KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wierlngen en Anna Paulowna.
Bericht.
„Rubriek voor Kinderen"
Nieuwjaarsgroet.
De wei tai ie» Sploa.
fïo. 3216.
Zaterdag 12 December 1903.
3lste Jaargang.
Bu -eauSpoorstraat.
Telefoonn*. 59.
BureauSpoorstraat
Telefoonn*. 59.
Abonnement
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 et., £r.p. poet 75 ct., Buitenl. f 1.25
g i Zondagsblad 37*45 >0.75
'g J Modeblad 55 80 0.90
Muzik. Bloemlezing >>>60>>>»85> 0.90
Voor 't Buitenland bg vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
UitgeversBERKHOUT Co., to Helder.
Bmpmmi Spooptlraat.
Advertentlön
van 1 tot 5 regeU25 Cent.
Elke regel meer5
4 maal geplaatst, 1 maal gratis. Bewgs-exemplaar 2'/» Ct.
Vignetten «n groote letters worden naar plaatsruimte berekei d.
Advertentiën moeten uiterlijk des DIWSDAG8- en VRIJDAGSMOKGENlS vóór 10 uur aan het Bureau bezorgd zijn.
EERSTE BLAD.
Het is den uitgevers van dit blad aan
genaam de mededeeling te kunnen doen,
dat, voortaan zoo mogelyk elke week een
zal worden opgenomen, ten behoeve van
de kinderen van onze lezers en die geacht
kan worden voor de jeugd van belang te zyn.
De naam van de redactrice, die hare
sporen op dat gebied verdiend beef', moge
een waarborg zyn van goede, leerrijke en
degelyke lectuur, die menig oogenblikje
van gezellige ontspanning aan onze jeug
dige vriendjes zal bezorgeu.
DE UITGEVERS.
Onze lezers, die met 1 Januari a.s. aan
Familie, Vrienden of Begunstigers in onze
Courant een WELKOMSTGROET willen
plaatsen, worden beleefd uitgenoodigd hunne
opgaven aan ons Bureau SPOORSTRAAT
tijdig in to zenden.
DE UITGEVERS.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 11 December 1903.
De afdeeling Helder van den Kon.
Ned. Bond van Oud-Onderofficieren heeft
ook dit jaar weder een St. Nicolaasfeest
georganiseerd. L.l. Dinsdagavond was in
Casino" een vrooljjke kinderschaar bjjeen,
die zich kostelgk amuseerde. Sfc. Nicolaas
in, eigen persoon verscheen in de zaal en
sprak de kinderen toe. Verder werd de
tooverlantaarn vertoond, een aardige tableau
door eenige in 't wit gekleede meisjes,
voorstellende een hulde aan St. Nicolaas,
te zien gegeven, een tweetal vrooljjke
voordrachten gehouden en een pantomime
uitgevoerd. Natuurlgk werden de vertooners
door de kleinen met gejuich en handen
geklap beloond. In de verschillende tusschen-
poozen werden de kleinen op versnaperin
gen onthaald en aan hun gezang en te
vreden en bigde gezichten kon men hooren
•n zien, dat zg dankbaar en voldaan waren
voor het genotene. Het feest is dan ook
uitstekend geslaagd.
Het tjalkschip »Texelstroom" is Dins
dag LI. in publieke veiling, ten overstaan
van den deurwaarder W. Biersteker alhier,
verkocht voor f 925, aan den heer J. Jz.
Rab, te Texel.
De „Friesland".
Naar wg vernemen zal de „Friesland"
na gereedheid vermoedelijk over 4 dagen
naar Indië vertrekken. Aan den commandant
is daartoe telegrafisch order gegeven.
De minister van marine heeft Dinsdag-
voormiddag een conferentie gehad met den
schout-bij-nacht Van Nes, maiine-comman-
daot te Hellevoetsluis en de verdere leden
der commissie van deskundigen, belast met
het uitbrengen van rapport omtrent den
toestand van de machinerieën enz. van het
pantserschip „Friesland" vóór zgn reis naar
Oóst-lndië.
Anna Paulowna. Maandagavond, 7 Dec.,
vergaderde in Vecrburg de Atd. Anna Pau
lowna van den Rond v. Staatspensionnccring.
Na een inleidend woord d or don Voorzitter,
den heer K. L. van Gorkom, trad als spreker
op den heer L. Hoejenbos van 's-Gravcnhage
met 't onderwerp„Staatapeiisionnecring is
Volksbelang". In een boeiende rede schetste
spreker den toestand van den werkman, nu
cn vroeger, en den toestand der ouden, op
gehelderd door schetsen, ontleend aan do
werkelijkheid. Vervolgens werd aan critiek
onderworpen de Staatspensionnccring, zooals
dio bestaat in Duitschland, België, Italië en
Denemarken. Dc laatste werd uitvoerig be
sproken. Hoewel de beste van de reeds be-
staanden, kon zij toch sprekers volle sympathie
niet wegdragen Dc heer Hoejenbos verklaarde
zich togen premiebetaling door den werkman,
eensdeels omdat deze daartoe niet in staat is,
anderdeels oindal daarvan ecne uitgebreide
administratie het gevolg is. Met een opwek
kend woord werd de rede besloten, die met
aandaeht werd gevolgd. Door een luid applaus
betuigde men zijn instemming. Door een viertal
personen werd gedebatteerd. De hoofdzaak
uit 't debat was, dat men van den spreker
gaarne de bronnen wilde kennen, waaruit dc
noodige gelden moesten geput worden. Spreker
verklaarde alleen te ageeren voor 't begin
sel. Wanneer de meerderheid in dc tweede
kamer voor staatspensionnccring is, is helde
taak van de regeering de middelen to vinden.
Zyn kanonnen of oorlogsschepen noodig, dan
vraagt men vooruit ook niet, wa&r de noodige
geldsommen uit betrokken moeten worden.
Toch zyn wel middelen aan te wijzen. Deze
zyn verhooging van de vermogensbelasting
en de successierechten en eene afzonderlijke
belasting voor staatspensionnccring.
Met een woord van dank aan den spreker
en de aanwezigen werd vervolgens do ver
gadering gesloten.
Bij de Nederl. Hervormde Gemeente zyn
tot notabelen herkozen de heeren T..Schuite
maker en L. Met zeiaar en gekozen do heer
K. Bosman.
Examen stuurlieden.
Rotterdam, 9 December. Geëxamineerd
9 caud. Geslaagd
Groote stoom vaart A. 3de stuurmanG.
Minholts, J. Bakker, G. J. Barendse, J.
W. de Roever.
Groote ztilvaart A, 3de stuurman: G.
Minholts.
Groote stoomvaart B, 1ste stuurman
E. M. Swaan.
Op de Effectenbeurs te Amsterdam
ging 't Zaterdag rumoeriger toe dan an
ders. Volgens verstrekte inlichtingen was
de oorzaak daarvan, dat het bestuurs
lid van de Vereeuiging voor den Effecten
handel, mr. H. P. Berlage, als commissa
ris van de noteering bezwaar maakte een
fonds te noteeren. De commissionnairs en
makelaars liepen te hoop, er werd gepro
testeerd, in één woord 't was een verba
zende herrie. Mr. Berlage heeft in het ge
beurde aanleiding gevonden, zgn ontslag
als bestuurslid vau de Ver. voor den
Effectenhandel te nemen.
Peperdiefstal.
Uit Amsterdam meldt men
De rechtbank alhier deed Dinsdag uit
spraak in de zaak der zes vroegere werk-
iiedea van het Willhelminaveem die een
een totaal van 486 balen peper geborgen
in het pikhuis Zwaan" aan de Realer-
gracht alhier, in zes keeren ontvreemdden
en te gelde maakte, een diefstal die het
veem een schade van f 15 a f 16 000
berokkerde.
De rechtbank veroordeelde overeen
komstig den eisch van het M.
J. Molter tot 4 jaar gevangenisstraf, A.
Titsing tot dezelfde straf, W. J. Barnas
tot 2'/t jaar, P. F. L. Elverding tot 2
jaar, W. Klinkert tot 2'/t jaar, en J.
Koster tot 1 jaar gevangenisstraf.
Uit Amsterdam meldt men
Een van deemployé's der Amsterdamsche
bank, een jongmensch van circa 25 jaar,
is sedert Maandag verdwenen. Men brengt
zgu plotseling vertrek in verband met ue
verm'ssing van een pakket effecten, ter
waarde Van omstreeks f 4000.
Kiene oorzaken, groote gevolgen.
Nu ongeveer 6 jaar geleden zaten te
Haarlem in het PooLche Koffiehuis een
vj,ftal stamgasten om de kletstafel, toen
den eigenaar, een betrekkelijk jongeman,
een kleinzoon werd geboren.
Grootvader worden op dien leeftyd vond
een der gasten zóó'n bijzonderheid, dat hg
het plan opperde dit in de krant te Iateu
zetten.
Hg had er een kwartje voor over, ande
ren hadden er ook wat voor over en spoe
dig was zoo een gulden of drie hgeen.
De alverlentie we d geschreven doch
niet geplaatst, omdat het beter werd ge
acht h->t geld aan wat nutt'gers te bos e-
■ieu en dat nutligers zou zgn, een trnclatie
vau de arme kinderen in het Armhuis. Dat
geschiedde. Het jaar daarop werd dit ook
gedaan en sedert heeft zich de trrctalie
uitgestrekt tot alle verpleeg (en in het huis,
dus ook de oudjes en werl daarom ge
kozen de gelegenheid van het St. N icolaas-
feest.
En zoo is op Sint-Nicolaasavond weder
een pretje bereid aan de go^d 130 armen
die verpleegd worden en onthaald op letter
banket, koek, f'uit enz. en in de soep een
worst voor ieder en voor de' twee oudsten
zgn twee aparte cadeaux bestemd. Voor
den oudsten man bestaat dat in een reuzen-
sigaar van chocolade, waaraan een kaartje
aan een lint is bevestigd met de woorden
»Dit hier is een presen'je
Voor 't alleroudste ventje",
en van het vrouwtje is het een rol cho
colade met de opdracht:
>Het alleroudste vrouwtje,
Bgt wel zoo lief op Chocolade,
Als op een houtje".
Dat dit allemaal veel geld kost begrijpt
ieder doch dit komt steeds gemakkelijk
bjjeen, daar de jonge grootvader noch een
zjjner bezoekers er aan denkt zich van
geven te onthouden.
De arbeider VV. Methorst te Uilver-
sum, die Zondagmiddag hg een twist door
zgu buurman, den schilder J. C. Heg, met
een klewang zoo zwaar werd gewond, is
hedennacht in de R.-K. Ziekenverpleging
aldaar overleden. De dader is gevankelijk
uaar Amsterdam gevoerd.
Meu schrijft uit Utrecht a/d Ned.
Walgelgker schouwspel dan men Dins
dagmiddag te genieten kreeg op de
Wittevrouwenstraat alhier, kan men zich
zeker niet denken. "Omstreeks 5 uur wag
gelden daar op de tramrails, arm in arm,
trots het groote verschil in jaren, broeder
lijk vereenigd twee mannen, de één circa
45 jaren oud, de audere nauwelijks 20.
Beiden behoorden tot de dienstverrichting c
zooals de gebruikeljjke term luidt en ver-
keeiden zóódanig onder d--n invloed van
den drankduivel, dat zg niet eens meer
het vermogen bezaten uit den weg te gaan
voor de tram die juist in aantocht was.
't Volgende oogenblik zag het verbaasde
publiek de beide drinkebroers aangereden,
meegesleept door den viezen sneeuwmod
der meters vèrEn toen men de onge-
lukkigen had opgebeurd, die gelukkig
behoudens een onschuldig schrammetje
geen letsel bleken hekomen te hebben,
hoorde men in de rondte de menschen die
in verschillende krasse termen lucht gaven
aan hun verontwaardiging over zóóveel
boosaardige werking van koning ulcohul.
Intusschen zat de oudste van het 2-tal,
op den vloer van het politiebureau, waar
voor het geval plaats had, rondkijkend als
een wild dier, zich maar niet kunnende
h-grgpen, dat de commandant van de wachl
last gaf hem tnaar achteren* te brengen
ter ontnuchtering. Den jongsten liet m-in
gaan. De koetsier van de tram had absoluut
geen fchuld aan het ongeval.
Ufl h»i
Het vreesul ijk ongeluk in eeno kolenmijn
by Luik, waarbij 12 arbeiders den dood
vonden, heeft in de Belgische kamer aanlei
ding gegeven tot besproking van liet al of
niet voldoende der veiligheidsmaatregelen.
Door verscheidene afgevaardigden werd aan
gedrongen op dc aanstelling van myninspee-
Icnrs, aangewezen door du werklieden zei ven.
Do hulp der regeering voor de fumilie der
slachtoffers werd verzocht. Do minister zal
de interpellatie beantwoorden zoodra hem den
uitslag van hel onderzoek door liet parket
bekend is. In den Senaat zyn de koloniale
bezittingen van koning Loopold ter sprake
gebracht door den afgevaardigde launbiolte.
Hij meende, dat liet ni-1 aanging, dut de
koning er eene afzonderlijke koloniale politiek
op nuliicld buiten zyne ministers om. De minister
van justitie antwoordde, dat de koning zyne be
voegdheid daarmee niet was te buiten gegaan.
Hy had alleen eenige wenschcu kenbaar ge
maakt, wat hem volgens dc Grondwet ge
oorloofd is.
De ministericele crisis in Spanje is eerder
opgelost dan wij verwacht hadden. Ken nieuw
kabinet Mauru i-i gevormd dut by zijn eerste'
optreden in de kamer, meedeelde dut de
rogeering zich zal houden aan de in de
Troonrede aangekondigde gedragslijn. Hot
kabinet handhaaft hel program vau het af-
getredene onder Silvcla. De minister president
zat in dat kaliinct cn staat bekend als con
Bcrvatief. Dc republikeinsclio party is lang
niet ingenomen mot het optreden van dit
ministerie eu zal al es beproeven om het zoo
spoedig mogelijk tot heengaan te nopen. In
verschillende bladen doet het bericht do ronde
nis zou een aanslag gepleegd zyn op den
jeugdigen koning toen deze op de jacht was,
en wel door een «Ier bewoners van do konink
lijkc bezittingen, die zich vcrongclykt meende.
Volgens de ofliciëele lucdcdcelingen is er
alleen een ongeluk gebeurd, wuurschynlyk
door misverstand of onvoorzichtigheid. De
justitie zal de zaak ondorzoeken.
De bcrichton uit een Duitsch hl ad als zou
de gezondheid van den keizer bezorgdheid
verwekken, worden officieus tegengesproken.
Nadere bijzonderheden omtrent den gezond
heidstoestand kunuen niet worden meegedeeld
omdat ze er niet zyn. Er is volstrekt niets
verborgen gehouden. Er is sprake van «lat
do keizer met zyn jacht eene reis naar do
Middellandsche zee zal ondernemen.
Volgens een particulier bericht aan de
Frank f. Ztng heett do Czaar aan «len sultan
zijne tevredenheid betuigd over de principiëele
aanneming dor Russisch Oosten rij ksche nota.
Oudertusschen zijn de Oostenrijksche en de
Russische contróle ambtenaren voor Macedonië
reeds aangewezen.
Er is een conflict ontstaan tusschon de
Turkache politie cn den Amerikaanschen
consul te Alexandretta toon deze een Armeniër,
genaturaliseerd Amerikaan, naar oen stoom
schip geleidde. De politie nam dezen man,
ondanks het protest van den consul, gevangen,
waarop deze de Amerikaanschc vlag introk
en vertrok. Do Amerikaanschc gezant te Kon-
slanlinopel heeft zich deze zaak aangetrokken.
In China ia men laDg niet gerust over do
door Engeland voorgenomen expeditie in Tibet.
Men vreest daar en misschien niet zonder
grond dat Engeland na de expeditie Tibet
zal bezet houden en doen zooals Rusland in
Mandchooryu doet. De onderkoning der aan
grenzende Chineescbe provincie heeft maat
regelen g««noinen tegen een mogelijken inval
der Engelschcn in zijn gebied. Rusland, dat
deze expeditie mot loede oogen aanschouwt,
zal zich rnoeilyk tegen Engeland kunnen ver
zetten Avyl het ui zijne aandaeht noodig heelt
voor de kwestie met Japan.
Komen aan den cenen kant berichten over
militaire bedrijvigheid, die er hccrscht zoowel
in Rusland als in Japan en China, aan den
anderen kant komt uit New-York bericht
dat de Czaar na een ouderhoud met zijn
minister, graaf Lams«lorf, enige veranderingen
in de Japansche voorstellen betreffende Korea
wonschle, welke veranderingen wel d«x>r Japan
zullen worden aangebracht. Dan zal men ge
makkelijk tot algeheclc overeenstemming kun
nen geraken.
Indische Penkrassen.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
80.
Ik had myn vorige i'cnkras juist in 't net
overgeschreven, toon ik bezoek kreeg van
vriend Kuwihiraug, oud-Hookoom-Toca van
Toelian Ketji (Miuuhassu) en thans leerling
aan dc z.g. Groote Landbouwschool van Bui
tenzorg.
Natuurlijk lus ik hem mijn artikeltje voor
cn tot mijn schrik moest ik hooren, dat ik
ui zeer onvolledig werk hu«l geloven! 1
Ik had wat veel don nadruk gelegd op 't
schilderachtige en schminu van den Tuin en
ook wel iets verteld van «Ie prachtige gele
genheid hier aan hoeren geleerden geboden,
om hun studies verder te voltooien doch ik
had zoo goe<! als niets gezegd van 't practischc
nut, «lat 's Luids Plantentuin oplevert.
Weet U wel mijnheer zoo zeide Kuwila-
ran .dat hier o.a. een voortduren«l bacterio
logisch onderzoek plaats heeft, oin de ziekten
der cultnurgewassen te kunnen bestryden
Daar hebt u b.v. de noodlottige serclikwaal,
«lie liet suikerriet aantast, de ziekten «Ier
g<uh-pertjahboomcn, de sii-ktcn, «lie by tabak,
koflie, thee en cacao voorkomen en zooveel
schade berokkenen Ze worden hier nlheiiaal
onderzocht, ernstig onderzocht, en verachillcmlc
geneesmethoden worden geprobeerd, terwijl
«iikwijls zeer merkwaardige resultaten ver
kregen worden.
En ook onze cultures, de Iulandschc, wor
den niet meer vergeten. In den laatsten tijd
verkregen zy zelfs «len v«wrang en dat is
goed ook, w«nt ons Indië ia toch op slot van
rekening door een luu<!boiiw«,-ndc Inlandsche
bevolking bewoond, een bevolking, die voor
gelicht, geleid moet worden. Zoo werl bier
o.a. een grondige studie gemaakt van «le be
kende cn door ons Indiërs zoo zeer gevreesde
omouienték «Ier ryslveldon, veroorzaakt door
lurven in den grond, larven die de wortels
der rijstplantjes binnendringen en boosaardig
alle levenssappen tot zich nemen.
Hot geneesmiddel achjjnt dun nu eindelyk
govonden. Men weet nu tenmiste, hoe dié
parasieten te woren en uts men dan bedenkt,
dat verleden jaar nog van don goheclen
Javaoogst door dezo ziekte mislukte cn dat
door dio ramp alleen een schade werd geleden
van meer dan 3'/a millioen gulden, dan zult
u toch zeker wol moeten toegeven, dal 's Lands
Plantentuin nuttiger doel heeft dan om toe
risten en Batavianon eens van zijn schoon
heid le doen profiteeren.
.Trouwens men behoeft maar in den trein
te kruipen cn nog een half uurtje verder 't
gebergte in te gaan, dan beeft men al natuur
schoon genoeg, natuurschoon, dat 't Gouver
nement geen cent kost.
En U ha«lt uw lezers ook moeten vertellen
van het zoölogisch- phyiopbalologisch museum,
waar deskundigen alle kwaadaardige insecten
bestudeeren en vooral ook naar middelen
zoeken om die vyandun der raenscheid te
verdelgen
In het pharmaoologisch laboratorium onder
zoekt meu weer de geneeskundige kracht der
planten en vergiften en ook de voedings
waarden der Indische vruchten.
.li weet hoeveel inlandsche medicyncn er
bestaan .-la", antwoordde ik .en ik wil
wel bekennen, dat ik ze hier in de tropen
boven de meeste Europeosche geneesmiddelen
prefereer. Ik heb ze gedurende mijn eerste
verblijf in Indië dikwijls met succes toegepast
en zien toepassen". .Juist", zeide Kawilurang,
«doch die geneesmithlelcn worden verstrekt
door gewone onbestudeerde Inlanders, door
menscken, dio de doses voor verschillende
gestellen niet kunnen berekenen en dit kun
soms zeer gevaarlijk zyn.
.Nu wil do Rogeering die obats«lcr bovol-
king doen bestudeeren en dank zy ook bet
Instituut voor tropische ziekten te Batavia,
zullen over eenige jureu die medicyncn dan
eindelyk door «ie faculteit worden erkend.
Wie weet of er later geen schatten met den
uitvoer zullen worden verdiend Ook hiervoor
zorgt dus 's Lands Plantentuin.
Op Tjikeumeuli in den z.g. Cultuurtuin,
worden verder verschillende uilheemsche ge
wassen gekweekt cn hun levensvatbaarhehl
nagegaan'
.Indië levert wel reedt veel op, doch men
mag daarom «x>k nog wel 't goede van builen
pro bet-ren. Ook worden verschillende bemestin
gen bestudeerd. En zoo zou ik nog een heele-
bocl kunnen opsommen
.Waarom hebt u niet liever gewacht, tot
dat Prof. I)r. Troub terug is uit Engelsch-
Indië, waar hy thans, in *t belang van «len
Tuin is heengereisd
Ho! hol wuardo Kuwilarang, nu over-
dtyf je wel oen beetje in je geestdrift voor
botanie! Ten eerste kun ik mijn reis voor
dén Pankras" onmogolyk uitstellen, Inditi is
zoo groot on ten tweede verlangen myn lezers
geen geleerdheid van me, doch wel wat popu-
laire kennis omtrent Indische toestanden. Ik
ben het echter volkomen met je eens, «lal dit
verslag over .'s Lands Plantentuin al zeer
onvolledig is en 't spjjl me dus hcuscb, dat 't
mot do post weg moet. Ik zul myn verzuim
echter goed maken vertel me dus nu ullea
nog con» langzaam en duidclyk, dan zal ik
trachten je opuierkingon zoo getrouw mogelyk
weer te geven. Ga je gang maar, ik luister
en schryl
Tot zoover ons gesprek met vriend Kuwi
larang, een flink, goed ontwikkeld Herïado-
nces, die uitstekend zijn Holandsch spreekt
■i, evenals dc meeste Inlanders dio nadenken,
een warm overtuigd vriend is van Ncérlands
opperheerschappij. Ik wil daareven op wijzen,
omdat er nog zooveel bekrompen Europeanen"
zijn, vooral liicr in Indië, dio met tegenzin,
ju met vrees zelf» «le emancipatie der Indiërs
gadeslaan. Ze denken, dat hun ontwikkeling
gevaarlijk zal worden cn zijn dus voor hel
oude systeem domhoinlen Ik erger me altijd
als ik zulke menschen hoor doorslaan, men
schen, die door een lang verblijf *n Ir*<!iö
meunen reeds op do hoogte te zyn met de toe
standen van land en volk. Zo hadden nimmer
voeling met den bruinen broeder en zoeken
seoeds hun kracht in isolement. Ze beschouwen
een inlander nu eenmual als een wezen van
lagere orde, goed genoeg om «loor hen geschol
den en gehoontl te worden. Natuurlgk vinden
ze het dun al heel vreemd, als meer ontwik-
kolden zich niet mo. r laten schelden en hoo-
ncn en ziet u, «laar zit 'm nu eigenlijk do
kneep
Een beschaafd geschoold Javaan, Maleie r,
Amboinccs of Minahasser weet onderscheid te
maken tusschon Europeanen en Europeanen
en laat zich volstrekt niet beleedigen, door
wie ook.
Er zjjn er hier liecl wat, die o zooveel op
't Europeaanschap laten voorstaan
Do fyn voelende Indiërs weten echter al
heel gauw met wicn zij to doen hebben, en
de ontwikkelden onder hen rocken zeer gaarne
den omgang met beschaafde Nederlanders.
Waarom ik dit schrijf? Omdat ik gisteren
weer een bedroevend staaltje heb bijgewoond.
_'t Was tegen half vjjf in den middag,-tocn
een zwaar beschonken .mijnheer" (Hier is
elke Europeaan een .toean"!) in een dos a
«los voorb'y reed, ten spot natuurijjk ran do
Inlandsche gemeente.
Hij had het hevig te kwaad met den koet
sier, wicn hy de gemeenste scheldwoordo.»
naar het hoofd wierp un die niets antwoordde,
doch stapvoet» voortreed, stapvoets, opdat zyn
dronken vruchtje niet uit do kar zou tuimelen.
Toen schelden nu niet scheen te helpen,
riep dc «toean plotseling: .Saja orang blanda
en loc satoe monjet selanil
(Ik ben Hollander en jij bent een inlandsche
aap') on om aan deze woorden nog wat meer
kracht by te zetten, begon toen dc edele ver
tegenwoordiger van ons ras hier in de tropen,
den armen dos A dos koetsier to slaan cn te
stompen. Politic was als altyd niet aanwezigen
daarom moest ondorgotookundo wel handelend
optreden, al was 't maar om aan de ver
schrikte Inlanders te toonen, dat een Neder
lander zieb niet onder alle omstandigheden
solidair gevoelt inel landgenooten.
Toen onze held dan op don grond gerold
FMJILLETOX.
19.)
Ook zij was een weinig aangedaan. Met
eenige vrees had zy het bezoek bij den ouden,
norscben oom tegemoet gezien, dien men spa
ren moest, wjjl hij rijk en voornaam was,
van wien men echter geen vriendelijke ont
vangst te verwachten had, en nu was het als
een groet uil het ouderlijke huis, dio haar
uit zynen mond toeklonk. Zy stelde haren
man voor cn boog zich toen voorover, om de
onde gerimpelde hand te kussen, dio haar
zoo liefdevol toegestoken was geworden.
Daarop werd zy aan do gravin voorgesteld
de beide vrouwen maten elkander wederkec-
rig met de blikken, en zagen terstond in,
dat zy nimmer op een vriendschappelyken
voet met elkander zouden staan. Nog krach
tiger dan alle afkeuring van .klccrenhoo-
vaardy*, gelyk zy het uitdrukte, werkte als
schrikwekkend voorbeeld, dezo oude, jeugdig
opgedirkte vrouw, dio voor Felicia iets on
beschrijflijk belachelijks had. Graviu Floren-
tine van haar kant met hare plagende kleine
manieren, den gemaakte oogopslag, vond de
jonge vrouw onuitstaanbaar, koel en stjjf, en
was innig bly om met baren amusanteu man
tekunnen praten, de vrouw daarentegen
gmn Jen eigen strengen echtgenoot o er te
laten.
Kulgatachew leende zich schijnbaar met
genoegen tot de hem aangewezen rol, bij
Tortelde gravin Fiorentiac op ecne onder
houdende wijze van de reis, die hy pas met
zyne vrouw had gemaakt, en wist tusschon
bewonderende opmerkingen over het toilet
der gravin zooveel complimenten voor de
draagster in te vlechten, dat hetgeen hij
zeide den indruk van zinlolige phrasen ver
loor. Daarby verloor hij echter geen syllabe
van het gesprek van zyne vrouw met haar
oom, ja, wierp er nu cn dan een paar op
merkiugen tusschen. Hij scheen er in 't
geheel geen acht op geslagen te hebben, dat
«leze hem ternauwernood de vingertoppen ten
groet had gereikt, het ook zorgvuldig ver
meed om hem in het verloop van liet gesprek
te tntoycercu. Felicia daarentegen, rnct de
fijngevoeligheid «Ier liefde bemerkte dit zeer
wel cn hoe hartelijk de vriendelijkheid van
den oom ook was, deze geringschatting van
haren man kon zy niet verkroppen.
IIoc was het toch mogelyk, vroeg zij zich
zclven af, dat de oude man, die zich jegens
haar zoo liefdevol gedroeg, zich tegen \Vla«li-
mir zoo afstootend kon betooncn. Deze man,
die met zooveel belangstelling naar haar luis
terde en ecne geheel amlere aangename
gelaatsuitdrukking had, dan by haar in de
herinnering had voorgezweofd. lly was altyd
onbetwistbaar geen schoon man geweest, met
den buitengewoon dikken neus, «len grootea
mond en du grove trekken, thans echter had
do liooge leeftijd een liefelyken glans over
dit grijsaards gelaat uitgespreid. De lange
witte baard, die menig gebrek aau het gelaat
bedekte en het witte haar gaven dauraun een
eerbicdwaartlig voorkomen, en ondanks al
hare bezwaren, werd Felicia het hart wurm,
tcrwyl zy met den ouden man sprak.
Zy had in den loop van het gesprek ver
teld van hare reis, van een verblyf'lo Woenen,
waarme«le zy deze reis had besloten, cn de
loom knoopte daaraan de vraag Tast, of niet
een kort bezoek by hare ouders do allerlaat
ste stappen op den terugweg had uitgemaakt.
Zy antwoordde on'kennend, niet zonder
eenige verlegenheid en hij herinnerde zich
nu, «loor zijn zwager van Adalbcrls aanwe
zigheid in L. gehoord te hebben, en begreep
dat deze reden haar van daar had vcrwydenl
gehouden.
Ongetwijfeld zullen je ouders je wel spoe
dig een bezoek komen brengen, zeide bij.
Felicia gevoelde b«xs zy bloosde, zij IukI
W'ludimir het voorstel gedaan om hare ouders
uit te noodigen, doch by die gelegenheid eene
besliste afwijzing bekomen, waarin zij zich
Spoedig geschikt ha«l, daar hun tegenwoor
digheid, vooral die der strenge moeder huur
hinderlijk scheen by de rroolijke, wercldschc
levenswijze, die zy, zooals haar man haar
beloofd had, voortaan daartoe te voeren had.
,Wy hebben zoo weinig ruimte,' stamelde
zy, ,/slechta eene logeerkamer cu myn oudera
en Jinka
.Voor ouders maakt men plaats,* was de
scherpe tegenwerping van den graaf, die zelf
een zeer goc<te zoon was geweest. .Een on
nutte salon miuder een kumer meer voor
ouders en familie, zoo behoort het te wezen'.
.Ik twyfol er aan, of mijne schoonmama
wol kotnen zoude*, zeide Kulgatsckew spot
tend. .Zij is zulk een voorbeeldige huisvrouw,
dat zij meent, dat in huis alles in 't honderd
zoude loopen, als zij aich ook maar één dag
verwijderde."
Had hy gemeend om by den graaf in ccn
goed blaadje te komen, door zyn spot over
deze, aan een iegelyk onsympathieke vrouw,
dan zag hy zich bedrogeu.
.Myne schoonzuster is eene vrouw die ik
hoog vereer,* gaf deze styf ten antwoord.
Onder alles behalve gemakkelijke omstandig
heden beeft zij haar eigen vijf en twee
vreemde kinderen grooigebracht cn heeft alzoo
hoegenaamd geen reden om van hare tot
duswr gevolgde gewoonten, ja, van hare
igeuaardigheden al' te wykon.'
Kulgatschew beet zich op do lippen, een
giftige blik vlamde in zyn oogen, doch spoe-
«lig wist bij zich zei ven ook weder tot een
glimlach te dwingen. .Zeer zeker is myne
schoonmoedcreenc allervoortreffelijkste vrouw
beaamde hy. .Ik vooral heb alle reden om
hare oproedingskunst le roemen.* Dit zeg
gende, wierp hy een toedervn blik op Felicia.
De prikkelbare, oude heer was echter alles
behalve ontwapend door deze toegevendheid.
Een echte Rus,* dacht hy, «kruipend onder
danig, waar hy een sterkere vermoedt, over
moedig cn irotsch daarentegen wanneer hij
een zwakkere tegenover zich heeft. Zyne
gedachten waren duidelyk op zyn gelaat te
lezen cn die plechtige stilte trad in, wc ke
steeds aanvangt, wanneer men menschen bij
een ziet, die niet bij elkander passen, en van
wio ccn ieder zich bcz nt op een allc«laagsch
thema, dat wellicht aangeslagen zou kunnon
worden.
De bedienden, die hot theegoed binnen
brachten, de kamerdienaar, die bezoekers
aandiende, maakte aan don pynlyken toestand
een einde. Hot waren louter goo<le hekenden
van gravin Szymonsko, die er kwamen, cn
allen waren zeer verrast en geenszius op eene
aangename wyzc «loor do ongewone tegen
woordigheid van den heer dc» huizes. Ily
had zoo volstrekt geen begrip van hunne
oppervlakkige gesprekken, voor de toespelin
gen op kleine voorvallen in de stad, voor de
aardigheden, die zg debiteerden. Weinig
sprekend, zyn gasten met de doordringciulc
oogen lixcerende, nu cu dan eeno scherpe
opmerking in het gesprok werpend, stond of
zat hy daar, alt een echte spelbreker. Felicia,
die nooit geschitterd had door wclbespraakt-
hei«l en sla r* aardigheid, was peinzend ge
stemd «loor de laatste woorden van den ootn
en dan ook buitengewoon stil, en gravin
Florenline kon zich niet herinneren Ooit zulk
een vervelende vyfuurthcc bij zich aan huis
beleefd te hebben.
Kulgatschew gaf zich alle mogelykc moeite
om den toestund te redden. Zoo goed het
een vreemdeling mogelyk was, nam hij deel
aan hel gesprek, hy vertelde pikante voor
vallen, die er tijdens zyn verblijf in deze of
gene hoofdstad hadden plaats gehad, sprak
over de reis, «lie hy met zyne vrouw had
gemaakt en gewaagde er Ook van, dat hy
ran plan was een cxploitalicrcis te doen,
zooals hy haar noemde, naar zyne reeds lang
verwaarloosde goederen in in Rnsland.
.Toch niet allen?* vroeg graaf Szymonska,
die in dc kamer Op en neer loopcnd, naast
hem was bly ven staan.
.Nietwaar?* antwixirddo voor hem Felicia,
in wie plotseling ccn leven kwam.
Dat is het, wat ik hom voortdurend her
haal, waar hy heen gaat, wil ik ook heen'.
.Zoo behoort het ook,* hernam do graaf.
Echtelieden moeten alles met elkander declen.
Dc vrouw moet alle omstandigheden van den
man leuren kennen.*
.Wanneer de rnan haar echter vermocio-
nbsen cn onaangename indrukken wil sparen?'
vroeg Kulgulechew op een iuneinenden toon,
«laat ik haar hier achter iu hare behaaglijke
woning, neem den boel in Staropoljc eens
goed op, geef er mijne bevelen, en wanneer
ik dun dc overtuiging bekom, dal het voor
haar om to houden is, dan neem ik haar een
volgenden keer mede.'
«Ik zal het overal kunnen uithouden*,
antwoordde zy beslist, het is mijne wettige
plaats en het is altyd de beste.'
Felicia heeft eeno ideale opvatting van
het huwelyk,' zeide graaf Szymonska en zag
haar goedkeurend aan.
Gravin Florvntino was van ccnc andere
opinie.
Neen, neen. Waartoe zouden beiden zich
ongerief op «len hals halen, wanneer de vrouw
zich deze kan besparen,* zeide zy in een naïef
egoïsinua.
Er werd over deze vraag heen en weer
getwist, Wladirair mengde zich in de debatten
en daaraan vastknoopend, schilderde hy me<
schelle kleuren de vcrschrikkclijkhedenjeencr
reis in het binnenland van Rusland en de
zwakheden, gewoonten en schaduwzijden van
de bevolking aldaar. Zyn scherpe tong spaar
de niemand en niet», hel was een lenigs looiend
beeld, dal hy ontwierp. Dc l'oo'scho dames
cn hoeren lachten luidkeels en vonden den
Rus allercharmantst, «lic zich op zulk ccn
onpartijilige wjjzo over het door hen gehate
land uitliet, hy was dc held van het oogen
blik geworden.
Somber had zich het voorhoofd van den
heer des huizes geplooid. Hij trad naar Kul
gatschew toe, die met zyn theekopje in «le
hand zich na het voleindigen van zijne mec-
doogcnloozc schildering iu een vensternis had
teruggetrokken.
Die beschrijving van Rusland heeft grooten
bijval gevrjnden,* zeide hij halfluid, maar met
diepen ernst.
(Wordt vervolgd.)
