KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
iroot* Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 3196.
Zaterdag 3 October 1903.
3lste Jaargang.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn". 59.
BureauSpoorstraat
Telefoonn". 59.
TWEEDE BLAD.
Indische Penkrassen.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
30.
Wij volgen thans weör de rails van de
stoomtram en wel door du Bimicii-Niuuw-
poortatruat, een Europeesclic buurt met han
delskantoren van den 2den rang. Bepaald
schitterend ziet 't er niet uit. Alles is uren
smerig, verveloos en vervallen. Ik wees er
reeds op bij onze aankomst te Batavia.
Schamen zich de heeren van dun bundel
niet voor den treurigen indruk die onze In
dische hoofdplaats, nog wel do wereldberoemde
Koningin van 't Oosten, noodzakelijk maken
moet op iederen vreemdeling, die met den
trein van Tandjoeng Priok aangekomen, hier
met de stoomtram verder langs moet?
Het macht ge Hinncnlandsch Bestuur, dat
den Inlander toch ook wel weet te dwingen
zyn erf schoon te houden en zijn pagger
(heg) op tijd te snoeien, inocst die kooplui
maar eens fiiuk de tanden laten zien en helpt
't niet, dan maar beboeten! liet Gouverne
ment kan 't geld best gebruiken en de Euro
peanen betalen in vergelijkiug met Inlanders,
Chineezen en Arabieren toch zeker niet te
veel belasting
't Begint thans reeds wat drukker te worden
in de handelswijken der benedenstad. Chi
neezen, Inlandsche en ook Indo-Europeesche
kantoorbedienden wachten geduldig op de
opening der sombere vuilwitte gebouwen.
Vuilwitte zeg ik, want tijd en vocht hebben
de oorspronkelijke heldere kleur gemengd met
groote moeten grijs en bruin en geel.
Met een strooitje tn den mond staan die
lagere employé's lusteloos te staren naar de
gesloten blinden, eenmaal groen, thans echter
van een onzegbare troebele tintcninciigcling.
Hen wacht een dag van harden arbeid, want
de mail naar Europa sluit van avond en dan
wordt het voor velen daar in de beneden
stad een latertje.
We slaan nu links af en volgen een nieuwe
tramlijn, die der electrische, welke lang» de
oude Stadskerk en den »cliuduwrykcn weg
van Jakatra voert.
In vroeger tijden vond men daar de lust
verblijven van vele gegoede Compagnies-
dienaren, doch hiervan is nu niet veel meer
te bespeuren. Het ziet er rechts en links
van den weg vry rimboeachtig uit. Onder
rimboe verstaan wc in Indië niets meer en
niets minder dan wildernis.
Jakratra is de verbasterde naam van het
vroegere Djajakcrta, eens de zetel van een
machtig Bantamsch Pangëran en 80 Mei 1619
door Jan Pieterszoon Coen veroverd en in
der. asch gelegd. De cudc stad Batavia ver
rees er voor in de plaats.
De zoo straks genoemde Stadskerk dateert
van 1698 en houdt de herinnering aan lnng-
vervlogen tijden levendig.
De deuren zyn thans gesloten, doch, in
1896 te Batavia in garnizoen liggende, heb
ik dit bedehuis op ccne militaire wandeling
met de mannen der Koloniale Reserve be
zocht en van binnen bekeken.
Duidelijk herinner ik me nog zoowel hot
prachtige houtsnijwerk der Atatiebanken, zetels
van mgchtige Bewindhebbers «Ier Oost-Indische
Compagnie, alsook de grafzerken en monu
menten gewijd aan de vele historische mannen
wier stoffelijk omhulsel hier werd neergelegd.
Niet ver van de kerk zien we oen hoogen
witten muur, waarin een blauwe steen ge
metseld. Een doodshoofd is met yreren pen
daarin bevestigd. Het is de schedel van
wjjlen Pieter Elberfeld, een Europeaan van
gemengde bloede, die in 1721 ecu komplot
smeedde met den Soendanccs Karta Drija,
een komplot om liefst alle Europeanen te
Batavia te vermoorden en zich daarna van
het stadsbestuur meester te maken. De Soen-
danees zou aan het hoofd der Ommelanden
worden geplaatst. Gelukkig word het snoode
plan verraden en vriend Elberfeld met acht
en veertig eedgenooten ter doo«l gebracht.
Zijn huis stond hier op deze plaats, waar
thans de muur is opgericht. Het werd geheid
met den grond gelijk gemaakt en ten eeuwigen
dage is het verboden hier ooit weder te
bouwen. Een eigenaardig verbod, nog steeds
van kracht
De weg van Jakatra voert ous langs het
thans niet meer gebruikte groote Chineescho
kerkhof Sentiong. We zien hier de vreemd
soortige Chineesche graven groote hoefijzer
vormige grafgesteenten, overal tegen de hel
lingen ven kleine heuveltjes gebouwd.
Een vry breed wuter wordt door ons ge
passeerd. Het is een van de twee groote
afwateringskanalen der Tji Liwoeug. Het
ons reeds bekende Molenvliet, ook in Noor
delijke richting naar zee loopondc, is hot
andere.
We slaan nu zuidwaarts don rijweg in langs
het Kanaal en zijn thans op Goenoeng Sahari,
de oostalykc grens van Batavia.
We volgen den rochtoroevcr, waar wo do
eerste witte woonhuizen der Europeanen aan
schouwen. Aun de ovurzy heeft men voor-
loopig nog rimboe en kampong,
Hier zijn we dan weer „boven" in du zoo
fraai aangelegde villastad, zuidwaarts van
oud-Batavia gelegen.
Reeds vroeger deelde ik u mede hoe intens
schoon de witte gebouwen tegen hot groen
der ruime erven doen.
Jammer, doodjammer, dut de bewoners zoo
weinig werk van hun tuinen maken. Men
is er blijkbaar te indolent voor, anders zou
de bovenstad nog wel zoo mooi zijn. De
buizen zyn bijna allen ëen verdieping hoog
en, in tegenstelling met op Sumatra, zijn ze
voor het meerendeel van steen opgetrokken.
In front ziet men schier overal de typisch
Indische voorgalerij, soms zeer smaakvol ge
meubileerd en waar 's avonds van 6.30 tot
8 uur de familie zich vercenigt en bezoeken
ontvangt. Wandelt men om dien tyd door
ons reuzenpark, dan ziet men op zeer vele
plaatsen het heldere clectrisehc of gasgloei
licht tegen den donkeren voorgrond van
spookachtig diepe erven afsteken en in dat
volle schijnsel der lampen schommelende
dames en heeren op wipstoelen, allen in liet
▼oor Indië en vooral voor Batavia zoo on-
practische warme Europecsche visitetoilet.
De gezelschapstooii in Insulinde's hoofdstad
is styf en gedwongen en de vooravondvisites
ayn een ware plaag, waaraan ik me thans,
sds particulier en onafhankelijk toerist, kalm-
Weg onttrokken heb. Auibleuarou en olh-
eieren is het echter maar geraden zich aar
dien dwang der conservatieve oudjes te onder
worpen en ook zij, die by den handel een
toekomst zoeken, moeten zich aan die banale
geestdoo»lende gewoonte overgeven. Alle jon
geren vinden die trnnspirnticvisitcs bij totaal
vreemde menscheu minder aangenaam en een
noodeloo8 tijdverlies, doch tot eene algetneene
staking schijnt het maar niet te kunneti ko
men, want alleen dan, wanneer eens ullu
aluchtoilërs tegelijk van die oude gewoonte
afzagen, zou het monster sleur bedwongen
kunrinn worden.
Uns rytuig is intusschen Gang Komajaran
genaderd, een obscure buurt, bij allen, die
te Batavia gewoond hebben, zeker nog wol
bekend. Ilier wonen vele kleine Indo-Euro
peanen, klerkjes van 30 pop per maand en
nog minderen ook nog de noodige leegloopers,
die van wind schyni-n te leven, 't Is als 't
ware een groote kliek, die daar huist en wee
den niets kwaads vermoedenden .baar" uit
Holland, die er 's avonds bij ongeluk ver
zeilt. De ijverzuchtige warmbloedige bewo
ners leggen zijn d:iar zyn verkeerd uit en
hy heeft hard kans een ongenadig pak slang
op te loopen. De politie, zoo schynt liet,
heeft er inaur weinig te vertellen en men
hoort er zells wel van straatroof en afpersing.
Langs het Departement van Mariue, het
Topografisch Bureau en Kampong T'anali
Njonja, ook al een minder goed bekende
buurt, komen we op l'asar .Senen, een der
twee Chincesehc kampen in de Bovenstad.
Hier natuurlijk weer drukte en lawaai, vo«iral
ook omdat bet vandaag juist passerdag (markt
dag) is en honderden kooplustigen langs de
kraampjes der Chineezen scharrelen, 'l Heeft
hier werkelijk wel iets van een Hollandsche
kermis
Senen ligt, zooals wo reeds welen, dicht
bij do militaire kampementen, doch «Ie sol
daatjes zijn nog uitgerukt en wc missen ze
thans onder de bonte massa der passar-
gangers.
't Begint intnsscben al vrij aardig warm
te worden, doch nevcr mindwe zullen er
ons voor lieden maar eens niets van aan
trekken. Het rijlnig is tot 12 uur besproken
en wij moeten nu van «Ie gelegenheid profi-
teeren en u dus heel Batavia laten zien.
De wegen door de wijk l'asar Senen zijn
hier en «laar schandclyk slecht onderhouden,
't Schijnt wel of 't er v«x»r de Chineesche
bewoners minder op aankomt, alhoewel die
menscheu anders lustig moeten opdokken voor
belasting.
liet Departement van B. O. W. (Burgelyke
Openbare Werken), hier in Indië zeer boos
aardig Beroerde Oude Wijven betiteld, moest
daar eens beter rekening meè houden.
Vooral nu liet vannacht zoo geregcml heelt,
hebben onze paarden op sommige plaatsen
een heclcn trek en spat ons do modder om
du ooren. De slykmassa's midden in «1e stad
zyn bovendien kweekbedden voor malaria- cn
andere bacillen.
Eindelijk komen we goed cn wel op Kramat,
waar do groote weg naar Meester Cornelis
begint en we slaan thans rechtsaf in zuid-
westelijko richting, den weg van Kwitang
langs, volgende het kanaal Kali baroe, dat
verderop wéér in de Tji Liwoeng uitmondt.
Ook bier voert onze rit voortdurend langs
ryke villa's, van don weg gescheiden door
groote, doch onaangelegde erven met niets
dun gros begroeid.
Plotseling wendt do koetsier do paarden
naar rechts. We slaan een smullen zyweg
in en ryden zoo naar het militair centram
van Batavia.
Hoort het roffelen van de trommenschet
terend klinkt de krijgstrompet
Lt. Clockexer Brocssox, b. d.
Batavia, 23 Juni 1903.
Gemeenteraad van Helder.
Zitting van Dinsdag 29 September 1903.
Voorzitter de heer Van Steijn, Burgemeester.
Tegenwoordig 20 leden, alleen de heer
Hoogenbo.-cli is wegens ongesteldheid, afwezig.
Nadat de vergadering is geopend en de
notulen van hel behandelde in de vorige
zitting zijn gelezen en goedgekeurd, gescliiodt
mededeeling van de volgende
Ingekomen Stukken
Kennisgevingen van de onder
wijzers C. A. van do Bilt, J. Poldervaart,
J. 1'. Schellener en A. N. Jellema en van
de onderwijzeressen L. J. Vermeer, N.
Uiekels en D. Valkenburg, dat zy hunne
benoeming aannemen.
2. Een aanvrage om ontslag van
den onderwijzer J. van Hameien, wegens
zyn benoeming als onderwjjzer in Ned.
Indië. Wordt tegen 1 November a. s.
eervol verleend.
8. Miasivc's van Ged. Staten,
meldende de goedkeuring van de volgende
raadsbesluiten
a. de nadere regeling vun liet aantal
leeraren aan de burgeravondschool
en van huuno jaarwedden
b. do wijziging gebracht in «le veror
dening regelende de ondurwijzurs-
jaarweddeu
c. du rukuning der d. d. Schutlcrji,
dienst 1902;
d. het le suppletoir kohier van dun
hoofdelijken omslag, dienst 1903.
4. Procesverbaal van de op 28 Sept.
11. gehouden kasverifieatie by den gemeen
teontvanger, waaruit blijkt, dat f 292.769,06
in kas was en de boeken en bcschehlen
in orde zyn bevonden.
Adres Straatmakers.
In behandeling komt het verzoek van de
slraatmakers, om hun loon te bepalen op 25
ets. per uur, waardoor zij dan een weekloon
zouden ontvangen van f 13,50. Adressanten
wijzen op de gemeenten Zaandam, Amsterdum
Leeuwarden, Haarlem en Rotterdam, waar de
looncn hoogcr zijn dan hier.
Het pracadvies van B. en W. luidt afwyzend,
omdat een vergelyking met andere plaatóen
waar de levensstandaard zooveel hoogcr is,
niet opgaat. Dat te Haarlem en Alkmaar «le
loonen iets hooger zijn dan hier is te verklaren
doordien daar hoofdzakelijk keibestrating be
staat. Bovendien zijn de looncn van andere
werklieden, waarvoor meer vakkennis vernacht
wordt, zooals van timmerlieden eu metselaar»
20 tot hoogstens 25 cents per uur. Ook wijzen
B. en W. er op, dat eerst 19 Nov. 1901 de
looncn der straaltoakers zyn herzien.
De heer Krynen kan zich met het advies
van B. en W. niet vereenigen. Hij vindt hot
loon der straatmakers ongunstig en ten op
zichte van andere vakken niet billyk geëven-
redigd, waarom hij voorstelt het loon te bepalen
op 22 cents per uur, dan wordt bet f 2.
per dag. De Voorzitter merkt op, dat B.
en W. een verhooging van loon niet noodig
achten en vraagt «len heer Krijnen, welk loon
hij <luu wil uitkcercu aun hem, die niet de
leiding is belast, waarop de heer Krynen
antwoordt dat aan allen hetzelfde loon dient
betaald te worden en dat de gcineentc-bouw-
meester met de leiding is belast. De lieer
Slnulinun is verrast door liet verzoek van de
straatmakers, omdat nog kort geleden verbe
tering is gebracht in hun loonen. Hij wil dns
het verzoek nfwyzcn. De lieer Kramer
merkt op, «lat by particulieren langer gewerkt
wordt en daardoor op sommige tijden iets meer
verdicml wordt, muur geen vast werk is, zoo
als bij do gemeente. De heer Krijnen meent,
■lat «Ie reg«ding 2 jaar geleden vastgesteld,
behalve voor «len voorman, niet zoo voordeelig
is geweest. De hoor Staalman betoogt nog
maals, dat afwyzen«le beschikking het beste
i», want men kan nu wel een regeling vast
stellen, «lie nog niet voldoet, daarom wensebt
by, dut «Ie slraatmakers meer gemotiveerd
hun wensclien en ei.-cliun bij den Raad indie
nen. De heer Jaring wil de zaak uitstellen
tot «Ie behandeling «Ier licgrooting, diui hebben
■Ie leden gelegenheid nadere inforinatiën in
te winnen, ook ten opzichte van den voorman.
Hierna komt liet voorstel van B. en W. om
fwijzend op het a«lres te beschikken in stem
miug en wordt aangenomen met 12 tegen 3
stemmen. Tegen stemden «le lieeren Breet,
do Ven, Krynen, Scvonhuyscn, Jaring, Gran-
wald, Bok en Zander.
Adres Onderwijzers.
Door B. en W. wordt pracadvies uitgebracht
op het adres van de afii. Helder van den
Bond vaii Ncd. Onderwijzers, waarin verzocht
werd de tegemoetkoming van de woninghuur
te brengen van f50 op f100.Dit advies
luidt ongunstig op grond, dat de finuuciëele
toestand van «le gemeente niet toelaat f 1500,
die nls«lau meer noodig zou zijn, toe te keunen.
B. en W. nu-onen, dut een vergelyking met
de vergoeding van woninghuur voor «le hoofden
van scholen niet opgunt, omdat deze vroeger
is vastgesteld en zij twyfelen er niet aan, of
deze zou ook wel lager zyn, als deze in 1900 voor
bet eerst in de wel ware opgenomen. Kleinere
plaatsen, zooals in bet adres opgegeven worden,
kunucn gemakkelijker wat vrijgeviger zijn,
omdat bet aantal scholen geringer is, maar in
grootere plaatsen, zooals Vlissingcn en Gro
ningen, bedraagt «Ie tegemoetkoming in woning
huur ook f50.
Do heer de Ven gelood, wanneer het ver
zoek in stemming wordt gebracht, het verwor
pen zou worden. Ilij is evenwel overtuigd,
dut f 50.woninghuur le laag is en doet
(luurom nogmaals hel voorstel aan «le onder
wijzers f 75.toe to kennen. De heer
Staalman is voor het behoud van f 50.en
wijst er op, dut de Minister zeer goe«l heeft
geweten, waarom hij in do wet heeft gezet,
tegemoetkoming. Hy noemt do kritiek in het
adres, om to spreken van letterk'neclitery dun
ook zeer aanmatigend. De heer «le Ven
meent, dat liet nimmer in de bedoeling van
den Minister heeft gulegen op plaatsen als
«leze het minimum uit te keeren. Op tal van
ploutM-n is het dan ook hooger dan hier.
De Voorzitter zegt, dat zelfs in Groningen
die som maar f 50.bedraagt, waarop de
heer de Ven aanmerkt, dat daar het aan-
angssalaria hooger is eu de traktementen beter
geregeld zyn. Tot stemming overgaande
wordt het voorstel van B.iW, aangenomen
en afwyzend op het verzoek beschikt met 14
tegen 6 stemmen. Tegen stemden de hei-run
Krynen, Sevenhuijsen, Jaring, Grunwald.
Bok cu Zander, terwijl «le h«-or de Ven v«iór
stemde in de veronderstelling, dat zyn voor
stel duurna in stemming zou gebracht worden,
waarop hy aandrong, maar de Voorzitter
eigerde zulks met de opmerking »U vischt
achter het net*.
Adres Van der Leek.
Omtrent het ingekomen adres van W. van
der Leek, veerman van de pont aan de Achter
Binnenhaven, verzoekende hem eeujaarlykscbe
bijdrage van f 100.— te verlcenen, omdat
de opbrengst van de pont niet voldoende is,
om in zyn levensonderhoud te voorzien,
stellen B. W. voor op het verzoek af-
ijzend tc beschikken. De geringe opbrengst
bcwyst voldoende, dat die overhaal aldaar
niet bcpuahl noodzakclyk is. De heeren
Hartóiuck en Van Ede beweren, dat bedoelde
pont voor velen een groot gemak zyn, ook
«le heer Meyer i» na informatie gebleken,
dat van die overhaal door velen in de omge
ving een tamelijk druk gebruik gemaakt wordt
en hij «laarom Van «ier Leek wel f 100.
wil toestaan. De Voorzitter acht dit pontje
van weinig bclaug, omdat een zeer groot ge
deellu der gracht onbebouwd isdo heer
Van Wingerden meent ook, dat de behoefte
aan die overhaal niet groot is, want dan zou
do opbrengst wel meer dan 33 cent per dag
bedragen. I)e beer Van Neck brengt in
't midden, dut du gemeente de pont onder
houdt en olie» wat daar annex is, maar hy
meent, dat men niet gerechtigd is bovendien
nog een subsidie toe te staan. Ook de
lieer Hok wensebt geen toelage te verleeoen.
Met 16 tegen stemmen wordt dan ook
de gevraagde subsidie geweigerd. Do
heeren Hartóinck, Van Ede, Van Twisk en
Breet vcrklaardou zich tegen het voorstel
van B. «Se W.
Plaatselijk-muziekmeeater.
Ter tafel komt een adres van den heer
A. J. Lecwcns, verzoekende hem het praedi-
caat vun pluatóelyk-muziekmeester te ver-
leenen en hém als zoodanig aan le stellen,
mot of zonder honorarium. In een tweede
schryven verklaart adressant, dat hij nimmer
eenige vergoo«ling zal aanvragen, terwyl hy
de verplichting op zich neemt begaafde min
vermogenden kosteloos op to leiden. B.
W. advisceren op dit verzoek afwyzend
u> beschikken, omdat zy de vervulling van
dien post onnoodig achten.
De lieer van Breda meent dat tegen de
inwilliging van «lil verzoek geen bedenkingen
bestaan, te meer omdat het de "emcentc op
geen onkosten komt en begaafde jongelni
kosteloos opgeleid kunnen worden. De Voor
zitter vraagt wal voordeel of nut znlks oplevert
en zegt, «lat in geen enkele groote plaató
i tegenwoordig zulk een betrekking bestaat.
Mogelijk vindt men in afgelegen plaatsen nog
een studaschryver of een stadsorgeldraaier.
De heer Staalman kan zich zeer goed begry-
pen. waarom dit praedicaat gewenscht wordt,
het is een middel, om er iets mee te verdienen.
Na dat nog do lieer van Breda en de heer
Over de Linden het woonl hebben gevoerd,
wordt bet voorstel van B. ds W. in stemming
gebracht en verworpen met 13 tegen 7 stem
men. Tegen stemden de heeren Hartóinck,
Dito, Staalman, van Breda, Krynen, Grunwald,
van Ede, Bok, van Twisk, van Wingerden.
Zander, Terra cn Meyer.
Alsnu doet de heer van Breda het voorstel
den heer A. J. Leeuwen* als plaatselijk
muziekmeester uan te stellen. De Voorzitter
zegt, dat het onbillyk is, zonder oproeping,
iemand aan tc stellen. Andcron hebben er
evenveel recht op. De heer Jaring merkt op,
«lat ook anderen aangesteld kunnen worden.
Daarna wordt het voorstel van den heer van
Bre«lu met 11 stemmen aangenomen. Voor
stemden do heeren Dito, Staalman, van Breda,
Krynen, Grunwald, van Ede, Bok, van Win
gerden, Terra. Meyer en Ilartóiuck.
Commissie-Waterleiding.
De Voorzitter deelt mede, «lat van «len heer
van Wingerden een brief is ingekomen
waarin «leze incldt, dat hij als lid cn voor
zitter «Ier Commissie in zake dc Waterleiding
zyn ontslag heeft genomen en ten tweede
dat de Commissie iiericht naar aanleiding
d&arvan, dat de heer Terra tot haar voor
zitter ia gekozen.
Verzoeken om ontslag.
Op -hun verzoek wordt aan den heer S.
Roodcnhuis, onderwijzer aan school 8. wegens
benoeming tot hoofd der school te Petten,
met 1 December en aan mejiilTrouw A. W.
van Neck, onderwijzeres aan school 7a, wegens
verandering van werkkring, met 15 November
a.8. eervol ontslag verleend.
Gratificatie Politieagenten.
Ter tafel komt een voorstel van B. «t W.,
om aan de agenten en aan den inspecteur
van politie een extra belooning toe te kennen,
voor de byzonderc diensten tijdens «le stakings
dagen bewezen. Zy stellen voor aan dc agenten
elk f 10 cn aan den inspecteur f 15 uit te
keeren, hetgeen voor het gcheclc korps f 225
bedraagt.
De heer Staalman acht de sommen voor de
110 ii 120 extra-uren dienst bedenkelijk laag en
zag gaarne, dat deze hooger gesteld werden,
wauroin hy voorstelt aan eiken agent f 15
en uun den inspecteur f 20 uit te keeren.
Niemand hierover verder het woord verlan
gende wordt het voorstel van don heer Staal
man in stemming gebracht cn aangenomen.
Alleen de Wethouders Over do Linden en
vun Neck stemden tegen.
Subsidies.
Door do Schildersvcrecniging «Oefening
kw«Jekt Kennis" is oen adres ingediend, witarin
verzocht wordt ook dit jaar in 't genot to
worden gesteld eener subsidie van f 100.
De Voorzitter stelt voor de gebruikelijke
subsidio wederom tc verlcenen, waartoe met
algemeene stemmen wordt In-sloten.
Nog komt ter tafel een adres van «le afd.
Helder van den Ncd. Rooinsch Katb. Volks
bond, verzoekende ten behoeve harer cursus
in het bouwkundig- cn vakteekencn een sub
sidie van f200. Hit-rby wordt opgemerkt, dat
de cursus tocgaokclyk is voor alle jongelieden
boven do 12 jaar en onvermogenden kosteloos
worden toegelaten. Deze cursus wordt bezocht
door hen, die niet voldoen aan de eischen,
die de burgeravondschool stelt voor de toelating.
B. en W. stellen voor op het verzoek af
wijzend te beschikken, omdat in het vorige
jaar, toen f 150 aan de afdecling verleend
erd, znlks geschiedde onder uitdrukkelijk
beding, dat deze subsidie voor dc laatste maal
uitgekeerd zou wonlen en de cursus iu 1903
zou eindigen.
De lieer Dito tracht aan te tooneu, dat de
instelling van den Volksbond in een groote
behoefte voorziet, en het nul van den cursus
wel blykl, doonlat 60 leerlingen zich hebben
laten inschrijven. Deze kunnen aldaar voor
bereid worden, om het volgend jaar met meer
succes hel toelatingsexamen voor do burger-
avondsch«xd af te leggen. Ook voor hen, die
examen willen doen voor stoker by de Marine
of torpedomaker, kunnen van dezen cursus
profiteoren. Om al deze redenen is bet ge
wenscht «lat de instelling bestaan blijft en «le
gemeente de gevraagde subsidie verleend.
By stemming wordt alsnu liet voorstei van
B. en W., om g c o n subsidie te verlcenen,
met 13 tegen 7 stemmen aangenomen.
Tegen stemden de heeren Terra, «Staalman,
Van Ede, Van Wingerden, Van Breda, Dito
en Meyer.
De heer Dito wenscht vervolgens een voor
stel om f 150 to verlcenen in stemming ge
bracht to zien, getgeen de Voorzitter weigert
omdat de zaak niet verder aan de orde is.
Daarna wordt mededeeling gedaan vun een
ingekomen adres van de on«lcrwijzcrs-weduwe
C. Mulder-Tegel, verzoekende evenals hot
vorige jaar, voor een gratificatie in aanmerking
te koiucn.
Op voorstel van den Voorzitter wordt aan
adressauto met algemeene stemmen f 100 toe
gestaan.
Lokaliteit voor Vergaderingen.
Ter tafel komt een voorstel van de raads
leden, dc heeren do Ven, Terra, Jaring, Van
Breda en Krijnen, om in hel raadhuis ten
allen tyde van 9 tot 4 uur voor de leden
van den Raad een zaal beschikbaar te stellen
voor vergaderingen en voor het honden van
besprekingen in 't belang der gemeente.
De heer Krynen zegt, de minder aangename
ervaring opgedaan te hebben, dat een zaal
geweigerd werd cn om in het vervolg dit te
voorkomen is het voorstel gedaan. De Voor
zitter beweert, dat de ruimte in het raadhuis
zeer beperkt is en geeft een nadere verklaring
vun bet voorval, waarop de heer Krynen
zinspeelde. Eenigen tyd geleden vervoegden
zich een paar raadsleden, zonder de burgerlijke
beleefdheid in acht te nemen, in de commissie
kamer. Bij voorafgaande kennisgeving is
zulks nooit geweigerd, maar de heeren moeten
niet vergeten, dat het raadhuis geen herberg
is. De Voorzitter wil weten wat er gebeonL
Dc heeren Krynen en «le Ven zeggen
vooraf aan den bode gevraagd te hebben of
de commissiekamer beschikbaar was, want
zy moesten, met den deskundige van de
waterleiding eenige stukken inzien. Daarom
vonden zij de bejegening zeer onaangenaam,
te onaangenamer, omdat het in hot byzyn van
oen derde geschiedde. De heer Van Neck
meent, dat men het vooral dient aan te
vragen, als men vergaderen wil cn boventlien
zijn er te weinig vertrekken in 't raadhuis,
om steeds een zaal voor de raadsleden dis
ponibel te hebben. De heer Staalman wyst
er op, dal indertijd toen tot uitbreiding van
het raadhuis en tot aankoop van het huis er
naast besloten werd een van de redenen was,
om steeds over een oommisaiekamer to kunnen
beschikken. ui meent, dat de raadsleden
het recht lebben zonder verlof te komen en
hy noemt do handelwyzc van «Ion Voorzitter
bcleedigend en krenkend.
De Voorzitter antwoordt, dat hy baas in
t raadhuis is cn wil weten wal er geschiedt.
Men zou anders kunnen binnen brengen,
wat men wilde. De heer Staalman meent,
dat de burgemeester niet het recht heeft te
veronderstellen, dat raadsleden fraude zouden
plegen. Na nog eenige minder aangename
discussie en nadat d«- Voorzitter aan den
heer Grunwahi beloofd heeft, dat na
kennisgeving de zaak in or«le is, wordt het
voomtul in stemming gebracht en met 12
tegen 8 stemmen Vcrw«ir|ien. Voor Stemden
«te heeren Van Brola, Breet, Jaring, Krynen,
Staalman, Terra, De Ven en Zander.
Overname van straten.
Aan dc orde wordt gesteld een voorstel
van B. W. tot overname van slraU-u van
den heer H. Kuiper alhier, naby de Veld-
slraat en van den lieer II. Janzen Ez. te
's-Gravenhage aan «len len Jan in 'l Vclt-
weg, hebbende bidden aan de indertyd ge
stelde voorwaard«-n voldaan. Zonder discus» ie
wordt eenparig dienovereenkomstig besloten.
Geschil met de Gezondheidscommissie.
De Voorzitter deelt mede, dat er een ge
schil is gerezen tusschen de gezondheidscom
missie alhier cn B.^cn W. De kwestie be
treft «le wyze van rioleering in de Vyzel-
sfaut. Dc plannen van de commissie wyken
af van die, welke door lt. eu W. zyn voor
gesteld. De Voorzitter zegt, dat hij kaarten
zal laten maken vnn de plannen, op«lat de
leden oordeelen kunnen. De behandeling der
zaak wordt daarom tot een volgende ver
gadering nitgesteld.
Kohier Hondenbelasting.
Met algemeene stemmen wordt bet le
suppletoir kohier van de hondenbelasting,
dienst 1903 tot een bedrag van f 107,50
vastgesteld.
Benoemingen.
Hierna guat men over tot het doen van
eenige benoemingen van leeraren aun de
burgeravondschool. Definitief wor
den met algemeene stammen gekozen voor
lecraar in het hand- en vukteekciieu de heer
J. B. Mulders Cz.tot leeruur in de natuur-
en werktuigkunde du heer A. Schuitama u n
tot leeraar in de wiskunde de lieer Th. C.
\V. van Mierlo.
Eveneens worden mut algemeene stammen
voor 1 jaar herbenoemd als assistent-leeruren
de heeren Th. C. G. Moorman, B. A. Adri-
aanse, J. K. Labout, C'. N. van Gyu, J. van
Hoek en M. Koolhaas. Ter voorziening van
nog 2 vacatures als assLtaut-leeraar in het
vakteekencn worden voorgedragen voor het
timmervak de heeren J. C. Duinaker en A.
Doktar en voor het smMsvak du lieeren R.
Meerens en J. B. Mulders Jz. B^j de 8e
stemming verkrygen voor de lc vacature
de heeren J. C'. Duinkcr en H. F. Freeke
elk 10 stemmen, zoodat bet lot moet be
slissen, dat in het voordeel van laatstge
noemde uitvalt. Voor de 2e vacature ver
krijgt de heer J. B. Mulders Jz. 11 stem
men en de heer R. Meerens 10 stemmen,
zoodat eerstgenoemde is gekozen.
Tot lid voor de commissie in zake de
waterleiding wordt na 2e stemming ge
kozen met 11 stemmen de heer Il.vau Win
gerden, die de benoeming aanneemt.
Voor kommies by do belastingen wordt
door B. dc W*. het volgende drietal aanbe
volen
1. J. F. Jacques, agent van politie.
2. D. Kunst, notaris-klerk.
3. 1'. Fokken», serg.-majoor der inf.
Bij 2e stemming wordt met 12 stemmen
gekozen de heer D. Kunst.
Rondvraag.
De Voorzitter deelt, naar aanleiding van
de in vorige zittingen gedanen vragen, aan
den heer Van Ede mede, dat hy du kosten
van de verbetering van dun weg aan de
Achter-Binnenhaven heeft laten opnemen
aan «len heer Jaring, dat hjj tweemaal
>er brief aan do lieeren Kampers cn Schram
nlicbtingen verzocht heeft, omtrent den ouden,
ontslagen werkman van de gasfabriek, maar
dat bedoelde heeren de burgelyke beleefdheid
niet in acht nemen en geen antwoord zendon.
Op de vraag van den heer Terra, of dc
Burgemeester reeds iets kan mcdedeulon om
trent de pot by de Waterleiding, antwoordt
«le Voorzitter, dat deze zaak Woensdag bij
B. W. in behandeling komt.
Hierna niemand meer bet woord verlan
gende, wordt do openbare vergadering ge
sloten en gaat de Raad over in gchoiino
zitting tot onderzoek van eenige reclames.
commissie K. P. C. Bazel, architect te
Busium; J. Dunselman, schilder te Amster
dam A. J. Der Kindereg, Gchilder te La
ren A. Van der Klaes, leeraar aan de Poly
technische School te DelftJ. J. Van Nieu-
kerken, architect te 's Graven hage S. J. L.
Trooster, architect te Utrecht.
Men meldt uit duu Haag
Tot dusver hebben zich te dezer stede
3 gevallen van pokken voorgedaan. De
inspecteur voor de volksgezondheid heeft
•1e i oodige ma tregelen genomen om be
smetting tegen te gaan.
Voor 't nemen van buitengewone voor
zorgsmaatregelen van gemeentewege schijnt
vooralsnog ge--n aanleiding te bestaan.
Trouwens de ziekteverschijnselen, zooala
deze zich totnogtoe by de lijders voordeden,
dragen geen kwaadaardig karakter.
Men schryft uit Haarlem
Aan de centrale werkplaatst der H. U.
:poor zyn tegen zeer g-ringen prjjs voor
de werklieden wollen dekeus beschikbaar
gesteld.
Een aangrijpend feit heof', naar de
•Tel." meldt plaats gehad bij de aanvaring
vau de ticheveningsche bom Jouge Johan-
nes".
Zoodra de aanvaring plaats vond, spron
gen zes opvarenden van de bom op den
logger over, zoodat drie persoonen op de
zinkende bom achterbleven. De 20-jarige
Spaans, getroffen door het hulpgeschrei
van zi^n achtergebleven 15-jarige broeder,
bedacht zich geen oogenblik. Hy sprong
Tan den Teiligen logger op de zinkende
bom terug en wilde, staande op den kop
van het zwaard van de bom, zyn broeder
op den logger werpen, toen dit vaartuig
juist dat aanrakingspunt was voorbijgegaan.
Het nachteljjk duister en de snelheid waar
mede de bom in de diepte wegzonk, maak
ten verdere redding omuogelyk, zoodat
deze Spaans zyn bniederlicfde met den
dood moest bekoopen.
Na heel wat wederwaardigheden on
dervonden te hebben, is dezer dagen een
Berlynsch meisje van 10 jaa.tr uit de han
den van een handelaar in meisjes bevrijd.
In het voorjaar dook te Berlyn zekere
Meder, een Beier, op die zich uitgaf voor
don leider van een Tiroolech gezelschap
van zangers. Hy had behalve tweo jong*
umunorr uit de provincie al drie rae'sjua
aangenomen voor een concertreis naar
Rusland, en wist ook te Berlyn een halve-
wees van 10 jaar die haar familie niet tot
last wilde zyn en zin in het tooneel had,
over te halen, om zich by hem aan te
■luiten. Het gezelschap trok over Warschau
naar Tiflis, en daar bleek al spoedig dat
de zoogenaamde directeur zjjn slachtoffers
aan ryke Russen wilde uitleveren. De
meisje* wildeu echter niets van zyn voor-
stellen hooren, en de schavuit trachtte te
toen door bedreigingen tot een onzedeljjk
leven t« dwingiu, om met zyn vrouw samen
voordeel van hen te trekken. Dit gelukte
eveuuiiu eu Meder moest zyn buit voor
goed loslaten, toen du te TiUis gevestigde
Duitschera een inzameling hielden, om de
meisjes het geld voor de terujgreis naar
Beriyn te verschaften. Daar zyn ze na
teruggekeerd. Tegen Meder is intusschen
een mandaat tot inhechtenisneming uitge
vaardigd.
Tegelykertyd is een auibteljjke waar
schuwing verschenen tegen een ander han
delaar in meisjes, zekeren Preyer. Hg is
van Hongaareche afkomst en noemt zich
afwisselend dr. von Ortmann, Hoffmao en
Kaissr. Hjj heeft reeds een aantal meisjes
naar België en Nederland meegetroond.
Een meisje van acht jaar dat sedert
18 Augustus 1901 te Hannover verdwenen
was, is by een Zigeune ••troep terugge
vonden. Een kleiue jongeu te Sta*»furt had
het kind uit de beschryving, die van ambts
wege openbaar was gemaakt, herkend. Toen
de politie het echter in den wagen kwam
zoeken, hadden de Zigeuners het reeds
naar een anderen wagen gebracht. Twee
gendarmes gaven het zoeken echter niet
op en ontdekten het tnei»j* eindeijjk in
een wagen, nadat zjj de Zigeuners een
paar dagen nagetrokken waren.
Vervolg der berichten,
Veredeling van het Ambacht.
Blijkens mededeeling van den uitvoeren
den Raad der Vereeniging ter Veredeling
van het Ambacht door proeven van be
kwaamheid, zal in December a.s. te Utrecht
weder gelegenheid worden gegeven tot ver
krijging van den graad van gezel of van
meester in het timmeren, smeden, meubel-
maken, huisschilderen, metselen en steec-
honweu, na voldoende daarin afgelegde
proeven van bekwaamheid, welke worden
afgenomen door een commissie van zaak-
knndigen.
Aangifte tot deelneming moet geschieden
vóór 15 OcL a.8. aan het Alg. Secretariaat
der Vereeniging, Z. O. Binnensingel 32, te
's Gravenhage, alwaar ook nadere inlichtin
gen zyn te bekomen.
Inlichtiogen worden ook gegeven door dr.
P. J. H. Cuypera, architect der Ryksmuse-
uingehouwen, voorzitter der Technische
Commissie te Roermond, en de leden dier
Buitenlandsche berichten.
59,000 Dollar gestolen en teruggekregen.
Eeuigo dagen geleden kon men onder
dn advertentie d> mcdedoolhg loeur, dst
*53.000 dollars onafzoatompeldo Common
Mrxican sbares en G000 dollars Common Rock
Island aharer, dato 4 Juni 1. 1. als vormist
opgogoven', weer in hot bezit oencr bank
alhier waren gekomen.
Het bericht zag er in ifln ©cnvoudigo zako-
lykhoid niet als phan'astisch nit. Maar f86.000
die gestolen worden, di« spoorloos verdwijnen
en verdwenen bly ven, en dan oven onverwacht
weer te voorschijn komen het biedt reeds
bouwstof genoeg om de pbanlasie van den
eersto-don-besto sonratienovclist aan hot mou-
seeren to brenger.
En hoewel •ensat'eloctaur, en zolls phanUaie
in tioancicÖ.-le berichten te recht uit oase
kolommen geweerd worden, bezat de bewuato
advertentie, juist in s\jn redactioneelo koel
heid, voldoende phanUaie om ona "p recherche
te doen uitgaan.
Ontdaan van eenigen romantirchrn indruk
moge hetgoen wy vernamen, hier een plaats
vinden.
Den 4en Juli werd ten nadeele van een
onser groote bankinstellingen oen bedrag in
eftecten van ongeveer f 36.000 waardo gesto
len. Do politie werd van het geval in kennis
gestald, maar de dief bad zijn aftocht wotao
te dekken. Evenwel, niet lang daarna, werd
een d-el der gestolen effecten by dsTwontóchs
Hankvereeniging aangeboden; een der bedien
den herkende dadelyk de s'ukken, liet dso
iman, die ze aanbood, oen Engelschmaa,
aanhouden maar de man kon bowjjzen dat
zyo tinna in Londen ter goeder trouw was.