't Vliegend Blaadje
KLEINE COURANT
VOOR HELDER NIEUWEDIEP EN TEXEL.
Bericht aan onze Lezers
1 Januari.
Ho. 1969.
Woensdag 30 December 1891.
Negentiende Jaargang.
Geïllustreerd Zondagsblad
Geïllustreerd Zondagsblad
NIEUWSTIJDINGEN.
Bureau: Zuidstraat.
Telefoonn". 42.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn0. 36.
Atoon om ent
per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent.
3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Buruux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentlën
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Re Ondergeteekenden hebben de eer hierbij mede te deelen, dat
zij, te beginnen met 2 Januari a. s. besloten hebben een
aan hunne Courant te verbinden, degelijk van inhoud en aantrekke
lijk van vorm.
Door een overeenkomst met de Uitgevers van de gunstig aange
schreven NEDERLANDSCHE ILLUSTRATIE, zijn zij met opoffering van
vele kosten in staat gesteld, met den aanvang van den nieuwen jaar
gang, aan de lezers hunner Courant, tegen een geringe tegemoetko
ming, deze belangrijke uitgave, waarvan als proeve een exemplaar
ter kennismaking zal worden toegezonden, als een
aan te bieden. Dit blad zal elke week een omvang van 8 pagi
na's beslaan, zoodat men na afloop van ieder jaar een boekdeel van
blijvende waarde ter grootte van niet minder dan 416 pagina's
zal bezitten.
Ee'nige voorwaarde voor de geregelde toezending van dit GEÏL
LUSTREERDE ZONDAGSBLAD is de betaling van een bedrag
van slechts 30 Cents per 3 maanden (voor zending per post
wordt die prijs met 15 ct. verhoogd), een prijs buitengewoon gering,
in verhouding tot het fraaie en degelijke tijdschrift zelf, welks abon
nementsprijs voor zijn eigen geabonneerden f 5.— per jaar bedraagt.
De Uitgevers twijfelen niet of al hunne lezers zullen bereid gevon
den worden, gebruik te maken van deze ée'nige gelegenheid om zich
tegen een geringen prijs den eigendom te verzekeren van een Blad,
dat voorzeker een blijvend en nuttig sieraad van elke boektafel zal zijn.
DE UITGEVERS.
Met het oog op den
NIEUWJAARSDAG, zal
het volgende nommer van dit blad
op DONDERDAG 31 DECEMBER
verschijnen.
Iiueuders van Advertentiën gelieven
hierop aandachtig te zijn.
DE UITGEVERS.
We verzoeken onzen lezers, die, vol
gens gewoonte, een Welkomstgroet
aan Familie, Vrienden of Begunsti
gers in ons blad willen plaatsen, be
leefdelijk daarvan tijdig opgave te
doen. DE UITGEVERS,
Aan onze abonné's
buiten de gemeente wordt
beleefd verzocht 't ver
schuldigde abonnements
geld, »Vlimind Blaadje", 4e kwartaal
1891, te willen overmaken per postwissel
of in postzegels, vóór 5 Januari 1892
zullende anders daarover met 10 Cts. ver
hooging per post worden beschikt.
DE UITGEVERS.
Aan onze geabonneerden in Amerika
wordt beleefd verzocht 't verschuldigde te
will en overmaken
DE UITGEVERS.
HELDER, 29 Deo. 1891.
't Kerstfeest zette zich goed in. 't
Was echt winterweer en de plaatsen, waar
men kon schaatsenrijden, werden drukbe
zocht. Vooral 't gedeelte van 't Heldersche
Kanaal tusschen de Postbrug en 't West
plein wemelde van schaatsenrijders, en al
was 't ijs tusschen Post- en Molenbrug
ook minder geschikt om bereden te wor
den, ook daar zag men nog velen. Me
nigeen vond 't jammer, dat de ba
nen voor 't grootste deel bedorven waren
en hier en daar werd de aanmerking ge
hoord: „dat de bewoners van de grachten
langs 't kanaal verstoken waren van 't
genot, dat anders een baan met schaat
senrijders den toeschouwers aanbiedt en
ook dat 't, in 't belang der veiligheid
wenachelijk zou zijn, de schaatsenrijders
wat meer te verspreiden, daar de opeen-
hooping aanleiding tot ongelukken kon
geven." In Friesland bestaan hier en daar
reeds bepalingen, dat de doorvaart, zoodra
't ijs een bepaalde dikte heeft verkregen,
niet meer geoorloofd is. Velen zouden 't
zonder twijfel toejuichen, wanneer van ge
meentewege ook hier ter plaatse een der
gelijke verordening uitging. We zijn nog
in 't hartje van den winter en zoo iets
kon in 't vervolg zijn nut hebben. Jam
mer voor de liefhebbers van 't ijsvermaak,
dat de vreugde zoo kort heeft geduurd.
Reeds den tweeden Kerstdag viel de dooi
in en maakte aan de kortstondige vreugde
een einde, 't IJs zou vele huismoeders in
de vacantiedagen een uitkomst verschaft
hebbenwant hunne lievelingen, die zich
thuis wel eens vervelen en dan lastig ge
noeg kunnen worden, zouden dan in 't
schaatsenrijden een gewenschte bezigheid
en afleiding gevonden hebben.
In de kerstdagen werden ook met de
kinderen der Zondagsscholen van verschil
lende gezindten feestelijke bijeenkomsten
gehouden. In de N. Kerk alsook in de Chr.
Ger. Kerk werden kerstgeschenken uitge
deeld, waarbij toespraken werden gehouden
en liederen gezongen. Aan belangstellenden
werd zooveel mogelijk de gelegenheid ge
geven als toeschouwers aan de feestvreugde
deel te nemen. By 't zien van den kerst
boom straalden de jeugdige gezichtjes van
opgewektheid en weltevreden gingen de
kleinen met betgeen zij gekregen hadden,
huiswaarts. Allen, die medegewerkt hebben
om de feestelijke bijeenkomsten mogelijk
te maken, zullen ongetwijfeld zich voldaan
gevoelen over hun goed geslaagd werk.
Uit de oude doos, maar toch
zeer interessant.
In het dezer dagen in 't licht verschenen
boekwerk //Het Staatstoezicht op de godsdien
stige letterkunde in de Noordelijke Nederlan
den", van de hand van wijlen dr. Chr. Sepp,
treffen we deze vermakelijke bijdrage aan tot
de geschiedenis van de toepassing der Fran-
sche wetten op de drukpers hier te lande tij
dens deFransche overheersching
De vader van den schryver sedert 1811
eigenaar geworden van het fonds, door de
boekverkoopersfirma J. C. Sepp en Zoon uit
gegeven, werd in 't begin van 1812 verrast
dour het onverwacht bezoek van //den gevrees-
den keurmeester der Hollandsche boeken onder
Napoleon", C. A. van Ray, die bevel gaf om
dadelijk te doen verzegelen en den verkoop
te staken van Do Christelijke Gezan
gen, bij de Doopsgezinden bekend onder den
naam van den Grooten Bundel, omdat
daarin onder nr. CLVIII voorkwam een couplet:
//Dwingelanden uwe kroon,
«Uwe soepter, uwe troon,
«Die ge in bloed en tranen vondt,
;/En op puinen hebt gegrond,
//Zullen, schoon op 't hoogst verheven,
//Eenmaal schndden, eenmaal beven;
//Hoe zij schiti'ren, hoe zij blinken,
z/Eens in 't ydel Niet verzinken."
Het kostte den ouden heer Sepp weinig
moeite, om van Ray te overtuigen, dat zells
het kleinste deel van den Bundel, reeds in
1796 door den kerkeraad der Doopsgezinde
gemeente in 't licht gegeven, geen flauwe toe
speling kon bevatten op - Napoleon! Toch
hield van Ray met zyn verbod aan. En Sepp,
bij de wetenschap, dat »de dikke boeken-
beul" met zyn slecht voorziene beurs altijd
geld kon gebruiken, wist een accoord met hem
te treffen, behalve het geschenk van een zil
veren tabaksdoos, en de slotsom was
//Verzegelen zou hy en moest hij doch de
linten, diè boven op de pakken door zegellak
verbonden werden, zouden onderaan niet aan
een- en met lak worden vastgehecht, zoodat
het mogelyk was en gemakkelyk viel, uit op
zulke wijze verzegelde pakken den voorraad
losse bladen te nemen, dien men noodig had."
Niet minder vermakelijk is de volgende me-
dedeeling omtrent de zorg der kerkelyke over
heid in Drente voor de rechtzinnigheid van de
predikanten der Staatskerk in de 17e eeuw
»Deu 19 October 1620 werd eene instruc
tie voor de gecommitteerden ol deputaten der
Synode ontworpen, volgens welke ieder visi
tator verplicht was, zoo vaak hy het noodig
achtte, de bibliotheek van eiken predikant in
zijn classis te visiteeren, en boeken, wier in
houd niet overeenkwam met de oude, ware,
gereformeerde leer, terstond uit den weg te
ruimen, en andere, zuiver van inhoud, daar
voor in de plaats te stel!?; Bleef een pre
dikant in gebreke, of was hij onwillig om aan
dien eisch te voldoen, dan moest daarvan aan
de wereldlijke overheid kennis worden gege
ven, opdat deze de noodige maatregelen zou
kunnen nemen en toepassen."
Met zulk een wetsbepaling moest men in
onzen tyd eens aankomen
Aan de Texelsche Hors zijn door den
Waterstaat eenige hinderpalen opgeruimd,
waardoor de haringvisschery, die er den
mêesten last van ondervond, zeer gebaat is.
Men schrijft ons van IJmuiden 23
Dec. Hedenmiddag brak alhier een felle
schoorsteenbrand uit in het z. g. blok 40
bewoond door C. Oldenburg en houdende
een kruidenierswinkel.
De brievenbesteller Tielrooi en een der
burgers begaven zich op het dak en wisten
den brand met water en zand (een bluscb-
middel hier veel aanwezig, spoedig te blus-
schen.
De inwendige schade werd direct door
agent der Onderlinge Texelsche Brand-
maatschappij opgenomen, en schijnt niet
zeer belangrijk te wezen.
Zaterdagochtend te 9l/3 uur is de
gashouder gesprongen van de petroleum-
gasfabriek aan den Hoek van Holland,
dienende tot verlichting en tevens tot het
in werking brengen van den misthoorn
aldaar. De slag werd ver in den omtrek
gehoord. De machinist K, in het lokaal
aanwezig, werd door den muur, die omge
worpen werd, heengeslingerd en zwaar
gewond, zoodat men gevaar duchtte voor
zijn leven.
Tegen eksteroogen is het volgende
eenvoudige en onschadelijke middel aan te
bevelen
Men giete in een glas van */a liter in
houd, goeden wijnazijn, legge daarin
eenige dikke schijfjes van een ui en stelle
het 1012 dagen aan de zon bloot, of
zette het op een warme plaats. Na dien
tijd neme men een schy^e ui, legge
het op het eksteroog en binde het met
een lintje vast. 's Morgens kan men, zon
der dat het pijn doet, het eksteroog ver
wijderen, omdat de huid geheel week ge
worden is.
Een verschrikkelijk ongeluk had den
eersten Kerstavond omstreeks 8 uur te
Rotterdam plaats. Een meisje van 12, een
van 15 en een jongen van 15 jaar wilden
den overweg van het Staatsspoor, aan
het einde der Rosestraat, oversteken; juist
op het oogenblik dat twee treinen elkan
der daar moesten ontmoeten. De kinderen
werden door een der treinen gegrepen, met
het ontzettend gevolg dat alle drie ver
pletterd werden. De wachteres moet geen
schuld aan het ongeluk hebben. De kin
deren, die uit de kerk kwamen, waren met
anderen onder den afsluitboom doorgekro
pen.
Een onzer kerkelyke diaconieën had
dezer dagen een aardig buitenkansje.
De bewoonster van een harer ouderwet-
sche huisjes* had al lang om een nieuw
behangsel in haar achterkamertje gevraagd,
't Behoefde aan de heeren niets te kosten
dus luidde haar laatste aandringen
want »de Jood« had voor het oude rot
tige* behang al 25 gulden geboden.
Yan 't beginsel uitgaande, dat twee Jo
den wel weten wat een bril kost en dat
»tres faciunt collegiumlieten de heeren
alsnu aan een drietal antiquiteiten-koop
lieden het behangsel zien, en het resultaat
was, dat men voor het oude stuk goudle
der, schoon het beschadigd en vol gaten
was, vijfhonderd gulden kreeg neergeteld.
Het moedertje mag nu wel een extra-
mooi »pampiertje« hebben.
Men schrijft uit Londen van Don
derdag
Sedert vier dagen is Londen gehuld in
een dichten zwarten mist. Op alle kan
toren, in alle woningen moet men den ge-
heelen dag door het gas gebruiken om te
kunnen zien. Zoowel binnen als buiten is
alles nevelachtig in schouwburgen, ker
ken, koffiehuizen, overal dringt de mist
door, ook in particuliere woningen, maar
omdat de deur daar niet zoo aanhoudend
opengaat, is de toestand daar iets gunstiger.
De mist is dit jaar bijzonder prikkelend
voor oogen en longen. Als men een poos
buiten is geweest, doen de oogen pijn, en
voor lijders aan borstkwalen is het een
bange tyd.
Het geheele verkeer is in de war, een
ware ramp op een tyd, waarin er zoovele
reizigers een goed heenkomen zoeken. Trei
nen zijn uren te laat of loopen in het ge
heel niet. De dienst op de tramwegen is
ongeregeld, omnibussen bewegen zich met
groote moeilijkheid, rijtuigen kruipen voort,
voetgangers gaan slechts met groote be
hoedzaamheid verder. Bij een grooten brand
in Noord-Londen moesten de brandweer
mannen met fakkels voor de paarden der
stoomspuiten loopen.
Nu en dan kan men de toppen der hui
zen zienmaar een oogenblik later komt
een dichte wolk van roet en zwaveldamp
nederdalen en de ademhaling bemoeilijken.
Het kost moeite in deze stad van voort-
durenden nacht zijn vroolijkheid te behou
den, want de omgeving maakt alles zwart,
zoowel in werkelijkheid als verbeelding.
Reeds zijn tal van ongelukken voorge
komen. Verscheidene menschen zyn in ka
nalen geloopen, of doodgevroren gevonden,
of aan plotseling verergerd longlijden be
zweken. Bovendien is het aantal botsin
gen van rijtuigen en gewone straatonge
lukken legio. En daarbij hoort men, dat
het langs de geheele zuidkust en buitens
lands overal fraai vriezend weder is en de
zon overal schynt
Om kinderen het schreeuwen af te
leeren Daarvoor kan de phonograaf
als een nuttig huishoudelijk artikel dienen.
Men zegt dat kinderen niet zouden schreeu
wen, als zy zich zeiven zouden kunnen
hooren wanneer de vlaag over is. De proef
is te Washington genomen op een zes
jarig meisje, dat dikwijls schreeuwbuien
had. Een phonograaf werd gebruikt om
haar geschreeuw op te nemen sn hst ten
haren aanhoore weder te geven als zij
bedaard was. Het middel hielp, nu schreeuwt
zij niet meer.
Voorheen en thans.
Een Transvaalsch liedje stelt op laco
nieke wijze als volgt verleden en heden
in de Transvaal tegenover elkander
1880
Boer ploeg hom moe
Dogter melk die koe
Vrouw is ant spinne
Seuu ry gerre binne
Geld in die kas
1890.
Boer is op swier
Dogter speul klavier
Vrouw sit in satyn
Seuntje leer latyn
Plaats in belas
Een goede slotsom.
Wie geëerd en bemind wil zijn, moet
er in zyne jeugd aan denken dat hy oud
wordt, en als hij oud is niet vergeten dat
hy eenmaal jong is geweest.
Nabootsing van parfumeriën.
Een der toepassingen van de scheikunde
bestaat in het vervaardigen van kunstmatige
essences van peren, ananassen, aardbeziën
en andere vruchten.
Iu geconcentreerden vorm zyn die essences
scherp van geur, maar verdund is de gelykenis
mot den geur der vruchten opmerkelyk groot.
Ook de geur der bloemen bestaat veelal uit
oliën en ethers, die de scheikundige kunstma
tig in zijn laboratorium kan samenstellen.
Zonderling genoeg zyn zij in het algemeen
van zeer walgelijk riekende zelfstandigheden
afkomstig. Een bijzonder kwalijk riekende
olie, foezelolie, wordt by het maken van bran
dewijn gevormd. Foezelolie nu, gedistilleerd
met zwavelzuur en azijnzure potasch, geeft
een olie, die naar peren riekt.
Ananas-olie wordt verkregen nit een product
van de werking van rottende kaas op suiker
of door eene zeep met boter te maken en die
te distilleeren met alcohol en zwavelzuurzij
wordt in Engeland gebezigd om er ananas-ale
mede te vervaardigen.
De kunstmatige olie van bittere amandelen
die thans zooveel gebruikt wordt om zeep en
bitterkoekjes te bereiden, wordt verkregen door
de werking van salpeterzuur op stinkende olie
van steenkooltcer.
En ten slotte, hoe ongelooflijk het ook moge
schijnen, was het voornaamste bestanddeel
eener vroeger veel opgang makende, buiten-
landsche parfumerie afkomstig uithet
product der koestallen
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur!
Door de aangeslotenen by het telefoon-net
wordt dagelijks het groote gerief dezer verbin
ding ondervonden. Er blijven echter nog eene
en andere wenschelijkheid over. De voornaam
ste is zeker: de aansluiting met de telegraaf-
bureaux. De geachte ondernemer zal dezen
wensch zoo spoedig mogelijk trachten te ver
vullen. Een andere wensch is de stichting
van een station op 't drukke verkeerspuntSpoor
straat Koningstraat. Zeker veel meer dan
van het station Dijkstraat zou van deze
gelegenheid worden gebruik gemaakt.
Met dank voor de plaatsing.
Helder 22 Dec. 91. üw dw dn
R.
Zeevaartkundige School.
Met belangstelling werd door velen in deze
gemeente en in haren omtrek kennis genomen
van de beraadslagingen, voor eenigen tijd in
onzen Gemeenteraad gehouden, ter zake van
de instelling, wier naam aan 't hoofd van dit
stukje is geplaatst. Hier en in de environs
bevinden zich zeker een aantal jongelieden,
die van 't onderwijs aan zulk eene inrichting
zouden wenschen te profiteeren. Als eerst de
school maar is tot stand gekomen, zal het wel
blyken, dat zij in een bestaande behoefte voor
ziet. De eischen, die aan de stuurlieden gesteld
worden, zyn tegenwoordig nogal van belang,
en alleen eene wèlingerichte school kan de
jongelieden bekwamen voor het veeleischend
examen van den tegen woordigen tijd. Met den
besten wil is het zoo goed als zeker, dat een
onderwyzer, die lessen in de zeevaartkunde
met aanverwante vakken moet geven, te kort
schiet, waar het noodig blijkt, voor bijna ieder
der vakken esn afzonderlijken leeraar te heb
ben. Deze gemeente ligt heel geschikt ook voor
personen van Texel, enz. om hier het noodige
onderricht te bekomen, zonder ver van huis te
moeten gaan, ten einde zich voor een examen
voor te bereiden. Ongetwijfeld zou het door
vele ouders worden gewaardeerd, als de school
tot stand kwam en er hier een degelijke ge
legenheid ontstond, om voor de betrekking
van stuurman ter koopvaardij eene goede o
leiding te ontvangen.
X.
Geachte Heer Redacteur!
Zeer gaarne wil ik eens over een plaatsje
in nw blad beschikken, teneinde over eene
algemeen bekende instelling mijne opinie te
uiten. Sedert eenige maanden woon ik
hier ter stede en met den aanvang van
het winterseizoen maakte ik kennis met de
Volksbyeenkomsten, die hier naar 'k hoor,
sinds langen tyd bestaan en zich by de be
volking in eene groote mate van sympathie
verheugen. In mijne vorige woonplaats was
ik zelf lid van 't Bestuur eener dergelybe
instelling, doch de bijeenkomsten daar werden
gegeven door of vanwege 't plaatslijke Nuts-
departement. Hier, blykt mij, is dit niet het
geval. Hier is zelfs voor eenige jaren door
het //Nut" besloten, die instelling op te heffen,
zoo deelt men mij mede. Begrijpe nu wie het
begrijpe kan maar ik vat het niet. Wij
hebben in myne vorige woonplaats heel wat
moeite gedaan om de af deeling Volksbyeen
komsten te stichten. HetNutsdepartement da&r
achtte de oprichting daarvan hoogst wensche-
lijk en nuttig en vond daarin steun by het
Hoofdbestuur der Maatschappij, 't welk uit de
algemeene kas een niet onbelangryke som in
