't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL
De Zeeslag bij Kamperam
Het Geheim van Segefeld.
I
tio 2574
Zaterdag 16 October 1897.
25*te Jaargang.
Bureau: Zuidstraat,
ïolefoonn". 32.
BureauSpcoritraat.
Telefoen». 81.
AHormemerit
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met ZondagsbL 80 Ct-
id. franco per poet 75 idem f 1.121/».
id. voor bet Bnitenland f 1.25, idem f2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- £N VRIJDAGMIDDAG.
Uitgeven: BXBXHOÏÏT ft Co., te Helder.
Baraaux SPOORSTRAAT on ZI'IPBTBAAT,
Adlvertontl en
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groo?e letter» worden naar plaatsruimte borekend
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VKIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de BureanT bezorgd zijn.
KALENDER DER WEEK.
OCTOBER, (W'jDmaand, 31 dagen).
Opkomst der Zon 6 u. 31 m.
Onderg. 4 u. 59 m.
Zondag 17
Maandag 18 Isr. Loofhu!teDfeest.-L. Kwart.
Dinsdag 19 Ier. Vrengdedag dor wet.
Woensdag 20
Donderdag 21
Vrijdag 22
Zaterdag 23
11 Octobar 1797.
ii
In September 1797 lag de Bitaafache vloot
ter reedo van Texel zoo good als gereed om
nit te zeilen, met het doel, om dn eer vaD
'b Lands vlag, die op de kaat van Zuid-Afrika
vóór eenigen tijd zeer veel had geleden, te
horstellen. De omstandigheden waren echter
onganBtig. Er werden belangrijke gebreken
ontdekt aan éóa van de zwaarste schepen der
vloot, de »Stateo6eneraal" genaamd, gebreken
van dien aard, dat dit schip in dien toestand
onmogelijk kon uitloopen, waardoor de vloot
aanmerkelijk verzwakt word. Voortdarende
tegenwind belette bovendien het uitzeilen.
Toen de wind naar het O. N. O. liep, raad
pleegde de vice-admiraal de Winter, die het
bevel over 's Laods vloot voerde, zijne officieren,
of het raadzaam was onder do tegenwoordige
omstandigheden zee te kiezen. Eenstemmig
werd daarop ontkennend geantwoord. Op dit
besluit hadden invloed de verzekering door
praairapporten, die door ordinaire kruisers werd
bevestigd, dat de Brilsche vloot talrijker en
sterker dan de onze was. Aan het Comité
van Marine ea aan de Commissie totdeBui-
lenlandache Zaken werd van 't genomen bealoit
kennis gegeven en voorloopig bleef de Bataaf-
sche vloot ter reede ten anker. Op het onver
wachtst ontving de vice-admiraal op den 5
October door een renbode nit 'sGravenhage
de uitdrukkelijke lastgeving van 't Comité van
Marine, om met den eersten goeden wind, die
nh de ontvangst dezes brief» waaien zoude,
met 's Lands vloot zee te kiezen, zonder zich
door enkele praairapporten of andere dergelijke
orzekere berichten van eene vijandelijke over
macht daarvau te laten woerhonden. Aan den
bevelhebber van de «Stat en-Generaal" moest
last worden gegeven, om terstond aa het her
stel van dien bodem zich bij de vloot te voegen,
terwijl verzekerd werd, dat aan de beide oor
logsvaartuigen, die in het Haringvliet lagen,
de laBt was verstrekt, om te trachten, zich
met de van de Texelscho roede uitzeilende
vloot te vereenigen. Bij bet ontvangen van
zulk een stellig bevel, ua meermalen het on
raadzame van het nitloopon der vloot en zijn
bealoit om niet to zeilen medegedeeld te
hebben, schoot er voor de Winter niet anders
evvr dan daaraan te voldoen, wilde hij het
wantronweD, dut reeds omtrent zyn kunde en
ijver gerezen was, niet versterken, en zelfs
zijn moed niet in verdenking brengen. Zoo
lang de beslissing over het hl of niet zee kiezen
aan zijn oordeel en zyn soldaat- en zeeman
schap was overgelaten, had hij, hoewel znlks
deor de Commissie tot de Buitenlandsche Zaken
afgekeurd werd, de groots verantwoordelijkheid,
om oenen overmachtigen vijand te gaan be
vechten, niet op zich willen laden, dewijl hij
de omstandigheden daartoe ongunstig achtte,
en hjj 's Luids vlag en zeemacht zonder nood
zaak niet aan schande en eene nederlaag
wilde blootstellen. Doch nn by het stellige
bevel had bekomsn om nit te zeilen, aarzelde
hij geeu oogenblik, en liet hij daar de wind
vrij gnnBt>g WM> dadelijk van het Admiraal
schip «do Vrijheid" het sein doen, het dage-
iijksch anker te lichten en zich gereed te
maken, om met het ochtendtjj van don vol
genden dag onder zeil te gaan. Doch de wind
liep dien dag te Zuidelijk, om zee te kannen
kiezen, waarom de schepen voor ééa anker
bleven liggen, in de hoop, dat do gelegenheid
den volgenden dag gunstiger zou worden,
terwijl men er iu slaagde, de «SUten-Goue-
raai" in zooverre in gereedheid te brengen,
dat deze bodem met de vloot kon uitloopen.
Inmiddels doelde de vioe-admiraal aan 't Comité
van Marine mede, dat h\j het bevel tot uit
zeilen ontvangen had en dat hij daar aan, zoo de
gelegenheid maar eenigszins gumtig was, ge-
govolg zou geveo. Hjj drukte bij dit bericht,
'twelk hy per renbode naar den Haag ver
zond, zijne bevreemding nit, dat het bevel tot
uitzeilen ook niet door de Commissie tot de
Baitenlandsche Zaken gegeven was, een Col
lege, waaraan by ook rechtstreek sche verant
woording schuldig was. Hy beval eindelijk
beide Collegiëi aan, 't bedoelde bevel, dat hem
lichtvaardig toescheen, in nadore overweging
te nemen, en hem eon nader besluit, zoo mo
gelijk vóór het vertrek der vloot, te doen toe
komen. Of de vlootvoogd 't gevraagde antwoord
nog vóór het vertrek der vloot ontvangen heeft
is niet waarschijnlijk, doch dat antwoord be
vestigde het vroeger gegeven bevel, en hield
tevens in, dat de vice-admiraal zich niet moest
laten terughouden door enkele praairapporten
of andere dergelijke berichteD. Da Commissie
tot do Buitenlandsche Zaken verzekerde, dat
het gezonden bevel was vastgesteld na vooraf
gaand overleg met haar, en dat do C 'remissie
derhalve hem, vioe-admiraal, op zjjne verant
woordelijkheid aanbeval, zich daarnaar nauw
keurig te regelen. Uit een ea ander blijkt,
dat beide Collegiëo, die te zaaien met het op
perbestuur vaa het Zeewezen bekleed waren,
tot het meest stellige besluit waren gekomen,
dat 's Lands vloot zee kiezen en den vijand
slag leveren moest. De Winter zon das, al
had hij het nader bevel afgewach', ofschoon
tegen zyn overtniging, zich genoodzaakt gezien
hebben, uit te loopen, wilde hy zich niet bloot
stellen aan die verantwoordelijkheid, waarinèa
hy bedreigd werd. Hij wachtte eohter dit
nader bevel niet af. Ia den morgen van den
7 October was de wind gonstig, om met het
ochtendtij nit te loopen. De ankers werden
dus gelicht, de geheele vloot zeilde van Texel's
rende uit, en al de schepen kwamen omstreeks
10 ore behouden in zee.
Wjj gaven hier, aan de hand van den
schrijver, een eenigszins breedvoerig verhaal
vaa 't geen aan 't uitzeilen der vloot vooraf
ging, en we achtten dit noodig, omdat de jam
merlijke uitslag van bet zeegevecht op den 11
October daardoor verklaard werd en omdat de
houding van den moedigen bevelhebber der
Botanische vloot hem moet vrijwaren voor on
verdiende beschuldiging.
De ruimte, waarover wjj voor dit doel in
dit blad hebben te beschikken, laat niet toe
de bewegingen der vloot buitengaats in bij
zonderheden te schetsen. Genoeg zjj het voor
ons doel, mede te doelen, dat men van orzs
schepen de vjjandeljjke vloot weldra in 't oog
kreeg, en dat de vice-admiraal da noodige be
schikkingen nam en bevelen gaf, in verband
met den te wachten zeeslag. Te 10 uren in
den voormiddag van 11 October werd, toen de
Britscho vloot met volle zeilen vóó- den wind
naderde, het sein gedaan, dat de vloot zich
zou scharen iu linie van bataille, waarbij
in drie eskaders, de roode, witte en blauwe
vlag, was verdeeld. De beide vloten, die tegen
den middag gereed waren den strjjd aan fe
vangen, bestonden nit een gelyk getal linie
schepen, nl. zestien. In lregatten was do B -
taafsche vloot eenigszins storker. De kleinere
vaartuigen evenaarden elkander nagenoeg. De
Britsche vloot nochtans overtrof, naar de een
stemmige getuigenis van hunne en onze be
richten, de Bataafscho in sterkte en de Britsohe
linieschepen, waarop het, by de toen gebrui
kelijke wjjze van strijden, vooral aankwam,
gingon de Bataafsche in grootte, ia getal en
kaliber *an geschut en in manschappen te
boven. De Britsche linieschepen waren beter
bemand dan de B«taafsche. De laatste voerden
niet meer dan 450 tot 650. die van den vjjand
490 tot 590 man. Het geheele getal der man
schappen op de Britsche linieschepen bedroeg
8821 maa, dat op de Bataafsche slechts 7175
zeelieden, zoodat de eerste 1646 manschappen
meer telde dan de laatste. Deze numerieke
meerderheid was reeds vry aanzienlyk, en
moest, do kunde en geoefendheid gelyk staande,
den B.-ittea in het uitvoeren der manoeuvres
en in het bedienen van het geachnt reeds eon
aanmerkelijk voordeel op do Bataven geven.
Maar de Britsche vloot was bovendien samen
gesteld uit geoefende zeelieden, uit kapiteins
en verdere oifieieren, die jarenlang ter zeo
gevaren en meermalen gevechten bijgewoond
hadden, en die door hun langdurig verblyf in
de Noordzee met de gebreken en goede eigen
schappen hunner mede-officieren en hunner
schepen ea die hunner krijgsmakkers bekend
waren, terwijl aan hot hoofd dier vloot sich
bevond een dor ervarenste opperbevelhebbers,
welke Groot-Brittannië in dit tijdperk bezat,
die het volle vertrouwen zijner onderboorigen
genoot, en hot wederkeorig in hen stelde.
Het meerendoel der Ba taai sche zee) iaden daar
entegen had nooit de zee 1 bevaren, was
dus niet vry van zeeziekte en daarbij onge
oefend. Vele mindere officieren waren nooit
ia 's L inds dienst geweest. De meeste kapi-
teios hadden nooit zware schepen gecomman
deerd, veel minder een zeeslag bijgewoond, on
waren onbekend met de hoedanigheden hunner
krijgsmakkers en de eigonschappen hunner
bodems. De opperbevelhebber eindelijk, zonder
ooit zelfs het bevel over een schip van oorlog
gehad te hebben, voerde voor het eerst het
commando over een vloot, die pas de zee
havens had verlaten, die hij slechts weinig
manoeuvres had kunnen laten doen, en dus
goone zoodanige blyken had kunnen geven
van ayne kunde en ervaring, om vertrouwen
aan de onder hem gestelde officieren en tee
lteden in te boezemen. Wat w»s ander» onder
znlke omstandigheden te duohten, dan dat de
Bataven, hoe dapper zjj zich ook mochten ge
dragen in den ophanden zjjnden stryd zonden
te kort schieten Do uitkomst bevestigde dit
helaasmaar Al te zeer.
Met gunstieen wind en volle zeilen kwam
de vloot der Britten op de Bataafscho scheeps
macht af. Nadat zeil verminderd was, deed de
Britsche Admiraal de stoute manoeuvre van
bet doorbreken der linie. Hy gaf bevel den
vyand vervolgens te ly waart aan te tasten en
om den tegenstander zoo naby mogelijk aan
te vallen. Nu was het beBÜBsend oogenblik
daar. O ider de minder gunstigo omstandig
heden, waarin de Bataafsche vloot verkeerde,
kon zy den hevigen schok niet doorstaan. Het
doorbreken der linie kon zy niet beletten, ea
de onaangetaste schepen doden niets of kon
den niota doea tot herstel der verbroken orde
Het is ons niet mogelyk het geheele verloop
van desen voor ons zeer ongunatigen zeeitryd
te schetsen. Da byzondorheden van zulk een
zeegevecht zjjo bovendien voor ingewydon van
het grootste belang. Wel werd den Britten
door de dappere, onversaagde manschap der
Bataafsche vloot een niet od belangrijk verlies
toegebracht, doch de stryd eindigde met een
volkomon nederlaag. Ten b'ijke echter van
den heldenmoed, door de bemanning der Ba
taafsche vloot betoond, kan dionen, dat bet
Admiraalschip in den feilen strjjd de masleo
verloren bad en zoo letterlijk tot een wrak
was geschoten. Dit schip, geheel door vijanden
omringd, viel lea laatste iu handen der Britten
en de Vice-Admiraal de Winter werd door oen
Engelsch officier, in naam van den opperbe
vel nebber, gevangen genomen on naar het
Admiraalschip overgebracht. Treffend was het
afscheid van den Vice-Admiraal en de zynen,
maar waardig de bending, daarbij door hem
aangenomen, en hoogst vereereed de wyz-,
waarop hy op het vjjaodeljjk Admiraalschip
en door den Britschen opperbevelhebber ont
vangen werd. De geheele eqaipsge stond, by
zyn aan boord komen, met ongedekten hoofde,
hom alzoo io diepe stilte een welverdiende
holde toebrengende, en Duncan, de heldhaftig
heid van de Winter niet minder op prjjs stel
lende, trad hem tegemoet, drnkte hem, toen
deze kalm en met edele fierheid hem zyn xyd-
geweer aanbood, in geestdrift de hand, on
voegde er deze woorden bjj«Sir! vergun mjj
ow zwaard terug te geven, hotwelk ik n ver
zoek te ontvangen als een bewijs van den
eerbied, dien ik toedraag aan een dapperen
en hooggeachten tegenstander", een onder
scheiding, die ook aan andere Bataafsche be
velhebbers op dezen dag te beurt viel, en die
tot lof strekte, zoowol voor de overwinnaars
als voor de overwonnenen.
Uit het Buitenland.
By voortduring vindt het nienwopgetreden
ministerie in Griekenland sympathie, zoowel
by de bevolking als by de volksvertegenwoor
diging. Vooral h«*t optreden van twee dor be
windslieden Smolenski, die zich in den
oorlog een zeer goeden naam heeft verworvon,
on Streit, een ook in het buitenland ganstig
bokonden financier geeft vertrouwen in het
nieawe bewind, dat zich voor eon zeer zware
taak ziet gesteld. Was de schatkist des lands
maar wat raimnr voorzien, de oplossing der
bestaande moeilijkheden sou gemakkelijk gvao.
Nü moet er geschipperd worden, ten einde
by 't betalen der oorlogsschatting door eene
nieuwe leening, tegelijk ook de onde schuld-
eischers tevreden te stellen. Deze eischen^
en dat is heel natuurlijk I de verzekering,
dat hucno rechten onverkort gehandhaafd
zullen blyven. Intusschen wacht reen te Athene
op don giinstigen afloop der onderhandelingen
over de definitieve vredesvoorwaarden, die nn
te Koostaniinopel gevoerd worden, en waar
heen zich twee der Grieksche staatslieden op
reis hebben begeven.
De Spaansche ministers hebben niet ge
aarzeld, om, ondanks de prachtige verzeke
ringen van den opperbevelhebber op Cuba,
dien generaal terugteroepen. Er zal nn voor
de toekomst door de regeering een nieuw
stolsel gevolgd worden. Volgens de rogeerings-
roorstellen zal Spanjo's souvereiniteit op Cuba
gehandhaafd blyven, doch saleenigermate
worden tegemoet gekomen aan do wenscheo
en verlangens van de bevolking dee eilands.
Eenigermate, want het schijnt, dat de
regeering niet wil bewilligen in 't verlangen
naar zelfrogeering door eon afzonderlijk Par
lement. 't Is zeer ernstig de vraag, of de
ontworpen voorstellen de goedkeuring der op
standelingen wegdragen, en dozen de wapens
nederleggen zullen, 't Is te vreezon, dat het
«niet voldaan luide over dit schoono eiland
weerklinken, en dat de poging tot pacificatie
weinig of niets uitwerken zal. Bovendien is
het te voorzien, dat de rogeering der N.
Aiaerikaansche Republiek ia doze weldra een
ernstig woord zal medespreken.
Het nieuwe Spaansche kabinet schijnt een
nieuwen weg te willen opgaan ten opzichte van
de anarchisten. Er zyn eenigen tjjd geleden
vreeseljjke geruchten verspreid, afkomstig van
de naar Engeland gevluchte anarchisten over
de martelingen, die gevangen genomen party-
genonten hadden te doorstaan in de gevangenis
te Montjuich in Spanje. Er ia bekend ge
worden, dat de Koningin-Regentes meedoogen
heeft betoond in 't lot der geteisterde gevan
genen, en dit heeft aanleiding gogeveu, dat
de regeering thana een nauwkeurig onderzoek
naar de martelingen dier menschen beeft doen
instellen. De ambtenaren en beambten, die
sich aan de bedoelde pijnigingen hebben
schuldig gemaakt, zullen gestraft, en de ge
vangenen, indien daartoe reden bestaat, losge
laten worden, 't Bljjkt de Koningin-Regentes
ercat te zyn, om in deze zaak handelend en
ten goede optetreden. Zy hesft een gecstolyke
de opdracht gegeveD, om do weduwen en
kinderen van de in de laatste jaren iu Mont
juich Jter dood gebrachte anarchisten optexoe-
ken, en, ook gelde ijk. te ondersteunen. Op
deze wyze vlecht de Koniogin-Regeatcs zich
een krans, die haar huldigt al» eeu vrouw,
als een Vorstin, die ook weldadig en goed is
voor degenen, die in haar oog verdoolden en
misdadigers zyn.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 15 October 1897.
Door vletterlieden zyn hier lang» de
kunt vele mjjnstutten en 4 dekluiken op-
geviacht, welke reed» lang schenen te
hebben gedreven. Alle» was ongemerkt.
Vroege wiiter?
By de Texelsche kost zyn reeds 5 wilde
zwanen gezien.
De advocaat-generaal by het ge
rechtshof te Amsterdam, mr. A. E. Jolles,
is Woensdag jl. plotseling overleden.
Politietoezicht op de Noordzee
Ten einde de visschers op de Noordzee
in staat te stellen onmiddellyk de oorlogs
schepen waarmede het politietoezicht op
de visschery wordt uitgeoefend, van andere
vaartuigen te onderscheiden, is door den
minister van marine bepaald, dat de Neder-
landsche politiekrnisers voortaan aan den
voortop een wimpel zullen voeren in den
vorm van een gelykbeenigen driehoek;
door de ljjnen die den tophoek met het
midden van de basis, en de middens van
de opstaande zyden van den driehoek ver
eenigen, is het vlak van den wimpel in
vier vakken verdeeld die kruisgewyze blauw
en geel zyn gekleurd.
In September zyn by het koloniaal
werfdepot aangenomen 119 personen, waar
van 84 Nederlanders, terwyl 37 onder
officieren en minderen van de verschillende
korpsen by het leger hier te lande wer
den overgenomen, zoodat de werving 156
man bedroeg, aan wie f 29,070 aan hand
gelden werden oitbetaald.
Een aanvaring.
Maandagmiddag is in het Noordholland-
sche Kanaal tusschen de plaatsjes Aker
sloot en Kogelpolder, ten gevolge van een
plotseling opkomende zware bui, de Diana"
van de firma A. D. Zurmuhlen, op weg
naar Nieawediep, in aanvaring gekomen
met een leege dekschuit, waarop zich twee
mannen bevonden. Een dezer opvarenden,
dis aan het roer stond, sloeg door den
schok overboord. De bemanning der
Diana", welk schip geruimen tjjd ter
plaatse bleef, mocht niet de voldoening
smaken den drenkeliug te redden. Voor
den commissaris van Alkmaar verklaarde
de schippersknecht, dat het ODgelnk geheel
te wyten was aan de snel opgekomen bui,
waardoor de leege dekschuit uit het roer
was geloopen. De schuit, die lek was ge-
stooten, werd naar Akersloot gesleept en
daar op het droge gezet.
By het centraal-magazyn van mili
taire kleeding te Delft zyn eenige onregel
matigheden ontdekt. Een der onderge
schikte beambten moet in den laatsten tyd
hem verstrekte gelden, om leveranciers te
betalen, ten eigen bate hebben aangewend
en bovendien garen, aan het Rjjk behoorende,
eveneens ten eigen bate hebben verkooht.
Een voorloopig onderzoek heeft reeds
een en ander aan het licht gebracht.
Vad.")
By een vechtpartij, die Zaterdagnacht
te Utrecht plaats had en waarby paraplu's
en wandelstokken tot geheel andere doel
einden werden gebruikt dan waartoe zy
eigenljjk zyn bestemd, werd een der vech
tenden met het ondereind van een naald
paraplu in het oog gestoken. De verwonde,
die veel bloed verloor, zakte terstond be
wusteloos ineen en werd door de zorg der
politie per brancard naar het Ziekenhuis
vervoerd. Daar hy Maandagmiddag nog
niet tot bewustzyn was teruggekeerd,
vreect men dat de hersenen zyn geraakt.
Zyn toestand is dan ook geenszins buiten
gevaar.
By een vechtpartij welke Zondagavond
aldaar plaats bad tusschen een paar ver
liefde schippers, werd een der vechtenden
een stak van het linkeroor afgebeten. De
man werd door een politiedokter verbonden.
Maandagavond ongeveer half elf,
kwam te Groningen Willem Waanders, ge-
pension neerd O.-I. militair, 34 jaar ood,
wonende in de Nieawe Kyk in 't jatstraat,
op het politie-bureau mededeelen, dat hy
zynen kameraad, Jan van der Veen, wonen
de in de Oude Kyk in 'tjatstraat, met een
mes een steek in den buik gegeven had.
Onmiddellyk werd een onderzoek ingesteld,
waarby bleek, dat de man de waarheid had
gezegd. Op een zolderkamertje werd Van
der Veen gevonden. De doctoren consta
teerden eene diepe wonde in den onderbuik
en verbonden den verslagene zoo goed
mogelyk, om hem vervolgans per brancard
naur het academisch ziekenhuis te laten
overbrengen. Het is nog niet met zeker
heid te zeggen, wat de oorzaak is geweest
van dezen aanslag. Het staat evenwel vast,
dat v. d. Veen getracht heeft, den steek
af te weren, waarby de pees van zyn
rechterduim doorgesneden werd. Het mes
is in beslag genomen, de dader in arrest
gesteld. De toestand van den verwonde
is zorgwekkend. (»N. G. C.")
Als een zeldzaam staaltje van «kras
heid" kan dienen het feit, dat de 85-jarige
H. van A., te Arkel, iu de vorige week
nog appelen en peren plukte, waarby een
ladder van 30 sporten noodig was. Als
polderbode doet by zyn werk zoo goed,
dat iemand van 25 het hsm niet zou kun
nen verbeteren. Ook leest hg nog zonder
bril.
Voor een standplaats van een stoom-
caroussel op de kermis te Gorinchem, die
half November gehouden wordt, betaalt L.
Vincken f1565.
Men meldt uit Haarlem
Verdacht van kindermoord, is aange
houden en naar het huis van bewaring
gebracht de 19jarige C. W. alhier.
De instructie tegen haar is reeds geopend.
Het ljjkje werd Zaterdag in het Spaarne
gevonden.
Een turf-grsp.
In een kleine nabjj Veendam gelegen
gemeente werd dezer dagen de volgende
ver makel yke grap afgespeeld
Door het bestuur der gemeente was de
tnrfleverantie publiek aanbesteed voor een
bepaalde soui per hectoliter of ton. Toen
de brandstof voor den wal lag, bleek dat
zy niet aan het monster voldeed. De le
verancier werd ontboden, en na een kort
onderhoud was men het in zooverre eens,
dat de turf gelost zou worden tegen ver
minderden prys.
De brandstof werd by 't loesen gemeten
door den veldwachter, die daarvoor was
aangesteld. Nauwelyks echter waren de
turven ter plaatse, of onze veenboer nam
de maat onder den arm en toog ermee
naar het Gemeentehais. Daar gekomen,
verzocht hjj uitbetaling, en wel van het
volle bedrag, waarvoor hy had ingeschre
ven. Ingeval dit geweigerd werd, zon hjj
de maat brengen ter plaatse, waar zjj be
hoorde te zyn.
Wat was het geval De maat, het eigen
dom van de gemeente, was niet voorzien
van het vereischte waarborgmerk, zjj was
niet gejjkt. Tableau 1 Zjj werd dadeljjk naar
het jjkkantoor opgezonden. De veenboer
beeft het pleit gewonnen. (»U. D.")
Te Dundee is Maandag, de gedenk
dag van den slag bjj Kamperduin, met bjj-
zonderen luister gevierd. De achterkleinzoon
van admiraal Duncan, die een burger van
Dundee was, de Earl of Camperdown, werd
er gehuldigd en hjj en de provoost hielden
vaderlandslievende toespraken.
Marine en Leger.
Do kupt. C. G. A. Vorwejjde, plaatsoljjk
adjudant te Heldur, zal binnenkort don dienst
met pensioen verlaten.
Met ingang van den 1 November e. k.
wordt voor don ijjd van 3 jaren godeiacheord
by de Hoogere Krijgsschool te 'z-GraveohaRo,
tot het volgen van den cursus voor ulgomoooo
krjjgskundige studiën de late luit. P. T.
Nepveu, van het 4de rog. vest. artillerie.
De kapitein ter zoe K. J. Bal wordt met
den 1 Nov. a.s. geplaatst in de diroctio der
marine te Willemsoord, voor werkzaamheden
ten diensto dor zeemilitie.
De officier van gezondheid der 2de kL A. A.
de Boevé, dienende bjj het hospitaal der marine
te Willemsoord, wordt mot 30 Oct. a.s. op
non-activiteit gesteld.
FEUILLETON.
,J0)
«Ik heb het niet gedaan, do hemel is mjjn
getuige riep Goorge, en zjjn wuorden stier
ven weg onder een vernieuwd rollen van den
donder.
«Ontken tech niet langer, dat uw beklagens
waardig slachtoffer daar ginds in het ljjken-
hois ligt zei von Reutern, zonder op Geor-
ge's nitroep acht te slaan.
*Het ljjk, dat ge my hebt laten zien, is
niet van Gertrade von Kauffelzy leeft
Maar ge vermoordt haar door mjj hier terug
te houden.*
Hjj kon niet meer sprekenals was hjj
door den jnist in hef luchtruim voortschieten-
dea bliksemstraal getroffen, zonk bjj op den
stoel ineen. De vreeseljjke aandoening, het
lange vasti-n en eindeljjk het loegebarste on
weer hadden zyn laatste krachten uitgeput
hjj was in onmacht gevallen.
Toen George Eltester weer fot bowusfzjjo
kwam, lag hjj in eenzame cel, die slechts ver
licht werd deor het scbjjnsol van een gas
vlam, die in de gang braodde en waarvan
het licht in zjjn eng vcrbljjf viel door een
kleine glasruit in de deur.
ACHTSTE HOOFDSTUK.
Mynheer von Reutern woonde niet ver van
het gerechtsgebr nw in een groot wil hoiB,
begroeid met wilde wijngaardranken, en voor
zien van groote vensters on groene zonne
blinden.
I» mjjnheer von Reutern thuis vroeg von
Meloik aan een net gekleed dienstmeisje, dat
hem de deur opende. Het meisje antwoordde
bevestigend en vroeg wien zjj moest aan
dienen.
■Zeg, dat mynheer von Melaik hier is en
afscheid wenscht te nemen ik zal uw moester
niet lang ophouden,* antwoordde Melnik, en
trad in een fraai gemeubileerd vertrek, dat
uitzicht had op den slottuin.
Er bleef hem echter geen tjjd van dat
mooie uitzicht te genieten. Reeds het volgende
oogenblik werd een andere deor geopend en
verscheen von Reatern om zjjn gast wolkom
te heefen en hem naar zyn schrijfvertrek te
geleiden.
Nauwelijks zaten zy daar, of het dienst
meisje verscheen en bracht wjjn en glazen
von Reatern schonk de glazen vol en bood
sigaren aanhjj wilde van geen woigoring
weten.
■Het is de eerste maal, dat ik de eer heb
n in mjjn hnis te ontvangen,* zeido bjj, ,en
wanneer ik de boodschap van het dienstmeisje
goed verstaan heb, dan mag ik niet spoedig
weder op die eer rekenen. Zjj zeide, dat gjj
kwaamt om afscheid te nemen."
„Zoo is het," antwc ordde Melnik met ernstig
gelaat, op een toon, dien bjj voor treurig
wilde laten doorgaan. >Wy gaan naar Han-
nover om een droevigen plicht te vervulleD.
Ge zult wel begrjjpen, dat wjj bier niet langer
bljjven wonen ons verbljjf op de Godeberg
is dit jaar op te schrikkeljjke manier onder
broken."
Het ljjk, dat in bet Kotlermcer was opge-
vic.cht, was aan de familie von Melnik over-
gegeven om begraven te worden het was in
een looden kist gesloten en alreeds op weg
naar Hannover, waar het in het familiegraf
zou worden bjjgeiet. Den volgenden d«g zou
mjjnheor von Melnik met sjja gezin en de
dienstboden eveneens daarheen reizen. Wol
had mevrouw von Melrik den wensch uitge
drukt, dat haar snater in den tuin der vüla
op den Godeberg begraven zon worden, maar
haar echtgenoot bad baar dit plan uit het hoofd
weten te praten. Bjj hem stond het plan reeds
vast, dat hy met zyn gezin daar Dooit sou
terugkeeren integendeel, nu de bezitting aan
Melitta hem alleen toebehoorde, wilde hjj die
zoo spoedig moueljjk verkoopon. Hjj zorgde
echter wel, dat bfj voorloopig ajjn vrouw geen
woord van dit plan zeide, en ook tegeDovor
den rechter zweeg hjj daarover.
Weldra liep het gesprek der heeron weder
over het onderzoek tegen George Eltester.
Mynheer von R.-utera had er geen bezwaar
in gezien, zjjn vriend von Melnik als don
naasten belanghebbende bekend (e maken met
de wonderljjke verbalen van den jongen hout
vester, en deelde ham thans mede, dat de
jonkman aan zjjo verstelael bleef vasthouden.
«Wanneer bet ongelukkige slachtoffer niet
in de ljjkkist lag, zou men bjjna op een
dwaalspoor gebracht worden, door zyn groote
zekerheid en door de overeenstemming tus
schen zjjn woorden en de •erklaringeD van
zjjn moeder. Bjj het verhoor heb ik telkens
moeito gedaan om hun woorden met elkaar
in tegenspraak te brengen, maar dat is me
niet gelukt. Zjj hebben hun rollen goed inge
studeerd.
Eu als se nn toch de waarheid oens zei
den!* riep mjjnheer von Melnik nit. Ver
wonderd keek do rechter hem aan. Melnik
schoof wat nader, legde de hand vertrouwelijk
op Rcnlorn's arm en v> rvolcd«: Waarde heer,
ik wil het u bekennen. Ik ben vandaag by
o gekomen om de zaak mot u te beeprokeo
als met een vriend, aiet als met eoo rechter.'
Gevleid maakte Reutern een beiging. »Als
het toch eene waar waa Als wy op het punt
stonden eon vreemd ljjk in ons familiegraf bjj
fe setten
Hjj wierp zjjn sigaar in het aschbakjs,
sprong op en liep een paar malen in de kamer
heen en weer, en dichter bjj den reohter
tredende, die ook was opgestaan, zeide hjj:
«Als wjj Eltester toch onrecht aandeden I
Ik kan u niet zeggen, hoe die gedadile my
pjjnigt en kwelt!
Dat doet nw hart alle eer aan, mynheer
von Melniksprak de rechter op gerust
stellenden toon «maar allo twjjfel is buiten
gesloten, eu bet ljjk herkend is door do naaste
bloedverwanten en door zoo velen, die de
jonkvrouw gekend hebben. Ieder, die kwam,
heeft htt ljjk kuonen zien."
En hebben allen verklaard, dat het Ger
trade was?' vroeg Melnik met een verlicht
hart, terwyl hjj weer ging zitten en een teog
nit het glas nam.
«Allen, behalve uw keukenmeid, George en
zjjn moeder
Met een heftige boweging schoof Melnik
zjjn glas weg. ,Zjjn moeder ook? Dat wist
ik nietzjj heeft Gertrade zoo goed gekend.'
,Zy is moeder en tracht natuurlijk haar
zoon tot eiken prjjs te redden,» zei de rechter
niet zonder eenig modeljjden. »Dat moet men
in aanmerking nemen, en daarom zal ik wel
zoo wjjs sijn, haar niet onder eede (e laten
getuigen.'
«De algemeene stemming sohynt niet ten
gunste^ van Eltester te zjjn,' merkte Melnik op.
Hjj mag van geluk spreken, dat bjj achter
slot en grendel zit, anders werd hjj door het
volk gedood. Uw beklagenswaardige schoon
zuster was hier algemeen bemind.'
•Dat hoeft zjj verdiend la zei Molnik met
een zacht en hjj wischte steeUgewyze zjjn
oogon af.
Alleen de houtvester Dorn doet moeite om
Eltester te oailaston,* zei Reutern«doch dat
helpt hem niets. Hjj kao toch niet terugnemen,
wat hjj aan dsa i aapt-deur Dietel verteld
heeft, toen hjj nog niet wist wat er aan de
ha ad was.'
Dorn ia een fatsoenlek man," mompelde
Melnik.
Voor mjjn part is bjj ook een goed hout
vester, maar de slimste is hjj niet,* zeide do
rechter eenigszins geringschattend, >ea hjj
schjjnt geheel onder den invloed van de
weduwo Eltester te staan."
Melnik keek een poosje zwjjgend voor sich.
Hebt ge naar Li verpoot getelrgrafeerd
«Daar is geen Gert'ude von Kauffol be
kend er is in alle hotels navraag gedaan.
Met een boot der White-Ster-lyn is sjj ook
niet afgereisd, en dan hebben wjj nog een
negatief bewjjs, dat veel storker is.*
«Wat ia dat?*
Wanoeer alles gebeurd was, sioals Eltester
zegt, wanneer nw beklagenswaardige schoon
zuster dus werkeljjk te Li verpoot op hem go-
wacht had, dan zou zjj toch zeker aan zjjo
moeder getelegrafeerd hebben om te inior-
moeren naar de reden van zjjn wegbljjven."
Dat is waar!* bevestigde Melnik.
«De wedawe Eltester zou mjj het telegram
teker zoo spoedig mogoljjk gebracht hebben
dat zoo het beste bewjjs zjjo voor de onschuld
van haar zoon.*
In haar plaats zou ik me zoo'n bewjjs
verschaffen,* schertste Molnik doch onmid
dellijk voegde hjj er bjj«Zoo is de mensch
zelfs als bet hart bloedt, kan hem nog c«d
schertsend woord over de lippen komen. Ge
loof mjj echter, alle vrooljjkheid is mijn hnÏM
ontweken zelfs mjjo arme kinderen sluipen
met bedroefd gelaat ia huis rond en mjjn
Trottw..T '.k vrocl' het haar dood zal
*ö°- Zy is bjjna niet to herkennen.*
Hjj leunde met het hoofd in de hand en
hield de oogen strak op het tapjjt gevestigd.
«Hielden do zusters veel van elkaar
vroeg Reutern.
«Zooveel, dat de ongelukkige Gertrade zelfs
juloersch op mjj was. Ik geloof, dat ik u dit
reeds gezegd heb, on zjj hield onuitsprekoljjk
veel van mjjn kindoron. Ik wanachte wel,
dat ge vaker onze gast waart geweestalloen
iemand die het met eigen oogen gezien hoeft,
kan beoordeelcn wolk oen harmooischo ver-
houdiog door dien ellondeling verstoord werd.*
«Alles wat go daar zegt, bswjjst de onmo
gelijkheid van een heimeljjke vlucht uwer
schooezoster,* zeide von Reatern. ,Zjj zou
baar zaster niet zooveel angst on verdriet
hebben aangedaan.*
•Neen, neen, dat zon gjj nooit gedaan heb
ben I Wanneer zjj zich had laten bepraten
om dat te doen, dan zou zjj er nu roods be
rouw over gehad hebbon. Wjj zoudon een
brief of een telegram van baar ontvangen
hebben, of sjj was zelf hier.*
Daar beantwoordt ge nu alle vragen, die
ge io nw groote nauwgezetheid daar even
aan ozelven hebt gesteld.*
■Dat is niet nlleen nauwgezetheid do dren
keling klemt sich aan een stroohalm vast.
Het is mjjo vurig verlangon, dat het vorhaal
van George Eltester do volle waarheid mocht
zjjo
«Dat is eon slim vorsonnen verdichtsel, es
toch dom ookDrink nog een glas wjjn, dan
zal ik u dat eens uitloggen.*
(Wordt vervolgd).