KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel ei? WSerSngen«-
Waarschuwing.
No. 2985
Woensdag 25 September 1901.
29ste Jaargang,
Bureau
Zuidstraat 72.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn0. 59.
Atoonnomoiit
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct.t m. Zondagsbl. 87'/i Ct.
id. franco per post 75 id. f 1.20.
id. roor het Buitenland f 1.25, id. f 2.00.
Afzonderlijke nommers 2 Cent.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bupeauxi Spoorstraat en Zuidstraat.
Aavertentlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMOKGKfS> vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Projectielen, scherven,
banden, looden kogels,
enz., welke gevonden
worden op de zandplaat
ONRUST, op de Texel-
sche kust of uit zee
worden opgevischt, zijn
's Rijks eigendomlnj,
die zich deze voorwerpen
toeeigent, is derhalve
strafbaar volgens de wet.
Het oprapen en vervoeren
van geladen niet geeprongen
firojectielen is levensgevaar-
ijk, ook voor de omgeving
van hem, die zulks verricht.
De KolonelComrnandeerende Officier
van het 4e Regiment Vesting-Artillerie,
J, J. DE GREVE.
Aan ODze abonné's buiten de
gemeente wordt beleefd ver
zocht 't verschuldigde abonne
mentsgeld Vliegend Blaadje en Zondags
blad, 3de kwartaal 1901 te willen over
maken per Postwissel of in postzegels,
VÓÓr 5 Oct., zullende anders daar
over met 5 cents verhooging per post
worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel van 21/, Ct. beplakt
te worden.
IJlt het Buitenland.
Het ia zeer begrjipeljjk, dat door de Eng.
nienwsbladen heel wat aandacht wordt gewijd
aan de jongate tegenslagen, die het Rngelache
leger in de vorige week in Znid-Afrika zijn
overkomen. Het gebeurde gpeft aan die bladen
atof tot intereaaante beschouwingen. We ver
nemen daaruit o. a., dat het oorlogsnieuws,
't welk vandaar gekomen is, als een zeer
ongunstig nieuws voor Engeland geacht wordt.
'I Blad, 't welk dit opmerkt, doet evenwel
uitkomen, dat daar in 't zuiden van Afrika
thans het voorjaar is aangebroken, een jaar
getijde, dat roor den vjjand heel voordeelig
is. De erkenning volgt dan, dat de oorlog,
ondanks de vroeger verschenen proclamatie,
die zulka verzekerde, inderdaad niet uit ie.
Er wordt wel gevraagd, boe het gebeurde
van do laatste dazen nog mogelijk was, na de
gunstige rapporten van Lord Kitchenor, waarin
de verzekering voorkwam, dat de Boeren in
een toestand waren geraakt, waarin zjj niets
meer konden uitrichten. Een ander blad
drukt de meening uit, dat de oorlogskansen
altijd wisselvallig zijn en de mogelijkheid van
zulke gebeurtenissen niet buiten sluiten. Het
blad brengt in herinnering, dat zoo iets ook
in den Fransch-Duitschen oorlog is voorge
komen. Er zijn, met het oog op de geledene
gevoelige verliezen, Engcleche couranten voor
zien van rouwrand uitgegeven. Men brengt
daarin in herinnering de Nederlandsche ge
schiedenis van voor driehonderd jaar, en stelt
het feit in het licht, dat Spanjo door de groote
gestrengheid van Alva zich de Nederlanden
zag ontvallen. Dit gevaar bestaat voor En re-
land in Zuid-Afrika. 't Wordt door de
Engelsche bladen terdege opgemerkt, dat de
door Engeland geleden nederlagen juist samen
vallen met den tjjd, waarop Lord Kitchener's
beruchte proclamatie in werking moest treden.
Niet welsprekender konden de Boeren hun
protest openbaren! Niet duidelijker konden
zjj te kennen geven, dat de oorlog nog niet
uit is, en dat aan herstel des vredes door hunne
onderwerping in 't geheel nog niet valt te
denken. Een der bladen, op het gebeurde
wijzende, doet opmerken, dat er nu toch wel
geen sprake van kan zjjn, om de Boeren, die
zich zoo heldhaftig betoonen, voor plunderaars
en bandieten uit te maken en hen als_ zoo
danig te behandelen. De geleden verliezen
worden genoemd onaangename verrassingen,
waaraan men van de zjjde der .ontzenuwde"
Boeren volstrekt niet had gedacht. De .Times",
sterk op de hand der Regeering en steeds
gezind, om Chamberlain de hand boven 't
hoofd te houden, erkent nu ook, dat het ge
beurde meer is dan een gewone tegenslag.
De vjjand zegt het genoemde blad heeft
«een resultaat verkregen, dat hen ongetwijfeld
met moed vervult.
Ook de buitenlandsche pers wijdt haar aan
dacht aan de jongste gebeurtenissen op het
oorlogstooneel in Zuid-Afrika, en ook daar
wordt het erkend, dat het gobenrde groote
beteekenis heeft voor een oorlog, die, volgens
de uitspraak van den Engelschen legerbevel
hebber, al sedert geruimen tjjd uit is. Vier
overwinningen in vier dagen tijda door de
Boeren behaald op enkele mjjlen van elkander
liggende plaatsen der Republieken en in de
Kaapkolonie, 't Is eene bittere ervaring voor
de bluffende Engelschen, die nu ondervinden,
dat de mannen, door hen .stroopende ban
dieten" gescholden, wanneer het er op aan
komt zóó krachtig kunnen optreden. Op doze
en dergelijke wjjze uiten zich buitenlandsche
bladen over de jongste nederlagen der Engel
schen. Een Berlijnsch blad bevatte in de
vorige week, met hot oog op den toestand,
waarin Engeland zich bevindt, eeno guitige
teekening. De Engelsche opperbevelhebber
Lord Kitchener ligt, met zjjne beruchte
proclamatie in de hand, ter aarde, met een
-verschrikt gelaat zich met handen en voeten
orerzettende tegen een reusachtigen, fleren leeuw,
die hem met een forschen slag van zijn klauw
.deed neerstorten. De leeuwenkop vertoont het
•bekende Boeren-type, met den ringbaard cn
Aen Tranavaalhoed. Of de oorlogzuchtige
Engelschen zulk eeno af beelding met heel
veel genoegen zullen aanschouwen
Hot is nu, volgens de laatste berichten, in
Zuid-Afrika al zoover heen, dat do Engel
schen zich, zoowel in de Kaapkolonie als in
de Republieken, krampachtig moeten vast
klemmen aan de spoorwegen. Uit vrees voor
overval durven zü niet verder het land in.
En 't blijkt nu, dat zjj ook zelfs in de nabij
heid der spoorlijnen zicli niet meer geheel
veilig kunnen achten.
Niet slechts op het oorlogsterrein heeft
Eugeland over tegenslag te klagenook op
ander gebied ondervindt het, dat September
een ongeluksmaand is, die tegenspoeden over
het land uitstort. Behalve de onrustige be
wegingen in den strjjd tusschen kapitaal en
arbeid, die zich daar te lande doen gevoelen,
valt het vergaan te vermelden van den nieuwen
Engelschen torpedojager .Cobra", waarvan de
bemanning grootendeels den dood in de golven
heeft gevonden, 't Ergst treft evenwel dit
wordt door de Engelsche couranten erkend
de treurige ervaring, dat het, ondanks een
talrjjk leger, niet mogelijk is geweest, na een
strjjd van twee jaren, den moed en de vrij
heidszucht der Boeren te fnuiken, 't Is, alsof
de trotsche Engelsche natie op krachtdadige
wjjze tot leerzaamheid wordt geprikkeld. Het
schijnt nu te moeten leeren, dat met procla
maties een vrjj volk niet onderworpen wordt;
dat een oorlog niet wordt uitgemaakt op com
mando van een legerbevelhebber of een minLter.
En al laat de natie zich ook door groote
woorden, brutale welsprekendheid en feeste
lijke optochten van gewaande overwinuaars
cm den tuin leiden in Zuid-Afrika stuit
dit alles blijkbaar af op de kopjes waarachter
zich de Boeren weteu te verschuilen, om hunne
stellingen interichten, en duaroa des te zeker-
ker to treffen, Wat valt er voor het land te
doen dus wordt gevraagd, om uit dezen
neteligon toestand te geraken? De macht,
waarover Lord Kitchener te beschikkon had,
is van lieverlede sterk verminderd, en nieuwe
versterkingen van het leger zijn niet beschik
baar. De lieden, die zich voor den oorlog
laten aanwerven, zjjn in den regel verloopen
sujetten; het oordeel over de aangekomen
troepen op het oorlogstooneel is zóó ongun
stig, zóó ontmoedigend, dat door een oorlogs
correspondent wordt gezegd het leger, samen
geraapt om Engeland's dappere vjjanden te
bestrjjden, is bjj uitnemendheid geschikt, om
de Boeren aan het lachen te maken.
Het bezoek van den Keizer en de Keizerin
van Rusland aan Frankrjjk is afgeloopen.
Volgens de wederzjjdsche heildronken, is het
verbljjf op Franschcn bo-lem in groote mate
vriendschappelijk geweest, en heeft het bij
gedragen, om den band tusschen beide Rijken
nauwer toetehalen.
KiEiiwtiTunntiËV.
HELDER, 24 September 1901.
De heer A. F. de Graaf, Leeraar in
het Teekenen alhier, is benoemd tot Leer
aar in het teekenen M. O. in Ned. Indië.
- Onze voormalige plaatsgenoot, de
heer A. Bakker, is de vorige week tot
lid van den Gemeenteraad te Sneek ge
kozen.
De 8alarisregeling der Onderwijzers.
Zaterdagavond hield de afdeeling Helder
van den Bond van Nederlandsche Onderwij
zers in „Tivoli" een openbare vergadering,
die slechts matig bezocht was. Als spre
ker trad op de heer J. A. Bergmeijer van
Dordrecht, die het onderwerp behandelde:
De kwestie van de salarisregeliag der on
derwijzers in verband met de verhoogde rijks
subsidie". Spreker wees er in zjjn inlei
ding op, dat het onderwijs een voorwerp
diende te zjjn van de aanhoudende zorg der
arbeidersbeweging en dat deze belichaamd
was in de onderwjjscongressen, waaraan on
derwijzers- en arbeidersverenigingen moeten
medewerken, om de openbare school te ver
dedigen, waar zoowel praktische als theore
tische kwestie's op onderwijsgebied behandeld
worden en waar ook de ouders recht hebben
mede to spreken over zaken de school be
treffende. Dat de arbeiders in de eerste
plaats belang hebben bij goed onderwjjs zal
door niemand ontkend worden en toch hoe
armer de ouders zjjn, hoe grooter de school
klassen, hoe minder de leermiddelen zjjn, hoe
slechter de onderwijzers betaald worden. Van
opvoeding kan by klassen van 50 a 60 leer
lingen geen sprako zjjn en daarom moeten
de arbeiders zich meer laten gelden on beter
onderwjjs voor hunne kinderen eischen. Dat
het onderwjjs niet is, wat het wezen mout,
ligt voor een groot gedeelte aan de wet.
Een der hoofdgrieven is art. 21, waarin aan
het hoofd te veel macht wordt toegekend
hij is de man, de onderwjjzers zjjn de knech
ten, hjj regelt alles naar zijn goedvinden,
niettegenstaande de onderwijzers dikwjjls in
kennis en ervaring verre boven hem staan.
Dat spiegelt zich ook af in de financiën. Een
hoofd verdient dikwyls tweemaal zooveel als
de beste van zjjn personeel. De Bond van
Ned. Onderw. hoeft hiertegen met recht den
strjjd aangebonden. Vroeger was de toestand
geheel anders toen kon bijna ieder onder-
wijzer hoofd worden, toon was de positie
van klassc-onderwjjzer een doorgangshuis.
De wet van '78 heeft dien toestand in 't
leven geroepen door de gelegenheid lot op
leiding voor onderwijzer uit te breiden, het
aantal normaallessen te vermeerderen, zon
der te zorgen, dat allen, die gediplomeerd
werden, een plaats kregen, hetwelk nog erger
werd toen in '89 het maximum aantal leer
lingen voor eiken onderwjjzer van 40 op 55
werd gebracht. Daardoor kreeg men een
groote schare menschen, die geen toekomst
hadden. Onderwjjzers op f 400 of f 500
■iungesteld, kregen nimmer verhooging van
salaris, waardoor ze met sufheid en lamheid
werden geslagen en zedeljjk naar bene
gingen. En van die zelfde menschen vorderde
men dat zjj karakters zouden vormen. De
samenleving beging in dit opzicht een groote
misdaad. Het was dan ook goed gezien van
den Bond, dat bjj aandrong np een verbete
rend minimum met periodieke verheugingen,
opdat de onderwijzer zonder do njjpenflsti
broodzorgen zou kunnen leven.
De minister Goeman BorgcBius beloofde bjj
de behandeling der leerplichtwet, een wets
ontwerp te zullen indienen, waarbij de on-
derwijzers-jaarwedden beter geregeld zouden
worden en heeft zijn belofte vervuld, hoewel
men van don Oud-Voorzitter van .Volkson
derwijs" wat meer had verwacht. Niettemin
bevat het aangcnomeD wetsontwerp eenige
verbeteringen. Het minimum is verhoogd, het
stelsel van anciënniteit erkend, voor woning-
huur een tegemoetkoming toegekend. Voor
een groot doel worden de meerdere uitgaven
daarvoor benoodigd door bet Rjjk aan de
gemeenten vergoed. Wat ziet men evenwel
gebeuren? Vele gemeentebesturen trachten
een gedeelte der verhoogde subsidie voor
andere takken van dienBt te gebruiken. In spre
kers woonplaats b.v. wordt van de f7000 ver
hoogde subsidie ruim f5000 voor verbetering
der onderwjjzers) aar wedden gebruikt en vele
onderwjjzers met 't minimum afgescheept. Dit
ligt volstrekt niet in de bedoeling der wet,
want meermalen is bjj de behandeling uit
drukkelijk verklaard, dat de subsidie gebruikt
moest worden uitsluitend voor de onderwijzers-
salarissen. De heer De Waal Malefljt zeide
o.a. «Ik weet, dat die mimima gesteld zijn
met het oog op de kleine gemeenten en ver
wacht wordt, dat in grootere gemeenten groo-
tere bedrageD gegeven worden-" Spreker ge
looft dan ook, dat Ged. Staten nimmer ver
ordeningen zullen goedkeuren, die hiermede
in strijd zjjn, terwjjl hij tevens hoopt, dat
alle onderwjjzers, op welke school ook werk
zaam, naar denzelfden maatstaf beloond zullen
worden, opdat er geen meerdere rangen en
klassen geschapen worden. Vervolgons wordt
er nog opgewezen, dat verbetering van de
flnanciëelen toestand der onderwjjzers hoog
noodig is, omdat van hen, die morrend en
mokkend hun werk verrichten, geen moreele
kracht kan uitgaan. Het argument van ge-
gemeente-raadsleden, dat er geon geld is, is
voor een groot deel nu vervallon.
Eindigende wjjst spreker er op, dat do ge
meente Heldor f6000 verhoogde subsidie
ontvangt en wenscht, dat het verzoek dor
onderwyzers, waarbjj f 600 als aanvangssalaris
gevraagd wordt, ingewilligd wordt, opdat zij
met hart en ziel zich aan het onderwijs
kunnen wjjden, ten bate der kinderen, (applaus).
Van de gelegenheid tot debat werd dóór
een der aanwezigen gebruik gemaakt tot het
doen eener vraag, die door den inleider be
antwoord werd. Hierop volgde Blaiting der
vergadering.
De Mariniers en Extra Tijding.
Do afdeeling Helder van den Bond van
Korporaals en Mariniers „Willem Jozeph Baron
van Ghent" hield Vrijdagavond in 't lokaal
.'t Centrum» een vergadering, toegankelijk
voor alle dienenden by 't korps Mariniers met
introducé'8, waarin de korporaal J. Smit een
critiek leverde over de handelingen van don
heer Staalman, het praatje van Jaap en Tijs,
voorkomende in .Extra Tijding' vanl3Sept.
II., beoordeelde en ten slotte eenige woorden
sprak over organisatie. De spreker trachtte
duidelijk te maken, dat do heer Staalman zjjn
populariteit voor een goed deel had te danken
aan de wjjze, waarop hij in het begin van
zijn optreden critiek uitoefende op de han
delingen van hooggeplaatsten cn de schandalen
dier personen in »E. T.« publiceerde, om zoo
doende het mindere volk op zjjn hand te
krjjgen. Later veranderde hij van tactiek en
deed bet voorkomen of hjj de belanden van
de kleine luyden, vooral die der onderofficieren,
behartigde, die hem dan ook steunden bjj de
verkieziog voor leden van de 2e Kamer. Dat hy
die belangen der militairen niet behartigde zoo 't
behoorde, maar daarmee speelde, bleek uit de
vergaderingen in April en Mei van dit jaar
hier ter plaatse, te Amsterdam en te Utrecht
belegd, waar do militaire pensioenwetten door
hem besproken werden en ten slotte een motie
aangenomen werd, die telegraphisch naar de
2e Kamer geseind en naar de snippermand
verwezen werd, omdat deze niet op zegel was.
Zulks kon de beer Staalman weten, ten minste
hij moest het woteo. Van den heer Staalman
is niets voor de militairen te wachten, want
hjj is altjjd in oppositie tegen de machtheb
bers, die zich niet storen aan zijn geschetter
en gepreek. Met lof gewaagde spreker daar
entegen van don tegenwoordigen Minister van
Marine, die getoond heeft dc belangen van
de minderen te behartigen, want een matroos,
dienende op do „Dufa» te Hellovoetsluis, die
onrechtvaardig gestraft was, werd door Z.Exc.
na onderzoek onmiddellijk in zijn eer hersteld.
(Applaus.) Maar Staalman heeft niets gedaan
voor de minderen. Ja, hy miskent ook nog
het vereenigingsrecht, want hij wil niet met
den Bond confereeren, zoolang spr. in het
bestuur zit en hetzelfde geldt voor den Ma-
trozenbond, zoolang Verstegen secretaris is.
Hy had zelfs den brntalen moed van ,Adm.
de Rujjter» to vorderen, dat de le secretaris
dier vereeniging geroieerd werd, eer hjj verder
met het bestuur besprekingen wilde houden.
De leden verwierpen dit voorstel evenwel,
waarvoor do onderofficieren een woord van
hulde toekomt.Daarna ging de hr. Smitover
tot do bespreking vau 't praatje van Jaap en Tjjs
in „Extra Tjjding* van 13 Sept. 1.1. Hij gaf
zijn afkeuring to kennen over de gruwelijke
misdaad door een zijner collega's gepleegd,
drukte zjjn deelneming uit met de verslageno
on ten bewijze, dut allen het hiermede eens
waren, stond de goheele verhadering op. Met
verontwaardiging kwam hy er evenwel tegen
op, dat deze wandaad hot gcheele mariniers
korps zon onteeren, zooals »E. T.' dit deel
voorkomenin krasse taal protesteerde hy
tegen de uitdrukkingen in het gcschrjjf voor
komende, of de meeste mariniers een verwaar
loosde opvoeding zouden gehad hebben en
met klem wees hjj er op, dat de hr Staalman
beter deed, hun toestand trachten te verbete
ren, want zjj, de vaksoldaten, zjjn noodig en
onmisbaar in onze tegenwoordige maatschappij.
Dergelijk geschrijf moet ten strengste afge
keurd worden en het heeft spr. moeite gekost,
zjjn kameraden te weerhouden gewelddadig
heden tegen den redacteur to plegen. Maar
niettemin wil hij het blad, dat niet alleen
het vrijwillig korps, maar ook anderen bekladt,
met alle krachten bestrijden. Aan het einde
der vergadering zal een motie voorgesteld
worden, en wordt dezo aangenomen dan zal
per advertentie verschillende plaatselijke ver-
eenigingen opgeroepen worden tot een confe
rentie, teneinde middelen te beramen, om
.Extra Tijding» met zijn vuil geschrjjt tegen
to werken. (Applaus).
Na een korte pauze sprak de inleider nog
over organisatie. Hij spoorde allen aan tot
den Bond toe te treden, die reeds 1100 leden
telt, wees op het treurig bestaan der mariniers,
die slechts f 3 in de 5 dagen verdienen en
hoe de vrouwen der gehuwden moetou mede
werken, om het gezin te onderhouden. Zjj,
de vaksoldaton, die het kapitaal beschermen,
hebben recht op een menschwaardig bestaan
de bond wil langs ordelijken weg zich tot
do regeering wenden, waar zjjn billijke vragen
zeker gehoor zullen vinden. De bond heeft
reeds velen, die ziek of behoeftig waren, ge
steund en geholpen, maar hoe meer leden
toetreden, hoe krachtiger die steun kan zijn.
Vrees voor superieuren behoeft niemand te
weerhouden, doch men moet dan ook te allen
tjjdc zijn plicht naar behooren vervullen.
(Applans.)
Na dezo lezing was gelegenheid tot debat,
waarvan evenwel niemand gebruik maakte.
Alsnu kwam aan de ordede motie,
die aldus luidde:
De vergadering, gehouden op 20 Sept. 1901,
door de atd. Helder van den Bond vau Kor
poraals en Mariniers «Willem Jozeph Baron
van Ghent', spreekt hare diepe v»rontwaar-
diging uit over het schrijven in .Extra Tjjding»
in de rubriek Jaap on Tij», van 13 Sopt. jl. en
dringt bij het Hoofdbestuur aan stappen te
doen, tot beteugeling van zulk geschryf.»
Met algemeeno stemmen wenl deze motie
aangenomen, Daarna werd |de vergadering,
die flink bezocht was, door den voorzitter,
korporaal Voogd, gesloten.
«De een z'n dood is deu ander z'n
brood" zoo luidt een bekend spreekwoord
in den volksmond. Dezer dagen werd van
de waarheid er van een voorbeeld geleverd,
dat nogal interessant en vermeldenswaard is.
Een werkman, vroeger alhier, later over-
geplaats op 's Rijkswerf te Amsterdam.
6tierf onlangs aan de gevolgen van een on
geluk, 't welk hem tijdens het verrichten
zijner bezigheden plotseling overkwam De
man had indertijd, alhier wonende, zjjne
vrouw verlaten, en deze was daardoor ge
noodzaakt, om in hare behoeften te voor
zien, met uitwerken gaan zich een harden
arbeid te getroosten Door het overlijden
van haar man is zij nu echter in beter doen
geraakt. Haar is van 's Rijkswege een pen
sioen van f 3 50 's weeks toegelegd. Het
boven aangehaald spreekwoord is in dit
geval wel van toepassing.
Herhalingsonderwijs.
De Schoolopziener in Ydistr. Alkmaar,
waartoe ook deze gemeente behoort, heeft
in een circulaire aau de gemeentebesturen
in het district eenige punten ter overwe
ging aangeboden, betreffende het in te voe
ren herhalings-onderwijs. Voor
gesteld wordt o.a. het onderwijs in een
tweejarigen cursus te geven, aan meisjes
Woensdags en Zaterdags van 2 tot 5, en
de jongens de overige 4 werkdageu van
5l/s tot 7 uur. Als vakkeu worden voor
gesteld rekenen, taal, kennis der natuur
en handteeken, en voor de meisjes, in
plaats van dit laatste, nuttige handwerken.
Indien daartoe gelegenheid is, wordt aan
bevolen, voor elk vak een ouderwijzer of
onderwijzeres aan te stellen.
Tweede Kamer.
Door de commissie van redactie is in
de vorige week een zeer beknopt ontwerp
voor een adres van antwoord op de Troon
rede saamgesteld, en aan de beoordeeling
der Kanier onderwerpen. Heden zal dit
onderwerp in behandeling worden geno
men.
Stuurlieden-examen.
De commissie tot examineeren van stuur
lieden ter koopvaardij hield van 10 tot 21
September zitting te Amsterdam. Geëx.
20 cand. De volgende diploma's werden
uitgereikt
Groote stoomvaart AEerste stuurman
aan de heeren N. J. Dalmeijer, 'J. A. Eg-
mond, J. W. Dryver. L. Grilk, J. Elles
en W. Kimmerertweede stuurman aan
den heer A. Mulderderde stuurman aan
de heeren A. J. Boers en L. Bakker.
Het stoomloodsvaartuig »Jan Span
jaard", heeft op den Haringvliet langs de
gemeten mijl geproel'stoomd en heeft, wat
schip en machine betreft, goed voldaan.
Het zal nu verder afgewerkt worden aan
de werf van den heer P. Smit te Rotterdam
en daarna naar lJmuiden vertrekken, waar
het gestationneerd zal blijven,
Ter herinnering aan het 25-jarig be
staan van lJmuiden, op 1 November a.s,
zal de Maatschappij «lJmuiden" een mo
numentalen pomp op het Willemsplein
doen plaatsen. Het gemeentebestuur heeft
dit geschenk dankbaar aanvaard.
Trouwens, al wat ter verfraaiing
lJmuiden kan strekken, mag wel dankbaar
aanvaard worden, want tot heden biedt
deze plaat s, gebouwd als een echt handels
stadje, nog weinig moois aan.
Op aanvrage van een ouderpaar te
Utrecht worden door de politie opsporin
gen gedaan naar een 14-jarig meisje, dat
sedert eenigen tijd spoorloos is verdwenen.
Het is met medeneming van eenig geld,
blijkbaar uit vrees, de ouderlijke woning
ontloopen.
Haar man vergiftigd.
Voor de rechtbank te 's-Hortogonbosch
diende Donderdag de zaak tegen Adriana
Roza, huisvrouw van Engel Koek. te De
Werken en Sleeuwdijk beschuldigd van po
ging tot moord, gepleegd tegen haar man,
door hem phosphor toe te dienen.
De vrouw bekende volledig maar gaf te
kennen dat zij door haar man niet goed
werd behandeld.
Zeventien getuigen, van wie vijf deskun
digen, werden in deze zaak gehoord.
Het O.M., in herinnering brengende, dat
het slachtoffer van beklaagde sedert aan
de gevolgen is overleden, eischte 20 jaar
gevangenisstraf.
De Oorlog in Zuid-Afrika.
Een- nieuw succès van
de Boeren.
LONDEN, Kitchener seint uit Pretoria
van 19 dezer
Twee kanonnen van de Royal Hoaae Ar-
tillery, die de waterwerken verlieten met
een escorte van een compagnie bereden
infanterie, werden omsingeld 24 KM. ten
zuiden van Vlakfontein door een overmacht
van den vijand en genomen. Een luitnant
der artillerie sneuvelde. Er ziju collonnea
ter achtervolging uitgezonden.
Het gevecht bij Tarkastad.
LONDEN, 20 Sept. Uit de verliezen-
lijst blijkt, dat het gevecht van Sruuts te
gen de lanciers bij Tarkastad ernstiger
was dan eerst werd gemeld. Behalve de
officieren sneuvelden 30 lanciers, 34 werden
gewond.
De «smeulende asch van den oorlog",
waarvan Chamberlain in een van zyn laatste
hartstochtelijke redevoeringen iu het Par
lement gewaagde, toen bij den vrijheids
oorlog van de beide republieken in Zuid-
Afrika niet meer den naam van oorlog
geliefde waardig te keuren, en de Boereu
voor bandieten uitmaakte, die met kleine
troepjes door de Engelsche linies slopen
als lieden die kwaad stichten in het duister
die smeulende asch is met den terug
keer van den zomer en misschien ook
tengevolge van de onzinnige proclamatie
van de Engelsche regeering zoo fel opge
vlamd, dat de goedmoedige en geduldig
betalende Engelsche publiek zich toch wel
langzamerhand ongerust de vraag moet
gaan stellen, hoe het toch eigenlijk staat
met den oorlog, die al een jaar geleden
uit was. De goede berichten zija vele in
deze dagen. Wij hebben melding gemaakt
van een haaat vergeten ongelukje, dat de
Engelschen by Klerksdorp was overkomen;
daarna is een patrouille garde-soldaten bjj
Rietfontein tusschen de Aar en Naauwpoort
in de pan gehaktvervolgens is de neder
laag vau de Engelschen bij Bloedrivierpoort
gekomen en hun tegenvlag bij de vergeef-
sche omsingeling van Smutsen terwijl
de Eugelsche pers nog in een slechte
stemming verkeert tengevolge van het ont
nuchterende bericht over de vermeestering
van drie stukken veldgeschut en de ge
vangenneming van drie compagniën bereden
infanterie, komt nu de tijding, dat de En
gelschen alweer twee kanonnen eD een
compagnie ruiterij bij Vlakfontein in de
handen van de Boeren hebben gelaten.
Wy weten niet of deze plaats dezelfde
is, waar Dixon zoo geducht klop heeft
gehad en zijn geschat door de Boeren
moest zien vernielen, nadat het tegen zijn
eigen troepen gekeerd was. Er zijn, be
halve het bekende Vlakfontein, aan het
groote pad van Johannesburg naar Zeerust,
nog meer plaatsen van dien naam in Trans
vaal- Wy zullen dus moeten wachten tot
bijzonderheden de plaats nader aanduiden.
Ditmaal zijn het stukken van de Kon.
Rijdende Artillerie geweest, die de Boeren
buit hebben gemaakt, wat het geval nog
verdrietiger maakt voor de Engelschen, daar
dit wapen hoog in aanz'en staat. Men be-
heeft zich slechts de teleurstelling te
herinneren, toen het bericht kwam, dat
Broadwood verleden jaar bij Sannahspost
zeven stukken van de rijden de artillerie in
den steek had moeten laten, en hoe blijde
men was, die later bij stukken en brokken
weer in handen te krijgen, toen ze voor
de Boeren geen waarde meer hadden.
Maar welke houding moet de Engelsche
regeering thans wel aannemen, nu de
Boeren slag op slag onzinnige beweringen
van de inleiding tot Kitchener s proclamatie
te niet doen en Kitchener telkens opnieuw
van een «overmacht" moet spreken, inplaats
van zwervende troepjes Nu de Boeren,
zooals wij zeiden, liet verwijt van geen
geschut meer te hebben, zich zoo hebben
aangetrokken, dat zij ten koste van de
Engelschen deze leemte in de uitrusting
van hun commando's gaan aanvullen.
Terecht vindt de «Daily Telegraph het
irriteerend, dat zulke ongelukken als by
Bloedrivierpoort de Boeren tot verder ver
zet moeten aanmoedigen, en vreest de
«Times" de moreele uitwerking vau derge
lijke voordeelen op de Boeren. Maar de
vrienden van de Beeren over de geheel»
wereld verheugen zich met hen, nu de
wakkere stryders den derden zomerveldtocht
ouder zoo goede teekenen zyn begonnen.
In Zuid-Ainka, waar het nieuws van
front van mond tot mond gaat, geldt het
spreekwoord «Fama crescit eundo" meer
dan elders. En een lichte ovordrjjving van
de behaalde voordeelen kan daarom geen
kwaad, als zij er toe bijdraagt, de burgen
opnieuw een hart onder den riem te geven.
Te Putterskraal (K. K.), tusschen Sterk
stroom en Queenstown, is, volgens een
bericht van Vrydag uit Kaapstad, een
Boerenmacht verschenen, die den passa-
gierstrein naar het Noorden noodzaakte
naar Queenstown terug te keeren. Een
gepantserde trein reed toen uit naar Storm-
berg en men zegt, dat er hard gevochten
werd.
v
Een oordeel van den Londenschen cor
respondent van de «Munchester Allgemeine
Zeiting", neergeschreven vóór het bekend
worden van de laatste nederlagen van de
Engelschen «In weerwil van alle offlcieele
berichten van het tegendeel, is de toestand
op het goheele oorlogsterrein even ongun
stig en hy zal dat ook wel blijven. De
kunstmatig opgevijzelde succesjes van En
gelsche troepenafdeelingen in de veertien
laatste dagen kunnen aan dit feit ook niets
veranderen, evenmin als de gebruikelyke
wekelyksche slachtersrekeningen van Lord
Kitchener over buitgemaakt vee, die ge
regeld op overdrijving of verminking van
feiten gegrond zijn. Zoo worden dan met
elke nieuwe week, die de oorlog aanhoudt,
's kansen slechter voor Engeland In
erkelijkheid maken de Boeren grootere
en snellere vorderingen in het afmatten
van de Engelsche troepen, dan omgekeerd,
en de Engelschen zyn er op het oogenblik
nog verder van af, hun dappere vjjanden
tot overgave te kunnen dwingen dan zy
ooit geweest zijn. Buitendien kan de Eng.
natie onmogelijk tot in onberekenbare tijden
voortgaan, elke week 15 tot 18 millioen,
zelfs 24 millioen gulden, voor den veld
tocht in Zuid-Afrika op te brengen, terwjjl
het Engelsche leger, zooala bekend is, reeds
lang niet meer in staat is, ook maar de
allernoodigste versterkingen of aanvnllings-
detachemeuten bijeen te zoeken en uit ts
zenden. Het Engelsche leger in Europa
is op het oogenblik slechts een los samen
hangend groot skelet, tengevolge van de
ontzaglijke offers aan soldaten, die de oor
log sedert bijna twee jaar heeft geeischt.
En hoe het op het oogenblik met de
bruikbaarheid en hoedanigheid met de
eindelooze vermoeienissen en meestal zeer
slechte verpleging, dat weet nu in Enge
land zelfs «de man op straat" al lang.
De .Times» bevat onder den titel: Ee
nige Boeren-documenten een aantal
uittreksels uit een correspondentie, die gevonden
op een Boercn-commandant, welke door
in Engelsche colonne by Roodewal gewond
en gevangen genomen is. Daaronder bevinden
zich een pa .r merkwaardige offlcieele rappor
ten van de Boeren-commandant Kemp, die
de Engelschen bij Vlakfontein versloeg, en
Muller, die do Victoriauen bij Wilmansrust
vernietigde. Zy leveren een kostbare aanvul
ling op de berichten uit Engelsche bron, waar
op men tot nu toe aansluiting zijn wetenschap
omtrent beide gevechten moest bouwen.
In Kerap's rapport is vooral belangwekkend
do mededeeling over de door de Boeren ver
overde en, zooals 't in do Engelsche telegram
men heette, later weer verloren kanonnen.
Voorts over de Boeronverliezen. Dit rapport
luidt
Rapport van generaal Kemp, 30 Mei.
Den 29sten Mei trok een vyandelijke macht
uit van Vlakfontein, waar wy hen in het
open veld aanvielenwy veroverden twee
1 ó-ponder Arastrong-kanonnen mot ammunitie.
Wy verschoten alle ammunitie
op den vjjand. Een aantal van onze
eigen menschen, die ons bij vergissing voor
vjjanden aanzagen, vuurden op ons, waardoor
wij gudwongen werden terug te trekken en
do kanonnen in den steek te laten. Later
hebben wy' ze vernield. De burgers
stormden met grooten moed tot op ongeveer
20 yards van den vijand. Het verlies des
vjjand is zeer aanzienlijk ongeveer hetzelfde
als zijn verlies bij Nooitgedacht en daar wjj
slechts 200 yards van hen af waren hadden
zjj meer gesneuvelden dan gewonden. Onze
verliezen bedroegen negen ge
sneuveld, vier ernstig en zeven
licht gewond.
Het tweede rapport, dat over Wilmansrust,
luidt zoo
Rapport van oeneraal Mclleb aan
generaal Ben vlljoen, 13 JüNI.
Ik heb do eer u mede te deelon, dat ik
hot mjjn plicht achtte een kamp van den
vjjand aan te vallen te 8 uur 's avonds. Zijn
macht bestond uit ongeveer 400 bereden man
schappen. Wjj trokken tegen hen op tot op
30 yards afstand zonder dat zjj onze aan
wezigheid bemerkten. Wjj vuurden allen
tegeljjk en brachten den vjjand geheel in ver
warring, zoodat hij ternauwernood terngvuur-
de. Ik had het geluk hen tot overgave te
dwingen. Zjj stonden onder bevel van majoor
Harris. Hun verlies bedroeg 40 gesneuveld,
60 gewond en 260 gevangenen, twee pompons
met 2500 stuks bjjbehoorende ammunitie, 250
stuks bjjbehoorende ammunitie, 250 paarden,
30 muilen, vele geweren en een massa geweer-
ammunitie, karren, wagens, en vele andere
zaken, terwjjl 75 paarden van den vjjand
werden doodgeschoten. Ik beschikte slechts
over 150 man, van welke 120 aan den aan
val deelnamen. Aan onze zjjde sneuvelden zes
on werden vier gewond.
Men vergeljjke deze opgaven eens met da
Engelsche
