KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel en Wierlngen
No. 3045
Woensdag 23 April 1902.
30ste Jaargang.
BureauSpoorstraat.
Telefoonr,0. 59.
BureauSpoorstraat.
Tetefoonn». 69.
l!it het Buitenland.
Veelmalen wellickt naar het oordeel van
menigeen te v»cl wordt gedurende den
laataten tjjd b\j do rermelding der gebeurte
nissen in het buitenland melding gemaakt van
de binnoslandsche aangelegenheden in Enge
land. Toch is die vermelding niet ongepast
of overbodig te achten, daar zy de strekking
heeft, om te doen uitkomen den zorgwokken-
den toestand des lands in betrekking tot den
oorlog in Zuid-Afrika. En do joagstvurloopen
dav»n leverden weer nieuwo bljjken dat het
van belang is, om op den binnrnlandschen
toestand daar te lande wel degelijk acht te
slaun. De door de Regeering voorgenomen
geldleening en de verhoogdo belastingen dra
gen er niet weinig toe bjj, om bjj de Engel-
sche na'ie het verlangen naar het spoodig
beöindigen van dea kostbaren on voor land
en volk schadelijken oorlog te doen toenemen.
Inzonderheid de ingevoerde inkomende rechten
op granen en meel door verhoigde brood
prijzen de onaangename gevolgen bfi de volks
klasse ondervinden. Naar de berichten luiden,
doet de invoering van graanrechten zich al
dadelyk gelden in de armere volksbuurten.
Sedert tegen het midden der vorige eenw die
rechten in Engeland werden afgosc:iaft, heeft
men vooral in de lagere standen de goede
gevolgen van dien maatregel ondervonden
nü wordt door den onzaligen oorlog, uitgelokt
door den gouddorst van cenigo aanzienlijken,
het trotsche Engeland gedwongen, het voor
omstreeks 60 jaar genomen besluit te niet te
doen. Het ligt daarom dan ook vȏl op den
weg van den berichtgever, om van de inge
voerde graan- cn meelbelasting melding te ma
ken, tar verklaring vooral van 't meer on meer
toenemend] verlangon by het Engelsche volk
naar het herstel des vredes. Dat verlangen
openbaart zich zeer sterk in Ierland, waar do
Boeren-zaak in gooote mate sympathie vindt.
By tooneelvortooningun te Dublin en in andere
steden, klonk, by het optreden van tooneel-
spelers, die Engelsche officieren voorstelden,
het geroep door de schouwburgzalon #Leven
de Boeren I" en onderwyl word met de Trans-
vaalscho vlag gezwaaid. In het jaar hunner
kroning zouden de Koning en de Koningin
een bezoek aan Ierland brengen dit was
althans het plan. Do stemming in dat dool van
bet Vereenigd Koninkrijk hoeft echter tot het
besluit geleid, om vooreerst dat bezoek maar
niet te brengen. Uit een en ander blijkt vol
doende, dat er, in verbaod met den Zuid-
Afrikaanschen oorlog, alle reden bestaat, om
op den inwendigen toestand van Engeland
het oog te vestigen.
De vredesgeruchten, die in de vorige week
werden verspreid en in vele kringen de hoop
opwekten voor eene spoedige beëindiging van
don Zuid-Afrikaansclien oorlog, schijnen in
rook en damp te zullen vervliegen, 't Maakte
al dadelijk een heel vroemden indruk, dat,
terwyl de onderhandelingen plarts grepen, de
vijandelijkheden tusschen de .yen evengoed
werden voortgezet, zoodat de berichten van
.gedood, gewond, gevangen genomen" onge
hinderd bleven toevloeien. Do toponstand op
het oorlogsterrein bleef zoo hardnekkig en
moedig als ooit, en dat terwyl de leiders der
Boeren mot de vertegenwoordigers der En-
gelsche regeering te Pretoria aan het onder
bandelen waren. Men had verwacht, dut do
Engelschen, om den geweusebten vrede mo
gelijk te maken, een wapenstilstand aange
boden of stilzwijgend erkend hadden. Onge
twyfeld zouden de Boeren van hun kant dit
begrepen en gewaardeerd hebben. Zelfs eene
tijdelijke of voorloopige staking der vijandelijk
heden werd door Engeland niet toegestaan,
terwyl volhard werd in den eenmaal gestelden
eisch: onvoorwaardelijke onderworping. De
Engelschen stellen zich beslist op hot standpunt
van overwinnaars en willen den .verslagen"
vyand de wet stellen. Het is hard. dat bij
de Engelsche regeering hoegenaamd geen
streven merkbaar is, om door haar houding
tot verzoening mede te werken, on eene vrede
lievende oplossing te bevorderen. De Engel
sche nieuwsbladen, die op de hand der regee
ring zyn, geven door hunno uitlatingen al
weinig of geen hoop, dat er eene beëindiging
van den gruwelyken oorlog in Zuid-Afrika in
't vooruitzicht is. Zjj spreken op een min
achtenden, beleedigenden toon over do strijdende
Boeren als van rebellen, wion men geen achting
of welwillendheid verschuldigd is, en wien
men, als het der Engelsche regeering eens
gelegen komt, het eon of ander voorrecht zou
willen toewerpen. Hebben de vredesonder
handelingen aan het licht gebracht, dat, wan
neer door Engeland, na het ophouden des
oorlogs staatkundige voorrechten aan de be
woners der Republieken zullen worden toe
gekend, mon kan verzekerd zjjn, dat zulks
niet vooraf zal worden erkend, maar dat die
voorrechten als een gunst, als ocne buiten-
gewono goedheid als genade zullen
worden verleend. Het ecnige, wat een
weinig hoop geeft, is de nudedeoling in de
berichten, dat de Boeren-leidcrs de gestelde
voorwaarden aan hunne burgers willen mide-
deelon, natuurlyk met althans eenig uitzicht,
dat zo aannemelijk zullen worden gevonden.
In de zitting der Belgische Kamer van
afgevaardigden, j.1. Vrydag gehouden, is door
de meerderheid tot afwijzing van het voorstel
tot grondwetsherziening besloten 64 stem
men vóór, 84 tegen. Deze beslissing lokte
wel oeno groote mate van opgowondenhoid
uit, doch gaf gelukkig geon aanleiding tot
betreurenswaardige straattooneelon, zooals
eenige dagen te voren iu onderscheidene plaat
sen des lands, inzonderheid te Brussel en te
Leuven, hebben plaats gehad. Do pogingen
van «enige leden der oppositie-party, om rust
en kalmte te doen wedcrkceren, hebben blijk
baar suceès gehad; 't volk scbjjnt tot het
besef tc zyn gekomen, dat de straatbetoogingen,
zooals ze werden gehouden, niet de juiste
middelen ajjn, om tot het doel te gerakcD.
Do meerderheid der Kamer heeft dus de
regeering gesteund in haar streven, om de
bestaande wet te handhaven. Op het oogenblik,
waarop wjj dit overzicht der buitonlandsche
berichten samenstellen is het ons niet bekend
of de kalmte en de rust, die aanvankelijk zijn
ontstaan, ook Zaterdagavond en godurende
den Zondag zyn blyven heorschen. Met het
oog op de droevige gevolgen van ordeversto
ringen en de daaraan vsrbondon bloedige
tooneelen, is het zeer te hopen, dat er verder
geen rustverstoringen bobben plaats gevonden.
Der groote, bijna algemeeno werkstaking voor
spelt men geen langen duur. Het aantal stakers
is veel to groot, om aan ccnigszins afdoende
ondersteuning te kunnen denken, cn in het
belang der werklieden en vun hunne gezinnen
is dus een spoedig einde der staking hoogst
wenschelyk.
IIJ W KT1J Dl tt E.V
HELDER, 22 April 1902.
Openbare Vergadering van de S. D. A. P.
Vrydag 1.1. werd door de afd. Helder der
S. D. A. P. in .Casino" een openbare ver
gadering gebonden, die goed bezocht was.
Nadat do heer A. G. A. Verstegen de ver
gadering had geopend, trad de heer J. H.
A. Schaper op tot het houden eencr lezing
over het onderwerp Christelijk gekleurd kapi
talisme en militairisme"Spreker begon met
te wyzen op de zonderlinge combinatie van
woorden, die het ondcrwc.-p dor lezing be
vatte, want volgens de leer van het christen
dom zyn deze niet vereonigbasr. Hel christen
dom toch ademt een vrcdelievenden geest en
is allerminst kapitalistisch. In het nieuwe
testament staat geschreven: .Ilebt uwe vijan
den lief!" en wordt vermeld, dat Jezus bjj
voorkeur met de armen omging. Men zou
dns mogen verwachten, nu een zoogenaamd
christelijk ministerie is opgetreden, een eouw
van vrede en welvaart was aangebroken.
Maar het is te vreezen, dat dit kerkeljjke
kabinet tan opzichte van goede, deugdelijke
sociale hervormingen nog minder tot stand
zal brengen dan het vorige. In de gehcele
troonrede toch wordt de nadruk gelogd op
zedelyko zaken en gaan deze steeds voor do
stoffelijke, behalve by de paragraaf Oorlog,
waarin van snelvuurkanonnen^esprokon wordt.
En toch is het zoonoodig, dat er sociale wetten
tot stand komen tot verbetering van den toe
stand der arbeiders, doch oen armenwet, een wet,
waarin een verkorte arbeidsduur wordt voor
geschreven, een wet op pensioeneering voor
oude on invalide werklieden worden niet in 't
uitzicht gesteld, wel krjjgen we protectie on
invoerrechten. Bovendien worden reactionairo
maatregelen voorgesteld ten opzichte der
nrbeiderswet en vrouwen zelfs 's nachts in
de gelegenheid gesteld by het haringapeeten
werk te verrichten. Ook is dit ministsrie zeer
militairistisch gezind. De tegenwoordige minis
ter van oorlog, die steeds tegen 8 maanden
dienst der miliciens heeft geBtredon, moet
de lcgerwetteu, het vorige jaar aangenomen,
uitvoereD. Hjj legt die wet in anli-drmocra-
tischen zin uit en verplicht goherl willekeurig
de lichting van '95, dio 17 h 19 maand ge
diend heeft, nog eens 4 woken ouder do
wapons to komen voor herhalingsoefeningen,
en zoodoende worden kostwinners voor oen
maand uit hun betrekkingen gorukt. De soci-
ciaal-di-mocraten willen geen cent en geen
man voor leger en vlcot beschikbaar stellen
en bcstryden stelselmatig het militairisme.
Zy zyn niet vaderlandloos, hechten ook de
taal en zeden van hun land, maar zjjn over
tuigd, dat met ons tegonwoordig leger hot
laDd toch niet te verdedigen is. Voor die
verdediging hebben we geen staand leger,
geen kazerne's noodig. Z.-Afrika levert het
bewys, dat men zeer goed eon machtigen
vijand een tydlang weerstand kan bieden.
Het systeom deugt niet, want de discipline
ontaardt in koeonatiede poppenkastery en
hansworstery is niet noodig, een paradoleger
is onzin. Maar zoolang wjj een staand leger
hebben, moeten do minderen behoorlijk be
handeld en betaald worden, daar zullen de
sociaal domoraton steeds voorop komon-
Doch wanneer het ziekenoppassers, oodor^,
officieren of miliciëns betreft dan is daarvootv
geen geld, hetgeen in de 2e Kamer by d<a]
behandeling van do militaire ponsioenwotum[
ton duideljjksto bloek, ten opzichto van do'
amendementen van Hugenholtz en Staalman.
Voor de kleine man is er geen geld, omdatj
wy een klasse-rogeering hebben.
Do daden van 'tchristelyk ministerie zyn
derhalve geheel in slryd met het christen-»
dom. Wol bevat de bjjbel verschillende!
teksten togen het kapitalisme en railit tiriame,
maar worden op verschillende wyzen uitgelegd
en de heer Talma had een parlementaire
overwinning toen by het .Vrede op Aarde»
wist uit to leggen als Vrede op hemel".
Zoo weet men ook uit do tekst .Armen en
ryken ontmoeten elkaar» een pleidooi voor
den rijkdom te smeden on tracht men te bc-
wyzen, dat er altyd armen mooten zyn. Tot
zulke drogredonon kan men do uitspraken
van don bybel verminken do soc. dem. strij
den niet tegen den godsdienst, maar tegen
dio valscbo uitleggingen. Vervolgens trachtte
spreker do vraag te beantwoorden, wat de
oorzaak was van 't tegenwoordige militairisme
en kwam tot de conclnssie, dat dit zyn grond
vond in het kapitalisme. Door de verba-
terdo machine'» wordt do klein industrie ver
nietigd, de groot-industrie daarentegen neemt
eon hooge vlucht cn de voortbrenging is
ontzaggelyk, zoodat men spreekt van over
productie, maar eigenlyk wordt er te wei'
gebruikt, want de arbeiders hebben gcon
middelen om to koopen.
Nu worden in verre streken nieuwe afzet
markten gezocht en ziedaar ook den oorzaak
van den tegen woordi gen Z- Afrikaanschen
oorlog, waarby nog de gouddorst gevoegd
moet worden, om onbeperkt over de diamant
volden en g iudmynen to knnnen heorschen.
Er wordt, met nsmo door het Handelsblad
en Standaard, gescholden op het Engelschi
kapitaal, maar do Nederlanders doen in Indië
niets anders. Heel ons land is imperialistisch
en reeds 29 jaar wordt in Atjeh gemoord en
gebrand en ook andure streken, zooals Nieuw
Guinoa, moeten onder 't gezag gebracht wor
den. Do oorlog in Atjeh is onder liberale
regeering begonnen en wordt door het chris-
teljjk ministerie voortgezet; het is dus gcon
haar beter dan de liberalen of de Engelschen,
Aan sil dio toestanden moot eon einde komen,
hetwelk alleen kan geschieden door met het
arbeidonde volk te slrydcn in de gelederen
der sociaal-democraten tot knotting der macht
van 't kapitalisme.
In de eersto plaats moet men ditarom, even
als do Belgen, atryden om meerdere politicken
iavlnod en een hetero kieswet trachten te ver
krijgen. De nooden van het volk zullen niet
eerder gelenigd wordon of do macht der ar
beiders moet grootor zjjn. Van dr. Kuyper,
de christen-democraat, is in deze weinig te
verwachten, want hy hooft zyn democratisch
beginsel opgeborgen. De soc.-dem. strijden
or voor, dat liet arbeidonde volk, de nuttigste
klasse dor samenleving, in ruil voor zyn arbeid
oen behoorljjk menschelyk bestaan verkrygt.
Er zal nog langen tijd verloopen, eer die
sociale staat is aangebroken, maar roods nu
kan er veel gelenigd wordon, wanneer men
grooteren invloód krijgt op den politieken
toestand. Men kan dan naar dat ideaal
atroven en torens verbeteringen tot stand
brengen, die velen een beter bestaan en meer
geluk verschaffen (applaus).
Van do gelegenheid tot debat werd alleen
gebruik gemaakt door den heer J. Kwiokelen-
berg. Hetgeen by in het midden bracht,
kunnen wy moeielyk om de vele beeldspraak
weergeven en do inleider begreep hem btjjk-
baar ook niet, waut hy gaf hem den welge-
mvonden raad zich in het vervolg van debat
te onthouden. Spreker bad liever gehad, dat
een voorstander van het tegenwoordige chris-
tolyk ministerie over dc beginselen door hem
verkondigd, had gedebatteerd.
Met een woord van dank aan den spreker,
een aanbeveling voor de te houden collecte
ten behoeve van do uitgesloten textielarbeiders
te Enschede en een uitnoodigiog om zich by
de a.*deeÜDg aan to sluiten, sloot de Voorzitter
do vergadering.
De collecte bracht op f9.62.
Zondagmiddag had hot vervolg van de
reeks voetbalwedstrijden van Volksweerbaar
heid to Huiiduinon plaats. Begunstigd door
mooi weer, waren vele toeschouwers tegen
woordig.
Van 121/» uur spedden do Ile klasse
partyen ,H. G. I*. on «Leonidas*.
In het begin schy non de partyen goed tegen
elkaar opgewassen te zyn, maar door hot hor-
hualde muien uitgaan van don bal, wordt
geen mooi spel to zien gegovon. *H. G. I.»
ontwikkelt zich meer on moer en ziet zjjno
pogingen na 20 min. spelen bekroond door
hut maken van het eerste pnnt. Mot deze
8tand 1—0 gaat rust !d.
H. G. I» weet na rust bijna voortdurend
den bal op .Loniodas* terrein to bondon. De
breekt laatste oon paar maal door, zondor
resultaat.
Eindelijk komt do bal by den doelverdodi-
ger van .Leonidas» terecht en deze haalt zeil
den bal in hot doel. De scheidsrechter kent
ochter geen punt aan .H. G. I.» toe, en de
strijd eindigt met 1—0 in hot voordeel van
,11. G. I». Van de spelers voldoden het bost
do middelste-middensp.-lor van «H. G. I.».
de achterspolerA van .Leonidas», terwijl
ook de midden-middenspeler van dozo partij
goed was, maar csn beeljo meer op zyn plaats
had moeten spelen.
Hiorop volgde van 3—41/, uur do lsto
klassewedsiryd van ,11. B. 8.. I. ,H. S. V.
Het spel wordt dadelyk krachtig begonnen
en or wordt mooi gcspcold. ,H. B.S.» dringt
op, ,11. S. V.» verdedigt goed. Na een mooi
overzetten maakt do linkor-voorman van »II.
B. 8.» no. 1. H. S. V.» valt enkele malen
aan, maar is daar niet gelukkig mee. Rust
gaat in met 1—0 voor »II. B. S.»
Nog mat moer vuur dan voor ruat wordt
het spel hervat. .H. S. V." bepaalt zich by-
na uitsluitend tol verdediging, 't Duurt niol
lang of de midden-voorman van .H. B. S.»
maakt nommor jtwee. 't Samenspel van »H.
B. 8.» is uitstekend, stevig maar zeker gaat
de bal van don oenen naar don andoren
speler, totdat oen voorspeler do kans gunstig
ziet nummer drie in het doel to atnren. ,H.
S. V.» tracht oen enkele maal het doel van
»H. B. 8.» to bereiken, maar dit gelukt haar
niet. Heel even zit nnmmer vier daarna in
het doel, en nog eenmaal wordt het doel van
,H. S. V. bezocht, waarna, nadat ,H.S. V.»
op het laatst weer iets krachtiger begint te
worden, deze mooie stryd eindigt met 5—0
in het voordeel van ,H. B. S.»
Aangaande de spelers valt weinig op te
merken, 't Zou mooielyk zyn te zeggen, wie
het best gespeeld hebben, allen waren goed.
Alleen de doel verdediger van ,H. S. V.«
speelde ons wat te gewaagd.
A. s. Zondag is do beslissende stryd.
Van 10—ll'/j uur 2do klassonwedstrjjd
tusschen ,0. k. K.» II en ,H. G. I.. Voor
de's middags te houden lsto klassenwedstrjjd
beslaat het plan in optocht naar het terrein
te gaan. Om 1 nur vertrekken de spelers,
voorafgegaan door eon muziekkorps van hot
btationplein naar het Galgenveld, alwaar zal
worden gestreden tusschen «O. k. K.« I en
»H. B. 8.» I.
Eeno aanbeveling voor sportliefhebber en
belangstellenden om deze wedstrijd bjj to
wonen, is zeker overbodig.
Onze vroegere plaatsgenooten de heeren
D. Jongstra, R. M. Oden, P. M. L. Bock
en M. A. Witsenburg thans ingedeeld by
het korps genietroepen te Utrecht, hebben
ma afgelegd examen vergunning verkregen
tot het dragen van het onderecheidings-
teeken van vesting-telegrafist.
By Kon. besluit zyn ter tegemoetko
ming in de kosten van het Lager Onder
was, boven en behalve de gewone Rijks
bijdrage, o.a. de volgende subsidies verleend
aan de gemeente Texel f 4350. aan Vlie
land f2775, aan Terschelling f4500.
De eerste Kamer der Staten-Generaal
is tegen Maandag 28 dezer bjjeen geroepen.
lederen dag tjjdens den duur der exa
mens LO- worden door elke examen-com
missie acht candidaten geëxamineerd.
Nu deed zich j.1. Vrydag het zeker
zeldzame geval voor, dat alle acht can
didaten werden afgewezen.
In de vorige week is, na afgelegd exa
men, de onderwyr.ersacte L.O. toegekend
aan den heer A. Nap, van Texel.
Atjeh.
De correspondent te Batavia van het
H.blad seint
Te Kiumala (Keuraala?) is een Atjeh-
sche troep ingesloten. De vyand liet 42
dooden. Aan onze zyde werden gewond
luitenant Dersjant en negen minderen.
Het blad teekent hierby aan
Het officiersboekje wyst uit dat hier
sprake moet zyu van den 2e luitenant L.
Dersjant, geboren in het jaar 1877.
Aardbeving te Molukken.
De correspondent van het Hbld. te Ba
tavia seint, dat volgons berichten uit Ma-
kasaer, op de eilanden Halmaheira en
Batjan groote schade veroorzaakt is door
aardbeveling en springvloeden, waarschyn-
lyk veroorzaakt door eeu uitbarsting vau
een vulkaan op Makjan.
[Makjan is oen eiland in de Moluksche
zee, dat bestaat uit een onkelen vulkaan,
waarvan uitbarstingen bekend zyn in 17u0,
186 L en 1890, telkens gepaard gaande met
verlies van vele menschenlevens en groote
verwoestingen van kampongs en aanplan
tingen. De bevolking bedraagt 8000
zielen.
Halmaheira en Batjan zyn grootere
eilanden in de Moluksche zee.]
Men meldt uit Amsterdam.
In verband met het bericht dat in een
dwarsstraatje van de Wagenstraat alhier
een man in zijn woning was dood gevonden,
en die door gebrek aan goedu verzorging
zou zyn omgekomen, zjj bericht, dat in
's mans bezit nog zjjn gevonden een spaar
bankboekje en een bedrag aan specie,
tezamen vertegenwoordigende een waarde
van f 200
Op Zaterdag, 10 Mei, zal voor de
Rechtbank te Rotterdam terecht staan we
gens mishandeliug. den dood tengevolge heb
bende, de 26-jarige hoedenmaker A. C
G. van E.. uit de Vondelstraat, die in den
morgen van den 22 Maart zyn vader met
een mes zoodanig in de borst verwondde,
dat deze na eenige oogenblikken tengevol
ge van deze verbloeding is overleden.
AU verdediger werd hem toegevoegd
mr. B. Limburg.
Buitenlandsche berichten.
De onlusten In België.
BRUSSEL, 18 ApriL - De sPatriote"
geeft de volgende bizonderheden over de
botsing te Leuven. Vau het begin van
den avond af voorzag men een levendige
volksbeweging. Tegen half acht trokken
troepen van met yzeren stangen en klink-
bouten gewapende lieden door de Stations
straat, waar zy verscheiden ruiten in het
Café des Brafueurs verbrijzelden en een
persoon, een zekeren Jacqenotte, wondden.
De bende verbrak het cordon der politie
in de llue Tirlemont en vernielde ver
volgens de ruiten in het lokaal der Jonge
Katholieke Garde. Eindeljjk gaf de burger
wacht op de Place St. Antoine, in 't
nauw gebracht door de oproermakers
vuur. Twee lezingen geven vjjf dooden,
maar verschillen over het aantal gekwet
sten, dat volgens sommigen 12 bedraagt,
volgens anderen 20. Bevestigd wordt, dat
de burgerwacht twee salvo's afgaf. De
getallen, die door de Leuvensche politie
worden opgegeven, zyo 5 dooden en 12
gewonden. Het tweed» salvo had plaats
voor den Katholieken Kring. Verscheiden
der gewonden zyn doodelyk getroffenzy
zyn deels naar het hospitaal, deels naar
het gebouw der socialisten overgebracht.
Alle straten zyn afgezet en de militaire
overheid zal de orde handhaven.
BRUGGE, 18 April. Socialisten, die
van een by eenkomst kwauieu. hadden by
het trekken langs den Katholieken Kring
een botsing met de politie, die een charge
uitvoerde met getrokken sabel. Een tiemal
betoogers werd op den Grand Place DebUf
gewond.
Einde der werkstakingen in België.
BRUSSEL, 20 April. De Algemeen*
Arbeidsraad beefc, na twee en een nalf uur
beraadslaagd te hebben, een motie aange
nomen, waarin beslist wordt dat de arbeid
met hot begin der week en bloc zal her
vat worden. Een manifest zal hedenavond
aan de werklieden uitgevaardigd wordett
om hen bekend te maken met het besluit
van den Algeuieenea Arbeidsraad,
De coquetterie van Mueolino.
De behandeling van het proces tegea
den beruchten Calabrischen roover Musolino
is te Lucca begonnen zoil begonnen
zyn, indien de romantische roover niet ge
weigerd had in de rechtzaal te vorscbynen
in zjjn gevangenisplunje. Hoewel het vrjj
zonderling klinkt, werd de behandeling der
zaak] uitgesteld, om den heeren rechtere
eer.-t gelegmh id te geven te overleggen,
of men Musolino in roo verdos zou toelaten,
dan wel den man in boevenpak en dan
met den sterken arm voor zou laten brengen»
Lijst van onbekende Brieven
Postk. Helder. Ie helft maand April 1902
C. Rotgans, Alkmaar. T. F. Goosea, Am
sterdam. Mi j. M. Heining, id. Mcj.C. Bujj», id.
Dr. Fort, llaarlom. 8trumer, id. C. Druisen-
»traai, Oudosluis. J. Kruit, Rotterdam. Tam-
motje Laban, id. E. G. v. d. Wal, id.
Briefkaarten,
Mcj. B. 8olloreld, Amsterdam. M. J. J.
Punbakkor, id. Veldman, id. P. B. de Boer,
id. Wed. Sohuitz, id. Moj. M. Moshard, id.
W. II. V. Huijorman, id. M. Raat, Rotterdam.
Mcj. Egbring, Hollcvoeteluis.il. RustonhujjsemP
2 zonder adres.
Uit het Buitenland terugontvangen:
L. Wiedenhoff, Duisburg. II. Brand, Ljjdea-
burg. Drukwerk Barbarini, Helder.
Geweigerd Briof. J. C. Laan, Haag.
KLEIN MAAR REIN.
Al is eon leeuwerik slechts klsin,
Zjjn liod klinkt machtig schoon,
Het grjjpt ons immer io do ziol,
Door reinon, zuiv'ron toon,
Ja, klein maar rein is 't toet gezang,
Vernamen wy 't slechts levenslang 1
Kort geurt de roos op haroa steel,
Iu schoonon zoincrtjjd.
Al is zjj klein, toch bljjft gestaag
Haar ullor lof gewjjd.
Klein is ds struik, klein is de bloem.
Maar rein haar klour en groot haar roem.
Een hooi klein land aau de Noordzee,
Ontwookerd aan haar echoot,
Is 't klein, ons dierbaar Nederland, 3
In vrjjhrid steeds nog groot.
Bljjf klein doch rein, lief Vaderland,
Doch boude iu U do vrjjheid stand
W. M. Ik,
De Oorlog in Zuid-Afrika.
De vredesonderhandelingen.
PARIJS, 20 April. De >Eclair< heeft
dr. Leyds te Brussel geïntervieuwd. Ds
gezant sprak zjju volkomen vertrouwen uil
dat de eischen dei Boeren zullen zegens-
ren maar toonde zich meer pessimitisch ten
opzichte van de geruchten omtrent hst
sluiten van den vrede. Met het aanvaarden
der vredesonderhandelingen hadden de lei
ders der Boeren ten doel om, zonder zich
tot iets te verbinden, te weten te komen
wat Engeland wil. Als de Boeren een re
ferendum gaan houden, is dat een bewys
dat de voorwaarden van Engeland hun
onaanuemelyk toescl ynen; in het tegenover
gestelde geval zouden zy onuriddelljjk den
vrede geteekend hebben. Do gezant voegds
er by dat in duzo onderhandelingen, waar
toe het initiatief van Engeland uitgaat,
beide partyen met geljjke rechten op den
grondslag van ouafhankelykheid onderhan
delen.
PBTJILIjBTOM".
De doode Millionnair.
18)
Heinz Werling was in zjjn schrijfvertrek
bezig met het nazien van papioron zjjns
broeders, toen eon bodionde kwam zeggon,
dat mynbeer Hartraann hem wenschte' te
spreken.
Gewoonljjk moeston do bezoeken worden
aangediend hy den secretaris, die gemachtigd
was om alles af te doen boden was de secro-
taris afwezig, daarom kwam de boodschap nu
rechtstreeks by James Walter.
Toen hjj den naam Hartmann hoorde, dacht
hjj daarbjj alleen aan Richard.
Zeg maar, dat ik op dat oogonblik bezig
heden heb, zeide hjj tot den bediende. Als
mjjnheer Hartmann evon wil wachten, ben ik
tot zjjn dienst. Als ik schel, kan je mjjnheer
hier binnenlaten.
Werling behoeft slocht» |weinigen tyd om
te overleggen, wat hjj tot den jonkmann zeg
gen zon. Hjj wilde het gesprek daarheen
leiden dat do naam van den commissaris
Schmelzer werd genoemd, in do hoop door
Richards bekendheid met Jenny toch',misschien
iets te vernemen omtrent de onderzoekingen
der politie. Ook hy had in de krant hot be
richt omtrent de vordwenen cognacflesch ge
lezen en was daarover lang niet op zjjn ge
mak. Hjj herinnerde zich duidoljjk dat hjj
dien nacht bjj de verwisseling vun klceren
die llessh naast het ledikant op dou vloer had
zien liggen. Den volgenden morgen vond hjj
dc licsch terug ia eea zak van zjjn overjas.
Hjj had het etiket eraf gcwasschon on ver
brand en de fieach in een kast van zjjn slaap-
kamer geborgen, waar ook het testament van
zjjn broeder lagdie kast hield hjj alljjd gesloten.
Nadat hjj bedacht had, hoe hjj hot gesprek
op Schmelzer zou brengen, schelde hjj. Hot
volgende oogenblik meldde de bediende:
Mjjnheer Hartmann en trok de deur
onmiddelljjk weder in het slot.
Heinz Werling stond bjj don haard cn
staarde onmiddcljjk in het vuur. Nadat de
majoor een paar schreden voorwaarts had ge
daan, keerde de millionnair zich on ten einde
zjjn gast te begroeten. Oogenblikkclijk besefte
hjj dat hjj zich vergist had slechts mot
moeite onderdrukte hjj een kreet van schrik.
Zoodra do majoor het gelaat van James
Walter zag, deinsde hjj terug onder een uit
roep van ontsteltenis.
Wie zjjt gjj vroeg hjj heesch- Spreek,
wie zjjt gjj?
Terstond begreep Heinz Werling, dat hom
hier geen keuze overbleef. Laegzaam trad hjj
op dun majoor too die niets anders moendo,
of een doode was uit het graf opgestaan, on
zeide bedaard
Ik bon Robert Werling.
Nog altjjd staarde de majoor hem in de
grootste ontsteltenis aande woorden welke
hjj hoorde kon hjj nog niet recht vatten.
Doeh spoedig herinnerde hjj zich, hoe
sprekend do broeders op elkaar golckoo had-
dun, en nu begreep hjj het. Sedert hot h-iwo-
ljjk van zjjne zuster hud hjj Heinz slechts
weinig cn Rnbert volstrekt niet meur gezien.
Zjjt gjj Robert Werling? sprak hjj, toen
hjj eenigsziris bekomen was. Zjjt gjj de schurk
die zjjn broeder in het ongeluk stortte en
zjjne zuster don dood aandeed? En zijtge nu
ouder een valschen naam, als millionnair, naar
hier gekomen, naar men zegt
Ja, ik bon pas kort weder op Duitschnn
grond. Ik zocht naar middelen om hut ver
leden weer goed to maken on het gold weer
terug to geven dat ik myn broeder ontstolen
heb. Het toeval bracht uw zoon tot mjj
ik durfde hom niet zeggen wie ik ben, maar
ik wilde hom helpen het was de eerste
dienst dion ik aan een Hartmann kon bowijzen.
Ik kwam hier om aan James Walter
zjjn chóque terug to brengon, zeide de majoor
trotsch. Thans breng ik dio aan Robert Wer
ling terug.
- O neon, noen, dat mongt ge niet! Ge
moet dut geld als uw eigendom beschouwen
wanneer Heinz nog leefde om het gold terug
te nemen, waarop hjj recht had, dan zou hjj
zich zeiven voor csn veel grootere som ali
uw schuldenaar beschouwen. Toen hjj in het
ongeluk kwam, hebben sjjn vrouw on kind
bjj h eon tweede tehuis gevonden.
De vrouw van Heinz Werling is mjjno
zuster, ik deed niets meer dan mjjn plicht.
Ja, en myn plicht is het, u het geld
terug te geven dat ik haar man ontstolen
heb. Ga staat mjj wel toe, dat ik het geld
bjj uw bankier op uw naam laat schrjjven,
niet waar? Mjjn halve... mjjn gehocle ver
mogen moet aan do weduwe van mijn broeder
toebehooren.
Wat ge doet voor do vrouw en do doch
ter van Heinz, is geen grootmoedigheid, het
is slechts een daad van rechtvaardigheid.
En als ik dat gedaan heb, sprak HUnt
aarzelend als ik heb getoond dat ik niet do
Robert Werling van vroeger bon, wilt ge.
tnag ik dar. mjjnu schoonzuster oens onder
vior oogen sproken? Wilt ge haar zeggen, dut
ik oprecht berouw heb ovor hut vcrlodune
Wilt gu haar vragen of zjj vergiffenis schenkt?
Neen, go zult haar niet zien en spreken,
rijp do majoor Hoe zou mjjno zustor uw
blik kunnon verdragen Gjj zjjt sprekend haar
overleden raan. Door uw schurkerjj hobt go
haar gemaakt tot de weduwe van oen man,
wions nagedachtenis voor eeuwig bevlekt
bljjft en die door den dood barmhartig gered
werd van het schavot.
Hjj was onschuldig! riop Werling uit.
Dat hoop ik en ik doe althans mjjn
best om het to gelooven,* maar nu zal het
bowjjs daarvan niet moor golovord worden 1
Hut kan en moet geleverd worden! riep
Werling.
Wie zou dat kunnen
Ik!
In de grootste verbazing staarde de majoor
hem aan.
Kunt gy.hot bewijzenOp welke manier
In den nacht, toen iloinz W, rling stierf,
was ik bij hem.
In zjjno kamer in do Roichcnbergor-
straat
Ja Ik bad uitgevorscht waar hjj
woonde, eo ging hem bezoeken. Ons weder
zien was eerst niet van aangonamen aard,
maar eindeljjk schonk hjj mjj vergiffenis, en
terwjjl wij met elkaar in gesprek waren,
werd buiten op straat met luider stem het
extra-nieuws omtrent den moord uitgevent.
Hjj ging naar beneden om een bulletin to
koopen ea kwam bleek en ontsteld terug.
Daarop vertelde hjj mjj allus hjj was on
schuldig. De vreesuljjko angst on aandoening
die door den verschrikkelyken toestand,
waarin hjj door den moord werd gebracht
hem overmeesterden, doden hem de beroerte
krjjgcn, waarin hjj stierf.
En gjj zijn broeder liet hem daar
liggen zonder iets te zeggen, zonder zjjno
onschuli bekend tc maken?
lleinz aarzelde. Zoo gaarne had hjj den
majoor do waarheid gezegd en bekend dat
hjj Iloinz cn niet Robert was, doch dan zou
hjj zjjn voornemen niet kunnen uitvoeren. De
majoor zou geweigerd hebben om aan do mis
leiding mee tc docD en het geld niet aange
nomen, dat hjj aan zjjne vrouw 011 dochter
wildo doen toekomen. Neen, voorloopig moest
hjj zjjne rol verder spelen.
Gjj antwoordt mjj niot, zei do majoor.
Gjj kent de waarheid. Gjj hebt de laatste
woorden van lleinz gehoord, en duldt go nu,
dat zulk een zware verdenking op zjjn na-
gedmch'onis blijft rusten
Zoodra ik daarmee voor den dag ge
komen was, zou ik hebben moeten zeggen,
wie ik ben. Bedenk wol, ik ben James Wal
ter, de millionnair. Ik wildo niet, dat de
wereld vernam, dat ik Robert Werling ben,
die door do vlucht aan zjjne schuldeitchor»
ontkwam, die zijn eigen blocdverwanton be
droog, zijn broeder ten gronde richtte.
Destijds waart go een schurk, nu zjjt
ge het nog 1 riep de majoor, bevend van toorn.
Voor die laatste schande hadt gjj ten minste
zjjne vrouw en dochter moeten vrjjwaren, en
dal sult gjj nu nog doen 1
Ja wanneer ge mjj daarbjj wilt heipon.
Ik u helpen Goed, dan zal ik de poli-
tio roepen. Openljjk, voor het gerecht zult gjj
herhalen, wat gjj m\j gezegd heb!
De groote blauwe oogen puilden den majoor
uit 't hoofd van verontwaardiging, zjjne b^rst
zwoegde hoorbaar. In de tegenwoordigheid
van dezen man, die de oorzaak was van al
den jammer in het l«ven zijner zuuer, werd
hjj overmeesterd door een vreesdij kun haat
en door dorst naar wraak. Hot aanzienljjke
huis, de rrjje omgeving, waarin Robert Wer
ling zioli bewoog, schenen hum toe als iets
schandcljjks, wanneer bjj dacht aan de laatste
levonsjaron van Heinz.
De millionnair wachtte totdat de tooro van
den majoor wat bedaard was, en zeide toea
kalm:
Wanneer ge mjj vorraadt, kan ik niets
doen als gjj mjj helpt, kan ik alles doen.
Mjjne verklaring omtrent Hoinz sou alleen
toch volstrekt geen goed gevolg hebben. Zjjna
onschuld kan worden bowezeo, door de war*
moordenaars te vatten en hunne schuld aaa
te toonon
En kunt gjj dat?
Ja hetgeen Hoinz mjj dien avond
heeft medegedeeld, gooft aan de politie da
middelen aan de hand om do misdadigers op
het spoor to komen.
Ga dan naar do politie.
Neen ik heb u roods gezegd, waar
om ik dit niet kan doen. Wanneer gjj mjjne
voorschriften opvolgen en voorloopig niet
verder vragen wilt, dan beloof ik 11, dat ds
onschuld van Hoinz Worling binnen niet al
langen tjjd bekond zal worden.
En watwilt ge moet ik doen
Zend uw zoon Richard nog eens bjj mjj.
Ik bcgrjjp n niet wat kan hjjdoea?
Zooovon hob ik u verzocht mjj thans
niet verder te vragen. Wilt ge hem bjj mjj
zenden
Ja antwoordde de majoor. Ter wille van
mjjne zuster sn van mjjne nicht wil ik al
les doen wat kan dionen om de nage
dachtenis van Heinz te zuiveren van alle ver
denking en gjj zegt, dat gjj dit wilt, waa*
nocr ik alles doe wat gjj verlangt, welnu, ik
houd u aan uw woord. Daarentegen neem ik
niet do verplichting op mjj over uw persooa
te twjjgen, zoodra mjjn gevoel voor recht
vaardigheid eischt dat ik moet spreken.
(Wordt vervolgtL)
