't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL. BZ*rr
Ho. 2077.
Woensdag 11 Januari 1893.
21ste Jaargang.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
fliÜi
iWi
Bureau: Zuidstraat.
Abonnement
p. 3 maanden binn. de gem. 50 Cent, met Zondagsblad 80 Cent.
p* 3 maanden franco p. post 75 met Zondagsblad f 1,12*.
Afzonderlijke nummers2 Cent.
Bureaux: SPOORSTRAAT an ZUIDSTRAAT.
Advertentlön
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk
des
DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10
uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 10 Jan. 1892.
Zaterdagavond trad in Tivoli als spreker
op de hr. van der Goes, daartoe uitgenoodigd
door de afd. Bond voor Alg. Kies- en Stem
recht, alhier. Spreker stelde zich ten doel grie
ven tegen de stellingen der socialisten te
weerleggen en noemde daarbij in de eerste
plaats een gelijke verdeeling van alle kapitaal.
Dit was echter een onmogelijkheid en de daar
door ontstane gelijkheid zou na korten tijd
weder verdwijnen, waardoor de maatschappij
er niet mee gebaat zon worden.
Neen, men moet door de algemeene samen
werking de producten nog grooter maken,
opdat elk zyn deel van dien overvloed kunne
verkrijgen.
Door de concurrentie, waartoe de beden-
daagsche tijdsomstandigheden dringen, worden
de prijzen der productie vaak gedrukt, daar
de sommen, voor reclame uitgegeven, op de
verbruikers moeten worden verhaald. Als voor
beeld werd hier aangehaald de chocoladefa
brieken van Van Houten en Blooker. Die
concurrentie, waardoor werkgevers vaak ge
dwongen worden de loonen der arbeiders te
verlagen, zou verdwijnen, wanneer men werkte
in groote en goed begrepen coöperatie. Wan
neer men alle goederen gelijkelijk verdeelde,
zon ieder wellicht een inkomen van f800 h
f 1000 hebben, en daarmede is het niet mo
gelijk op onbekrompen voet te leven, hetgeen
men zelfs van f 1500 niet kan doen.
Ofschoon de machines het werk van dui
zenden handen verrichten, wenschen de soci
alisten die _niet op te ruimen, maar integen
deel ze dienstig te maken tot nut voor allen,
terwijl ze nu alleen 't kapitaal ten dienste
staan.
Spreker stelde voor de toekomst der socia
listische Mij. drie tijdperken.
Ie. de overgang, waarby 't kapitaal nog een
zeker overwicht heeft2e. waarbij 't kapitaal
op den achtergrond wordt gedrongen en 3e.
't tijdperk, waarin ieder neemt zooveel hij
noodig heeft.
Dit laatste zou dan de socialistische Maat
schappij in hare grootste voortreffelijkheid voor
stellen. Eerst zou men aan de bekwaamste
lieden nog een hooger loon moeten toekennen,
maar ten slotte zal er van loon geen sprake meer
behoeven te zijn, daar iedereen voldoende zyne
behoefte kan bevredigen. Voor de moeilijkste
en onaangenaamste betrekkingen zou men lief
hebbers kunnen vinden, door hun werktijd te
verkorten.
Niemand zou er belang by hebben meer te
nemen dan hij noodig had, omdat er geen erf
recht meer bestond.
Van daar kwam spreker van zelf op 't
huwelijk en 't stelsel der vrye liefde.
In 't eerste tijdperk zou de staat voor voe
ding, kleeding en onderwys der jeugdige
staatsburgers zorgen en ten slotte de kinderen
geheel tot zich nemen. De socialisten zyn
geen verklaarde tegenstanders van 't huwelijk,
maar dat zou van zelf vervallen, evenals meer
dere instellingen, die haar ontstaan te danken
hebben aan 't bezit.
Onder de zaken, die zouden verdwijnen, re
kende spreker ook den Godsdienst, of, zooals
door hem meer bepaald werd bedoeld, de Gods
dienstleer.
De socialisten willen geen gewelddadige af
schaffing der beide laatstgenoemde zaken, daar
zoo iets niet noodig is, en 't is derhalve
verkeerd hen als tegenstanders daarvan te
beschouwen.
Wat zij echter wel begeeren, is de volstrekte
scheiding van kerk en staat.
Persoonlyk was spreker niet tegen 't
huwelyk gekant, daar hij binnenkort in den
echt hoopt te treden en van den Godsdienst(leer)
wist hij bepaald niets af.
Dat de stroom des tijds naar 't socialisme
heenvoert werd aangetoond uit de groote maat
schappijen, die zich 't monopolie van verschil
lende artikelen hebben verworven. In deze
richting zal men voortgaan, totdat alles 6 6 n
groote maatschappij wordt. 4t Is dus slechts
een kwestie van tyd.
Na de pauze werd 't woord gevoerd door de
heeren Korving en Haak.
De eerste vond 't minder gepast, dat spreker
op ironischen toon over den Godsdienst had
geoordeeld en maakte ook aanmerking op een
gezegde, dat 't openbaar onderwys betrofter
wyl de tweede 't bejammerde dat de poëtische
toestand met betrekking tot 't huwelyk zou
verdwijnen, wanneer daarvoor vrije liefde in
de plaats treedt.
Spreker beantwoordde de gemaakte opmer
kingen en gaf ten slotte als zyne meening te
kennen, dat de toekomst ook de poëzie zou
behouden in de toestanden, die alsdan alge
meen waren.
Hy meende dat de verwezenlijking zijner
dankbeelden sleehts van den tyd afhing en dat
't zyn plicht en die zijner geestverwanten
is, dien tyd te bespoedigen. 'tZou wel gaan
zonder buitengewoon geweld. De kleine klasse
van bezitters zou eenvoudig ter zyde gezet
worden.
Ten slotte maakte de hr. Staalman de op
merking, dat spreker had geoordeeld over
Godsdienst en ouderliefde, terwijl hij zelfver
klaarde van den eersten niets te weten en als
ongehuwd persoon over ouderliefde niet by
ondervinding kon meepraten.
De hr. v. d. Goes trachtte zoo goed hy kon, die
bedenkingen te weerleggen en noemde ze
strikvragen.
Nadat een der bestuursleden van »Alg. K.
en S», de hr. J. Jansen, spreker en hoorders
had bedankt, werd de vergadering, die vrij
talrijk was bezocht, gesloten.
Door ongesteldheid van een der ac
teurs kon Zondagavond de aangekondigde
tooneelvoorstelling in Tivoli niet doorgaan.
Bevolking der gemeente Wieringen
op 31 December 18911385 m. en 1341
vr., totaal 2726.
Vermeerdering gedurende het jaar door:
geboren 38 m., 33 vr.vestiging 30 m.,
24 vr.totaal 68 m. en 57 vr.
Vermindering gedurende het jaar door:
sterfte 27 m., 27 vr.vertrek 20 m.. 27
vr totaal 47 m. en 54 vr.
Verschil tusschen de geheele vermeer
dering 21 m. en 3 vr.; totaal 24.
Bevolking op 31 December 18921406
m. en 1344 vr.totaal 2750.
Het getal huwelijken bedroeg 23 paren,
allen tusschen jongmans en jongedochters.
Door den heer J. C. Vunderink, ge
schorst commissaris van politie te Gronin
gen, is cassatie aange teekend van het von
nis van het gerechtshof te Leeuwarden.
Men schrijft uit Volendam Nu de
Zuiderzee dicht ligt, pogen onze visschers
nog wat te verdienen met zeer lange lat
ten worden de netten onder het ijs ge
schoven, waartoe eerst bijten worden ge
hakt. Het is een koud en lastig werk,
dat meest bij nacht moet geschieden. In
een nacht werden 2000 stuks spiering buit
gemaakt, maar sedert bedraagt de vangst
zeer weinig.
De vermoedelijke dader van den moord
op de vrouw, die tusschen Woubrugge en
Langer-Aardood op den weg werd gevonden,
is te Uithoorn door de gemeentepolitie gevat.
Hij is een bedelaar en heet A. Wülemse.
Ofschoon hij ontkent, is hij toch ter be
schikking gesteld van den officier van jus
titie te 's Gravenhage.
Door den rechter-commissaris, belast
met de instructie van strafzaken bij de
rechtbank te Groningen, is Vrijdag een
bevel tot voorloopige aanhouding verleend
tegen een zevental boerenknechten uit Uit
huizen, ter zake dat deze in den verloopen
oudejaarsnacht, na vooraf gemaakte af
spraak, openlijk met vereende krachten,
bij acht landbouwers, wonende onder de
gemeenten Uithuizen en Uithuizermeeden,
een groot aantal glasruiten hebben ver
brijzeld zij hebben bij één landbouwer er
65 vernield, bij anderen respectievelijk 10,
7, 56, 46, 57, 19 en 7, te zamen niet
minder dan 267.
De minister van waterstaat, handel
en nijverheid brengt ter kennis van belang
hebbenden:
1. In Februari zal te Gravenhage een
vergelijkend onderzoek plaats hebben van
personen, die wenschen te dingen naar de
betrekking van klerk, om, naarmate van
de behoefte van den post of telegraafdienst,
te worden aangewezen. Er worden daartoe
twintig plaatsen opengesteld.
2. Aanstelling van klerken geschiedt
op een jaarwedde van f400, welke be
looning kan klimmen tot f1200.
Bij de politie te Leeuwarden heeft
zich een panbakkersknecht uit Makkum
aangemeld, die aan den commissaris van
politie de bekentenis heeft afgelegd, dat
hij te Makkum in de fabriek van zyne
patroons, de heeren Gebr. Tichelaar, brand
had gesticht, welke evenwel nog tijdig door
het werkvolk was gebluscht, waarna hij
de vlucht had genomen.
Daar op telegraphische informatie ant
woord kwam, dat die opgave waarheid be
helsde, is de schuldige na opgemaakt pro-
ces-verbaal ter beschikking van de justitie
gesteld.
Een werkman, T. T. genaamd en vader
van een gezin, bekende dat hy reeds vele
jaren achtereen bij zyne patroons, die hem
goed behandelden, werkzaam was en dat
hy tot deze treurige daad was gekomen
door misbruik van sterken drank.
Te Groningen is een politieveror
dening uitgevaardigd, krachtens welke zich
niemand na 10 uur des avonds in eeu her
berg of koffiehuis mag bevinden. Alleen
aan hen, die met de tram des avonds half-
elf aankomen, is dit geoorloofd. Liefheb
bers loopen nu de tram te gemoet, stappen
in en hebben daarmede het recht tot plak
ken* verkregen.
Op 15 Februari 1886 barstte te
Leiderdorp, in de buurtschap Achthoven,
een hevige brand uit op een boerenplaats
en legde hooischelven, stal en wonig in
de asch. Al zeer spoedig kreeg men
kwaad vermoeden, doch de bewijzen, dat
hier moedwillig brand was gesticht, ont
braken. Zoo verliepen bijna 7 jaren.
Eindelijk begon het geweten van den
dader te spreken en deze, vroeger een wel
varende boer, die door drankmisbruik veel
tot zyn achteruitgang toebracht, bekende
den brand gesticht te hebben om de as
surantiepenningen f 12.600, machtig te
worden. Deswege had hij zich Donderdag
voor de Arrond.-Rechtbank te 's Graven
hage te verantwoorden
Het O. M., er op wijzende dat de bekl.
zich zoowel volgens de Code-Pénal als
volgens ons tegenwoordig Strafwetboek
strafschuldig heeft gemaakt, daar hier ge
meen gevaar te duchten was, vorderde 3
jaren gevangenisstraf.
De toegevoegde verdediger, mr. A. L. C.
Pabst, meende dat de zaak als een rara
avis mocht worden beschouwd, daar het
feit gepleegd werd onder den ouden toe
stand van de »Code Pénal* en de be
kentenis werd afgelegd onder de werking
van ons nieuwe strafwetboek. PI. meende
ook in de huiselijke omstandigheden van
bekl. een reden tot verzachtende omstan
digheden te zien, terwijl geen gemeen
gevaar voor goederen* had bestaan.
Uitspraak over acht dagen.
Yoor de rechtbank te Haarlem stond
dezer dagen terecht de 28-jarige brieven
besteller Gerben de Graaf, beschuldigd van
zich uit een pakje dat hij den 23sten De
cember moest bezorgen, een som van ne
gentien gulden te hebben toegeëigend, ter
wijl hy het pakje daarna zonder het geld
heeft bezorgd. Het was een kistje, waarin
behalve eenige andere artikelen, zich een
apothekersdoosje bevond, met een munt
biljet en negen losse guldens, zoodanig
verpakt dat het niet kon rammelen.
De Graaf erkende den diefstal, maar be
weert dat het kistje zoo slecht was geslo
ten, dat het doosje eruit is gevallen doch
dit wordt weersproken door de verklaring
van een adsistent der posteryen, dat geen
postpakket ter bestelling wordt afgegeven,
wanneer het niet behoorlijk is gesloten.
Blijkbaar heeft dus de besteller het kistje
opengebroken. Bovendien was het door den
afzender stevig dichtgetimmerd.
De subst.-off. van justitie, mr. J. P.
van Outeren, acht het aan beklaagde te
laste gelegde feit van verduistering volko
men bewezen en eischte een gevangenis
straf van één jaar.
De ambtshalve toegevoegde verdediger,
mr. Spoor, merkte op, dat vrijspraak zal
moeten volgen, op grond van het feit dat
beklaagde het geld niet heeft misbruikt
en aangewend ten eigen bate, wat toch
door de dagvaarding is te laste gelegd.
Voorts bestrijdt pleiter de meening, dat
beklaagde het kistje met eenig scherp
werktuig zou hebben geopend.
Uitspraak over 8 dagen.
Deze zelfde beklaagde werd door de
rechtbank veroordeeld tot een jaar gevan
genisstraf, wegens een misdrijf tegen de
zeden.
Er is gebrek onder de 'visschers van
Zoutkamp. Volgens berekening is in het
afgeloopen jaar per schuit niet meer be-
somd dan f450, een som, waarvan 3
tot 4 meestal gehuwde personen moeten
leven, 't Zal niemand bevreemden, wan
neer gezegd wordt, dat thans te Zoutkamp
armoede, bittere armoede geleden wordt.
Er heeft zich daar thans een commissie
gevormd om de belangen der nooddrufti-
gen zooveel mogelyk te behartigen. De
heeren J. Brands, stoomboot-kapitein, en
J. de Vries, onderwijzer te Zoutkamp,
stellen zich beschikbaar tot het ontvangen
van gaven.
Een zeer treurig voorval had Vrij
dag te Sliedrecht plaats.
Uitgelokt door het prachtige gladde ijs
in de rivier de Merwede, waarop reeds
onderscheidene menschen liepen, wilde de
22jarige W. H. Kleyn Vrijdagmorgen zich
met een prikslede op de rivier wagen, met
het ongelukkig gevolg dat hy in een wak
reed en voor de oogen van zyn moeder,
een weduwe, voor wie hij handel dreef in
steenkolen, verdronk.
Pogingen om hem te redden mochten
niet baten, omdat men niet spoedig ge
noeg bij den ongelukkigen jongen kon zyn.
Te Scheveningen heeft een arme
vrouw haar gezin verrijkt" met een drie
ling 2 meisjes en 1 jongen. Moeder en
kinderen zyn heel wel.
De groote tempel der Mormonen in
de Zoutmeerstad, een indrukwekkend
grootsch gesticht, zal 6 April 1893 inge
wijd worden. De bouw heeft ongeveer 40
jaren geduurd en f 6,000,000 gekost.
De rechtbank te Astrachan heeft
uitspraak gedaan in het geding tegen de
personen, die betrokken waren in het cho-
lera-oproer. Er werden 20 veroordeeld op
gehangen te worden, 22 werden tot twin
tig jaar dwangarbeid verwezen, terwyl 90
anderen lichtere straf bekomen zuHen.
Te Port Louis, de hoofdstad van het
eiland Mauritius, is een 35-jarig man,
Diané genaamd, zoon van een Hindoe en
een negerin, terechtgesteld wegens moord
op een zevenjarig meisje. Hy had de arme
kleine in een hinderlaag gelokt en ver
moord, om >haar bloed te drinken en haar
hart op te eten«, overtuigd dat hij door
die ijzingwekkende daad begaafd zou wor
den met bovennatuurlijke macht. De too-
venaar" zooals hij zich noemde, onderging
de doodstraf met de kalmte van een mis
kenden wijsgeer.
Te Parijs in de rue Truffault zyn
twee zusters, Marie en Pauline Gondé, dood
gevonden. Zij gingen door voor zeer arm
en hadden dan ook in deze koude dagen
geen vuur in den haard. In een doos,
waarin zij hare kleederen bewaarden, is
evenwel een waarde van 1.440 000 gulden
aan spoor weg-aandeelen en andere papieren
gevonden.
Een melkboer* in Londen, die op
heeterdaad werd betrapt, terwyl hy bij de
melk die hy rondbracht water goot, is tot
f24 boete of 14 dagen hechtenis veroordeeld.
Een Amerikaansch Ponipeji.
Bij Santiago de Los Caballeros, een der
voornaamste steden in Guatemala, zyn on
langs opgravingen gedaan en de overblijf
selen ontdekt eener zeer oude stad. De
plaats is thans een haciënda, die wie
zou het geloovenden naam draagt
van Pompeya. De eigenaar van dit
landgoed heeft toevallig enkele stukken
oud aardewerk onder den grond gevonden
en is toen verder aan het graven gegaan.
Daarbij ontdekte hy dat een ganschestad
onder den grond bedolven was, blijkbaar
door een vulkanische uitbarsting (de plaats
ligt vlak by den vulkaan Agua) aangezien
de lijken, die men aantrof, blijkbaar van
persouen waren die in hunne dagelijksche
bezigheden plotseling gestorven waren.
Deze menschen waren van athletische ge
stalte, gemiddeld 7 voet lang, met uitste
kende jukbeenderen en hoekigen forschen
kin.
Er is ook een groote verscheidenheid
van gereedschappen gevonden en van af
godsbeelden, alles in steen of aardewerk,
maar zoo zuiver en zorgvuldig bewerkt,
dat men er zich over verbaast hoe dit
zonder metalen werktuigen mogelyk was.
Toch moet dit alleen met steen zyn ge
schiedt; er is geen spoor van metaal ge
vonden.
In Hongarije is een trein door een
sneeuwval iu een tunnel opgesloten. Het
duurde bijna een dag eer men den weg
had vrijgemaakt. De ellende der reizigers
was onbeschrijfelijk.
Te Saint Gratiën, in het Fransche
Departement Calvados, werd dezer dagen
een 20jarig jonkman begraven, die aan
typhus geleden had. Na afloop van de ker
kelijke plechtigheid werd de kist voor-
loopig in een gewelf neergezet, omdat het
familiegraf nog niét gereed was, en toen
men later het stoffelijk overschot daarheen
bracht, bemerkte men eenige beweging in
de kist. Het deksel werd onmiddellijk open
gemaakt en de jonkman, die slechts schijn
dood was geweest, kwam er uit, niet be
paald springlevend, maar toch levend, en
hy is, hoewel nog zeer zwak, op den weg
van beterschap.
Men berichtte onlangs kortelijk het
wedervaren van omtrent 800 Nederlaudsche
landverhuizers in het St. Luis-dal, Ala-
mosa (Colorado), waar zij teleurgesteld
werden in hun verwachting het land in
bezit te kunnen krijgen, dat zij in het
moederland gekocht hadden. Zy hadden nu
veel armoede en ellende te doorstaan.
Men heeft te Alamosa algemeen sympa
thie voor de arme Hollanders, die o. a. ook
bitter te lijden hebben van de koude. Men
had hun in het moederland wonderen ver
haald van het zachte klimaatzij hadden
daarom hunne winterkleeren verkocht en
bevriezen haast by 30° vorst.
Er is een vergadering gehouden van de
voornaamste burgers der stad, waarin een
commissie werd benoemd, om te waken
over de belangen der Hollanders en hen
op alle wijzen te helpen. Waarschijn
lijk zal men zorgen dat zij hun geld terug
krijgen, of althans hen in staat stellen
zich daar als landbouwer te vestigen.
>Zy zijn*, zoo verklaarde de burgemees
ter van Alamosa, die aan het hoofd der
genoemds commissie staat; »Zij zijn het
soort immigranten dat wij noodig hebben
eerlijke, schrandere lieden, in staat om de
hulpbronnen van onzen landbouw te helpen
ontwikkelen. Zy mogen door niemand ter
wereld bedrogen worden."
Er zouden, naar men bericht, in Februari
weder 500 kolonisten uit Nederland naar
het St. Luis-dal gaan. Men vreest daar
dat deze nu niet zullen komen en dat zou
wel te begrijpen zyn. In elk geval zullen
de landverhuizers weldoen zich volledig op
de hoogte te stellen, voordat zij tot de
reis besluiten.
(»N. v. d. D.")
Correspondentiepartij tusschen H. S. te Hel
der en de Arnhemsche Sohaakvereeniging.
Wit (Arnhem). Zwart (Helder)
20Df2 X f4
21. D dle2
Stand der partij na den 2lsten zet van wit.
Helder.
m
d e
Arnhem.
1 g
Burgerlijke Stand, gem. Helder.
Van af 5 tot on mot 7 Jan.
ONDERTROUWD: Geene.
GETROUWD G. Molenaar en M. Veen.
G. van Dort en J. de Vries.
BEVALLEN J. H. C. Zitsdo Barbanson,
z. D. GerritsenBaas, d. C. D. Gaado—
Winkler, d. B. Buijs—Bijl, d. A. Wyker—
Hopman, d. M. de CockJilloba, z. H. Kui
perDeus, d. G. Boogaardde Boer, z. J.
A. Veldhuijzenv. d. Hoeven, z. C. Jansen
Bremer, d. M. E. T. LuijckxMeyer, z.
OVERLEDEN C. L. v. Balen, 2 maanden.
2 levenloos aangegeven.
Marine en Leger.
De luit. ter zee le kl. P. C. Swaan, de luits.
ter zee 2de kl. F. J. Goedkoop, P. Sodenkamp,
jhr. H. J. A. Pompe van Meerdervoort, de adel
borsten le kl. F. A. HollemHQ, W. Lam, P. F.
K. Ebbinge Wubbe, J. E. de Bruyne, de off. van
gez. bij de zeemacht K. A. E. Seipgens, en de
off. van adm. 2e kl. R. F. baron Van Heerdt
tot Eversberg, allen dienende u.b. van Hr. Ms.
ramschlp „Guiuea", eerstgenoemde als le officier,
worden met 16 dezer overgüpfuatst aan boord
van Hr. Ms. ramschip „8chorpioen", eerstgenoemde
als le officier.
Blykens bij het dep. van marine ontvangen
bericht is Hr. Ms. sehroefstoomschip le kl.„Jo-
han Willem Friso," onder bevel van den kapt.
ter zee J. C. Joekes, den Ben dezer van Gibraltar
vertrokken ter voortzetting van den oefenings-
tocht. De vunrstoker 2e kl. A. J. van der Blij,