KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel en Wieringen.
No. 2864.
Zaterdag 28 Juli 1900.
28ste Jaargang.
Bureau
Zuidstraat 72.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn". 59.
Abonnement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., m. Zondagsbl. 871/» Ct.
id. franco per post 75 id. fl.20.
id roor het Buitenland f 1.25, id. f2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bureauxi Spoorstraat en Zuidatraat.
Advertontlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMOKGENES vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
KALENDER DER WEEK.
JULI, Hooimaand, 81 dagen.
Opkomst der Zon 4 n. 16 m.
Onderg; 7 u. 56 m.
Zondag 29
Maandag 80
Dinsdag 81
AUGUSTUS, Oogstmaand, 81 dagen.
Woensdag 1
Donderdag 2 Verjaardag H. M. Koningin-
Moedor.
Vrjjdag 8 Eerste Kwartier.
Zaterdag 4
tilt het Buitenland.
't Gaat den Engelschen in de velden van
Ztiid-Afrika nog maar Bteeds verre van voor
spoedig, en reeds wordt het gerucht verspreid,
dat de opperbevelhebber van het machtige
leger Lord Roberts als zoodanig zal
altreden. Men vermoedt, dat, wanneer dit zal
plaats hebben, het gevolg zal z\jn van het
nhaast u langzaam", dat bjj do krijgsverrich
tingen schynt te worden gehuldigd, van den
weinigen voortgang bij de algemeene vermees
tering der beide republieken. Werkelijk zou
echter, kwam het tot 's mans vervanging, als
oorzaak worden opgegeven, meent men, ver
moeidheid. De Engelsche speculanten, die
azen op het goud der mijnen, hadden het aan
vankelijk heel anders gehoopt en verwacht,
en zien zich nu, bij het zoo langzaam verloop
van den oorlog, deerlijk teleurgesteld.
Indertijd werd in een der Engelsche nieuws
bladen geschreven over den barbaarschen
maatregel van het uitplunderen en verbranden
der Boeren-hoeven in de nabijheid der plek
ken, waar door het republikeinsche leger de
spoorwegen zijn verwoest. De schrijver meende,
dat het plunderen en in brandsteken dier
hooven een dringende noodzakelijk was. De
vrees werd toen echter reeds door een En-
gelschman uitgeproken, dat er weldra niets
meer zou zyn te plunderen en te verbranden
aan di* welwerk komt eenmaal toch een
einde En u.o vrees werd, zoo waar, spoediger
dan men dacht, bewaarheid. De Boeren zitten
heel niet stil en geven nog altijd den Engel
schen handen vol werk. Zij hebben nu dezer
dagen eene geheele „kudn, - Hooglanders en
een trein met proviand d n Engi l-chen ont
nomen, weer eons een spoorweg vernield, weer
de communicatie met Pretoria verbroken. Maar
hoeven, om uitteplunderen en te verbranden
z\jn er thans niet meer; geen onschuldige
woont er meer in de buurt, op wien do *fijn-
gevoelige', beschaafde' Engelschman wraak
kan nemen, en geen Engelsche indringer kan
meer een traan van vreugde voelen opwellen
in de oogen bjj het zien branden van het
tehuis van republikeinsche Boeren.
Wat een berucht generaal uit den 30 jarigen
oorlog nu meer dan 2y2 eeuw geleden
het sieraad van den krijg noemde rooven
en branden moet nu op het oorlogsterrein
van Zuid-Afrika ontbreken, omdat de •brave"
Engelschen er tot hun spijt niets meer te
rooven en te branden aantreffen. Lord Roberts
laat de zaken intusschen hun gang gaan. Hij,
met zjjn 20 luitenant-generaals, doet dezen
ongcljjken strijd op de meest lage, verachte
lijke wjjze voeren, zonder nog te kunnen roe
men op stappen, die definitief tot beëindiging
van den kryg kunnen leiden.
Men kan toch maar vooraf nooit weten,
waar het een of ander, dat gebeurt, soms nog
goed voor is. Wie sou inderdaad nog een
ernstige reden kunnen vinden, om het nut
aantewyzen van een «orlog, zoo onzalig als
de Zuid-Afrikaansch-Engelsche oorlog is. Toch
werd dit onlangs door een Engelschman ge
daan, ofschoon hij eigenlijk dien oorlog in be
ginsel afkeurde. H|j vond die krijg geluk-
k i g voor Engeland, omdat het nu zjjne on
macht leert inzien. Voor de regcering van
dat land treedt nu helder en duidelijk aan
het licht, hoe onmogelijk het voor Engeland
iB, zich als groote mogendheid in een oorlog
te mengen, waarbjj niet in de eerste plaats
de vloot haar macht kan doen gelden. In een
stry'd tegen een paar schijnbaar machtelooxe
kleine Staatjes maakt Engeland al een heel
pover figuur door zjjne gebrekkige legerinrich-
ting, door zjjnen onbeholpen transportdienst,
door zjjne slordige leger-administratie, en door
zjjne onmogeljjke verpleging van zieken en
gewonden. Wat zou het zjjn, als bjj zulk een
toestand Engeland zich in een oorlog waagde
met de eene of andere groote mogendheid
Gelukkig is het daarom, volgens den bedoel
den opmerker, dat, ondanks de hoogst kost
bare en menschenlevens verslindende oorlog
in Zuid-Afrika, de Engelsche Regeering in
zicht krjjgt van de hervorming, waaraan het
leger zeer dringend behoefte heeft.
Vertrouwbare nieuwsberichten uit
Chiua worden dagelijks wèl ingewacht, doch
de ontvangst er van laat heel veel, zoo niet
alles te wenschen. Er bestaat waarljjk alle
reden, om, hetgeen gemeld wordt, precies te
wantrouwen. Van Chineesche zjjde worden
allerlei mededeelingen en openbaringen gedaan,
kenneljjk met het doel om de mogendheden
aan de praat te houden. Men houdt zich in
China vooralsnog of men van den Prins geen
kwaad weet, en de groote heeren de onder
koningen en manderjjen verbazen zioh over
der mogendheden ongerustheid, ten aanzien
van het lot der gezanten en der verdere
vreemdelingen. Wie gelooft aan hunne ge
ruststellingen, wordt door hunne onbetrouw
bare mededeelingen geslingerd in een chaos
van hoop en vrees. Allen, die door ervaring
geleerd, genoegzaam zjjn ingelicht omtrent de
ongeloofwaardigheid der Chineesche autoritei
ten, weten echter, dat zjj steeds gelogen heb
ben, altjjd nóg liegen, en in de toekomst ook
wel liegen zullen, vooral wanneer zjj meenen,
dat het is in hun belang, en ditmaal om de
mogendheden om den tuin te leiden. Men
wil bljjkbaar bjj do mogendheden zoo lang
mogoljjk gunstig staan aangeschreven. Er
wordt op die wjjze tjjd gewonnen om de zakeu
in eigen kring te regelen, en voor te bereiden
tegen mogeljjke gebeurtenissen van zorgwek-
jcenden aard. 't Is alles, wat uit Chineeeche
bronnen wordt medegedeeld, hoogstwaarschjjn-
lijk slechts leugen en bedrogop groote schaal
wordt daarmede gehandeld, evenals met de
omkooperjj, waarvoor ook de hoogste ambte
naren niet terugdeinzen. Wie er tegen
woordig werkeljjk heerschappij voert in de
hoofdstad des Hemelschen Rjjks de Keizer
of de Keizerin-weduwe niemand is in staat
zulks stellig uit te maken. Wellicht is de
regeering uitsluitend in handen van Rjjks-
grooten, die zich van de macht hebben meester
gemaakt. De ondervinding, in vroeger jaren
door Engeland en Frankrjjk opgedaan, toen
zjj eens China beoorloogden, heeft aan 't licht
gebracht, dat trouw en oprechtheid in dit
land precies vreemdelingen zjjn.
KIËtlUlTIJDllGKil.
HELDER, 27 Juli 1900.
Wijziging-Kieswet.
Het veralag is openbaar gemaakt van
bet onderzoek in de afdeelingen der Tweede
Kamer betreffende de wetsvoordracht tot
wijziging der Kieswet van 189G. 't Ontbreekt
in dit verslag niet aan de noodige aan- en
opmerkingen. Volgens sommige leden gaat
bet ontwerp te ver, daar het ook ingrijpt
in de toekenning van het kiesrecht, terwgl
door anderen nog meer verandering en ver
betering hoogst wenschelijk worden geacht.
Zelfs hadden sommigen, die tot grooter
uitbreiding van het kiesrecht neiging ge
voelen, in plaats van dit ontwerp, een
voorstel tot wijziging der Grondwet wen
schelijk geacht. Overigens behielden onder
scheidene leden, die bezwaren tegen dit
ontwerp hadden, zich de vrjjheid voor, om
later amendementen voortestellen. Op meer
dere uitbreiding van het kiezerskorps werd
door sommige leden aangedrongen, ook
omdat anders weêr spoedig een nieuwe
herziening der wet zal noodig blijken.
Eenige leden betoonden zich met het ontwerp
ingenomen, en waren zeer tevreden over
de voorgestelde technische verbeteringen,
't Ontbrak niet aan stemmen, die aandrongen
op de invoering van algemeen stemrecht.
Een der leden de heer van Gilse
leverde een voorstel in, strekkende tot in
voering van het stelsel van evenredige
vertegenwoordiging. Dit vooistel vond in
de afdeelingen, zoowel bestrijding als ver
dediging. Sommige leden wenschten den
voor het verkrijgen van het kiesrecht ge
vorderden leeftijd van 25 op 23 jarigen
ouderdom gebracht te zien. Openbaarmaking
van de namen der onderteekenaars van op
gaven van candidaten werd niet vereenigbaar
geacht met het beginsel van geheime stem
ming. Op de openstelling van de stembus
in de avonduren werd van verschillende
zijden aangedrongen.
Wijziging-Drankwet.
Het verslag is verschenen van hot in de af
deelingen der Tweede Kamer gehouden onder
zoek van het wetsontwerp tot wjjziging der
Drankwot. Aan dit uitvoerig rapport ont-
leenen wjj het volgende Sommige leden meen
den, dat de bestaande wet maar weinig resul
taten heeft opgeleverd, en zjj aarzelden daar
om, deze bepalingen, die grootendeels doelloos
zjjn gebleken, te verscherpen. Deze lodon wa
ren tot het besluit gekomen, datde beperking
van het drankgebruik mislukt is te noemen,
't Ligt dan ook, volgens deze leden, niet op
den weg van den Staat, door wettelijke bepa
lingen het misbruik van sterken drank tegen
te gaan. Andere leden konden zich echter met
het beginsel, door de Regeering voorgestaan,
ten volle vereenigen zjj schreven de alsnog
verkregen resultaten toe aan de van overheids
wege aangewende middelen. Eenige leden zagen
heil in het maken van den drankhandel en van
de drankproductie tot een Staatsmonopolie. De
te verkrjjgen voordeden zouden dan kunnen
worden aangewend, ten deele ten bate der
drankbestrijding, en voor een ander deel ter
verbetering van sociale toestanden. De voor
standers der wet beweerden, dat hare werking,
ondanks den niet streng genoeg bestreden clan-
destienen verkoop, nog gunstige gevolgen heeft
gehad, zoodat het aantal inrichtingen met ver
gunning sedert 1881 met 8000 is verminderd.
Er waren ook leden, voor wie dit ontwerp niet
ver genoeg gaat, en die o.a. in overweging
gaven te bepalen, dat aan de ingezetenen of
aan het bestuur eener gemeente de macht werd
toegekend, om in bepaalde omstandigheden
aldaar den kleinhandel in sterken drank te
verbieden, of om, volgens het z.g. Gothenbur-
gcr-stelsel, het exploiteeren van drankgelegen
heden aan maatschappijen toetevertrouwen, die
daarmede niet meer winst kunnen behalen dan
eene matige rente over het maatschappelijk
kapitaal, en die do meerdere opbrengst moeten
storten in de schatkist des Rjjks, of in do kas
der gemeente, of wel haar ten algemeenen
nutte moeten aanwenden
De middelen tot het tegengaan van den
clandestienen verkoop, door de Regeering in
dit ontwerp voorgesteld, werden door ver
scheidene leden zeer onvoldoende geacht,
terwjjl andero leden die te scherp en daarom
verwerpeljjk vonden. Ook werd de meening
geuit, om het vergunningsrecht te heffen ten
bate van het Rjjk, zoodat de schattingen ook
van Rjjkswege konden geschieden, en het
bedrag van 't vergunningsrecht door Gedep.
Staten zou kunnen vastgesteld worden. Eeni"en
leden had het bevreemd, dut niet in het ont
werp was opgenomen een verbod tot het uit-
oefeuen der dranknering op Zondag. Anderen
zagen daarin weer een hardheid tegenover
rustige burgers, die op Zondag wèl sterken
drank gebruiken, doch niet misbruiken. Op
gekomen werd tegen het tappen in cantines,
in kampenemonten en aan boord der oorlogs
schepen. Geklaagd werd over de late indie
ning dezer wetsvoordracht, zoodat van een
in werking treden op 1 Januari 1901' moei-
ljjk sprake kan zjjn. Terwjjl sommige leden
de behandeling van dit ontwerp wenscheljjk
vonden, gaven anderen als hun wensch te
kennen, dat de Regeering het zou intrekken,
of althans uitstel zou beoogen bjj de bepaling
van het tjjdstip in de wet van 1881 bedoeld.
Tegen de schending van verkregen rechten
tot verkoop van sterken drank werd opge
komen, daar bjj de houders van vergunuing
ernstige twjjfel is ontstaan, dat hun bedrjjf
met 1 Mei 1901 zou ten einde loopen. Het
denkbeeld werd in overweging gegeven, om
in 1901 de loopende vergunningen te laten
doorloopen, totdat zjj door den dood der hou
ders of op andere wjjze komen te vervallen.
Het stelsel van opbieden tot het verkrjjgen
van het vergunningsrecht achtten vele leden
hoogst onbilljjk. Er waren leden, die de
voorgedragen voorschriften nog niet zoo kwaad
vonden, en die het in de Regeering zeer
waardeerden, dat zjj thans eene oplossing van
deze zaak aan de hand doet.
De directie der Nederl. Zuid-Afrik.
Spoor deelt ons mede dat zij, met welwil
lende medewerking van den Minister van
Financiën, met de directie der Staatsspoor
en de maatschappij Zeeland alle maatrege
len nam, om liaar terugkeerend personeel 'hy
aankomst te Vlissingen alle mogelijke hulp
te verleenen en hen zoo spoedig mogelijk
naar haar verdere bestemming te doen door
gaan. Ter vermijding van ongewensebte
drukte, welke de directie zou bemoeieljjken
in haar streven, raadt zij familiebetrek
kingen en vrienden ten- sterkste af naar
Vlissingen te reizen. De directie zal gaarne
haar tusschenkomst verleenen om de aan
ambtenaren te zenden brieven spoedig ter
hand te stellen.
Ambtenaren de N. Z.-A. S.-M.
Uit Apeldoorn wordt aan het »N. v. d.
D." geseind: De »Arundle Castle" zal
vermoedelijk eerst in het begin der vol
gende maand aankomen, doch het is nog
onzeker of dit te Vlissingen zal zijn.
Om opstopping te voorkomen, wordt
aangeraden de verwanten r.iet af te halen.
Aan boord is mede de heer Van Stipriaan
Luïscius, een der hoofden van de Spoor
weg-Maatschappij. De belangen aldaar
zjjn thans opgedragen aan jhr. Van Kretsch-
mar van Veen, directeur.
De repatriëerenden worden door Engel
schen vervangen door Canadeesche en Au
stralische vakmannen.
Hospitaalschip >De Hoop".
Volgens bericht van het Hospitaalschip
van 23 Juli 1900 uit Aberdeen, had de
doctor niet minder dan 89 ziektegevallen
Hiervan waren niet minder dan 16 Duit-
schers van Vegesack en Emden. Daar
onder waren twee patiënten, die naar het
hospitaal te Lerwick zjjn gebracht omdat
zij aan boord minder spoedig zouden ge
nezen wegens het slingeren van het schip.
De een had een schot gekregen met groven
hagel door met een geweer te spelen, de
ander had een been gebroken.
Uit Vlaardingen waren 12 patiënten,
uit Maassluis 16, uit Scheveningen 31,
uit Katwijk 12 en uit Schiedam 2, te
zamen dus 89 gevallen. Met allen ging
het naar wensch.
Ligt de oorzaak van het groote getal
dit jaar aan een minder gunstigen gezond
heidstoestand op de Noordzee Het is
voorbarig dit aan te nemen. De groote
re bekendheid, a. »De Hoop" allengs
krjjgt, waardoor de schepen, indien zjj
hulp noodig hebben, naar >De Hoop"be
ginnen te zoeken, zal daartoe stellig ook
bijdragen. Hoe het zij, het hospitaalschip
heeft druk werk en de doctor heeft het
volhandig.
Allen, gezagvoerder, arts, leeraar en
bemanning bevonden zich wel.
Een aardigheid
>Maandagniiddag werd de trein, die te
4 minuten voor half twee van het station
Haarlem vertrekt, bij den overweg aan de
vuilnisbelt tot stilstand gebracht door twee
fabrieksmeisjes. De meisjes hadden reeds
eenige dagen achtereen de aardigheid om,
als de trein aankwam, onder den afsluit
boom door te kruipen en dan midden op
de rails te gaan staan, in de hoop den
trein te zullen stoppen. Floot dan de
machinist dan bleven zij staan tot de trein
tot op een meter afstand genaderd was
dan namen zjj een sprong zjj waar ts en
liepen weg. Diusdagmidd. stopte de trein
plotseling, de machinist sprong er af en
in dien tijd had een jongen de meisjes
gegrepen, die nu aan den brugwachter en
later aan de politie werden overgegeven.
Een groote menigte begeleidde ze naar
het bureau."
Toen de landbouwer W. Goes te
Vianen Zaterdagavond van het hooiland
terugkeerde, is hij, tengevolge van de hitte,
dood neergevallen. De heer Goes was sedert
jaren raadslid.
De hertog van Abrussis zoek.
In Italië begint men zich nu wezenlijk
ongerust te maken over het uitblijven van
eenig bericht van den hertog van Abrus-
ses, die juist een jaar geleden met een
expeditie naar de Noordpool vertrok. Een
bijoogmerk van de Italiuansche expeditie
was naar een spoor van de Audrée-expe-
ditie te zoeken. Nu zal een Italiaansche
expeditie worden uitgerust en 1 Augustus
vertrekken om naar den verloren hertog
te zoeken. Zoo kan men voortgaan!
Warmte te Parijs.
Zondag zjjn te Parijs vijftien menschen
ten gevolge der warmte gestorven. Vjjf-
tien anderen werden in zeer ernstigen toe
stand in verschillende ziekenhuizen opge
nomen. Een groot aantal paarden zijn
dood gevallen, terwyl een aantal honden
moesten worden afgemaakt, die verschijn
selen van hondsdolheid vertoonden.
Brand te Konstantinopel.
Een vroesuljjke brand heeft te Konstanti
nopel gewoed.
Honderdvjjftig huizen, honderd magazijnen
de Armeensclie kerk, een school en een politie
bureau zjjn afgebrand. Talrijke personen
zjjn er bij om het leven gekomen, hoofdzake
lijk doordat eon aantal vrouwen en kinderen
in hun vlucht in een geopenden welput ge
vallen zijn.
Gemeenteraad van Wieringen.
Vergadering van 23 Juni 1900.
Voorzitter de Burgemeester.
Afwezig de heeren P. Kunt on P. Tjjsen.
De Voorzitter opent do vergadering, de
notulen worden na voorlezing vastgesteld.
Ingekomen is een schrijven van den Com
missaris der Koningin, dat aan den Burge
meester verlof wordt verleend van 8 Augustus
tot 2 September.
Aan C. Klein wordt J jaar afschrjjving van
hondenbelasting verleend, wegens overlijden
van den hond on aan mej Asjes 4 maanden
afschrjjving van Gemeentebelasting, wegens
vertrek uit dc gemeente.
De commissie voor de reclames adviseert
over den aanslag in de Gemeentebelasting van
den heer P. L. Asjes van f 84 te verminde
ren tot f 75 en den aanslag van den heer
C. J. van Kelckhovcn van f 54 tot f 50 te
verlagen, waartoe door den Raad besloten
wordt.
Van het Bestuur der Afdeeling van het
Witte Kruis is eene dankbetuiging ingekomen
voor de toezegging van grond en subsidie
voor den Ijskelder, met verzoek om aanwjj-
zing van het terrein, waartoe besloten wordt.
Het verzook van de Harmonie om subsidie
voor het bywonen van de revno over de vis-
schersvloot, wordt toegelicht door den heer
Obreen, die vermeent, dat het in bet belang
der gemeente zou zjjn, als Wieringen bjj die
gelegenheid een goed figuur maakte, en daar
om hoopt, dat de visschers er aan zullen
deelnemen en de Raad tot opluistering aan
de Harmonie eene subsidie zal toekennen,
zoodat de Koningin en de hooggeplaatste per
sonen den indruk ontvangen, dat Wieringen
is eene belangrjjke gemeente met eeno be-
langrjjke visschersvloot.
De Raad beschikt echter afwyzcnd.
Eene verordening op de verkiezingen,
waarbjj de nieuwe raadzaal voor het houden
der verkiezingen wordt aangewezen, wordt
vastgesteld.
Als leden van het stembureau voor de aan
staande verkiezing van een lid der Provinciale
Staten worden benoemd de heeren Hejjblok
en Obreen en als plaatsvervangende loden
de heeren Lujjt en Koorn.
Op de voordracht voor zetters der directe
belastingen worden geplaatst de heeren D.
Duijnker en A. Minnes, A. Russelman en J.
E. Baii.
De Commissie voor het nazien der ge
meenterekening over het afgeloopen boekjaar
brengt verslag uit. Het nazien heeft drie
uren van ingespannen arbeid gevorderd, doch
de commissie heeft dit met genoegen gedaan,
want er is zuioig huisgehouden en de admi
nistratie was netjes bjjgewerkt, zoodat de
Commissie dc stnkken heeft'teruggegeven met
een woord van lof en dank, zoowel voor bet
Dageljjksch Bestuur als voor den gemeente
ontvanger en den boekhouder van het zocgras,
en aan den Raad adviseert om de rekening
voorloopig vast te stellen, zooals zjj is aan
geboden, in ontvang f 24737,15', in uitgaaf
f 23983,71', alzoo een batig -aldo overlatende
van f 753,44.
De Raad beslnit alzoo.
Bjj de gewone rondvraag wordt nog beslo
ten om aan don buitengewonen rijksveldwachter
A. Zomcrd|jk bjj gelegenheid der kermis f'25
gratificatie toe te kennen, evenals aan den
rijksveldwachter en den gemeento-vcldwachter.
Waarna de vergadering door den voorzitter
wordt gesloten.
Vit Zuid-Alrika.
Het Handelsblad" ontving door de wel
willendheid van een vriend de volgende
telegrammen van de Transvaalscbe regee
ring, waarvan wjj de voornaamste hieronder
laten volgen.
Die stukken zijn nu van te grooter waar
de, omdat ze zijn uit een tijdperk, waarvan
ons geen andere dan Engelsche berichten
hebben bereikt. Mei. verzuime dus niet deze
berichten met aandacht te lezen.
6 Juni.
Oranje-V r jj staat. lloofd-comman-
dant P. de Wet rapporteert dat lord Methuen
aan hem een brief heeft geschreven, meldende
dat hij alle vee, graan en privaat eigendom
van burgers, die voor de onafhankelijkheid
str|jden, heeft geoonfisceerd dreigende met die
handelwijze voort te gaan en vorder dat ook
generaal Brabant dergeljjko dreigementen aan
commandant De Villiers on voldcornet Marits
heeft doen weten.
Hooid-commaudant Chr. de Wel protesteert
bij lord Roberts tegen dergeljjko handelwijze,
die tegen alle beschaafde wetten vun oorlog
voeren indruischt. Ook klaagt hoofd-command.
Chr. dc Wet over diefstal door de Basuto's.
Hjj eindigt met lord Roberts te verzekeren
dat noch diefstal van vee, noch confiscatie van
goederen zjjne burgers zal doeu ophouden te
str|jden voor hunne Trjjheid en onafhankelijk
heid doch dat de verbittering door dezen on-
gelukkigen oorlog in hot leven geroepen, er
nog grooter door zullen worden.
9 Juni.
Oranje-Vr|jstaat. DeV r jjstaters
hebben op 7 dezer op 4 verschillende plaatsen
den vjjand aangovullen.
Het rapport van hoofd-commardant Chr.de
Wet daaromtrent luidt als volgt:
Roodewal-siding 7 Juni 1900. Het is met
diep gevoel van dankbaarheid jegens God dat
ik U.HEd. dit rapport mededeel. Zooals in
tnjjn vorig rapport vermeld vertrokken wjj
gisteravond in 4 afdeelingen. Commandant
Steenkamp vertrok naar Vrodefort-station, waar
ook gevochten wordt, doch heb ik hiervan
geen officieel rapport tot dusver. Eon tweede
gedeelte onder generaal Froneman en comman
dant Du Plooj met de Bethulie- en Rouxville-
burgers gi;>g naar Kopjes-sidingde derde
afdeeling onder commandant Nel zond ik naar
Rhenoster-rivier-brug. Ik zelf met commandant
Fourie en 80 man trok naar Roode-wal. Er
was oen macht van den vjjund van ongeveer
150 man te Roodewal, waarvan 7 gesneuveld
cn 23 gewond werden alsook 1 kapitein ge
dood en 1 luitenant gewond de anderen werden
krijgsgevangen gemaakt na een hevig govecht
van minstens 5 uur.
Aan onze zjjde 3 gewond nl. 1 bjj generaal
Froneman on 2 bjj mjj, nl. Daniël van Tonder
Szoon, Melvekop, Do Wetsdorp, de namen
van de 2 anderen zjjn nog niet bekend, o.a.
is minder gewond Kisselman.
Bij generaal Froneman waren de posities van
gel|jke gehalte daar de vjjand reeds de kopjes
uan de overzijde van de brug gedeeltelijk in
bezit had. Het gevecht bjj generaal Froneman
duurde ongeveer 3 uur, waarna de vjjund zich
overgaf, doch generaal Fronoman en corain.
Nel hadden 3 kanonnen op beide plaatsen.
Zoowel te Roodewal als bjj de brug was er
een onbegrijpelijke hoeveelheid en voorraad
van alle soorten artikelen. De vjjand beweerde
dat deze hier afgeladen waren om verder ver
voord te worden, zoodra do spoorweg voltooid
zou zjjn naar de Zuid-Afrikaansche Republiek.
Onder den buit is een groote voorraad ka-
non-ammunitie en 1 maxim. ook waren er
eenige dnizcndelydite-bommon, en 2 Engelsche
mails.
Ik heb do burgers net zooveel laten nemen
als zjj wildon de rest zoowel als de lydito-
bommen laat ik in de kisten toepakkon om
dezelve hedenavond in brand te steken en zal
ik probeeren de lydite te doen ontploffen.
De bruggen te Rhenosterrivier cn in de
nabjjheid zjjn reeds geheel verwoest. Het
aantal gevangenen b|j de brng bedraagt ruim
500 man. Gewond 1 luit.-kolonel, 1 kapitein
en 3 luitenantsgedood 1 kolonel en nog 1
officier terwjjl rnim 200 man troepen gewond
en gedood zjjndus zjjn ruim 900 man buiten
gevecht gesteld. Bjj elke afdeeling vochten
onze burgers met bjjna ongekende dapperheid.
De rapportrjjder zegt dat het soldata 'jn van
het Derby-regiment en dat do ontploffing van
do lydite-bommen gisteravond 10 uur plaats
hoeft gehad.
N a t a 1. Van nsst.-gcn. Erasmus op
Langsnek is bericht ingekomen, dat de vjjand
gisteren den -gelieelen dag de posities onzer
burgers gebombardeerd heeft.
11 Juni.
Oranjo-Vrjjstaat. Omtrent den
aanval op den vjjand door de Vrjjstatcrs on
der hodTdcommandant Chr. de Wet op 7 dezer
is een nader rapport ingekomen waaraan het
volgende ontleend wordt
Onder den buit die. wegens gebrek aan
vervoermiddelen, vernield moest worden, waren
minstens 30,000 pakken warme klcercn en
even zooveel jassen, paren schoenen, hand
schoenen, kombaarsen en warme onderklee
deren. Het is bekend dat de vjj&ndeljjke
troepen reeds bitter over de koude klagen
en daarvan te ljjden hebben.
De waarde van den buit en klecren en
ammunitie schat hjj, daar ook tevens 1000
Lydite en andere bommen werden vernield,
op ongeveer 100.000 pond sterling. Do groote
waarde voor ons ligt evenwel daarin dat de
vjjand door het gemis dier kleedercn zoo
lievig gebrek zal ljjden en de vele ziektege
vallen, die er nu reeds bestaan er sterk door
vermeerderd znllen worden. Hunne hospi
talen zijn thans reeds overvol met zieken.
Ook do paarden des vjjands moeten in zeer
slechte conditie en uitgeput zjjnpaarden
liggen dood op een streep van Kroonstad
tot in de Zuidafrikaanschc Republiek. Som
mige paarden zijn zoo slecht dat zjj uit den
dam moeten worden getrokken, waar zjj voor
drinken gebracht zjjn.
De cavaleristen rijden zelfs merries met
veulens achteraan. De uitslag van het govecht
op 7 dezer der afdeeling Vrjjstaters onder
command.Stcenkampbjj Vredofort-station is nu
ook bekend geworden er waren slechts 35
soldaten, die gevangengenomen werden. Geen
goederen waren daar aanwezig. 500 man
troepen per trein aangebracht snelden toen
ter hulp, doch na eenig gevecht retireerden
zjj in aller|jl met den zeilden trein, welke
toen noordwaarts wegstooinde. Onbekend
hoeveel caauliteiten onder dio troepen zjjn
aangericht.
Van commandant Steenkamp's burgers wer
den 9 man licht gewond. Op 8 dezer ver
nam hoofdcommandant Chr. de Wet dat een
Engelsche pautronille voetvolk van 86 man
naar Kroonstad terugraarchcerde, hjj zond
hen een patrouille achterna. Na eenige schoten,
waardoor 2 Engelschen gewond werden, gaven
de anderen zich over.
Uoofdcommandant Chr. de Wet berekent
dat aizoo op 7 en 8 dezer ongeveer 1000 man,
van den vjjand zjjn gesneuveld, gewond en
krijgsgevangen gemaakt cn alzoo buiten ge
vecht gestold.
De hoofdcommandunt eindigt zjjn rapport
met ccn woord van lof over den moed zjjncr
artillerie en burgers.
Van de posities on geest onder dc burgers
in het Oosten van den Vrjistaat komen bjj
voortduring zeer gunstige berichten in.
12 Juni.
Natalgrens. Op de Natalgrens
hebben de burgers na een hevig gevecht en
na dapper doch te vergeefs tegen dc groote
overmacht tegenstand tc hebben geboden Al-
mansnek verlaten. Het gevecht dunrde van
omtrent 12 uur 's middags tot zonsondergang.
De vjjand beeft er zwaar geleden. Het voorsta
regiment is bjj den aanvang van den strjjd
geheel vernietigd. Het verlies onzersjjds nog
niet bokend. Een vjjandeljjke troep p&arden-
ruiters, dio in den ochtend uittrok in de rich
ting Joubertanek, werd teruggeslagen.
13 Juni.
Algemeen. Opnieuw zjjn informaties
ontvangen, die getuigen van den ellendlgen
en vervuilden toestand der vjjandeljjke troe
pen, dio tot Johannesburg en Pretoria zjjn
doorgedrongen er is een gedurige klaagtoon
onder hen over het gebrek aan voedsel; ver-
scheidenen zjjn van uitputting in do straten
van Pretoria gestorven overal langs den weg
liggen trekdieren van don vjjand dood en de
nog levende zjjn zoo zwak, dat ze met moeit*
de vruchten voortslepen en vele in de straten
nedervielen.
17 Juni.
Zuid-Afrik. Repuhliok. Hoogst
waarschijnlijk tengevolge vau de door de En
gelschen op 11 on 12 dezer geleden zware
verliezen teu Oosten van Pretoria opende lord
Roberts op 13 dezer onderhandelingen omtrent
eon wapenstilstand van 8 dagen.
Daar hjj echter op oen gedeeltelijken wa
penstilstand wilde ingaan, nameljjk alleen voor
zekere plekken (waar natnurljjk zijn krijgs
macht dit behoefde), zoo heeft onze wnd.
comm. generaal daarmede geen genoegen
genomen.
Sedert heeft de Engelsche troepenmacht
geen poging gedaan tot voorwaartsche be
wegingen en versterkt dit dc meoning, dat
zjj niet alleen zeer zware verliezen geleden
hebben (een ooggetuige schat dit op 1500)
maar ook dat zjj zich tengevolge van de suc-
ccsvollo afsnijding hunner communicatie door
do Vr jjstaters in zeer trcurigen toestand be
vinden, wat voeding, klcoding enz. betreft.
Onze situatie is dos zeer hoopvol.
Des vjjands kamp staat thans tnaschea
Bronkborstspruit en Wilgenrivier.
19 Jnni.
Hot Engelsche kamp ten Ooston van Pre
toria is opgebroken en terraggetrokken naar
Pienaarspoort en Donkorhoek, alwaar na
gisteren alleen vjjands voorposten waren.
Oranje-Vrijstaat. Vechtgeneraal
P Viljoen meldt nog uit den Oranje-Vrijstaat
dat daar 50 mjjl spoorwog vernield is.
22 Juni.
Een kamp staat te Zandspruit aan doz*
zjjde van Oudhontnek. Wnd. asst. comm.
generaal J. A. Joubert bericht, dat hjj gis
teren namens Buller gevraagd werd zich on
voorwaardelijk over te geven, hetgeen hjj en
zjjoe burgers kortaf geweigerd hebben.
Gistermiddag ten 12 uur is de Vaalrivier-
spoorwegbrug bjj Standerton door onze krjjgs-
macht opgoblazou.
Hedenmorgen was de vjjand in bezit van Plat-
rand en nadert Standerton.
Van het terruin ten oosten van Pretoria U
niets tc vermelden.
Uit Pretoria wordt vernomen, dat daar 45
officieren, waaronder 3 lords, begraven ajjn,
welke gesneuveld waren met de laatste gevech
ten bjj Donkerhoek.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
LONDEN, 24 Juli. Een officieel
bericht van Kaapstad van gisteren zegt,
dat in Kroonstad geen nieuwe tjjding van
generaal Hunter ontvangen is. Kolonel
Bullock bericht van Honingspruit van 22
Juli, dat de Boeren in den nacht in ster
ken getale den spoorweg overtrokken ten
zuiden van Serfontein. De spoorweg waa
nu vau hen gezuiverd. De Boeren rukten
klaarblykelyk op naar de verbinding van
de Vaal en Rhenoster, waar bekend ia
dat De Wet zich daar met een ander
commando bjj hen zal voegen.
Het gevangennemen van één officier en
honderd man had bjj Windraw plaats. De
spoorweg is licht beschadigd, doch zal
spoedig van de Boeren gezuiverd worden.
LONDEN, 25 Juli. De correspon
dent der Daily Telegraph" te Pretoria
seint bizonderheden over de gevechten van
Maandag ten O. van Pienaarspoort. De
Anstraliërs doorstonden eerst flink het ge
weervuur der Boeren, maar toen een maxim
erbjj kwam, gingen de paarden van een
Australischen snelvuurder op hol. De
Auslreliër8 redden deu vuurmond, maar
moesten den schietvoorraad in de rivier
en waterpoelen werpen.
De spoorgemeenschap naar het zuiden
ia weer afgebroken. Naar het heet heeft
Christiaan de Wet de tjjdeljjbe brug over
de Rhenosterrivier vernield, nadat hjj een
trein met voorraad vermeesterd bad.
De correspondent van Central News"
te Kaapstad seint van een nieuw voordeel,
dat de Boeren bjj Roodewal behaald heb
ben. Zjj vermeesterden daar een trein met
levensmiddelen, benevens bet geleide van
tweehonderd Welsche fuseliers en een paar
officieren.
De correspondent seint ook van een aan
val van de Boeren "op Sussexers en Hoog
landers, die den Retiefsnek bezetten. Na
oen ernstig gevecht waren de Engelschen
gedwongen terug te trekken. Zjj verloren
vjjftig man. De stelliug der Boeren was
zeer sterk. IJet Engelsche vuur bleef
zonder uitwerking.
