KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel en Wieringen
Ho. 2727.
Woensdag 5 April 1899.
27ste Jaargang.
Bureau: Zuidstraat.
Telefoonn®. 32.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn". 81.
AUonnomont
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagsbl. 80 Ct.
id. franco per post 75 id. fl.121/#.
id.voor het Buitenland fl.25, id. f2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
UitgeversBERKHOUT Co., te Helder.
Bureauxi Spoorstraat en Zuidatraat.
Acivertentlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMOKGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Aan onze abonné's buiten de
gemeente wordt beleefd ver
zocht 't verschuldigde abonne
mentsgeld Vliegend Blaadje en Zondags
blad, le kwartaal 1899, te willen over
maken per Postwissel of in postzegels,
WÓÓP 5 April, zullende anders daar
over met 5 cents verhooging per post
worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel van 21/, Ct. beplakt
te worden.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 4 April 1899.
Gedurende het verblijf van H. M. de
Koningin te Amsterdam, zal door het Staf
muziekkorps der Marine op 13 en 15 April,
des avonds concertmuziek ten Hove worden
gegeven.
De afdeeling Heldor van do Vereeni-
ging ter bevordering der Noderlandsche Vis-
scherij hield Donderdagavond ondor leiding van
den heer W. J. C. ten Harmsen, in de
sociëteit .Harmonie* op het Ankerpark, een
algemeene vergadering. Nadat de notulen
der vorige vergadering waron gelezen en
goedgekeurd, werd medegedeeld, dat bij het
hoofdbestuur van de directie der Holl. IJz.
Spoorwegmaatschappij een schrijven was in
gekomen, waarin afwijzend werd beschikt op
het verzoek, om vsrsche visch en schelpdieren
als ylgoed tegen vrachtgoedsprijs te mogen
verzenden.
Daarna had de rekening en verantwoording
plaats van den Penningmeester. Deze werd
door een commissie nagezien, in orde be
vonden en goedgekeurd. Bij de toen
volgende bestuurverkiezing werd de heer M.
A. Kolster als secretaris-penningmeester her
kozen en do heer C. S. Jaring, in plaats van
den heer G. T. von Oterendorp, als bestuurs
lid gekozen.
Vervolgens had een bespreking plaats over
de kleine visschen, die in de Noordzee ge
vangen en aan dc markt gebracht worden.
Deze bespreking leidde tot de indiening van
hèt volgende voorstel op do eerstvolgende
algomecnc vergadering. .Do afd. Helder*
is van oordcel, dat het vangen van groote
hoeveelheden te kleine viech, mot name schol,
schar, tarbot, kaan, tong, schelvisch, rog en
farnalen een ramp, is voor do visscherjj.
Ijj stelt daarom voor, tot dc regeering
het verzoek te richten, het vangen en aan
voeren van genoemde vischsoorten, welke te
klein zjjn, niet alleen te verbioden,
maar ook strafbaar te stellen. Volgens
haar oordeel zyn de volgende minimum malen
gewenscht: schol 200 mM., schar 160 h 170
mM., tarbot en kaan 225 mM., tong 210 mM.,
schelvisch 300 mM., alle gemeten over de
lengte van kop tot einde staart, rog 520 raM.
van den kop tot den staart en dat voor de
garnalen een rijkszeef worde vastgesteld."
Naar aanleiding van de moeielijkheden, die
de vischhandelaren alhier ondervinden, om
hun waren op de Amsterdamschc markt te
verkoopen, werd besloten ook een tweede
voorstel op de agenda van de alg. verg. te
plaatsen, luidende: .De afd. llelder stelt
voortot het gemeentebestuur te Amsterdam
het verzoek te richten de Amsterdamsche
vischraarkt, wat de controle betreft, in te rich
ten op den voet der Retterdamsche."
Tot afgevaardigde naar de binnenkort te
Amsterdam te houden algemeene vergadering
word benoemd de beer M. A. Kolster.
Verder werden door eenige leden klachten
te berde gebracht over de vertraging van
vervoer, die de visch soms, vooral des Maan
dags, ondervindt. Dientengevolge besloot men
aan den stationchef alhier, het verzoek te
richten, maatregelen te willen nemen, dat het
personeel vroegtijdig aan het vrachtgoederen-
kantoor aanwezig is, opdat de aangeboden
visch met den eersten trein kan vervoerd wor
den, en tevens meerdere medewerking te ver
zoeken bij het wegen en inladen.
Nadat do Voorz. er opgewezen had vaa
hoeveel belang het is, dat allen, die met de
visschery in eenige betrekking staan, zich als
lid der vereeniging opgeven, sloot hjj de
vergadering.
Te Zutphen is het voornemen opgevat
dezen zomer een Bloemencorso met
Betaille de flenrs te houden, in het
voor. dit doel zoo gunstige, lommerrijke
Coenenspark.
De bedoeling der commissie is dit feest
op ruimer schaal dan tot dusverre hier te
lande plaats had te arraugeeren, en goede
prijzen van af f200 uit te loven.
Behalve allerlei rijtuigen met vier-, twee-
en eenspan, hitten- en ezelwagenfjes, bok-
kenwagentjes en sportkarren, wenscht men
ook voor het wielersport verscheidene prij
zen beschikbaar te stellen. Een wedstrijd
van versierde automobielen, versierde gon
dels en andere booten hoopt men daaraan
te verbinden.
Het ,Soerab.Hbl." meldt, datde „Atjch",
die sinds 4 maanden in reparatie te Soerabaje
was geweest, op haar reis van daar naar
Muntok en verder naar het Vaderland, reeds
kort na het vertrok averij aau het stooman-
kerspil kreeg, dat nog wel gerepareerd was
het hand wiel brak op 5 plaatsen tegel jjk.
Het anker werd toen verder met de boomen
in het spil met de hand ingedraaid en do reis
onder weinig goede vooruitzichten aangenomen.
Daar de schout-bjj-nacht order had gegeven
om te Singapore geen kolen in te laden, was
het raadzaam zuiuig met de brandstot om te
gaan. Het gevolg hiervan was, dat met twee
ketels stooraende met stevigen westelijken wind
op den kop niet meer dan 4*J9 k 5 mijl werd
gehaald. Met dit sukkeldraf]® bereikte de
,Atjeh" in den avond van Vrijdag 3 Febr.
Straat Banka en eerst Zondagmiddag om 12
uur kwam Muntok in zicht, waar de com
mandant den reeds bijna geheel uitgeputten
kolenvoorraad aanvulde.
Dinsdag d. a. v. worden 100 ton kolen inge
nomen en denzelfdcn avond werd de reis aan
vaard. De machine verviel al heel spoedig in
hare oude ziekte, steeds warmloopend, stoo-
tend, huilend cn blazend, totdat Donderdag 9
Februari, 's avonds om zee sur, Singapore was
bereikt.
De commandant had uit Mn slok gevraagd
aan den schout-by-naclit hoe te handelen cn
te Singapore lag do last klaar om een commis
sie te benoemen, ten einde de noodige her
stellingen op te nemen. In totaal werden do
kosten daarvan geraamd op 10,000 dol!.zeker
is het echter, dat dit bedrag overschreden wordt.
Den 26sten Febr. komt het schip in het dok,
waarin 't waarschijnlijk tot 6 Maart bljjven zal.
Voorts wordt in cea brief aan genoemd blad
geklaagd over de behandeling der minderen
aan boord van de .Atjeh".
Het schip is, zooals men weet, inmiddels
naar Nederland, via de Kaap vertrokken.
Onze nieuwe nederzetting op N.-Goiuea.
Uit Fakfak, onze nienwe nederzetting op
Nieuw-Guinea, schrijft men aan het .Nieuws
blad* het volgende .-
Den 248len November van Ternate vertrok
ken kwam het stoomschip „Van Swol* vier
dagen later hier aan en bracht den resident
met den eersten controleur voor deze plaats,
den lieer Kroescn, die met personeel ketting
jongens en benoodigdhedon van Bataria was
vertrokken.
Een hoogu zee en aanhoudende regens wa
ren oorzaak, dat het debarkement met heel
veel moeite plaats had van een gunstig oogen-
blik profiteerende, staken de heoren van boord,
maar werden onderweg toch nog door een
hevige stortbui overvallen, zoodat ze doornat
aankwamen.
De kettingjongens, die met dc kisten, koffers
enz. door het water moesten waden, onder
vonden zeer veel last van de scherpe koraal-
stccnen of maakten een weinig aangenamen kon
nis met stekelige visschen en kreeften. Menig
hunner bekwam cr zeere beenen of voeten door.
Te voren had de resident een inlandsch
ambtenaar met de noodige koolies hierheen
gestunrd om eenige tijdelijke woningen neer
te zetten, alseen coniroleursbedryf, loodsen
voor de politicsoldaten en kettingjongens enz.
Dergelijk werk, geheel aan inlanders overge
laten, komt in den regel niet goed terecht
dat bleek ook hier. De controleurswoning toch
had meer weg van een armzalige Bataviasche
pondok dan van een verbljjf voor don verte
genwoordiger van het Nederlandscli gezag en
schoot bovendien aan ruimte te kort. Een
groote loods van ongeveer 20 bjj 10 meter
voor hot overige personeel stond aan alle
zjjdcn open, zoodat wind en regen or vrij spel
hadden, terwjjl aan slaapplaatsen in het geheel
niet gedacht was.
Geen wonder dan ook, dat spoedig het
grootste deel van dc pas aangokomenen met
de koorts lag of aan buikziekten leed.
Beter scheen een der bouwmeesters de kunst
te verstaan om meisjes to schaken dat heeft
hy bewezen door een Papoeasche schoone
in hot gebergte uit het oudorlyke huis te ont
voeren. Maar dat is nu de oorzuak dat een
groote kampong in een vijandigè stemming
tegen ons is gebracht. De vader of minnaar
van het meisje is reeds met een groote, goed
gewapende macht er op uit getrokken, om het
meisje terug te eischen en zoo mogeljjk haar
schaker in handen te krygen. Dat is hun
niet gelukt en zij bepaalden zich tot dusver
slechts tot het gevangen nomen van twee
Maleiers uit Ceram, die tot hun togonpartjj
behoorden, welke zij lator het hoofd snelden,
't Behoeft niet gezegd, dat het voor ons prestige
govaarljjk heertje te gevaarlykor, omdat
wij dat prestige nog moeten zien to krijgen
een ongenadig standje van don resident op
liep en ik geloof niet, dut het daarmede zal
eindigen.
Hoe ongeschikt ook, moesten de woningen,
by volkomen gebrek aan wat anders, wel be
trokken worden.
Drio dagen later had" de plechtige instal-
lutie van den controleur plaats. Tal van kam
ponghoofden waren uitgeuoodigd haar te ko
men by wonen. Ze kwamen ooken mede
tegenwoordig waren de commandant cn de
officieren van het ter reede liggende oorlogs
schip, dat van Ternate was vooruit gegaan.
Indrukwekkend en aangrypcud was het
oogeublik, toen onze driekleur geheschen werd
en toen zjj hoog en fier vrij uitwapperde.
Een daarbij door den rcBidont met warmte
gehouden toespraak werd met een luid, alge
meen hoera beantwoord. Een knetterend salvo
uit do geweren van dc gewapende politie-die-
naren volgde. Op de reó bulderde de schorre
donder van hot kanon.
Nog eenige dagen -vertoefde de resident en
keerde met het oorlogsschip terug naar Ter
nate.
Do plaats eens goed opnemende, merkte
controleur Kroesen al spoedig, dat zy slecht
gekozen waszoo is goed drinkwater moeie-
lijk te krygen, do bodem is zeer rotsachtig
en onvruchtbaar en de ankerplaats ongeschikt.
Daarom besloot hy naur een andere plek om
te zien. Zijn oog viel op het oostelijker gele
gen Kombatie, maar hier was 't eeu weinig
goed gezinde bevolking, die hem voorloopig
van zyn plan deed afzien. Een bende ketting
jongens moet daar het een en ander hebben
uitgehaald, dat de bevolking mishaagde en
tot vijandschap prikkelde.
Daarom bljjft alles voorloopig maar op
Fakfak.
't Zyn geen lieve jongens, die Papoea's, en
denk niet, dat het slechts pjjl en boog zijn,
waarmee zij gewapend zijn, daar hebben
de handelaren uit de Slraits cn Australië
wel voor gezorgd. Verscheidenen hunner zijn
I in het bezit van geweren cn heele goede ook
zelfs repeteer-gewcren ontbreken niet.
In een graat gestikt.
Onder het eten schoot de vrouw van
een Urker visscher een vischgraat in de
keel, met treurig gevolg, dat ze onder
hevige pijnen is bezweken.
Bloedig ilriiia.
In de Korte Leenwonlaan nul-Ij de Cool-
vest te Rotterdam heelt Vrijdagmiddag
een bloedig echtelijk drama plaats gehad.
Onder hevig gillen kwam plotseling de
vrouw vau Dingemaus Kort, een los werk
man, naar buiten snellen en liep in een
water- en vnurnering in pand no. 31 al
daar binnen met haar rechterhand op haar
rechterzijde drukkende om een hevig bloe
dende wond te stelpen, terwyl zij uitriep
>hij heeft mij gestoken®. Haar man snelde
haar na, doch viel op straat neer, hetzij
door overspanning van zenuwen of door
dronkenschap.
De zwaar verwonde vrouw werd onmid-
delijk naar het nabijzijnde ziekenhuis over
gebracht, waar de doctoren haar toestand
levensgevaarlijk achtten.
D. Kort, die door de huren als de dader
werd aangewezen en later ook bekende
zijne vrouw met een mes enkele steken
te hebben toegebracht, werd in arrest
gehouden.
Het bleek, na informatie, dat man en
vrouw zich herhaaldelijk aan sterken drank
te buiten gingen en huiselijke twisten aau
de orde van den dag waren. Thans was
de oorzaak van den twist, dat de vrouw
haar man een dubbeltje weigerde voor een
borrel.
Een redding.
Donderdag zijn twee opvarenden van
den botter U K. 333 aan een wissen dood
ontkomen. By IJmuiden viel de knecht
over boord, waarop de schipper zich ijlings
met de knie op het berghout boog, en de
drenkeling hein om deu pols greep. In
deze gevaarlijke houding was de eerste
verder onmachtig hulp te verleenen en zon
zelf te water geraakt zijn, ware geen red
ding geboden van Hr. Ms. zeilschipArgus®,
dat in de ontniddeljjke nabijheid lag. Eenige
manschappen sprongen aan boord van het
visschersvaartuig en te water en hadden
de voldoening schipper Joh. Koffenian en
zyn knecht Jan Visscher uit hun hache-
1 ijken toestand te redden. Beiden waren vol
lof over de betoonde hulp, waaraan zy
het leven te danken hebben.
Ongeluk.
Bij de rioleeringswerken nabij de Laan
van Meerdervoort, te 'sjGravenhage, had
Vrijdag een zeer ernstig ongeluk plaats.
Een man geraakte tusschen een stoomma
chine bekneld en werd bijna onmiddellijk
gedood. Een ander werkman, die de machine
tot stilstand trachtte te brengen, om zijn
kameraad nog te redden, kwam daarby
niet een zijner armen tusschen de machine,
tengevolge waarvan dit lichaamsdeel hem
werd afgekneld. De verminkte werd naar
het gesticht >Bronovo", aan de Laan van
Meerdervoort, vervoerd, terwyl het lijk van
zyn kamerand naar de begraafplaats werd
overgebracht.
Valscbc bankbiljetten.
Naar wij vernemen, zyn in den laatst en
tijd, vooral in het Zuiden des lands, dach
ook te Rotterdam en een enkele maal te
Amsterdam, valsche biljetten van f 25
aangetroffen.
In weerwil van tal vau afwijkingen
in de bijzonderheden, komt de gravure dier
biljetten vrijwel met die der echte overeen.
De valschheid is evenwel gemakkelijk
te ontdekken aan het sterk glimmend
papier, uat vetachtig voelt, en aan de
nabootsing van het watermerk aan de
keerzijde van het biljet.
Opmerkelijk is het ook weder bij deze
biljetten, dut in den afdruk der bepaling
van bet Wetboek van Strafrecht een druk
fout voorkomt. In vroegere valsche bil
jetten las men»gefangenis", in deze
staat >gevangennis".
Het schynt wel of de graveur bjj het
bewerken vau die strafbedreiging steeds
zenuwachtig wordt! »Hbld."
Efll trelaroorer.
Voor eenige dagen keerde een handels
reizigers uit Zwitserland naar Parijs terug
met 31.000 frank aan geld in een valies.
In een spoorwegcoupé alleen zittend, viel
hij in slaap, terwyl hij op het valies de
liand hield, cu werd plotseling wakker
doordat iemand het wilde wegrukken. Hij
zag een persoon voor zich, die de pet van
een spoorwegbeambte droeg en hem om
zyn kaartje vroeg. Maar de reiziger die
een revolver bij zich had, kreeg achter
docht, trok aan de noodrem, hield den
indringer vast en dreigde hem neer te
schieten als hij zich verzette. Weldra stond
de trein stil en bleek de man inderdaad -
geen beambte te zijn. Hy werd in den
goederenwagen onder toezicht gesteld en
aan het eerste station in handen der po
litie overgeleverd. Daar verklaarde hij
vroeger by de Zwitsersche sporen gediend
te hebben.
In Engeland wordt ook een expeditie
naar de Zuidpool voorbereid. De lieer Long-
stoft', lid van het Britscbe Aardrijkskundig
genootschap, heeft daarvoor een som van
25,000 pd. st. (f300.000) geschonken.
Die expeditie zal ir. Juli 1900 vertrekken.
Er zijn, gelijk men weet, nog drie andere
expeditiën, welke 't onderzoek van de Znid-
poolstreken beoogen, nameljjk die vau Borch-
gowink, de onlangs vertrokken Duitscheen
de Belgische, van de Gerluchen die nu ver
moedelijk in het ijs overwintert, en waarvan
men nu sinds ongeveer een jaar niets heeft
vernomen.
Uit Triest komt bericht, dat het groote
Lloyd-stoomschip »Erzherzog Franz Fer-
dinand", dat Woensdag daar te water zou
worden gelaten, niet van stapel is kunnen
loopen, doordat er aan de helling iets on
klaar was geworden, zoodat het schip staan
bleef.
De Minister van Koophandel, de heer
Dipauli, die uit Weenen was overgekomen
voor de plechtigheid keerde onverrichter-
zake naar Weenen terug.
Insezonden.
Mijnheer de Redacteur
Oniler de vele vereenigingen bier ter plaatse
is er oene, welke voor hen, die daar buiten
staan .eene vreemdeling is in de woestjjn",
van wier bestaan velen in onze gemeente geen
kenuis dragen en toch dient zy om hare werk
kring, //het financieel steunen van weduwen
weezen" meer bekend gemaakt te worden.
Dezo vereeniging is genaamd, Vereoniging
tot uitkoering by overlijden van rnindergeëra-
ploieerden, werklieden en leerlingen op 's Rijks
werf te Willemsoord, onder do zinspreuk:
.Door Eendracht sterk".
In hare de vorige week gehouden algemeene
vergadering in „Casino", bleek nit de verslagen
van Secretaris Penningmeester dat van hare
stichting af (1896) aan 15 weduwen Is uitge
keerd de som vau f 1897.32; over het verloo-
pen jaar f364.55 aan 5 weduwen cn 2 ach
terblijvende kinderen. Het ledental bedraagt
620 on dat der Donateurs 12.
Eene contributie wordt geheven van lOcent
bjj overlijden van een medelid, overigens be
taalt men niets. De laatste weduwe heeft een
uitkoeriDg ontvangen van f62.
Uit bovenstaande zal men opmerken, dat
door eene geringe opoffering der leden een
schoon en liefdevol werk kan verricht worden
en dat de zinspreuk Door Eendracht sterk",
hier niet misplaatBt is. Daarom eerc aan
die eenvondigo werklieden, welke in deze
schoone zaak het initiatief hebben genomen.
De dank van weduwen en weezen liun reeds
gebracht is welverdiend.
Dool van mjjn schrijven is deze vereoniging
aan te bevelen bjj hen, welke met haar streven
sjjmpathiseeren door als Donateur toe te treden,
tegen een minimum betaling van f0.50 per
jaar, waarvoor men zich kan aanmelden bjj
het Bestuur, hetwelk bestaat uit de Hoeren
w. m. van Zweden, I'resid., Wcststr. 86.
A. J. Winkelman, Vice le Vroonstr. 26.
J. Dekveks Jz., le Secret. Spoorstr. 18.
W. R. Zits, 2o i le Mulenstr. 22.
R. Mef.kens, le Penningm. 2c Vroonstr. 15.
M. Klgpfeb, 2e Zuidstraat 39.
J. W. Buikes, Commissaris, Vjjzcbtraat 38.
U mijnheer de Redacteur, mjjne harteljjke
dank betuigende voor de opname dezer regelen.
Uw dienaar,
W. R. ZIT S.
FEUILLETON.
i).
Naar Krain Reeds jaren had ik verlangd
eenige weken in Zuideljjk-Krain te knnnen
doorbrengen. De beschrijvingen, die ik van
het eigenaardige Karstgebergtc bad gelezen,
hadden voor mjj een groote aantrekkingskracht
gehad. Ik was zeker daar mjjne verzame
lingen met menig exemplaar van waarde te
knnnen verrijken misschien zon het mij zelfs
mogeljjk zyn, in deze door insectenverzame
laars tot dusverre slechts zelden bezochte
streken een nienwe soort te vinden, waarmee
ik de Duitsche fauna zou kunnen verrijken
immers voor eenige jaren had daar een
▼linderverzamelaar nit Weenen de rups der
fraaie, vroeger slechts uit Dalmatië bekende
Saturnia Caecigena gevonden. Waarom zou
mjj niet zoo iets kunnen gelukken
Uit een oogpunt van landelyk schoon be
schouwd, is Zuideljjk-Krain zeker niet in de
eerste plaats to noemen, bet staat zelfs in
grootschheid van bergformatio achter bjj de
Alponlanden, maar daar Btaat tegenover dat
de streek overrjjk is aan hoogst belangwek
kende, slechts daar voorkomende grotten en
grootscbe rotsen, en zoowel de planten- als
dierenwereld bieden cr den natuurvorscher
zooveel begeerenswaardigs aan, dat een onder
zoekingstocht van het gebergte en de diepe,
daarin gesneden dalen loonend moest wezen..
Als de reis en het verblyf in dat land
slechts niet met zoovele onaangenaamheden,
bezwaren en ontberingen gepaard moest gaan
Reizigers, dia met de toestanden aldaar ten
volle bekend waren, hadden mjj nadrukkeljjk,
ernstig gewaarschuwd. Drageljjk is het ver
blijf in Krain slechts in de enkele groote
steden on de veel bezochte touristen-plaatsen,
als Laibaeh, Veldes, Adelsberg en andere;
wijkt men van den gewonen weg der tou-
ristcn af, wil men verder in het binnenland
doordringen, dan vindt de vreemdeling er
sleobts ellendige, vuile logementen, waarin
het bjjna niet mogelijk is verbljjf te houden
hjj kan met de Slavische, geen woord Duitseh
verstaande en meest deu Duitschers zeer
vjjaDdig gezinde bevolking, niet opschieten,
terwyl de tochten in de verafgelegen dalen
de grootste bezwaren en ontberingen opleveren.
Dus was mij het reizen in zuideljjk Krain
niet erg uitlokkend afgeschilderd, maar dc
kans mjjne verzameling te zullen verrijken
Ik ben nameljjk natuurvorscher had
grooten invloed op mjj, en daar ik tegen het
einde van April een groot verlof kon krjjgon,
besloot ik, aan dezen lang gekoesterden wensch
te voldoen en in bet voorjaar naar bet zuiden
te gaan.
Het kwam er nu slechts op aan voor een
lauger oponthoud een verbljjfplaats te kiezen,
want een natuurvorscher kan niet als een
gewoon tourist van de eene plaats naar do
andere zwervenhjj kan slechts op succes
hopen, als hjj van een zeker punt als mid
delpunt uitgaande, het land in alle richtingen
goed doorkruistook verbiodt hem do oni-
vangrjjko, voor de bewaring zijnor verzame
lingen noodige bagage, een herhaalde ver
wisseling van verbljjfplaats.
De hoogst onvolledige reisgidsen garen mjj
voor mjjn reis nauwelijks de noodige ophel
deringen, dus moest ik mij beperken tol de
voortreffeljjko Oostenrjjksche stafkaart, deze
wees mjj een klein stadje Luttach in Zuide
lijk Krain, dat mjj voor mjjn doel uitstekend
gelegen scheen. Het ligt in een diep in hot
gebergte ingesneden dal, aan den voet van
don langen weg van don Nanos, aan den
vroeger veel gebruikten, sedert den bouw
van den spoorweg echter weinig meer door
touristcn gebruikten straatweg van Adelsberg
naar Cörz, midden in hot Karstgebcrgte. Van
uit Luttach moest binnen enkele uren den
hoogen top van den Nanos te bereiken zjjn,
in het dal zelfs de zuidcljjke dieren-en plan
tenwereld tieren on sumenkomen met de
Kalkalpenhier had ik kans den rjjksten
oogst voor verzameling te vindenbovendien
hadden ook de vele Duitsche namen der dor
pen in den omtrek en de Duitsche naam van
het stadje voor mij een grooten aantrekkings
kracht. daar ik hopen mocht, dat daar dc
Slavische bevolking nog met vele Duitsche
elementen zou gemengd zijn.
Dus naar Luttach Mjjn beide groote
reiskoffers werden gepakt en rjjkeljjk voorzieD
van alles wat noodig is tot het aanleggen
van verzamelingen. Den laatsten April verliet
ik vol verwachting Berljjn.
Te Weenen, waar ik op de doorreis een
dag bleef, bezocht ik een vriend hy schudde
bedenkelijk het hoofd, toen hjj hoorde dat ik
eenige weken te Luttach dacht te verblijven,
rik licb nooit van mjjn leven van dit door
de wereld vergeten nest gehoord,* zeide hjj,
,ik zou het niet wagen er heen te gaan,
doch als ge dit absoluut doen wilt, koopt u
in elk geval een goeden revolver, want zon
der een dergeljjk wapen moogt ge het niet
wagen in het Karstgebcrgte of dc oerwouden,
als het Birnbaumer en Tarnowaaerwoud rond
to dolen. Het is voor iemand op leeftyd als
gjj zjjt, toch al gevaarlijk genoeg. Gij weet
tooh dut in het Birnbaumerwoud op den
Nanos de beer en de lynx nog niet uitge
storven zijn, dat daar ook de bjjna nog
woestere wilde kat huist, ik spreek dan nog
niet van de in de Kurst veelvuldig voorko
mende vergiftige slangen, otters en vampiers.
Gevaarlijker dan al deze gedierten is zeker
bet menscheljjk roofdier, dat ge dikwjjls ge
noog op uw eenzame zwerftochten ontmoeten
zult. 't Zou hot vorstandigst zjjn als ge van
het waagstuk, in zoo ongastvrije streken te
gaan verzamelen, wildet afzien. Wilt go het
echter met alle geweld doen, wees dan ten
minste voorzichtig! Wapen u goed en waag
u niet te veel in de wildernissen van deu
Karst
Ik kan niet zeggen, dat de waarschuwingen
van mjjn vriend een preltigen indruk op mjj
maakten. Ik ben volstrekt geen held en houd
niet van gewaagde ondernemingen. Als men
zestig jaar is geworden en bet grootste deel
dier jaren in do studeerkamer heeft doorge
bracht, is de zin voor het avonluurljjke ver
dwenen. Al ontbreekt het mij niet aan per
soonlijken moed, dien ik als student en luier
in «le door de politiek bewogen tjjden dikwerf
gelegenheid had te tooncn, toch zit het or
niet bjj mjj in, moedwillig het gevaar op
tc zoeken. Voor de beren, lynxen en gift-
slangen, die daar huizen, ben ik niet bang,
de eerste zijn in den zomer voor den inensch
niet gevaarlijk en tegen de laatsto weet ik
mjj tc wapenen, ik trof die op al mjjn toch
ten in de Alpen en zelfs in Noord-Duilsch-
land dikwjjls genoeg aan.
Maar ernstiger leken mjj de menschelyke
roofdieren toch kon mjj de vrees voor hen
niet bewegen, mjjn reisplan op te geven,
waarmee ik mjj reeds zoo geheel vereenzelvigd
had. Ik kocht te Weenen een goeden revol
ver met de noodige patronen en reisde den
volgenden morgen verder naar Graz, waar
ik een ander vriend en studiegenoot moest
bezoeken. Van hem, die zoo dicht woonde bij
het doel mjjner reis en zeker voldoende mot
de toestanden in de Krain bekend was, hoopte
ik beter, geruststellender mcdodeelingen te
krjjgen. Ik had mjj vergist, want mjjn Grazer
collega had bjjna nog moer bedenkingen dan
mjjn Weener vriend, ofschoon hij als natuur
vorscher over diens waarschuwing voor beren,
lynxen en vergiftige slangen lachte. Maur
ook hjj schudde hol hoofd cn zeide
,Van Luttach en omstreken weet ik niet
an«lers dan dut daar op den Nanos voor
eenige jaren de Saturnia Caecigena werd ge
vonden. Ge zult waarschjjnljjk "een goede ver
zameling erlangen, al zal die dan ook niet
zoo rijk zjjn als ge hoopt, want de kale van
plantengroei beroofde rotsen van het Karst
gebergtc hebben geen rjjke fauna, en waar
het gebergte met bosch begroeid is, vormt
dit een dicht, meest ondoordringbaar oerwoud.
Ik twjjfel echter of zelfs de rjjkste verzame
ling zal kunnen opwegen tegen de bezwaren,
onaangenaamheden en zelfs gevaren, waar
aan ge u zult blootstellen. Het grootste ge
vaar ligt daarin, dat ge een Duitscher zijl.
De onzalige nationaliteits-strjjd heeft in de
Krain de gemoederen dermate verbitterd, dat
elk beter gevoel uitgedoofd is. Den Duitscher
te haten, acht de Slaaf zyn lioogstcn plicht;
zjjn grootste genot is hot, als hjj ongestraft
een Duitscher beleedigen, mishandelen kan.
Of gjj u met een revolver tegen mishande
lingen zult kunnen vrjjwaren, betwijfel ik.
Ge kunt toch niet dadeljjk met dat wapen
dreigen, als ge in het bosch oen hoerenjon
gen treft, die n bespuwt, beschimpt, of als
twee, drie boeren, er zich eeu genoegen van
maken den Duitscher flink af te rosseu.
(Wordt vervolgd.)
