't Vliegend Blaadje. KLEINE COURANT VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL. No. 1938. Zaterdag 12 September 1891. Negentiende Jaargang. A*boim©m©nt VERSCHIJNT DINSDAG- EN UitgeversBERKHOUT VRIJDAGMIDDAG. Ce., te Helder. KALENDER DER WEEK. NIEUWSTIJDINGEN. Een Strijfl tnssclen Liefde en Eer. per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent. 3 franco per post75 Afzonderlijke nummers2 Bureaux: SPOORSTRAAT an ZUIDSTRAAT. iVdvertontlön van 1 tot 5 regel.25 Cent. Elke regel meer5 Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn. SEPTEMBER, Herfstmaand, 30 dagen. Opkomst der Zon 5 u. 34 m. Onderg. 6 u. 15 m. Zondag 13 Maandag 14 Dinsdag 15 Woensdag 16 Quatertemper. Donderdag 17 Vrijdag 18 Zaterdag 19 Volle Maan. HELDER, 11 Sept. 1891. Bij de op Dinsdag 11. gehouden her stemming voor een lid van den Gemeen teraad werden 676 stemmen uitgebracht. Gekozen is de heer F. S. 0. M. Wijs met 355 stemmen, terwijl de heer S. W. Stoo- ker er 321 op zich vereenigde. Met deze verkiezing is de vacature in den Raad nog niet hersteld door het op handen zgnde vertrek van den heer Wijs kan deze of niet of slechts voor korten tijd zitting nemen alzoo staan we opnieuw voor het feit dat de kiezers moeten opge roepen worden hun „plicht" te doeu. De herhaalde stemmingen, die nu dit jaar al hebben plaats gehad, maken dat het kórps stemgerechtigden, hoe ook daartoe aange spoord, al minder en minder met dien plicht gaat rekening houden. Er is wel eenige reden toe. De werkzaamheden aan de Telepkoon in deze gemeente vorderen goed. Nog kor ten tijd, en daarna zullen de aangeslote nen van dit moderne gemeenschapsmiddel kunnen gebruik maken om hunne belan gen op verren afstand te bespreken. Voor de groote menigte is zulks een raadsel en toch zal dit vernuftig ontdekt middel baan maken in elke stad in elke affaire. Zij die hier aangesloten zijn, on dervinden reeds welke goede diensten het geeftweldra zal het hun onmisbaar blaken. Wij vernemen dat het aantal abon nementen belangrijk toeneemt. Ook het Badpaviljoen te Huisduinen zal weldra tot de aangeslotenen behooren, alsook de villa Tuintjes en de Hofstede Vrede—Vrijheid aldaar. Op de voordracht (zestal), opgemaakt voor de benoeming van een Hoofd der kostelooze school D. te Haarlem, komt voor onze vroegere plaatsgenoot de heer W. Visser, Hoofd der Gemeenteschool te Lisse. Men meldt ons uit Amsterdam Dat 25jarige echtveveenigingen niet tot de zeldzaamheden behooren, zal ieder met ons eens zyn, maar dat zy de bewijzen kunnen leveren van tevredenheid der superieuren en erkentelijkheid van ondergeschikten, dat onder vond dezer dagen de Heer J. R. Beugeling, sedert 1879 onderbaas aan do fabriek der Am- sterdamsche Droogdok Maatschappij te Amster dam. Hij toch viert a.s. Zondag 13 dezer zijn 25jarige echtvereeniging geen wonder dus dat er door bet personeel der fabriek stilzwijgend plannen werden beraamd, den jubilaris dien dag tot een waren feestdag te maken. Uit achting werden hem reeds gepasseerden Zondag aangeboden, namens de Directie der Maatschappij een geschenk in geld met ver- eerend schrijven; door den Dokmeester en liet Kantoorpersoneel een keurige barometeren door het fabriekspersoneel een sierlijke hang lamp benevens een fraaie marmeren pendule met candelabres. Getroffen door zooveel zichtbare blijken van belangstelling, dankte de jubilaris de verte genwoordigers der werklieden, en hoopte dat de verstandhouding onderling steeds moge me dewerken tot welzijn der Maatschappij in het algemeen en tot het geluk van ieder ander in het bijzonder. Met een//Levo baas Beu geling werd deze toespraak door de aan wezigen beantwoord. (De heer Beugeling is de oudste zoon van do bekende moeder Beugeling, onlangs te Huis duinen overleden. Red. Een brutale diefstal moet (volgens de »N. R.«) Zaterdag in een coupé 2de klasse van den trein van Rotterdam naar Dordrecht hebben plaats gehad. Een officier van gezondheid van het Duitsche leger werd bij aankomst te Dord recht gewaar, dat hem zijn portefeuille was ontnomen, en verdacht daarvan een persoon die naast hem gezeten had. Den chef van het station werd van de zaak kennis gegeven en een conducteur geplaatst naast den verdachte, die zijne reis in een 3e kl. waggon voortzette. Aan de Lage Zwaluwe kwam in den trein een maréchaus see, die den post overnam. Aan het station Rozendaal werd uitgestapt, en onmiddellijk werd tot arrestatie van den verdachte over gegaan en op hem de ontvreemde porte feuille gevonden, waarin zich een aanzien lijk bedrag aan geldswaarde bevond. De dief werd daarop te Rozendaal in voorloo- pige bewaring gesteld. De portefeuille moet door hem ontvreemd, zijn terwijl de eigenaar zat te slapen. Hun vrienden te rijk De eerste prijs in de te Groningen ge houden verloting van paarden en rijtuigen (landauer bespannen met twee paarden) is ten deel gevallen aan twee veldarbeiders (broers) te Zierikzee. Zaterdag gingen zij naar Groningen, om hun kostbaren prijs in bezit te nemen. Den wagen hebben zij voor een Hinken prijs reeds verkocht aan den heer Muller, (firma Vogt) te Groningen terwijl hun voor het span paarden tever geefs f900 werd geboden. Verkeerd uitgevallen, Een oude bekende der Justitie te Am sterdam had Maandag vriendschapsbetrek kingen aangeknoopt met een matroos, die pas met een vollen buidel aan land was gestapt. Niets kwaads vermoedend, draaide Jantje er met zijn vriend van door, maar zeilde en laveerde zoo lang, de eene kroeg in de andere weer uit, dat hij eindelijk zonder van koersen of peilen te weten, tegen den Spaarndammerdijk liep en er aanstalten maakte om, ver buiten de bewoonde oor den tegen de glooiing liggend, de nevelen uit zijn brein weg te slapen. In dien staat oordeelde de nieuwe vriend,! die in het oogloopend weinig had gedron-f ken, het beter om den matroos van zijn gouden horloge met dito ketting te ont lasten en 't hem later, als hij het tenminste niet zou vergeten, weer terug te brengen Eenige werklieden in de buurt hadden het stelletje echter gadegeslagen en kregen er de lucht van, dat 't niet pluis was. Vandaar dat zij besloten een korte jacht te maken op den bewaarder van horloges, die bij deze gelegenheid blijken gaf ook een hardlooper te zijn. Om echter zijn vervolgers te doen zien, dat het hem volstrekt niet te doen om het kostbare kleinood in zijn bezit te houden, slingerde hij het met diepe verachting van zich af, zoodat het in een moeras terechtkwam. Het aardigste van het geval zit nu hierin, dat de matrozenvriend, horlogesdief, hard looper tevens venter van een der hier ver schijnende bladen is en aan de politie, die met het geval gemoeid werd, verzekerde de geheele »grap« slechts te hebben uit- "laald, om eens een nieuwtje aan den redacteur van zijn courant te kunnen vertel len en zoodoende een kwartje te verdienen. Een hoogst belangrijk verslag is in de vorigo maand door het Hoofdbestuur der Maat schappij tot Nut van 't Algemeen aan de de partementen verzonden, een verslag, welks uitkomsten in groote mate ieders kennisneming en aandachtige overweging verdienen, 't Is een rapport, door deskundigen samengesteld, naar aanleiding van een onderzoek naar den toestand en de werking van begrafenis fondsen hier te lande, met aanwijzing van middelen tot verbetering, 't Verzamelen en onderzoeken der gegevens kostte der Commis sie, aan wie de zorg voor dit rapport werd opgedragen, niet minde, dan twee jaren tijds. Eerst daarna kon men overgaan tot liet op maken van een beredeneerd verslag, dat ver deeld is 'in deze rubrieken 1Overzicht en statistiek der fondsen 2. Fiuanciëele toestand 3. Rechtstoestand 4. Organisatie en voorwaar den van uitkeering5. Grieven, aangevoerd tegen den bestaanden toestand 6. Voorstellen tot verbetering. Ofschoon vele directiëu van begrafenisfondsen het verschaften der noodige gegevens weigerden te geven, is het der Com missie gelukt, het bestaan van 433 zulke fond sen te kunnen vaststellen, waarvan niet min der dan 93, die zich geheel onthouden heb ben, om opgaven te verschaffen. Ingeschreven zijn bij de 433 begrafenisfond sen in Nederland 2.212.407 personen, 't Be drag, waarvoor zij verzekerd zijn is f130.941.635, dus gemiddeld per persoon f 59.72. Per jaar wordt aan premiën betaald ruim vier millioen één honderdduizend gulden. Jaarlijks wordt door de fondsen uitkeering gedaan voor ruim 5000 overledenen een bedrag van 2 millioen gulden. De onkosten, met inbegrip der boden- loonen, bedragen ruim 1.400.000 gulden per jaar. Het totaal der bezittingen van alle fond sen te zamen meent de Commissie te kunnen stellen op 12i millioen gulden. Bij zulke belangrijke cijfers is bet zeker van gewicht te achten, dat er een onderzoek is ingesteld naar het beheer dezer kapitalen. De onkosten-rekeniug was daarbij niet het minst in 't oogvallend, ofschoon liet moeite schijnt te kosten, zich te vergewissen omtrent het bedrag der daarvoor berekende uitgaven, 't Is een feit, dat, terwyl het eene fonds 10 pCt. van de promie aan onkosten besteedt, een ander zelfs tot 62 pCt. daaraan zoek maakt. Zoozeer loopen de cyfers uiteen en dus ook de voordeelen, die de directiën van deze fond sen genieten. Verder ontleenen we aan het verslag de mededeeling, dat er fondsen zijn, die per jaar meer uitkeeren dan zij aan pre miën cfntvangen. Deze teren dus op kapitaal, in vroegere jaren vergaard. Er zijn slechts in 't geheel 28 fondsen, dio zich behoorlijk, door berekeuiug der reserve, rekenschap geven van den staat van zaken. Een groot aantal fond sen bezit in 't geheel geen reserve, van enkele andere bleek, dat ze te veel in kas hadden. De Commissie deelt het volgende belangrijke staatje mede Goede fondsen. Aantal81. leden1.103.417. Verzekerd bedragf69.573.385. Tamelijk goede fondsen. Aantal89. u leden505.532. Verzekerd bedragf 35.725.607. Sleohte fondsen en onbekende. Aantal117. leden355.217. Verzekerd bedrag. f22.740.463. Hieruit blijkt dus, dat bijna 23 millioen kapitaal ondergebracht is bij financiëel slechte fondsen. De voornaamste grieven tegen den bestaan- den toestand zijn: 1. willekeur der directiën; 2. het exploiteeren der leden 3. niet behoor lijke uitkeering4. insckry ving der leden door derden uit winstbejag5. aanneming zonder geneeskundig onderzoek 6. te kooge premiën 7. gebrekkige wetenschappelijke grondslag der fondsen en 8. invloed op de kindersterfte. Het verslag toont aan, hoe treurig het is, dat de groote massa van directiën en com missarissen dör fondsen niet inzien, hoezeer het in 't belang hunner instellingen zou zijn, de hulp der wetenschap in te roepen. Over de grief, sub 1. genoemd «De begrafenisfondsen bevorderen de kindersterfte,bevat het verslag de volgende conclusie: «Niet bewezen is het, dat de maatschappijen zonder vrye uitkeering bij overlijden van kinderen een ongunstigen invloed op de kindersterfte uitoefenen. Bij de fondsen met vrije uitkeering vindt men enkele afwijkingen, die bedenkelijk schiinen. Deze kunnen misschien verklaard worden door da onderstelling, dat die fonden grootendeels hunne leden juist in huisgezinnen, waar veel kinderen zijn. Het kan echter niet erkend worden, dat in deze ergerlijke feiten voorkomen." De com missie beaamt daarom hetgeen door den heer Wills, rechter in Engeland, bij een daar inge stelde enquête is gezegd: «Agenten, die zoe kende zijn naar het doen van zaken, kunnen niet altyd kieskeurig zijn in hetgeen zij zeggen of bij het voorspiegelen van de winst, welke door het overlijden van kinderen te behalen is. Ik kan mij niet anders voorstellen, of dit moet noodzakelijk uitloopen op een zeer prae- tische aanbeveling van het voordeel, dat een gevolg is van een vroegen dood. Dit kan slechts zeer onzedelijk werken, en daartegen zal men te vergeefs preken van kansel en balie, wan neer men niet dezelfde voordeelen kan aanbie den. De lieden, die voor deze instellingen wer ven, z'jn genoodzaakt het evangelie te prediken der winst, uit bet overlijden der kinderen te behalen en het schijnt mij moeilijk, een onge zonder onderricht te denken dan ditNaar 't oordeel der commissie moet dan ook in ons land paal en perk gesteld worden aan 't ver zekeren van kinderen. De commissie komt tot het besluit, dat waar het in deze geldt de belangen van de helft der bevolking van ons land, maatregelen geno men moeten worden, om de soliditeit der be grafenisfondsen te verhoogen. In dit geval mag, haars inziens, Nederland by Engeland ter schole gaan. Aan willekeur moet een eind ko men. Aan 't Departement van Justitie moet een bureau van begrafenisfondsen komen, met ecu inspecteur aan 't hoofd, een bureau van contróle en voorlichting, zooals in de Engelsche wet is bepaald. Als een bijzonderheid meldt men van Wieringen Zoo wordt door mij vermeld, Dat hier in het veld, Dagelijks zijn te zien Twee oude liên, Die te samen staan, Werkende in het graan En die met elkaar Nog voor 't einde van het jaar, Den ouderdom bereiken Van honderd-en-zestig jaar. P. Halfweeg, weldra een-en-tachtig, Maait nog vlug en krachtig En met vaste hand De tarwe van hot land. Jb. Pz. Kaan, weldra negen-en-zeventig, Vlug nog en levendig, Volgt hem als binder Bindt zonder hinder En met vaste hand Het graan in den band. Alle dagen, Als 'tzes heeft geslagen, Gaan zij naar 't land En houden daar stand Als jonge luien, Trots wind en buien, Totdat de avondstond Daalt in het rond. En wat ook nog veel is, En niet ieders deel is, Dat ziekten of kwalen Hen nooit kwamen malen Schoon het jaar in het rond, Meest hun voedsel bestond In aardap'len en brood, Vleescb of vet soms geen lood. Wie is niet verwonderd Daar nu twee van honderd Zijn, zoo oud by elkaar, En zoo kras als dit paar. Daar achting en hulde Voor hen my vervulde, Zoodat ik op deez' stond Dit aan ieder verkond. Jn. BAKKER, Landman a/d. Gest op Wie- ringen. 2 September 1891. Burgerlijke stand, gemeente Texel. ONDERTROUWD: Geene. GETROUWD Johannes Anthonius Spigt en Anna Halsema. Cornelis Daalder en Pieter- nella van der Vis. Cornelis Keijser en Geertje Roeper. GEBOREN Gerardos Hendricus, zoon van Peter Jan Hendrik Hermsens en Maria Bruin, Pietje, dochter van Sacom Timmer Bz. en 14) «Mijnheer Von Berghaupt, te voren hebt gij mij uw dank betuigd voor de kiesche ma nier, waarop ik myn pyolijke taak vervulde. Nu vraag ik u echter, of ik op uw erkente lijkheid aanspraak zou kunnen maken, als ik u, een vreemdeling voor mij, bij ons eerste gesprek reeds zonder eenige consideratie mijn twijfel over dit punt had medegedeeld U ziet my ontevreden aan goedals u mij om mijn humane handelwijze wilt veroordee- len, doe het dan Ik zal dat verdragen, om dat ik mij bewust ben, dat ik als man van geweten niet anders mocht handelenNa ons eerste gesprek kou ik niet op een bezoek rekenen, doch nu ge mij dit brengt en mijn deelneming opwekt, wordt do zaak anders. Nu ben ik gedwongen, mijn eer vrij van alle smet te houden, en daarom mag ik uit val- sche humaniteit niet iets beweren, waarvan ge my ter eeniger tijd het tegendeel zoudt kunnen bewijzen. Hoe zou myn positie wor den, als uw vrouw zich den een of anderen dag voor u op de knieën werpt, om u te be kennen dat zij alles heeft geweten?" Koert werd doodsbleek. Met een ziekelijke begeerte zoog hij ieder woord van den advo- kaat in, en ieder woord drong in zijn hart en sloeg hem diepe pijnlijke wonden. uGe houdt het dus voor mogelijk, dat mijn vrouw ter eeniger tijd my zulk een bekentenis zou kunnen doen, mijnheer Morris «Misschien doen wij goed, met de mogelijk heid daarvan rekening te houden, aaugezien we dagelijks de vreemdste zaken zien gebeuren. Uitdrukkelijk wijs ik er op, dat ik niet ge zegd heb dat uw vrouw werkelijk iets van het proces hseft geweten. Ik wijs er zelfs op dat mevrouw Gray, de tante van uw echtge- noote, op den dag der terechtstelling in Lon den was, hoewel ik niet beweer, dat zij mis schien gekomen was om haar broeder vaar wel te zeggen en hem te verzekeren dat zijn kind gelukkig was. Ik zal mij wel wachten zulke vermoedens te uiten." De oude opgewondenheid, gemengd met ver ontwaardiging en bitterheid, was by Koert we der opgekomen. Hij herinnerde zich nu zeer goed, dat het bij de afreis van Jane's tante een beetje haastig toeging, en dat zij voor haar reis naar Engeland weinig afdoende re denen opgafvreesde zy de terechtstelling van James Gray te verzuimen Terwijl hij heftig opgewonden door de kamer heen en weer liep, dacht hij aan de fluisterende gesprekken van zijn vrouw met haar tante, die altijd verstom den als hij kwam. Vreemd, dat hij daar toen niet over had nagedacht! O, hoe edel dacht hij toen over die vrouwenNu zag hij de duistere plekken in het wezen van zijn vrouw, die hem nu helder worden. Hij beefde nu terug voor de oplossing der raadselen in haar wezen. Deze gedachten grepenhemzoo aan, dat by er voor terugschrikte zijn vrouw weder te zien." Mijnheer Morris bleef rustig op zyn stoel zitten. Hy dronk nu en dan een kopje thee, die hem minder smaakte, nu ze koud begen te worden. Zijn gelaat had daarby do uit drukking als van iemand, die zich bewust is, zijn plicht gedaan te hebben. «Mijnheer Morris, het is voor my volstrekt doelloos te onJerzoeken of Jane Gray en hare tante bekend zijn met het smadelijk uiteinde van den man, dien zo mij tot schoonvader heb ben gegeven. De naakte feiten, door de akte bewezen, zijn voldoende om mij to dwingen tot het eenige, wat ik in deze omstandigheden doen kan n.1. tot echtscheiding. Ge hebt ge zegd, dat ik deelneming bij u heb opgewekt en dat ge nu vriendschappelijke gevoelens je gens mij koestert. Goed op grond van die vriendschap verzoek ik u mijn vrouw te gaan bezoeken en haar te zeggen dat ouze echt noodwendig moet ontbonden worden. Geef daarvoor de redenen op en tracht van haar te verkrijgen, dat zij evenals ik ouoverwinne- lijken afkeer aanvoert als reden voor de echt scheiding." «Mijnheer Von Berghaupt, goed beschouwd is uw besluit even eenvoudig als ferm. Als ik in uwe positie was, zou ik zelf geen ander besluit genomen hebben. Doch waarom gaat u dat zelf niet met uwe vrouw bespreken Waar om een derde persoon in de zaak gomoeid «Omdat ik alleen streng tegenover mijn vrouw kau handelen, wanneer ik van haar verwijderd ben. Haar schoonheid zou mij zwak makon ik gevoel dat ik als een zwak riet zonder eigen wil heen en weer schommel bij de keuze tusscheu de schande en haar liefde. Geloof niet, dat ik zonder letsel uit dezen strijd zal komen, maar ik wil alles ver dragen, alles vergeten en vergeven, als ik slechts mijn eer kan redden." Goed, mijnheer," antwoordde Morris ver heugd, ge zult mijn hulp niet te vergeefs heb ben ingeroepen. Ik ben bereid de moeielijke zending aan te nemen, doch onder ééne voor waarde." «Zeg op, mijn vriend!" //Bedenk wel, mijnheer Von Berghaupt, dat dit huwelyk uit reine liefde gesloten is. Zou er geen ander middel te vinden zijn, waardoor de harde noodzakelijkheid eener echtscheiding kon vermeden worden «Hoe bedoelt u dat «De wereld is groot. Er kon wel een land jevonden worden, waar de maatschappij min der met voordeelen behept is dan hier. Het vermogen van uw vrouw en uw eigen ka pitaal zyn groot genoeg, om overal onbezorgd te kunnen leven. Wij kunnen ook elders ge lukkig zijn, mijnheer Von Berghaupt. Gods zon bestraalt ons overal.» Koert lachte bitter. «Uw raad is edel en goed gemeend, mijnheer Morris, maar gij ver geet dat ik op geen enkel plekje ter wereld gelukkig zou kunnon zijn aan de zijde eener vrouw die mij vreeselijk bedrogen heeft en aan wier geld bloed kleeft." «Goed, goed, mynheer Von Berghaupt; ik neem de zending op mij en zal naar uwe vrouw gaan, Doch ik verzoek u mijn diplomatieke kunst vrye speelruimte te gunnen verwonder u dus niet, als ik liever geen melding maak van 't proces-Gray en alleen uwe persoonlijken afkeer ter sprake breng. Wy voorkomen daar door, dat zij zich wil verdedigen om haar on schuld te bewijzen. Als zy dat wilde doen, zou zy hemel en aarde in beroering brengen om haar doel te bereiken. Zij zou de zaak zelfs publiek kunnen maken en de wereld tot getuige roepen en al dat schandaal zou over uw hoofd komen, mynheer Von Berg haupt". wOm Godswil, dat zou zij doen, ik gevoel het," riep Koert uit. Maar dit moet tot eiken prys vermeden worden. Het zou myn dood zijn, als het oog van de geheele wereld op ons gericht werd. Doe al het mogelijke om zoo iets te voorkomen." Mijnheer Morris stond op en legde zacht zijn hand op Koerts schouder. .Wees gerust; zoover zal het niet kernen. Een vrouw, die de liefde van haar man verloren heeft, zal in zich zelve gekeerd worden, en een zeker schaamtegevoel zal haai' terughouden, haar smart aan de wereld te klagen. Spoedig zal zy alleen nog met wrok aan den man denken, dien zij eenmaal liefhad. Doch vóór alles mogen wij niet vergeten, dat ik zonder een volmacht van u niet tegenover uwe vrouw kan optreden. Ik moet dus een schriftelijk bewys in handen hebben, waarin u verklaart een onoverwinnenlijken afkeer van baar te hebben en nooit tot baar te willen terugkeeren." (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1891 | | pagina 1