KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel en Wieringen.
Ho. 2758.
Zaterdag 15 Juli 1899.
27ste Jaargang.
Bureau: Zuidstraat.
Telefoonn». 32.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn0. 81.
Abonnement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagsbl. 80 Ct.
id. franco per post 75 id. fl.121/,.
id.voor het Buitenland f 1.25, id. f2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Buwaun Spoorstraat en Zuidatraat.
Aavortentlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VWt.lDAGSMOHGEiVS vóór 10 uur aan de Bnreaux bezorgd zijn.
KALENDER DER WEEK.
JULI, Hooimaand, 31 dagen.
Opkomst der Zon 3 u. 58 m.
Onderg. 8 u. 13 m.
Zondag 16 Eerste Kwartier.
Maandag 17
Dinsdag 18
Woensdag 1!)
Donderdag 20
Vrydag 21
21aterdag 22 Volle Maan.
Uit het Buitenland.
Do verhouding van' Engeland tegenover de
Z. Afrikaansche Republiek is nog in't geheel
niet in den haak. In het Britschc Lagerhuis
komt die gespannen verhouding herhaaldelijk
ter sprake, zonder dat de Minister van Kolo
niën afdoende verzekeringen kan of durft geven.
Nog altijd worden door dien bewindsman nadere
inlichtingen tegemoet gezien, ofschoon hij niet
onduidelijk liet doorschemeren, dat hy niet zal
kunnen medegaan met het door President
Kriiger ontwikkelde kiesstelsel, volgens hetwelk
de Uitlanders nogal eenig geduld zullen moeten
gebruiken, eer zij in het Staatsbestuur invloed
kunnen uitoefenen. De Rritsche Regeering gaat,
in afwachting van dc dingen, die komen zul
len, inmiddels gestadig voort met het verzenden
van versterkingen voor het leger in Z. Afrika.
Wéér is een nieuw gedeelte artillerie naar de
Kaapkolonie uitgezondener zijn reeds vier
transporten van dat wapen vooruit gegaan.
Bovendien zijn dezer dagen een 30-tal affuiten
voor revolver-kanonnen van Woolwicli naar
Southampton afgezonden, om vandaar naar
Kaapstad te worden verscheept. Al zulke
oorlogsmaatregelen stemmen niet bijzonder tot
kalmte en rust. Menigeen vreest dan ook voor
't geen de naaste toekomst brengen zal. Mocht
maar naar de stemmen, die op 't behoud van
den vrede aandringen, geluisterd worden, zoo
o. a. naar 't adres aan Koningin Victoria, ge
zonden door de Hollandsche geestelijkheid in
Z.-Afrika 1
Te Rennes in Frankrijk, waar eerlang door
den krijgsraad het schuldig of o n s c h u 1-
d i g over kapitein Dreyfus zal worden uitge
sproken, is het, tegen veler verwachting in,
zeer rustig en kalm. Ongetwijfeld is het op
treden van het nieuwe ministerie, met gene
raal de Gallifet als Minister van Oorlog, aan
het ontstaan dier kalme stemming bevorderlijk
geweest. Als blijk van de rustige rust in ge
noemde garnizoensplaats, wordt door een be
richtgever gemeld, dat daar dezer dagen in
den Schouwburg een stuk is vertoond, .Le
Marlyre* getiteld, in welk stuk de vreeselykt-
lotgevallen van Dreyfus werden voorgesteld.
Met belangstelling zag en hoorde het publiek
dit stuk aan, en tot het einde toe viel er geen
enkele betooging voor.
Ofschoon roover-verlialen nu zoo wat uit
den tijd zijn geraakt, meet men toch nop
maar niet denken, dat de hceren-roovers in
't geheel niet meer bestaan en hun helsch
bedrijf uitoefenen. Op het eiland Sardinië, in
do Middellandscho zee, werd dezer dagen nog
een formeclo jacht op eene rooverbende ge
houden. Men had het bericht ontvangen, dat
een aantal bandieten zich ia een bekend bosch
schuil hield, en de noodige troepen werden
nu afgezonden, om dat bosch te omsingelen
en te zuiveren. De roovers werden opgespoord
en aangevallen, waarbij twee hunner werden
gedood. De overigen ontkwamen in het struik
gewas, maar moesten hunne geweren en hunne
levensmiddelen achterlaten. Een der soldaten
werd in den strijd gedood, een tweede ge
wond. In minder dan twee maanden tijds zijn
thans op Sardinië 64 roovers gevangen ge
nomen, waarvan 25 op wier hoofden een prijs
was gesteld.
'tls bekend, dat in vroeger tijd weieens
eigenaardige middelen zijn aangewend, om
volkplantingen in afgelegen streken van de
noodige bevolking te voorzien. Do Holland
sche kolonie aan de Kaap de Goede Hoop,
indertijd door Van Riebeck geslicht, werd
o. a. op een keer begiftigd met eene zending
Amsterdamsche weesmeisjes. Op diezelfde
manier is tegenwoordig een bejaarde Engel-
sche dame bezig, om bruidjes te leveren aan
de goudzoekers van Klondyke. Jonge meisjes
en vrouwen, geneigd om met mijnwerkers
van het goudland in het huwelijk te treden,
zendt zij naar dat verre land, en om die
zending gemakkelijk cn min kostbaar te
maken, heeft zij eene overeenkomst aangegaan
met eene Stoomboot-Maatschappij tc San
Francisco. Zy vleit zich, dat wel 2000 van
do 10.000 goudzoekers in Klondyke on
middellijk bereid zullen zjjn in het huwe
lijk te treden, en de hoogste prijzen zullen
betalen, om zich een eigen gezin to vestigen.
Bedoelde oude dame beeft, om deze zaak be
hoorlijk te doen marcheeren, eene maatschap
pij gesticht, die, daar de mijnwerkers goed
bij kas en wel geneigd znllen zyn om do
kosten van den overtocht hunne levensgezel
linnen behoorlijk te vergoeden zeer waar
schijnlijk ruime winst zal opleveren. Du
directrice trachtte dezer dagen, de directie
der Stoomboot-Maatschappij te bewegen, eenige
jongo dames van hare instelling tot dekking
der vervoerkosten in betaling aan te nemen
De directie weigerde deze aanbieding echter
heel beslist. To Londen worden dus
wordt verzekerd de plannen der bedoelde
dame zeer gunstig opgenomen. Een groot
aantal vrouwelijke personen hebben zich be
reid verklaard, met een goudzoeker te trou
wen, hoe hij er ook moge uitzien. Als hy
maar goed voorzien is van het ;/slyk der
aarde*. De bruiden voor Klondyke zyn dus
wel practischo mensehenDe bericht
gever, door wien het vorenstaand nieuws
werd aangebracht, heeft verzuimd tc ver
melden, of de werving van dames voor K lon-
dyke ook in andere landen is opengesteld,
b. v. in Nederland.
NIEUWST IJ DINGEN.
HELDER, 14 Juli 1899.
Bij kon. besluit is aan den 2e luit.
bij de d. d. artillerie-schutterij alhier, A.
Klik eervol ontslag verleend en zijn benoemd
tot 2e luitenants by de art.-schutterij alhier
de beeren H. Koppen en K. de Vries.
Het Nedfrlandsoh Ondenvijzerg-
Gcuodtschap
heeft hier en in den omtrek met het na
volgend aantal leden: Helder I 17,
Helder II16, O u d e aIns (Zijpe) 11,
Wieringen 6, Scha gen en environs
32, Texel 23 leden. Over de onderschei
dene provinciën verdeeld, telt het Genoot
schap hier te lande 5286 leden. Het dezer
dagen uitgegeven jaarverslag over 1898,
waaraan we bovenstaande opgaven ontlee-
nen, eindigt met deze woorden»Het
lidmaatschap van het N. O G. brengt den
onderwijzer in aanraking met dpn geheelen
onderwijzersstand van ons vaderland, maakt
hem bekend met hl het goede, dat in bij
zondere kringen aanwezig is, wekt hem op
om zijne krachten aantewenden tot instand
houding, ontwikkeling en verbreiding van
dat goede, en opent aldus voor hem een
werkkring, waarin hij, ook door eigett per
soon, dc belangen van het volksonderwijs
en de verstandelijke en zedelijke verheffing
van zijn stand krachtdadig bevorderen kan".
De Spaarbank van het Genootschap, te
Amsterdam gevestigd, die in 1848 werd
gesticht, telt thans 1708 inleggers, met
een gezamenlijk bedrag der inleggelden van
3.314,611,86.
Verkiezing Eerste Kamer.
Door Prov. Staten van Noordholland
zjjn Dinsdag jl. tot leden der Eerste Ka
mer herkozen de heeren mr E. N. Rahusen
en mr. M. C. van Hall en gekozen in
plaats van den heer Prins die bedankt had,
de heer mr. F. S. van Nierop.
Stoomlooilsdienst.
Herhaaldelijk werd bij de behandeling
der jaarljjksche begrootingen voor het de
partement van Marine de wensch uitge
sproken naar de instelling van een stoom-
loodsdienst, totdat in December des
vorigen jaars de som van f 48.000, als
eerste termijn voor den bouw van een
stoomloodsvaartuig, op de begrooling werd
uitgetrokken. Daarmee is de eerste stap
gedaan- tot invoering van stoomloods-
dienst. Met ingenomenheid werd daarvan
door bevoegde beoordeelaars melding ge
maakt. Men verzekert, dat vooralsnog het
voornemen bestaat, om de thans gehuurde
stoomers te Hoek van Holland en te IJraui-
den door Ryksstoomvaartuigen te vervan
gen, en van die stoomers alsdan voor den
loodsdienst een ruimer gebruik te maken
dan nü met do gehuurde vaartuigen het
geval is. Thans worden, wanneer het weer
voor zeilvaartuigen te ruw is, de loodsen
te Hoek van Holland en te IJmuiden naar
de schepen, die voorgaats liggen, gebracht
met gehuurde stoomschepen. De minister
moet nu, met de ten dezer ingestelde Co-
missie, van oordeel zijn, dat het meeren-
deel der scheepvaart meer belang heeft bij
invoering van geheelen of gedeeltelijken
stoombootdienst in eigen beheer op de kust,
dan bij invoering op dien dienst te Dun
genes I n ieder geval de eerste beslis
sende stap tot invoering van den stoom-
loodsdienst is gedaan.
De onwillige Tolstoïaansche milicien
Wendt te Haarlem is weder naar den
krijgsraad verwezen.
Men schrjjtt uit IJmuiden aan het
»N. v. d. D.":
Nu Maandag van de Rijksvischhal niets
verkocht is en Dinsdag alleen eenige klei
nere vaartuigen daar hunne vangst heb
ben laten afslaan terwijl door de
Coöperatieve Maatschappij do visch van
vyf stoomtrawlers, enkele kotters, waarbij
een Engelschmau met de vangst van een
2ütal andere kotters, en eenige schuitjes
afgeslagen is, blijkt, dat niet alleen
de commissionnairs, maar ook de meer
derheid der koopers en reeders en vis-
scherslieden geen vrede hebben met het
optreden van het Ryk inde visscltery-
zaak.
Men hoopt, dat de directeur der ^vis-
scherahaven, in overleg met belangheb
benden, spoedig voorstellen aan den Mi
nister zal kunnen doen, om tot eene
bevredigende oplossing te komen.
A T J E H.
De »N. R. Ct." ontving Dinsdag het
volgende telegram uit Batavia
De troepenmacht van "Van Heutsz is in
het bivouac van Gedong teruggekeerd, na
de bentings in Matang Koli bestormd te
hebben.
De vijand liet 74 dooden achter.
Aan onze zyde werden gewond de kapitein
der infanterie J. H. L. Schneiders, de le
luitenant der infanterie J. L. Doerrleben,
de 2e luitenant der infanterie W. Haaxman
en 16 minderen, en gedood een korporaal
der genie.
By het departement van koloniën is ont
vangen het volgende, van 11 dezer gedag-
teekende, telegram van den gouverneur-
generaal van Nederlaudsch-Indië, betref
fende de krijgsverrichtingen in de Pasei-
en in de Pedir-streek
Talrijke vijand 1> j Matang-Koeli hield
geen stand. Handg^ mem bij tocht naar
Paja Bakoeng. Bruggen over de rivieren
Paaei en Kerti geslagen.
»Onzerzyds écu gesneuveld, en een-en-
twintig gewond. Vijand liet vier-en-zeven-
tig dooden achter.
»In de Pedirstreek gevechten met ben
den van Panglima Polim.
Onzerzijds één gesneuveld en vyf ge
wond. Vijand had vijf dooden.
(»St.-Ct")
De Java-Bode" meldt
Omtrent den diefstal van 4000 ponden
sterling aan boord van de Koningin-Re
gentes" vernemen wij nog de volgende
bijzonderheden. De sleutel van de schat
kamer hing in de hut van den 2en officier
onder ieders bereiker was nooit iets meê
gebeurd, en zoo was men langzamerhand
wat zorgeloos geworden. De in het Suez-
kanaal overboord gesprongen matroos, die
aan de justitie werd uitgeleverd, heeft aan
den commandant hekend den diefstal te
hebben gepleegd. Men vermoedt, dat hij
in de haven van Genua, door een luik
onder in het schip, het kistje met de 4000
souvereings, wegende ongeveer 40 kilogram
heeft weten over te brengen in een boot
van een medeplichtige. Aangezien het zou
kunnen zijn, dat het goudgeld nog hier of
daar aan boord verstopt was, werd hier
ter plaatse (Batavia) door de politie nog
een onderzoek ingesteld, doch zonder re
sultaat.
Uit Buitenzorg is d.d. 7 Juni aan
de »Deli Ct geseind, dat de gedetacheerde
le luit der inf. Leclercq te Singkel aan
den avond van 3 Juni vermist is.
Het »Adv blad van Sum. Westkust" van
10 Juni meldt daaromtrent»Luit. Leclercq
begaf zich gepasseerden Zondagnamiddag
met vrouw en kind naar het strand en
nam in de zee een bad. Op eens zag zijne
vrouw hetn verdwijnen, om niet weer te
voorschijn te konten. Men vermoedt, dat
hjj door ecu baai of een krokodil naar de
diepte is gesleept, daar alle pogingen, die
men in het werk had gesteld om het Ijjk
te vinden, mislukten."
Te Schiedam hoopt Johannes van
de Water, vlceschhouwer van beroep, ge
boren 15 Augustus 1799, den 15 der
volgende maand zjjn honderdsten verjaar
dag te vieren.
De hoogbejaarde grjjsaard geniet een
goede gezondheid. Eten, drinken en sla
pen laten niets te wenschen overzjjn
gebit is, wat de tanden betreft, nog vol
komen gaaf. Dagelijks ziet men hem in
zjjn slachterswinkel op den Korten Ach
terweg, met behulp van zijn ook reeds
vergrijsden zoon, de klanten bedienen. Bij
het slachten van zijne runderen verricht
by nog steeds het voornaamste werk,
namelijk »den nek snijden".
Zjjn gezicht en zjjn gehoor zjjn nog
bijzonder goedlezen en schrijven doet
hij zonder bril. Dezer dagen schreef hij
een duidelijk leesbaar briefje aan een zijner
kennissen te Rotterdam.
De krasse grysaprd is niet onbemiddeld
alleen zjjn lust tot werkzaamheid heeft
hem steeds weerhouden om zich uit de
zaken terug te trekken,
Een hniienkan» je.
Een der armste inwoners der gemeente
Lisse is het voorrecht ten deel gevallen
van op zjjn lot in de Woerdensche pnar-
denloterjj den hoogsten prjjs te trekken,
zijnde een landauer met twee paarden, ter
waarde van f2000.
Een liefdesdrama In RotteriDni's
achterbuurten.
Een 21-jarig meisje uit de Zwarte Paar
denstraat en een gehuwd man uit de Zand
straat te Rotterdam, aldus verhaalt de >N.
R Ct.", ontmoetten elkander 's avonds
omstreeks 6 uur ten huize ecner vrouw in
de Frederikstraat. De echtgenoote van den
man, die van deze ontmoetingen gehoord
had, kwam op haar beurt naar de Frederik
straat, en trof haar man en het meisje aan.
Toen sloeg de 21-jarige de schrik om het
hart. Zij vluchtte naar den zolder en van
daar op 't dak, om, na over eenige daken
geklauterd te zjjn, door een huis de straat
weer te bereiken.
Hier wachtte een politie-agent haaropr
die haar ter bescherming tégen het publiek,
dat inmiddels rondom de vertoornde weder
helft te hoop geloopen was, utedenam naar
den politiepost in die straat. De geheele
Frederikstraat was in rep en roeren toen
het meisje eenige oogeublikken later onder
politiegeleide deu post verliet om naar het
bureau in de Meermansstraat gebracht te
worden, vergezelden haar honderden der
waarts.
Het gezicht van deze joelende massa
bracht haar zoo van de wjjs, dat zjj, op
de Rotte gekomen, aan haar geleiders wist
te ontsnappen en in het water sprong. Een
van de agenten sprong haar na en haalde
haar op het droge. Druipnat stonden ze
daar, het meisje blijkbaar-afgekoeld, en
weder ging het nu, door dezelfde immer
aandikkende menigte vergezeld, terug naar
den politiepost in de Frederikstraat, waar
men het meisje voorloopig hield, haar van
droge kleeding deed voorzien en inmiddels
de ouders waarschuwde.
Te Hengeloo (O.) hebben de politie
agenten Nijland en Oldeboom aangehouden
zekeren Emil Pierre Lacon, geboren te
New-Orleans (Noord-Amerika) en laatste
lijk woonachtig te Berljjn. Op zijne aan
houding was een premie van 1000 Mark
uitgeloofd.
Hij wordt namelijk verdacht in Juli
1898 te Berlyn eene vrouw, met wie hij
samenwoonde, vermoord te hebben, en in
November van datzelfde jaar, nabij Berlijn,
op de Huazerheide, een Hongaarschen fa-
brieksreiziger te hebben gedood, waarna
hij het lijk beroofde van 1200 Mark en
een gouden horloge.
Van Berlijn was hij vertrokken naar
Brussel, vervolgens naar Antwerpen en van
daar naar ons laud.
Een wonderdier!
Zaterdagmiddag 12 uur vloog een kanarie
van den heer V. D. aan den Dubbeldam-
schen Weg. te Dordrecht, bij het schoon
maken der kooi naar buiten en was spoe
dig verdwenen in den tuin van den buurman.
's Avonds 6 uur bracht de kat van dien
buurman het beestje in den bek bjj z'n
baas en overhandigde het geheel onge
schonden.
Thans is de kleine wegvlieger weer even
vroolyk als voorheen.
Het aanbrengen van gasboeien voor
het zeegat van Vlieland is hoofdzakelijk
geschied wegeus de behoefte daaraan voor
de »New-Caatle- en Hull-booten", welke
gewoonlijk met den avond voor den wal
komen. Reeds dadelijk is het nut dezer
boeien gebleken, toen het stoomschip
BluebeU", met steenkool van New-Castle
komende, op dat licht naar binnen stoomde
cn ter Vliereede ten anker kon gaan.
Berichten van onweders met wolk
breuken komen uit verschillende plaatsen
van Duitschland.
Te Elberfeld zjjn vele velden en tuinen
vernield. De riolen konden het water niet
verzwelgen, zoodat de kelders vol Hepen.
Bij Freiburg werden tusschen Happach
cn Todtmoos in het Schwnrzwald twee
bruggen weggeslagen. De hagel lag zoowat
20 cM. hoog. Vele weiden zjjn bedorven,
het hooi is weggedreven.
De Norddeutsche Lloyd te Bremen
meldt, dat de snelvarende stoomboot »Kai-
ser Wilhelm der Grosse" Maandag om
kwart voor drieën van New-York te Cher-
bourg is aangekomen na een buitengewoon
voorspoedige reis, waarop 7.y alle vroegere
records geslagen en een nieuw record ge
steld heeft Do dnur van de reis was 5
dagen 20 uur 55 minuten. Gemiddelde
snelheid 22.61 knoop in het unr.
Dreyfus in Frankrijk.
Louis Ha vet schrijft in de Figaro" nog
het volgende over de kwelüngen, welke men
kapitein Dreyfus op het Duivelseiland heeft
doen ondergaan en waarvan het verhaal hem
door de famiBe Dreyfus te Rennoa gedaan is.
In dit schrijven heet het o. a.
Heel in het begin van Dreyfus" aankomst
in Guyana (1895), ontscheepte men den ver
oordeelde niet dadelyk. Men liet hem 4 dagen
lang onder in het rnim by een temperatuur
van 112 graden. En tegen het einde van zjjn
gevangenschap, toen de dessaisissements-
wet ter sprake kwam (1899) zette men
hom een maand lang op water en brood.
Nadat Picquart in 1896 generaal Billot
had medegedeeld, dat kapitein Dreyfus
onschuldig was, werd de hut van den
banneling omringd met een palissade, die
slechts 40 centimeters van de wanden
der hut venwyderd was. De palissade
onderschepte lucht en licht, toch bleef zjj
een jaar bestaan. Toen Dreyfus na dien
tjjd benauwdheden kreeg en de doktor
eischte, dat men verbeteringen zon aan
brengen, verwyderde tnen de palissade
niet, doch men maakte de hut hooger,
waardoor er meer lucht de gloeiend
heete lucht van Cayenne in kon door
dringen.
Dreyfus stikte nu letterlijk in zjjn ver
hoogde kooi, hy kreeg hevigo aanvallen
van koorts en men sloot hem iederen
nacht, twee maanden achtereen in de
boeien.
Een lid der familie Dreyfus heelt in
een interview verhaald, dat men Dreyfus
m de yzers sloeg met een barbaarscho
wreedheid, die aan de pijnigingen der in
quisitie doet denken. Zoo verbond men
's morgens de wonden, die door do ringen
der ijzers aan de enkels waren ontstaan,
en legde hem 's avonds de boeien weer
aan, zoodat de wonden weder opengingen.
Een officier van de »Sfax" heeft mede
gedeeld, dat kapitein Dreyfus, toen de
kruiser de Kaapverdische eilanden naderde,
naar Frankrijk een telegram wilde zen
den, dat gericht was aan... generaal De
Boisdefïre en in warme bewoordingen,
dankbetuigingen bevatte aan het adres van
den oud-chef van den generalen staf dien
Dreyfus toen nog beschouwde als den eeni-
gen bewerker van zjjn terugkeer
De commandant van de >Sfax" stond
tegenover zooveel ontweteude naïeveteit
besluiteloos, doch hij liet (conform aan
zjjn inatructiën) ten slotte Dreyfus weten,
dat hy geen telegram mocht verzenden.
Grootvorst Georges.
Grootvorst Georges Alexandrowitch, broe
der van den Czaar. die Maandagnamiddag
overleden is, was 9 Mei 1871 geboren en
dus 28 jaar oud. Hy was drie jaren jonger
dan de Czaar en zjjn vermoedelijke erfge
naam, daar Czaar Nicolaos II tot nu toe
geen mannelijke nakomelingen heeft.
Door den dood van grootvorst Georges,
is grootvorst Michel Alexandrowitch, de
derde broeder van den Czaar. thans ruim
20 jaar oud en chef van het 129e regiment
infanterie, de vermoedelijke erfgenaam van
den Russischen troon geworden.
Wjjlen grootvorst Georges was steeds
ziekeljjk. Een bloedspuwing maakte een
eind aan zijn leven. Zijn dood zal de voor
naamste Europeesche vorstenhuizen voor
eenigen tijd den rouw doen aannemen.
Valscbe munters.
In Stettin is een bende in hechtenis ge
nomen, die reeds lang valsche 20- en 2-
mnrkstukken gemankt en in omloop ge
bracht had.
FEUILLETON
30).
Deze heeft ambtshalve met het onderzoek
tegen Schorn niets meer to maken, hjj zal
daarby ter zyner tyd als getuige moeten op
treden en het is, willen wy geheel achter de
waarheiil komen, dringend noodig dat uwe
verklaring dus onbekend blijft. Mag ik hopen,
dat gij my wilt beloven tegenover den heer
Foligno het stilzwijgen bewaren, heer pro
fessor
•Zeker, gaarne! Maar wat moet ik ant
woorden, als de rechter mij iets vraagt? Hy
wilde n zelf medodeelii g doen van het ge
beurde in de grot en slechts op myn ver
langen heelt by het gelaten.*
,Dat mag op u geen invloed hcbb<-n 1 Het
is in het belang van het onderzoek heogst
noodig, dat de districts-rcchtcr niets van uwe
verklaringen, ook omtrent het gebeurde in de
grot, weet. Zeg hem, als hy iets vraagt, een
voudig de waarheid. Getuigen mogen volgens
de wet niet over hunne verklaringen spreken,
hy is voortaan getuige even als gij.
Zeg hem, dat ik n flat gezegd heb en u
verplicht heb hem elke mcededeeling, elke
aanduiding over uwe verklaring te weige
ren.*
Met dezen raad, dien ik besloot op to vol
gen, nam de rechter afscheid. Hy liet my
achter in een niet te beschreven onrusti-
gen toestand, en deze werd er niet minder
op, toen kort daArop de districts-rcchtcr by
ü»y kwam. Hy kwam, zooals by my eerlyk
zeidc, om te informceren wat de rechter van
instructie over mijne verklaringen gezegd
had.
Toen ik hem mededeelde wat ik den rech
ter van instrnctie beloofd had, was hy ten
zeerste verbaasd.
Ik getuige als alle anderent* riep hij
verontwaardigd, ,die heeren van het land-
gerecht weten door trots en verwaandheid
niet meer wal sy zeggen!* Aan myn na-
spnringen hehben zy het te danken, dat er
licht in do duisternis is. gebracht, en nu wil
len zy my op zyde schuiven, my do eer der
ontdekking ontnemen, my als eenvoudige ge
tuigen beschouwen Maar het zal hun niet
gelukken En gy, professor, hebt geen reden
u te bindon aan eene verplichting, die nie
mand het recht had u op to leggen I Gy kunt
my gerust alles mededeelcn wat gij wilt!*
.Ik weet niet of ik daartoe het recht heb,
ja dan neen., zeide ik schouderophalend, ,ik
ken de Oostenryksche wetten niet, maar in
elk geval ben ik4 *no al niet wettelyk, dan
toch zedelijk verplicht niet te praten over
myne verklaringen, daar ik dit beloofd heb.
Gy moet mij dus niet kwalijk nemen, lieer
rechter, als ik tegenover u het diepste stil
zwijgen zal bewaren.
Hij keek mij zeer boos aan.
Zooals ge wilt! Ik zal n verder niets vra
gen,* zeide hy na eenig stilzwygen, «alleen
heb ik toch zeker het recht u inlichtingen te
vragen omtrent eene zaak, die my persoonlijk
aangaat. Hebt ge
't Spy't mij,* viel ik hem in do rede, dat
ik op geen enkele vraag, welke ook, u een
antwoord kan geven. Myn belofte, te sullen
zwijgen, zal ik houden.*
Hy wierp my een woedenden blik toe en
verliet zonder my zelfs to groeten. Ik had
hem door dat antwoord bepaald diep beleedigd.
Ik bleef met beklemd hart, ontevreden over
mij zelf, alleen. De districts-recliter, die mij
gedurende myn verblyf te Luttach steeds
vriohdelijk behandeld had, had ik belcedigd
en hem door mijne verklaringen in oen scheeve,
lastige verhouding tegenover zijne superieuren
gebracht. Hy wist dit nog niet, doch als hij
het vernam, had hy het recht booa op my
(e zyn, mij zelfs misbruik van vertrouwen te
verwyten.
De verdenking tegen Franz Schorn, den
redder rayns levens, had ik versterktik
droeg de schuld, dat don jongen man thans
het verlies zyner vryheid dreigde. Ik was
kwaad over myne onvoorzichtige, te open
hartige uitlatingen en toch, als ik nadacht
over het verhooren en mij dc vragen herin
nerde, die ik naar waarheid had moeten be
antwoorden. kon ik myzelf niets verwijten.
Ik had slechts myn plicht gedaan.
Met angst en ongeduld wachtte ik verdere
tyding. Het was om to vertwijfelen, hier doel
loos op bed te liggen en koudo eompressen
om mijn been te doen Ik had er veel voor
gegeven, als ik in staat was geweest iets,
wat dan ook, te doen, en do bezoeken, die
den vorigen dag niet ophielden, en to,n vry
lastig werden, zich herhaald leidden, doeh
thans bleef ik alleen cn aan myn bed ge
bonden.
Er verliepen wel twee unrdaar hoor ik
haastig iemand mijne kamer naderen. Mizka
kwam ademloos, met hoogroode wangen en
gloeiende oogen binnen, om rny tc vertellen
wat op dit oogenblik geheel Luttach bezig
hield.
Franz Schorn was de moordenaar van den
ondon i'ollenz 1 De hoeren uit Laibach had
den bet ontdektZij hadden buiten de Blad
op de hoeve, die Schorn bewoonde, het ge
heele huis doorzocht cn daarby veel g
bankpapier cn aandeelcn, staatsstukken cn
andere papieren van waarde, den geheelen
rijkdom van den vermoorde, gevonden. Franz
had echter ontkend cn verklaard onschuldig
te zijn, doch dat baatte niets, hij was ge
arresteerd.
De handen goboeid, werd hy door twee
gendarmen naar Luttach geleid. Toen hy
voorby het hnis van den dokter was geleid,
had juist zyn aanstaande aan het raam ge
staan, zy had hem gezien cn was do straat
opgesneld. Daur had zij hem voor aller oogen
omhelsd, hem, den moordenaar haar vaders 1
Met geweld hadden de gendarmen hem uit du
omarming moeten losrukken. Zij had niet
geweend, geen traan gelaten Met vlammende
oogen had zy hem aangekeken, toen de gen
darmen hem wegvoerden. Vcrtwyfvl niet,
Franz!" had zij hem ten slotte toegeroepen
,God kan niet dolden dat een onschuldige
veroordeeld wordt Toen was zy kalm den
dokter gevolgd, die haar in hnis had geleid.
Franz was, do oogen naar den grond ge
richt, tusschen do gendarraon verder gegaan
Geen woord had hy geantwoord np de be-
lccdigrnde woorden, hom van alle kanten naar
het hoofd gerworoen. MoordenaarDnit-
schc hondcn dergelijke woorden werden
hem, door de steeds grooter wordende me
nigte, die hem volgde, naar het hoofd ge
slingerd hij scheen ze niet tc hooron Hel
volk wtis zoo verbitterd jegens hem, dat do
gendarmen dc grootste moeite hadden den
moordenaar voor mishandelingen te vrywa
ren, en dit zou hun zelfs niet gelukt zyn,
als do districts-rechter hem niet had be
schermd tegen een paar woe.-tc kerels, twee
weggejaagde knechts van Schorn's boerderjj,
die zich gaarne over hun ontslag op hun
vroegcren meester gewroken hadden. Door ern
stige vermaningen en bedreiging met strenge
straf; door de verzekering, dat de moordenaar
zyn gerechte straf zon krijgen, gelukte het den
districts-rechter do opgewonden menigte tot
kalmte te stemmen. Hij geleidde den gevan
gene tot het gerechtsgebouw. Dank kreeg hy
van den verstokten moordenaar niet voor
zyn bescherming, geen woord sprak Franz
tot hem.
Op bevel van den districts-rechter liet de
heer Gtinther dadelyk inspannen, en door de
beide gendarmen vergezeld, vertrok dc ge
boeide gevangeno in 's heeren Günther's ry-
tuig. Do districts-rechter had gezegd, dat hy
naar «le gevangenis te Laibach word gebracht
en daar zou blijven tot hy als moordenaar
sou zyn veroordeeld en zeker gehangen zou
worden.
Dit alles vertelde my Mizka in de grootste
opgewondenheiduit haar woord en gelaat
bleek, dat zy verheugd was, dal eindelyk do
moordenaar gevonden en gearresteerd was en
bet juist Franz Schorn wa9, de algemeen ge
hate. die thans aan het gerecht was overge
leverd. Geen woord van medelijden had dit
anders zoo goedhartige meisje voor den on
gelukkige, geen oogenblik twQfeldo zy of hy
werkelyk schuldig was. Met een zegevierend
lachje verliet zyn rnjj, toen zy my haar nieuws
had verteld.
.De stom des volks is de stem Gods!*
had eens dc districts-rechter gezegd; .het
geklots des volks is «les duivels stem," had
de dokter er hem op geantwoord. Werd thans
de rechter niet in het gelijk gestchl Steeds
duidelijker werd het bewyg voor Schorn's
schold, cn toch. wonderlyk genoeg, vermeer
derde steeds myn twyfcl aan zijn schuld.
Myn verstand zeide my, dat thans, nu zelfs
by dc huiszoeking het gestolene by don moor
denaar was gevonden, er geen recht tot twy
fcl meer bestond, doch myn hart verzette zich
tegen die redonenring, Eerst thans gevoeldo
ik, flut ik meer dan gewone belangstelling,
dat ik ccn hartelijke genegenheid voor den
jongen man gevoelde, een genegenheid dia
het my trots allo bewyzen onmogelijk maakto
n zijne schuld te gclooven.
Ik kon my niet laDg overgeven aan rnyno
droefgocstige gedachten, want zy werden door
een bezoek onderbroken. Dc burgemeester
kwam, niet alleen om naar myn toestand te
vernemen, doch ook om my to vertellen wat
in het stadje gebeurde, terwijl ik hier op myn
bed moest liggen. Hy hud my nog uiet ver
laten, toen ik een twoede bezoek kreeg, ge
volgd door een derde en vierde. AI de hee
ren van de stamtafel haalden thans in, wat
zjj in den voormiddag verzuimd hadden, den
geheelen namiddag had ik bezoek, eerst tegen
den avond was ik weer allcon.
Byna al die bezoekers brachten my do
treurige bevestiging van hetgeen Mizka ver
teld had. Zelfs do kapitein en dc burgemees
ter twyfelden niot meer aan Schorn's schuif!,
zij erkenden dit openlijk. De huiszoeking by
Schorn bad gewichtige resultaten opgoloverd
men had zulko beduidende sommen gelds ge
vonden, dat Franz niet in staal was de af
komst er van aan te toonen. Z(jn geheele
doen getuigde tegen hem, zijn brutaal ontken
nen, zoowel als zyn halsstarrig zwygon, toen
men hem niet geloofde. Ieder geloofde aan
zyn schuld on allen waren hel er over eens,
dat de rechter zich uitstekend gedragen had
zelfs zijn tegenstanders erkenden, dat Frans
slechts door zjjne edelmoedigheid voor ern
stige mishandelingen van het woedende volk
gespaard was.
(Wordt vervolgd.)
