KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel en Wieringen.
DE BOOZE GEEST.
No. 2959
Woensdag 26 Juni 1901.
29ste Jaargang.
Bureau
Znidstraat 72.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn". 69.
Abonnement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., m. Zondagsbl. 871/, Ct.
id. franco per poat 75 id. f 1.20.
id. voor het Buitenland f 1.25, id. f2.00.
Afzonderlijke nommera 2 Cent.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgeven: BERKHOUT Co., te Helder.
Bureaus Spoorstraat en Zuidstraat.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Advertentlön
van 1 tot 5 regels25 C«nt
Elke regel meer5»
Groote letten en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Bewys-Exemplaren per poat 21/, Cent.
Aan onze abonné's buiten de
gemeente wordt beleefd ver-
ïocht 't verschuldigde abonne
mentsgeld Vliegend Blaadje en Zondags
blad, 2de kwartaal 1901 te willen over
maken per Postwissel of in postzegels,
vóór 9 Juli» zullende anders daar
over met 5 cents verhooging per post
worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel van 21/, Ct. beplakt
te worden.
Uit liet Buitenland.
Uit Engeland wordt bet minder opbeurend
bericht medegedeeld, dat er eene vry ernstige
scheuring dreigt te ontstaan in de liberale
party daar te lande. De uiteenloopende in
lichten, die men er heeft omtrent den Zuid-
Afrikaaaschen oorlog het ontstaan en de
leiding er van geven aanleiding tot ernstige
geschillen onder de leden der partij, van welke
men verwachtte, dat zy als ée'n man de oorloge-
gezinde Begeering bestrijden en, zoo mogelyk,
tot het sluiten van den vrede dwingen zon.
Er zyn er echter, ook onder de liberalen,
die van den aanvang af den oorlog in Zuid-
Afrika noodzakelijk en gebillijkt hebben, en
die reeds by don verkiezingstrijd in October
des vorigen jaars door hunne zonderlinge
hooding voor een deel de nederlaag der libe
ralen by de stembus hebben veroorzaakt. Lyn-
recht staan deze halfslachtige liberalen tegen
over de andere leden der party, die met
groote beslistheid de houding der Regeering,
zoowel vroeger als nu aangenomen, afkeurt,
het herstel des vredes op billijke voorwaarden
wenscht, en niet nalaat, op de fouten en
tekortkomingen der Regeering met grooten
ernst te wyzen. Een van de voornaamste
leden der liberale party hield in de vorige
weck eene redevoering, welke in de staat
kundige wereld groot opzien heeft gebaard.
Spreker deed uitkomen, dat hij en anderen
van zyne richting thans geene andere denk
beelden over den oorlog in Zuid-Afrika heb-
ben dan vroeger, en dat zy steeds van meening
zyn, dat deze oorlog niet kan eindigen met
het herstel van de onafhankelijkheid der
Bóeren-Republieken. De redenaar sprak o.a.
deze bewering uit: .Deze oorlog is niet be
doeld of gewenscht door de Regeering en het
volk van Engeland, maar is opgedrongen
zonder afdoende redenen." Na deze klaarblij
kelijke onwaarheid, thans reeds door duizenden
als zoodanig erkend, en die ongetwyfeld een
maal door de geschiedenis in het duidelijkst
licht zal wordon gesteld, werd doof don rede
naar gewezen op een vry, vereenigd, zichzelf
regeerend Zuid-Afrika, dat, naar zyn meening,
ontstaan zal op het gebied, waar thqns zoo
veel verwoesting en ramp voorkomt. Hy
vergat echter te zeggen, dat Engeland door
«yn onmenschelijk optreden in dezen onzaligen
oorlog de vereeniging, waarvan spreker scbynt
te droomen, voor goed onmogelijk heeft ge
maakt.
Vierkant in stryd met 'tgeen door den half-
slachtigen liberalen redenaar werd aangevoerd,
was 'tgeen daags te voren in eene openbare
vergadering te Londen erkend en in eene motie
uitgesproken was, dat het de plicht is van
Engeland, om de onafhankelijkheid der Bóeren-
Republieken te erkennen. Deze uitspraak werd
door den bedoelden staatsman volgenderwijze
bestreden«Onder myne vrienden zyn er,
die meenen, dat deze oorlog is een nationale
misdaad van Engeland. Zy houden zich over
tuigd, dat zy op die misdaad dag aan dag,
maand aan maand, jaar aan jaar nieuwe
misdaden hebben gestapeld tegen de wetten
der menschelykheid, en dat de cenigo weg om
ons zeiven, voor ons geweten en voor de wereld
daarvan te bevrijden is: onvoorwaardelijke
overgave aan de Boeren. Zoolang ik er toe
in staat ben, zal ik myne stem verheffen, om
er tegen optekomen, dat dit de meening is
der liberale party in Engeland.' Spreker
kwam er zelfB tegen op, dat van Engelsche
sjjde wordt toegestemd dat deze oorlog op
wreede, onmenscbelyke wyze wordt gevoerd.
Hy teekende den Engelschen gouverneur van
Zuid-Affika den gehaten Milner, aartsvy-
and der Boeren als een hoogst humaan
mensch, en beweerde verder, dat geen oorlog
in de wereldheschiedenis op humaner wijze is
gevoerd dan de tegenwoordige oorlog in Zuid-
Afrika. 't Was zeker moeilyk voor den rede
naar, om in zyne pleitrede voor de Regoering
nog te gewage van de lagen, verachtelijke
manier, waarop de vrouweo en kinderen der
Boeron in de beruchte kampen worden be
handeld. De meening werd door hem uitge
sproken, dat iedere andere behandeling van
de vrouwen en kinderen nog veel noodlottiger
zou zyn geworden. Aan hst slot zyner rede
erkende de spreker wel, dat de oorlog van
Engeland met de Republieken door het volk
□iet gewenscht is, doch hy spreekt het denk
beeld uk, dat het in de tegenwoordige om
standigheden beslist onmogelijk moet geacht
worden, den Boeren uitgebreide consessies
toetcstaan.
Het is licht te begrijpen, dat het door dezen
redenaar gi-sprokone in groote mate bjjval
heeft gevoudeu by de regeeringsgeziude dag
bladen in Engeland. Zij verzekeren, dat de nog
altyd liberaal genoemde spreker door zijne
redevoering een grooten dienst aan het Rjjk
heeft bewezen, en zij pryzen zynen moed, om
op zulk eene wyze voor de eer des laods op
tekomen, ofschoon zyne party gewoonlijk een
geheel anderen weg uitgaat. Andere, getrouwe
liberale dagbladen deeleu mede, dal de be
doelde rede, meermalen onderbroken werd door
het geroep van de zyde der hoorders, welke
hun afkeer van vele der uitgesproken denk
beelden openbaarden. De liberale bladen spre
ken onbewimpeld als hunne meening uit, dat
de redenaar zeer verkeerd deed doordien hy
zich afscheidde van zyne partygenooten, en
vooral omiat hy, te midden der anti-liberale
voorstellingen, die by ten beste gat, de uit
drukking bezigde: .dat Engeland, volgens de
meening van sommige liberalen, zich aan de
Booren moest overgeven". Dit gezegde lokte
een lang en hevig protest van de zyde van
het auditorium uit. Het is te verwachten, dat
de trouwgebleven liberalen zich nn des te
nauwer zullen aaneensluiten, ten einde tegen
over het gesprokeue een krachtige stem voor
waarheid en recht door het land te doen
weerklinken. Een van de getrouwe hoofden
der liberale party ontving dezer dagen een
briefje van een kiezer, die hem de vraag deed,
hoe hy over het in den laatsten tyd gebeurde
dacht, 't Antwoord op deze vraag was wel
zeer merkwaardig, 't Luidde aldus «Een volk
uitteroeien, of het door geweld to onderdrukken,
kan nooit de staatkunde zyn van dit land.
En elke ellende en ontbering, opgelegd aan
vrouwen en kinderen, is een nieuw struikelblok
op den weg der vriendschappelijke samenwer
king, die toch het einde moet zyn van elke
oplossing". De berichtgever, aan wien wij
deze mededeeling ontloenen, voegt daaraan toe
«Deze woorden moesten met gouden letters
gegrift worden in de vergaderzaal van het
Engelsche Lagerhuis, opdat Parlement en Re
geering die steeds voor oogen zouden hebben."
siËiiiivriJDiiGE;.!.
HELDER, 25 Juni 1901.
Tot commandeur der erü9tvuurwerk-
makers op 'a Rjjkswerf te Hellevoetaluis i8
met ingang van 1 Juli a.a. benoemd de
ernstvuurwerkmaker H. P. Kroesen van
'a Rijk8-werf te Willemsoord.
Verkiezing.
Heden heeft ten Raadhuize alhier de
inlevering plaats vau candidateu-lijsten voor
de eerlang te houden stemming terverkie
zing van acht leden van den Raad dezer
gemeente.
Op Vrjjdag a.a. des avonds 7 uur
zal in de Boawzaal aan de Kerkgracht al
hier de jaarlykache loting voor de Schut
terij plaats hebben.
Door 't bestuur van 't Algemeen
Weeshuis alhier is Zaterdag aanbesteed
1. De levering van aardappelen. In
schrijvers de heeren: A. Postma f 2, C.
van Os f 1.87, J. Harjer f 1.80, A. J. de
Bunje f 1.65.
2. Rundvleesch en rundvet. Inschrij
vers de heerenJ. Termaat, rundvleesch
f 0.65, vet f 0.40 I. A. v. Gelder, rundvl.
f 0.64, vet f 0.40, per KG.
3. Spek. Inschrijvers de heeren G.
de Beurs Johsz., rookspek f 0.57, reuzel
f 0.67 J. Termaatrooksp. f 0.55, reuzel
f 0.60, per KG.
4. Brandstoffen. Inschry vers de heeren
Johs. Dekker f 227.87', G. P. Duijvetter
f 222.40P. Schagen Jr. f 216.25, J.
Kruyff f 213.25.
Helpt Elkander.
Het Ziekenfonds .Helpt elkander' hield
Zaterdagavond in .Tivoli' een vergadering,
die volgens de presentielijst door 102 leden
bezocht was. By afwezigheid van den
president opende de vice-president, de heer
P. Goudswaard, met een welkomstwoord do
vergadering, waarna de seoretaris, de heer
L. Roggeveen, achtereenvolgens de notulen
der vorige bijeenkomst en het jaarverslag
voorlas. Aan dit verslag ontleenen we het
volgende
Het aantal leden bedroeg by den aanvang
van het vereenigingsjaar 167, dat door toe
treding van nieuwe leden mot 20 vermoer-
derdo en door bedanking en vertrek mot 8
verminderde, zoodat het aantal op heden 179
bedraagt. De vereeniging telde in Juni 1900
82 donateurs en 2 donatrices en thans 77
donateurs en 1 donatrice. In Juni 1900
bevatte de kas de som van f787,80 en in Juni
1901 f961,25, alzoo zyn de financiën f223,45
voornitgegaan. Aan ziekengeld werd f848.—
nilgekeerd. De reservokas steeg in het
afgeloopen vereenigingsjaar van f 52,88 tot
f 105,58. In de vergadering van September
werd besloten het 25-jarig bestaan van het
fonds in Maart 1902 feestelijk te herdenken.
Met een woord van opwekking om andere
werklieden, die nog geen leden der vereeni
ging zyn, tot toetreden aan te sporen, eindigt
het verslag.
Daarna doed de penningmeester, de heer
H. Kerkhof, verslag omtrent de ffnancie'a. De
overgelegde rekening liep over 26 weken, van
15 December 1900 tot 15 Juni 1901, waaruit
bleek, dat de ontvangsten gedurende dit tyd-
vak hadden bedragen f 552,82', en de uit
gaven f 515,64, zoodat er een voordeelig
saldo was van f 36,88'. Aan 31 persoaen
was f 461.aan ziekengelden uitbetaald.
Hot batig saldo werd gevoegd by de gelden,
die 15 Dec. 1900 in kas waren, zjjnde f 878,44,
zoodat 15 Juni 1901 de kasgelden f 914,87'
bedroegen, die rentegevend zyn belegd.
De reservekas, die by 't begin van 't halfjaar
f 78,58 groot was, werd vermeerderd met
f 27,aan geïnde boeten, waardoor deze is
gestegen tot f 105.58. De commissie, belast
met het nazien dor rekening eu verantwoor
ding, bestaande uit de heeren N. Klok en E.
van der Plas, verklaarde by monde van eerst
genoemde de boeken in de beste orde te
hebben bevonden, waarna met een woord van
dank voor zyn gehonden beheer de penning
meester gedechargeerd werd.
Vervolgens werd ter tafel gebracht een
schrjjven van een vroeger lid, die f 100 aan
de vereeniging schuldig is en daarvan reeds
geruimeo tyd jaarljjks 5% rente betaalde,
verzoekende van hot betalen dier interest in 't
vervolg vrijgesteld te worden, zullende als dan
bij gedeelten in 4 a 5 jaar de som afbetalen.
Algemeen werd dit goedgevonden.
Verder werd medegedeeld, dat de Penning
meester zyn voornemen had te kennen gege
ven zyn functie te zullen nederleggen, maar
dat hy op aandrang van het Bestuur zyn be
trekking 'voorloipig zal blyvon waarnemen.
De overgroote meerderheid der vergadering
juichte dit laatste besluit toe.
Nog werd de bode C. Dienaar herbenoemd,
die voor een jaar zich die benoeming liet wel
gevallen.
Nadat nog was medegedeeld, dat in Sept.
a.s. aan de beurt van aftreding zyn de Presi
dent D. van der Plas, en de Commissarissen
C. J. Reijers, F. Slagwater, en P. Kwast,
werd de vergadering gesloten.
Roei- en Zeilwedstrijd.
Het programma is verschenen van den
algemeenen roei- en zeilwedstrijd der
Marine-Jachtclub, die Zondag 25 Augustus
ter reede van Texel gehouden zal worden.
In de rubriek roeivaartuigen dingen mee
lo. Vletten der Kon. Ned. Marine,, ge
roeid door 2 man zonder stuurman. Af
stand 1000 meter. Ie prys f 10, 2e prys
f 5, 3e prijsf 82o. Sloepen type B
der Kon. Ned. Marine. Afstand 3000
meter. Ie prysf 80, 2e prysf 40, 3e
prys: f 10.
In de rubriek zeilvaartuigeulo. Ma
rinesloepen type B met fantasietuig, ge
stuurd door offiicieren der Kon. Ned. Mari'ie.
leden der Marine-Jachtclub. Ie prysde
verguld zilveren medaille der vereeniging,
2e prjjsde zilveren medaille der vereeni
ging, 3e prijsde bronzen medaille der
vereeniging2o. Marinesloepen met mndel-
tuig, gestuurd door onderofficieren der Kon.
Ned. Marine met den graad van korporaal
en daarboven. Ie prysf 30, 2e prys
f 20, 3e prijsf 10.
In de rubriek scherpe en middenzwaard-
jachten lo. Groot boven 20 wedstryd-
eenheden, gestuurd door liefhebbers, leden
der of eener uitgenoodigde vereeniging.
Ie prysde verguld zilveren medaille, 2e
prysde zilveren medaille 2o. Groot boven
10 tot en met 20 wedstrydeenheden, ge
stuurd door liefhebbers, leden der of eener
uitgenoodigde vereeniging. Ie prys: de
verguld zilveren medaille, 2e prysde zil
veren medaille3o. Groot boven 6 tot en
met tien wedstrijdeenheden, gestuurd door
liefhebbers, leden der of eener uitgenoo
digde vereeniging. Ie prysde verguld
zilveren medaille, 2e prysde zilveren
medaille 4o. Groot boven 3 tot en met 6
wedstrydeenbeden, gestuurd door liefheb
bers, leden der of eener uitgenoodigde
vereeniging. Ie prys: de verguld zilveren
medaille, 2e prys de zilveren medaille
5o. Groot boven 2 tot en met 3 wedstryd
eenbeden, gestuurd en bemand door lief
hebbers, leden der of eener uitgenoodigde
vereeniging. Ie prysde verguld zilveren
medaille, 2e prysde zilveren medaille
6o. Groot tot en met 2 wedstrydeenbeden,
gestuurd en bemand door liefhebbers, leden
der of eener uitgenoodigde vereeniging le
prysde verguld zilveren medaille, 2e
prysde zilveren medaille.
In de rubriek ronde- en platbodemjachten
met zijwzaarden en vazte roef of vast dek,
boeiers, botters, hoogaartsen, schokkers
enz., gestuurd door liefhebbers, leden der
of eener uitgenoodigde vereeniginglo.
Groot boven 9.5 wedstrydmaat. le prys:
de verguld zilveren medaille, 2e prysde
zilveren medaille 2o. Groot boven 7.5 tot
en met 9.5 wedstrydmaat. le prysde
verguld zilveren medaille. 2e prysde
zilveren medaille3o. Groot tot en met
7.5 wedstrydmaat. le prys: de verguld
zilveren medaille, 2e prysde zilveren
medaille.
In de rubriek ronde- en platbodemjachten
met zyzwaarden en zonder vaste roef of
vast dek. zooals tjotters enz., gestuurd
door liefhebbers, leden der of eener uit
genoodigde vereeniginglo. Groot boven
6 wedstrydmaat. le prys: de vergald zil
veren medaille, 2e prysde zilveren me
daille 2o. Groot boven 5 tot en met 6
wedstrydmaat. le prys: de verguld zil
veren medaille, 2e prys: de zilveren me
daille 3o. Groot tot en met 5 wedstryd
maat. le prysde verguld zilveren medaille,
2e prysde zilveren medaille.
Behalve de pryzen hierboven aitgeloofd,
wordt bovendien op Zondag 25 Aug. tus-
scben de onder no. 3 mededingende sloepen
gezeild om den wisselbeker der Marine-
Jachtclub, volgens de bepalingen vervat in
bet 2e aanvullingsblad op bet algemeen
huishoudelijk reglement der Marine-Jacht
club.
Uit IJmuiden meldt men
Verscheidene sloepen welke nog steeds
op de versche-viscbvaart uitgingen, hebben
deze moeten staken door de groote schaarscb-
te aan kabeljauw op de Noordzee. 'tZiet
er voor deze visschers in den zomer treu
rig uit, daar ook op de zoutvaart niets
meer te verdienen is.
Gelukkig is de winter zeer goed voor
de beugvisscbers geweest, zoodat het jaar
over het geheel nog niet zoo ongunstig
zal zyn.
De heer J. van Loenen Martinet
verklaart, dat er geen woord waar is van
het ook door ons uit den »Tyd" overge
nomen bericht, dat hij een telegram zou
ontvangen hebben, waarin hem zyn ver
kiezing in het district Beverwijk werd be
richt. De heer Van Loenen Martinet ont
ving alleen een telegram, waarin hem
gemeld werd, dat de beer Passtoors was
gekozen.
Valsche munters.
Reed8 sedert eenigen tyd werden door
verschillende winkeliers en tramconducteurs
te Amsterdam valsche rijksdaalders en gul
dens ontvangen vele van die munten wer
den by de politie gedeponeerd.
Het vermoeden bestond dus, dat daar ter
stede weer een bende valsche munters aan
het werk was en natuurlijk werd een onder
zoek ingesteld.
Aan de pogingen van de politie, vooral
in bet Westelyk gedeelte der stad, i9 bet
te danken dat de hand op eenige verdachte
personen is gelegd.
In arrest is reeds gesteld zekere v. B.,
wonende aan de Egelantiersgracbt en zekere
vrouw G. Ook is de politie oog eenige me
deplichtigen op het spoor die ongetwyfeld
spoedig in arrest gaan.
Op v. B. werden by fouilleering een aau-
tal valsche munten gevonden.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Een verkiezingsmop.
In den verkizingstyd, als enthousiaste
aanbevelingen van candidaten aan de orde
van den dag zyn, komt men in de mani
festen en verkiezingsartikelen wel eens
tot merkwaardige uitingen, die van een
niet geringe dosis optimisme getuigen.
Een sprekend voorbeeld daarvan baalt
het >Utr, Dagbl." aan.
Er is sprake van een candidaat, die
vroeger substituut-officier van justitie is
geweest, een best mensch, maar die in
zyn functie, hoewel streng rechtvaardig,
wel eens crimineel kon wezen en menig
een voor ettelyke weken of maanden
met Rijkshotels kennis maken deed.
En wat wordt van hem Dat ieder,
die met bem in zyn functie in aanraking
kwam, daarvan >de aangenaamste berin
nering" behouden heeft.
Is dat niet wat te veel gezegd
Op het terrein van de Buitenhaven
te Scheveningen is men druk bezig aau bet
vormen of gieten van enorme blokken
beton om voor de in aanbouw zijnde ha
venhoofden te gebruiken Dertig van
deze stukken van 15 tot 22000 Kg. ge
wicht zyn reeds gereed. Onder leiding
van den ingeneur is een goed geslaagde
proef genomen om de vernielkracht te
onderzoeken der lading buskruit of dyna
miet, welke in gleuven van de blokken
geborgen wordt ter vernieling van de
hoofden, indien dit in tyd van oorlog
noodzakelyk blykt te zyn.
0e kostbare broche.
De rechtbank te Amsterdam veroordeel
de den ontrouwen stalbaas, die een broche,
ter waarde van f 8000, welke in een rytuig
verloren was, zich toeeigende, tot 1 jaar
gevangenisstraf.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
Men leest in de «N. R. Ct'
Wy hebben hedenmorgen den «Times1*
correspondent te Bloemfontein laten zeggen,
boe de groote sterfte in de kampen in da
noordelijke Kaapkolonie en den Vrijstaat (ia
Transvaal is de toestand bijna overal nög
erger) het droevige cijfer van 116 per duizend
bereid. Een hygiënisch, eenigszin» welinge
richte, gezonde stad heeft er precies honderd
minder! Maar 116 vertegenwoordigt zooals
gezegd is, het gemiddelde sterf te-cijfer.
Te Bloemfontein zelf is het 383,16. Is het
niet of men hoort van een middeneeuwseha
door pest geteisterde stad in stede van aan
door verlichte, knappe, brave Engelschen
bestuurde plaats, waar deze alles in de besta
orde aantroffen, toen zjj haar voor bjjnn
anderhalf jaar binnenrukten Zoo wordt da
voorspelling nu reeds bewaarheid, dat da
grootere bevolkings-centra in de republieken,
voor een deel ook in de koloniën (Ladysmith,
Dnndee, P. M.burg, Kimberley, Coleaberg,
Mafeking, enz.) nog jaren na den oorlog
brandpunten van ziekte en besmetting zuUea
blijven door hun reusachtige kerkhoven, hnn
zwaar besmetten en vervuilden bodem en
waterloopen. We vinden omtrent de sterfte
na Bloemfontein nog de volgende getallen
Vredefortweg 162, Brandfort 74.64, Wioburg
103.2, Springfontein 177.6, Kroonstad 159.36,
Heilbron 25.92, Aliwalnoord 34.92, Kimberley
166 8, Bethulie 49.56, alles per duizend,
terwijl Harriamith een schoone lyst toont. Of
daar geen sterfte is geweest of de opgaven
ontbreken, blykt niet.
Maar Bloemfontein heeft er 383.16
Bestaat er inderdaad niet allo reden Mist
Emily Hobhouae dankbaar te zijn, dat zy er
bad- en waschkamers heeft doen bouwen»
waardoor misschien eenigszins de meedoogen-
looze woede zal worden getemperd, waarmede
Chamberlain's medearbeider, de engel det
doods, onder weerlooze Boerenvrouwen ea
-kinderen zyn afschuwelijk beschavingswerk
ten uitvoer brengt Den Boeren wordt de
liefde voor Britsche vrijheid, gerechtigheid ea
menschelykheid met kanonnen en gewerea
ingeprenthun gezinnen met pest, typhus ea
mazelen.
By een sterftecijfer van 888 per duizend
staat in Engeland een farizeesche Tory-pera
vol bewondering en verbazing te staren op
de voortreffelijkheid waarmede Engeland da
moeilijke kwestie der verzorging vau soovela
duizenden Boeren-, vluchtelingen" hoeft opge
lost. Slechts de liberale pers poogt weer
Engoland's eer te redden en spreekt zyn
afschuw uit over dezen moord op groot#
schaal. Wèl sneller, zegt een der bladen»
zouden wij het Hollandsche ras in Zuid-Afrika
kannen verdelgen, maar wreeder niet.
LONDEN, 22 Juni. De bladen bevatten
berichten uit Pretoria van gisteren, mel
dende dat de commandanten Beyers en
Uys zich by de Boerenstrydmacht ten
noorden van Pretoria zouden gevoegd
hebben.
Kleine Boerentroepjes zwerven voort
durend om de Engelsche voorposten. Zy
verbergen zich gedurende den dag, en
komen onder bedekking der duisternis uit
hunne schuilplaatsen te voorschyn ten
einde te pogen kleine troepjes schapen en
vee te stelen.
BRUSSEL, 22 Juni. De »Petifc Bleu"
heeft de meening van dr. Leyds gevraagd
over het bericht dat gisteravond door de
>Sun" werden gemeld (betreffende de over
gave van Botha). Dr. Leyds noemde dat
bericht belachelyk.
De correspondent van de >Petit Bleu"
te Londen vroeg inlichtingen aan het mi
nisterie van buiteulandsche zaken in Dow-
ning street, over het bericht van de >Sun."
Daar werd hem gezegd, dat men geen
enkel bericht over Botha had.
Hetzelfde antwoord werd gegeven aan
het departement Yan oorlog.
FBUIIJLBTON,
Vry bewerkt door AMO.
-•»«*-
(5)
Twee uur later bevond Charles Larnon zich
met de andere krijgslieden bij het raads-
vnnr.
De Franschman zat naast de Zittende Stier
op een dierenhuid gehurkt en wachtte nieuws
gierig op de dingen die komen zouden.
Stilzwijgend en somber zaten de Roodhui
den in een kring. In het midden brandde het
raadsvunr, dat een onaangenamen walm door
de kleine rnimte verspreidde en de gebronsde
gelaat strekken der krygslieden fantastisch
verlichtte.
Terwyl de vredespijp onder waardig stil
zwijgen werd aangestoken, bad de Fransch
man ruimschoots gelegenheid de aanwezigen
goed op te nemen. Zyn vermoeden, dat de
Choctaws over gewichtige zaken te beraad
slagen hadden, kreeg nieuw voedsel, toen hy
versebeidene opperhoofden van verafgelegen
Choctawstammen bemerkte Plotseling bleven
«yn blikken rusten op een tegenover hem zit-
tenden krygsman- naar diens ryke uitrusting
te oordeelen een man van aanzien, doch die
onmogelyk tet den stam der Choctaws kon
behooren. Zyn lange vederen haartooisel was
toch een kenteeken, dat by tot den stam der
Apaches-Indianen behoorde. De nieuwsgierig
heid van den Franschman werd daardoor hoe
langer zoo meer geprikkeld. Hoe kwam toch
«en doodsafiand der Choctaws in hunne raads
vergadering
Onwillekeurig keek hy de Zittende Stier
aan, doch op diens gelaat was slechts koele
terughouding te lezen. Charles Larnon had
moeite den tegenzin te bestrijden, dieu de aan
wezigheid van een stamgenoot der atruikroo-
vers in hem opwekte, die hem in den afge
loopen nacht naar hot leven gestaan hadden.
Het Apache-opperhoofd scheen echter van den
verraderlijken aanval niets te weten, anders
zou by niet zoo bedaard by het vuur zyuer
doodsvijanden zitten. Waarschjjnlyk was die
euveldaad dus zouder zyn voorkennis gepleegd
en dit temperde de opwelling van haat, dien
de Franschman by deu eersten aanblik tegen
hem had opgevat.
Toen de pijp de rondte gedaan had, namen
eindelyk de beraadslagingen een aaDvang. De
Zittende Stier stond op en terwyl zyn dokter
nog vast en doordringend op het Apache-op
perhoofd staarde, begon hy aldus:
,Hier is mjjn blanke broeder, een groot
geneesheer der bleekgezichten en hoofdman
der kolonie, die den naam van Libreville draagt.
De Choctaws buigen met eerbied het hoofd
voor hem en ook de Apaches zullen zeker
wel van de tooverkraoht des blanken hoofd
mans gehoord hebben. Tweomaal twee dagen
en even zooveel nachten geleden kwam het
Apache-opperhoofd Hiakowa ia dit dorp en
Duisterde zachtkens woorden in de ooren my-
nor krygslieden, woorden die zoeter klonken
dan het gezang van de lijster, en myne krijgs
lieden luisterden gaarne naar hem. Ze vroegen
hun opperhoofd de Zittende Stier: Wat moe
ten wy doen doch de Zittoude Slier bleef
stom, want zyne oogen waren met blindheid
geslagen en zo konden niet lezen in het hart
van het Apache-opperhoofd. Toen maakte de
Zittende Stier zich op naar de wigwam van
den blanken hoofdman on hy zond boodschap
pen naar de dorpen der Choctaws om de op
perhoofden ter beraadslaging op te roepen.
Hier is nn mijn blanke broeder en hier zyn
de opperhoofden mijns volks. Mijn blanke
broeder is een groot toovenaar en hy zal ons
verklaren of Hiakowa goed of kwaad verkon
digt. Spreek nu, Hiakowa.'
Charles Larnon wist nu dat het Apache
opperhoofd Hiakowa heette en dat hy uit
diens rede zon vernemen wat er gaande was.
De Apache stond op strekte den arm op
tooneelmatige wijze uit en begon aldus:
•Toen Manitoe de wereld schiep, liet hij
menschen van drie verschillende kleuren ge
boren worden. Hy gaf aan elk hnnner een
groot stuk land om te bewonen. De blanken
kregen hnn aandeel even zoo rfikelyk als de
zwarten en rooden. De Roodhuiden echter
waren de lievelings kinderen van Mauitoeen
daarom schonk hy hun het schoonste deel
der aarde; een land met onmetelijke jacht-
gronden die van de schoonste dieren wemel
den. Toen werden de blanke menschen ja-
loersch op de Roodhuiden. Ze kwamen smee-
kond in het land der Roodhuiden en die voor
zagen hen rjjkeljjk van voedsel, doch de bleek
gezichten zijn valsch, valscli zyn hunne har
ten, valsch hunne oogen, valBch hunne ge-
dachten. Weldra kwamen ze met groote sohe-
peu ovor de zee en namen het land dier Rood
huiden in bezit. Dezen verdedigden zich, doch
konden met huone tomahawks en pijlen niet
veel tegen de bleokg-zichtcn met hunne vuur
wapens uitrichten. Hoe langer hoe meer wer
den ze in hnnne wonden teruggedrongen en
van hunne jachtgrouden beroofd. Toen ge
raakten de Roodhuiden onderling in stryd,
in plaats van gezamenlijk de blanken te be-
oorlogon, en Manitoe bedekte zich het aan
gezicht en keerde zich af van zyne roode lie
velingskinderen. Waarom, gy hoofdlieden der
Choctaws, bestryden de Roodhuiden elkaar?
Zyn de krijgslieden der Apaches niet even
goed edel en dapper? Waarom reiken ze el
kander de hand niet en zeggen: wy zullen
vrienden zijn. Of houdt gy de hoofden der
Choctaws beter dan die van myo volk? Ziet
naar m\j, hoofdlieden, hier staat Hiakowa
een groot en maohtig opperhoofd der Apaches.
Mijne mocassins druipen van het bloed der
bleekgezichten en in mijn wigwam verdorren
hunne scalpen. Voor Hiakowa's naam sid
dert
Tot hiertoe was de spreker op de algemeen
als gewoonte bij de Indianon aangenomen ma
nier van spreken gekomen, toen de Zittende
Stier hem met een korte opmerking in de rede
viel:
De ooren van den blankn hoofdman zyn
geopend, laat Hiakowa eindelyk ter zake ko
men.»
Een wrevelig trek vertoonde zich om Hia
kowa's gelaat doch hy veinsde de Zittende
Stier** woorden vriendelijk op te nemen, ter
wyl hy vervolgde:
,De Zittende Stier heeft juist gesproken,
de blanko hoofdman wenscht te weten wat
Hiakowa en het opperhoofd van hem verlan
gen. De blanke hoofdman hooren alzoa naar
mijne woorden: do Roodhniden ayn zoolang
door de bleekgezichten onderdrukt geworden,
daar zo onderling strijd voerden, doch als de
Apaches en do Choctaws elkander de vriend
schapshand reiken dan zal Mauitoe hen we
der goedgunstig toelachen en hen vereenigd
over de gehate bleekgezichten doen zegevie
ren. Wolventand, het bekende opp-rhoofd der
Apaches, dat in den jongsten opstand der In
dianen een groote rol speelde, het opperhoofd
mjjns volks, liet aan alle stammen der Apa
ches boodschappen zenden, om zc tot een bloe-
digen opstand legen de blanke iadringers aau
te sporeu. Alle stammen hebben aan die op
roeping voldaan, en duizenden krygslieden
wachten strijdvaardig zyne verdere bevelen.
Niet alleen de Apaches, maar ook vele an
dereu zullen Wolventand op het oorlogspad
volgen. Toen begaf Hiakowa zich naar het
Chootaw-opperhoofd dc Zittende Stier om hem
als vriend te begroeten. En nu, groote hoofd
man en toovenaar der bleekgezichten zog aan
de verzamelde Choctaw-opperhoofden, dat ze
hnn ouden wrok moeten vergeten ea met de
Apaches moeten optrekken tegen de neder
zettingen der bleekgezichten. Snel als een
stormwind en voor dat ze op tegenweer be
dacht zyn, zullen we ze allen dooden en van
hunne scalpen berooven. Vrouweo noch kin
deren zullen gespaard worden en zy die over
blijven zullen bleek van schrik uit het land
vluohten en hunne broeders aan gene zyde
van het groote water verhalen, dat de Rood
huiden weer meester in dit land zyn.
Geen bleekgezicht zal het dan wagen over
het groote water herwaarts te komen om op
de jachtgronden der Roodhuiden te jagen of
er zich een wigwam te bouwen. Ik heb ge
zegd.'
V
Hiakowa keek rond en zag met zelfvol
doening den indruk die zyn rede had gemaakt.
Een zacht gemompel werd hoorbaar en menige
vuist greep onwillekeurig naar don tomahawk
by de gedachte den blanke aan te vallen en
weder de eenige eigenaars van het land te
worden.
Met eene korte beweging van de hand ge
bood de Zittende Stier stilte, en aller oogen
waren op de Franschman gericht, van wiens
uitspraak de Choctaws hunne deelneming kan
den opBtand afhankelijk maakten.
Charles Larnon was als door den bliksem
getroffen. Een opstand der Indianen op
die mededeeling was hy niet voorbereid. Het
zou wel ie waar voor de Amerikaansche troe
pen eene gemakkelyke taak zyn den opstand
te dempen maar wat kon er voor dim ijd
gebeuren Zeker zoude dan reeds monige land-
hoeve verwoest, en de bewoners door de bloed
dorstige Roodhuiden vermoord z'jn. Over het
antwoord, dat hy Hiakowa sou geven, aarzelde
hij geen oogen blik.
Hel was in ieder geval zyn plicht de Indi
anen van het onzinnige van hun voornemen
te overtuigen en hen te waarschuwen. Dat
kon hy trouwens uil volle overtuiging doen,
want in de eerste plaats kon de uitslag van
den oorlog zonder eenigen tw(jfel slechts
noodlottig voor do Indianen zyn, en voorts
moest hy als hoofd der kolonie Libreville,
die liet eerst door de opstandelingen bedreigd
kon worden voor het belaDg der kolonialen
waken.
«Hoofdlieden,* sprak de Franschman na een
pyalyk stiUwygen, dat vry lang geduurd had
,gy stelt een groot vertrouwen ip my,-,daar
ge my als raadsman in eene zoo moeilyk#
zaak kiest en ik hoop my dat vertrouwen
waardig te maken. Maak my echter, als mij
ne rede geëindigd zal zijn, geen verwytover
myn openhartigheid, ook dan, als mijn ant
woord zoodanig uitvalt, dat het niet strookt
met hetgeen gy wenscht. Hiakowa heeft be
weerd, dat de schepper der wereld, dién gy
Manitoe noemt, ieder meoachelyk ras een
stuk laad aangewezen had, waar geep men
schen van ander ras zich mochten vestigen.
Dat ia niet waar! Manitoe heeft de aard#
aan alle menschen in gelijke mate geschon
ken, zoodat een ieder zyn woning kon opslaan
waar het hem hevalL
(Wordt vervolgdj
