KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel en Wieringen.
DE GEITENHOEDER.
No. 2953
Woensdag 5 Juni I9ÓI.
29ste Jaargang.
Bureau
Zuidstraat 72.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn". 59.
Atoonnement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., m. Zondagsbl. 871/, Ct.
id. franco per post 75 id. f 1.20.
id. voor het Buitenland f 1.25, id. f2.00.
Afzonderlijke nommers 2 Cent.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
UitgeversBERKHOUT Co., te Helder.
Bureauxi Spoorstraat en Zuidstraat.
Aavertentlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Bewjjs-Exemplaren franco per post 2'/a Cent.
Advertentiën moeten uiterlijk «les DINSDAGS- en VRIJDAGSMOHGEISS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
l il liet Buitenland.
Terwijl Chamberlain in de vorige week mt*
zjjn vrioDd Milner, den Engelsehen gouverneur
nit Züid-Afrika, een feestmaal hield, werden
beiden ernstig gestoord door het noodlottig
telegram van Lord Kitchoner, 't welk melding
maakte van een hevig gevecht met do Boeren,
waarin niet minder dan 174 Engelsehen wer
den gedood en gewond. Hoewol Kitchener het
in zijn kabelbericht deed voorkomen alsof dit
ioiteljjk een nederlaag der Boeren was, is het
toch zeer begrijpelijk, dat het publiek in En
geland er heel niet mee ingenomen zich be
toond, en naar zulke .overwinningen" van
het Engelsche leger volstrekt niet verlangd.
Het gevecht had plaats op niet zoo heel
grooten afstand van de steden Pretoria en
Johaonesburg. Het blijkt, dat generaal de la
Rey een zeer sterke macht moet hebben in
het westelijk deel van Transvaal, om aan de
Engelsche brigade zulk een stevig verlies te
kunnen veroorzaken. Voorzichtigheidshalve
verzwijgt Lord Kitchener hoeveel dooden en
hoeveel gewonden er onder de genoemde 174
zjjn. Om den ongunstigen indruk van dit be
richt eenigszins te temperen waarschijnlijk,
worden weer allerlei onzinnige dingen verteld
van generaal Botha. Volgons die geruchten
meer dan geruchten zijn het stellig niet
moet Botha in een beklagenswaardigen toe
stand zich in de omstroken van Ermelo be
vinden. Hij zou 600 man bjj zich hebben.
Nu zegt een der berichtgevers als deze
moedige Bóeren-generaal nog zooveel mannon
om zich heen heeft, dan is hy nog niet zoo
heel hard te beklagen. Minder tenminste dan
de Engelsche generaal, die toevallig in zijn
buurt mocht komen 1De berichtgever der
Engelsche geldmarkt schrijft, met het oog op
het zware verlies; dat aan het leger in Afrika
door een Boeren-commando is toegebracht, het
volgende: Do eenige afdeeling onzer Beurs,
die voor 't oogenblik in slechten reuk staat,
is de Afrikaansche mijninarkt. De aandeelen
rdon nit den aard der zaak vermeden, wan-
sr, zooals nu het geval was, bjj dón aanval
bjjna 200 Engelsche dooden en gewonden in
de eerste instantie vermeld worden."
We laten hier, wederom tor kenschetsing
van den werkeljjken toestand in Transvaal,
brief,
uittreksel volgen uit een particulieren
jf, geschreven door een Engolsch officier,
die gedurende ruim oen jaar in Zuid-Afrika
vertoeft, en thans verbljjf houdt te Pretoria.
Deze brief, gericht aan een vriend te Montreal
(Canada), bevat in hoofdzaak het volgende:
«De toestand in Pretoria is, sinds gij hier
vandaan zijt, niets verbeterdintegendeel, ik
zou bijna zeggen slechter geworden. In de
stad gevoelen wij ons vrjj wel veilig, maar de
omstreken bleven voor ons nog gevaarlijk.
Steeds wordt ons verzekerd, dat de oorlog
spoedig uit zal zjjn, maar wjj hebben die I
geschiedenis al zoo dikwjjls gehoord, dat wjj
er geen geloof meer aan hechten. Evenmin
gelooven wij, dat de aanvoerders der Boeren
den oorlog moede zjjn. In elk geval wjjzen
alle maatregelen, die hier genomen worden,
er op, dat nog vele ernstige gevechten gele
verd zullen moeten worden, voor er van een
werkeljjken vrede sprake kan zjjn. Wjj kennen
de Boeren genoeg, en aan hunne gezichten kan
men 't trouwens zien, om te weten, dat zjj ons
haten en ons allen het slechte toewenschen.
Van toenadering is geen spoor te vindon.
Gevangenen worden hier gedurig binnenge
bracht, maar deze menschen in hun armoedige
kleeding mogen niet getold worden onder de
Btrjjders, die ons het leven zoo zuur maken,
onder aanvoering van do bekende Boeren-
bevelhebbers. Het zjjn meest arbeiders, die
men van hun land heeft weggehaald, om hen
De hulp, dio ons in dat opzicht door Canada
zal worden geboden, kan niet groot geuoeg
zijn." Belangrijk is hot zeker, om van deze
schildering van den toestand, on wel van die
zjjde, kennis te nemen.
Te Parjjs is dezer dagen een merkwaardig
boekje in het licht verschenen. Het behandelt
het onderwerp: »Do vrouwelijke doctoren op
medisch gebied", en vermeldt in hoofdzaak
de geschiedenis van den strijd, dien de vrou
wen moesten aangaan, om tot de uiloefening
der geneeskundige praktijk te worden toege
laten, en tevens de geschiedenis van de be
haalde overwinning. Sedert het jaar 1847,
toen do eerste vrouw in Amerika aan de
hooge8chool te Boston promoveerde als doctor
in de geneeskunde, is er heel wat gebeurd.
Maar zeker hebben de twijfelaars, die toen
medeljjdend en hoofdschuddend de schouders
ophaalden over het stout bestaan der vrouw,
die het eerst zioh voor het medisch bedrjjf
Ixad zoeken te bekwamen,zioh niet kunnen voor
stellen, dat een halve eeuw later in alle lan
den der wereld vrouwen officieel tot de uit
oefening der geneeskunde zouden worden
toegelaten. Vronweljjke dokters vindt men
thans zelfs in Korea (Oost-Azië), Perzië,
Marokko en Abessynië. En niet alleen, dat
zij toegelaten zijn tot de uitoefening der genees
kundige praktijk, zjj worden benoemd tot
directrices van ziekenhuizen, tot inspectrices
van het het geneeskundig Staatstoezicht, tot
adviseurs van Rjjks- en Gemeentelijke ge
zondheids-diensten, tot alle betrekkingen op
geneeskundig gebied, vroeger uitsluitend door
mannen vervuld. Ja, wjj vinden zelfs vermeld,
dat een Amerikaansche dokteres in de gen
knnde benoemd ia tot officier van gezondheid
in het Amerikaansche leger te Portrico, met
den rang van luitenant. In vroeger tjjd, tijdens
don oorlog tnsschen het Noorden on Zuid<
der Groote Republiek, hadden wel eenige
vrouweljjke geneeskundigen hare diensten in
het leger bewezen, doch zonder bjjzondere
benoeming. De dame, dio nu bjj het leger
benoemd, en te Portorico werkzaam is, is de
eerste vrouwelijke legerarts, die eone wettelijke
aanstelling heeft ontvangen, en die thans in
de uniform van den Amerikaaaschen militairen
gezondheidsdienst rondwandelt. Hot boek,
waaruit wjj bier een en ander mededeelen,
vermeldt verder nog, dat in do Vereenigde
Staten van Noord-Amerika de geneeskundige
praktijk door niet miuder dan 6000 vrouwen
wordt uitgeoefend.
weg had gelegd, doch men vergat, dat liberalen
anti-revolutionairen broederlijk voorde ré-
geering stemden, wanneer het gold de behar
tiging van do geldzak. Door de tegenwoordige
regooring zjjn dan ook negatieve verbeteringen
tot stand gebracht, maar een beter loon en
minder arbeidsduur is den werkman niet ver
zekerd. Werd het tegenwoordig ministerie door
een anti-revolutionair vorvangen, die ruil zou
niets verbeteren. Het verleden van de rechter-
zjjde is daarvoor hot bewjja. Dr. Kujjper, de
man der f kleine lujjden" dionde bjj de behan
deling der ongevallenwet een amendemont in
om do rijksverzekeringsbank op zjjde te stellen
werd daarin gesteund door de kapitalisten,
dezelfde Dr. Kujjper, de man van den Vrede,
stemde voor snelvuurkanonnen. Toen de patri
moniummannen éen voorstel indienden, dat op
het programma der anti-revolutionairen zou
voorkomen, dat aan alle arbeiders het kiesrecht
st toegekend worden, werd dit voorstel op
de deputaten-vergadering ter onderzoeking op
gedragen aan een commissie. Daarom is noch
van liberalen, noch van anti-revolutionairen
voor de arbeiders iets te verwachten, want zjj
tasten de oorzaak van de kwaal niet aan, het
zjjn partjjen van 't bezit en 't behoud en hun
ontbreekt alle bezieling. Wezenlijke verbetering
willen alleen de sociaal-democraten zjj willen
de arbeiders organiseeren, want de kwaal zit
in het privaatbezit van grond en productie
middelen, die komen moeten in handen der
op een veilige plaats vast te
zien onze eigene troepen er uit? Over het
algemeen treurig. Men kan haast niet gelooven,
dat het dezelfde frissche jongens zjjn, die kort
geleden hier kwamen. In Pretoria gaat het
ons lichameljjk best, en wjj kunnen voorden
uitwendigen mensch ook goed zorgen, maar
toch telt een ieder de minnten, tot zijn tjjd
om is en hjj weer naar huis kan gaan. Wjj
allen zjjn den oorlog meer dan moede, ofschoon
onze eer natuurljjk eischt, dat wjj tot het einde
doorvechten. Paarden, muilezels en ossen
vallen nog in groote hoeveelheid ons ten deel,
doch wjj hebben zeer dringend rijdieren noodig.
Y^LAVVlIJIMMalvV
HELDER, 4 Juni 1901.
Openbaro Vergadering dar
S. D. A. P.
Vrjjdagavond 1.1. hield do afdeeling Heldor
„er S. D. A. P. een openbare vergadering.
De groote zaal van .Tivoli" was geheel gevuld.
Nadat do Voorz. A. G. A. Verstegen de ver
gadering had geopend, verkreeg de heer F.
W. N. Hugenholtz liet woord, die nogmaals
het standpunt dor sociaal-domocraten bjj don
verkiezingsstrjjd iu dit district uiteenzette. Hjj
meende, dat nu do heer Jaring, de candidaat
der liberaleD, in sommige deelen van het district
gedebatteerd had met do
sociaal-democraten en met den heer Staalman,
de candidaat der anti-revolutionairen, men over
de beginselen, die deheeren Jaring on Staalman
voorstaan, kan oordeelen. Bij deze debatten
is duideljjk gebleken, dat bij beiden een totaal
gebrek aan idealisme bestaat en zjj de arbeiders
steenen voor brood geven. De heer Jaring was
uitbundig in lof aan 't adres van do tegenwoor
dige regeoring en prees do tot standkoming
dor ongevallenwet, hoewel de landbouwers,
zeelieden en visschers hiervan uitgesloten zjjn
hjj roemde de leerplichtwet, waarbij de oudera
genoodzaakt zjju hun kinderen naar school te
zendeu, zonder dat men gezorgd heeft die be-
hoor) ij k te voeden en te kleeden. Het debat
tusschen do h.b. Jaring en Staalman bepaalde
zich tot een onderling gekibbel, maar er bleek
uit, dat beiden wol eenige kleine, peuterige
hervormingen voorstonden, doch don arbeiders
geen inzicht gaven van de oorzaak hnnner
ellende en geen hoop opwekten voor een betere
toekomst. Van liberale zjjde werd wel opge
merkt, dat de regeering meer zou gedaan heb
ben, als de rechtorzjjde geen beletselen in den
Om daartoe te geraken moeten de arbeiders
de politieke macht trachten te veroveren on
aandringen op algemeen kiesrecht. Wanneer I
dit gesohiedt, kan men hot ideaal, afschaffing
van privaatbezit, bereiken, Volgens den heer
Jaring is dit onmogeljjk, maar hjj vergeet,
dat dit reeds nu eiken dag voorvaltboeren,
die eon eigen hoove hebben, worden pachters
en deze niet zelden arbeiders. Winkeliers
moeten veelal met handenarbeid hun brood
verdienen. Op kapitalistische manier heeft nu
onteigening plaats, de socialisten willen dit
ten bate van de gemeenschap. Daarna
schetste spreker op welke practische wjjze de
sociaal-dem. kamerleden willen medewerken
tot verbetering van don tegenwoordigen toe
stand en critiseert de wjjze, waarop de heer
Staalman als Kamerlid is opgetreden en het
standpunt, dat de heer Jaring zal innemen,
als hij gekozen mocht worden. Hjj keurt het
af, dat St. als democraat voor een weduwnaars
pensioen van f 150.000 ten behoeve van den
man der rijkste vrouw van Nederland gesteund
heeft, dat hjj bjj de behandeling der onge
vallenwet niets gedaan heeft om zeelieden
en visschers daarin op to nemen, en dat hjj
bjj de leerplichtwet zich tegen het amende
ment van kindervoeding en -kleeding ver
klaarde. Met trotsch kan daarentegen gewe
zen worden jop de socialistische afgevaardigden,
dio bjj zoodanigo zaken altjjd op do bres
stonden voor de belangen dor arbeiders. Nadat
nog eenige kraohtige woorden tegen het mili
tairisme zjjn gesproken en de vreemde ziens
wijze van de hh. Jariog en Staalman, als
volksmannen, omtrent dit punt, eindigt spr.
met de verzekering, dat S. D. A. P. de eenige
partjj is, die recht door zee gaat en trachten
zal in het leven van de arbeiders licht on
hoop to brengen. Deze rede was met grooto
aandacht aangehoord on meermalen door
applaus onderbroken en werd op het einde
luide toegejuicht.
Na de pauze sprak do heer A. H. Gerhard.
van Amsterdam, over .De hoeksteen in het
staatkundig gebouw, waarmede het Algemeen
Kiesrecht word bedoeld. Op humoristische
wijze, zoodat meermalen do vergadering scha
terde van 't lachen, behandelde hjj dit onder
werp. Ontdaan van de vele geestige zotten,
kwam d* rede, die oen wiskunstig betoog was,
in hoofdzaak hiorop neder: Er is een volks
vertegenwoordiging, die tot taak heeft, de
behartiging van de belangen VHn het volk.
Volgens do brave anti-revolutionairen, katho
lieken cn liberalen zjjn alle belangen gelijk.
De een heeft wat meer, de ander wat minder,
dit is het eenige verschil. De vrijz. demo
craten erkennon, dat er iets hapert, zjj willen
daarom temperen. Maar die niet ziende blind
is, wordt elk oogenblik getroffen door den
ontzettonden strijd van belangen in de maat-
schappjj, in het meest anarchistisch beesten
spel. Wel wordt er 1 uur in de week zal
vend gepreekt, maar 6 dagon heerscht er de
bitterste klassenstrjjd. Daarom is er verschil
van belangen. Wie deze wil behartigen, moot
ze kennen, maar ze ook willen on kunnen
behartigen.
Ilot oog van den meester maakt het paard
vet, Zelf is de boste bode, Het hemd is nader
dan de rok. Deze spreekwoorden zijn van
toepassing op de regeerende klasse, zjj heeft
de macht en zorgt voor haar zelf. Door de
kieswet van Houten, mot hare vele voetan
gels en klemmen, zjjn 600 000 arbeiders en
1200 000 vrouwen in Nederland van kiesrecht
uitgesloten. Zjj moeten het spreekwoord ,het
hemd is nader dan de rok" in toepassing
brengen ter verovering van het kiesrecht,
opdat ook zjj hun eigen belangen kunnen be
hartigen. Tegenwoordig worden de bedeelden
uitgesloten, behalve oud-ministers en oud ge
neraals met kolossale pensioenen on zjj, die
aan de universiteiten van den Staat jaarlijks
f 500 h f 600 bedeeling krjjgen. De onderste
lagen der maatachappjj zjjn de minst bedeel
den, het proletariaut is geheel uitgesloten om
zjjn belangen te behartigen, hetwelk don
verwoeden klassestrjjd in het leven roept.
Deze toestand is ontstaan door het liberale
beginsel van vrjjen arbeid, vrjje concurren
tie on vrjj contract in vereeniging met de
uitbreiding van liet industriewezen, zoodat
aan de eene zijde ontstond de bezitter van
den grond en de arbeidsmiddelen en aan do
andore zjjde de arme loonslaaf. Als nn allen
gcljjken invloed krjjgen op de samenstelling
der regeering kan hier in verandering komen.
Dat overigens stilstand in do wetgeving zal
ontstaan, wanneer Rome en Dordt eens de
macht in handen kregen, gelooft spreker niet,
zooals de Liberale Unie het voorstelt. Het volk
zal hen wel dwingen in een bepaalde richting
werkzaam te zjjn. Da liberalen zjjn bevreesd
voor het zwarte en het roode spook. Wel is het
waar, dat Rome en Dordt gevaarljjke vjjan-
den zjjn voor de volksontwikkeling omdat
zjj de geesten kluisteren en de gewetensvrij
heid aan banden loggen. Bovendien waar de
de kerk 't oppergezag in handen heeft, is 't
ljjk peil 't laagst. Maar de Soc. democraten zjjn
niet tegen de godsdienst of tegen het goloof.
Wat de lib. unie beweert, dat het roode
spook een ommekeer in de sociale orde wil
brengen, vraagt Spr. waarin die orde bestaat.
Het socialisme wil juist sociale orde scheppen,
idealen kweeken, zonder eeoigen dwang van
welken aard, want alle menschen zijn broeders.
Over het zittend Kamerlid dnrfdu Spreker
geen woord zeggen, omdat deze in Extra
Tijding" gemeld had, dat hjj heden niet zou
komen debatteeren. (Krachtig applaus).
Na het eiudigen dezer rede was er gele
genheid tot debat. De heer Kwinkelenberg
sprak een woord van dank aan beide spre
kers. De jongeheer Coltof stamelde eenige
woorden zonder zin of slot en verliet onder ge
fluit en gelach de catbeder.
De korporaal J. Smit deed hot voorstel,
om afkeuring uit te spreken over de houding
van den heer Staalman, wegens zijn voortduren
de afwezigheid op opeftbare vergaderingen, welk
voorstel met daverend applaus aangenomen
werd.
De heer J. J. Janzen deelde mede, dat de
heer Staalman Donderdagavond iu alle stilte
te Breezand in A. Paul. oen vergadering had
belegd en waarvan in de nummers van .Extra
Tjjding«, die in deze gemeente verspreid wer
den geen in do exemplaren voor de buiten
gemeenten wel melding was gemaakt en
keurde de houding van een Volksvertegen
woordiger, die het licht schuwt, af. Uit het
krachtig applaus was op te maken, dat de
vergadering het hier mede eens was.
De matroos le kl. A Veenman had ook
gaarne gezien, dat de heer Staalman tegen
woordig was geweest, om zjjn houding eens to
verklaren.
Daarna sloot de Voorzitter de vergadoriog.
Door het Vocaal-Kwartet »G. Zals-
man" werd Zondagmiddag in de Nieuwe
kerk de aangekondigde uitvoering van
Gewijde Muziek gegeven. De opkomst van
het publiek liet zeer te wenschen over.
De aanwezigen hebben bij het aanhooren
van de wjjze, waarop eenige beroemde
compositie's van Mozart, Bach, de Pales-
trina e. m. a. werden ten geboore gebracht,
een heerljjk rein genot kunnen smaken,
't Diepe, volle basgelüid, de heerlijke so
praan stem, die met bet meeste geraak de
grootste moeilijkheden in de hoogste tonen
overwon, vormden met de meer bescheiden
teruggehouden middelstemmen een verruk
kelijk geheel, dat zoowel in de fijnste
pianiss'mo's als bij de meest forsche stem
verheffing diepen indruk maakte, 't Viel
enkelen der toehoorders blijkbaar te moei
lijk, zich aan 't einde te weerhouden van
te applaudisseren.
Nederland en Zuid-Afrika.
In de te Amsterdam gehouden jaarverga
dering der Noderl. Zuid-Afrikaansche Ver
eeniging wijdde de voorzitter eonigo warme
woorden van hulde aan de nagedachtenis van
wjjlen hot hoofdbestuurslid prof. Bollaort-
Spruyt. Verder deelde de voorzitter mede,
dat de heer dr. Mansvelt, burger van de
Zuid-Afrikaansche Republiek Bpoedig weer
□aar Znid-Afrika zal moeten terugkeeren.
Naar aanleiding van hot jaarverslag werd
de noodzakelijkheid van propaganda besprokeu
b. v. door oen circulaire vanwege het hoofd
bestuur. De voorzitter wees er op dat er voor
80.000 vrouwen en kindoren door het bjj-
standsfonds in Pretoria 5500 pond sterling
f 66000 's maands uitgegeven worden,
zoodat versterking der geldmiddelen gewenscht
bljjft.
Do heer Van Dam (Den Haag) wenscht
dat de kasgelden ook besteed worden voor
den" Vrijstaat en dat moer klcederon gezon
den werden, voor welke kleeding nu
Engelsehen zorgen. Prof. De Louter
klaurde dat het hoofdbestuur zooveel moge
lijk de gelden besteed in den geest dor gevers
en steeds handelde naar omstandigheden
en behoefte, zonder voorkeur te geven aan
uitgeweken landgenooten.
Na een opmerking van Den Haag zeide
het bestuurslid van Reesema, dat gedaan
was wat kan om ook de Eneelsche kampen in
den Vrjjstaat te helpen, doch dat meD daarin
door de militaire overheid belommerd word.
Hjj zou wenschen, dat hier do wenscheljjk-
heid werd uitgesproken, zich tot den Minis
ter van Buitenlandsche Zaken te wenden met
het verzoek door diens tusschenkomst te be
werken, dat ook de Vrjjstaatscho kampen ge
holpen worden.
In dien zin stelde de heer Van Reesema een
motie voor, die aangenomen werd.
Mr. K. Zwaardemaker hield vervolgens
een warm pleidooi om ton behoeve van de
emigratie naar Daitsch-Afrika uit de kas
der Zuid-Afrikaansche ter leen te ontvangen
een bedrag van f16000. Op deze som wordt
gewacht om eon aantal mannen, dio thuns
in hot tehuis verblijven, weer aan den arbeid
te doen gaan.
Bezwaar tegen het verstrekkon van gelden
met dit doel kan zelfs op grond van do letter
dor wet niet bestaan.
De voorzitter deed opmerken, dat de ver
gadering niet bevoogd is in deze een be
sluit te nemen. De beslissing berust bjj het
hoofdbestuur. De vergadering kan slechts
bjj wjjze van aanbeveling haar sympathie
betuigen.
Aan dezen wenk van den voorzitter guf de
vergadering gehoor, door applaus blijkgevende
van haar instemming met het verzoek
heer Zwaardemaker.
Na de gebruikeljjke plichtplegingen word
De Oorlog in Zuid-Afrika.
Het Vlakfontein, waar de vermetele en
dappere generaal de la Rey het Engelsche
garnizoen onder generaal Dixon Woensdag
zulk een zwaren slag heeft toegebracht,
zal waarsohjjnljjk niet het bekende station
aan de Ijjn naar Natal zjjn, maar do plaata
van dienzelfden naam op 100 KM. weste
lijk van Johannesburg. aan het groote pad
van Krugersdorp naar Zeer ast en ten Noor
den van de Witwatersbergen, een wereld,
waar de la Rey's burgers geheel en al
thuis zjjn en waar de Engelsehen nooit
iets hebben kunnen uitrichten. De Engel
sche aanvoerder beweert den aanval afge
slagen te hebben, maar uit de voorloopige
opgaaf van zijn verliezen 174 dooden
en gewonden zou men geneigd zjjn op
te maken, dat de Boeren hun vijand tot
in zjjn laatste schansen teruggedreven
hebben, evenals in Maart bij den aanval
op Lichtenburg.
LONDEN, 31 Mei. Kitchener seint
uit Pretoria, dd. 30 dezer:
De la Rey's strijdmacht heeft gisteren
de troepen van generaal Dixon in Vlakfontein
aangevallen. Hij had een verwoeden strijd
te voeren, maar de Boeren werden ten
slotte met zware verliezen teruggedreven.
Zij lieten 35 dooden op het veld. Ik betreur
het te moeten zeggen dat de Engelsche
verliezen ook zwaar waren, namelijk hon
derd-vier-en-zeventig dooden en gewonden,
onder wie vier officieren gesneuveld.
De bij de nederlaag den Engelsehen te
Vlakfontein door Delarey toegebracht, ge
sneuvelde officieren waren: kapitein H. M.
Armstrongluitenant W. N. Noke luite
nant C. Campion. allen behoorende tot het
zevende bataljon „Yeomanry" en luitenant
J. P. Macqougal van de „Royal Field Ar-
tillery."
Aan het „Hbd. v. Antw." wordt het
uit Londen
vergadoring gesloten.
Tot leder
Tot leden van het hoofdbestuur werden go-
do heorenG. A. A. Middelburg,
Evert J. van Gorkom, inr. J. R. Lomun,
Paul Den Tex, mr. A. Van Naamen van
Eemnes, prof. mr. J. De Lontor, A. S. Van
Reesema, dr. J. Tu. De Visser, J. A. Worm-
ser, jhr. J. A. Van Kretschmar van Veen,
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, dr. W.
H. Nolens, dr. Kiewiet De Jonge, prof. D.
Simons en Cu. Boissevain, na herstemming
met den heer P. U. Mees.
Te Bussum heeft een jongetje van
7 jaar een broertje van 4'/j jaar, waarmede
hjj speelde, met een schot uit een geweer
zoodanig getroffen, dat het na een lijden
van ruim een dag in de R.-K ziekenver
pleging te Hilversum overleed.
Het tooneel der nederlaag van de En
gelsehen is te Vlakfontein in de Witwa-
tersrand. ten zuiden der Magaliesbergen.
De inlichtingen volgens welke het Vlak
fontein zon wezen op de spoorljjn Heidel-
berg-Johannesburg zijn ongegrond.
Generaal Delarey viel de brigade-Dixon
aan Woensdagmorgen, tusschen Mabalstad
en Vlakfontein.
Na een gevecht van 4 uren werden d®
Engelsehen met zware verliezen naar Ven-
tersdorp op de vlucht gejaagd,
Dixons brigade leed een verpletterend®
nederlaag.
De Engelsche verliezen bedroegen:
6 officieren en 67 man gedood;
II officieren en 129 man gewond.
Talrijke krijgsgevangenen.
Het verlies der Boereu was wegoua den
krachtiger, aanval eveneens aanzienljjk.
De Labour Leader zegt in zpn jongste
nummer>Zoo zeker als ik deze regel®
schrjjf, zoo zeker zal eenmaal de geschied
schrijver den Boerenoorlog aanteekenen als
het begin vau den achteruitgang en den
val van het Britsche keizerrijk. Wjj zjjn
in de val goloopen dank aan den
Blimmen Chamberlain, den Koning, den
Duitschen keizer, en de ellendige groep
geldmannen aangevoerd door den ex-jour
nalist Milner. Geen zes, zelfs geen zestig
legerkorpsen zullen ons uit die val kunnea
verlossen".
FE UILLETON.
Vrjj bewerkt door AMO.
,Er af, van de tribnne met u schreeuwde
St. Just. »Gjj zjjt een verrader. Burgers,
hoort niet naar hom."
Wanneer de verraders niet gehoord moe
ten worden, zoo moot gjj zwjjgen en niet ik
Ik heb thans hot woord on noch gjj noch
anderen zult het mjj ontnomen', antwoordde
Tallien heftig.
In de zaal ontstond rumoer. Men schreeuw
de elkaar toe, zonder verstaan te worden.
De bel van den president luidde aanhoudend,
en toch had Tallien al zjjn kracht noodig,
om zich met zjjn stem te doen gelden.
fEn waarom hebben wjj den dood ver
diend, burgers Omdat wjj ons vaderland
liefhebben, omdat wjj tranen hebben gestort
bjj al de bedrevon gruwelen, omdat wjj raen-
scheljjk gevoeld, menschcljjk gedacht, geleefd
on bemind hebben; terwijl Robespicrre de
onmenscheljjkheid tot een regeeringsbeginsel
verheven heeft.'
Robespierre sprong woedend op. Leugenaar,
zwetser", riep hjj den redenaar toe.
rEr af met hem, van de tribune!' klonk
het van verschillende zjjden.
•Gjj zult mjj hooren!' ging Tallien voort,
met donderende stem, .want ik sta hier in
naam van Frankrjjk, der beschaving en der
menscheljjkbeid, ja, in üw eigen naam bur
gers, in het belang van u zelf. Want waar
deze onverzadeljjke bloedhond heden twee-on-
twintig leden der Conventie vermoorden wil,
daar zal hjj morgen wel dortig, overmorgen
vjjftig naar de guillotine laten sloepen. Zjjn
vijand toch is ieder, die zich mensch noemt.'
Ik verlang het woord!' riep Robespicrre
en naderde snel do tribune. Hjj was bljjk-
baar verschrikt over dezen onverwachton
hefligen aanval.
.Gjj zult het hebben, als het uw beurt is."
antwoordde de president.
Robespierre stampte met den voet op den
grond en riep iets onverstaanbaars in het
algemeen geraas, zjjn stem was te zwak
te kunnen doordringen.
Burgers*, vervolgde Tallien, >ik sta hier
om u te redden. Eën enkele man b?heerscht
de Conventie in Frankrjjk, hoopt bloedschuld
op bloedschuld en zwetste duarbjj over deugd
eu gerechtigheid.
Een man stort de republiek in den poel
der onmenscheljjkheid, worgt zonder mede
doogen de slachtoffers van zijn haat en sleept
de besten, de edelsten uit Frankrjjk onder de
valbijléén man dreigt ons land in den
afgrond te storten en doze man is'Robes
pierre, de tiran Robespierre, de nieuwe mes-
sias Robespierre!'
Een ongohoord tumult verhief zich, zoowel
op de zitplaatsen der afgevaardigden, als op
de tribnne; Robespierre schreeuwde, dreigde
en liep cindeljjk naar het spreekgestoelte,
om Tallien er af te trekken. Plotseling
zwegen allen en keken naar de redenaars
tribune, waar Tallien den dolk van zjjn
vrouw uit zijn gordel had getrokken, en dien
nu dreigeRd boven Rebespierre's hoofd zwaai
de. Dit voorval had zulk een verrassende
uitwerking, dat de storm voor enkele secon
den bedaarde; maar Tallien had tegenwoor
digheid van geest genoeg om zich de stilte
ten nutte te maken, en riep nu mot angst
wekkende nadruk door de zaal: «Burgers,
met dezen dolk bevrijd ik Frankrjjk van zjjn
tirao, wanneer de Conventie te laf is tot zjjn
gevangenneming te besluiten.'
Bjj deze woorden brak de storm opnieuw
met ongekende woede los. Terwijl Robespierre
eenigszins huiverend on afgemat, langzaam
voor do dreigende houding van Tallien te
rugweek brulde on stampte men op allo ban
ken, zoodat do zitting een poos geen voort
gaan kon hebben. Maar uit het woeste geweld
bleek nog niet dnideljjk, of de meerderheid
aan Tallien's dan wel aan Robespierro's zijde
stond.
,Weg met den tiran!' klonk het hier
«weg met den bedrieger!" daar. .Hoera
voor Tallien." schreeuwde raon van de tri
bunes, dio met zijn aanhangers bezet waren.
Leve Robespierre!» antwoordde anderen.
Het was oen onbeschrjjfcljjk rumoer.
Eindelijk klonk do stem van St. Just boven
allen nit; .Tallien is een spitsboef; lijj beeft
zich te Bnrdeaux met staatsgelden verrijkt."
.Wjj sprek-n hier over Robespierre, niet
over Tallien', riep een ander.
.Ik wil het woord., krijachte Robespierre,
.Vadier heeft het woord!» snerpte de
scherpe stom des presidente. De oude Vadier
beklom onder hot rumoer der vergadering het
spreekgestoelte.
Tallien maakte bereidwillig voor hom plaats
maar hjj bleef ter verdediging van den ouden
man naast de deurwachters aan den voet der
kleine trap staan, die nuar do tribune leidde.
Het werd wat rustiger. De moedige aanval
van Tallien tegen Robespierre maakte ook
anderen moedig.
Burger®*! begon de oude, sneeuwwitte
Vudier, .wat heb ik misdreveu, om veroor
deeld te worden? Mjjn hoofd bevalt dit mon
ster niet. Geeft gjj het hem, zoo zal hjj mor
gen weer andere verlangen. Gisteren toch is
in de Jacobjjnen-club besloten de gansehe
Couventie te vermoorden.'
Weder brak er een wilde storm los, dreig-
kreten tegeu Robespierre weerklonken en
eerst na een oogenblik wachtens kon Vadier
voortgaan: «Wij zjjn onzen aanvaller ditmaal
voor geweest, zoodat het ons niet zal gaan
als de Girondiston en Dantonisten; wjj zul
len het aantal gruweljjke misdaden van dezen
ellendeling niet vergrooten, wjj zullen daaren
tegen het tjjdperk van het Schrikkowind
sluiten, door Robespierre gevangen te nemen
en hem onschadeljjk to maken. Burgers, ik
verlang de onmiddellijke inhechtenisneming
van Robespicrre, St. JuBt, Conthon, Henriot
en Lobas.'
.Stemmeu! Stemmon!' klonk het van de
banken.
Robespierre zag, dat hjj verloren was, zoo
het hem niet gelukte of het woord te ver-
krjjgen, of de vorgadcring te overweldigen.
Onrustig gleden zjjn oogen van de zitplaat
sen van den Berg naar de zaaldeuren, waar
hjj elk oogenblik het beloofde bataljon ver
wachtte te zien verachjjnen. Nu wendde hjj
zich tot de Bergpartjj en riep: .Tot n man
nen, wend ik mjj om bescherming tegen deze
leugenaarsMaar zjjn vrienden zwegen thans
en eenige wilde stemmen riepen werkeljjk:
«Weg met den tiran! Wij eischen zijn
hoofd
Het koudo zweet kwam hem op het voor
hoofd, hjj sidderde. Moer en rneer kwam de
vertwjjfeling van den ondergang, de woede
van don nederlaag over hom. Hij richtte zich
in zjjn razernjj nog eens tot don president
en riep: «Nog ëcnmaal president van
denaars, verlang ik het woord van u!
zjjn stem sloeg over in een heosch geschreeuw 1 hem
dat klonk als de kreet der wanhoop en een
huiveringwekkende indruk op de vergadering
maakte.
Dantons bloed doet u verstikken!' riep
een stom van de vlakte. Hot was die van
den afgevaardigde Garnier de 1'Aube.
Deze woorden veroorzaakten eon woest
tumult en Robespierro tuimelde, als door den
bliksem getroffen, tegen de banken derrech-
terzjjdc, waar hij op een zetel neerviel.
Weg! Dit is de stool van Vergniaud!"
schreeuwde men hem toe.
Als een strafgericht dos homels barstte de
woede en de haat der vergadering, zoo lang
met geweld weerhouden, over den half be-
wusteloozen man los. Weer dwaalden zjjn
blikken, hulp zoekend en vol verlangen, naar
de zaaldeuren, waardoor hjj iedere minuut
troepen van Henriot hoopte te zien bin
nenkomen om de Conventie gevangen to ne
men. Hjj wist niet, dat Heuriot weer dronken
in hot stadhuis lag en hot bataljon zich nog
rustig in zjjn kwartier bevond. En nog steeds
voer do oude Vadier tegen hom uit en
schreeuwde zich heescher naarmate hjj hem
misdaad op misdaad voorhield.
.Sluiten Sluiten klonk het gebiedendI
van alle kanten. •Stemmen! Stemmen 1'
.Wordt mjj het woord gegeven?" vroeg
Robespierre weder.
«Op het schavot, niet op de tribuneant
woordde men hom.
Zonder genade of medeljjden, zooals hjj
zelf steeds was geweest, werd hjj thans be
handeld. Men ging stemmen over zjjn gevan
genneming: er werd met verrassend groote
meerderheid toe besloten. Daarna viel ook
het besluit tot inhechtenisneming van St. Just,
Couthon, Lebas en Robespierre's broeder Au-
gustin, die niets meer dan den naam met
met hem deelde.
Deze be8lnitcn werden in de Conventie
met luid gejubel begroet. De afgevaardigden
omarmden eikander van bljjdschap en Tallien
en Vadier hadden geen handen genoeg om
die te drukken, welke hun vol geestdrift wer
den toegestoken.
«Vrijheid! Vrjjbeidl Weg met het Sohrik-
bewind!' klonk hot lnid door de zaal.
Hot was vjjf unr 's namiddags, toon Ro
bespierro en zjjn lotgenooten gevankeljjk uit
de Conventie werden weggovoerd.
XXI.
Hot bericht dezer gebeurtenis versproidde
;ioh bliksemsnel door Parjjs.
Oo het stadhuis, waar tweehondurd muni-
cipaien radon vergaderd waren, veroorzaakte
hot Bchrik, toorn en gronzelooze woede. Hen
riot kletterde met zjjn zware sporen door do
zaal en riep: «Te wapen I To wapen! Mon
vermoordt de ropublickl De Conventie staat
buiten de wet. Hot is een verzameling van
moordonaarsDo alarmklokken werden geluid.
Naar allo gevangenissen van Parjjs zond
Henriot soldaten en liet den directeuren op
straffe des doods verbieden, éèn der gevan
genen op te nomen. Te geljjk gaf hjj de op
dracht, dezo laataten, waar mon ze ook vond,
in triumf naar het stadhnis te brongen. Na
een half unr kwam Lebas, als eerste daar
behouden aan. Hem volgden, met zoor korte
tnsBchenpoozen, Couthon, St. Just, Augustia
en eindeljjk begeleid door een kolossaal on
gehoord rumoer en geschreeuw, Robespierre
zelf. Tegen negen uur waren allen weer ia
vrjjboid en machtiger dan ooit te midden dor
Parjjsche troepenmacht.
had en voorspoed en ongoluk
(Slot volgt.)
