KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel en
Waarschuwing.
No. 2971,
Woensdag 7 Augustus 1901.
29ste Jaargang,
Bureau
Zuidstraat 72.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn". 59.
Atoonnomont
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., m. Zondagsbl. 871/sCt-
id. franco per post 75 id. f 1.20.
id. voor het Buitenland fl.25, id. f2.00.
Afzonderlijke nommers 2 Cent.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
UitgeversBERKHOUT Co., te Helder.
Bupeauxi Spoorstraat en Zuidstraat.
Advertentlön
van 1 tot 5 regels 25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
A dvertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Projectielen, scherven,
banden, looden kogels,
enz., welke gevonden
worden op de zandplaat
ONRUST; op de Texel-
sche kust of uit zee
worden opgevischt, zijn
's Rijks eigendomhij,
die zich deze voorwerpen
toeeigent, is derhalve
strafbaar volgens de wet.
Hst oprapen en vervoeren
van geladen niet gesprongen
projectielen is levensgevaar
lijk, ook voor de omgeving
vsn hem, die zulks verricht.
De KolonelCommandeerende Officier
van het 4e Regiment Vesting-Artillerie,
J. J. DE GREVE.
lilt het Buitenland.
Qp voorstel der Regeering heeft het Eng.
Lagerhuis iu de vorige week de lang niet
pnbelangrijke eoiq van 10Q.Q00 pd. sterling
(f 1.20Q.000) ten ge$ohenke gegeven aan lord
Roberts, als blijk van buide en erkentelijk
heid voor hetgeen bü gedaan heeft in den
JSuidrAfrikaaqschen qorlog. De voorgestelde
aoq) is door de megrderderl|oid van hot Huis
niet toegestaan, dan na eene beraadslaging,
waarbij nogal zoo het een en ander werd
aangevoerd, dat hier in het overzicht der
buitenlandsche gebeurtenissen vermelding ver
dient. De reputatie van den grooten brand
stichter Roberts zon ten slottte geheel haal
geplukt zjjo, ui8 n'et bet instellen eener motie
een einde bad gemaakt aan de heftige aan
vallen der oppositie. Men begon met aan te
toonen, dat het huldigingsvoorstel ontijdig
was, omdat de oorlog nog altjjd voortduurt.
Maar erger werden de aanvallen nog, toen
een der sprekers in vergelijking trad met
andere Engelsche veldheeren, die indertijd door
do natie in contanten waren bewonderd. De
minister, die de wetsvoordracht verdedigde,
had, bij de herinnering aan vroegere dergelijke
hnldebetoogingen, o. a. gezegd,Aan deze
IjjBt willen wij een nieuwen luister geven,
dopr den naam van Lord Roberts er op te
piaafsen.Daarop volgde van de zjjde der
Oppositie de zeer juiste opmerking, dat groote
helden veldheoren en zeeoversten als
Wellington, M&ribourough en Nelson, grooter,
Onevenredig grooter daden hebben verricht,
dooh dat met die mannen niet in éénen adem
genoemd mag worden iemand als lord Roberts,
dio met 250.000 man geoefende Engelsche
troepen geen 15.000 veehouders koa bedwin
gen. V ij f redenen worden door spreker
opgegeven, waarom hij zich vierkant tegen
het regeeringsvoorstel verzette1Omdat
Lord Roberts dezen oorlog gevoerd heeft met
do grootste onmenschelijkheid en herhaaldelijk
groote schennis heeft begaan aan de erkende
rechtsregelen van den beschaafden krijg. 2.
Omdat Lord Roberts niet eerlijk is geweest
jegens hot land en jegens het Parlement in
zijne berichtgeving omtrent den aard zijner
operaties. 3. Omdat uit een militair oogpunt
de oorlog geen suocès is. 4. Omdat uit een
Ealitiek oogpunt met betrekking tot de toe-
omst van Zuid-Afrika de oorlog een jam
merlijken misslag ie. E" 5* Omdat bij meer
dan ééne gelegenheid Lord Roberts zjjn plicht
vergat in de meest verfoeide rol, die men
jioh denken kan, die van den militairen poli-
ticus. En de spreker ging daarna volgender-
wijze voort: Wat betreft m\jn crjtiek op
de onmensobelijkheid van Lord Robert's
operatie, ga ik in de voetstappen van minister
Cluunberlain die in 1879 Id vereeniging mot
don aartsbisschop van Canterbury een protest
teekende tegen Robert's wijze van oorlogvoeren
in Afganistan. Het was Lord Roberts, die,
willeDS en wetens, het verbranden van land
hoeven aannam als eene methode, om den
oorlog ten einde te brengen, en het meeren-
deel der hoeven werd verbrand, toen hy nog
te Pretoria het bevel voerde. Op dien grond
alleen reeds, al ware er geen andere, zon ik
mjj verzetten tegen de gift, want ik hond vol,
dut Lord Roberts barbaarsche methoden heeft
gebezigd en alle beginselen van beschaafd
oorlogvoeren heeft vertrapt." Een andere
Bpreker geeft do volgende herinnering aan
vroegere soortgelijke giften. Wellington o. a.
kreeg na den wereldboroetnden veldslag by
Waterloo 200.000 pd. sterl., en de Boeren
oorlog in Zuid-Afrika is toch met den reuzen
strijd tegen Keizer Napoleon I in de verste
verte niet te vergelijken. Moltke, de groote
Duitsche veldmaarschalk, ontving na de zege
praal bij Sédan in 1870 40.000 pd. sterling,
dooh deze som werd niet eens betaald uit de
zakken der belastingschuldigen, maar uit den
oorlogsbuit. En bedoelde spreker gaf vervol
gens, onder luid gelach zyner hoorders, het
denkbeeld aan de hand, om die 100.000 pd.
Bt., inplaats van aan den gewezen opperbevel
hebber in Zuid-Afrika, liever te geven aan
de vrouwen en kinderen van Engelsche sol
daten, die daarginds sneuvelden, en om Lord
Roberts wat aandeelen te schenken in eenige
minder beteekenendeZuid-Afrikaanache mijnen.
Gedurende deze interessante discussie ontbrak
het niet aan bijvalsbetuigingen, die herhaal
delijk het gesprokene onderbraken. 't Is
zeker hoogst aangenaam zulk een belangrijke
■om als belooning voor bewezen dienBten te
ontvangen, doch het is lang niet onverschillig
voor den begiftigde, op welke wyze de toe
kenning er van geschiedt. Lord Roberts zy
Aanbevolen, het gesprokene in de eenzaamheid
nog eens aandachtig over te lezen!....
Een der Engelsche nieuwsbladen acht het
nuttig, vooreerst geen troepen uit Znid-Afrika
terug te zenden. Het blad erkent, dat dien
tengevolge de oorlogskosten niet zullen ver
minderen, doch dat do dnur van den oorlog,
anders zou worden verlengd. Er wordt in dat
blad nogal waarde gehecht aan de gedurige
verzekering der Regeoring, dat er spoedig
verandering zal komen, en de verwachting op
het herstel des vredes binnen korten tijd is
dus niet vreemd. De uitdrukking van die hoop
draagt er toe by, dat de Engelsche natie ge-
dnld oefent en naar de verwezenlijking van
dat uitzicht blyft uitzien. Inmiddels duurt de
strijd voort, vaak heftiger nog dan vroeger.
En het Engelsche leger, waarvan de beste
krachten van lieverlede huiswaarts zijn gegaan,
bestaat thans uit minder goede elementen.
Dat geeft voor Engeland geen beste uitzichten
De correspondent van een Fransch dagblad
vermeldde dezer dagen een uitdrukking, die
President Kruger onlangs moet gedaan hebben,
toen hem naar den stand van zaken in zijn
vaderland werd gevraagd tDe oorlog heerscht
nu over heel Zuid-AfrikaEn dat woord
blijkt volkomen waarheid te bevatten, wanneer
men Blochts let op de berichten uit de ver
schillende deelen van het Zuid-Afrikaansche
gebied. Van alle kanten komen gedurig tij
dingen omtrent gevoerde gevechten. Bij zulk
een staat van zaken is het heel geen wonder,
dat het er voor de Engelsche schatkist boe
langs hoe treuriger begint uittezien. De Re
geering zag zich véijr eenige dagen dan ook
genoodzaakt, in bet Lagerhuis te verklaren,
dat de geldmiddelen niet zoover zouden reiken
als hy aanvankelijk gedacht had. Zij had bij
de begroqting 60 millioen pd. sterl. gevraagd
en meende voor andere doeleinden dan nog
wat overtehouden, qmdat slechts 4H millioen
voor den oorlog strikt nqodig was. De vrqes
bestaat nu echter, de volle 60 millioen
wel dagelijks voor den qorlog zullen moeten
gebruikt worden. Wel hoopt de Regeering,
dat de oorlog gaandeweg minder zal kosten.
Hoeveel kost de oorlog dan nu wel?" vroeg
daarop een der leden, 't Antwoord was
l1/* millioen pd. sterl. (15 millioen gulden)
per week. Door verschillende leden werd toen
de juistheid dezer schatting evenwel ernstig
in twijfel getrokken, en men becijferde, dat
de kosten van den oorlog nog wel hooger
zyn. De minister der schatkist gaf daarop
deze merkwaardige verklaring: »De l1/* mil
lioen pd. sterling zyn de schatting van hot
departement vau Oorlog, waarvoor ik niet
verantwoordelijk ben. Ik heb aleens gezegd,
dat ik, afgaande op den secretaris van finan
ciën aan het ministerie van Oorlog, een aan-
vullings-crediet niet noodig acht. Doch men
kan my niet belasten 'met de verantwoorde
lijkheid voor berekeningen yan het departe
ment van Oorlqg." Klaar en duidelijk spreekt
hieruit, dat de minister der schatkist zelf niet
gelooft, dat 11/. millioen pd. sterl, eene juiste
schatting zijn, en een der leden deed dan ook
de voorspelling hooren, dat de Regeering in
October of November wel weer om nieuwe
credieten by het Parlement zal komen aan
kloppen. De sohatkist-minister bleef op een
en ander ontwijkend antwoorden, doch uit
hetgeen hij omtrent den feiteljjken toestand
der beschikbare geldmiddelen mededeelde,
bleek zonneklaar, dat de Regeering niet lan
ger dan tot half November met de tot nu t08
aangewezen gelden zal kunnen rondkomen.
De droogmaking van de Zuiderzee in
verband met de uitbreiding lan het
gemeentelijk grondbezit beschouwd.
De hier volgende beschouwingen op het
groote plan tot droogmaking van de Zuiderzee,
doch zy blijven in hoofdzaak haar waarde
beboudeu by do gedeeltelijke droogmaking door
de Regeering voorgesteld by het ingediende
wetsontwerp.
Als een merkwaardig teeken des tyds mag
zeker wel worden vermeld, dat de leden der
Staatscommissie, benoemd by Kon. besluit
van 8 September 1892, tot het instellen van
een onderzoek omtrent een afsluiting en droog
making der Zuiderzee in hun verslag, aan
geboden den 14den April 1894 aan de
Koningin-Weduwe-Regentes uitspraken hebben
nedergelegd, in overeenstemming met de denk-
beolden van de voorstanders vau landnatio
nalisatie, opgevat in den zin van uitbreiding
van den gemeentelijken grondeigendom be
perking der monopoliën, die slechts een ge
ring aantal personen ten goede komen ten
koste van de geheelo gemeenschap en exploi
tatie van datgene wat ten algemeene nutte
wordt tot stand gebracht door de gemeenten
zelve en niet door particuliere maatschappijen
of bijzondere personen.
Op do vraag op welke wyze moet
droogmaking der Zuiderzee worden tot stand
gebracht? luidde het eenparig antwoord
der leden van de Staatscommissiedoor den
Staat.
De uitgifte van byna 200.000 H.A. maagde-
lyken bodem, waarop, behalve de Staat der
Nederlanden, niemand eenig recht kan doen
gelden, van een twaalfde provincie ter grootte
van Noord-Holland na aftrek van woeste
gronden en der duinen en waarvan
bodem, byna over zyn gansche uitgestrektheid
zal gelyk staan met de zware kleigronden
der IJ-polders, moet uit den aard der zaak
de aandacht der anti-monopolisten dubbel
waard zyn.
In de eerste plaats adviseert de Staats
commissie, dat voor de acht gemeenten, onder
elke daarvan vier dorpen zullen ressorteeren,
zullen worden beschikbaar gesteld, alsonver-
vreemdbaren, eeuwigdurenden eigendom 25000
H.A. land.
Deze gronden mogen nimmer worden ver
kocht aan bouwspeculantenzc zijn bestemd
om door gemeenten te worden bebouwd, ter
wijl de arbeiderswoningen in het belang der
minderbedeelden door de gemeenten zullen
wordon geëxploiteerddun zal voorkomen
worden, dat de werklieden worden woggedrukt
in vuile, vioze krotten, ver van de werkplaats
of de fabriek, in de ongezondste en minst
vroolijke gedeelte der gemeenten gelegen.
Ten einde te voorkomen, dat de groote
grondbezitters, landspeculanten en kapitalisten
zich meester maken van een nieuwe provincie
in het hart van ons vaderland en ter voor
koming van vreemden, ongewenschten invloed
van buiten, adviseert de Staatscommissie slechts
in de uiterste noodzakelijkheid tot den ver
koop der gronden over te gaan. Zy stelt voor
de 200.000 H.A. uit te geven in kavels van
20 H.A. aan 10.000 brave, werkzame liefst
onbemiddelde arbeiders of kleine boeren. De
Staat zal dan voor den huurder bouwen een
woonhuis, een schuur cn stalling voor het vee.
Het zal noodig zyn, dat de Staat de gronden
laat taxeeren op hun reëele waardeaan dio
schatting zal het workelyk productief vermo
gen per H.A. en per jaar worden ten grond
slag gelegd, waarbij tevens rekening moet
worden gehouden met de polderlasten en het
kapitaal, dat noodig zal zijn voor het bouwen
van woningen, stallen en schuren.
Nu laat zich hooren, dat als oen bqeren-
zoon of een flink arbeider, die zoo goed als
geen contanten heeft van den Staat aanvaardt
een drooggelegd stuk land ter grootte van
20 H.A., welk land door een doelmatige be
maling zal worden drooggehouden, in een
polder die van harde wegen is voorzien en
in alle richtingen i9 doorsneden, met hoofd-
tochten en kavelslooten, om de landbouwpro
ducten op de goedkoopste en gemakkelijkste
wyze overal heen te vervoeren, wanneer hy
door Staatshulp heeft ontvangen een behoor-
lyk woonhuis, schuur en stalling voor het vee,
hijzelf wel zal gevoelen, dat de verplichting
op hem rust om voor dit alles aan den Staat
een behqorlyke rente te betalen,
Dier wordt als 't ware door den drang der
omstandigheden een schoone toekomst op
oeconomisch gebied geboren de arme, ijverige
en oppassende werkman vraagt aan den Staat
de productiemiddelen om te leven niet alleen,
maar ook om in dit leven vooruit te komeo,
deze betaalt hij terug met de kracht zyner
spieren, in casu mot zyn werkzaamheid.
De Staatscommissie stelt voor, de uitgifte
der Zuiderzee-gronden naar de volgende be
palingen te doen plaats hebben.
Van het geschatte opbrengstcijfer per H.A.
en per jaar wordt eerst afgetrokken, wat voor
woning en polderlasteD is geraamd. Stel de
geschatte opbrengst, om een voorbeeld te
noemen op t 67, de polderlasten op f 10 en
het voor woning enz. verschuldigde op f 12
per H.A. en per jaar, dan blyft er f 45 netto
over. Hiervan wordt 6/u op den grond gelegd
als vaste cyns door don Staat te hefien, dus
f 25 per H.A. Het overige of f 20 per
H.A* wordt gekapitaliseerd naar den renten
voet, waarop de Staat zich de middelen heeft
verschaft om dit werk tqt stand te brengen.
Wanneer wij aannemen een reDtevoet van
3£ pCt., dan krygen wij voor dat percent
per f 100 f 1Q9/3.5 is f 28.6, dus 20 maal
28.6 is f 572 per H.A.
Van dit kapitaal moet worden betaald een
annuiteit voor rente, voor aflossing en voor
administratiekosten, dio de aflossing in een
bepaald tydvak b.v. van 35 of van 40 jaren
verzekert. Voor 35 jaar is 5 pCt. voldoende,
voor 40 jaar wordt ruim pCt. minder ge
rekend. De betaling dezer annuiteit zal ge-
makkelijk vallen, omdat de aard der bouwing
in een nieuwen polder vanzeli rooibouw mede
brengt; mest wordt niet vereischt en in den
regel worden alle producten dadelyk verzilverd.
In het geheel moet por H.A. worden be
taald grondrente f 25, 5 pet. van het ver
schuldigde kapitaal ad f 572, een som van
f 28.60, polderlasten f' 10, rente vooy woning,
schuur eu stalling f 12, dit alles te zarnen
maakt een op te brengen cyfor van f 75.60
per jaar en per H.A.
De slotsom dor redeoeering is dus de na
volgende, dat men, zonder kapitalist te zyn
tegen een huurwaarde van f 75.60 per
H.A. in welke som zyn begrepen de pol
derlasten en het goleidelyk afbetalen van het
kavel van 20 H.A*» met daarbij behoorende
gebouwen, in de nieuwe Zuiderzee-polders
eigenaars kan worden van landerijen, waarvan
de kwaliteit gelyk staat met het land in de
Y polders of minstens in de Groninger zee
polders.
Voor belanghebbenden by en voor deskun
digen in landbouwzaken, behoeven dergelyke
cijfers niet opzettelijk in eon gunstig daglicht
te worden geplaatsthierop is toepasselijk
het gezegde, dat edele wyn geen krans be
hoeft.
W. v. d. V.
(.Rott. Nbl.«)
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 6 Augustus 1901.
Tot predikant by de Herv. Gemeente
alhier is door den Kerkeraad beroepen de
heer ds. A. A. Cremer Rz., te Broek in
Waterland.
De heer W. J. Wiaselink, civiel
ingenieur, leeraar aan de hoogere burger
school alhier, is benoemd tot leeraar in
de wiskunde aan de le hoogere burger
school met 5-jarigen cursus te Amsterdam.
De Volksbond.
Op uitDOodiging vau de heereu Dr. C. J.
de Bruyn Kops, Egbert J. Bok en A. Volk-
maars kwamen eenige laden van den Volks
bond, Vereoniging tegen drankmisbruik, be
nevens eenige belangstellenden Zaterdag l.L
in 't café „Central" byeon met het doel een
plautselijke afdeeling van deu Bond te stichten.
De heer de Bruyn Kops, die de vergadering
leidde, deelde mede, dat het Hoofdbestuur
van den Bond eenigeu tjjd geleden hier ter
plaatse pogingen in het werk had gesteld, om
het aantal leden uit te breiden, welke pogin
gen met succes waren bekroond en het daarom
wenschelyk was alhier een plaatselijke afd.
te stichten. Het algemeen reglement werd
daarop voorgelezen, waaruit bleek, dat het
doel der vereenigiDg is: bestrijding van het
misbruik van bedwelmende dranken, daarbij
van haar leden, hoewel geen geheelonthouding
dan toch matigheid eischende. Zy tracht het
doel te bereiken door te stryden voorwering
van sterken drank als volksdrank, beperking
van het aantal vergunningen, stipte uitvoering
der drankwet, verbetering van volksvoeding
en volkshuisvesting, bevordering van onder
wijs over 't alcoholvraagstuk, vermindering
van arbeidsduur, veredeling van volksver
maken, enz. Vervolgens deelde de Voorzitter
mede, dat do Bond 7300 leden telt, 30 afd.
met 4400 leden cn 2900 algemeene leden.
De Boud, die in 1875 werd opgericht, gaat
uit van het denkbeeld, dat het gebruik van
bedwelmende dranken niet in eons met wortel
en tak is uit te roeien en men m«er de oor
zaken, die tot misbruik leiden, moet opsporen
en deze zooveel mogelijk moot trachten uit
den weg te ruimen.
Op kalme maaier, zonder drjjvorjj tracht
men bet doel te bereiken, huewel men een ge
opend qog heeft voor 't vele goede,datdoor de
onthoudingsvereonigingen verrioht wordt. Uit
het feestnummer, dat bij gelegenheid van het
2a-jarig bestaan van den Bond was uitgegeven,
werden eenige gedeelten, vooral uitspraken van
bekende personen en autoriteiten voorgelezen,
om het streven van de vereeniging te verdui
delijken. Ook werden de stichtingen van den
Volksbond vermeld, zooals volkskoffiehuizen,
openbare leeszalen, arbeiderswoningen, stui
versspaarbanken, kook- en huishoudscholen,
't sanatorium voor drankzuchtigen te Hoog
Hullen, enz.
Na deze uiteenzetting van het doel en streven
der Vereeniging door den Voorzitter werd
o.vergegaan tot het constitueerea van een plaat-
Solijke afdeeling met ruim 80 leden.
Daarna was aan de orde de verkiezing van
5 bestuursleden der nieuwe afdeeling, waartoe
gekozen werden de hoeren C. J. de Bruyn
Kops, E. J. Bok, A. Volkmaars, W. H. Küoig
en C. J. Van dor Hegge Spies.
Nadat nog eenige besprekingen hadden plaats
gehad in welke richting de afdeeling zou werk
zaam zyn, en men bepaald had, dat het bestuur
eeu concept-reglement zou ontwerpen, dat in
een vergadering, die einde Augustus belegd
wordt, aan het oordeel der leden zou onder-
worpeu worden eu besloten was, dat eon der
bestuursleden de afdeeling op de algemeene
vergadering van den Bond, die 6 Sept. a.s.
te Arnhem wordt gehouden, zou vertegenwoor
digen, werd de vergadering iqet de gewone
plichtplegingen gesloten,
Qe Nederlandsche vissoherij-vereenlging
heeft hare Tweede Algemeene Vergade
ring gehouden te Amsterdam in het gebouw
der My- tot Nut van het Algemeen. De voor
zitter, de heer Kouwenhoven, opende met een
kort woord de vergadering, waarna hij het
woord aan den Directeur, den Heer J. Zwier
Visser gaf. Deze gaf een breedvoerig verslag
omtrent den toestand der vereeniging en deze
mocht zich, niettegenstaande de kolossale
moeilijkheden haar in den weg gelegd, in een
krachtigon staat verbeugen en nog dageljjks
leverde zy de doorslaande bewijzen van le
vensvatbaarheid en noodzakelijkheid van haar
beBtuan. 't Is waar door kwade spraak waren
eenige afdeelingen verzwakt en een paar we
gens te gering aantal leden niet bestaanbaar,
daarentegenover stond als ruime vergoeding
de wording van eenige nieuwo krachtige af-
deelingen. Hierna gaf de Directeur een kort
overzicht van enkele visscheryon iu naburige
landen, speciaal vestigde hij de aandaoht op
de ernstige bemoeiingen en steun der regee
ringen aldaarwanneer wij ons groot vis-
schersbedryf dan ook spiegelden aan dat van
andere lauden, dat moest het voor ieder, een
totaal onbegrijpelijk iets zyn, dat zoo weinig
zorg, zoo bitter weinig belangstelling wordt ge
schonken aan een zoo machtigen factor van
volksbestaan. Van Noord tot Zuid, was thans
de vlag der Nederl. visschery vereeng. ge
plant, met alle mogelyke vissoherijen, had
spreker kennis gemaakt en in het geheel ge
nomen, zag het er bedroefd uit met den één
maal zoo rijken tak van volksbestaan. De
kustvisschery leverde byna geen bestaan meer
op en de kurk (de Zuiderzee) waarop een
groot deel dezer vloot nog drjjft, is men van
plan baar te ontnemen de ZeeuwBche oes-
terinduatrie gaat met rassche schreden achter
uit, do- mosselteelt gaat slecht eu op onder
scheidene plaatsen in de Zeeuwsche wateren
zyn gedurende de laatste paar jaren, waar
schijnlijk- tengevolge eener ziekte onder deze
dieren, duizenden en duizenden toonen ver
loren gegaan, terwyl pachten en bepalingen
omtrent deze vissoheryen eren bezwarend op
de bevolking bly ven drukken, als in de dagen
van bloei en voorspoid Mi t de zoetwator-
visscherij is het al even treurig gesteld, de
zalm- en elftvisschery ie stadig achieruitgegaan.
Nog andere donkere wolken hangen hot reed9
zoo zwaar beproefd bedryf boven het hoofd.
Frankryk heeft op enkele visohsoorten fyne
invoerrechten reeds verhoogd en Duitschland
dreigt met coue algemeene verhooging dier
zelfde rechten. Kort geformuleerd Do toe
stand bij ons is ellendig, hier baat geene
theorie, practische ingrypiog der regeeringa-
hand verlei n weldra, hulp anders staan wij
spoedig aan den vooravond van den onder
gang, van con der oudste, en éénmaal rijkste
bronnon van volksbestaan.
Om niet te wydloopend te worden, besprak
de heer Zwier Visser de voornaamste punten
van hot programma der vereeniging. Aller
eerst werd daarom genoemd de stichting van
een algemeen Nederlandsch visschers-, wedu
wen- weezen- en ondersteuningsfonds. Lief
dadigheid moest de grondslag van deze on
derneming zyn en dan kon het niet uitblijven,
of er zou éénmaal een heerlyk gebouw van
menschenliefde verrijzon, waar zalving te
vinden zou zyn voor de wonden der visschers-
bevolking, hun door do wroede golven der
zee geslagen.
ThansHoe menig stille verzuohtlng stijgt
niet uit den boezem van tal van arme, maar
brave viasohersgezinneu, veroorzaakt door het
bleeke gebrek, dat er na den storm, vaak on
verwacht en onverhoopt kwam binnensluipen
en onmeedoogend zyn scepter zwaaide. En
onze oude visschers, wat is hun deel meeat-
al na een zoo werkzaam onvermoeid en ver
moeiend loven Een voorwerp der wereldsche
barmhartigheid wordt hijvoor de visschers
zou het groene lijkkleed der zoo veel eervol
ler zijn, dan het doodsbed dat de openbare
mildadigheid hun spreidt.
Onder warme bijvalsbetuiging werd daarna
het ontwerp der fondsen na langdurige dis
cussies goedgekeurd en don directeur oprechten
dank daarvoor gezegd.
De Zeeuwsche Afdeelingen hadden onder
scheidene voorstellen, die, behoudens enkele
wijzigingen, alle werden aangenomen don
direoteur werd opgedragen eene verzameling
te maken van het aantal tonnen mosselzaad
de laatste drie jaren gezaaid, maar gestorven
en verloren gegaaneen algemeen rapport
omtrent den Zesuwschen toeslaad, zal boven
dien worden samengesteld. Tor bespoediging
van afdoening in do Zeeuwsche aangelegen
heden, werd eene afzonderlijke commissie be
noemd.
Daarna kwam het boeien- en bakenstelscl
voor onze zeegaten aan de orde en eenparig
was men van oordeel dat door kleine veran
deringen groote verbeteringen bier in waren
aan te brengen, vooral bij de Helderache gron
den, waar men uit volle diepte plotseling op
de zandbanken waar 1 ii 2 meter water staat.
Eenige voorbeelden werden aangehaald dat
by behoorlyko boeien, ongelukken, zooals duar
met visschersvaartnigcn hadden plaats gehad,
waarby schip en bemanning totaal verongelukt
waren, dan niet zoo gemakkelijk konden plaats
vinden. Uit hetzelfde oogpunt droeg de afge
vaardigde van Arnemniden, do heer A. de
Ridder voor een gasbom te leggen voor het
Veersche gat, en de afgevaardigde van Ter
schelling. 'do heer Bloem, vroeg plaatsing eener
dergelijke boei op de Engelsche Hoek by
Terschelling. Deze afgevaardigde gaf tevens
schots van liet leven op do loggers en hy
meende dat dit geenszins in overeenstemming
was met do tegenwoordige levenseischen, man
nen by elkander in één kooi slapend o.a, noemde
hy afschuwelijk, het was boog tijd dat de ge
zondheidscommissies ten deae eens een onder
zoek gingen instellen.
Het plan tot drooglegging der Zuiderzee,
dat door den directeur werd uiteengezet, vond
algemeen bestrijding en de vergadering nam
bet besluit met algeraoene stemmen daartegen
te protesteeren. De afgevaardigde van Workurn
stelde voor den Dirocteur op te dragen een
onderzoek in te stellen naar de Duitsche
visscherijwet met het oog op de omstandigheid
dat by ons zooveel kleine «inch gevangen en
verkocht wordt. De heer P. Plaatsman, af
gevaardigde voor Oosterend, deed het verzoek
zich tot de Regeering te wenden opdat, de
visschery op oesters te Texel altijd werde
opengesteld, omdat toch geene verpachtingen
meer iu het noorden plaats hadden.
Vervolgens werd eene commissie benoemd
om de rekening van den penningmeester, den
heer Zwier Visser, na te zien, die goedgekeurd
werd, hoewol de vereeniging met een nadeelig
saldo sloot, doordat de onkoston vau '98, '99
1900 allen over één contributiejaar liepen,
1901 zal echter het financieel evenwicht her
stellen. llot Hoofdbestuur word wederom be
vestigd en de heer J. Zwier Visser, tot heden
tydelyk directeur, als vast benoemd. Na een
woord van oprechten dank sloot de voorzitter
deze opgewekte vergadering, waaruit, mocht
zy slagen, veel nuttigs kan voortvloeien.
De minister van binnenlandsche za
ken
Overwegende, dat de heer mr. H. L.
Drucker, benoemd lid van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal in het kiesdistrict
Groningen, niet binnen den termijn bedoeld
in art. der Kieswet, beeft kennis gegeven
of hij die benoeming aanneemt;
dat derhalve ingevolge art. 138 der
Kieswet eene nieuwe verkiezing van een
lid dier Kamer moet plaats hebben in ge
meld kiesdistrict
Gelet op de artt. 131, 133, 134 en 138
der Kieswet;
Heeft goedgevonden te bepalen, dat de
verkiezing in dat kiesdistrict zal plaats
hebben op Vrijdag 9 Augustus a.s., dat
de stemming zoo noodig, zal plaats heb
ben op Vrjjdag 16 Augustus, en de her
stemming, zoo noodig, op Vrijdag 23 Au
gustus a.s. (St.-Cfc.)
Prof. Drucker's omissie!
Heel Groningen verwondert zich over
de onverantwoordelijke nalatigheid van
prof. Drucker om den termijn van »de
verklaring" voorbij te laten gaan. Is dit
dan het loon voor zulk een hevigen strijd,
voor zulk een overwinning, vragen velen.
Moest daarom op den «feestavond" ge
klonken en gedronken worden
Anderen uiten zich met te zeggen, dat
het zonder twjjfel professorale verstrooid
heid is en dat zulk een man onmogelijk
in de Kamer actief kan zjjn.
Niet alleen zijn tegenstanders juichen,
doch onderscheidene leden van de comité's,
die zich veel moeite voor zjjn candidatuur
hebben getroost, noemen het schande,
verklaren ronduit en niet binnenskamers,
dat ze hem «nooit" weer stemmen. Ande
ren noemen het een politieken zet om er
een «sociaal" in te krjjgen, terwjjl weder
anderen voor mr. Van Houten's kans
zeer veel geven, of denken, dat mr. Vee
geus zich voor een candidatuur aal laten
vinden.
Wie gelyk hebben, is moeilijk te zeg
gen, dooh zeker is 't, dat prof. Drucker s
populariteit een geweldigen knak gekregen
en dat hjj zeer voel bewonderaars en
vrienden heeft verloren.
De raad van tucht voor de koopvaar
dij te Amsterdam behandelde de klacht van
de «Algemeene Brand waarborgmaatschap
pij" aldaar, als verzekeraarster van
het Nederlandsch stoomschip «Carolina"
tegen den heer M. I. Gorter, den gezag
voerder, wien ten laste gelegd werd, dat
hij genoemd stoomschip 25 April 1901 door
verregaande zorgeloosheid en slechte zee
manschap bjj Cadix heeft doen stranden.
In het scheepsjournaal, ouderteekend door
gezagvoeder, stuurman en machinisten, werd
het ongeval geweten aan het defect raken
van de machine, waardoor koers houden on
mogelijk werd. Op beweren van de aan
klaagster, dat het journaal valsch is en de
kapitein niet voldoende heeft uitgekeken
naar een rif, dat op de zeekaart is aan
gegeven, heeft Gorter zyn verklaringen
gewjjzigd en heet het nu, dat hjj zich in
den afstand heeft vergist en verder, dat na
de stranding de stuurman vooruit in plaaia
achteruitstoomen liet. Toen kon het schip
niet meer loskomen, heefc het een dag
en een nacht vastgezeten, waarna het met
hulp van vletterlieden is losgekomen. Een
maal vrij, is de «Carolina" in volle zee
gezonken, de bemanning verliet het schip
in allerijl, doch de lading werd verloren.
Deze laatste verklaring is voor de recht
bank beëedigd naar aanleiding vau het
civiel geding om schadevergoeding. De ge
zagvoerder verklaarde nog, dat hy tegen
het lichten van het schip geweest was.
Yoor den raad van tucht bleek Gorter ge
diplomeerd als de eerste stuurman in de
kleine vaart, zijn eerste stuurman had di
ploma als derde. De stuurman en twee
machinisten legden verklaringen af als boven.
De tweede machinist verklaarde, dat de
mach ne niet defect wa9, alleen liep nu en
dan 't metaal warm de eerstevalschever-
klaringen was door de bemanning afgelegd
om den gezagvoeder niet te bezwaren.
De raad zal nader uitspraak doen.
Herhaaldelijk komt 't tegenwoordig
voor, wanneer een trein een station nadert
dat hjj begroet wordt met steenen. Zoo
werd gisteren weder een trein te Dorst
gebombardeerd, zoodat de reizigers glas
scherven in 't gezicht kregen, en een dame
tweede klasse reizende, een bloedende hoofd
wond kreeg.
Naar den «Krententuin".
het vol zomer is, pas-
seeren tegenwoordig te Assen nog dage
lyks transporten personen, die met den
middagtrein aankomen, om naar Veenhui-
zen overgebracht te worden. Deze week
telde men er op één middag niet minder
dan 30. Yele dier personen zynonde be
kenden der Rijkswerkinrichtingen.
Kindermoord.
Men schryft ons uit Tilburg:
Vrijdagmiddag arriveerde hier het gerecht
uit Breda tot het instellen van een onder
zoek naar de doodoorsaak van het 3jarig
zoontje van J. B., wonende op het Goirke-
plein, daar er vermoeden is dat het kind
niet den natuurlijken dood gestorven is, maar
door toedoen van zjjne moeder en zyn 18
jarige zuster een gewelddadigen dood gevbn-
den heeft. Vry dagavond werd op het ge
rucht dat het kind verdronken was een
onderzoek ingesteld met 't gevolg dat het
lijkje gevonden werd in een waschtobba
geheel overdekt met waschgoed. De politie,
die inmiddels van een en ander in kennis
werd gesteld, vond termen moeder en dochter
te arresteeren en naar het hoofdbureau
van politie to doen overbrengen. Het is
een feit, dat het kind zoodanig verwaar
loosd werd, dat het meermalen iets van de
buren ontving om den honger te stillen.
Ook wisten moeder eu dochter nadat zy
hadden bekend gemaakt dat het kind ver
dronken was, geene nadere aanwijzingen
te geven.
Uit het door de justitie ingesteld onder
zoek is gebleken, dat de 18jarige Marie
B. de moordenares is van haar driejarig
broertje. Zy heeft het kind door het voor
over in een tobbe met water te duwen den
dood der verstikking doen sterven. YTat
de aanleiding tot deze misdaad was, heeft
men nog niet aan het licht kunnen brengen.
De daderes is in hechtenis gehouden ter
wyl de moeder op vrjje voeten is gesteld*
De 18-jarige moordenares Maria Bierings
te Tilburg, die haar broertje door verdrin
king om het leven bracht, is govankeljjk
naar Breda overgebracht. Zy is een groo
te stoere meid en toont eer onverschillig
heid dan berouw.
Gisteren 5 Augustus - was
het 120 jaar geleden, dat de.zeeslag by
Doggersbank tusschen de Nederlanders en
de Engelschen plaats vond.
Een torpedobootvernieler gezonken.
LONDEN, 4 Aug. Officieel wordt te
Portsmouth bekend gemaakt, dat de tor-
pedobootvemieler «Viper" op de rotsen
bjj Alderney geloopen en gezonken is.
Allo opvarenden zyn gered.
De «Viper" was voorzien van turbine
machines en kon 3i kuoopen loopen.