't Yliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER NIEUWEDIEP EN TEXEL,
tio 2366
Zaterdag 19 October 1895.
23ste Jaargang.
Bureau: Zuidjtraat.
Telefoonn". 63.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn. 61.
Atoon n om ent
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagsbl. 80 Ct.
id.
id.
franco per post 75
voor het Buitenland f 1.25,
idem
idem
f 1.12
f 2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT 6c Co., te Helder.
SPOORSTRAAT ZUIDSTRAAT.
Aövortontlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote lettere worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaus bezorjrd zijn.
KALENDER DER WEEK.
OCTOBER, (Wijnmaand 31 dagen.)
Opkomst der Zon 6 u. 36 m.
Onderg.
Zondag 20
Maandag 21
Dinsdag 22
Woensdag 23
Donderdag 24
Vry'dag 25 Eerste Kwartier.
Zaterdag 26
4 n. 53 m.
Gemeenteraad van Helder.
Zitting van Dinsdag 15 October 1895.
Voorzitter do heer C. A. Beukenkamp,
Burgemeester.
By den aanvang zjjn alle leden tegenwoordig,
behalve de heer Frowein, die even later ver
schijnt.
Na de opening worden de aanteekeningen
van het verhandelde in de vorige zitting ge
lezen en onveranderd goedgekeurd.
Het herkozen lid, de heer Stammes, die in
de laatstgehouden vergadering afwezig was,
wordt geinBtalleerd. Hij legt de beide bjj de
wet gevorderde ecden af, wordt door den
Voorziter met zjjn herbenoeming gefeliciteerd
en neemt zitting.
Hierdoor iB de Baad voltallig en gaat men
over tot de benoeming van een Wethouder.
Uitgebracht worden 18 stemmeD, waarvan op
de hoeren Over de Linden 6, Verfaille 4, Van
Neck 4, Hoogenbosch 3 stommen en Korver
1 stem, zoodat niemand de volstrekte meer
derheid heelt verkregen en oen tweede vrjje
stemming plaats heelt. Thans verkrijgen do
heeren Over do Linden 7, Van Neck 5,
Verfalle 3, Hoogenbosch 1 en Korver 2
stemmen, zoodat herstemming moet plaats
hebben tusschon de heeren Over de Linden en
Van Neck. De uitslag hiervan is, dat eerst
genoemde 9 en de laatste 8 stemmen ver
krijgt, terwijl 1 stem blanco is ingeleverd,
zoodat als Wethouder gekozen is de heer
L. F. over de Linden, die de benoeming
aanneemt.
Eveneens wordt de heer Over de Linden
met 14 stemmen tot ambtenaar van den Borg.
Stand gekozen. Op den heer Van Neck waren
2 stemmen en op den heer Hoogenbosch 1
stem nitgobracht en 1 stem blanco.
Voor kennisgeving worden aangenomen de
navolgende ingekomen stukken
a. Een jaarverslag van do uit de gemeente?
kas gesubsidieerde Onder wijzers? vereeniging
ter voorbereiding van do hoodfacte. Uit dit
verslag blijkt, dat de cursus door 7 leden is
gevolgddat er onderwijs is gegeven in Ned.
taal, Rekenen, Natuurkunde, Cosmograpkie en
Teekenendat dit onderwijs is gegeven door
de heeren Brouwer, Brandt, Visser en de
Graaf en dat van de 6 leden, die examen
deden voor de hoofdacte, 4 zjjn geslaagd.
b. Een kennisgeving van den Commissaris
der Koningin, dat de buitengewone veldwachter
Kater als onbezoldigd rjjksveldwachier is
ontslagen.
c. Eon missive van Ged. Staten, waarin
medegedeeld wordt, dat F. H. de Cock van
Leeuwen in de 14e, C. Duinker Cz. in de 11e
en Zanino in de 9e klasse van den Hoofd,
omslag zjjn gebracht.
Eod mededeeling van B- en W-t dat
bjj de laatste verificatie der boeken van den
Gemeente?Ontvanger zich f §492,04^ in kas
bevond,
Er wordf gelezen een verzoekschrift vaq de
Wed. (3. Marchand, ontslagen zjekenverpleegr
ster, om in 189fi, evenals vroeger, in 't genot
Vftn een gratificatie te worden gesteld. Men
besluit dit bjj de begrooting te behandelen,
Eveneens zal het adres van Helder'a Har
moniekapel om een jaarljjkscbe subsidie uit
de gemeentekas bjj de begrooting behandeld
worden. Het Bestuar van do Kapel wjjst op
de diensten, die het muziekkorps bjj feestelijke
gelegenheden bewijst, en op de vele onkosten,
die het te bestrijden heeft, als salaris van eon
directeur, onderhond der instrumenten, odz.
Ook wordt een request van de eigenaars en
bewoners der P. Quant- en L. Van Bsrkstraat
om verlichting en rioleering verwezen tot bjj
de behandeliog der begrooting. De heer Korver
wilde het om advies in kneden der Bouw.
EEN ONVERSTANDIGE
BELOFTE.
(52
L'^eent gjj werkelijk mjj door zulke drog
redenen op oen dwaalspoor te brengen? Wjj
hebben trouwens bewijzen, die hetuonmogeljjk
maken, de bewering, dat gjj belasterd werd te
staven.'-'
^Bewjjzon Daf kan niet zjjn j"
Het is zoo; verlangt gjj, dat wjj ons daar
van zullen bedienen
•En wanneer gij dat niet wilt, waarom
dreigt gjj mjj dan
»Ik heb n nog niet gedreigd," zeide von
Bramen met nadruk; »bet hangt alleen van
n af, of wjj van deze bewijzen al dan niet
gebrnik zullen maken. Ik zeide zooeven, dat
gjj op de bescherming van een vriend steunt
gjj wildet mjj ontwijken, maar ik ben zeker
van mjjn zaak, Deae vriend is een zekere
mijnheer Bom, een huisvriend Van mevrouw
Blote, en goed- of kw&adsohiks moetv hjj u
beschermen.''
„Wie zegt u, dat hjj moot?" vroeg hjj.
aUwo nieuwe kleederön," 'antwoordde von
greinen kalm. «Heeft Born u niet bet gold
daarvoor gegeven V
ȃn als hij' dat gedaan had, wal
ifyat injj dat 'aangaat'? Ja, dat ïs een vraag,
waarop ik u Hot antwoord moet schuldig blij
ven. Gjj zjjt met dien heer bevriend gjj moet
hem diis ook langer kennen, mjj echter boezemt
hét belang in, omtrent zjjn verleden nader te
worden ingelicht, en ik hoop Van ndegewensohte
médedeelingbn te zullen ontvangen.','
De'blik van Schmalfuss Werd steeds strak
ke?, maar aan klimmende ontsteltenis paarde
commissie stellen en wjjst op do verplichting,
dio de gemeente heeft, nu genoemde straten
gemeenteeigendom zjjn geworden.
Nog wordt gelezen een adres van K. Kossen
en anderen, waarin zij verzoeken, dat de sloot
bjj 'tMolenerf en de Laan gedempt worde.
Adressanten wjjzen op de verregaande onrein
heid en op den ondrageljjken stauk dezer sloot.
De heer Korver wjjst er op, dat deze onrein
heid voor een zeer groot deel aan de om
wonenden zeiven te wjjten is en wilde hot
politietoezicht aldaar verscherpea. De he<-r
Verfaille spreekt in geljjken geest, maar toch
acht hjj verbetering gewenscht. Op voorstel
van den Voorzitter wordt besloten genoemd
adres te stellen in handen der Bouwcommissie,
die met het Dag. Best. een raming van kosten
maakt en later rapport uitbrengt.
Vervolgens wordt ter tafel gebracht een
verzoek van het Hoofd der school te Huisduinen
om verbetering zjjner woning, Deze is geheel
onvoldoende voor zjjn gezin, torwjjl ze, volgens
verklaring van den heer Bitter Sr., uit een
gezondheids-oogpunt noodzakelijk verbetering
behoeft. De heer Zur Mublen merkt op, dat
reeds vroeger zulks is toegestaan. De Voor
zitter brengt in 't midden, dat voor verbouwing
dier woning do toestemming van 't Dep. van
Oorlog noodig is. Deze is toenmaals gevraagd,
maar geen antwoord ontvangen. Waarschyn-
lyk is de brief verloren geraakt. Nogmaals
zal het verzoek gedaan en bij gunstig ant
woord onmiddellijk aan de verbouwing gevolg
gegeven worden.
Het verzoek van den hr. Jacq. van Rozen-
dael om tot makelaar te worden aangesteld,
dat in de vorige vergadering verdaagd is,
komt nu aau de orde. De heer Van Neck
heeft bezwaren tegen de inwilliginghy|herin-
nert er aan, dat eon makelaar als tnsschen persoon
kooplieden samenbrengt, en die het vertrouwen
van den handel geniet. Door zoodanige benoe
ming van den Raad hecht deze er eon cachet
van soliditeit aan. Hjj meent dan ook, dat
adressant om een andere reden dit verzoek
heeft gedaan en wel om in zjjn kwaliteit als
taxateur ontheven te zijn van een telkens te-
rugkeerbnde eeds-aflegging. De heer Korver is
van hetzelfde gevoelen en wjjst nog op art.
70 van 't Wetboek van Koophandel. De heer
van Voornveld wil het verzoek om inlichtingen
renvoieeren naar de Kamer van Koophandel,
omdat het hier eon handelsbelang geldt. Aldus
beslqit men met 16 tegen 3 stemmen. Togen
het voorstel stemden «je bh. Korver, Hoogen?
bosch en Groen.
Vervolgens wordt medegedeeld hot ingeko
men rapport van do Commissie tot herziqniog
van de Qaderwyzers-tractomenten. De voorge
stelde regeling komt ip hoofdtaak hierop neer
Het aanvangssalaris van den onderwjjzer be?
draagt f 550.— hetwelk 3 mqal telkens na fi
jaren dienst met f 50,— verhoogd kan worden,
terwijl de hoofdacto een vermeerdering van
f 150.geeft en plaatsvervangende hoofden
bovendien f 50.ontvangen. De meerdere
kosten zullen volgons raming pl. m. f 2900
bedragen, die gedeeltelijk uit een andere hef
fing van schoolgeld gevonden kannen worden.
De commissie stelt ten dien opzichte het vol
gende voorHet schoolgeld wordt bjj de muand
voldaan, door de Hooiden der scholen eiken
eersten Dinsdag van de maand geïnd en door
hen bjj den gemeenteontvanger gestort. Het
bedraagt yoor ouders en verzorger^, die volgens
den hoofdei, omslqg naar een inkomen van
meer dan f800 zjjn aangeslagen yoor 1 kintj
fQ,60, voor 2 kinderen 1.— voor 3 ^inderen
f 1,30 en voor meerdere kindereq telkens j O.fiO
meer. Yoor hen, dio naaf een jnkomen van f 6,00
tot f 80Q zijn aangeslagen vqor 1 kind f 0.40
voqr 2 kinderen f Q.6q en voor 8 kinderen f 0,80
en voqr meerdere kinderen telkens f 045 meer,
Voor hen, die qaar epn inkomen yanf40Qtot
f fiOO zjjn aangeslagen vqor 1 kind f 0,20
voqr 2 kinderen f 0,35, voor 3 kinderen f 0.45
en voor meerdere kinderen telkens f 0.L0
meer. Zjj, wier inkomen minder dan f 400
bedraagt zjjn vrijgesteld. Zjj, die hun hoofd
verblijf niet in deze gemeente hebben, worden
aangeslagen naar de le categorie.
Een minderheid der Commissie had een 2e
voorstel ingediend. Deze stelt het aanvangs
salaris van do onderwijzers op f 500.dat
tolken jare mot f 25.— verhoogd wordt tot
een maximum van f 650.Do verplichte
^oofdact^verhoott^i^jaarwedd^^o^^OO.
Plaatsvervangende hoofden genieten een jaar
wedde van f 850.Ook dit voorstel is met
een gowyzigdeschoolgeldheffing verbonden.Voor
ouders en verzorgers, wier inkomen meer dan
f 900 is, bedraagt bet schoolgeld voor 1 kind
f 0.60, voor 2 kindereq f 1 en voor 3 kinderen
f 1.30 por maaod. Yoor hon, wier inkomen
van f 600 tot f 900 bedraagt voor 1 kind
f 0.40, voor 2 kinderen f 0.65 en voor 3 kin
deren f 0.80. Voor hen, wier inkomen van
f 400 tot f 600 bedraagt voor 1 kind f0.20,
voor 2 kinderen f 0.35 en voor 3 hinderen
f 0.40 per maand, Ouders, wier inkomen min
der dan f 400.bedraagt, genieten voor bunno
kinderen kosteloos onderwijs. Deze voorstellen
worden evenwel nitt in behandeling genomen
de Voorzitter wil ze behandelen bjj de be
grooting, waartegen de heeren Van Voornveld
en Frowein zich verzetten, die vóór dat de
begrooting opgemaakt wordt deze zaak afge
daan wenschteu. Na nog eenige bespreking
bepaalt men deze vooratellen te behandelen
in een vergadering, die de vaststelling der be
grooting voorafgaat.
Hiermede was do reeks van ingekomen
stukken medegedeeld de heer Frowein miste
er evenwel nog een. Hij vroeg nameljjk op
heldering omtrent de redenen van schorsing
van 2 onderwijzers op 31 Aug. 1.1, en had
van B. en W. een mededeeling daaromtrent
verwacht, wijzende op art, 30 der wet op 't
lager onderwys, waar geboden wordt, dat wan
neer op voorstel van den arr. schoolopziener
een onderwjjzer geschorscht wordt, B. en W.
onmiddellijk duarvan kenois aan den Raad
moeten geven mot opgave van de redenen. Dit is
niet geschied, dus de wet overtreden. De
heer Vos zegt, dat dit geen schorsing was,
want 31 Aug, was het vqqantie, alleen had?
den de hoofden van scholen verzuimd dit te
vragen. Bedoelden onderwjjzers was dien dag
de school ontzegd, opdat zij de feestelijke sa
menkomst niet zouden storen. Deze zaak was
onder de roos behandeld. De heer Frowein,
vindt dit beneden do waardigheid van 't Dag.
Bestuur aldus te handelen en nit de inlichtingen,
die hjj ontvangen hooft, bljjkt ten duidelijkste
dat er geen vacantie was. Spreker zal geen
motie voorstellen, maar alleen constateeren,
dat art. 30 met vooten is getreden, dat op deze
wjjze het gezag ondermjjnd wordt, als een
Wethouder do wet niet hoadt.
Yervolgens wortjt met algemeene stemmen
op hare aanvrage, wegens een henqeming te
'a Hago, mej. E. Visser met j5 Qct. eervpl
qit hare betrekking als qnderwyzerps qntslqgen.
Renoemfi wordt mot Ifi stommen tot onder-,
wjjzeres aan qqhool No. 8 mej. F. F. L. Anten
te 'sHftge, zjjnde No. 2 der voordrachten
aan school No. 6 met 17 stemmen mejuffrouw
A, J.Niephqis te Delft, No, 1 der voordracht.
Hierna wordt door Burg. en Weth. de
gemeente-begrooting over 1896 ingediend.
Zij wijst in ontvangst en uitgaaf f 203242,46
aau met een sluitpost voor onvoorziene
uitgaven van f3482,825. De begrooting van
't Burgerl. Armbestuur is in ontvangst en
uitgaaf 114557,30s, die van 'c Algem. Wees
buis f 11693,50 en die der d. d. Artillerie-
Schutterij f 1995. Tot onderzoek dier be
grootingen splitst de Raad zich in 3 Bectie's,
dio onder Voorzitterschap van een dor leden
van 't Dag. Bestuur den 17, 1$ en 21 Qct.
zullen vergaderen.
Door loting worden toj loden der je sectie
qaqgewezen de heeren Van '-jVisk, Van
Voorqveld, Hoogenbosch, Qovers en frowein
to£ die der 2e sectie dq heeren Korver, Oort?
gjjsen, Terra, Verfaille en Zur Mqhlentot
die der 3e sectie dq heeren Riesselmana, Vi
Neck, Spruit, Hartainck en Stammes.
Na afioop de«er werkzaamheden gaat de
Raad ovqr iq geheime zitting tot onderzoek
der reclames van den Hoofdeljjkon omslag,
waarna de vergadering gesloten wordt.
zich thans ook zjjn ontwakende toorn.
Mededeclingén omtrent het vérleden van
dien heer zeide "hjj. „Welnu, jjjj was met
den graaf, 'bjj wien il?'gerulmen tjjd in dienst
was, deer' bevriend
„Kom, ge tracht mjj te misleiden, doch in
dit opzicht treft gjj in mjj den verkeerde. Om
dat hjj met nwen voormaligen meester bevriend
was, zal hjj u waarlijk geen nieuw pak geven.
Daarvoor mooton andere oorzaken bestaaD, en
die oorzaken wensch ik uif yvf mondte
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 18 Oct. 1895.
Bjj kon. besl. is benoemd tot kan
tonrechter alhier, mr. A. Croockewit, thans
kantonrechter te De Lemmer.
Naar wjj vernemen, bestaat het voor
nemen, om het gebouw, dat yautyege de
plaatselijke afdeeliug van den JRj. K. YpJisq-
Ja, soo alle wensehen vervuld werden 1"
spotte de koetsier, maar hevig ontsteld deinde
hjj terug voor den dreigenden blik, die bom
uit de oogeu van von Bremon trof.
„Gjj wilt niet?" vroeg von Bremen met
verheffing van stom. »Zser goed 1 graaf Fal-
lersleben zal hedenavond nog uwe arrestatie
bewerken. Gjj kant gaanwanneer gij jy de
gevangenis over do zaak nadenkt, vergèet dan
niet, dat gq uw ongeluk afleen aan zeiven
to wjjten hebt. Gjj hadt het beter kunnen
hebben; maar'die naar geen raad wil luiste
ren, moet de gevolgen daarvan zelf ondervinden
Schmalfuss bleef weifelend aan de deur
staan de ernstige bedreiging had hem beangst
gemaakt, en zjjn kwaad irewoieq yeritóïoéfdo
hom niet, er Hchtvftai-cffg tivSf Ijpentqstappen.
«En waa?qoi1' wUt gjj het weten?'1 vroeg hjj.
Jlk heb 'li reeds gezegd, dat ik u in dat
opzicht geon uitsluitsel zal geven."
„Gjj voert tegen Born iets in hot schild, en
wanneer hjj verneemt dat ik
»Hij zal niet vernemen, dat gjj hem ver
raden hebt."
„ija, dat zegt gjj nu l'\
„Ik beloof het u i".
.öp uw éerewoörd
„Bjjaldion gjj het verlangt, ja, maar Ik be
houd mjj voor, van uwe modédeelingen naar
worden gesticht, te doen bevatteneen
Tehuis voor militairen, een vergaderlokaal
voor de leden, een concertzaal, lees- en
kleedkamer, een kegelbaan en eene woning
voor den conciërge.
De walvisch te Callantsoog.
Het heden verschenen tijdschrift Mede
deeling over Visscherjj", uitgave C. de
Boer Jr., bevat het volgende over de
op het strand te Callantsoog gevonden
walvisch
Op 5 October jl, strandde bjj kilometer-
paal 12, twintig minuten gaans ten Noor
den van het dorp Callantsoog, een walvisch.
Het bleek bjj onderzoek geen echte wal
visch, maar een z.g. vinvisoh te zijn, ken
baar aan het voorkomen van een rugvin
netje een soort vetvin op de achterhelft
van den rug en aan de eigenaardige, over
langs en aan elkander evenwgdig loopende
groeven of plooien aan den onderkant van
den kop en aan de voorste helft van het
buikoppervlak. De soort, waartoe deze
vinvisch behoort, wordt door de dierkun
digen Balaenoptera musculus L-, genaamd
het is niet de allergrootste der walvisschen
maar dat ook zjj een behoorlijke lengte
bereikt, daarvan is het nu gestrande voor
werp het bewjjs. Dit dier heeft n.1. eene
lengte van 22 a 23 Meter.
Dank zjj de goede zorgen van het Ge
nootschap >Natura Artis Magistra" zal het
geraamte van dit dier gepraepareerd en
dus voor later onderzoek bewaard bljjven.
Volgens verschillende auteurs zjjn voor
vroegere eeuwen vier, voor deze eeuw
een tiental gevallen bekend van het
stranden van eenen zoo grooten vinvisch
op onze kust. ik vestig hier de aandacht
op een weinig bekend geval, dat in de 17de
eeuw plaats vond en in de Kroniek van
Medemblik x) vermeld staat. Ook toen was
Callantsoog de plaats en de datum dezelfde
als in 1895.
5 October mag voor de vjnviaschen, die
nit den noprdeljjfcen Atlantisqhen Oceaan
de Noordzee hjnnendwalen, een bjj uit
nemendheid noodlottige datum genoemd
worden
Op 5 October 1682 strandde een dezer
zoogdieren in de Bruintjes Kreek bjj St.
Philipaland te St. Annaland in deZeeuw-
aohe Stroomen.
Op 5 October 1895 treft men et een
bjj CaHantsoog aan.
Het derde geval wordt aldus beschreven
1631. Den Oetober is alhier op 't
strant van Callantsooge een walvisch ge-
strant en aangespoelt (die Mecrocephale
genaamt wierde) omtrent het buizegat,
hjj was lang 68 voeten, hjj spoog veql
vet op strant. Die hem kogte wiste de
hersenen daar ujt te hajen, die al te malen
als Honingraden aan malkander lagen, die
bjj rafjneerde met een lage van kalk ge
maakt, en doe hadde hjj de schoonste
Sperma Oeti, die men in de apotheek kon
vinden, en kreeg daar zeer veel geit van
Evenals thans met den walvisch van 1895
het geval geweest is. schjjnt dus ook die
van 1631 van de eene hand in de andere
te zgn overgegaan. De lieden te Callants
oog, die met den Directeur van het Qq-
nootBchap »Natura Artis Magistra," eene
verbintenis aangingen vooy j\et ruw skelet-
teeren van den viny\sch en voor het af
staan van Bet geraamte, moesten eerst,
naar zjj injj mededeelden, voor het ge
strande dier aan den Burgemeester een
bedrag van f 5 voldoen. Bljjkbaar had
deze dus het dier het eerst gevoydw en
stond hjj zjjne rechten o^.dit eigenaardige
wild (een „req nulljqa" ponder twyfel)
yoor e?n werkqljjk billjjk bedrag aan an-
dyw af-
1) CLronyk rnn dc Stad Medemblik ven Dirk Barger
Tan Schoorel, te Hoorn bij Jan Dnjj», 17R7.
verkiezing gébruik te maken.'
„Wilr gjj mevrouw Blote zelf huwen vroeg
de koetsier, wien plotseling een licht scheen
op te gaan.
Von Bremen kon een glimlach niet weer?
houden, ondanks zjjn ernstige, opgewonden
stemming. 'u'
•Neen, daaraan hej» ik pqg njqt gedaqht,''
antwoordde hjj.
ifttaar "gjj zqlt hot haar mededeelen, en
dan ,M
„Ik geloof niet, dat ik dat doen zal," viel
von Bremen hem ongeduldig in de rede »en
wanneer ik het deed, dan zou u dit in het
minst niet deren want uw naam wordt in geen
geval genoemd."
«Maar ik krjjg de bolrq!üqi|& niet.",
„Zoek dan eeq «octeré,
(/Het kqh lang dufeh, voordat ik geslaagd
ben,"
«Goed; tot zoolang ondersteun ik nmeer
kunt gjj waarljjk niet verlangen."
Schmalfuss Btond in gedachten ye^4j«ptkhot
scheen hem niet woinij moeite te kosten, een
bealuit te oe^. W
•Gji beloo(l mij, ciqs op uw woord van eer,
mjj niet te vorrqden en mjj zoolang teonder-
sfeqnen, tot dat ik eene goede botrekking heb
vroeg hjj na eeno pauze, als mot oen verlicht
gemoed.
•Ik heb mjjn woord daarop gegeven."
•Hm! 't is immers mogeljjk, dat qog,andere
lieden in deze stad wonqc, <ije Ijbrn 'gekend
hebben, toen hjj nog Ijamérdienaar was."
Q,?er het gelaat van von Bremen gleed
j vluchtig een zegevierende glimlach.
•Kamerdienaar I" herbaalde hjj. „Zooiets
had ik mjj wel voorgesteld; maar het viel te
mouiljjk, zekerheid daaromtrent te erlangen.
In vroegere jaren was hjj waarschynljjk uw
kameraad?"
Een dertiental bladzjjden der 4de afleve
ring jaargang 1895—1896 van het
«Marineblad" zjjn gewjjd aan hot bezoek van
Hr. Ms. oorlogsvaartuigen BAtjeh" en „Alk
maar" aan de haven van Kiel, enz. ter ge
legenheid van de feesteljjke opening van het
Noord-Oostzeekanaal, sedert Keizer-Wilhelm
kanaal gedoopt. De »Atjeh" verliet, tot het on
dernomen van dezen tocht, onze haven den 9
Juni, en op den 14 Juni daaraanvolgende ver
trok de „Alkmaar" daartoe van Hellevoetsluis.
't Verhaal van dezen tocht en van de door
de vertegenwoordigers van odao Zeemacht bjj-
gewoondo feosteljjkhoden is indertjjd door ons
in hoofdzaak medogodoeld. We kunnen ons
daarom verschoond houden van bet geven van
oen overzicht van de levendige beaohrjjving,
die van een en ander in het bewuste artikel
in genoemd tjjdschriit is opgenomen, ofschoon
wjj de lectuur er van ten zeerste aanbevelen.
We moeten ons omtrent dit artikel bepalen
bjj de mededeeling van het slot or van, aldus
luideade
ij al de vermelde feeateljjkheden zjjn de
onderofficieren en minderen niet vergeten.
Eerstgenoemden werd door hunne Duitsche
collega's een bieravond te Friedrichaort aange
boden, waar tevens gedanst word; eon hon
derdtal minderen ontviogon eene uitnoodiging
tot het bjj wonen eener voorstelling (café-chun-
tant) te Kiel, waar hun bons voor brood, bier
en sigaren werden gegeven.
Voqr het bezoeken van vreemde oorlogs
schepen was weinig gelegenheid. De officieren
bezochten, behalve eenige Dnitscho schepen,
een Amerikaansch en een Eagelsch oorlogs
vaartuig. De indrukken omtrent govechtswaarde,
enz. mogen zeer verschillend zjjn, algemeen
was men van oordeel, dat de scheepsbouw
kundigen hunne bwoeiiogen óók tot comfort
en bewoonbaarheid uitstrekken."
Sprokkelingen op het Marine-gebied.
In eene beschrjjving van de in don afge-
loopen zomer gehouden feesten, ter gelegen
heid van de opening van bet Noord-Oostzee
kanaal, wordt door don verslaggever aan boord
van Hr. Ms, «Atjeh" 0. a. de volgende op
merking gemaakt
«Met een heerljjk vooruitzicht van zooveel
sobqona en machtige op hot Marine-gebied te
sullen zien, gevoelde men toch iets wat Daar
bitteren bjjsmaak geleekhoe zou de indrnk
zjjn van het oude fregat te midden van de
andere schepen? Het deed denken aan een
bal, waar yelo vriendinnen te zamen zjjn,
oudere en jongere, maar waarop de „Atjeh"
niet als oud geworden, maar nooit jong gowocst
zjjadq dame zou versehynen. Ook als zjj zich
yergekek met hare zusters, die toch ook in
1876 geboren waren, wat was zjj dan reeds
vervallenja, als mon haar ia de keuken bjj
het prozaïsche werk zag bezuiden de Kaap
de Goede Hoop dan kwamen haar goede
eigenschappen wel uit, dooh hier, te midden
van jeugd en frisohheid, was ay niet op hare
plaat». Toch had zjj zich met de beste kleederen
getooid, en waarljjk Hr. Ma. „Atjeh" zag er
uit als om door een ringetje te h&leo, en kon
overtuigd zjjn, dat zjj, het fort aan den ingang
der baai passeerende, desselis bewoners was
het dan geen indruk van Hollands macht,
toch van Hollandache netheid kon geven."
De peroentsgewjjze verhouding tuaaohen zee
officieren en officieren-machinist bjj verschil
lende mogendheden vinden wo volgendorwjjze
in Frankrjjk 18.82% Engeland 48.60, Turkjje
83.25, Spanje 9.29* Rusland 32.87, Italië 27.70,
Noord-Amerika 24.47, Duitschland 11.73,
Griekonlosd 9.43 en Nederland 4.80%. Deze
verhouding ia voor Nederland zeer treurig. De
pogingen, door do opvolgende minister» van
Marine aangewend, om verbetering aan te
breDgen, en de sympathie, welke deze bjj de
Wetgevende Macht ondervinden, doen echter
verwachten, dat c<yue belangrjjke uitbreiding
niet zal uitbljjven,
In het Dagblad „De Telegraaf' troffen we
Onlangs de volgende, zoor waardeerende op
merkingen aan over do vnurstokers bjj onze
Zoomaoht„De vuurstokers hebben een alles
behalve benijdenswaardig leven, Wèl is hun
loon hooger dan dat van de matrozen, maar
dat verdienen zjj dubbel en dwars. Zjj hebben
immers meer ptqnjp noodig, en daarenboven
wordt vsa hun liohaam veel meer geöischt.
M»»* werkeljjk tot treqrigo uitkomsten
•Ja, wjj dienden bjj een SilcziBQh^u g^Ha^.''',
•En waarom verliet bjj djen dienst l Werd
hjj om de eene o( andere qpr^aak ontslagen
«Hjj vyas op goeden, morgen spoorloos
verdwfenen," antwoordde Schmalfuss spottend.
•Misschien qm bjjsondere reden, niet waar
tNu ÏS, hjj nam een paar goudstukken van
do speeltafel medemaar de graaf wilde hem
niet vorvolgon."
Von Bremen ging langzaam heen en weder
hjj had meer vernomen dan hjj verwachtte.
„En waarheen vertrok b.Ü O** Silezië V'
vroeg hjj.
„Daar U niets van zeggenik had
imm sedert uit het oog verloren en hoorde
niets meer van hem, tot hjj mjj plotseling hier
weder ontmoette."
„En heeft hji U ook niets ye^e^ondo zjjn
verleden madogedeeld
„Geen letjqrhjj aal er dan ook niet op
kunnqq bqgen. Öaarbjj schoen hjj in mjj geen
by ponder vertrouwen te Btellen ik wist bui
tendien reeds meer dan hem aangenaam kon
zjjn,"
Sprak hjj niet vau een zekeren baron voq
Felsen
„Neen, ik hoor dezen n&aoq jhjtna voer de
eerste maal."
En opdai; M hpm niet zoudt verraden,
gaf hij; V nieuwe pak en
•Ka hjj wil mjj ook de betrokbiog bjj me
vrouw Blote verschaffoo," zeide Schmalfnss.
Ik hoop, dat gjj hem dit niet zult beletten
wanneer de rjjke dame hem huwen wil, dpa
is het haar zaak vooraf inlichtingen omtrent
hem in te winnenindien mpn haar wilde
waarschuwen, zqu men niet. eens dank van
haar ontvangen. Ep hqyft bjj de zakken vol
gold, dan fcp^emt het immers niemand belang
in, wat de rjjke heer vroeger geweest is."
Von Bramen knikte werktoigeljjkhet was
geraken, wanneer men den leeftjjd wilde na
gaan van die mensolicn, welke hun pensioen
61 aan dek of in do machinekamer verdiend
hebben. Een ieder zal wel kunnen nagaan,
dat het leven in het benedenschip in «nikheeta
kolenrnimen en machinekamers, waarasch-es
kolenstof, olie- en votwalmen ingeademd wor
den, nimmer kan leiden tot het boraiken van
een «enigszins hoogen leeftjjd."
De schrijver van het bovenstaande wil aaa
de bekwaamste stokers de gouden streep ga-
geven hebben, oven zoo goed als aan dea
torpedist en anderen. Hjj wjjst er op,datvaa
den vnurstoker der late klasse niets minder
gevorderd wordt, dan dat hjj is: bekwaam
stoker, zuinig olieman, bedreven in hot smeden,
bankwerken, draaien, ketelmaker of iets der
gelijks, terwyl hjj bovendien in staat most
zjjn, bjj ontstentenis den machinist van de wacht
te knnnen vervangen.
Sprekende over de nieuwaangobouwde krui
sers, zegt de „Militaire Spectator" o.a.Dei»
kruisers sullen 20 m jjl loopen, zooveel als oen
torpedoboot dus. 'tla zoo kwaad niet, dat er
zooveel hoofdofficieren den zeedienst verlaten
daarvoor komt er een jonger korps dat, door
vroegere commandanten als anderzins,) lang
zamerhand aan die vaart gewend ia.Niet
tegenstaande den meerderen voortgang in den
aanbouw, zal de vjjaud wat geduld met ons
moeten hebben, vooral nu de schepen type A
voor Nederland bestemd zjjn." De schrijver
behandelt verder de beraadslagingen over
Marine in do beide Kamers en hoopt, dat de
minister moge slagen met een vast plan van
organisatie. De toestanden in Oost-Azii
worden steeds ernstiger, zegt de schryver. Al
mogen de meeste sprekers in de Tweede Kamer
vorkondigen: »geen wolkje aan den politieken
horizonhet zal den tjjd der schepen wel
uithouden! de gebeurtenissen der laatste
jaren wjjze op andoro dingen. Wat onmogeljjk
geacht werd zijn feiten geworden. Moge men
nn eerst weten, wat men in Indië verdedigoa
wil, om daarna het defensie-stelsel op te
bouwen
„De prjjs van oorlogsschepen" is de titel
eener lozing, voor eenige maanden door prof.
Elgar, gewezen directeur van Hr. Britsche
Majeateits Dookyards, te Parjjs gehouden. De
slotsom, waartoe prof. E. komt, is in 'tkoit
deze, dat, nh de hervormingen, wolko inrich
ting en beheer der Rjjkswerf in Engeland ia
de laatste jaren hebben ondergaan, de prjjs
der oorlogsschepen, aldaar gebonwd, de ver-
gelyking met dien dor op particulieren werve»
gebouwde gerust kan doorstaan. Torwjjl nL
bljjkens zjjne onderzoekingen in do laatste acht
jaren voor de kleine charters van schepen, da
in oontraot gebouwde in doorslag iets goedkooper
waren, kostten de op do Rjjkswerven gebouwde
schepen van de groot ere charter» merkbaarminder
dan de door particulieren gebouwde schepen
van gelyk type. Prof. E. is, op grond van de
verkregen uitkomsten, van meening, dat de
Rjjkswerven op den duur in staat rellen zjjn,
om eerste klasse slagschepen 10 pCt. en groots
beschermde kruisers van 5 tot misschien 10 pCt.
goedkooper to maken dan de particuliere
werven, en kleine kruisers en kanon neer booten
tot denzelfden prjjs. Al is deze opmerking na
ook wel niet direct van toepassing voor Nederland
't bljjkt toch in ieder geval, dat op Rjjkswerven
niet per se duurder behoeft te worden gebonwd
dan op die van particulieren (in hctzolfdo land).
Een werk gegund aan den hoogste*
inschrjjver.
Maandag had een niet alledaagsch geval
plaats bjj de aanbesteding van een wyk to
Nieuweschoot.
Een twaalftal aannemers, allen begeerig
het werk te mogen uitvoeren, zonden in
schreven. De heer G. A. Korf te Heeren*
veen, die het werk uitbesteedde, deelde mede,
dat hjj zelf ook zou inschrjjven en dat
aan hem het werk zon worden gegund,
die het dichtst bjj zjjne raming was. Deze
maatregel werd door hem genomen, omdat
hjj vreesde dat het werk te goedkoop zou
worden en dientengevolge de arbeider geen
goede daghnur zouden kunnen verdienen.
Bg de opening van de briefjes bleek het,
dat de heer Korf zelf de hoogste inscbrjj-
ver waa, zoodat de aannemer, die nahem
aan geen twjjfol onderhevig, dat do koetsier
meor wl«t, dan hjj had meegedeeld, en aan
den raad van dien man had hjj behoefte.
„Het is goed," zeide hjj amjjn belofte hond
ikverraadt gy n zeiven niet, dan moogt gjj
^rust syn. Aangenamer ware hot mjj zeker,
ndien gjj mj^ nauwkeuriger koudot inlichten
betreffende. 4e latere lotgevallen van dien taan
maV A vrees dat gjj'daartoe niet hjj machte
zoU »jjn, zonder argwaan op te wekkon, en
dit wensch ik niet. Gjj kun! gaan wanneer
ik u nogmaals noodig bob* laat ik u roepen."
„En kan ik n« met zekerheid er op staat
maken, graaf Fallersleben mjj in geen
enkel opaicht zal dwarsboomen Y'
^Dat kunt gjj,"
Schmalfuss vorwyderdo zichmjjnhoer von
Bremen hervatte zjjne wandeling.
Zou hjj aan Ida mededeelen hetgeen hjj
thans vernomen had? Deae vraag hield zjjn
geest geruimen tjjd onledig; het kostte hem
mooite in dit opaioht een besluit to nemen.
Van belang was het, zoowel voor haar als
voor vador, te vernomen, dat oen ge
wezen, wegens diefstal gevluchte kamerdienaar
de intiemste vriend van den baron was.
Maar kon de baron daartegenover niet be-
woron, dat hem het verleden van dien vriend
onbekend was?"
En wanneer de baron ook dien brief onder
schepte, was hjj dan niet gewaarschuwd bleef
hem dan niet tjjd genoeg om maatregelen te
nemen, ten einde alle aankkehtem het hoofd
te kunnen bieden?
Na lang gepeins besloot hjj, over de mede-
doelingen van den koetsier het zwjjgen te be
waren en eerst dan er op terug te komen,
wanneer hjj er gebruik van gemaakt en zjjn
doel bereikt had.
Hjj nam plaata en eindigde den briefdaar
na verliet hjj het huis, om hom zelf op bet
postkantoor te brengen en zich t
van tor hand te laten stellen.
Mijnen en tegenmjjnen.
In zulke vreeseljjke opgewondenheid had
Bella haar moeder nooit, zelfs niet te Luzera
bjj de ontdekking van don diefstal, gezien als
op dozen morgen.
En wat was do oorzaak van deze gemoeds
stemming Een brief, dien mevrouw Biöte kort
te voren ontvangen en golozen had.
Te vorgeefs trachtte het meisje den Inhoud
van don brief uit te vorsohendo ma
antwoordde niet eens de tot haar
vragen, maar schreef een brief aan von I
en beval oen bediende, dezen overwjjld aan sjjn
adres te bezorgen.
Eon half uur later verscheen do huisvriend
in eigen persoon, en Bella moost op een wenk
harer moeder de kamer verlaten.
„De dief van het juweelkistje is ia de na-
bjjheid," zeido mevrouw Blöto mot koortsig*
gejaagdheid, toen de deur zich achter het
meisje gesloten had«ik heb bewjjzen ont
vangen, die eiken twjjfel wegnemen."
Born bleef kalmop hem scheen deao mode-
dooling geen diepen indruk te maken; hjj
vljjde zioh op een stoel neder en vestigde d»a
blik vol verwachting op het bleeko gelaat dar
sohoone vrouw.
«En waarin bestaan dio bewjjzen?" vroeg
hjj op konden toon.
«Lees deze rogelsik ontving ze een ov
geloden."
(Wordt
