Bijvoegsel, behoorende bij ,,'t Vliegend Blaadje"
van Zaterdag 3 Mei 1902.
De doode Millionnair.
Ingezonden.
Men moet maar durven
Mijnheer de Redacteur!
In 't bijvoegsel van 'l «Vliegend Blaadje'
van den 26sten April jl., krijgen we zoowaar
te aanschouwen dat een vkd de Katholieke
plaatsgenooten, de heer Zits, een lansje breekt,
over de in »De Strijd» gedebiteerde leugens.
Na eerst wat flauwitoiten ten beste gege
ven te hebben over partjjgenooten en een
arbeiderspartij wier naam .heimelijk' wordt
verzwogen, begint de heer Zits te verklaren,
dat niet alle georganiseerde arbeiders, zooals
door »De Strijd» werd beweerd, deelnemen
aan den boycot van zijn geloofsgenoot Bens
dorp.
.De Strjjd' is de spreekbuis van dat kleine
clubje dat propaganda maakt voor de S. D.
A. P. beginselen», zegt hij, en wordt door
hem gewaarschuwd niet te Hogen. Strjjd-
voeren is goed, mits met eerlijke middelen en
zooniet de beginselen ten doel hebben be
staande orde in de Maatschappij omver te
werpen.
Laat ik onzen makker Zits in 't oor
fluisteren dat wjj S. Dn. dit eerste geheel met
hem eens zjjn.
't Is dus onnoodig hem te verwijzen naar
de Volksbanier», die 't met die eerlijke mid
delen nn juist zoo nauw niet neemt.
Hij zal zeker wel willen gelooven dat wij,
toen wy bij dit alle georganiseerde arbeiders
den R. K. Volksbond vergaten, dit niet met
opzet hebben gedaan.
Misschien weet hjj echter wel hoe het komt
dat de R. K. Volksbond weieens vergeten
wordt als er sprake is van arbeidersbeweging.
En wat verder betreft het omverwerpen der
bestaande maatschappelijke orde (ik oursiveer)
hierover moet ik iets meer zeggen.
Wjj zyn er in don loop der tjjden aan ge
woon geraakt, bjj gebrek aan beter materiaal
van de zijde onzer tegenstanders, en wat zjj
billijkerwijze op hnn zelf behoorde toe te
passen dat het de S. Dn. zyn die het
tegendeel van orde wenschen.
Vooraf dien ik onzen makker Zits de vraag
te stellen wat hjj alzoo onder maatschappe
lijke orde verstaat. Immers wat bjj den
een orde genoemd wordt heet soms by den
ander wanorde.
{jjjVerstaat ge soms onder orde, het zich op
moorddadige wjjze werpen op de werkereklasse,
wanneer deze den schoonen krjjg voert voor
haar eerste burgerrechten, het enkelvoudig,
Algemeen Kiesrecht, zooals dit door Uwe
van orde blakende geloofsgenooten in België
geschiedt
Is het orde te noemen, n.m. een moord en
doodBlagtaktiek te volgen, waarvoor jaarlijks
millioenen worden weggesmeten ten koste
van duizenden onzer medearbeiders
Is het orde te noemen dat ten gerieve van
de militaire poppenkastery duizenden jonge
mannen, ook nog van de lichting '95 worden
uit hun werkring en huisgezin gerukt, waar
door aan onafzienbare ellende wordt gebracht
in zoovele huisgezinnen Zyn het ook onze
plaatsgenooten daarover niet eens?
Millioenen, zooals ik zeg, nit te geven in
't belang van de zoo hooggeroemde orde.
(br.) om het bezit van enkele kapitalisten
te verdedigen en in 't Moederland, rechtmatige
eiechen van de arbeidersklasse te onderdrukken
bovendien de door den nood tot dienen ge-
dwongene slachtoffers met heldhaftigen krjjgs-
raansblik te aanschouwen en vrouwen en
kinderen intusschen ten prooi laten aan
ellende.
Moet hot ljjstje verlengd met feiten die tot
U spreken, hoe ordelijk Uwe geloofsgenooten
en verder allen, die het kapitalisme in zyn
verpestenden vorm verdedigen en dus be
stendigen, de maatschappy vormen
Ik wil het woord laten aan mijn modear
beider Zits, om mjj van zyn voorgewende
ordelyke maatschappy te overtuigen. Probeert
het eens, je kunt nooit weten.
Dit wil ik hem ten slotte wel zeggen
Waar is 't, dat de S. D. A. P. in verhouding
tot R.K. Volksbond wat grootte betreft, oen
klein groepje is, doch laat hy eens hot te
gendeel van haren onverzwakten ijver en
energie bewjjzen. Zelfs een Dr. Kuyper en
niet het minst Uwe geachte geloofsgenooten
in het donkere Zuiden vreezen de alles
overweldigende S. D. A. P. beginselen, om
met hem te spreken.
Geloof het, waarde makker, waarheid is
niet bekeeren, door eenige holle nietszeggende
frazen, geuit in een ontstemd oogoublik, na
een voor U niet gunstige Openbare vergade
ring.
Wy S. Dn. lachen wat om Uwen hollen
nietsbeteekenenden Volksbond, die wy voor
niets anders beschouwen als een muizenval,
waarin de zoete argelooze jongens worden
gelokt, nit vroes voor den wassenden invloed
van het Socialisme.
Ik raad U aan met allen ernst en diep
gevoel wat ik voor rajjno lotgenootcn koester,
spert wjjd open Uwe oogon, en ziet toe wat
er in de werkelyke arbeiderswereld te koop
is. Hoe onze rechten worden vertrapt door
de overheerschende klasse.
Als ge dit gedaan hebt, ben ik er zeker
van, dat ge nog eens zult zeggon «De Strijd»
had het nog niet eeos zoo mis, toen hy over
alle georganiseerde arbeiders sprak.
Go zult tot de Socialisten komen en hen
de broederhand rei kun, om zoodoende op te
trekken tegen den alles verwoestenden invloed
van het Kapitalisme.
Kameraadschappelyken groet
P. F. NEVE.
Oe Oorlog in Zuid-Afrika.
PRETORIA, 30 April. De Boerengedele-
geerden zyn druk bezig de burgers te velde
op te zoeken om hun over de quaestie
van overgave te spreken. Zjj begeven zich
achtereenvolgens naar elk district en hou
den er meetings. Louis Botha doorkruist
de districten in het Zuid-Oosten. De Ia
Rey en Schalk Burger de Westelijke. Lu
cas Meyer de Noord-Oostelijke, Reitz de
Noordelijke districten Steyn en De Wet
doorkruisen den Oranje Vrjjstaat. Als be
sluit van al deze meetings zal een vol
tallige bijeenkomst op 25 Mei te Vereeni-
ging gehouden worden, om definitief de
voorwaarden der overgave te bespreken.
De meening van notabele burgers die
zich reeds overgegeven hebben en in staat
zyn het gevoelen der Boeren in het al
gemeen te beoordeelen, is, dat als de ge
delegeerden den toestand uiteenzetten aan
de burgers, dezen waarschynlyk vredelieven
de Deigingen zullen hebben.
De zieken-, dooden- en verliezenlyst in
de Engelsche bladen is weer zeer lang.
Een overzicht van de gewonden-opgaven
toont aan, dat er dagelijks en nog op tal
van plaatsen op het oorlogsterrein gevoch
ten wordt; dit in weerwil van den stil
zwijgend overeengekomen wapenstilstand,
die dus wel erg stilzwijgend moet zyn
overeengekomen
Van 24 April vinden wjj gevechten by
Leeuwfontein en Aberden, in het eerste
twee gewonden, in bet tweede drie gesneu
veld, drie gevaarljjk gewond en één licht
gewond.
Voorts werd gestreden bjj Polfontein,
in het Lichtenburg-district, Vlak laagte,
Driefontein en Blauwkop, met te zamen
zeven zwaar en 1 licht gewonden. Als
aanvulling8verliezen van het spoorwegon
geluk by Dalmamutha worden nog gege
ven 6 gewonden.
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
Naar Ooat-lndifi:
Datum dor ter I 11"
Veriendmgaweg.
poit-bexorg.
laat. buil.
»/b Postk.
p. icepoat via Amaterdam. -
0 en 88 Mei
7.- W
p. leepoit na Rotterdam
8 eu 16
7 av
HolL mail via Genaa
6 eu 80
7— 's av
p. Holl. mail na MaraoiUe
18 en 87
8.80 'aoam
p. Krauache inail via Maraille
2 eu 16
7.- av
p. Engelacha m»U via Bnndiii
(naar Palombang, Kiouw,
Ban ka, Billiton en Z. W.
en 23
9.'amor
Maar Atjeh cn de Ooatkuat 1
elkeu Vrjjdag
9.— 'amor
▼au Sa ma traJ
p. Dutache mail via Napel)
18 en 27 Mei
ll.SO'amo
Naar Guyana (Suriname)
p. ««poot via Amsterdam .14 en Ml Mei 7.'t av.
p. ia au orcr Engeland |12 ea 26 7.av
p. mail via St. Naiaire 7 7 'i »V.
Naar Cura$ao, Bonaire en Aruba:
p. zeepost via Amsterdam 14 eu 81 Mei i 7.'s nv.
p. mail vin Soothampwn eiken Dinsdag 8.80 ^nam.
p. msil via Queeualown eiken Vrijdag 8.S0 'anara.
p. mail via Genna17 Mei 7.— av.
(alleen op verlangen der
afzenders).
Naar SL Martin, St. Eustatlua en Saba:
p aiail over Engeland 18 en 88 Mei 7.— 'a av.
Naar Hr. Ma. «Nautilus» toten met
11 Mei naar Santa Cruz de Teneriffe.
\IEl\V*TIJB»l\GRY
HELDER, 2 Mei 1902.
Men is dezer dagen alhier begonnen
met het lossen der lading hont en van
den inventarisvun het inzinkenden staat
bier binnengebracht Zweedsch schip Al-
bert Ehrensward. Een en ander wordt in
pakhuizen alhier opgeslagen.
Uit IJmuiden
De winter beug vaart is geëindigd. Over
het algemeen waren de vangsten schraal,
omdat er heel wat minder schelvisch was
dan verleden jaar. Voor vele reederyen is
de opbrengst aanzienlek minder dan in dat
jaar. Er zjjn byv. stoombeugen, welke in
dit seizoen, d i. in 5 maanden, f9000 min
der besomden dan in denzelfden tijd van
het vorige jaar.
Eene door bet hoofdbestuur der Noord-
hollandsche Vereeniging Het Witte Kruis
benoemde commissie, bestaande uit de
heeren van Ledden Hnlschebosch te Am
sterdam, A. H. Teljer te Alkmaar, B. H.
Jurrgens te Purmerend, en mej. A. I). J.
Stout jesdjjk vroeger te Haarlem "thans te
Harlingen, die een onderzoek heeft inge
steld Daar de deugdelijkheid van de in de
provincie Noord-Holland verkochte melk,
heeft haar rapport uitgebracht. In het geheel
werden 309 monsters melk onderzocht,
waarvan 166 onvoldoende werden bevon
den, d. i. dus 53,4 percent.
Draadlooze telegraphie.
Te Scheveningen is Woensdag door velen
de tweede >demonstratiec bygenwoond o.a.
de heeren Aug. Collette, hoofdingenieur
der post en telegraphie en dr. Bleekrode.
Over deze proef wordt ons het volgende
gemeld
Ten einde te demonstreeren met welke
snelheid gemakkelyk geseind kan worden
werden 70 woorden uit een toevallig aan
gewezen Engelschen brief ter seining op
gegeven. Hiervoor waren 6'/i minuut noodig;
dus ongeveer 11 woorden per minuut.
De terugseining van dezelfde woorden
uit de Evertsen, die 51 myl verwyderd
was, werd aangevraagd, en binnen 6'/#
minuut werd het telegram zonder fout
terug ontvangen.
De heer Collette deelde zyn tevreden
heid over dit experiment, den heer A.
Weiss mede.
De aanwezige kregen daarna gelegenheid
telegrammen met de Evertsen te wisselen
en werd hiervan o. a. gebruik gemaakt
door de echtgenoote van den kolonel-com
mandant.
Daar men Maandag op de Evertsen,
bjj bet dicht voorbjjstoomen van den Hoek
van Holland, last van contact bad onder-
FBUILLETOISr
46)
Dat is waar, erkende Schmclzer besluite
loos, maar
Hy was geheel de kluts kwjjt, Heinz Wer-
ling, dien men dood gevonden en begraven
bad, stond frisch en gezond voor hem en
leidde het leven van een millionnair.
Voor een oogenblik vergetende dat hy ver
moedelijk met een miadadiger te doen had,
deed hy Werling allerlei vragen, om zyn
nieuwsgierigheid te bevredigen.
Wie was de doode man, dien wy in
uw kamertje vonden?
Mjjn tweelingbroeder, Robert Werlinv.
Hy kwam my bezoeken en stierf plotseling
aan een beroerte. Ik verwisselde van kleeding
met hem. Hy had my verteld, dat niemand
in Duitschland hem kende, dat hy dienzelfden
avond dezo woning zon betrekken, waar nog
geen enkele bediende hem kende. Hy zei ook,
dat hy het onrecht, aan my begaan, wilde
goedmaken en zyn geheele vermogen by tes
tament aan my had vermaakt. Toen hy dus
dood ineenzakte in myn kamer, werden al
zyn bezittingen met volle reoht myn eigen
dom. Als Heinz Werling bleef hy dood in
myn kamer liggen als James Walterging
ik hierheen en nam in bezit, wat my rech
tens toekwam.
Ala Ln een droom luisterde Schmelzer naar
dit verhaal. Hy kon zich de zaken bjjnaniet
duidelijk voorstellendoch een inwendige
stem zeide hem, dat Werling waarheid sprak.
Gebruik makende van Schmelzer's ver
warring, ging Hoinz haastig voort met ver
tellen. Hy vcrklaardo, hoe alles gekomen
was, sprak over het complot dat Hollenberg
hom had toegedicht, en hoe hy had toegestemd
den graaf op reis te vergezellen, niet echter
om hem te vermoorden, wel om hem tegen
den misdadigen aanslag te beschermen, waar
van hy bestemd was het slachtoffer te worden.
Hy vertelde van zjjn laatste bezoek bij den
graaf, on hoe hy volstrekt geen vermoeden
had gehad van hetgeen er gebeurd was, totdat
hy er over gelezen had in de kranten.
Toen hy alles verhaald had, was Schmel
zer ten volle overtuigd van zjjn onschuld. Hjj
sloeg ook geloof aan Werling's zeggen, dat
deze een onderhoud met hem als ambtenaar
van politie gevraagd had, omdat hjj hoopte
door to gaan voor zjjn broeder Robert, en op
die wjjze toch aan do ontdekking der waar
heid kon medewerken. Toen Heinz hem ver
haalde van het voorstel, dat de •Prins" hem
had gedaan, twjjfelde Schmelzer volstrekt niet
moor, wio de eigonljjke moordenaar was.
Nadat Werling vertrokken was, wuren de
•Prins" en één van zjjn makkers het huis
binnengedrongen, bjj den juwcolendiefstal
door den graaf overvallen en hadden hem
gedood.
Thans doorzag Schmelzer de geheele zaak
en ook dat Proft geljjk had met zjjn meening
betreffende de verdwenen cognacfleach.
Hjj had oprecht medeljjden met den man,
dien hjj nimmer als een slecht mensch had
beschouwd. Eigenljjk zou hjj hem gevangen
moeten nemen, dat was zjjn plicht. Doch be
zield door het verlangen om zjjn eigen inzicht
van de moordgeschiedenis ten slotte erkend
te zien als het ware en ook om Heinz Werling
te vrjjwaren tegen het smadeljjke, dat eene
gevangenneming moest na zich sleepen, besloot
Schmelzer alles te wagen en voorloopig het
toevertrouwde geheim to bewaren.
En als hjj op het spoor kwam van de
raadselachtige misdaad on den moordenaar
aan de justitie kon overleveren, dan was dit
een gevolg van Werlings mededeelingen
met dezo overweging trachtte hjj zjjn geweten
gerust te stellen. Het was een wanhopig
waagstuk, dat hjj ging ondernemen maar
hjj deed dit om een onschuldige niet om
een schnldige te redden.
Nu kwam het or op aan een moeiljjkheid
to overwinnon hoe zou hjj de misdaad van
Hollenberg bewjjzen zonder de getuigenis van
Werling
Hollenberg kon slechts gevangengenomen
worden onder aanklacht dat hjj, in overleg
mot Heinz Werling, den moord had beraamd
Wie zou nu bewjjzen dat Heinz Werling geen
deel had aan den moord
Toen Heinz zag dat Schmelzer bereid was
alles voor hem te wagen, zeide hjj
Ik smeek God, dat de geheele wereld
eenmaal moge vernemen dat ik onschuldig
ben aan den afscbuweljjken moord. Wat mjj
ook moge overkomen, ik wil het dragen,
wanneer mjjn onschuldige vrouw en mjjn
kind slechts worden bevrijd van dien ver-
Bchrikkeljjken smaad.
Tot bjjna middernacht bleven de twee bjj
elkaar. Schmelzer toonde zich bereid om naar
Werling's plan te bandelen. Hy moest trachten
do aandacht van Proft zooveel mogeljjk af te
leiden van 't spoor van don gelieimzinnigen
bezoeker iu do Reichenbergerstraat on al zjjn
opmerkzaamheid vestigen op «den prins", ais
bedrjjver van den moord on den diefstal.
Wanneer hom dit mocht gelukken, was het
overige tameljjk gemakkeljjk.
Ma«r hoe kon hjj dit bereiken, zonder
Heinz Werling daarin te betrekken.
HOOFDSTUK XL.
Proft volhardde bjj zjjn denkbeeld on was
zeer verheugd don eenen schakel na den an
deren te vinden in de keten van bewjjzen die
bjj noodig had. Hjj was overtuigd dat Heinz
Werling niet alleen was geweest in den nacht
toen hjj plotseling stierf. Hjj vernam ook dat
Heinz een tweelingbroeder had, die sprekend
op hem geleekdoch ondanks alle navraag
kon hjj niets anders omtrent dit bezoek te
weten komen, ook niet van het meisje dat
toevallig aan do naasto deur stond, toen de
onbekende bezoeker voorbjjkwam.
Dat meisje wist echter niet beter te doen
dan onmiddelljjk Gnsta Hapke op te zoeken
en te zeggen
Hoor eens, de politicman is ook bjj mjj
geweest om navraag te doen naar den moor
denaar bij je tante. Hjj vroeg, of ik wist, hoe
de man or uitzag die 's avonds bjj hem ge
weest is. Jammer, dat ik het niet woot:
dan was ik misschien ook in do krant gekomen
net als jij.
Toen Gusta den volgenden morgen hier
over met haar neef Willy sprak, vroeg
deze
Wat zeg je daar, Gusta? Is er iemand
dien avond bjj hem geweest die er uitzag
als onze huurder? Als onze huurder, zeg
jo?
Willem ging in eene gemakkelijke houding
staan en koek zjjn vader strak aan.
Dat is vreemd, vindt go ook niet, vader
Weet go nog wat ik u vertelde, toen ik dien
brief terugbezorgd had?
Neen, bromde de oude, die juist voel
rheumatische pjjn gevoelde. Ik weet er niets
meer van, en als jij zooveel pjjn in je knoken
hadl, zou je ook niemendal meer welen.
Maar ik herinner me wel watje gezegd
