeft) waarin koning Humbert hem den dood van den hertog van Aosta meldde, be stond volgens de „Fijfaro" uit 1200 woor den en kostte ruim 6675 gulden. Het is bekend, trouwens ook in beeld gebracht, dat Napoleon I eens door een schildwacht, die bevel had niemand door te laten, met geveld bajonet werd tegengehouden, met de woorden Ik laat je niet door, al waart gij ook de kleine korporaal (Napoleons bjjnaam onder zij ne soldaten) in eigen persoon." Minder vastberaden gedroeg zich een soldaat te Cannes, die op schildwacht stond. De gewezen keizer vanj Brazilië had met zijne dochter en gevolg een wandeling in den omtrek gemaakt en wilde bij fort Carri binnengaan. De schildwacht tracht te dit te verhinderen, toen een der hoe ren van het gevolg hem zeide, dat de keizer van Brazilië voor hem stond. De soldaat schrikte, presenteerde het ge weer en liet toen Pedro en zijn gevolg door, waarvoor hjj acht dagen gevange nisstraf kreeg, wegens verzuimden plicht. Op den Louisville, New Albany and Chicago-spoorweg is Maandag een ernstig ongeluk gebeurd. Tengevolge van het breken van een rail liep een van Chicago komende trein bjj een lange brug over een rivier nabjj Salem van den weg. De trein had toen een groote snelheid en vóór de machinist stoppen kon, vielen vier rjjtuigen van de brug. De dameswa gen raakte dadelijk in brand. Zes personen werden gedood en 19 gewond, sommigen ernstig. De personen, die hulp trachtten te bieden, moesten het aanzien dat ljjken voor hunne oogen verbrandden. Te Wildpad, nabjj Twjjzel (Fr.), heeft een paard een reeks van zonderlinge kuren uitgehaald. Het dier, dat voor een kruidenierskar was gespannen, sloeg den karrijder cn ging op den loop. Het werd door den landbouwer K. opgevangen en bjj hem gestald. Het woedende dier wist echter los te komen en stapte de kamer in. De huisgenooten vluchtten, terwjjl een zieke in den kelder kroop. Het vuur van den haard vloog door het steigeren door de kamer, zoodat er reeds brand ontstond. Men sloeg daarop een venster

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1890 | | pagina 1