KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Na 3127
Woensdag 4 Februari 1903
31ste Jaargang.
BureauSpoorstraat.
Telefoon'0. 59
BureauSpoorstraat.
Telefoonn». 59.
irooff* HeÊder, Texet, WierSngmen Anna Paulowna,
t il tiet SZiiH onland.
Zooals men weot, had prc-rideiit Bullcstrera
zjjn onts'ag genomen. Bij de verkiezing van
een prefider t voor den Duitechen Rjjkstl g is
bjj echter weder herkozen, zjj hot niet mot
zulk oen gmoto meerderheid al» wel verwacht
werd. De gchoele geschiedenis ljjkt nu veel
op een grap en aan prestige is Ballestrem er
niet op vooruitgegaan. Zjjn positie wordt nu
niet gemakkelijk en bij gevoelt dat zijn herbe
noeming slechts een gedwongen fra> ïgheid ia;
hjj zal het mo<ten gedoogen, dat ieder lid
▼an den Kyksdeg tot op zekere hoogte zal
kunnen zeggon hetgeen hem op 't hart ligt,
zonder vrees, dat hem het woord wordt ont
nomen.
De optochten van de werkeloozen in Londen
duren nog voortjongens loopen er naast en
bieden do voorbijgangers bussen aan en halen
alzoo geld op. Verscheidene bladen beweren,
dat do meesten van die werkeloozen leegloo-
pers zyn. .Maar wat zou dat,« zegt een
bekend socialist, «het kan geen kwaad de
magere nietsdoeners uit het Oosteind eens te
laten zien aan de vette nietsdoeners van het
Westend.'
't Spreekt van zelf. dat onder dia werke
loozen velen zyn, die indertyd het vaderland
hebben verdedigd, doch nu de oorlog over ie,
aan hun lot worden overgelaten.
In België is men thans ook bezig aan een
ongevallenwetook daar gaat de behandeling
in de kamer niet van een leien dakje, en wjj
veronderstellen dat deze wet den werkman
in dat land niet die waarborgen zal kunnen
geven, zoosIb de Ncderlandscho wet dio bevat.
In Barcelona staken 10.000 man in meer
dan 100 fabrieken is de arbeid nedergelegd.
Voor hot overigo is er ook ditmaal niet veel
vermeldingswaardig uit het buitenland, en
kunnen wy onze ruimte ook beter gebruiken
voor do berichten over de gelukkig geëindigde
staking in ons eigen land.
AlEUWSTIJIMtttEV
HELDER, 3 Februari 1903.
In de Schaakvereeniging «Morphy"
alhier, die hare bjjeenkomsteu houdt in
een der lokalen van de Sociëteit «Eens
gezindheid", aan de Djjkstraat, zal op de
vergadering van Woensdag 11 Februari,
door den heer G. C. A. Oskam, Hoofd
klasse-speler te Amsterdam, een simultaan
schaakparty, den leden van «Morphy"
worden aangeboden, ook een séance in 't
Windspel is van dezen kampioen dan te
verwachten. Voor dezen avond, die zeer
interessant beloofd te zyn, zal het bestuur,
aan niet-leden schtiakvriuden, gaarne intro
ductie verleenen. Zie hierover de annonce
in dit blad.
WERKLIEDEN-VEREENIGING.
De Ned. Nat. Werklieden-Vereeniging,
onder de zinspreukDoor Orde en Spaar
zaamheid tot Welvaart" alhier herdacht in
de vorige week haar 31-jarig bestaan.
Daartoe werden in «Casino" 3 feestvierende
vergaderingen gehouden, n.1. Dinsdag, Don
derdag en Zaterdag 1.1., die telkens door
een deel der leden met hunne huisgenoo-
ten bezocht waren. De zaal was eiken
avond vol, Zaterdag zelfs stampvol. Iedere
maal werd hetzelfde programma gegeven
waarvan No. 1 was: «Openingswoord door
den Voorzitter". Deze toespraak bevatte
behalve een welkomstwoord aan de feest
vierenden en een herinnering aan het ge
lukkig herstel van H. M. de Koningin,
een kort verslag over den toestand der
Vereeniging, waaraan wij het volgende
ontleenenBy de bestuursverkiezing van
1902, werd de oud-voorzitter, de heer P.
H. Bos, opnieuw als bestuurslid candidaat
gesteld en gekozen en daarna door de meer
derheid der bestuursleden tot Voorzitter
benoemd, die deze betrekking wederom aan
nam, onder voorwaarde, dat hy president
van het begrafenisfonds kon blyven en de
betrekking van Voorzitter gratis kon waar
nemen, hetgeen door de vergadering van
samengestelde besturen goedgekeurd werd.
Hierop aanvaardde de heer Bos het voor
zitterschap met de bedoeling, rekenende
op de medewerking der overige bestuurs
leden, de vereenigiDg uit baar vervallen
toestand op te richten en haar goeden naam
terug te geven. En er kan geconstateerd
worden, dat de zaken in het afgeloopen
jaar eenigszins vooruit zyn gegaan. Er be
staat geen twjjfel aan, of dit zal nog veel
beter worden, indien door de leden en
bonne vrouwen hun levensbehoeften in hun
eigen bakkerij en in hun eigen winkel ge
kocht wordeD. Donderdag, 29 Januari
I.1., was het 31 jaar geleden, dat de Ver
eeniging opgericht werdtoen ter tyde
waren de loonen Uag en de levensmidde
len duur. Door gezamenlijke inkoop van
levensmiddelen heeft de vereeniging toen
het monopolie van de winkeliers hier ter
plaatse den kop ingedrukt en den prys der
winkelwaren doen dalen. Gedurende het
bestaan der vereeniging zyn flinke winsten
behaald en cjjfers zyn welsprekend. De
bakkery heeft een winst opgeleverd van
f 45728 65, de winkel van f30329,18'en
het begrafenisfonds een dividend uitgekeerd
van f 68028.44', terwyl van de gestorte
contrihutie's iB uitbetaaldby overljjden
f 838 70', by ziekte f 1556,99, by ver
trek 4352,39 en op 60 of 70-jariget?
oudei >m f 9351,96, zjjnde een totaal van
f 23( 2,04'. Bovendien zyn alle gebouwen
en eedschappen eigendom der vereeni
ging Aangezien de vereeniging aange
gaan was voor 29 jaar en 11 maanden,
was het noodzakelijk dat opnieuw de konink
lijke goedkeuring aangevraagd werd.
Daar reeds vroeger stemmen opgegaan
waren tot wyziging der statuten en die
stemmen zich gedurig herhaalden, besloot
men eindelijk daartoe Een achttal ver
gaderingen werden daaraan gewjjd en den
30 Dec. 1902 werden de gewjjzigde statuten
koniukljjk goedgekeurd. Tengevolge daar
van moet nu nog een nieuw reglement
samengesteld worden, waartoe de mede
werking van all-» leden gewenscht is.
Na aan verschillende personen dank te
hebben gebracht voor hetgeen zjj in 't
belang der vereeniging deden en aan de
leden der feestcommissie voor het organi-
seeren van dezen feestavond, eindigde de
Voorzitter Hos zyn rede met den wensch,
dat de Nat. Ned. Werkliedenvereeniging,
die een nieuw leven begint, in groei en
bloei moge toenemen. De verdere lei
ding van den avond werd daarna aan de
feestcommissie opgedragen. De President
dier commissie, de heer J. D. Filarski,
nam nu 't woord, om den Voorzitter namens
de leden te danken voor alles, wat hy in
't belang der vereeniging gedaan had. en
om de aanwezigen een genoegeljjken avond
toe te wenschen, daarbij voegende, dat deze
feestviering strekken moge, om den band
tusschen de leden te versterken. Ver
volgens werd de avond doorgebracht door
het houden van voordrachten, de opvoering
van een tweetal aardige blijspelen en het
zingen van feestliederen, terwyl het geheel
besloten werd met de vertooning van een
fraaie door vuurwerk verlichte apotheose,
voorstellende een hulde aan ons vorsten
paar. Buitengewoon viel alles in den smaak
en luide applaus waren daarvan de bewijzen.
Het ss. «Wodan" zal op 2 Februari
a. s van nit Nieuwediep de tochten in de
Noordzee weder aanvangen, voor het in
ternationaal zeeonderzoek met betrekking
tot de zeevisscherij.
Anna Paulowna.
Onze plaatsgenoot, de heer H. Visser is
benoemd tot onderwijzer te Haringcarspel,
met ingang van 1 Februari.
Voor lid van den gemeenteraad zijn tot
cindidaat gesteld de heeren M. Kooi, C.
J. de Mazure en C. den
Wieringen, 1 Februari.
Zaterdag zyn hier 750 balen alikrui
ken aangebracht, de prys bedroeg f 6 a
f 6.25 per baal.
Ook Wieringen ondervond reeds de ge
volgen der werkstaking. Zaterdag en Zondag
zijn geen brieven en couranten uit het
Zuiden aangekomen, alleen de Helderscbe
bladen werden bezorgd. De wekelijksche
bezending gist is ook achterwege gebleven.
De verpachting van staanplaatsen op
de Leeuwarder kermis van 1903 heeft op
gebracht f 7360.82, tegen f 3472.70 in 't
vorig jaar.
Het ontwerp van wet betreffende
bet Hooger onderwijs zal zeer waarschijn
lijk worden ingediend in de eerstvolgende
"itting der Tweede Kamer.
De moord in de Dubbele Buurt
te Amsterdam.
Voor do 5e Kamor der Rechtbank aldaar
erd Vrijdag behandeld de zaak tegen lo.
P. A. Muiselaar, 2o. F. Groot, 3o. H. E.
van den Dool.
De beide eersten zyo bekerde inbrekers,
herbaald'djjk veroordeeld, laatstelijk tot ver
scheidene jaren gevangenisstraf.
Van den Dool stond eenige jaren geleden
terecht ter zake van brandstichting in de
Staalstraat, bij welke gelegenheid de bekondo
ontploffing plaats had. Hy word to dier zako
vrijgesproken.
Voor dit moordproces bestaat by het pn-
bliek weer veel belangstelling. De publieke
tribune en de gereserveerd© plaatsen beneden
in de zaal zijn ingenomen.
Te kwart over tienen ving do zitting aan.
Muiselaar ontkende met een vloed van
woorden. Hy is er heelemaal niet by geweest.
F. de Groot had in de instrnctie een vol
ledige bekentenis afgelegd.
Pres..Bljjft ge bij uw bekentenis'.
Bekl.«Ja beslist».
Pres.Erkent ge het u ten laste gelegde
bljjft ge by uw verklaringen voor den
rechtcr-eommissaras afgelegd".
Bekl: »Ja in alle opzichten*.
«Van den Dool ontkent. Hy weet nergens
van. Als by gezegd heeft in de instructie dat
hy do aandacht heeft gevestigd op het geld
van de wed. Djjkxhoorn en inlichtingen heeft
verstrekt, heeft hij dat gedaan omdat bij met
den rechter-commissaris en don officier soo
gemoedelijk by elkaar zat, en van het gezeur
wilde afwezen.
Dj eersto getuige werd voorgeroepen, was
G. F. van der Heyden.
Hy verklaarde ongeveer het volgende
De Groot had get. verteld, dat Van den
Dool hem er op had atteDt gemaakt, datjof-
fronw Dykxhoorn veel geld in huis had, door
dat zy haar theetuin aan do Rustenbargerstraat
bad verkocht. Van den Dool had hem (De
Groot) aangezocht daar eens op af to gaan.
Het eersto plan was, dat Do Groot, met Van
der Heyden hier heen zouden gaan. De Groot
zou zich verkleeden als vroow (de wed. Dijkx-
hoorn hield een rendes-vous-huis). Bij dat
gesprek was Jantje Pasveer, de meid van
Van der Heyden, tegenwoordig. Dit plan liet
men evenwel varenafgesproken werd toen,
dat men zon gaan met drie mannen en drie
vrouwen te gelyk. Van de party zou o.a. zyn
Lucas Kroes (de beruchte Luik, de koetsier.)
Dit plan liet men evenwel ook weer los. Go-
gaan zyn toen Frans Groot met zyn vriendin
Rika Schermacher, Van den Dool en Van der
Heyden. Men ging om 9 nar naar den Am-
slelvcenschen weg, doch ging toen niet naar
binn»T. Dat deed m-n een volgenden avond
wel. Toen gingen Groot, Rika Scherraacher,
Krees, van den Dool en Van der Heyden.
Alben Frans de Groot en Rika Schermacher
gingen naar binnen. De anderen bleven builen
staan. Do toeleg mislukte. In plaats van op
de achterkamer, waar het gold zich bevond,
volgens van den Dool. werd het paar op de
voorkamer gelaten. Zy bleven een half unr
binnen. Groot keek door het venster naar
buiten en beduidde aan do kameraden door
mot de vinger onder den kin te strijken, dat
het niet gelakt was, dat zy niets hadden
gevonden.
Daarna verliep een maand en toen kwam
men up het plan terug. Van den DlqI hield
steeds vol dat zy wat moesten vinden. Op
eon avond in do Nes word af/esproken dat
men er opnieuw op uit zou trekken, en wel
Jan .Spekkers MuyWlaar. van derHeijden en
Do Groot. Dat was 10 December 1901. Groot
zei h1 vorens mco to gaan ,Ik zal't nog e'
aan Mie gaan zeggen". Temgkomendo zei hy.
dat Mie het eigenlyk niet goed vond; hij ging
toch mee. Langs verschillende wegen liepen
Muysselaar me: Groot, en Spokkera met van
Van der Heyden naar de Stadhouderskade
tot aan den ingang van het Vondelpark. Door
hol Park liep men gezamenlijk naar don
Amstelveenschen weg. Daar aangekomen ging
De Groot en Mujjsselaar voor do deur van
de woning van de weduwe Dykxhoorn staan,
Spekkers en van der Hejjten vatte post wat
verder op. Groot en Mujjsselaar draaiden aan
den kruk van do deurtoen werd door ben
eon venstor opengeschoven. Groot ging naar
binnonhij trok eerst zyn jas u»t, omdat hy
to dik was. Jan Spekkers nam do jas aan.
Na hem ging ook Muysselaar naar binnen.
Er kwam eerst eon tramkoetsior en toen een
brigadier van politio voorbjj. Daarna liepen
Spekkers on van dor H<-y Ion door, liepen
langs do Overtoom het Vondelpark weer in.
Zy gingen in het Park achter hot hok aan
Jen Ainstelveonschen weg staan, zoodat zy
hot gezicht hadden op bot huis van de weduwe
Dykxhoorn. Eor»t dachten zij, dHtMuijsselaar
en Groot het huis alweer hadden verlaten,
terwyl zy waren omgoloopcn. Zy zagen toen
op de voorkamer evenwel schijnsel en licht,
en begrepen toon, dat het licht was van
Groot, do elcctrische lantaarn. Spekkers zeide:
ik geloof dat ik eon gil hoor. en gct. ant
woorder hst kan wol con varken zyn.
PresIk zie oen glimlach op uw gozicht
komen, dat is hoogst ongepast.
Spekkers on Van der H ijden hadden be
grepen dat de andoren waren gesnapt, on na
oonig wachten kwamen Do Groot en Mujjse-
laar naar buiten met hun vieren liepen zy
toen terug naar do stad door het Vondelspark.
Get. wist dat Muiselaar bij zich had oen
bei tel tj o en eon hamertje. Het hamertje van
Muiselaar is eon bekend instrument, h®t
to gelyk een soort koe rootje. Het is van ge
bogen staal en heeft daardoor een ronden
kant. De Groot had een gewoon ham^rljo dat
plat was.
Door hot park looponde, zcido Muiselaar
tot getuige: .Ik zal het jo maar zoggen,
misschion wordt jo morgen gehaald en dan
zou jo maar schrikken: het mensoh is dood.»
Hoe do vrouw precies vermoord was hooft
Muiselaar niet gozegd, on dat heeft get. ook
niet gevraagd.
Get. zei bij don uitgang van het park, wat
doe jo nu nog met hot hamortjo in je zak,
doe hot weg. In hot park bij hot zandpad
word hot hamertje in don grond gestopt. Hot
werd met d-n voet in eon p -rk Jgotrapt.
Muiselaar on Van dor Heyden liepen (toen
samen naar huis, Muiselaar naar do Pioter
Jacobstraat, Van der Heyden naar de Nes 14.
In zyn woning vond get. als gewoonlijk Jan
netje Pasveer, met wie by samenleefde. Ily
was toon zeer onrustig, on op haar vraag
vertoldo hy wat er gebeurd was. By do tap
perij van Goebol (ook eon bekondo van do
justitie) vernam hy don volgen Jon dag van
Groot en Muiselaar, hoe hot precies toege
gaan was. Hot was volgons hot door Muise
laar en Groot gedaan verhaal zoo gebeurd.
Toen Groot bovenkwam was de wed.
Dykxhoorn do kamer ingekomen en gooide
zij hem byna de trap af. Muiselaar nam haar
toen om haar middel. Groot had haar toen
met de hamer oon slag willen geven op het
hoofdhij sloeg Muiselaar ovenwol op de
hand. Muiselaar had haar toen een slag op
hot hoofd gegeven. Zy haddon de vrouw toen
gestokende vrouw was toon govaller. In-
liddels was do vrouw van het p >rt;ial in de
kamer terug godrongen. Zy had Groot de
lantaarn (eon ek-ctrische lamp) uit de hand
genomen en hem daarmede het gezicht ver
licht. Omdat de vrouw hem toon had gezien,
moest zy worden uit den weg geruimd. Wie
gestoken hoeft weet get. niet. Boiden zeidon
uer is gestoken». Frans Groot hoeft, toon de
vrouw gilde, een kussen van het bed geno
men en hot haar op het gezicht geWd om
don stem to dempon. Zy moeten haar toon met
het gezicht hebben laten liggen, omdat het
,zoo'n afgryselyk gezicht was, dio vrouw met
r verwrongen gelaatstrekken-. Teen zyn
zy de kasten gaan doortooken, doch zy heb
ben geen gel 1 gevonden.
Muiselaar had den volgenden dag nog
bloed aan zyn ovorhomd, on aan zyn boven-
k'eerendaarom werd besloten hem aan
andere kleeren to helpenvan ieder kreeg
hjj eenige kleedingstukkon. Mon kwam na
d>-n moord, zooals gewoonlyk iederen dag by
elkaar. Muiselaar, Groot, Van der Heyden,
Kroes en Jan Spekkers waren weder byeeo,
toen do bullotins van de dagbladen waren
verschenen met betrekking tot don moord.
Kroes zeide, dat als dat zoo gegaan was
dat er wel dogeljjk wat gestolen moest zjjo.
dat Van der Heyden en Spekkers uok wel
wat gekregen zouden hebben. Als hy (Kroes)
ook niet een portie kreeg, zou hy do zaak
gaan verraden. Van der Hojjdcn had geant
woord «wacht nu eerst af wat de kranten
vorder er van zeggen, dan kan je zien of er
wat gestolen is of niet.
Naar aanleiding van deze getuigenverklaring
voordo Muiselaar een verweer, hierop neer
komende, dat tegen hem door Groot, Spekkers
on Van der Heyden was samengespannen. In
de dievonworeld zou het gebruik zyn om al
vorens een zaakje op het touw te zetten, van
te voren af to spreken, wat hy ontdekking
zou worden gezegd. En nu zou in dit R"val
zyn overeengi komen, dat hy als de schuldige
zon worden aangeduid. Zoo kwam het ook
dat hy bloed aan zyn kloercn gekregen h«d.
Dat hjj kleeren had uitg.>wa*scken ontkende
hjj niet, maar dit geschiedde om er vlek
ken (g»en bloedvl-kken) uit te krijgen.
Van den Dool houdt vol dat bij wel do
aandacht van do jongens op het huis vanjde
wed. Dijxhoorn he«fc gevestigd, doch om een
andere reden, dun om hun er toe te brengen
aldaar to stelen.
Wordt vervolgd).
Zuidafrikaansche schadevergoedingen.
Blykeiis mededeeling van den waarnemen-
den cousul-generaal te Pretoria zullen na
28 Februari geern aanvragen om schade'
vergoeding wegens schade geleden of re-
quisitiën gedaan gedurende den Zuid-
Afrikuanacheu oorlog door de ter zake
ingestelde commis3iën in Zuid-Afrika meer
in behandeling genomen worden.
Rijkspostspaarbank.
Gedurende de maand December zffn ingelegd
en terugbetaald do navolgende bedragen:
Magen. 3.741.616.38
Terugbetalingen (waar
onder f 7.861.48 wegens
aankoop van inschrijvingen
in oen Grootboek, obligatiën
of certifiicaten van irschrjj-
ving)3.569,597,9 P/3
Moer ingelegd dan te
rugbetaald172.0l8.46Vj
Aan het eiode der maand
Nor. 1902 was, ten name
van de verschillende inleg
gers ingeschrcn99.003,564.84
zoodat het tegoed op
ultimo Dec. bedroeg. f 99.175.583.80'/,
De Staking,
De staking van het spoorwpg-personeel
behoort gelukkig tot het verledune en heeft
slechts kort geduurd, doch reeds lang ge
noeg om overal verwarring en onrust te
verwekken. Te dezer plaatse kwamen de
treinen nogal geregeld aan, doch alleen
van af Zaandam. Byna overal was stag
natie in den treinenloop en dat dit tusschen
steden als Rotterdam, Amsterdam, Den
Uaag enz., van groote beteekenis is, zal wel
geen betoog behoeven.
Algemeeu verkeerde men in de meening
dat loonsverhooging het motief was der
stakingdat is onjuist. De georganiseerde
bootwerkers wilden met geen werklieden
werken, die niet tot den bond behooren,
van daar de staking van een paar veemen
en hare verdere gevolgen.
Zaterdagavond werd in «Plancius" een
groote meeting gehouden van het spoorweg
personeel. (Zie hieronder.)
Meeting in Plancius.
Tegen acht uur waron in .Plune us" reeds
twee zalen vol geloopen mot spoor wegnion-
schon boren in de groote zaal, die ongeveer
l&OU men'chon kan bevatten, wa»het overvol
eri ook iu do beneden-achterzaal was alles
bezet. Ook in gebouw van den A. N. D. B.
was eon der zalen vol van spoorwcgmanneii,
want in •Piuijcius» was geen plaats meer, en
in oen novonzaal zetelde het hoofdbestuur dor
federatie.
In degroote bovenzaal, word donr den voorz.
Van den Borg allereerst medegedeeld d*t te
legrammen van sympathie voor do stakors
waren ingekomen van du spoorwogpersonoelen
te Den Haag, Winterswyk, Arnhem, Amers
foort, Alineloo, Hoorn, Enkbuizen, Hilversum,
Helder, Rotterdam (een meeting van 1001)
mannon), Haarlem, Zzandara, Breda. Ve-nlo
en Hoek van Holland, mot do mcdcdeeling
dat mon overal, waar dit nog niet was ge
schied, bereid was op bet eerste loekon alles
»8lop' te zetten. Ook de Knctsicrs-vereeni-
ging. ,D. E. V.» alhier bad sympathie be
tuigd en verklaard geen goederen of personen
meer te zullen vervoeren van Amsterdam
naar elders. Bjjaldien de directies dozen
avond geen antwoord gaven, zou men des
noods met fiets on in automobielen do kame
raden elders van het besluit tot algemeens
staking, in kennis gaan stellen, dan zouden
zjj morgen (Zondag) zich «eens werkeljjk een
vrjjen Zondag verzekeren.»
Daarna kwam aan het woord do hoer Mon
deis van Zaandam.
Dezo deed uitkomen dat do organisatie thans
getoond had zoo sterk lo staan als con rots
en overal de geestdrift o.ider do mannon groot
was. Hjj wees er op, dat de dag van heden
oen geweldige schok had doen gaan door doa
lande. Wal gebeurd was, was to voorzien ge
weest. Er was maar één vonk nojdig om
alles in lichte-laaie te zetten. Do spoorweg-
mannon haddon reed» te lang geleden onder
den uitputtenden arbeid bjj een seh tinei loon,
want waren do loonen niet schandalig laag.
De losso poetsera verdienen f 1.10 per dag, de
vasto poetsers, die dan mogeri vastzitten aan
de rokken der Maatschappij, krijgen f8 per
woekde bankwerkers 16 c. per uur; do
degeljjkste vuurwerkers aan de Weosperpoort
f 12.60 por week, waarvan dan nog wat af
moet voor pensioen- on ziekenfonds, zoodat
maar oen lom van 12 overschiet. Spr.
zou don heer Van Hasselt wel eens één week
mot zjjn gezin willen zien toekomen voor
f 12.60, hjj rajest dat eens probo ron, hij,
voor wion dat bedrag misschien juist genoeg
is voor sigaren. (Gelach on applaus). De rem
mers, vervolgde spr., verdienen slechts f 7
per weck, kortom, het porsoneel had een pak
vol grieven en als dio er niet waren geweest,
i zou heden niet zulk een goweldigen om
vang der staking hebben gezien. Ook was
opgekropt de houling der Uegeering. Bjj de
behandeling der Staatsbegroo'iag had de
minister van waterstaat, toen het Kamerlid
Melchers had gegispt do behandelidg der blnk-
wachteresson, gezegd, .dat de K .mer zeker
niets van diu schandolyko exploitatie dier
vrouwen had bemerkt». Maar hy had uit het
orgaan dor Vereeniging kunnen welen hoe
dio vrouwen soms bij gevorderde zwanger
schap nog dienst moeten doen. En diozelfdo
Minister had zjjn rechtsgevoel gekwetst ge
voeld toen bij viy op zjjn fiets door een lol
kon op een moeien, harden weg, maar voelde
geen kwetsing van dat rechtsgevoel over den
toeeland dier arme vrouwen.
Het bevel tot staking.
Nu kwam het bericht aan de bestuurstafel,
dat het hoofdbestuur der Vereeniging, torn het
om halfnegen nog geen antwoord van de H. IJ
S. M had ontvangen, bealoten had den arbeid
dadelijk stop te doen zetten voor Enkhuizon,.
Hoorn, Winteiswyk, Amersfoort, Hilversum,
Den Haag, Rotterdam, Rosendaal (Gejuich.)
Do heer Petter, voorzitter der federatie,
sprcokt ru een kort woord. Hjj wjjst er op
dat de S. 8. zich b-reid beeft verklaard in te
gaan op de gestelde eischengeen rancune
maatregelen u-gen het personeel, betaling van
het loon gedurendo den stakingstjjd. Binn-n
en half uur zou nu het antwoord der H. IJ.
S. M. verwacht kunnen worden, doch dit was
juist te laat, want do algemeeno staking was
nu reed» afgekondigd. De bourgeoisie is op
geschrikt; zjj kan uiot begrjjpun dat deze zaak
zulk een omvang nam: wij Irtinnen het bi-st
bcgrjjpen; één kleinigheid w«s noodig om
alles in lichtlaaie te zetten, die kleinigheid
kwan. toen wjj weigerden onderkruipersdien
steu te doen tegen onz* kameraden van de
veemen. De spoorwegpersoneelbesturcn hebben
grëischt:
lo. geen onderkruipersdiersten to moeten
verrichten jegens de veemarbeiders en hun or
ganisatie erkend te zien;
2o. vollcdigo betaling der loonen aan de
stakers, want de H. IJ. S. M. noodzaakte
hen tot staken;
3o. alle stakors weer in dienst nemen.
De twee laatste eischen wil men toestaan,
doch de heer Van Hasselt noemde zich door
plicht gebonden den eersten eisch te weigeren,
welnu, de stakers zullen begrjjpen dat hun
plicht is, hun hoogcre plicht, geen arbeid to
verrich'en, die hun stakende kameraden der
veemen zou kunnen bcnadeele-.
Spreker moest nu nphondi i>. l'. u brrielit
kwam van het hoofdbestuur der Vereeniging,
houdende de nu dedeeling van de H. IJ. S. M
dat alle eischen door het personeel zonden
worden ingewil igd en dal de Maatschappij
baar porsonoel niet zou noodzaken langs do
Handelskade goederen te rangeeren bestemd
voor het Blaauwheedonvoem en Vricssovoom,
stoomvaartmaatschappij .Nederland" en de
fi ma Wm. H. Muller Co.
Na dezo mcdedeeling steeg een daverend
gojuich uit de zaal op.
De voorzitter zegt, nadat cr stilte is geko
men. dat de mo'-tiiig natuurlijk nu moet ge
schorst worden, omdat thans de verschillende
beslaren in het gebouw van den A. N. D. B.
hebben te beraadslagen over de verd.ro ge
dragslijn en dat in eeno hedennacht om één
uur in .Pla-cius" te houden meeting verder
zal medegedeeld worden, hoe morgen (Zondag)-
ochtend te handelen.
Onder gejuich en het zingen der socialistische
liederen gaat dan de vergadering kalm uiteen.
Het beslissend einde.
Dus kwam men om één uur in den nacht
weder in de groote zaal van .Plancius» bjj-
Duizer.den stonden als haringen gepakt
in do zaalbjj pianobogoh iding zong mon vóór
de opening dor vergadering do socialistische
liederen.
Precies 'om één uur opende de voorzitter,
Van don Borg, de bijeenkomst.
Hjj deelde allereerst mede dat de H. IJ.
S. M. allo eischen bovengenoemd had inge
willigd. (Gejuich.)
D larna verklaarde Petter nog dat men mot
de spoorwegdirecties nog eens telephonisch
gesproken had en de zekerheid had gi-kregon
dat ook de loonen ten volle worden betaald
men door de erkenning der organisaties
nu spoedig over loonsverhooging, beteren ar-
beidfttjjd, en*, zal kunnen rprekon. Mon is
dus met verlof gewoest mot behoud van
traktement.
De besturen waren ru van Oordeel dat het
dool jvolkomen was bereikt on stolden nu do
volgend»
Motie
Do vergadering van spoorwegpersoneel,
gehoord de toezegging der directie* d t Spoor-
wegmaatscbapptienverklaart dat daarmede
aan het solidariteitsgevoel der arbeiders is
voldaan en stelt vast dat volkomen erkenning
dor organisatie is verkregen on verbotoring
van den toestand, juiaht toe, dat door de
kracht der organisatie is bereikt, wat het doel
der staking was, en besluit daarom de staking
op te tuffen.
Op de vraag of men zich daarmede kon
vereenigon, staken allon met »ja" do hand op.
Toen kwam do vraag: twanneer weder
aan den arbeid
De voorzitter zeide dat men, nu bet doel
was bereikt in bet belang van Amsterdam on
van handel en nijverheid zoo Bpoedig moguljjk
de treinen weder moeet laten rjjdcn groote
belangen stonden op bet speldo kleinhan
delaars hadden nu reeds geklaagd over gebrek
aan waren. Waar spreker om zich hoorde
fluisteren van loonsverhooging, zeide hjj dat
het schandelyk zou zjjn deze strjjd met zoo
iets te bezoedelen, door het erkennnen der
organisaties door do directies zou men d iar
over later wel kunnen spreken.
Mon moet zich dus naar de m~oning der
besturen (Zondag) ochtend te 6 unr aanmelden
waar dit behoort dan zouden naar dc meening
der b'-siuren ongeveer 10 uur de eerste treinen
wel weder rjjdeo.
Hiertoe werd beslotende staking was be
slist geëindigd.
Er werd nog wat nagepraat, daarna ging
men juicheude en zingende uiteen.
Het «Alg. Handelsblad" zegt:
Spelen met vuur.
De staking in het spoorwegverkeer heeft
langer geduurd dan wjj verwacht hadden. Wel is
zjj thans opgeheven, doch dat zjj een geheelcn
dag heeft kunnen voortduren, dat 24 uren
Amsterdam tcileljjk verstoken was van hi t in
onzen tjjd meest gebruikelijk en meest oamis-
baar middel van verkeer is uitsluitend te wjjten
aan de enghartige opvatting van den minister
De Marvz Oyens.
Gten rege rdcr, zelfs geen slecht regeerder,
muar een ambtenaar, bang voor verantwoor
delijkheid, bevreesd zjjne vingers te branden
aan koud water, dit bleek deze langs ambte-
ljjken weg opgeklommen raadsman der Kroon
to zjjn. Hy deinsde terug voor de verant
woordelijkheid die do gebeurtenissen hem op
legde, en liet den spoorwegmaatschappijen
als particuliere maatschappijen allo vrjjhoid,
zelfstandigheid van handelen en ook alle aan
sprakelijkheid.
Do directies der spoorwegmaaUchappjjon
hebben getoond dat zjj mind>-r bovroesd zjjn
dan de Minister die het toezicht op haar moet
uitoefenen. Toen hot bleek dut van regce-
ringszjjde geen steun en ge«n daad was te
verwachten, hebben zii niet geaarzeld in hot
algemeen b-lang art. 31 der spoorwegwet van
9 April 1875 ter zjjde te schuiven.
Openljjk verkl.rcn zjj zich aan de daarin
opgelegde verplichting te onttrekken, wal bo-
treft de goederen voor de in staking liggende
veemen.
Dezo laatste hebben het aan de spoorweg
directies gemakkeljjk gemaakt door hunne
verklaring, gceno goederen tor verzending to
zullen aanbiedendit neemt niet weg dat het
besluit der spoorwegdirecties oon daad was van
groofo verantwoordelijkheid en kloek beleid,
want voortdiuir dor staking zou niet alleen
de reeds belangrjjko verliezen door don Am-
stcrdamsclu-n handel geleden vergroot hebben,
en niet slechts du tallooze lasten die de go-
lieelo burg- rjj ondervond, hebben vermeerderd-
Het gevaar was groot dat een nieuw element
rich in du staking gemengd had, dat nienwo
eischen waren gestold, die moeiljjker opgelost
konden worden, en dat verbittering was go-
kweekt.
Dat dit laatste niet is goschicd is ook to
danken aan het hoofdbestuur van don bond
van spoorwegpersoneel.
Die bond heeft getoond eene krachtige or-
ganisatio to zjjn, uitstekend gedisciplineerd, en
met beleid bestuurd. Geen enkele gowelddaad,
geen enkele wanklank is van deze zjjde bo-
droven of gehoord. Zonder ophei dood men
wat men als zjjn plicht beschouwde tegen
over mede-arbeiders. Zondor vrees steldo mon
daarvoor eigen lot op het spel. Dit
algemeeno sympathie gewekt, omdat d
nu eens zóó is dat hjj houdt van kracht, die
zich zelvo kan behoerschen en maat weet te
houden.
Do georganiseerde spoorwegbeambten heb
ben ecne groote overwinning behaald ten bate
Her arbridt-rsorgnnisalies en wat het mooie is,
zjj behaalden die niet op do spoorwegdirecties.
Hier zal gocn wrok bljjven, hier waren geen
strjjdigo belangen, hier waren alleon moeilijke
oogenblikken to doorloven, zonder elkaar te
kwetsen. Dat is beide partjjon gelukt On de
verhouding tus'ohen werkgever en porsoneel
thans versterkt door grootere waardecring van
elkaar, is door riczo staking stellig eer beter
dan slechter geworden.
Het eonig slachtoffer is do minister van
waterstaat, handel en njjverhcid. Hoeft hjj
tich niet dour zjjno houding onmogeljjk ge
maakt? Zoo do Eerste Kaïnor in hare zittingen
den Minister goen enkoio vraag di>ed over het
ut.dcrwerp dat alle leden vervulde, kon dit
alrchta verklaard worden doordien doxo tak
dor volksvertegenwoordiging niet zonder hooge
noodzaak politiek ingrjjpt.
Verder lezen wjj in het Handelsblad:
De reddende automobiel.
Wjj zullen niet licht weer vrat kwaads
van de automobiel zeggen. Voortuan zul
len wjj aan automobielen die eigenuardigd
schoonheid zien, dio elk voorwerp voor
zjjn doel uitstekend geschikt bezit.
De automobielen hebben Ons groote en
uitstekende diensten bewezen. Toen de
Stautsspaor Vrjjdag.ivond onze couranten
niet vervoeren kon, bracht een automobiel
meer dan 300 K.G. couranten in ongeloof
lijk korten tjjd naar Utrecht, waar de
wagen door liet courantenlezend publiek
bjjua bestormd werd. Eu wjj hadden gister
avond nog meer vertrouwen in automobielen
dun in du II. IJ. 8. M., en zonden zeker
heidshalve ook de couranten voor het Gooi
per auto.
Zaterdagochtend te 4 uur ongeveer ston
den een drietal van die levende wagens
voor ons kuutoor te stampen, te schudden
en te blazen en lichtten met hun vurige
oogen den Nieuwe Zjjds Voorburgwal af.
Zoodra één zjjn inaug vol couranten had,
een paar hoornkreten, en voort ging bet,
zonder aanloop, direct volle vaart den hoek
van de 1'aleisstraat uit. Eén had bet vrachtje
couranten voor de 11. IJ. 8. M. voor Haar
lem, Leiden, Den Haag, Rotterdam,
zich. De tweede ging de Üosterspoor
langs, om deu forensen het ochtendblad te
brengen, en de derde moest weer het
vrachtje naar Utrecht brengen.
Insezonden.
Iloldur, 29 Januari 1903.
Geacht* Redacteur
Verzoeke beleefd onderstaande te willen
plaatsen in uw geacht blad.
Dagoljjks voorbjj hot werk mot het leggon
van oen zinker nabjj de Molenbrug wandelende,
rees tnjj onwillekeurig do vraag, kan dat werk
nu niet gedaan worden door oeu aannemer
hier ter plaatse
Ik herinr.cnlo mjj daarbij nog hoo in eea
Raadsvergadering, de hoor C. 8. Jaring, don
burgemeester vroeg, of dat werk niet door
ingezetonen zou kunnen geschieden, en daarop
noen ten antwoord kreeg.
Na ik kan U officieel verzekeren, dat hier
wnl aannemers zjjn, die wat het baggorwerk
betref!, voor dit werk voreischt, dit in 3 a 4
nar uitbaggeren on 't overige werk is dao
van geen inpertanci.
Hoo lang is of wordt er nu al niet gebag
gerd Dit kost weot ik zeker de helft meer,
als dat dit werk door ingezeteneoon was
volbracht. Gaarno verwacht ik dan ook dat
hierop een antwoord moge volgen, van één
dier aannemers, die voor dat boutclig werkje,
niet zaten te zuchten, en dit veel spoediger
nog ten einde hadden gebracht, dus ook
goedkoopcr.
Een belastingbetalende wandelaar.
Gemeenteraad van Wieringen.
Vergadering van 30 Januari 1903.
Voorzitter de Burgemeester.
Aiwezig de heeren Heyblok en Tjjsen.
De Voorzitter opent du vergadering;
de notulen worden ua voorlezing vastgesteld.
De Voorzitter deelt mede dat de Rekening
over 1901 en de Bugrooting voor 1903
zjjn goedgekeurddat ontvangen is van
den Rijksontvanger f 281.81' en van den
Betaalmeester f 1157.90 en f 295.62'j
dat bjj de laatste kasopneming aanwezig
was f 1033 81 en hut telephoonkantoor
aan den Oever voor het publiek is geopend.
De Maandstaten vau het Zeegras over
November eu December worden ter inzage
aangeboden.
Op eene reclame van J. M.tars wegens
hondenbelasting wordt gunstig beschikt.
Een bestek tot verbeU-ring van den
Straatweg in de Belt wordt goedgekeord.
De wegwerker S. L. Smit wordt op
nieuw voor een jaar aangesteld.
De verhuring der Gumuente-eigendomme4
