S
't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL
No. 1838.
Zaterdag 27 September 1890.
Achttiende Jaargang.
KALENDER DER WEEK.
NIEUWSTIJDINGEN.
Atoon n era ent
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
UitgeversBERKHOUT Co., te Helder.
BuruuxSPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VHIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Aan onze abonné's buiten
de gemeente wordt beleefd
verzocht het verschuldigde
Abonnementsgeld, »Vliegbnd Blaadje" 3e
kwartaal, te willen overmaken per post
wissel of in postzegels, vóór 5 OCTO-
BER 189O, zullende anders daarover met
10 Cent verhooging per post worden be
schiktDE UITGEVERS.
SEPTEMBER, Herfstmaand, 30 dagen.
Opkomst der Zon 6 u. 2 m.
Onderg. 5 u. 36 m.
Zondag 28 Volle Maan.
Maandag 29 Isr. Loofhuttenfeest.
Dinsdag 30
OCTOBER, Wijnmaand, 31 dagen.
Woensdag 1
Donderdag 2
Vrijdag 3 Leiden ontzet.
Zaterdag 4
HELDER, 26 September 1890.
Woensdagavond hield de Scherm- en
Gymnastiek-Vereeniging Oefening kweekt
Kunst" haar halfjaarlijksche vergadering
in 't café »Du Passage".
Na opening door den heer C. S. Jaring,
president, las de secretaris 't verslag voor,
waaruit de bloeiende toestand der Ver
eeniging bleek. Zij toch telt 26 werkende,
61 kunstlievende en 8 eereleden de voor
bereidingsklasse telt 15, de adspiranten-
afdeeling 42 en de schietclub 23 leden.
Nadat de penningmeester zijn verslag had
uitgebracht, werd een commissie van on
derzoek benoemd, bestaande uit de hh.
W. F. Schutter, H. Zegel en A. Korff Jr.
Als commissarissen van toezicht bij de ad-
spiranten-afdeeling werden gekozen de bh
H. J. Seeboldt en W. F. Schutter. Na
verifieering bracht de commissie bij monde
van eerstgenoemde als baar rapport uit,
dat alles was accoord bevonden. De aan
vrage van den heer F. G. H. Schlahmileh,
om van af October 't Vereenigingslokaal
voor zijne oefeningen met de scholieren
van den heer Vastenou te mogen gebrui
ken, werd toegestaan, waarbij de voor
waarden nader geregeld zuHen worden.
De e.k. openbare uitvoering werd bepaald
op 1 November. Na nog eenige mede-
deelingen werd de vergadering gesloten.
De heer P. Korver heeft te Amster
dam met goed gevolg 't 2e Natuurkundig-
examen afgelegd.
Ds. W. den Hengst, predikant bij de
Ned. Ger. Gemeente (doleerende) alhier
heeft bedankt voor een beroep naar Lei-
muiden.
De Rijkscommissie voor de examens
ter verkrijging van een diploma als stuur
man aan boord der koopvaardijschepen,
zal, aanvangende 14 October, te 91/» uur,
zitting houden te Rotterdam.
Om tot een van die examens toegela
ten te worden, zal de candidaat onder o-
verlegging van een geboorte-akte en met
opgave van woonplaats, de aanvraag bier
toe vóór 7 October schriftelijk en port
vrij bij den voorzitter der Commissie
den heer J. H. P. E. Kniphorst, te 's Gra-
venhage,moeten inzenden, waaruit dan
tevens moet blijken, voor welke vaart,
en voor welken rang hij geexamineerd
verlangd te worden. Mocht de candidaat
bet examen volgens een der programma's
B of nog in dezelfde zitting een aanvul
lingsexamen wenscben af te leggen, zal
hij ook dit moeten vermelden. Zie verder
de „St.-Ct." No. 223.
Zeevisscherij.
In zijn uitvoerig verslag van den staat der
Ned. Zeevisscherijen over 1889, zegt het col
lege voor de zeevisscherijen, dat de haring
vangst alleszins bevredigend is geweest. In
geen vorig jaar is, naar heugenis, de vangst
zoo overvloedig geweest. Zij klom tot 92| last
per logger of 13 last meer dan in het gun
stigste der vorige 25 jaren. Alle loggers en
bomschuiten brachten te zamen 444,000 ton pe
kelharing en bovendien ruim 50 millioen stuks
aan om tot bokking te worden gerookt. Aldus
zyn in 1889 ruim 376 millioen haringen door de
Nederlandsche nijverheid aan de Noordzee
ontleend.
De prijzen waren dientengevolge laag, f 11;
maar de meeste reederijen maakten toch een
goede besomming en tamelyke winst, waartoe
de lage prijzen van zout en vaatwerk mede
werkten. De bewering, dat onze haringvis-
scherij slechts bij hooge prijzen bestaan kan,
is daardoor weerlegd.
Verblijdend is het ook, dat, terwijl de uit
voer van Schotsche haring sedert i884 met
35 pCt. afnam, die van Nederlandsche met
60 pCt. vermeerderde. Niet alleen naar Mid
den- en Zuid-, maar ook naar Noord-Duitsch-
land werd veel verzonden, o. a. werd het
vroeger ongekende cijfer van 78,774 ton voor
Hamburg bereikt.
Daarentegen gaan de beng- en schrobnet-
visscberij en de kustvisscherij zeer achteruit,
niettegenstaande de verbazend hooge prijzen,
en wel omdat de vangst steeds schaarscher
wordt. Evenals op de Eogelsche en Schotsche
kusten, vermindert ook op de onze de produc
tie van de edelste vischsoorten, van tong en
tarbot vooral, op sterk in 't oog loopende wijze.
Alleen een ongewoon groote hoeveelheid kleine
schol gaf in 1889 eenige tegemoetkoming. Die
visch vond prof. Hoek in zeer kleinen vorm
bij menigte in de Zuiderzee, waar de kweek
plaats er van schynt te zijn, die door de be
perkingen op de vangst aldaar zeer schijnt te
zijn beschermd.
De Zuiderzeevangst was overigens verre
van schitterend. De ansjovisvisscberij, anders
de voordeeligBte, mislukte geheelharing bleef
beneden het middelmatige, behalve in het na
jaar. In bet voorjaar van 1890 bleef die ver
betering aanhouden en was ook de ansjovis
zeldzaam talrijk, zoodat 1890 vergoeding be
looft te schenken. Dat dit voor de haring
met de beperkende maatregelen samenhangt,
is niet onwaarschijnlijk. Bij ansjovis zijn, zoo
als prof. Hoffman heeft waargenomen, vooral
het weder en de warmte van het water van
invloed. Zonder uitzondering volgde op koud
en schraal weder in April en Mei een schrale
ansjovisvangst.
Voor de oesterteelt was de weersgesteldheid
van 1889 uitnemend gunstig. De prijzen wa
ren echter minder voordeelig, niet omdat de
vraag minder levendig werd, maar omdat vele
kweekers het gunstig tijdstip niet wilden of
wellicht niet konden afwachten.
De geheele visschersvloot telde in 1889 3987
schepen met 13653 man, tegen 3236 schepen
en 11906 man in 1884.
Volgens rapport van kapt. S. Turf-
boer, heeft 't stooms. „Prinses Wilhelmi-
na" op 16 September een schoener ont
moet onder Spaansche vlag met sein op
„heb geneeskundige hulp noodig" en dat
toen de „Prinses Wilhelmina" gestopt had,
een sloep langs boord kwam waarin zich
een matroos bevond, die door een mes
steek gewond was en bleek te zijn van
den schoener genaamd „Tres Hermanos"
kapt. Rozendi, thuis behoorende te Ma-
tricula Villa Garcia, komende van Torre-
viejé en bestemd naar Composancas. Na
verleende geneeskundige hulp vervolgde
de „Prinses Wilhelmina" haren weg.
Op grond dat de „Prinses Wilhelmina"
in aanraking was geweest met een schip
komende van een Spaansche haven, is zij
teIJmuiden in quarantaine geweest, totdat
bij geneeskundig onderzoek bleek, dat dit
geheel overbodig was.
Zeldzaam komt het voor dat drie-
Hngbroeders hun 60ste jaar welvarend be
leven. Naar men bericht hebben de drie
lingbroeders Willem Frederik, oud-officier
van adm. Ie kl. K. N. Marine, Willem
Frederik George Lodewijk, notaris en Wil
lem Frederik Karei Gouwe, postdirecteur
allen te Alkmaar, genoemd naar leden van
het Oranje Vorstenhuis, op Donderdag 25
September a. s., dat voorrecht genoten in
het bezit van vrouw en kinderen.
Bij de korpsen infanterie ontbraken
op 18 September jl. nog 186 korporaals.
Aanwezig waren toen 199 sergeant tit.
en 301 korporaals, ter bevordering tot
sergeant of fourier geschikt.
Zaterdagmiddag omstreeks 4 uur werd
een met steen geladen aak, liggende boven
sluis 2 in het Overijselsche kanaal nabij
Dalmsholte, door den bliksem getroffen.
Na den top van den mast te hebben ver
brijzeld, liep hij langs een ijzeren stang
naar beneden, ging door de voorkajuit en
baande zich een uitweg door den voorste
ven, ongeveer een halven voet beneden
den waterspiegel, waarop een waterstraal
van een arm dikte naar binnen drong.
Toevallig was er zeer veel volk tegen
woordig, waardoor het gelukte zooveel
steen te lossen, dat de opening weer boven
water was.
De schipper en zijn gezin, die om den
regen beneden waren, ontdekten het onheil
eerst, toen ze na den feilen slag een on
derzoek instelden.
Dat komt er van
Iemand, wonende te Muiden, is door 2
vrouwen Vrijdagnacht te Amsterdam een
bankbiljet van f300 afhandig gemaakt.
Men leest in het Handelsblad"
Uit Berlijn wordt ons geseind dat de Deut
sche Ost-Africa linie, waarvan de heerWoer-
man directeur is, hare schepen van Ham
burg naar Afrika, voortaan Amsterdam zal
laten aandoen. Indien wij het telegram wel
begrijpen, schijnt de directie te Rotterdam
ongenoegen te hebben gehad.
Heden vernemen wij tevens, dat de Ocean
Steamship Corapany (Holt's Linie) te Li-
verpool, te beginnen met 1891, een gere-
gelden 14-daagsehen dienst zal openen tus-
schen Holland en Ned.-Indië. De firma
Meijer Co. alhier sedert verscheidene ja
ren reeds voor deze Maatschappij werkzaam,
treedt ook voor deze nieuw te openen lijn
als agent op.
Bovengenoemde Maatschappij, die vol
gens Lloyds een vloot van 55 booten telt,
voerde sedert de laatste 13 jaar hier veel
Deli-tabak aan.
Buitendien zal door de Deutsche Dampf-
schiff Rhederei in het begin van Jan. 1891
een geregelde maandelijksche vaart van
Hamburg naar Java worden geopend met
vier nieuwe booten, die Amsterdam zullen
aandoen om zoowel passagiers als lading
over te nemen.
Zaterdag jl. werd er in het nabij
Steenwijk gelegen KaUenkote een volks-
en kinderfeest gehouden. Tot de verma
kelijkheden behoorde o. a. ook het bekende
flesschenslaan. Een bejaard man, die zich
wat kort bij de flesschen bevond, kreeg
van den geblinddoekte zulk een hevigen
slag, dat hij ten gevolge daarvan overle
den is.
De directeur der Staatsloterij, de
heer M. A. J, Losgert, heeft openbaar
gemaakt het plan der 335ste Nederland
sche Staatsloterij van f 1,036,000, bestaan
de uit 21.000 loten, 10,500 prijzen en 2
premien. De collectie wordt ten kantore
van den directeur geopend op 22 October
a. s. De trekking begint op 17 Novem
ber a. s. en eindigt 7 Februari 1891.
Naar 't algemeen gevoelen zullen de
beide weesjes Manders, die in de vorige
week uit de Argentijnsche Republiekte
Stiphout (Noord-Brabant) arriveerden, het
wellicht spoedig besterven. Alleen een zeer
goede oppassing en verpleging zullen hen
misschien nog van den dood kunnen red
den. Zij zijn uiterst zwak en hulpbehoe
vend.
Met 1 Januari 1891 zal in Indië
worden ingevoerd een verbeterd proefschaf-
tingstarief voor de Europeesche schepe
lingen der zeemacht, waarbij een ruimere
plaats is gegeven aan de verstrekking van
levensbehoeften van Europeeschen oor
sprong, tegen mindere verstrekking van
artikelen, die in Indië worden aangekocht.
Dinsdagochtend ten ongeveer 5 ure
had in de papierfabriek te Kampen een
treffend ongeluk plaats. Een werkman,
wiens vrouw stervende was, had daarom
vrijstelling van arbeid gekregen en was
nog slechts even in de fabriek ontboden,
om iets aan een machine te verrichten.
Gedurende een kalm oogenblik, dat zijne
vrouw mocht genieten, spoedde hij zich
naar de fabriek om dit te doen, doch
kwam daarbij om. Bij de bezigheden nl.
die hij verrichtte, geraakten zijn kleederen
om een as vast, waardoor hij werd rond
geslingerd, en, voor men de machine had
kunnen stoppen, was hij reeds een lijk.
Schandelijk
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
heeft men te Yerseke weer op de schan
delijkste wijze zijn wrok botgevierd tegen
een voorstander van het „Leger des Heils"
denzelfden, van wien onlangs twee geiten
vermoord zijn. Nu besmeerde men zijn
heelen net geverfden en gecementen voor
gevel, met deuren, vensters en ruiten in
cluis, met olie cn koolteer.
Zondagavond zijn bovendien twee heils
soldaten verschrikkelijk toegetakeldde
een is zoo erg aan het hoofd gesneden,
dat geneeskundige hulp dringend noodig
was, de ander is zoo getrapt en geslagen,
dat hij het bed moet houden en ernstig
ongesteld is. De daders zijn onbekend.
Bij de rechtbank van gezworenen
te Beuthen, in de Pruisische provincie
Silezië, wordt binnen kort een openbaar
proces gevoerd, waartoe de grootste al
daar verkrijgbare zaal is gehuurd, omdat
de rechtszaal reeds voor het aantal be
schuldigden en getuigen veel te klein is.
Nu zal men misschien meenen dat het een
hoogst gewichtige zaak betreft. Dit is
het echter niet. Een soldaat, met verlof
uit zijne garnizoensplaats overgekomen,
was, ingevolge het reglement voor verlof
gangers, in uniform naar het raadhuis ge
gaan, om zich aan te geven. Bij hem
was een kameraad, dien hij op straat had
ontmoet. De hoofd-ambtenaar ten raad-
huize had toen gezegd, dat men, voor
hem verschijnende, den hoed of pet be
hoorde af te nemen. De soldaat aarzel
de eerst, maar deed het toch. Toen hij,
nadat de formaliteit der aangifte was af-
geloopen, weer op straat kwam, had zijn
kameraad hem gezegd, dat de hoofdamb
tenaar het recht niet had gehad om zoo
iets te eischcn van een soldaat, die in u-
niform verschijnt. Daarop was hij, ter
wijl de soldaat hem liet praten, naar den
hoofdambtenaar teruggegaan en had hem
daarover aangesproken met het gevolg
dat hij door een gendarme bij den arm
genomen werd en de deur uitgezet. Dit
had aanleiding gegeven tot een oploop en
getier, waarbij 7 gendarmes, die de me
nigte poogden te doen uiteengaan, terug
gedreven en in hun lokaal belegerd wer
den, terwijl er tevens door het werpen
van steenen een beschadiging aan het ge
bouw werd toegebracht. Zóó is de zaak.
Doch nu moeten er in het openbaar pro
ces worden verhoord ruim honderd be
schuldigden waarvan er 60 in preventie
ve hechtenis zitten, en bijna 500 getui
gen. Waarlijk voor rechters en gezwo
renen geene kleinigheid
Uit Szegedin wordt bericht, dat op
een dorp daar in den omtrek een schijn-
doode begraven is. Een vrouw overleed
daar in hoogst zwangeren toestandde
geneesheer gaf een attest en zij werd be
graven. Maar toen haar man, gemarteld
door den twijfel of zij ook schijndood was
geweest, haar lichaam liet opgraven, vond
men de vrouw op zijde liggen in de kist,
met een dood kindje naast haar.
Een ontzettende gerechtelijke ver
gissing wordt uit Warsehau bericht. Daar
werden onlangs drie jonge dragonders (re-
cruten) ter dood gebracht, wegens het
vermoorden van een wachtmeester van
hun regiment. Zij betuigden tot het laatst
toe, onschuldig te zijn aan de misdaad,
en hunne betrekkingen de een was de
zoon van een millionnair wendden al-
aan wat zij konden om herziening van
het vonnis en uitstelvan execuctie te ver
kregen maar alles te vergeefsch en het
vonnis werd voltrokken. Een paar dagen
na de tereehtsstelling echter is het geble
ken, dat de drie jongelieden volkomen on
schuldig aan den moord waren en dat die
gepleegd werd door een man, wiens vrouw
door den wachtmeester tot ontrouw was
verleid.
Veel opgang maakt tegenwoordig te
Parijs een soort van tooneelvertooning, die
hoewel eenigszins verouderd, thans in een
frisch kleed gestoken, opnieuw de harten
heeft veroverd, nl. het gebarenspel. Reeds
verleden jaar werden door een gezelschap
en ook door enkele tooneellisten herhaal
delijk dergelijken spelen vertoond op bij
zondere uitvoeringen. Thans speelt in een
der Parijsche schouwburgen avond aan
avond een pantomimegezelschap en het
eerste stuk, getiteld 1' Enfant Prodigue,
beleeft reeds de 90e voorstelling. De in
houd, hoewel de personen de namen heb
ben behouden, doet in niets aan het oude
harlekijnsspel denken. De muziek van 1' En
fant Prodigue, voor piano en orkest ge
schreven, wordt om het karakteristieke er
van zeer geprezenverschillende gebaren
en handelingen schijnen juist weergegeven
te zijn.
Eveneens maakte veel opgang een mo
nomine" in drie bedrijven, getiteld: Pour
une bouffée de tabac, van den tooneelspe-
ler Galipaux, zeer bekend om zijn voor
drachten van dien aard.
De „Saint-Georgian" is den 16en
Augustus te Liverpool van stapel geloo-
pen, alwaar dit grootste vrachtstoomschip
der wereld gebouwd werd voor rekening
der firma Leyland en Co. Het draagver
mogen van dit schip is berekend op 7000
tonshet kan 1000 ossen meenemen. De
benedenruimte wordt in beslag genomen
door de ijskamers waarin slachtvleesch
wordt geborgen. Deze boot, waaraan de
laatste hand thans wordt gelegd te Bel-
fast, wordt gedreven door triple-expansi-
ons machines der nieuwe verbeterde con
structie. Wanneer men bedenkt dat reeds
een groot aantal andere schepen met het
zelfde oogmerk in de vaart werd gebracht,
dan schijnt het dat de vleeschprijzen aan
de Engelsehe markt onvermijdelijk zullen
dalen en deze daling op de veeprijzen hier
te lande reageeren.
In de Amerikaansche stad Pottsville
(Pennsylvanië) is onlangs groote opschud
ding verwekt door een dichte wolk van
gele vlinders. Het was als een sneeuwbui
van levende vlokken. De wandelaars vlucht
ten in de huizen, waar deuren en vensters
gesloten werden. De grond was zoo be
zaaid met insecten, dat men er op uit
gleed. Den volgenden dag waren de vlin
ders dood. Zij verspreidden toen een ver
pestende lucht door de stad.
Gemeenteraad van Wieringen.
Vergadering van 23 Sept. 1890.
Voorzitter de Burgemeester.
Afwezig met kennisgeving de heer J. Bais.
Enkele toehoorders.
De vergadering wordt geopend. De Notulen
worden voorgelezen en vastgesteld.
De commissie, benoemd tot het nazien der
gemeenterekening over 1889, brengt bij monde
van den heer P. Tijsen, een gunstig verslag
uit, waarop die rekening door den Raad voor-
loopig wordt vastgesteld en de conmissie voor
hare werkzaamheden wordt bedankt.
Ingekomen stukken
Aan Gedeputeerde Staten de goedkeuring
van de tractementsverhooging van het Hoofd
der school te Westerland en van het besluit
tot afstand van lanen en wegen aan het Heem
raadschap, en van de Maatschappij voor Ge-
meentecrediet eene aanbieding van geld voor
de te sluiten geldleening.
Beiden voor kennisgeving aangenomen.
De begrooting voor het volgende dienstjaar
wordt aangeboden, in ontvang en uitgaaf slui
tende met f26.475.155 en gesteld in handen
eener commissie uit den Raad, bestaande uit
de heeren J. Kooijman, J. Mostert en P. Tysen.
Bij de gewone rondvraag bespreekt de heer
Mostert de noodzakelijkheid om het aantal
arbeiders aan de slooten in de Leg te vermeer
deren, waarna de vergadering wordt gesloten.
Burgerlijke stand gemeente Texel,
van 1723 Sept.
ONDERTROUWD: Geene.
GETROUWD Sacom Timmer Bz. en Aaltje
van der Bijl. Cornelis Krijnen Fz. en Trijntje
Selser.
GEBOREN Antje, dochter van Timoot de
Porto en Dirkje Maas. Dirkje, dochter van
Jacob Hoedemaker en Elisabeth Kok.
OVERLEDENMarretje Kalis, 27 jaren
gehuwd met Cornelis Zegel Mz.
PROGRAMMA
van het 16de en laatste Zomer-Concert,
op ZONDAG 2 8 SEPT. 1890,
aanvang 21/4 uur.
1. Ouverture zu Göthe's Trauerspiel
Egmont" L. von Beethoven. 2. Ein Album-
blalt Richard Wagner. 3. Grosse Fantaisie aus
der Oriëntalistischer Opcr //Die Koningin von
Saba" (eerste uitvoering) Karl Goldmark.
Pauze. 4. Ouverture «Oberon" C. M. von
Weber. 5. //Marche Funèbre d'une Marionette"
Ch. Gounod. 6. Fantasie de 1' opera»Mig-
non" (op verzoek) Ambroise Thomas. 7. ..Mon
Rêve" Valse de Concert, Emil Waldteufel.
Het programma van het Groot Mi
litair Concert, Zondagavond in »Tivoli"
te geveu ten voordeele van den stafmu
zikant Valkenburg, luidt als volgt
1. Koninklijke Nederlandsche Marine-Marscli,
J. Koning. 2. Ouverture de 1'opéra: Le Roi
d' Ys, Eduard Lalo. 3. Largo Célèbre, G. F.
Handel. 4. Rhapsodie Hongroise II (au Comte
Ladislas Teleky), Frans Liszt. 5 Ouverture voor
Vondel's TreurspelGijsbrecht van Am stel,
Joh. J. H. Verhulst. 6. Torréador et Andalouse
sur le Bal Costumé, Anton Rubinstein. 7.
Grande Fantaisie de 1'opera Aïda, J. Koning,
Musique de G. Verdi. 8. Les Fleurs, Valse
de Concert, Emil Waldteufel.
Marine en Leyer.
De offic. van adm. 2e kl. 8. Hummelinck,
wordt, onder eervolle ontheffing van de waarne
ming der betrekking van administrateur bij het