KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder9 Texel en Wieringen
De doode Millionnair.
No. 3035
Woensdag 19 Maart 1902.
30ste Jaargang.
BureauSpoorstraat.
Telefoonr.o. 59.
Bureau :J Spoorstraat.
Telefoonn". 59.
Abonnement
p. 3maanden binnen de gemeente 50 Ct., m. Zondagebl. 87VsCt'
id. franco per poet 75 id. f 1.20.
id. roor het Buitenland f 1.25, id. f 2.00.
Afzonderlijke nommere 2 Cent.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Buptaui Spoorstraat.
Adverteiitlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer
4 maal geplaatst, 1 maal gratis.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan liet Bureau bezorgd zijn.
Aan onze abonné's buiten de
gemeente wordt beleefd ver
zocht 't verschuldigde abonne
mentsgeld Vliegend Blaadje en Zondags
blad, 1ste kwartaal 1902 te willen over
maken per Postwissel of in postzegels
vóór 3 April, zullende anders daar
over met 5 cents verhooging per post
worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel van 2,/a Ct. beplakt
te worden.
DE UITGEVERS.
Uil hel Buitenland.
Vrtemd sal het zeker menigeen voorkomen,
dat de Engelsche generaal Lord Methuen
die zich l)jj de Boeren in gevangenschap
bevond, door dezon is vrijgelaten. De gewezen
gevangene sal nu wel, tot herstel zjjner ge
zondheid, naar Engeland lerugkecrcn, om
zijne plaats in het Hoogerhuis weder icte-
nemen. Hij kan daar dan, wanneer het
oorlogvoeren in Zuid-Afrika besproken wordt,
met kennis van zaken meepraten. 't Blijft
inmiddels voor velen een onbegrijpelijke daad,
dat aan den gevangengenomen generaal oa
een paar dagen de vrijheid is hergeven.
Ongetwijfeld heeft do la Rey mot zjjne krijgs
makkers daarvoor gegronde redenen gehad.
De Engelsche dagbladpers brengt nu hulde
aan de menschlievendheid en edelmoedigheid
der Boeren, wien het echter daarom stellig
niet te doen zal zijn geweest. Doch, hoe dit
sy de indruk, door deze vrijlating in
Engeland teweeg gebracht, is diep en zeer
gunstig. By menigeen dus meldt men van
daar blijkt hot, dat hot loslaten van den
gevangen generaal, tot het doen van nogal
belangrijke vragen omtrent de houding der
Engelschen in dezen oorlog heeft geleid.
Men vraagtHoe was onze gedragslijn tegen
over de Boeren-bevelhebbere Hoe hebben
wjj gehandeld met hunne aanvoerders Scheepers
en Löttsr? Hoe moet d&arbjj het oordeel zjjn
over Kitchenor's proclamatie, waarin de
Boeren-bevelhebbers ten eeuwigen dage van
hun geboortegrond worden verbannen? Inder
tijd werd van de zyde der Engelsche regeering
verzekerd, dat do oorlog in Zuid-Atrika ten
doel had het brengen van beschaving in die
streken. Nu blykt het op overtuigende wjjze,
dat de Engelschen op het gebied der bescha
ving by de Boeren verre, zeer verre ten
achter staan. In het Engelsche Lagerhuis is
al meer dan eenmaal gevraagd naar de han
delwijze der regeering, o. a. of by hot ver
woesten en verbranden van landhoeven in
dertijd ook de bezittingen van generaal de
la ltey zyn vernietigd. De minister van Oorlog,
die zeer goed kan weten, dat de hoeve van
den edelmoedigen Boeren-aanvoerder een der
eerste was welke aan de vlammen werd
prys gegeven, bewaarde na deze lastige vraag
een verdacht stilzwijgen.
Herhaaldelijk wordt opgemerkt en door ge
loofwaardige getuigen verzekerd, dat de
officiëele berichten, door de Engelsche regee
ring openbaar gemaakt omtrent de krijgsver
richtingen in Zuid-Afrika voor een zeergroot
deel onzuiver, onvertrouwbaar zyn. 't Blykt
zelfs, dat vaak van gevechten, waarin de
Engelsche troepen het onderspit moesten
delven, heel en al geen melding werd ge
maakt. Later komt dan aan het licht, by het
publioeeren eener nieuwe verliezenlyst, dat
er een onvermeld gebleven ernstige ont
moeting met den vyand heeft plaats gevonden,
en dat de eene of andere colonne weer be
hoorlijk heeft klop gekad. De Engelsche
nieuwsbladen beginnen nu zelfs de olficieole
telegrammen te mistrouwen, on aan stolsel-
matige misleiding van het publiek te gelooven
vooral ook omdat by de vermelding van plaats
gehad hebbende gevechten de Engelsche ver
liezen telkene worden verzwegen of verkleind,
terwyl de verliezen der Boeren op het
breedst uitgemeten zoo mogelyk vergroot
worden. In Engeland vraagt men zich dan
ook af, of do berichten door Lord Kitchenor
wol juist en volledig worden medegedeeld,
dan of het departement van Oorlog te Londen
de berichten achterhoudt, die ter mededeeling
aan de Eng. natie minder noodig of minder ge-
wenscht worden acht. Het is dan ook waarljjk
geen wonder, dat dezer dagen de vraag
werd gericht tot den minister van Oorlog in
Engeland, of hy zich wilde beijveren, om
voortaan waarheid, omtrent de gebeurtenissen
in en omtrent den toestand van Zuid-Afrika
aan het publiek te doen mededeelcn.
In den toestand van den onder ons, Neder
landers, boruchlon vriend van Chamberlain
Cecil Rhodos is sedert de mededseling
in ons vorig nummer geen noemenswaardige
verandering gekomen. Volgens modedeelingen
uit Kaapstad is hij zeer suf en dommelig, 't
Scbjjnt, dat zijne zwakte toeneemthy spreekt
weinig. Door kunstmiddelen worden zyne
krachten gaande gehonden.
Een Engelsche vlag-officier, die zich inder
tijd veol moeite heeft gegeven voor de uit
breiding der Engelsche vloot, is thans bezig
om in het personeel der Engelsche zeemacht
do noodigö verbetering aan te brengen. Hy
dringt aan op betere en meerdere oefening,
zelfs van bevelhebbers van schepeo en scheeps-
divisiuo. Deugdelijkheid en organisatie ont
breken, volgens deze organisator, by de marine
evengoed als by het Engelsche leger in Zuid-
Afrika. Het schieten aan boord der schepen
is orbarmelyk slechter wordt voor de oefe
ning al te weinig moeite genomon. Deze
argumenten werden door den bedoelden vlag
officier medegedeeld in esno rede, door hom
in de Kamer van Koophandel te Londen ge
houden. Hy woes daarby tovens op den
onvoldoenden voorraad steenkolen in de stations
te Gibraltar en op Malta. De man maakte
zich daarover zoo boos, dat by dreigde, zijn
commaDdo-vlag te zullen neerhalen, als de
voorraad niet oogenblikkelyk vernieuwd werd.
Lykt wel, dat er zoewel by de zee- als
by do landmacht, heel wat aan de organisatie
ontbreekt 1
Meermalen reeds vonden we aanleiding
om te vermelden, dat in onderscheidene be
schaafde landen algemeen met de Boeren in
Zuid-Afrika wordt gesympathiseerd. Nu wesr
in Italië, waar in de Kamer van Afgevaar
digden te Rome door een der leden de wen-
Bchelykbeid van vriendschappelijke tusschen-
komst werd bepleit. De minister van Buitenl.
Zaken verzekerde echter, dat de regeering,
hoe gaarne zjj ook een einde aan den oorlog
zou zion, hoegenaamd geen kans van slagen
zou hebben, wanoeor zy haar bemiddeling
aanbood. Door een der afgevaardigden werd
met het oog op de jongste edelmoedige daad
van de Boeren, do hoop uitgesproken, dat de
regeering, op de wjjze, die haar het best
dankt, een woord van verzoening zal spreken.
Hy nitto den wensch, dat de rechtsn der
humaniteit door de Engelschen 'voorlaan
zullen worden erkend. Een andere afgevaar
digde bracht warme hulde aan de edelmoedig
heid en aan de dapperheid van het Boerenvolk.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 18 Maart 1902.
De heer G. C. Droogleever Fortuyn,
rijksontvanger alhier, is als zoodanig be
noemd te Dordrecht.
De heer L. F. Over de Linden, grif
fier by de directie der marine te Willems
oord, wordt 1 Mei a.s gepensioneerd de
heer J. van de Ven, griffier te Amsterdam
en de heer J. C. J. Schmidt, magazijn
meester der marine te Hellevoetsluis, beiden
met 1 Augustus a.s. Hierdoor is een be
langrijke promotie te verwachten onder de
ambtenaren by 's Ryks werven.
Ned. Nat. Werklieden-Vereeniging
ondor de zinspreuk
,Door Orde en Spaarzaamheid tot Welvaart."
Jl. Zaterdagavond hield bovenstaande ver-
eeoigiug in «Tivoli" de jaarljjksche algemeene
vergadering. Nadat de Voorzitter, de heer
W. llillcnius, do bjjeenkomst met een woord
van welkom had geopend en zyn leedwezen
had uitgedrukt over de goringe opkomst, las
de Secretaris, do heer J. Klik, de notulen der
vorige bijeenkomst, die goedgekeurd worden.
Daarna nam de Voorzitter wederom bet woord
en herinnerde er aan, dat de vereeniging 29
Januari 1872 was opgericht en das 30 jaren
had bestaan. Men bad in dit tijdsverloop met
vele mooielykheden to kampen gehad en nog
waren alle bezwaren niet nit den weg ge
ruimd, maar men zal ze met moed het hoofd
bieden. Het aantal leden, thans bedragende
860, was in het afgeloopen jaar achteruit
g igaande handelszaak bloeide niet, want de
omzet was (het groot aantal leden in aan
merking nemondo) gering; wel zullen door
het Iloofdbestnnr middelen aangewend worden
om deze tot bloei te brengen, doch spreker
ziet zich genoodzaakt als Voorzitter te be
danken, omdat de taak voor zyn lichaams
gestel te zwaar is. In de duistere geschiedenis
ven de brandstoffenzaak was nog niet veel
licht vorspreid. Het onderzoek der politie
had tot geen resultaat geleid. Het nieuwe
reglement voor het begrafenisfonds gaf aan
leiding tot het bedanken van den bode M.
de Waard, wiens heengaan betreurd moot
worden on met een scheuriBg dreigde. Doch
niettegenstaande deze min gunstige omstan
digheden behoeft men voor de toekomst niet
bezorgd to zyn, wanneer de leden eendrachtig
samenwerken, zal de vereeniging in groei co
bloei toenemen.
Na deze toespraak werd aan dan Secretaris
het woord verleend tot het uitbrengen van
het verslag over den toestand der vereeniging
gedurende het 30ste boekjaar. Wjj ontleenon
hieraan het volgonde
Op 1 Jan. 1901 bedroeg liet lcdsntal 891,
hetwelk in den loop van hot jaar door ver
trek, overlyden, bedanken en roieering met
61 verminderde en door toetreding met 30
vermoederde, zoodal op 1 Jan. 1902 de ver
eeniging 860 loden telde. Het Hoofdbostnur
bestond dit jaar nit de li.h. W. Hillcniut,
le Voorz., B. T. Heiting, 2o Voor*., J. Klik,
le Socretaris, P. H. Kamp, 2e Secretaris, J.
C. de Kok, lo Penningm., M. do Waard. 2e
Penniugm. en verder uit do leden J. Meskes,
C. Spigt, W. Rietveld, A. C. van Malson,
H. Langhorst en M. J. Korving. Do Com
missie van Toezicht bestond nit de b.h. P.
H. Bos, C. L. Saunders, J. D. Pilarski, C. F.
Tcerink, S. Botter en J. J. do Roos. De
boeken en bescheiden van de vereeniging zyn
geregeld door de Commissie van Toezicht na
gezien en van hare bevinding op de drie-
maandelyksche vergaderingen van samenge
stelde besturen rapport uitgebracht. Het
brandstolfen-tekort gaf dit jaar nog veel stof
tot bespreking, doch het Bestuur is nog niet
in slaat het gewenschte licht te verschaften.
Omdat de groote voorraad beneden inkoops
prijs opgeruimd wordt, zal er ditmaal geen
dividend uitgekeerd worden. Do verschillende
handelszaken werden door de h.h. K. F. E.
van Breda, A. C. van Matsen en J. C. de
Kok n&ar eisch behartigd. De twee eerstgon.
waren meer speciaal met de administratie be
last. De Commissie, benoemd tot het doon
van voorstellen tot wyziging dor statnten en
het reglement, is nog niet gereed met haren
arbeid. Het 30-jarig bestaan der vereeniging
werd feestelyk herdacht, welk feest tot aller
tevredenheid heeft plaats gehad.
Ten opzichte der verschillende onderafdee-
lingen werd het volgende medegedeeld. De
afdeeling Dragersfonds hesft ook dit
jaar gunstig gewerkt. Op 1 Jan. 1901 be
droeg het aantal leden 161 en op het einde
van hot jaar 151. De ontvangsten bedroegen
f94.51* en de uitgaven by 5 begrafenissen
f45.on nitkeering aan do leden f49.07*,
zynde f 0,32* per lid. De reservekas is on
veranderd gebleven tot een bedrag van 143,95.
De Commissie voor deze afdeeling, bestaande
nit de h.h. P. H. Bos en W. Rietveld be
heerde geheel belangloos dit fonds.
De afdeeling Kraamvrouwenfonds
is nog steeds kwynende. Het aantal leden
en begunstigsters gaat steeds achteruit, maar de
penningmecsteres, mej. Bont, weet het fonds
boven water te houden. Het ledeatal ver
minderde van 26 op 23 en het getal begun
stigsters van 21 op 15. De ontvangsten bedroe
gen f 126.49 en de uitgaven f 87.50, waarvan
f 80 aan 8 kraamvrouwen werden uitgekeerd.
De Bibliotheek bezit pl. m. 600 boe
ken. Van de gelegenheid om deze te lezen
werd geen bjjzoqdor ruim gebruik gemaakt,
hoewel zulks kosteloos kan geschieden. De
heeron L. Langhorst en J. Klerk verrichten
geheel belangeloos alle werkzaamheden daar
aan verbonden.
De afdeeling Spaar- en Voorschot-
kas verleende ook dit jaar wederom hulp on
steun. Het ingebrachte spaargeld bedroeg
f 1194.90 en de totale ontvangst 13230.06*.
Teruggenomen werd f338.77 spaargeld, uit
gekeerd aan 110 deelnemers f 856.18, geloend
f 1455.50 en de totale uitgaven waren f3223.20.
Do commissie van beheer dezer afdeeling be
staat uit de hoeren C. Vink en J. Heldor.
De afdeeling Begrafenisfonds ver
keert in bloeienden toestand. Don 18en Jan.
LI. werd in een ledenvergadering verslag uit
gebracht. (In ons blad is toon dit verslag
uitvoerig opgenomen, zoodat we dit nn achter
wege kunnen laten.)
De algemeene toestand der vereeniging kan
over het algemeen niet ongunstig genoemd
worden. Niettemin waren er ook tegenspoe
den. Het kolen-tekort drukt nog als ccn last
en het winkel-tekort is dien last nog komen
verzwaren. Tweomalen moest een ontrouwu
broodventer ontslagen en enkele leden vervolgd
en geroieerd worden. Van verschillende zjjden
werd getracht de vereeniging te ondermyncn
en het bestuur verdacht gemaakt, hetwelk niet
weinig heeft bygedragen tot het bedanken van
den Voorzitter. Maar er zyn gelukkig ook
lichtpunten aan to wjjeen. Er is vesl gewerkt
in 't belang der vereeniging. In hot contract
met de rytnigmaatschappy is een gunstiger
bepaling opgenomen on een contract mot sla
gers en andere leveranciers is in wording.
Door scherper controle en betere administratie
hoopt men de tekorten in den vervolge le
voorkomen en een betere toekomst te gemoet
te gaan. Vrees behoeft er niet te bestaan,
want aan do ruim 70 aanvragen om uilkeering
kon onmiddellijk tot een gezamenlijk bedrag
van f2500 voldaan worden, terwyl de bezit
tingen alle nog onbezwaard zyn. Met den
wensch, dat door eendrachtig streven dor
leden de vereenigiDg in bloei moge toenemen,
eindigdo het verslag.
Hierna doet de Penningmeester, de heer
J. C. de Kok, verslag omtrent de financiën,
waaruit het volgende bleek:
De ontvangsten volgens het kasboek be
droegen, mot inbegrip van het vorige saldo
(f 7645.12) f 15481.30 en de uitgaven f6551.85,
zoodat het saldo was f 8879.95.
Winkel.
Ontvangstenf 22102.48
Aan aanwezige goederen - 6262.94
Totale ontvangst f 28365.37
Uitgavenf27429.64
Aan loopende schold - 2279.34*
Totale uitgaaf f29708,98*
Alzoo ccn te kort van f 1343.61.
De notto-winit in 't afgeloopen jaar behaald,
bedroog f906.39.
Brandstoffenzaak.
Ontvangstenf2480.29
Aan aanwezigen voorraad - 3283.54
Totaal f5763.83
Uitgaven- 6427.49*
Alzoo oen to kort van f 663.66*.
B ak k er y.
Ontvangsten f30012.36
Aan aanwezige goederen - 2301.49
Totaal 'f32313785
Uitgavenf28127.36*
Aan loopende schuld - 2444.83*
Totaal 130571.70
Winst alzoo f 1742.15.
Schoonmakers.
By den schoenmaker J. Duinker werd be
steed f 3450, hetwelk een winst opleverde van
f207.
De schoenmaker R. de Cock leverde voor
(2588, hetgeen een winst gaf van f155.
De gcheele omzet had in 1901 bedragen
(60578.58 en do behaalde winst f8010.54*.
Aan het slot van zyn financiëel verslag
wysl de Penningmeester op den ziekeljjkrn
toestand, wegens het te kort in den winkel
en zegt na een langdurig onderzoek den oor
zaak gevonden te hebben. Deze bestaat hierin,
dat sedert 1897 te weinig loopende schuld is
opgegeven en daardoor een tehoog dividend
is uitgekeerd. Door een zuinig beheer en door
jaarlyks een klein gedeelte van hot gemaakte
dividend te gebruiken, hoopt men het te kort
te boven to komen.
Alsnn brengt de Commissie van toezicht,
by monde van den hr. C. L. Saunders, rapport
uit. Na een inleidend woon! te hebben go-
sproken, zegt de rapportenr, dat het te kort
in den winkel te wjjten is aaa den vorigon
penningmeester en niet aan den tegenwoordigen,
maar dat men evenwel niet te hard moot oor-
deelen, want de afnemers hebben de voordeelon
genoten. De commissie heeft de adminestratie
van hot begrafenisfonds, van do voorschotkas,
van het dragerfonds van het kraamvrouwen-
fonds onderzocht, en de verschillende kassen
nagezien on alles in orde bsvonden. Al
leen was het onderzoek van een enkele af
deeling lastig, wegens min goede inrichting
der boeken. Het onderzoek werd soms op on
bepaalde tjjden herhaald. Behalve de kassen
van de penningmeesters der sectio's werd ook
die van den algemeenen penningmeester ge
controleerd en altijd in volkomen orde be
vonden. Hfi eindigt mot den wensch dat de
leden aan het Hooldbestuur hun vertrouwon
niet zullen ontzeggen.
Naar aanleiding dier verslagen, maakt de
heer W. R. Zits eenige opmerkingen. Hy heeft
tot zyn verbazing opgemerkt, dat de saldo's
van 't begrafenisfonds renteloos blcvon liggen,
berekent tegen 3 pCt. dat men dit jaar f50.80
had kunnen maken cn hoopt, dat hel Bestuur,
volgens gedane belofte, met deze opmerking
rekening zal houden. In zake do geschiedenis
der stcenkolenzaak wenscht hy, dat er maat
regelen genomen worden, dat zy in 't reine
worde gebracht. Omtrent het to kort in den
winkelzaak merkt hy op, dat niet alleen de
vorige penningmeester, maar ook de toenmalige
oommissio van toezicht schuld heeft en geeft
zyn bevreemding te ken .en over de handels
wijze, dat maar 4 in plaats van 4'/j pCt.
uitgekeerd wordt, zondor de sectiebesturen
geraadpleegd te hebben en wjjst op de plich
ten van do Hoofdbestuurders, om wanneer er
fouten begaan worden zy aansprakelijk zyn.
De heeren Klik, Hilleniua en Heiting beant
woorden don spreker. Nog andere personen
hebben enkele opmerkingen, die wy evenwel,
omdat zy hoofdzakelijk van persoonleken aard
zyn. achterwege laten.
Vervolgens deelt do Voorzitter mede, dat
aan twee leden, n.1. de bceren L. Langhorst
en G. Fuldncr, wegens de vele diensten aan
de vereeniging bewezen, een persoonlijke
onderscheiding is toegekend door hen te be
noemen tot leden van verdienste. Onder een
gepaste toespraak reikte hy hun do insigne's
daarvan over. De heeren Langhorst on Fuldner
zeggen dank voor de bewyzen van erkente
lijkheid.
Verder deelt do Voorzitter mede den uit
slag van dc laatstgehouden verkiezing voor
leden van 't Hoofdbestuur cn van do Commissie
van toezicht. Wegens periodieke aftreding
moesten 4 leden van 't Hoofdbestuur gekozen
worden in plaats van de h. h. M. do Waard,
W. Rietveld, H. Langhorst en M. J. Korving.
EerStgenoomdc had als lid bedankt en de
anderen wenschten niet meer in aanmerking
te komen. I)e heeren J. Mcskes en C. Spigt
die in 1903 moesten aftreden, hadden bedankt.
In hun plaats werden gekozen do h. h. 1».
H. Bos. J. D. Filar.ki, C. F. Teerink, J.
A. v. d. Heuvel, J. Klerk en G. Fuldncr.
Tot leden van do Commissie van Toezicht
in plaats van do h. h. P. H. Bos, C. F.
Teerink en J. J. de Roos werden by her
stemming gekozen de h. b. R. Meerena, 11.
Langhorst en A. Rietveld.
Nog wordt ter tafel gebracht do staat van
ontvangsten en te goed schryvingen, waaruit
bleek, dat de ontvangsten hadden bedragen
f 7731.18 en de uitgaven f 4917.16, zoodat
er een saldo was van f 2813.57, waarvan na
aftrek van 20% voor de reservekas en andere
uitgaven, f 2617.79* kon te goed geschreven
worden, zynde f 2.96 per lid. Do totale to
goed schryvingen tot 1 Jan. 1902 bedroegen
f 30140.06*.
Hierna kwam aan de orde het voorstel om
over te gaan tot wyziging der statuten. Na
eenige discussie werd wegens het late uur
en het kleine aantal nog aanwezige loden
besloten dit punt tot een volgende vergadering
uit te stellen. Eveneens werden nog twee
voorstellen, die op de agenda stonden, ver
daagd, waarna de vergadering werd gesloten.
Tweede Kamer-
Gedurende de zittingdagen der vorige
week heeft de Kamer zich onafgebroken
bezig gehouden met de behandeling van
een der militaire wetten betreöende het
pensioneeren by de landmacht. De leden,
die zich hadden ingespannen voor de in
diening van amendementen, hadden weinig
of geen succes en die voorstellen werden in
den regel ingetrokken of verworpen. Heden
(Dinsdag) zouden in behandeling komen een
paar artikelen, waar omtrent de nadere be
spreking en de beslissing zyn verdaagd.
Machinisten examen.
De Rijkscommissie tot het examineeren
van machinisten aan boord van Koopvaar
dijschepen heeft in hare zitting te Amster
dam uitgereikthet diploma C. aan de
heeren R. Tannenbaum, H. van Zuijlen, G.
D. van der Sluijshet diploma B. aan de
heeren G. A. L. Visser, M. A. Schalekamp,
D. Friderichs, W. Bakker, J. Meenhorst,
J. J. van Helden; het diploma A. aan de
heeren O. C. Huizinga, P. Raat, H. H.
Bakkers, W. Voogd, P. H- Fraterman, L.
J. Alta, A. Visser.
26 candidaten hadden zich aangemeld.
Het eerstvolgend examen zal aanvangen op
22 April to Rotterdam.
De zaak van den Evangelist te Zierikzea.
Meu meldt uit Zierikzee
De rechtbank heeft den evangelist Aris
Weltevreden schuldig verklaard aan het
misdrjjf van opzettelyke brandstichting,
waarvan gemeen gevaar voor goederen te
duchten is, on hom te dier zake veroor
deeld tot een gevangenisstraf van vier
jaren.
De rechtbank heeft onder meer over
wogen, dat, vóór den brand, op de gaan
derij van het Evangelisatie-lokaal zyn
geplaatst twee toestellen, gelyk aan die,
welke in het woonhuis zyn gevonden dat
welke oontindigheid den brand op de
gaanderij mogen hebben doen uitbreken, die
door de aldaar geplaatste toestellen is ver
oorzaakt, en dat, waar die toestellen ken
nelijk op het veroorzaken van den brand
waren ingericht, die brand opzette-
lyk is gesticht; dat voor die toe
stellen zyn gebezigd een aantal wekkers,
die de beklaagde zelf had gekocht en in
ontvangst genomen dat de toestellen
zoodanig waren ingericht, dat de samen
stelling daarvan veel zorg en tjjd moet
hebben vereischtdat de beklaagde, enkele
uren vóór den brand, geruiinen tjjd alleen
in zyn woonhuis en lokaal is geweestdat
bjj zijn vertrek opl9 Augustus (den dag van
den brand) 't huis gesloten, en hy niemand
daarin en in het lokaal achtergelaten beet
dat alzoo de toestellen en verdere voor
werpen, zoowel in het woonhuis als in
het Evangeli«atielokaal zyn geplaatst door
den beklaagde zeiven.
Eindeljjk verklaarde de techtbank geene
termen te hebben gevonden om den tjjd,
door bekl. voorloopig in verzekerde bewa
ring doorgebracht, by de uitvoering der
gevangenisstraf in mindering te doen oren-
gen, omdat de lange dunr dier hechtenis
aoor zyne ontkenning is veroorzaakt.
Mr. A. J. F. Fokker, de advocaat van
beklaagde, is van dit vonnis onmiddellijk
in booger beroep gekomen.
Verpletterd.
Vrjjdagavond te tien uur is te Rotterdam
door de stoomtram op den nieuwen Binnen
weg een man, die zich volgens verklarin
gen van ooggetuigen op de rails bleef be
wegen niettegenstaande hst aanhoudend
geschel van den machinist, overreden
en nagenoeg verpletterd. Het lyk was zoo
onherkenbaar misvormd dat het nog niet
gelukt is de identiteit vast te stellen. Men
vermoedt dat het iemand was die op Delfs-
haven thuis behoorde.
ZETBTJIIjIJJSTOTT".
33)
Volgens hetgeen je mjj daar vertelt, is
het eerder aan te nemen, dat de dieven later
ingebroken hebben.
Neen, mijnheer, voor deze onderstelling
is geen reden. De bediende vertelde mjj,
dat wie de moordenaar ook moge wezen
deze moet binncngeslopon of op de
gewone wjjze door iemand binnengelaten
ajjn.
Daar werd geklopt en een bediende trad
binnen.
Neem mjj niet kwaljjk, mjjnheer, maar
«r staat een huurkoetsier buiten, die u wenscht
te spreken. Heeft u onlangs 's avonds iets
in ajjn rytuig laten liggen
Ikonlangs iets laten liggen
in een rijtuig? stotterde Heinz Werling ver
baasd. Een oogenblik vergat hjj de rol die
bjj speelde; doch snel bedacht bjj zich on
aeide tot zjjn bediendeGa dien man eens
vrageu, wat hjj mjj te «eggen heeft.
De eerste maal sedert lij) de rol van zijn
overleden broeder vervulde, gevoelde hjj zich
lang niet op zjjn gemak. In den korten tjjd
van James Walter's verbljjf te Berijjn kon
er veel voorgevallen zjjn, dat hem onbekend
was, cn daardoor kon hjj in groote verle
genheid komen, als bjj niet bjjxonder voor
zichtig was.
Karei kwam terug met de boodschap, dat
mjjnheer Walter eenige dagen geleden een
brief bad verloren in een bnorrjjtuig en dat
de koetsier hem dien brief eigenhandig wilde
teruggeven.
Laat de man binnenkomen, gelastte
Werling.
De deur ging open en oen knap gekleed
kootsier trad met den hoed in den hand
binnen.
Heinz Werling keek op hjj duizelde, de
binnen getredene was niemand anders dan
Wilhelm Kobitz, bjj wiens vader hjj vroeger
had gewoond.
Neem mjj niet kwaljjk, mjjnheer, begon
Wilhelm beleefd, maar toen ik u eergisteren
avond naar de Frederikstraat had gereden,
vond ik in het rjjtuig dit kleine document
vormoedeljjk is het uit uw zak gevallen.
Een document vroeg Heinz, gerustge
steld nu de koetsier hem niet herkende.
Waar is het. v
Neem mjj niet kwaljjk, mjjnheer maar
zaken zjjn zaksn. Ik had den brief ook
kunnen afgeven aan het kantoor van ver
loren voorwerpen maar ik dacht, dat u hem
liever niet uit handen der politie zou willen
tarugkrjjgen.
De bijzondere nadruk waarmee Kobitz het
woord «politie" uitsprak, waarschuwde Wer-
liog om met zyne antwoordea zeer voorzichtig
te wezen.
Breng hem mjj dan dadeljjk dat
is goed gedacht van u. Voor 't oogenblik
kan ik mjj niet herinneren, wat voor een
brief
Hjj is van oen dame maar het is geen
minnebrief. Misschien herinnert ge u thans
wel
Ah juist en ge wilt daarvoor
een bolooning ontvangen.
Daaraan dacht ik niet zoozeer. Ik ben
j niet van plan u geld af te persen maar als
I u meent, dat Ut goed heb gehandeld met den
brief rechtstreeks u ter hand te stellcq
nu, ik laat het aan u over, wat u mjj daar
voor wilt geven. Hier is de brief.
Werling nam het schrjjven on las het.
O, die brief, sprak hjj, daar is mjj
weinig aan gelogen belacheljjk oen
poging om mjj geld af te persen, anders niets
Doch om uw moeite te beltonen, wil ik
.nnemon, dat die brief mjj vjjftig mark
waard is.
Op het gelaat van Wilhelm Kobitz was
duidelijk te zien, hoe teleurgesteld hy was.
Ik had gedacht, dat hot u als millionair
wol vjjfhonderd mark waard zou wezen, dat
de politio dezen brief niet te lezen krjjgt. U
moot niet denken, dat ik ga rondbazuinen
wat er in te lezen staat, en uw goeden naam
zal bekladden, o, neen, denk dat niet. Ik
ben oen eerljjk, rechtschapen man en als
u mjj vjjftig mark geeft, neom ik «o aan
doch eerljjk gezegd, had ik gedacht, dat de
dienst wclkeu ik u bewezen heb, wel vjjf
honderd mark waard zou wozen.
Werling las den brief nog eens over on
kwam daarbjj tot de overtuiging, dat James
Walter er gaarne vjjfhonderd mark voor zou
betaald hebben, dat zulk een brief niet in
handen der politie kwam.
Gjj gaat eerljjk openhartig te werk,
«eide hjj, on daarom wil ik gaarne uw voor
waarde aannemen, hoewel de brief niets be
vat waarvoor ik my zou moeten schamen, ik
heb op het oogenblik geen vjjfhonderd mark
in huiskom daarom morgen het geld halen.
Voor allo zekerheid kunt gjj den brief weer
Wilhelm Kobitz schudde het hoofd on ant
woordde
Uw woord is mjj voldoende en uw
handteekeniog. Geef mjj slechts ©ene san-
wjjzing op uw kassier, dan behoef ik u niet
weder lastig vallen.
Deze woorden brachten Werling in ver
legenheid, want hjj had nog geen krediet bjj
de bank.
Ik geef het u liever in contant geld.
Kom dus morgen om elf uur terug. Gjj be
hoeft mjj volstrekt niet te sprokonik zal
het geld iu een briefomslag sluiten en aan
mjjo bediende geven, dan kan hjj hot u
morgen overhandigen als gjj komt.
Best, mjjnheer, dat is goed. Houd u dan
den brief maar.
Met een diepe buiging nam Wilhelm Kobitz
afscheid van den millionnair, zeer tevreden
over den uitslag van zjjn bezoek.
HOOFDSTUK XXX.
Zoodra Wilhelm Kobitz vertrokken was,
begon Heinz Werling al peinzende in de
kamer heen en weer te stappen. Aan dien
dreigbrief hechtte hjj niet veel gewicht. Vor
moedeljjk had die wel betrekking op een of
andere slechte daad, die in Kaapstad moest
gebeurd zjjn en do schrjjfster van dien brief
was ongetwjjield in haar recht met hare
aanklacht.
Dat hjj nu dio James Walter was, dien
men met den dood bedreigde, kwam volstrekt
niet io hem op. Hoofdzakeljjk dacht hy er
aan, dat de man, die zooeven was vertrok
ken, als medebewoner van bet huis waar het
lyk van zjjn broeder lag alles wel nauw
keurig zou weten wat op den doodo betrek
king had. Het zon hem veel waard geweest
ajjn, als hjj den jongen Kobitz had kunnon
ondervragen doch dit durfde hjj niet doen.
Wanneer maar eerst het ljjk horkend was
als het stotfeljjk overschot van Hsinz Werling
dan was zjjn voornaamste zorg verdwenen
dan kon bjj zich vrjjor bewegen. In de
eerste plaata wilde bjj een geschikt plan be
denken. hoe hjj zijn vrouw en zijne dochter
zoo spoedig mogeljjk kon laten doelen in den
verworven rijkdom, dien hjj na te vinden
van zjjn broeders testament mot volle recht
zjjn cigoudom mocht noomen. Hjj wilde eerst
wachten op don goeden ui slag van het
onderzoek, dat de politio naar den moorde
naar van den graaf iastelde, daarna wildo
bjj eonigen tjjd reizen om zjjn zenuwen te
versterken en xich voor te bsreiden voor de
taak, wslko hjj zich zelven oplegdede twee
schurken llollenberg on Goldsteiu te ont
maskeren. Hjj koesterde 't voorneman zjjnc
vijanden lo straften, zjjne vrienden te beloonen,
dit moest echter gebeuren op cone manier
dat niemand zou kunnon vermoeden dat Heinz
Werling nog in leven was.
De gedachte dat binnen weinige uren zjjn
dood algemeen bekend zou wordoo, wekte
in hem «en zeer bijzondere gewaarwording.
Ook zjjoe vrouw zou die tjjding vernemen,
zjjne Liesbetb zoo de waarheid leeren kennen
dat haar vader, die zjj reeds lang dood
waande, een misdadiger was on bjj ziju dood
nog onder verdsnking stond vau een gemeonen,
beestachtigun moord.
Hjj vroeg zich zeivan af, of het niot botor
geweest ware. als hjj moedig do aanklacht
had afgewacht, onmiddellijk naar de politie
was gegaan cn medegedeeld had, hoe hjj met
den graaf io kennis was gekomen.
Doch na was het daarvoor te laat. Het
gebruik nemen van deze woning, het aan
nemen van den naam James Walter en nog
meer andere handelingen zouden zeer zeker
in zjjn nadeel worden uitgelegd on do ver
denking van inoord nog versterken.
I Hom bleef slechts ëën middel overhjj
I moest den waren moordenaar van den graaf
ontdekken, en dit moest gebeuren op eene
manier, dal bjj aan het gerecht langs heime-
lyken weg het goede spoor kon aanwijzen.
Met goud kan men alles godaan krijgen
en goud had hjj nu genoeg. Misschien souden
zjjne vrouw cn dochter hem dan als dood
boweonen, maar zjj souden dan toch weton,
dat het bloed van ean medemensch zjjne
handen niet had bevlekt.
Den avond dat hjj bjj Hollenberg had ge
dineerd, waren daar nog verscheidene jonge
mannen dio den graaf kenden. Die zouden
zeker als getuigen worden opgeroepen
llollenberg zeker ook. Wat zou hjj verklaren
Welke reden zou hjj opgeven, waarom hjj
oen ontslagen gevangene aan don jongen
graaf als reisgezel had voorgesteld
De gedachte aan allerlei mogelijkheden
maakt Werling onrustig en zenuwachtig. Hjj
vond het benauwd in de kamer, hjj gevoelde
zich geheel niet op zjjn gemak io het groote
huis. Zoo dikwijls een bediende in de kamer
kwam, vreeede hjj door zjjn opgewondenheid
verdenking te wekken.
Hjj wildo uitgaan daar bedacht hjj,
dat hjj in de eerste plaats naar de bank
moest. Ily ging. Om de woning van graaf
Ahlers, niet te passoeren, sloeg hjj den weg
naar links in. Aan do HohoczollernstnuU nam
hjj een rjjtuig en reed naar do bank, waar
de directeur hem met buitsngowono beleefd
heid begroette.
Zeer aangenaam, mjjnheer Walter. Ik
rekende het tot mjjn plicht uwe zaken zoo
spoedig mogeljjk iu orde te brengen cn uwo
bevelen to vragen, daar hot zeer groote
sommen betreft.
(Wordt Vervolgd.)
