't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
No. 1779.
Woensdag 5 Maart 1890.
Achttiende Jaargang.
NIEUWSTIJDINGEN.
A.i3onnement
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bureaux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels25 Cent
Elke regel meer- 5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
HELDER, 4 Maart 1890.
We vestigen de aandacht onzer
lezers op de tooneelvoorstelling, morgen
(Woensdagavond), door 't gezelschap onder
directie van A. van Lier, in den Stads
schouwburg, Koningstraat, te geven.
(Zie verder annonce.)
Zaterdag jl. werd alhier bij de Genie aan
besteed het vernieuwen van de duinwaterlei
ding van af den Huisduiner straatweg tot de
bestaande duinwaterleiding in het fort Erf
prins. (Raming f1880.) Ingekomen 9 inschrij
vingsbiljetten, als van de heerenGebr. Janzen,
ad f'1864; J. de Boer, 'sBosch, f1796; J.
Duinker f1781; W. de Jong f1780; J. F.
Philips f1750; H. Koning, Haarlem, f1743;
G. Moorman f 17 1; P. de Waard f1675 en
H. Wijker f1660.
De Minister van oorlog heeft het
volgende schrijven gericht aan de autori
teiten der landmacht:
»Het is mij gebleken, dat in onderschei
den garnizoensplaatsen actief dienende
officieren en onderofficieren werkzaam zijn
als bestuurders of medebestuurders van
coöperatieve winkelneringen.
Uit den aard der zaak zijn aan het
naar behooren waarnemen dier betrek
kingen werkzaamheden verbonden, die
ook afgescheiden van haar karakter niet
wel gelijktijdig met de militaire plichten
zijn te vervullen.
Bovendien acht ik het niet wenschelijk,
dat actief dienende officieren en onder
officieren mede het beheer voeren over
winkelvereenigingen, waar niet alleen de
leden, maar ook personen buiten die ver
eenigingen staande, hunne winkelwaren
kunnen koopen.
Het laatste noopt mij, zeer bepaald als
mijn verlangen te doen kennen, dat voort
aan geen actief dienende officieren of on
derofficieren eenigerlei betrekking zullen
bekleeden in besturen van of bij coöpe
ratieve winkelneringen, wanneer 'deze niet
uitsluitend den verkoop van artikelen aan
leden der betrokken vereeniging ten doel
hebben.
Ik heb de eer, u te verzoeken, de aan
dacht der officieren en onderofficieren on
der uwe bevelen op het vorenstaande te
vestigen."
De wrakken van het in dezen win
ter in de Zuider Haaks verongelukte En-
gelsche bark „Rohilla" liggen zeer ge
vaarlijk voor visschersvaartuigen, die 's
nachts de zeegaten in of uitvaren. Men
heeft een request aan den Minister van
Marine gericht, om te vragen de wrak
ken te doen opruimen of van boeien te
voorzien.
Te Scheveningen zgn Zondag aan
gekomen 8 schuiten met verlies van an
kers, touwen of zwaarden. Schipper A.
Pronk van den reeder M. de Niet, heeft
drie ribben gebroken, alles bij stormwe
der van Donderdagavond.
De timmerlieden te Amsterdam heb
ben hun wenschen inzake werkuren en
loon, kenbaar gemaakt aan de patroons
en werkgevers. Van de meening uitgaan
de, dat de te lange arbeid van den een
hoofdoorzaak was van de werkeloosheid
van den ander, hebben zij gemeend, dat
een dag van tien werkuren een groote
schrede zou zijn tot verbetering.
Wat het loon aangaat, stellen zg voor
dit te brengen op 25 cents per uur, en
voor nachtwerk een verhooging van 50
pet., terwijl voor de uren tusschen dag
en nacht-ardeid 25 pet. verhooging moest
toegestaan worden, de nacht ingaande,
van tien uur 's avonds tot zes uur des
morgens.
Verder beschouwen zij het uitbesteden
van werk door patroons aan hun gezel
len als een groot bederf voor het vak,
waarom zij voorstellen dit geheel te doen
ophouden.
Als een bewijs, dat 't herhaaldelijk
aanbevolen haverstroo-water als middel
tegen hoest veel aftrek heeft, kan die
nen, dat Maandag 400 bossen van dat
stroo aan het Werkhuis te Amsterdam
zijn gebracht, welke aldaar gesneden, ge-
zp'.erd en vervolgens verpakt worden,
om later als haverstroo-thee in den han
del te worden gebracht.
Fijn gesneden haverstroo trekt men e-
venals thee en gebruikt er dagelgks 3 a 4
topjes van met suiker en melk.
't Is treurig
Een candidaat-onderwijzer, sedert drie
jaar in het bezit der acte van bekwaam
heid, ziet men in Schoterland dagelgks
met den kruiwagen langs de huizen ven
ten garen, band, zeep, zout, enz.
Wat een melkkoe al opbrengt!
In April 1889 wierp de koe van den
heer E. B. te Stroobos een kalf. Dit
werd 8 weken gemest met de moedermelk
en toen verkocht voor f 65. Een tweede
kalf werd gekocht voor f 11 en na 10
weken verkocht voor f 68. Een derde kalf
werd gekocht voor f 10.50 en verkocht
na 11 weken voor f56. Een vierde kalf
werd gekocht voor f 11 en na 10 weken
verkocht voor f71.
De verschillende kalveren werden ge
voederd met de melk van diezelfde koe
en bovendien werd voor huiselijk gebruik
van de melk genomen. Men heeft hier
alzoo verkregen een opbrengst van f 260
een uitgaaf van f 32.50, derhalve een
zuivere som van f227,50 plus de melk
voor eigen gebruik.
Door den heer A. C. Wertheim
zouden krachtige pogingen aangewend
worden tot vorming van het noodige
kapitaal tot herbouw van den Stadsschouw
burg te Amsterdam, op dezelfde plaats.
Wegens dierenmishandeling stond
voor de Haarlemsche Rechtbank S B.
Nanninga terecht. Den 17n Jan. jl. had
hij op de publieke straat een kat, die
hij in een zak had, zoolang op de steenen
geslagen, dat het dier bewusteloos was,
en toen het weder was bijgekomen, was
hij in een herberg gegaan en had daar
hetzelfde herhaald. Dit wekte de ver
ontwaardiging der andere gasten zóo op,
dat zij de politie lieten halen.
De officier van juistitie eischte, wegens
openbare mishandeling van een dier, acht
dagen gevangenisstraf.
In den Franschen Bazar te Am
sterdam werd eergisteren middag, bij het
ontvreemden van twee parapluies en een
stuk zeep, op heeterdaad betrapt een
oude bekende bg politie en justitie, Chris-
tina Goedvolk, voormalige echtgenoote
van den bekenden Jut.
Bij hare gevangenneming was zij in ge
zelschap van eene oude vrouw.
Te Vlodrop (Limburg) passeerde de
ze week een familie van acht personen,
die twee jaar geleden naar Brazilië ver
trok, met een kapitaal van f 30,000, ten
einde volgens het gezegde van het hoofd
des gezins, in dat beloofde land eenige
millioentjes bijeen te zamelen en dan
schatrijk naar het vaderland terug te kee-
ren. Doch de goede man had zich deer
lijk misrekend de f 30,000 waren in Bra
zilië gaan fluiten en eenige milddadige
menschen hebben hun zooveel geld gege
ven, dat zg de terugreis konden aanvaar
den. Dat zulk een terugreis naar die
»geliebte Heimath" minder aanlokkelijk
is, laat zich beprgpen.
Waarom de menschen drinken.
W. V. R. zond aan den »N. Koerier"
volgend stukje:
A drinkt, omdat het zoo voedzaam moet
wezen.
B drinkt, omdat het zoo versterkt.
C doet hetzelfde, opdat hg de influ
enza" niet zou krijgen.
D zoekt troost in den drank, omdat
hij zoo ongelukkig is.
E drinkt, omdat hg de tering heeft.
F omdat hij vreest, de tering te krggen
G neemt er een koppel, omdat hg pijn
in den rug heeft.
H wijl hg pijn in de maag heeft.
I omdat hg ziek is in 't geheele lijf.
J beeft van koudeeen borrel zal hem
verwarmen.
K drinkt, omdat hij doornat is geworden.
L heeft een kou opgedaan en neemt 2 of
3 »hapjes," om aan het zweeten te komen.
M is zoo bezweet en moet wat hebben,
om op te drogen.
N neemt een bittertje vóór het mid
dageten, omdat hem dit door den genees
heer geraden is, naar hij zegt.
O doet hetzelfde, omdat hg gehoord
heeft dat de geneesheer het N heeft
aangeraden.
P werkt zoo hard, dat hg wat hebben
moet, om het vol te houden.
Q drinkt, omdat hij anders niets te
doen heeft.
R drinkt, omdat hg zoo gelukkig ge
weest is, werk te krggen.
S omdat hg gelukkig geweest is met
zijn zaken.
T omdat hg ongelukkig geweest is met
zgn zaken.
U ontkurkt een flesch cognac, omdat
hij eenige goede vrienden bg zich heeft
gekregen.
V omdat zgn vader ook dronk.
W omdat zgn rijke oom hem het derde
gedeelte van zgn vermogen heeft gemaakt.
X omdat zgn tante hem met niets heeft
Y doet het omdat de wereld een he
mel iszgn broeder drinkt omdat de we
reld een hel is.
Z drinkt omdat anderen drinken.
In de aandacht van het pnbliek aanbevolen
Over het algemeen zijn zulke onduidelijke
voorstellingen over de werking en behandeling
van uurwerken verspreid, dat het in het be
lang van het publiek zoowel, als om aan den
horlogemaker onrechtvaardige verwijten te be
sparen, nuttig schijnt, daarover eenige inlich
tingen te geven.
Opdat een horloge de verwachtingen, die
men recht heeft er van te koesteren, kunne
vervullen, moet het in de eerste plaats een
goede behandeling ten deel vallen. Als men
zich voorstelt, welk eene zorgvuldige onafge
broken verzorging elke groote stoommachine
noodig heeft, hoe deze bij dag en bij nacht
in haren gang wordt gadeges'agen en hoe
daarop wordt toegezien, dan moest men van
zelf op de gedachte komen, dat een horloge,
dat toch ook een machine is, en wel een zoo
danige, die het kleinst denkbare en ingewik
keldste mechanisme in zich houdt besloten,
bijzondere bescherming en de zorgzaamste be
handeling vereischt. Daarom zal ook een hor
loge, als het overigens'^tonder gebreken is,
slechts dan aan zijn eigenaar bevrediging kun
nen geven, als het met het oog op zijn ge
voelig mechanisme wordt behandeld, als het
en stooten en vallen, over het algemeen
tegen alle schokken wordt beveiligd en steeds
schoongehouden. In de zakken verzamelt zich
steeds vuil en vezels van voering, die zelfs het
best sluitende horloge binnendringenvaak
omkeeren en reinigen der horlogezakken is
daarom zeer aan te raden.
Om den gang van een horloge zooveel mo
gelijk regelmatig te houden, moet het ook
steeds regelmatig behandeld, d.w.z. op een en
hetzelfde tijdstip opgewonden en gedurende den
tijd, dat het niet wordt gedragen, al naar ie
mands gewoonte, öf altoos gelegd öf altoos
gehangen worden. Dameshorloges loopen niet
alleen wegens hunne kleinheid, maar ook om
reden dat zij niet zoo geregeld worden gedragen,
als zulks in den regel met heerenhorloges het
geval is, niet zoo juist.
Elk horloge loopt onder het hangen anders
dan bij het liggen of dragen en alleen bij zeer
dure en fijne horloges is dit verschil zoo on
beduidend, dat het slechts in seconden merk
baar is.
Yan horloges met een dubbel deksel late
men nimmer het zich boven het glas bevindend
deksel open staan. Een opmerkzaam beschou
wer zal bevinden, dat, als zulk een horloge
ook slechts een nacht heeft open gelegen, het
glas met een fijne stoflaag is bedekt, die al
lengs door de openingen der kast in het werk
binnendringt en storingen daarin veroorzaakt.
Men moet zich gewennen, zijn horloge des
morgens op te winden, niet alleen omdat het
opstaan en aankleeden in den regel op een
vaster tijdstip geschiedt dan het uitkleedenen
naar bed gaan, maar ook omdat de geheel op
gewonden veer gemakkelijker de storingen
overwint, die invloed uitoefenen op den nauw-
keurigen gang van het horloge onder de be
weging van bet dragen.
Het stukspringen der veer zal niet zoo vaak
voorkomen, als bet horloge behoedzaam opge
wonden en niet dadelijk uit den warmen zak
tegen een kouden wand wordt opgehangen of
op een koude marmeren plaat gelegd; een be
veiligende onderlaag is zeer aan te raden. Ove
rigens is de beste veer niet tegen springen te
beveiligen en vroeger of later is dit het lot
van elke.
De goede werking van een horloge, of lie
ver de nauwkeurige gang daarvan, hangt veel
van de samenstelling af en van de meer of
minder goede afwerking daarvan. Van het
beste cylinderhorloge kan men niet verlangen
dat bet altoos een gelijken gang behoudt, en
nog minder van de geringe soorten, zooals
helaas tegenwoordig zooveel in den handel
voorkomen en die aan geene eischen der re
geling kunnen voldoen.
De verandering der olie, de wisselingen der
temperatuur, de dichtheid of vochtigheid der
lucht, oefent invloed op den gang van elk hor
loge in zeer merkbare mate en alleen het
fijnst afgewerkte ankerhorloge is in staat deze
invloeden tot eene geringe mate te beperken.
Bepaaldelijk juist loopt geen horloge en van
den gang der beste tijdmeters ten gebruike op
de sterrenwachten en voor de zeevaart dienen
de, worden tafels gehouden, om de afwijkin
gen te kunnen bepalen, waaraan ook deze
uurwerken zijn onderworpen.
Elke bekwame en bedachtzame horlogema
ker zal een horloge tot zulk eene regeling
kunnen brengen, waartoe het over het alge
meen in staat is, maar niemand zal het mo
gelijk zijn, een horloge volkomen geregeld aan
zijn klant af te leveren want het dragen van
een horloge veroorzaakt wederom wijziging
van den gang, die bij eJk horloge verschillend
is en vooraf niet kan worden bepaald. Men
beschuldige dus een horlogemaker niet van
onachtzaamheid, als een horloge na de leve
ring nog niet juist loopt; maar late het zich
evenmin verdrieten, zoo vaak bij zijn horloge
maker aan te komen, als noodig is om het
horloge in den zak van den eigenaar goed te
regelen.
Een horloge late men om de twee of hoog
stens drie jaar schoonmaken, als men zelf niet
de schuld van het bederven daarvan wil dra
gen. Mettertijd wordt de olie ontleed, vermengt
zich met het stof, dat zelfs het best gesloten
horloge binnendringt, werkt dus verslijtend en
beschadigt de werkzame deelen.
Het beste horloge wordt op deze wijze be
dorven en zal nimmer weer zoo goed kunnen
loopen, als vroeger het geval was. Onder bij
zonder gunstige omstandigheden kan een hor
loge wel langer dan 2 3 jaar goed loopen,
maar dit is eene uitzonderingaan den ande
ren kant komt het ook vaak voor, dat een
horloge nog veel eerder dan om de 2 jaar
reiniging noodig heeft, al naarmate de kast
slechte sluiting heeft of het horloge zeer
aan stof en vuil is blootgesteld.
Wie het ongeluk mocht hebben, zijn horlo
ge in het water of eenige andere vloeistof te
laten vallen, brenge het dadelijk naar den
horlogemaker, opdat het uit elkander worde
genomen en schoongemaakt, want elk uur uit
stel kan het horloge voor goed bederven.
Wien iets aan zijn horloge is gelegen, geve
het niet aan den eersten den besten horloge
maker ter herstelling, maar ga met bedacht
zaamheid te werkmen late zich evenmin
verlokken door hen, die door goedkoope prij
zen anderen de loef trachten af te steken,
want bij den horlogemaker geldt evenals in
elk ander beroep het gezegde
„Elk arbeider is zijn loon waard."
Eenige Hollandsche kolonialen, aan
boord van de „Urania" uit Indië terug
gekeerd, hebben onlangs te Genua eens
duchtig den beest gespeeld zoo leest
men in een brief uit Rome aan de N.
R. Ct. Zg waren aan wal gekomen om
zich wat te vermaken doch daar dit ver
maak hoofdzakelijk in drinken had be
staan, verkeerden vier hunner weldra in
eeuen toestand van niet alleen luidruch
tige, maar tevens kwaadaardige razernij.
Zij begonnen ruiten stuk te slaan en de
voorbijgangers aan te randen. Eerst na
een woeste vechtpartij gelukte 't der poli
tie, hen op te pakken, te knevelen on in
verzekerde bewaring te brengen. Door
bemiddeling van den Hollandschen con
sul werden zg kort daarna aan boord van
de „Urania" teruggebracht.
Door een pad gedood. Een acht
tienjarig meisje te Villebochon, Frankrijk,
ontmoette Donderdagavond eenige jonge
lieden, die eens een kostelijke grap zouden
uithalenzij zouden het meisje verschrikt
maken met een groote pad, die zg ge
vonden hadden. Lachend hielden zij het
dier voor het gelaat van het meisje en
hoe meer deze gilde van angst, hoe meer
pret de jongelui hadden. Plotseling wrong
het dier zich los en bleef aan de onderlip
van het meisje hangen. Het kind viel
roerloos op den grond. Zoover had men
de grap niet willen drijven; men nam het
bewustelooze meisje op, droeg het naar
huis en trachtte het daar weer tot bewust
zijn te brengen, doch te vergeefs. Twee
uur later was zg dood.
Te Napels is men den laatsten tgd
bezig nieuwe wijken te bouwen, daar de
bewoners der oude wgken in grooten
getale stierven.
Het eenig succes, dat men met dezen
maatregel heeft,is, dat de Napolitanen thans
op een andere wijze sterven, daar de
huizen der nieuwe wgken, met geheele
rgen te gelgk, instorten, waarbij dikwijls
velen het leven verliezen. Het heeft den
directeur van gemeentewerken dan ook
reeds zgn betrekking gekost.
In de Torresstraat verongelukte den
28$te Febr. het Eng. stoomschip „Quetta"
dat volgens onze scheepstijding den 18de
Febr. van Brisbane via Batavia naar Lon
den is vertrokken. Meer dan tweehonderd
der opvarenden zgn door bet bijna on
middellijk zinken van het stoomschip, dat
op klippen gestooten had, verdronken.
Gemeenteraad van Texel.
28 Februari 1890, 's morgens 11 uur.
Voorzitter de Heer C. M. Koor, Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
De vergadering geopend zijnde, worden de no
tulen gelezen en na een kleine wijziging goedge
keurd. De Voorzitter doet o. a. mededeeling
van een besluit van Gep. Staten, behelzende
goedkeuring van 't raadsbesluit, betreffende de
school in Zuid Eijerland voorts van een missive
van Z. Ex. den Min. van W., H. en N., waarin
mededeeling wordt gedaan, dat de ontvangsten
van het rijks telegraafkantoor alhier, over 1889
bedragen £617.40, (zoodat de gemeente Texel,
die tot een cijfer van f600.garandeerde, alsnu
niet heeft bij te betalen).
Een verzoek van Jaeob Kooiman Dz. alhier,
om een schuur op zijn erf te bouwen, wordt
door den Voorzitter geadviseerd toetestaan. De
heer Boon maakte zich ongerust dat de nederlaag
van mest de welputten der belenders zoude
bederven. De heer Cornelis Keijser Pz. was die
meening niet toegedaaner bleef een flinke
afstand tusschen schuur en belenders, terwijl
bovendien de politieverordening hierin voorzag.
De toestemming werd verleend.
Een verzoek van J. J. Daalder alhier, om 2
woningen te mogen bouwen op zijn grond aan
het Oosterend, wordt toegestaan-
Het verzoek van Arie de Waard, om zijn pak
huis op gronden, reeds in bezit, uit te bouwen,
tot berging van zeetonnen, wordt voorgesteld toe
testaan de heer Mets is daarvoor, wanneer die
uitbouwing geen bezwaar geeft voor het plan der
havenvergrooting. De heer Fokke Keijser is
tegen dat verzoek, op grond dat bij een vroeger
besluit der raad was bepaald, nimmer meer
gronden aan de haven tot bebouwing af te staan
hij wenschte handhaving van dat besluit.
De heer Brouwer is voor het verzoekimmers
het bedoelde plekje grond is eeu verloren hoekje,
dat niet het minste bezwaar oplevert.
De Voorzitter beantwoordt de vorige sprekers
en zegt dat bedoelde nitbouwing niet in strijd is
met het havenplan dat een vorig r aadsbesluit
wel beeft bepaald geen gronden aldaar meer tot
bebouwing af te staan, doch dat de aanvrager
reeds de vereischte grond bezit. Hij wenschte
alleen daarop te bouwen.
Besloten werd dat verzoek toe te staan.
Ingekomen een adres van vele bewoners van
Eijerland, die hun dank betuigden voor het ge
nomen besluit tot handhaving der school, tevens
daarbij verzoekende den daar tbans aanwezigen
onderwijzer Frederiks te mogen blijven behouden,
en wel omdat zij hoogst tevreden waren over
diens degelijk onderricht en de vorderingen hunner
kinderenzij meenden dat de wet toeliet, dat
de school onder één hoofd konde worden veree-
nigd, dus als hulpschool.
De Voorzitter geeft te kennen, dat de wet op
het lager onderwijs niet toelaat, dat verzoek toe
te staan, terwijl ook het ingewonnen gevoelen
van den heer District schoolopziener daartegen
iswaarna afwijzend wordt beschikt.
Nog is ingekomen een missive van den inge
nieur van waterstaat te Alkmaar, met bestek,
begrooting en teekening plan der vergrooting
van de haven van Texel, met voorstel tot mon
delinge bespreking dezer zaak. De begrooting
bedraagt f41000,waarvan f34000,door 't
Rijk en provincie en f7000,door de gemeente
wordt betaald.
De Voorzitter stelt voor een commissie uit
den raad te benoemen, die met B. en W. zul
len vergaderen om een en ander na te zien,
waartoe besloten werd. Tot die commissie wer
den benoemd de heeren Mets, Brouwer en Dros.
Aan de orde werd gesteld de behandeling ko
hier hoofd, omslag en dito hondenbelasting 1890.
Besloten werd deze met gesloten denren te be
handelen.
Na heropening doet de Voorzitter mededeeling,
dat op 24 Feb. jl. de onderwijzer D. J. van
Oijen deze gemeente zonder permissie heeft ver
laten, dat feiten aanleiding hebben gegeven tot
het voorstellen van een niet eervol ontslag te
geven. Op voorstel van B. en W. wordt daar
toe besloten, ingaande 25 Febr. jl.
De heer Bakker komt terug op zijn gedaan
verzoek om een verbinding te hebben tusschen
het telepboonkantoor en de woning der bestel-
ster, met behulp van een draad en schelhij
wenschte dat zulks alsnog voor rekening der ge
meente geschiedde, daar pogingen daartoe bij het
rijk mislukt waren. De kosten zouden beloopen
pra. f 15. De Voorzitter meende dat die ver
binding niet zoo zeer noodzakelijk was, immers
de drukte op dat kantoor was niet van dien
aard, dat de beambte hare bestelster konden roe
pen, zoodat die kosten wel konden worden be
spaard. De heer Bakker blijft bij zijn verzoek per-
sis teerenna discussiën, waaraan de heeren
Mets, Dros, Keijser en Koning deelnemen, werd
besloten om die verbinding te maken, en wel
voor rekening der gemeente, zoo dat de beambte,
Antje Koppen, daardoor een schelletje bekomt.
De heer Cornelis Keijser informeert dat de
gemeente behoort een onde zandweg bij Ooste-
