KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder9 Texel en Wieringen
Ho. 2822
Zaterdag 3 Maart 1900.
28ate Jaargang.
Bureau
Zuidstraat 72.
Bureau: Spooritraat.
Telefoonn". 59.
KALENDER DER WEEK.
MAART, Lentemaand, 31 dagen.
Opkomst der Zon 6 n. 43 m.
Onderg. - 5 u. 42 m.
Zondag 4
Maandag 3
Dinsdag 6
Woeasdag 7
Donderdag 8 Eerste Kwartier.
Vrjjdag 9
Zaterdag 10
tilt het Buitenland.
27 Februari was voor de Transvalere de
gedenkdag van het roemrijk gevecht op den
Majoeba-heuvel. De ernstige aanval der En-
gelachen op de onafhankelijkheid der Zuid-
Afrikaansche Republiek werd, 19 jaar gele
den, op dien dag door een schitterende zege
praal der Boeren afgeslagen. Sedert heeft men
dien dag van Sprokkelmaand gevierd als een
nationalen dankdag, en ook nü werden op dien
stond in alle kerken des lands dank-en bid
stonden gehouden. Helaas, niet langer zal
men voortaan den genoemden datum als een
dankdag voor eene behaalde overwinning die
nen te beschouwen, nu op dien dag van dit
jaar bet feit heeft plaats gegrepen der over
gave van, generaal Cronjé en zjjne troepen
aan de Engelschen. 't Gebeurde heeft alom
dit is te begrijpen een diepe indrnk teweeg
gebracht. In Engeland is de tijding met ge
juich ontvangen, maar bijna overal elders
werd het bericht met deelneming en mede
lijden begroet.
Generaal Cronjé heeft moeten zwichten, en
zich met zjjne dappere strijders moeten over
geven, wilde hij niet zijn geheele strijdmacht
zien verloren gaan. De vraag doet zich nn
voor, welke gevolgen deze gewichtige neder
laag der Boeren zal hebben, 't Zal zeker den
Engelschen nog heel wat inspanning en groote
verliezen kosten, om de behaalde zegepraal
voorttezetten. De verbondene republikeinen
zullen dit is te verwachten den in
dringers elke schrede voorwaarts heftig blijven
betwisten. Van eene tusschenkomst der mogend
heden bemerkt men tot op heden nog niets
zjj wordt nog altijd sterk in twijfel getrokken.
Eerder wordt de verwachting uitgesproken,
dat, bjj verder voortschrijden der Engelsche
troepen, een langdurige guerilla een volks
oorlog volgen zal.
lIËlfWSTlJULlGËl.
HELDER, 2 Maart 1900.
Ned. Bond van Oud-Onderofficieren.
Woensdagavond hield de afd. Den Helder
van den Nederlandschen Bond van Oud-Onder
officieren in 't Café »'t Centrum* haar jaar
vergadering. Nadat de Voorzitter, de heer
H. C. Omans, op de gebruikelijke wjjze de
vergadering had geopend, de waarnemende
Secretaris, de heer C. Wijn, de notnlen der
vorige bijeenkomst had gelezen en medege
deeld was welke personen als leden, of als
donateurs tot den bond waren toegetreden,
kwam het 7de jaarverslag aan d orde. Dit
verslag, samengesteld door den secretaris, den
heer J. Boersma, die wegens ongesteldheid
afwezig was, werd door den heer C. Wp
voorgelezen. Hieraan ontleenen we het vol
gende De afdeeling telde op 1 Januari
1899 51 leden, 116 militaire donateurs en
36 burgerdonateure, op 1 Jan. 1900 bedroeg
het aantal leden 49, dat der militaire dona
teurs 79 en dat der burgerdonateurs 21. In
den loop van het jaar zijn 3 kameraden door
den dood aan de afdeeling ontvallen, die ep
plechtige wjjze grafwaarts zjjn gebracht. Aan
de weduwen der overledenen werd, omdat zij
leden van 't dubbeljesfonds waren, elk f 82
uitgekeerd. De aftredende bestuursleden wer
den herkozen, zoodat het bestuur geene ver
andering ondergingalleen werd in plaats van
het overleden lid F. N. Winter de heer J. M.
MitlendorfT benoemd. De banier van den
Bond, die bjj den brand van 't café «Central*
verloren ging, werd door een nieuwe ver
vangen en op de feesteljjke vergadering van
30 Augustus onthuld. Aan den stichter
der Vereeniging, den hr. A. C. Kok, thans te
Haarlem woonachtig, werd het eere-lidmaat
schap aangeboden. De heer H. C. Omans
vertegenwoordigde als afgevaardigde de afdee
ling op de algemeene vergadering, die 29 Juli
te Njjmegen is gehouden. Het mannenkoor
fSta Pal!* werd opgeheven; deschietver-
eeniging onderging een verandering, zoodat
nu eiken Zondag gelegenheid bestaat zich te
oefeneneen leesbibliotheek werd opge
richt, die reeds bestaat uit 146 boeken, die
dageljjlu gratis ter lezing zjjn te bekomen
bij den bibliothecaris den heer W. Vogt
het postzegelfonds voldeed, vooral door de
toewijding van den heer De Hosson, verre
aan de verwachtingdoor de buitengewone
vergaderingen werd de kameraadschap zeer
aangekweekt, terwijl het gehouden Sint-
Nicolaasfeest aan 240 kinderen groot genot
verschafte. Met de beste wenschcn voor de
leden en de afdeeling werd het verslag be
sloten.
Hierna geeft de penningmeester, de heer
J. P. vaa Exter, een overzicht van de finan.
ciën. De ontvangsten bedroegen f 826,98 en
de uitgaven f 755,89, zoodat de rekening
sloot met een batig saldo van f 71,09. Een
commissie, bestaande nit de heeren De Hosson
en Werneker, had de rekening nagezien,
in orde bevonden en adviseerde tot goed
keuring, waartoe besloten werd.
Daarna werden over de verschillende onder
afdelingen verslagen uitgebracht. De commis
sie ter behartiging van de stoffeljjke
belangen rapporteerde bjj monde van den
heer C. Wijn, dat aan zieke en behoeftige
kameraden en weduwen uit de kas van 't
Hoofdbestuur f607 was verleend, waaronder
f545 aan rentelooze voorschotten en uit de kas
der afdeeling was aan kleine voorschotten en
ondersteuningen f 110,73 uitgekeerd. De
heer F. Prass gaf een overzicht over het
dubbeltjesfonds, waaruit bleek, dat
som van f1394 was uitgekeerd, n.1. aan 17
weduwen elk f82.waaronder 3 hier ter
plaatse. De gunstige stand der kas maakt bet
raogeljjk, dat thans f 87,50 kan gegeven worden,
wanneer nog meerdere leden toetreden, wordt
het nog gunstiger. De heer J. G. van
Boxcel deed Terslag omtrent de schiet-
rereenifing. Hjj zeide, dat in 1899 niets
aan liet schieten is gedaan en daarom de ge
weren model '71 ingeleverd zjjn, maar 2 geweren
voor kamer-schietoefening zijn aangevraagd en
verkregen, waarmede nu Zondags geschoten
wordt. 34 personen zjjn als nieuwe leden der
vereeniging toegetreden. Aanstaanden zomer
sullen hoogstwaarschijnlijk oefeningen met het
geweer model '95 plaats hebben. Deze ge
weren zijn bij den Minister van Oorlog reeds
aangevraagd. Ook ligt het in het plan als
dan een concours te hohden.
De heer de Hosson deelde een en ander
mede, omtrent het postzegelfonds en
wees er op dat in het afgeloopen jaar 28000
postzegels verzameld waren. Na het uitbrengen
dezer verslagen brengt de Voorzitter aan den
Penningmeester en aan de verschillende per
sonen, die zich in de een of andere commissie
onderscheiden hebben en hun tijd en moeite
daarvoor beschikbaar stelden een woord van
hartelijken dank, waarmede de vergadering
door luid applaus instemt.
Hjj stelt bovendien voor den heer D. C.
Boenna, die zich buitengewoon gcintressccrd
heeft voor de werkzaamheden van de Com
missie voor stoffeljjke belangen te benoemen
tot lid van verdienste. Met daverend applaus
wordt dit voorstel aangenomen, waarna de
heer Boerma met eenige gepaste woorden voor
deze onderscheiding dankt zegt. Alsnu is
is aan de orde de verkiezing van 4 bestuurs
leden. De aftredende leden, zjjnde de heeren
J. P. van Exter, Penningm., F. Prass, Com
missaris, J. G. van Boxcel en C. Wjjn, mili
taire adviseurs, worden met groote meerder
heid herkozen.
Vervolgens wordt een voorstel van het Be
stuur, om aan de Schietvereeniging jaarlijks
een subsidie van f 40.te verleenen bjj
acclamatie aangenomen.
Verder bepaalt men, dat in den loop van
Maart een huishoudelijk feest met dames ge
houden zal worden. Nog wordt besloten de
achiet-commissie met eenige personen uit te
breiden en onderscheidene leden stellen zich
beschikbaar als onderwijzers of als adsistenten.
Na nog eenige zaken van ondergeschikt be
lang besproken te hebben en nadat de Be
schermheer der afd., de heer C. J. J. H. van
Kempen, in eenige gloedvolle, vaderlandsliefde
woorden de leden aangespoord heeft zich te
oefenen in het schieten, wordt de vergadering
gesloten.
Ds. C. B. Hijlkema, die Dinsdag te
Amsterdam tot doctor in de godgeleerd
heid promoveerde, verkreeg het predikaat
cum laude.
In het >Bat. Nbld." leest men
De >Eoningin Emma", thans te Atjeh,
kan hare reis naar Nederland nog niet
aanvaarden, daar de ra's welke uit Europa
verwacht worden, nog niet zijn aangekomen.
Eerst in de eerste dagen van Februari
kunnen ra's te Atjeh verwacht worden en
dan kan die bodem de reis rond de Kaap
aanvaarden.
Men schrjjft ons uit Batavia, 30 Ja
nuari 1900:
't Is een mal gezicht tegenwoordig voor
de Priokkera nu de haven ontbloot is van
een wachtschip. Den 24n dezer is het laatste
wachtschip opgedoekt en doorgestoomd naar
Soerabajja, om daar spoedig onder de hamer
te worden gebracht. De hoofdplaats van
Ned. Indië zonder een enkel schip van
de Marine ziet, daar zjjn de heeren
Priokkers nog niet aan gewend.
In den loop van Januari heeft de influ
enza te Batavia en omstreken goed huis
gehouden. Daar zjjn in een gezin bij de
fomilie v. d. R. van 8 personen slechts
één, zegge 1, van die ziekte verschoond
gebleven. Een hospitaal geljjk om daar die
7 zieken te hooren kreunen. Dr. Papelard
heeft ze allen weer op dreef gebracht en
velen, bjjna grootendeels de helft van 't Ba-
taviaasch publiek zijn aan dezen geneesheer
veel dank verschuldigd. Hij is ook een
gezocht doctor voor kleinen en grooten.
Vele ludische jongelui weten hier niet
hoe zij bij de Marine kunnen komener
zouden anders vele flinke Jantjes van ge
bakken kunnen worden. Vele ouders zien
er ook smachtend uit naar de komst
van een Zeevaartschool jammer dat zoo
iets hier niet bestaat en een Landbouw-
of een Gou vernements- Ambachtschool. Vele
krachtige jongelui worden gedoemd voor
de eer klerk te spelen, om vervolgens in
lander te worden en in een kampong met
een meid te gaan wonen, want niet ieder
is geschapen om soldaat te worden en niet
ieder vader of moeder kan zjjn kinderen
de opvoeding in Holland laten genieten.
Men meldt uit Harlingen van 27
Februari
Gisterenochtend heeft tijdens mist circa
8 mijlen benoorden Terschelling het Fran-
sche stoomschip Lucie et Marie", bestemd
van Havre naar Hamburg, een zeilvaar-
tuig overstoomd.
Daar van de opvarenden van het ge
zonken vaartuig niemand gered is gewor
den zal naam, nationaliteit of grootte van
het schip dat vermoedeljjk een visschers-
vaartuig is geweest, wel nimmer bekend
worden.
Na het ongeval werd door de >Lucie
et Marie" onmiddelljjk een boot uitgezet,
bemand met den 2de stuurman en 2 ma
trozen, teneinde te trachten, indien moge-
ljjk nog van de opvarenden te redden.
Wel zag men van uit do boot nog een
persoon worstelen tegen de golven, doch
door te veel te vergen van de riemen brak
een van de twee en moest men dezen man
zien verdrinken.
Door den mist kon echter de boot de
Lucie et Marie" niet terugvinden en
hebben deze 3 man circa 10 uren in de
boot moeten doorbrengen zonder voedsel
of drinken.
Na dien tjjd helderde de lucht eenigs-
zins op en zag men 'tvuur van het licht
schip »Terschelling", waarheen koers werd
gezet en alwaar men liefderijk werd op
genomen.
Door het Noorsche stoomschip »Sif' dat
van Goole naar hier was bestemd werden
de 3 mannen overgenomen en alhier geland.
Zondag werd te Appeltern voor de
eerste maal na de droevige gebeurteuissen
wederom godsdienstoefening gehouden in
de protestantsche kerk. In drie Zondagen
was aldaar geen dienst geweest. Deze
werd geleid door den predikant van Wamel,
ds. A. A. Schouten, en de kerk was flink
bezet.
Te Breda hebben bij gelegenheid
van hel Carnaval een achttal gemaskerden
twee korporaals der infanterie zoodanig
mishandeld en gestoken, dat beiden be
wusteloos naar het hospitaal werden ver
voerd. Een hunner verkeert in levens
gevaar. De daders zijn onbekend gebleven.
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur
Ondergeteekenden, verzoeken beleefd voor
het onderstaande een bescheiden plaatsje in
uw veelgelezen blad, bjj voorbaat onzen op
rechten dank.
Liefdadige Nederlanders
Ondergeteekenden uitmakende het bestuur
der Afdeeling .Amsterdam" van het .Marine
fonds", in hunne pogingen om armoede van
oud-kameraden van de Koninkljjke Neder-
landsche Marine, doch vooral van hnnne we
duwen en weezen zooveel mogelijk te voor
komen, voor een vraagstuk geplaatst zijnde,
waarvan de oplossing de krachten van het
Marinefonds te boven gaant, wenden zich
als een commissie buiten het Marinefonds
staande met aandrang tot U met een bede om
hulp.
Een gepensionneerd opperechipper der Kon.
Ned. Marine, gepensionneerd wegens eene
leveraandoening toen hjj zjjn vaderland, U
allen in tropische gewesten diende, overleed
eenige dagen geleden, zjjne vrouw met 8 kin
deren, van 14 jaar tot 4 maanden, in de hart-
verscheurendste omstandigheden achterlatende.
Een gelukkig en tevreden huisgezin is hier
vernietigd. U informeert eens bjj uwe Marine-
kennissen wat er voor noodig is om tot de
positie van opperschipper bjj uw Marine op
te klimmen, welk een nagenoeg rusteloos en
altjjd werkzaam bestaan dat is, en u znlt
kunnen beseffen, hoe die trouwe en jjverige
landsdienaar op 's landsvloot gewerkt heeft
voor zjjn dierbaren, tot ziekte hem ongeschikt
maakte voor zjjn zwaren dienst en hjj ge
pensionneerd werd met f 480 'sjaars.
Toen trachtte de man er in de burger-maat-
Bchappjj voor zijn groot huisgezin nog wat bjj
te verdienen, maar moest ook dit opgeven ton
gevolge van zjjn toestand.
Langzamerhand verdween nu alles, wat dit
huishouden zoo gelukkig en tevreden gemaakt
had alles moest tot geld worden omgezet,
om den patiënt zooveel als het kon voor zjjn
huisgezin te bewaren, want mot hem verdween
ook zjjn pensioen, doch het heeft niet mogen
baten, en thans nu alles en alles opgeteerd
is, laat hjj zjjn weduwe met haar achttal
kinderen achter met niets dan het gegeven
voorbeeld van onvermoeide werkzaamheid.
Zjjn|weduwe geniet helaasgeen pensioen,
alles, alles ontbreekt hiermet het voorbeeld
haar door haren diepbetreurden man gegeven
voor oogen, wil ook de weduwe evenwel niet
voortdurend afhangen van liefdadigheid. Ook
zjj wil werken. Ook zjj wil, gesteund door
hare innige moederliefde, strjjden voor het
bestaan van haar lievelingen.
Och, helpt ons daarom. Met een paar hon
derd gulden zal het ons mogen gelukken, die
flinke moeder met haar kroost een toekomst
te geven, zoodat zjj zonder bitterheid in het
hart, haar kinderen steeds kan voorhouden
hoe hun vader niet alb en zjjn maar ons
aller vaderland heeft gediend.
Elke gift, hoe klein ook, zal door ieder van
ons in dank worden aanvaard.
Amsterdam, Februari 1900.
De Eere-Commissaris v. h. Afd.-Bestuur,
P. SCHOLTEN,
Marinewerf No. 2. Luit. ter zee lekl.
Het Bestuur der Afd. .Amsterdam"
van het .Marinefonds",
A. KARELSE, Voorzitter,
N. Achtergracht 138.
J. W. ZUIJDERHOUT, Secretaris,
Torp.-maj. aan boord Hr. Ms. «Vulkaan".
N. NOORDELOOS, Penningmeester,
H. Kadijk 34.
Beleefd vragen wjj voor deze hede ook een
plaatsje in de vele andere Couranten van ons
Vaderland.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
In ons vorig nummer konden wjj
nog het telegrafisch bericht opnemen van
de overgave van Cronjé. Sedert zjjn de be
richten verder aangevuld en per bulletin
bekend gemaakt. Volledigheidshalve nemen
wjj ze hieronder nog eens op.
Cronjé capituleerde.
LONDEN, 27 Febr. Officieel. Lord
Roberts seint uit Paardenberg van heden
morgen 7.45
Cronjé heeft met al zjjn troepen heden
morgen met het aanbreken van den dag
gecapituleerd en zich onvoorwaardelijk over
gegeven.
Cronjé is thans krjjgsgevangene in mjjn
kamp.
De capitulatie van Cronjé.
LONDEN, 27 Febr. Een telegram
van Lord Roberts uit Paardenberg van
hedenmorgen elf uur meldtUit berichten,
van den spionnendienst was het gebleken
dat Cronjé's macht zeer ter neer geslagen
was, en dat de ontevredenheid der troepen
en de oneenigheid der leiders snel toena-
Deze gevoelens werden ongetwjjfeld aan
gewakkerd door de teleurstelling over de
nederlaag der Boeren-versterkingen.
Den 23en besloot Lord Roberts daarom
des vjjands stellingen harder te bestoken.
In den nacht werd vooruit gedrongen naar
des vjjands lager, zoodat men geleidelijk
voeling kreeg met zjjn stellingen. Tege-
ljjkertjjd beschoot de artillerie van Lord
Roberts deze heftigzijn geschut werd
gisteren krachtig versterkt door de aan
komst van de 4.6 cM houwitsers, die uit
De Aar waren ontboden.
De ballon-captif was van groot nut voor
het inwinnen van inlichtingen betreffende
de stellingen des vjjands en zjjne bewe
gingen. Het heldhaftig vooruitrukken van
de Canadeezen en de Engelschen, heden
morgen om 3 uur, had ten gevolge, dat
de Engelschen een punt bezetten, 600
yards dichter bij de vjjandelijke stelling
en 80 yards van zjjn ingravingen gelegen.
Daar versterkten de Engelschen zichzjj
behielden hunne stellingen tot den morgen.
Dit werd bereikt met betrekkeljjk geringe
verliezen.
Bij het aanbreken van den dag werd
heden, onder de witte vlag, een brief van
Cronjé gebracht, waarin hij verklaarde
zich onvoorwaardelijk over te geven. Lord
Roberts antwoordde, dat Cronjé verzocht
werd zich aan te melden in het Engelsche
kamp, en dat zjjn troepenmacht uit het
laager moest komen, na de wapens te
hebben neergelegd.
Cronjé kwam te 7 uur in den morgen in
het Engelsche kamp, en vroeg een goede
behandelingtevens verzocht hjj, dat zjjn
vrouw, zjjn kleinzoon, zjjn particuliere
secretaris, zjjn adjudant en zjjn bedienden
hem zullen mogen vergezellen, waarheen
hjj ook moge gezonden worden.
Lord Roberts stelde hem gerust en zeide,
dat zjjn verzoeken zouden worden toege
staan. Een generaal zal met hem naar
Kaapstad vertrekken, om een hoffeljjke
behandeling te verzekeren.
Cronjé vertrok hedennamiddag naar
Kaapstad. De gevangenen, ongeveer drie
duizend in getal, zullen worden ingedeeld
in commando's onder bevel van hunne
officieren. Zjj zullen heden naar Modder-
rivier worden gebracht, vanwaar zjj in
afdeelingen per spoor naar Kaapstad zullen
worden vervoerd.
LONDEN, 27 Febr. Een nader telegram
van Lord Roberts meldtHet aantal
krijgsgevangenen bedraagt ongeveer 4000,
waaronder ongeveer 1150 Yrjjstatersde
overigen zjjn Transvalere. Van de officie
ren zijn er 29 Transvalere en 18 Vrjjsta-
ters. Het aantal kanonnen bedraagtdrie
7,5 cM. Kruppkanonnen, negen 1-pondere
en een raaxim van Transvaal, en een
Krupp kanon en een maxim van den Vrij
staat.
Het departement van oorlog heeft een
lijst uitgegeven van gewonden bg Paarde-
berghun aantal bedraagt 740.
De vervolgljjst der gewonde officieren
bevat zes namen.
De officieren, die gevangen genomen zjjn,
behalve Cronjé, zjjn de hoofdcommandant
Wolmarans; de commandanten Roos, Maar-
tens, Woest, Versier en Joostede veld-
kornetten Alberts, Bosman, Lemmer, B. J.
de Lange Badenhorst, de Scandinaviër Frits
Haltings, Venter, Terblanche, De Villiers,
Du Plessis, Snjjman, Arnoldi, Jooste, Ens-
lin. Wolmarens, Joeverans, Uys, Maré,
Botha en Grobler.
Onder de Vrijstatere zijn de officieren
Wordaan, Kok, De Villiers, Snjjman, Mein-
tjes, J. Cronjé, Oosthuizen, Van Ljjl, Nieu-
wenhal, M. Kriek, J. Kriek en Van der
Walt. Voorts zjjn onder de gevangenen de
commandant der artillerie Albrecht, en de
Duitsche officieren luitenants Von Heister,
Von Dewitz en Von Angerstein.
Generaal Cronjé.
LONDEN, 28 Febr. Een officieel
telegram van Roberts uit Paardeberg van
heden luidt
Cronjé is met zjjn familie gisteren, onder
geleide van generaal Pretyman en een mili
tair escorte, vertrokken, later gevolgd door
andere gevangeoen onder een escorte. De
vrouwen en kinderen zjjn naar hun huizen
teruggezonden. Ik verneem, dat er onder de
Boeren groote ontevredenheid heerscht over
Cronjé's weigering van Roberts' aanbod om
de gewonden, vrouwen en kinderen een
vrijgeleide te geven.
Van deze laatsten blijven er 170 in het
hospitaal. Een groot getal hunner verkeeren
in een verschrikkelijken toestand. Ik heb
gisteren het laager bezocht en ben getroffen
door de bekwaamheid en de energie, waar
door de stelling bgna onneembaar is ge
maakt voor een bestorming.
Rensburg is gisteren weder door generaal
Clements bezet.
Verliezen van Roberts.
PARIJS, 28 Febr. Volgens een tele
gram uit Londen aan de >Temps", maakt
het Departement van Oorlog bekend, dat
generaal Roberts van den 14den tot den
19den verloor 1262 man, verdeeld als volgt
16 officieren gesneuveld, 58 gewond, 5
vermist.
Gesneuveld 179 minderen, gewond 955,
vermist 51.
De Londensche correspondent der Man
chester Guardian" verneemt dat in militaire
kringen weinig waarde wordt gehecht aan
de overwinning van Roberts, daar de Boeren
nog over 50.000 man beschikken.
Het gros van Cronjé's artillerie en van
zjjn troepen is ontsnapt.
COLENSO, 25 Febr. De brigade
van generaal Hart viel de verschansingen
van de Boeren bg Pietersheuvel tegen zons
ondergang (vermoedeljjk Vrjjdag) aan. De
Inniskilling fusiliers stormden de steile
berghelling op tot eenige honderden me
ters van de stelling van de Boeren, maar
moesten afdeinzen wegens den regen van
kogels. Het vuur van de Boeren was zoo
vreeseljjk, dat, toen de infanterie de door
de boomen verschafte dekking verliet, bjjna
alle manschappen in de vooropgaande halve
compagnie gekwetst neervielen. De in
fanterie verschanste zich halverwege tegen
een heuvel op, en deed (den volgenden
ochtend.) een hernieuwde, maar vergeefsche
poging om de stelling te veroveren.
LONDEN, 28 Febr. Butler seint uit
zijn hoofdkwartier in Hlangwane-laagte,
dd. 28 Febr.Bartou's brigade bestor inde
en nam gisterenavond den top van den
Pietersheuvel, daarmede tot zekeren graad
den linkervleugel van den vijand omtrek-
kenden. De 4de en 11de brigade, met
Warren als opperbevelhebber, vielen de
hoofdstelling der Boeren aan en nam haar
prachtig tegen zononder. Er werden 60
gevangenen gemaakt. De vjjand verstrooi
de zich in alle richtingen. Er schjjnt
nog een aanzienljjk aantal vijanden op
den Boelwana overgebleven. Ik hoop, dat
onze verliezen niet zwaar zjjn.
Tot de officieren van Buller's legermacht,
op den 22en en 23en gesneuveld bjj de
bestorming van de stellingen der Boeren
op den noordelijken oever van de Toegela,
behooren de luitenant-kolonels Thackeray,
Thorold en SitwelL
Overste Sitwell, vau het 2e regiment
jagers uit Dublin, had deelgenomen aan
den Afgaanschen oorlog van 1879—80 en
aan den Egyptischen oorlog van 1882. Hjj
heeft ook het bevel gevoerd over een ex
peditie tegen Mwanga (Oeganda, Midden-
Afrika), in 1897-98, en verwierf toen zjjn
brevet van luitenant-kolonel.
Het regiment jagers uit Dublin, dat een
groot aandeel heeft gehad in de bestorming
van Grobler's Kloof, telt volgeuseen bericht
gever thans nog geen 200 van de 850
man waaruit het oorspronkeljjk bestond.
De Russische pers over de capitulatie
van Cronjé.
ST. PETERSBURG, 28 Febr. Het
Russische Telegrafen-Agentur" zegt, dat
het bericht van de capitulatie van generaal
Cronjé in alle klassen der bevolking met
diepe smart is ontvangen.
Voor zoover door de bladen over de ge
beurtenis is geschreven nemen alle met
hartstocht partjj tegenover Engeland. Voor-
nameljjk de groote couranten spreken de
meening uit, dat Europa niet langer toe
mag blijven zien, dat verdere onderdrukking
plaats heeft.
Hetoogenblik van interventie is gekomen.
Die mogendheid, die het initiatief neemt,
zal zich een onvergankelgken roem ver
werven.
Eenstemmig wordt aan den onvergeljjke-
ljjken heldenmoed der Boereu vol geestdrift
en zonder eenige reserve hulde gebracht,
terwjjl ten slotte in de overwinning van
een overmacht geen heldendaad is te zien.
Een blad is van meening dat den Boeren
de onschatbare verdienste toekomt de her
senschim van de onoverwinneljjkheid der
Engelschen te hebben verdreven.
Overigens wordt de meening uitgesproken,
dat de capitulatie van Cronjé niet beslis
send is.
PARIJS, 27 Febr. (Part.) Enkel de
•Temps" wjjdt, buiten de beschouwingen
onder haar oorlogsnieuws, een afzonderlijk-
artikel aan de capitulatie van Cronjé,
Hulde aan beide strjjdere" betiteld Het
blad stelt zich voor de ontmoeting van
Roberts en Cronjé, de aandoening en waar
digheid waarmede zjj elkander begroet zullen
hebben. Moeten de beide landen na de
vreeselijke worsteling niet wederkeerig de
zelfde gevoelens koesteren vraagt het
blad. De »Temps" besluit: Het kan En
geland niet verwonderen, dat in den zoo
ongelijken strijd de sympathie der denkende
wereld instinctmatig gegaan is tot den
zwakke tegen den sterke, tot hen die ten
slotte hunne onafhankeljjkheid verdedigen
maar waar Engeland, eenmaal ongelukkig
op dien weg geraakt, niet kon terugkeeren
met vernedering en nederlaag, schynt het
wel dat het spoedig alles zou doen vergeten
en terstond de sympathie der vo'ken terug
zou winnen, wanneer het na het bewijs te
hebben gegeven van zjjne overmacht, zou
weten tot staan te komen, en doen ophouden
de tooneelen van vernieling en slachting
in Zuid-Afrika.
BERLIJN, 27 Febr. (Part.) Men is hier
algemeen zeer bewogen met het lot van
Cronjé en zjjne dapperen. Toen omstreeks
het middaguur de eerste extrabladen ver
schenen, kon men overal du luide betui
gingen van het diepste leedwezen hooren,
en de vanavond uitgekomen bladen van alle
richtingen spreken hunne deelneming uit.
De als deskundige zeer bekende militaire
medewerker vau het >Tageblatt", Fritz
Honig. schrjjftHet is op 't oogenblik
nog niet ïnogeljjk de bcteekenis uit politiek
en militair oogpunt volkomen vast te stellen.
Maar het is belangrjjk, dat de voornaamste
militaire persoon uiet de kern van de Vrjj-
I staatsche troepen niet meer aan den oorlog
kan deelnemen, en iedereen weet hoeveel
er in dien oorlog van zoo'n persoon, als
generaal Cronjé is, afhangt. Wij moeten
bedenken dat zijne troepen slechts lang
zamerhand bijeen zijn gebracht en onder
zjjne leiding de heldendaden op de geschied-
bladen hebben geschreven, waar de namen
prijken van Belmont, Graspan, Modder-
rivier, Magersfontein, met Cronjé's onver
schrokken uiarsch van Kimberley, tusschen
de Engelsche colonnes, door, naar Paarde
berg met den bloedigen slag aldaar op den
I8en Februari, en met zjjn standhouden
tot de overgaat'. Het is nog niet bekend,
welke verliezen generaal Cronjé met zjjn
kleine heldenschaar den Engelschen heeft
toegebrachten misschien zal Engeland
reden hebben den daarover liggenden sluier
'it echter is
nooit geheel op te lichten,
wel zeker, dat de krijgsgeschiedenis geen
voorbeeld oplevert hetwelk naast dat van
Cronjé kan worden gesteld, en daarom zal,
hoe tragisch zjjn ondergang moge wezen,
zjjn naam, met dien van zjjne dappere
Boeren in do geschiedenis altjjd eene eere-
p laats innemen".
De >Berliner Zeitung" zegtCronjé
viel met eere, zoodat hjj als soldaat het
hoofd omhoog kan blijven dragen, al moet
hjj als patriot de diepste smart Ijjden. Het
ergste van zjjne nederlaag is, dat er voor
de Boeren geen kans bestaat wat zjj aan
menschen verloren hebben, weder aan te
vullen."
De politieke, de moreele, de militaire
beteekenis van het feit behoeft waarljjk
niet geloochend te worden het zon
immers nergens toe dienen om aldus struis
vogeltactiek te volgen en de Boeren zeiven
zullen de eersten zjjn om de groote betee
kenis van de capitulatie te erkennen, doch
een eervol wapenfeit, een daad van onge-
woneu moed, van bewonderenswaardig be
leid hebben de Boeren er zich door toe te
schrijven... generaal Roberts heeft een be
langrjjk voordeel behaald, doch de eigen
lijke moreele overwinnaar moet men niet
zoeken aan den kant der Engelschen, doch
bjj de Boeren.
Men moge de oorlogsgeschiedenis van alls
tijden napluizen, men moge de namen
noemen en daden nagaan van de leger
aanvoerders van de oudheid en van den
nieuweren tjjd men zal geen geljjke,
geen voorbeeld vinden van zoo groote op
offeringsgezindheid, van zoo geringe vrees
voor den dood
Daar zjjn enkele duizendtallen burgers
(herders en landbouwers voor 't meerendeel)
en die houden gedurende een tiental dagen
in het open veld zoo ongeveer stand tegen
een verpletterende overmacht geoefende en
beproefde soldaten, onder de beste aan
voerders van het machtige Engelsche rjjk
een week en langer nog hebben zjj den
dood en de verminking voor gansch hun
leven verkozen boven de overgavetn
dan hebben zjj toch nog niet het loon ge
vonden, dat hun van rechtswege toekwam
en dat hun door de gansche beschaafds
wereld (uitgezonderd Engeland natuurljjk)
zoo van harte gegund werd.
Dat is diep tragisch, dat stemt tot hoo-
gen ernst, tot diepe droefheid, doch veel
minder nog dau er reden is tot wanhoop,
tot radeloosheid, iB er reden tot schaamte
voor de Boeren.
Als helden hebben de mannen van Cronjé
zich geweerd tien dagen lang en waren de
versterkingen uit Natal en uit het noor
den van Kaapkolonie tjjdig en in genoeg
zame getalsterkte ter plaatse geweest, zeker
zou het zjjn uitgeloopen op de opheffing
der insluiting, terwjjl de omstandigheid, dat
Cronjé zich heeft laten vinden voor »een
onvoorwaardeljjke overgave", leidt tot de
gevolgtrekking, dat het er voor hem
en de zgnun bes 1 i st hope1oos
bijstond, zonder een schijntje
van kansaan een algeheel*
vernietiging te ontkomen!
(Rott. Nbl.)
Commandant Cronjé.
Pieter Andries Cronjé, die thans zoo
ongelukkig voor de geweldige overmacht
heeft moeten bukken, was na generaal
Joubert wel de voornaamste •vechtgene
raal" der Transvalere. Hg was een jager
en etn buitenman in zjjn hart. Nooit heeft
hij in een stad kunnen wonen en vandaar
dan ook dat hg nooit candidaat is geweest
voor het presidentschap, hoewel menigeen
hem daarvoor uitstekend geschikt achtte.
Maar Piet Cronjé voelde zich thuis in de
wildernis of op zijn hoeve. Vroeg joeg
hg op leeuwen en later op Engelschen.
In December 1880 was hg het die met
een kleinen troep, Bezuidenhout nit de
handen der Engelsche beambten bevrjjdde,
die den man reeds hadden gegrepen daar
hg zjjn belasting niet wilde voldoen.
Daarna, in den oorlog, voerde hg het be
vel over de belegeraars van Potchefstroom
en gelukkiger dan nu voor Kimberley, wist
hg het Engelsche fort tot overgave te
dwingen.
Wat hjj in de Kaffer-oorlogen heeft ge
daan, is minder schitterend wellicht, maar
niet minder verdiensteljjk.
Doch vooral heeft bg daarna naam ge
maakt als de bedwinger van JameBon. Hoe
deze door de schrandere beschikkingen
van Cronjé in de val liep, licht nog verech
in 't geheugen. En toch, toen daags na
die zegepraal Cronjé door de straten van
Pretoria reed, ging er geen enkele juich
kreet pp. De Boeren snoeven nu eenmaal
i
